ANALITYK

Najlepsze życzenia z okazji urodzin, doktorze Starks. Zniszczyłeś moje życie

Teraz ja zmienię Twoje

w koszmar

Rumpelstilskin.

J E D E N

SĄDZIŁ, że nie przeżyje tego roku. Większą część swoich pięćdziesiątych trzecich urodzin spędził jednak jak każdego innego dnia, słuchając ludzi wylewających żale na własne matki. Matki bezmyślne, matki okrutne, matki uwodzicielskie. Zmarłe matki, wiecznie żywe w umysłach swoich dzieci. Żyjące matki, które ich dzieci chętnie by udusiły. Dotyczyło to zwłaszcza pana Bishopa i panny Levy oraz szczególnie pechowego Rogera Zimmermana, który dzielił mieszkanie na Upper West Side - i najwyraźniej całe życie na jawie oraz większość sugestywnych snów -z hipochondryczną, swarliwą manipulator-ką, zajadle tłumiącą wszelkie przejawy niezależności swego jedynaka. Każde z nich w pełni wykorzystało owego dnia przeznaczony dla siebie czas, by sączyć jad, oskarżając kobiety, które ich powiły.

Cierpliwie słuchał wybuchów nienawiści, marząc jedynie o tym, by jego pacjenci choć na moment poniechali swojego gniewu i dostrzegli, że tak naprawdę są źli na samych siebie. Wiedział, że kiedyś nadejdzie taki dzień, gdy po latach analizy w pustelni jego gabinetu wszyscy - nawet ten biedny, zrozpaczony Roger Zimmerman - w końcu zdołają to pojąć.

Jednak w dniu urodzin, kiedy boleśnie przypomniał sobie o własnej śmiertelności, zaczął się zastanawiać, czy wystarczy mu czasu, by doprowadzić choćby jedno z nich do wewnętrznego pojednania, które wieńczy każdą terapię. Jego ojciec zmarł wkrótce po ukończeniu pięćdziesiątego trzeciego roku życia. Nadwątlił serce, paląc jak komin i żyjąc w nieustannym stresie. Strach przed podzieleniem jego losu czaił się złowróżbnie na dnie umysłu Starksa. Zatem słuchając narzekań zgorzkniałego Rogera Zimmermana, w czasie kilku końcowych minut ostatniej tego dnia sesji był nieco rozproszony. I wtedy właśnie usłyszał trzykrotny, nikły dźwięk dzwonka dobiegający z poczekalni.

Dzwonek zwiastował zawsze przybycie nowego pacjenta. Nie zmieniając pozycji, spojrzał w terminarz, a następnie na zegar stojący na niewielkim stoliku poza zasięgiem wzroku pacjenta. Nikt nie był zapisany na godzinę osiemnastą. Zegar wskazywał siedemnastą czterdzieści osiem i siedzący na kanapce Roger Zimmerman wyraźnie zesztywniał.

Zdawało mi się, że jestem ostatni. Starks nie odpowiedział.

Nigdy dotąd nikt po mnie nie przychodził. Doktor wciąż milczał.

Nie życzę sobie, by ktoś tu po mnie przychodził - podniósł glos Zimmerman. - Chcę być ostatni.

Jutro rozwiniemy tę kwestię - zaproponował Starks. - Możemy od tego zacząć. Niestety dziś musimy kończyć.

Zimmerman nie ruszał się z miejsca.

- Jutro? O ile się nie mylę, jutro jest ostatni dzień przed pana wy

jazdem na ten cholerny sierpniowy urlop, zresztą jak co roku. I co mi

to da?

Nadal milczał, pytanie zawisło w powietrzu.

Zimmerman głośno prychnął i opuścił nogi z kozetki na podłogę.

- Nie lubię zmian - oświadczył ostro. - Wcale mi się to nie podo

ba. - Podnosząc się, rzucił doktorowi ostre spojrzenie. - Zawsze ma

być tak samo. Przychodzę, kładę się na kozetce, gadam. Zawsze je

stem ostatnim pacjentem. Tak ma być i basta.

Po tych słowach gwałtownie się obrócił, demonstracyjnie przemierzył niewielki gabinet i wyszedł z wściekłą miną, nie oglądając się za siebie.

Starks przez chwilę nie podnosił się z fotela, wsłuchany w nerwowe kroki mężczyzny stukające w korytarzu na zewnętrz. Potem wstał i wyszedł z gabinetu drugimi drzwiami, prowadzącymi do skromnej recepcji. Wynajął ten lokal rok po ukończeniu stażu, by nie zmienić go przez ponad ćwierć wieku. Nade wszystko cenił sobie rozkład tego mieszkania i szczególne usytuowanie gabinetu.

Prowadziło do niego troje drzwi: jedne z sieni przerobionej na malutką poczekalnię, drugie wprost z klatki schodowej, trzecie zaś z kuchni i części mieszkalnej, w której mieściła się sypialnia. Gabinet był więc czymś w rodzaju prywatnej wysepki łączącej te wszystkie światy. Często traktował go jako przedsionek, most do różnych rzeczywistości. I bardzo mu to odpowiadało.

Nie miał pojęcia, który z jego pacjentów pojawił się tak nieoczekiwanie. Otworzył drzwi do poczekalni i rozejrzał się. W pomieszczeniu nie było nikogo.

