10
najczęstszych chorób mózgu
Tętniak mózgu
zwykle
nie daje żadnych objawów. Choroba objawia się nagle na skutek
pęknięcia tętniaka. Niektórzy chorzy na kilka dni lub tygodni
przed krwotokiem skarżą się na bóle głowy, ale nie mają one
żadnych typowych cech, które pozwalałyby na przewidzenie
wystąpienia krwotoku. Silny ból głowy pojawia się raptownie, w
okolicznościach sugerujących związek ze wzrostem ciśnienia
tętniczego, na przykład przy wysiłku fizycznym, kaszlu, emocjach.
Ból głowy wyraźnie się nasila przy każdym poruszeniu. Już
od
początku
towarzyszą mu nudności i wymioty oraz dłużej lub krócej trwająca
utrata przytomności. Rzadziej występują drgawki, porażenie ruchów
gałek ocznych lub zaburzenia psychiczne. W razie wykrycia tętniaka
zasadą jest leczenie chirurgiczne polegające na zabezpieczeniu
przed następnym krwawieniem
Choroba
Alzheimera
jest degeneracyjną chorobą układu nerwowego
oraz najczęstszą przyczyną występowania otępienia u osób
powyżej 65. roku życia. Szacuje się, że na świecie chorych jest
około 30 mln osób, a tylko w samej Polsce około 200 tysięcy osób.
Ze względu na nieustannie postępujący proces starzenia się
społeczeństwa do 2050 roku liczba chorych może się nawet
potroić.
Początkowo choroba może objawiać się
zaburzeniami pamięci świeżej. Niekiedy pojawiają się zaburzenia
nastroju: chory bywa przygnębiony albo agresywny. W późniejszym
okresie pacjent ma już wyraźne zaburzenia pamięci, zarówno
świeżej, jak i odległej. Często po wyjściu z domu nie jest w
stanie znaleźć drogi powrotnej. Jest mu czasem trudno wysłowić
się, stara się używać bardzo prostej składni. Nasilają się
objawy lękowe, depresyjne, występują halucynacje. Pacjent
przestaje dbać o siebie. W
zaawansowanej
chorobie nie jest w stanie nikogo rozpoznać, wypowiada pojedyncze
słowa, czasem w ogóle nie mówi. Na ogół spędza cały czas w
łóżku, nie jest w stanie samodzielnie jeść. Zwykle zapada w
głęboką apatię, czasem jednak zdarzają się objawy gwałtownego
pobudzenia. Niestety, jak dotąd nie opracowano metody leczenia
przyczyn choroby Alzheimera. W profilaktyce choroby duże znaczenie
może mieć dieta bogata w antyoksydanty i długotrwała aktywność
umysłowa.
Udar
mózgu
może mieć formę krwotoku (udar krwotoczny) lub
niedokrwienia, czyli zawału (udar niedokrwienny). Średni wiek
zachorowania mieści się w przedziale 6570 lat. Obliczono, że
ryzyko wystąpienia udaru podwaja się co 10 lat. Jest to choroba
często prowadząca do śmierci. Objawy są ściśle uzależnione od
miejsca i rozległości uszkodzenia mózgu. Najczęściej występują
w postaci niedowładu, utraty zdolności rozumienia lub ekspresji
mowy, zaniewidzenia lub niedoczulicy. Główną przyczyną jest
nagłe
zaburzenie
krążenia krwi w mózgu. Do powstania choroby predysponuje wiek,
palenie papierosów, choroby serca, otyłość i cukrzyca.
choroba
Parkinsona
Parkinson jest chorobą ośrodkowego układu
nerwowego objawiającą się spowolnieniem ruchowym, drżeniem
kończyn i sztywnością mięśni. Choroba ta częściej dotyczy
mężczyzn, a średni wiek chorych na Parkinsona to 58 lat. Zdarzają
się też przypadki zachorowań nawet przed 40. rokiem życia. Objawy
tej choroby narastają powoli i stopniowo w ciągu kilku lat. Na
początku objawiają się niespecyficznie: osłabieniem, zmęczeniem,
łatwą męczliwością, spowolnieniem ruchowym i pewną
niezgrabnością w ruchach.