- Halo? - spytał zdezorientowany, choć przecież widział, że nikogo nie ma. Zmarszczył czoło, poprawił na nosie okulary w drucianej oprawce. - Ciekawe - rzekł. I wtedy zauważył kopertę leżącą na krześle przeznaczonym dla pacjentów.

Podszedł i wziął ją do rąk. Była zaadresowana na maszynie. Zwlekał z jej otwarciem, zastanawiając się, który z pacjentów podrzucił mu tę przesyłkę. W końcu rozerwał kopertę i wyjął z niej dwie kartki zapisane pismem maszynowym. Przeczytał tylko pierwszą linijkę:

Najlepsze życzenia z okazji urodzin, doktorze. Witaj w pierwszym dniu swojej śmierci.

Wziął głęboki oddech. Zakręciło mu się w głowie od ciężkiego powietrza w dawno nie wietrzonym mieszkaniu. Żeby nie upaść, musiał oprzeć się o ścianę.

Doktor Frederick Starks, zajmujący się zawodowo terapią opartą na introspekcji, żył samotnie, nękany dzień po dniu wspomnieniami innych.

Podszedł do niewielkiego antycznego biurka z klonu, które podarowała mu przed piętnastu laty żona. Od jej śmierci minęły już trzy lata. Kiedy jednak usiadł przy biurku, miał wrażenie, że wciąż słyszy jej głos. Rozłożył list przed sobą na podkładce. Po chwili namysłu doszedł do wniosku, że od dziesięciu lat nie doznał strachu. Ostatnią rzeczą, jaka go przeraziła, była diagnoza, którą usłyszał z ust onkologa leczącego żonę.

Starał się uspokoić rozkołatane serce. Boleśnie odczuwał swoją samotność, zły na siebie, że czuje się z jej powodu taki bezbronny.

Ricky Starks - rzadko przyznawał, że woli to zdrobnienie niż swoje napuszone imię Frederick - lubił porządek i był niezwykle poukładany. Racjonalne podejście do życia stanowiło, jak sądził, jedyny sposób wprowadzenia ładu w chaos wnoszony przez pacjentów. Wątłej budowy ciała, wzrostu około metra osiemdziesięciu, miał szczupłą, ascetyczną sylwetkę, czemu sprzyjały codziennie odbywane w porze lunchu szybkie marsze oraz wytrwałe odmawianie sobie jakichkolwiek słodyczy.

Szczycił się włosami, które choć lekko przerzedzone, nadal porastały mu głowę jak łany pszenicy prerię. Od pewnego czasu nie palił i tylko sporadycznie pozwalał sobie na lampkę wina. Czuł się młodszy niż przed laty, ale miał gorzką świadomość, że jego ojciec nie dożył wieku, w który on właśnie wkraczał. Zresztą, pomyślał, nie jestem jeszcze przygotowany na śmierć. Czytał dalszą część listu:

Jestem kimś z twojej przeszłości. Zrujnowałeś mi życie. Może nie wiesz jak, dlaczego ani kiedy, ale zrobiłeś to. Sprowadziłeś nieszczęście i smutek na każde moje tchnienie. Zniszczyłeś moje życie. Teraz ja zmienię twoje w koszmar.

Ricky Starks znów zaczerpnął głęboko oddechu.

Początkowo pragnąłem zabić cię jak psa, by wyrównać rachunki. Potem jednak uznałem, że byłoby to za proste. Stanowisz żałośnie łatwy cel, doktorze. Za dnia nie zamykasz drzwi na klucz. Od poniedziałku do piątku niezmiennie spacerujesz ustaloną trasą. W niedzielę bierzesz „Timesa" i siadasz przy cebulowym preclu oraz orzechowej kawie z dwiema łyżkami cukru, bez mleka, w kawiarni dwie przecznice na południe od twojego mieszkania.

To byłoby zbyt proste. Przyczajenie się i zamordowanie ciebie nie sprawiłoby mi oczekiwanej przyjemności. Uznałem, że będzie lepiej, gdy sam się zabijesz.

Ricky Starks niespokojnie poprawił się na krześle. Zdawało mu się, że gorące powietrze drży i faluje nad literami przed jego oczyma jak żar nad kominkiem pełnym płonącego drewna. Usta wyschły mu na wiór.

Zabij się sam, doktorze.

Skocz z mostu. Strzel sobie w łeb. Wybiegnij przed rozpędzony autobus miejski. Wybór należy do ciebie. To najlepsze wyjście. Twoje samobójstwo będzie stosowniejsze, biorąc pod uwagę kontekst naszej znajomości. I niewątpliwie bardziej satysfakcjonujące jako sposób spłacenia długu wobec mnie. Zabawimy się w taką grę: masz dokładnie dwa tygodnie, licząc od szóstej jutro rano, by odkryć, kim jestem. Jeśli ci się uda, wykupisz jedno z drobnych ogłoszeń drukowanych codziennie na dole pierwszej strony „New York Timesa", a w treści umieścisz moje nazwisko. Tylko tyle. Wydrukujesz moje nazwisko.