Dlatego
początkowo chorzy wiążą te objawy ze zmianami reumatycznymi lub
po prostu ze starszym wiekiem. Jednak po pewnym czasie chorzy
zauważają nasilenie objawów, takich jak: zaburzenia równowagi lub
trudności z wykonywaniem takich prostych czynności, jak wstawanie z
krzesła, czy z łóżka. Podstawowe objawy choroby to: ogólne
spowolnienie ruchowe, pochylenie sylwetki do przodu, drżenie rąk
(rzadziej nóg, czy głowy), problemy z rozpoczęciem ruchu,
trudności z wykonywaniem codziennych czynności.
Przyczyną
choroby Parkinsona jest obumieranie komórek nerwowych znajdujących
się w części mózgu zwanej istotą czarną. Jak dotąd nie
znaleziono skutecznego lekarstwa leczącego przyczyny choroby. Można
jedynie łagodzić jej objawy.
rak
mózgu
W przypadku wystąpienia guza mózgu mogą pojawić
się następujące objawy: silne, narastające bóle głowy zwłaszcza
poranne, ustępujące po wymiotach, wymioty poranne zwykle
niepoprzedzone nudnościami, zaburzenia równowagi, niedowład
kończyn, zaburzenia mikcji i defekacji, zaburzenia świadomości,
pojawienie się napadów padaczkowych, drgawki, zaburzenia
endokrynologiczne; zaburzenia zachowania.
Najczęściej
chorują dzieci do 10. roku życia i dorośli po sześćdziesiątce.
U dzieci zazwyczaj występuje rdzeniak, a u dorosłych glejak lub
oponiak.
Prostym badaniem, które określa dalszą
diagnostykę jest badanie dna oka oraz EEG, czyli badanie czynności
elektrycznej mózgu. Jeżeli wyniki tych badań nie są jednoznacznie
korzystne dla pacjenta, w celu potwierdzenia lub wykluczenia guza
mózgu, należy wykonać tomografię komputerową lub rezonans
magnetyczny
autyzm
Pierwsze
objawy autyzmu mogą wystąpić przed ukończeniem trzeciego roku
życia. Występują nawet czterokrotnie częściej u chłopców, niż
u dziewczynek. Autyzm uderza w zdolność komunikacji, werbalnej i
pozawerbalnej, w umiejętność i potrzebę nawiązywania relacji
międzyludzkich oraz znacząco ogranicza zakres zainteresowań. W
praktyce wygląda to tak, że dzieci autystyczne są jakby zamknięte
w swoim własnym świecie, nie czują potrzeby kontaktu z innymi
ludźmi, nawet rodzicami, nie pozwalają się
przytulać,
nie interesują się światem, w którym żyją, zabawkami,
książkami, telewizją, nie mają potrzeby mówienia, dowiadywania
się, zdobywania wiedzy. Żyją wśród inicjowanych przez siebie
zachowań schematycznych, niezrozumiałych dla otoczenia. Nie do
końca znane są przyczyny tej choroby
zapalenie
opon mózgowo - rdzeniowych
Najczęstszą przyczyną
zakażenia opon mózgowo-rdzeniowych są bakterie Neisseria
meningitidis (meningokoki). Zakażenia meningokokowe najczęściej
dotyczą dzieci do 5 roku życia, a największą liczbę zakażeń
odnotowuje się w grupie dzieci do 1 roku życia. Drugą grupą, w
której obserwuje się zwiększoną liczbę zakażeń, są młodzież
i młodzi dorośli.
Objawy zakażenia mogą być
różnorodne. Choroba najczęściej rozpoczyna się nagle gorączką,
bólami mięśni, czasami wymiotami. Po 4-6 godzina może dojść do
przejściowej poprawy (spadek temperatury, ustąpienie dolegliwości),
jednak następnie dochodzi do pogorszenia stanu klinicznego. W
zależności od postaci mogą pojawić się objawy zapalenia opon
mózgowo-rdzeniowych: bóle głowy, drgawki, wysoka gorączka,
zaburzenia świadomości albo objawy posocznicy (sepsy), której
charakterystycznym objawem jest
wysypka
krwotoczna rozpoczynająca się najczęściej na kończynach
dolnych.
Stwardnienie rozsiane (SM)
jest
jedną z najczęstszych chorób ośrodkowego układu nerwowego. Jest
to choroba przewlekła, najczęściej charakteryzująca się
przebiegiem w formie nawrotów i remisji (czyli całkowitego lub
częściowego ustąpienia objawów między kolejnymi nawrotami
choroby). Bardzo często też narastają znacznie zaburzenia
równowagi z zawrotami głowy, niepewnością chodu i skłonnością
do upadków.
Przyczyny choroby nie są do końca poznane.
Powstanie specyficznej reakcji zapalnej w istocie białej mózgu i
rdzenia kręgowego, prowadzi do rozpadu otoczki mielinowej włókien
nerwowych. Proces ten nazywa się demielinizacją i występuje w
sposób rozsiany w różnych częściach mózgu i rdzenia. Pozbawione
mieliny włókna nerwowe nie mogą przewodzić impulsów, co jest
powodem powstawania objawów neurologicznych.
choroba
Huntingtona
Przyczyną choroby Huntingtona jest defekt
genetyczny. Choroba ujawnia się zwykle około 40. roku życia. W
przypadku postaci młodzieńczej (postać Westphala) nawet w drugiej
dekadzie życia. Pląsawica, czyli ruchy mimowolne, początkowo
ograniczone są do grup mięśni, później prowadzą do stałego
niepokoju ruchowego z zaburzeniami chodu. W późniejszych stadiach
choroby dochodzi do zaburzeń mowy, problemów z przełykaniem,
zaburzeń poznawczych i emocjonalnych. Otępienie charakterystyczne
dla choroby
Huntigtona
polega na pogorszeniu pamięci, spowolnieniu procesów myślowych,
osłabieniu zdolności przetwarzania nabytych wiadomości i
zaburzeniu funkcji wykonawczych. Wśród objawów psychiatrycznych
dominuje depresja. Inne objawy behawioralne obejmują apatię, lęk,
drażliwość, przymus wykonywania niektórych czynności, manię.
Choroba Huntigtona jest właściwie nieuleczalna. Ponieważ nie ma
leczenia przyczynowego, leki nie mają wpływu na naturalny postęp
choroby. Obecnie leczenie choroby Huntingtona
opiera
się wyłącznie na niwelowaniu objawów.
Kleszczowe
zapalenie mózgu
jest wywołane przez wirusa, wnikającego
do organizmu człowieka w następstwie ukąszenia przez
kleszcza.
Choroba ma zazwyczaj przebieg dwufazowy. Po
bezobjawowym okresie inkubacji, czyli po kilkunastu dniach od
zakażenia, pojawiają się niespecyficzne objawy w postaci gorączki,
osłabienia, ogólnego rozbicia, bólów głowy i mięśni.
Przypomina to nic innego jak grypę. Czasami na tym etapie choroba
się kończy. Jednak w części przypadków, na skutek stanu
zapalnego ośrodkowego układu nerwowego, dochodzi do drugiej,
neurologicznej i najgroźniejszej fazy w postaci zapalenia opon
mózgowo-rdzeniowych.
Choroba
pojawiają się bardzo silnym bólem głowy, wysoką gorączką,
wymiotami, zaburzeniami orientacji. Może doprowadzić do śmierci
bądź pozostawić po sobie trwałe następstwa neurologiczne.