Jeśli tego nie zrobisz, cóż... będzie wesoło. Jak pewnie widzisz, na drugiej stronie listu figuruje spis pięćdziesięciorga dwojga twoich krewnych. Od niespełna półrocznego noworodka, dziecka siostrzenicy, po kuzyna - inwestora z Wall Street, który jest tak samo zasuszony i nudny jak ty. Jeżeli nie zamieścisz ogłoszenia, daję ci wybór: natychmiast się zabijesz lub zniszczę jedną z tych niewinnych osób. Zniszczę. Ciekawe słowo. Może oznaczać finansową ruinę. A równie dobrze gwałt psychiczny.

Może to też być morderstwo. Masz o czym myśleć. Może wybiorę kogoś młodego, a może starego.

Obiecuję jednak, że za moją sprawą spotka tę osobę coś takiego, czego ona sama - lub jej najbliżsi - nie zapomni do końca życia, choćby latami chodziła na psychoanalizę.

Cokolwiek przytrafi się tej osobie, w każdej minucie pozostałego ci na tym padole żywota będziesz dręczył się myślą, że przyczyniłeś się do jej nieszczęścia.

O ile oczywiście nie wybierzesz bardziej honorowego wyjścia i nie zabijesz się sam. Masz więc do wyboru: moje nazwisko lub twój nekrolog, oczywiście w tej samej gazecie.

Na dowód, że moje macki sięgają daleko, skontaktowałem się dziś z jedną z osób z listy i podrzuciłem jej skromną wiadomość. Zachęcam cię, byś przez resztę dzisiejszego wieczoru dobrze pokombinował, kto i w jaki sposób został dotknięty. A jutro z samego rana bierz się do roboty.

Oczywiście nie przypuszczam, by udało ci się odkryć moją tożsamość. Więc w ramach forów postanowiłem w ciągu najbliższych piętnastu dni podrzucać ci od czasu do czasu wskazówki. Oto pierwsza z nich:

Raz była szczęśliwa rodzina,

Mamusia, tatuś i mała dziecina.

Lecz czas radości skrył się i schował,

Gdy w dal tak siną tatuś pożeglował.

Poezja nie jest moją mocną stroną. Za to nienawiść tak.

Możesz mi zadać trzy pytania. Takie, na które odpowiem tak lub nie. Tą samą drogą, w ramach ogłoszeń na pierwszej stronie „New York Timesa", odpowiem ci na swój sposób w ciągu doby. Powodzenia. Warto, żebyś poczynił niezbędne przygotowania do pogrzebu. Nie radzę ci kontaktować się z policją. Najwyżej cię wyśmieją,a tego na pewno nie zniosłaby twoja duma. Poza tym rozwścieczyłoby mnie to jeszcze bardziej, a tymczasem wciąż nie wiesz, na co mnie stać. Zapewniam, że mogę reagować nieobliczalnie na wszelkie niegodziwe zachowania. Jednego możesz być absolutnie pewien: mój gniew nie zna granic.

RUMPELSTILSKIN

Ricky Starks opadł ciężko na oparcie krzesła, jakby złość emanująca z listu zdzieliła go pięścią w twarz. Podniósł się z trudem, podszedł do okna i uchylił je, wpuszczając do cichego pokoju miejskie hałasy, niesione nieoczekiwanym pod koniec lipca wietrzykiem. Wciągnął dwa głębokie oddechy i zamknął okno.

Wrócił do listu. Z jednej strony miał ochotę go zbagatelizować. Po prostu nie dać się wciągnąć w coś, co bynajmniej nie przypominało gry.

Potrząsnął głową. Nic z tego. Przez moment poczuł uznanie dla wyrafinowania nadawcy. Groźba miała dwa ostrza. Jeśli pozostanie bierny, ucierpi ktoś inny. Niewinna i najprawdopodobniej młoda istota, bo młodzi mają więcej do stracenia. Ricky przełknął ślinę. Obwiniałby siebie i do końca życia przeżywał katusze.

W tym względzie nadawca miał całkowitą rację.

Ale popełnić samobójstwo? Byłoby to zaprzeczeniem wszystkiego, o co walczył przez całe życie. Podejrzewał, że ten, kto podpisał się Rumpelstilskin, dobrze o tym wiedział.

- Muszę zadzwonić na policję - powiedział na głos.

Zawahał się. I co im powiem? Że dostałem list z pogróżkami? A potem usłyszę z ust jakiegoś nudnego, pozbawionego wyobraźni urzędnika: „I co z tego?". Następnie przyszło mu do głowy, żeby zatelefonować do adwokata. Ale przecież prawnik nic nie pomoże w sprawie wyłuszczonej w liście. Przeciwnik podszedł go na polu walki, które doskonale znał. Gra miała opierać się na intuicji, psychologii, emocjach i lęku. Potrząsnął głową i pomyślał: na tym polu mam jeszcze jakieś szanse.

Czego zdążyłem się dowiedzieć? - zadał sobie pytanie.

Ktoś wie, jak wygląda każdy mój dzień, kiedy mam przerwę na lunch i co robię w weekendy. Wykazał się sprytem, kompletując listę moich krewnych.

Zna datę moich urodzin.

Do pioruna, co ja takiego zrobiłem, żeby aż tak mnie nienawidzić?

Ricky zdawał sobie sprawę, że nie ustrzegł się pewnej właściwej wielu terapeutom arogancji wypływającej z przekonania, że czyni dobro na swoim niewielkim poletku. Ale bardzo zaniepokoiło go to, iż potrafił zaszczepić w kimś tak potworną nienawiść. Kim jesteś? - zażądał od listu odpowiedzi.

Sięgnął do górnej szuflady z prawej strony biurka, by wyjąć stary, oprawny w skórę notatnik z adresami. Na początek, zdecydował, postaram się znaleźć krewnego, z którym skontaktował się mój prześladowca. Pewnie to jakiś dawny pacjent, może wycofał się z terapii na wczesnym etapie i popadł w głęboką depresję. Ktoś, kto przez wiele lat pielęgnował w sobie wręcz psychopatyczną nienawiść do niego. Miał nadzieję, że przy odrobinie szczęścia uda mu się zidentyfikować byłego pacjenta. Kierowany empatią, starał się wmówić sobie, że nadawca listu - Rumpelstilskin - po prostu wyciąga rękę z prośbą o pomoc. Jednak po chwili równie szybko odrzucił tę nie prowadzącą do niczego myśl. Trzymając w dłoni notatnik z adresami, Ricky myślał o postaci, której imieniem podpisał się nadawca listu. Okrutny - powiedział do siebie - złowróżbny karzeł z baśni, który nikomu nie daje się przechytrzyć, a przegrywa jedynie z powodu pecha. To spostrzeżenie nie poprawiło mu samopoczucia.

Odsunął list na bok i otworzył notes z adresami, by wyszukać numer pierwszej z pięćdziesięciu dwóch osób na liście. Skrzywił się nieco i zaczął wystukiwać kolejne cyfry na klawiaturze telefonu. Przez ostatnie lata właściwie nie kontaktował się ze swoimi krewnymi i nie sądził, by wpadli w entuzjazm, słysząc jego głos w słuchawce. Zwłaszcza biorąc pod uwagę powód rozmowy.

DWA

Ricky Starks czuł się niemal chory, usiłując wyciągać informacje od swych krewnych, którzy reagowali zdumieniem na jego telefon. Dochodziła już dziesiąta wieczór, a jemu zostało jeszcze ponad dwadzieścia pięć osób z listy. Jak dotąd, nie trafił na żaden ślad wart dalszych indagacji.

Dwudziestą pierwszą osobę pamiętał jak przez mgłę. Jego starsza siostra, zmarła przed dziesięciu laty, miała dwóch synów. Rozpoznał adres starszego z nich w Deerfiled w stanie Massachusetts, kod pocztowy 413. Oświecił go nagły przebłysk pamięci. Siostrzeniec był nauczycielem historii w tamtejszej prywatnej szkole. Odetchnął z ulgą i wyposażony przynajmniej w ten strzępek wiedzy, sięgnął po telefon. Wybrał numer i odczekał sześć sygnałów, nim ktoś podniósł słuchawkę. Głos był wyraźnie młody.

Halo - odezwał się Ricky. - Chciałbym rozmawiać z Timothym Grahamem. Tu wujek Frederick. Doktor Frederick Starks.

Mówi Tim junior.

Po chwili milczenia Ricky podjął:

Witaj, Tim. Myśmy się chyba nigdy nie spotkali...

Widzieliśmy się. Raz. Pamiętam. Na pogrzebie babci. Chcesz rozmawiać z tatą?

Jeśli można.

O czym?

Ricky zdziwił się, słysząc podobne pytanie z ust kogoś tak młodego. Odniósł wrażenie, że młodzieniec stara się chronić ojca.

Mam do niego pewną nietypową sprawę - wyjaśnił.

Mieliśmy już nietypowy dzień - powiedział zagadkowo nastolatek. - Tata jest teraz zajęty. Gliny jeszcze tu są.

Ricky nabrał gwałtownie powietrza.

- Policja? Stało się coś?

Tim nie odpowiedział na jego pytanie, natomiast szybko zadał swoje, nieco zaskakując nim Starksa:

- Po co dzwonisz?

Ricky zaczął wystudiowanym, spokojnym tonem:

Mój dawny pacjent - pewnie pamiętasz, że jestem lekarzem, prawda, Tim? - będzie próbował skontaktować się z kimś z naszej rodziny. Dzwonię, żeby wszystkich ostrzec. Chciałbym o tym porozmawiać osobiście z twoim tatą. Co robi u was policja?

Chodzi o moją siostrę. Ktoś ją śledził... - zaczął niepewnie chłopiec, ale zaraz przerwał. - Lepiej jednak poproszę tatę - zdecydował energicznie.

Ricky usłyszał stuknięcie słuchawki odkładanej na blat. Po chwili odezwał się głos:

Wujek Frederick?

Witaj, Tim. Wybacz, że cię niepokoję.

Nie szkodzi. Syn mówi, że chcesz mnie ostrzec.

- Poniekąd. Dostałem dziś anonim, chyba od byłego pacjenta. Pisze, że będzie się starał skontaktować z kimś z moich krewnych. Obdzwaniam teraz całą rodzinę, żeby wszystkich ostrzec i ustalić, czy już nie zrobił komuś przykrości.

Na łączach zapadła martwa, lodowata cisza na niemal minutę.

Co to za pacjent? - spytał ostro Tim senior. - Ktoś niebezpieczny?

Nie wiem dokładnie, kto to taki. List nie był podpisany. Domyślam się tylko, że może chodzić o dawnego pacjenta.

Zgłosiłeś to na policję?

Nie. Wysłanie listu nie jest przecież przestępstwem.

To samo powiedzieli mi ci dranie.

Słucham? - zaniepokoił się Ricky.

Gliny. Zadzwoniłem na policję, zadali sobie trud, żeby się do mnie pofatygować, i powiedzieli, że nie są w stanie nic zrobić.

Po co dzwoniłeś na policję?

Timothy Graham wziął głęboki oddech, ale zamiast się uspokoić, zirytował się jeszcze bardziej, jakby dał w ten sposób upust tłumionej złości.

- To musi być jakiś chory na umyśle drań. Ukatrupię go gołymi rękami, niech go tylko dorwę. Dasz wiarę? W dniu jej urodzin! Akurat w czternaste urodziny. Ohyda.

Ricky skamieniał. Nagle otworzyła mu się klapka w mózgu. Zdał sobie sprawę, że od początku powinien był zwrócić uwagę na ten szczególny związek. Z całej rodziny tylko córka Tima obchodziła urodziny w tym samym dniu co on. Zbeształ się w myślach: Trzeba było zadzwonić do nich w pierwszej kolejności.

Co się stało? - spytał wprost.

Ktoś podrzucił Mindy urodzinową kartę do jej szkolnej szafki. Wiesz, z takich wielkich, składanych, landrynkowych, jakie sprzedają w supermarkecie. Wciąż nie mogę dociec, jak ten drań niepostrzeżenie otworzył szafkę. Gdzie była wtedy, do cholery, ochrona? W głowie się nie mieści. W każdym razie, kiedy Mindy przyszła do szkoły, znalazła tę nieszczęsną kartę i otworzyła ją, przekonana, że to żart którejś z koleżanek. I wiesz co? Z karty wysypał się cały stos wstrętnych pornograficznych zdjęć kobiet przykutych łańcuchami. Naprawdę ostre fotki, dla ludzi o stalowych nerwach. Ktoś napisał na kartce: „Właśnie to z tobą zrobię, gdy znajdziemy się sam na sam".

Ricky zesztywniał na swoim krześle. Rumpelstilskin, pomyślał.

Spytał jednak:

Co na to policja? Co ci powiedzieli?

Miejscowi gliniarze - Tim się rozgorączkował - to kompletni idioci. Powiedzieli mi beztrosko, że na razie nie ma namacalnych dowodów, by ktoś czyhał na Mindy, więc nie mogą nic zrobić. Im potrzebna jest jawna akcja. Innymi słowy, ktoś ją musi najpierw napaść. Po prostu horror. Starasz się chronić własne dzieci przed okrucieństwem i złem tego świata i proszę, wystarczy uśpić na chwilę czujność, a spotyka cię coś takiego.

Po tych słowach nauczyciel historii rozłączył się.

Ricky Starks oparł się ciężko o blat biurka. Poczuł, że ogarnia go rozpacz. Rumpelstilskin zadał cios wnuczce jego siostry, kompletnie bezbronnemu dziecku. Wybrał radosną chwilę, moment rozkwitu - jej czternaste urodziny - by zaprawić je strachem i ohydą. Ricky spojrzał na list. Gwałt psychiczny. Świadomie użył tego słowa zaraz obok słowa „zniszczę".

Była północ, Ricky czuł się otępiały i samotny jak palec. Po całym gabinecie walały się skoroszyty z szarego papieru, notatniki ze stenografami, kartki papieru kancelaryjnego i minikasety magnetofonowe.

Stojąc w centrum tego bałaganu, czuł się jak człowiek, który wyszedł właśnie z piwnicznego schronu po przetoczeniu się tornada. Doszedł do wniosku, że studiowanie setek terapii oraz kartotek z dziesięciu lat nie ma sensu. Nie znajdzie tam Rumpelstilskina.

A w każdym razie nie dokona jego identyfikacji.

Gdyby nadawca listu znalazł się dziś na jego kozetce, na choćby najkrótszą terapię, Ricky natychmiast by się zorientował. Ton. Styl. To były dla niego cechy równie czytelne jak dla detektywa odciski palców. Nawet po długim czasie żaden pacjent nie mógł pojawić się tak dalece odmieniony, by skryć przed nim swoją tożsamość. Niektórzy byli zapewne wściekli, uznając lata wizyt za stracone. Trzeba się z tym liczyć, że nie każda terapia odnosi skutek. Na pewno znaleźliby się ludzie, którym nie pomógł. Lub tacy, których stan uległ pogorszeniu i którzy ponownie znaleźli się na dnie rozpaczy.

Jednak Rumpelstilskin zupełnie nie pasował do tego wizerunku. Ton jego listu i wiadomość podrzucona czternastolatce zdradzały wyrachowanego, agresywnego i przewrotnie pewnego siebie osobnika. Psychopaty, pomyślał Ricky. W ciągu wieloletniej kariery zdarzało mu się leczyć pacjentów o inklinacjach psychopatycznych, jednak żaden z nich nie przejawiał tak głębokiej nienawiści ani obsesji jak Rumpelstilskin. A jednak ktoś, kogo leczył bez powodzenia, był związany z autorem listu.

Chodzi o to, zdał sobie sprawę, by dojść, kim był ów pacjent, a następnie znaleźć jego powiązania z Rumpelstilskinem. Im dłużej się nad tym zastanawiał, tym bardziej upewniał się, że o taki właśnie związek chodzi. Prześladowca, który chciał jego śmierci, był czyimś dzieckiem, współmałżonkiem lub kochankiem. Po pierwsze, należało ustalić, którzy z jego pacjentów zrezygnowali z terapii pod byle pretekstem. A następnie zająć się tropieniem Rumpelstilskina.

Wrócił do biurka, brodząc wśród porozrzucanych dokumentów i uniósł list: „Jestem kimś z twojej przeszłości".

Ricky westchnął. Czyżby popełnił błąd wówczas, gdy przed ponad dwudziestu pięciu laty odbywał szpitalny staż? Błąd, który miał go teraz słono kosztować? Czy w ogóle pamięta swoich pierwszych pacjentów? Jeszcze w trakcie szkolenia z psychoanalizy jako student stykał się ze schizofrenikami paranoidalnymi, którzy popełnili poważne przestępstwa. Wtedy otarł się o psychiatrię sądową, co zresztą niespecjalnie przypadło mu do gustu. Gdy tylko praktyka dobiegła końca, szybko wrócił na znacznie bezpieczniejsze freudowskie poletko.

Wyczerpany i niepewny, czy doszedł do jakichś konkretnych wniosków, Ricky, potykając się, opuścił gabinet, by przejść do niewielkiej sypialni. Było to proste, ascetyczne pomieszczenie z szafką nocną, komodą i jednoosobowym łóżkiem. Niegdyś stało tu podwójne łóżko z ozdobnym wezgłowiem, ale oddał je po śmierci żony. Znikły również prawie wszystkie pogodne dzieła sztuki, którymi żona ozdobiła ten pokój. Zatrzymał ich wspólną fotografię sprzed piętnastu lat, zrobioną przed letniskowym domkiem w Wellfleet, jednak od śmierci żony sukcesywnie pozbywał się wszelkich materialnych śladów jej istnienia. Powolna, bolesna śmierć, po której nastąpiły trzy lata wymazywania jej z pamięci.

Ricky zdjął ubranie, nie spiesząc się, złożył z pietyzmem spodnie i powiesił niebieski blezer. Przysiadł na brzegu łóżka w samej bieliź-nie. W szufladzie nocnej szafki trzymał fiolkę proszków nasennych. Połknął jeden z nadzieją, że szybko przyniesie mu głęboki, niczym nie zakłócony sen.

Pierwsza pacjentka w ostatnim dniu przed planowanym w sierpniu miesięcznym urlopem przybyła punktualnie o siódmej rano. Uznał wizytę za udaną. Nic szczególnie emocjonującego ani dramatycznego. Jednak pacjentka wciąż robiła postępy.

Doktor Starks zakaszlał i poprawił się nieco na krześle.

- Obawiam się, że musimy na dzisiaj skończyć.

Młoda kobieta, która opowiadała o wątpliwej perspektywie związku z poznanym niedawno mężczyzną, westchnęła:

- Cóż, przekonamy się, czy będę z nim nadal za miesiąc.

To spostrzeżenie wywołało uśmiech na twarzy Ricky'ego.

Pacjentka opuściła nogi z kozetki i powiedziała:

- Udanych wakacji, doktorze. Do zobaczenia po Święcie Pracy.- Zabrała torebkę i oddaliła się z gabinetu żwawym krokiem.

Dzień nie odbiegał od rutyny.

Wyszedł z domu koło południa i przemierzył zwykłą trasę. Jednak kilka razy musiał się powstrzymać, by gwałtownie nie obrócić się i nie sprawdzić, czy ktoś go nie śledzi. Odetchnął z ulgą, gdy dotarł z powrotem do mieszkania.

Z popołudniowymi pacjentami poszło podobnie jak z porannymi. Niektórzy byli rozgoryczeni z powodu jego urlopu, czego się zresztą spodziewał. Część z nich wyrażała swoje obawy i niepokój.

Minutę przed siedemnastą rozległy się trzy serie dzwonka. Wstał i podszedł do drzwi. Pan Zimmerman nie lubił siedzieć w poczekalni. Pojawiał się tuż przed wizytą i oczekiwał, że zostanie niezwłocznie wpuszczony do gabinetu.

Ricky widział, jak w pewien mroźny zimowy wieczór spacerował tam i z powrotem przed budynkiem, co chwilę niecierpliwie spoglądając na zegarek, byle tylko nie czekać wewnątrz. Starks w każdy dzień roboczy otwierał przed nim drzwi punktualnie o siedemnastej, by rozwścieczony mężczyzna mógł wtoczyć się do gabinetu, walnąć na kozetkę i bez zająknienia wylać swoje żale z powodu wszystkich krzywd, które go od rana spotkały. Ricky wziął głęboki oddech i nim otworzył drzwi, przybrał minę pokerzysty.

- Dzień dobry - zaczął jak zwykle od powitania.

Jednak w progu poczekalni nie stał Roger Zimmerman.

Ricky ujrzał posągowo piękną, wręcz zjawiskową kobietę. Miała na sobie długi czarny trencz, ściągnięty paskiem, i ciemne okulary, które natychmiast zdjęła, ukazując przenikliwe, żywe zielone oczy.

Mogła niewiele przekroczyć trzydziestkę. Istota w pełnym rozkwicie swojej kobiecości.

Przepraszam - rzekł niepewnie Ricky. - Ale...

Ach - odezwała się lekceważąco, potrząsając sięgającymi ramion blond włosami. - Zimmerman dziś nie przyjedzie. Jestem tu w jego zastępstwie.

-Ależ on...

- Już pana nie potrzebuje - wyjaśniła. - Dziś dokładnie o godzi

nie czternastej trzydzieści siedem postanowił zakończyć terapię. Co ciekawe, podjął tę decyzję akurat na stacji metra na Dziewięćdziesiątej Szóstej Ulicy po króciutkiej rozmowie z panem R.

Wyminęła oniemiałego doktora i weszła do poczekalni.

Ricky bez słowa zaprosił ją do gabinetu. Obserwował, jak bacznie rozgląda się po pomieszczeniu. Podeszła do półki i spojrzała na książki. Następnie skierowała się do kremowej ściany, na której wisiały jego dyplomy oraz portret samego Freuda w dębowej ramie. Twórca psychoanalizy trzymał na zdjęciu nieodłączne cygaro i spoglądał złowrogo swymi głęboko osadzonymi oczyma. Postukała w szkło, za którym znajdował się portret, palcem z długim tipsem polakierowa-nym na jaskrawą czerwień.

- Zdumiewające, że każdy zawód ma swojego patrona, którego można powiesić na ścianie. Na przykład niewydarzeni politycy wieszają sobie Lincolna czy Waszyngtona. Psychoanalitycy zaś, tacy jak pan, Ricky, posiłkują się portretem Zygmunta Świętego. Domyślam

się, że chodzi o potwierdzenie prawa do wykonywania zawodu, które w przeciwnym razie ktoś mógłby podać w wątpliwość.

Ricky Starks bezszelestnie przeniósł fotel i postawił go przed biurkiem. Sam zaś wszedł za biurko i zaprosił gościa gestem do zajęcia miejsca naprzeciw siebie.

Co? - zdumiała się. - Nie na słynnej kanapce?

Byłoby to nieco przedwczesne - odrzekł chłodno. Ponownie wskazał jej miejsce. Młoda kobieta znów rozejrzała się zielonymi oczyma po pokoju, jakby starała się zapamiętać każdy szczegół, w końcu jednak opadła na fotel. Rozparła się leniwie i sięgnęła do kieszeni czarnego płaszcza po pudełko papierosów. Wyjęła jednego, włożyła do ust, zapaliła przezroczystą zapalniczkę na butan, ale ręka znieruchomiała jej przy koniuszku papierosa.

- Co za brak obycia z mojej strony. Masz chęć na papierosa, Ricky?Potrząsnął głową.

- Jasne, że nie. Kiedy rzuciłeś? O ile mam dobre informacje od pana R., to w siedemdziesiątym siódmym. Śmiała decyzja jak na owe czasy. Palenie było jeszcze wtedy w modzie.

Młoda kobieta przypaliła papierosa i zaciągnęła się nim z lubością, by następnie wypuścić leniwie kłąb dymu.

- Popielniczka? - spytała.

Ricky sięgnął do szuflady biurka. Postawił popielniczkę na brzegu blatu. Kobieta natychmiast zgasiła w niej papierosa.

- Dość - rzekła. - Wystarczy gryzącego dymu, by przypomnieć sobie stare dobre czasy.

Ricky milczał chwilę, nim zadał pytanie:

- Czemu mamy sobie przypominać stare dobre czasy?

Przewróciła oczami, odrzuciła głowę do tyłu i roześmiała się perliście. Przenikliwy śmiech był tu równie nie na miejscu, jak rubaszny rechot w kościele. Kiedy się już naśmiała, przeszyła Ricky'ego wzrokiem.

- Liczy się każde wspomnienie. Czy nie mówisz tego wszystkim po kolei pacjentom? Nigdy nie wiesz, gdzie kryje się klucz, którym otworzysz drzwi do ich świata wewnętrznego, czyż nie? Nigdy nie wiesz dokładnie, kiedy rozstąpią się wrota, byś ujrzał skrywane za nimi tajemnice. Więc zawsze musisz być w pogotowiu. Wiecznie czujny. Czy właśnie tak można zdefiniować terapię?

Kiwnął głową w odpowiedzi.

- Dobra - odparła szorstko. - Dlaczego sądzisz, że moja wizyta różni się czymkolwiek od wszystkich pozostałych? Choć oczywiście tak jest w istocie.

Nie odzywał się przez chwilę, mając nadzieję, że zbije ją tym z tropu. Okazała się zdumiewająco opanowana i zrównoważona. W końcu odezwał się cicho:

- Stoję na z góry przegranej pozycji. Tyle pani o mnie wie, a ja nie znam nawet pani imienia. Chciałbym wiedzieć, co ma pani na myśli,mówiąc, że pan Zimmerman zakończył terapię, a także, co łączy panią z człowiekiem, którego zwie pani panem R., a który, jak się do

myślam, jest również nadawcą listu podpisanego: Rumpelstilskin.Chciałbym niezwłocznie poznać odpowiedzi na te pytania.

Uśmiechnęła się bez emocji.

Proszę odpowiedzieć na moje pytania - powtórzył. - W przeciwnym razie zgłoszę się na policję i niech oni się tym zajmą.

Brak ci ducha walki, Ricky? Naprawdę nie chcesz się dać wciągnąć w tę grę?

A cóż to za gra, która polega na podrzucaniu obrzydliwej pornografii z pogróżkami wrażliwej dziewczynce. Co to za gra, która nakłania mnie do samobójstwa?

Sięgnął po słuchawkę.

- Ależ Ricky - odezwała się kobieta - czy to nie najwspanialsza gra ze wszystkich? Przechytrzyć własną śmierć?

Zawahał się, słysząc te słowa. Kobieta się uśmiechnęła.

- Możesz wygrać w tej grze, Ricky. Pod warunkiem jednak, że odłożysz słuchawkę. W przeciwnym razie ktoś gdzieś przegra. Zaufaj mi. Pan R. zawsze dotrzymuje słowa. A kiedy ten ktoś przegra,

ty także będziesz przegrany. To dopiero pierwszy dzień, gdybyś się teraz wycofał, to tak, jakbyś oddał wynik walkowerem.

Odsunął dłoń od słuchawki.

Jak masz na imię? - spytał.

Mów do mnie Wergiliusz, zdrobniale Wergil. Każdy poeta potrzebuje swojego przewodnika.

A co cię łączy z Rumpelstilskinem?

Jest moim pracodawcą. Ma forsy jak lodu i stać go na absolutnie wszystko, by dopiąć celu. Obecnie jest zaabsorbowany tobą.

Podejrzewam więc, że jako pracownica znasz jego imię, nazwisko i adres, które możesz mi przekazać, by zakończyć te głupoty.

Wergil potrząsnęła głową.

Niestety nie, Ricky. Pan R. nie jest na tyle głupi, by zdradzać swoją tożsamość przed byle pomocnikiem, którym w tym przypadku jestem ja. Zresztą nawet gdybym mogła ci pomóc, nie zrobiłabym tego. Gdzie walka sportowa? Wyobraź sobie, że Dante i jego przewodnik Wergiliusz natrafiliby na znak: Lasciate ogni speranza, voi ch'entrate... czyli „Porzućcie wszelką nadzieję, wy, którzy tu wchodzicie!", a Wergiliusz powiedziałby: Nie idźmy tam. I co? Z poematu nici. Nie można napisać dzieła o tym, jak się zawróciło u wrót piekieł, prawda, Ricky? Guzik. Trzeba wejść do środka.

Więc po co tu przyszłaś?

Obawiał się, że możesz mu nie uwierzyć, choć ta młoda dama z Deerfield, która tak łatwo straciła swoją młodzieńczą niewinność, powinna być wystarczająco dobitnym dowodem. Jednak wątpliwości sieją niepewność, a ty masz tylko dwa tygodnie na grę. Dlatego też przysłał przewodniczkę, która pomoże ci natychmiast zabrać się do dzieła. Mnie.

Ciągle tylko mówisz o grze - powiedział Ricky. - Ale dla pana Zimmermana to nie jest żadna gra. Przechodzimy obecnie ważny etap jego leczenia. Tajemniczy pan R. może sobie pogrywać ze mną, jednak posunął się za daleko, wciągając w to moich pacjentów.

Młoda kobieta, przedstawiająca się jako Wergiliusz, uniosła rękę.

-Daruj sobie ten patos.

Ricky milczał, patrząc na nią surowo.

Całkowicie zignorowała jego spojrzenie i delikatnie machnąwszy dłonią, dodała:

- Zimmerman sam zgłosił się do gry. Początkowo niechętnie, jak słyszałam, ale po chwili bardzo się apalił. Nie brałam niestety udziału w tej rozmowie. Ale powiem ci, kto brał. W pewnym sensie upośledzona kobieta w średnim wieku imieniem LuAnne. Sądzę, że powinieneś z nią porozmawiać. Kto wie, czego możesz się od niej dowiedzieć. Na pewno będziesz próbował skontaktować się z panem Zimmermanem, by ci wszystko wyjaśnił, obawiam się jednak, że jest nieuchwytny.

Starks chciał się domagać wyjaśnień, ale Wergil wstała.

Ricky - odezwała się zdawkowo - na tym kończymy dzisiejszą sesję. Przekazałam ci mnóstwo informacji, więc teraz bierz się do dzieła. A to nie jest twoją mocną stroną, prawda? Potrafisz tylko słuchać. I na tym koniec. Tym razem nie stać cię na bezczynność. Musisz ruszyć tyłek i brać się do roboty. W przeciwnym razie... lepiej o tym nie mówmy.

Szybkim krokiem podeszła do wyjścia.

Zaczekaj - powiedział pod wpływem impulsu. - Wrócisz?

Bo ja wiem? - odparła Wergil z nieznacznym uśmiechem. - Może. Zobaczymy, jak ci pójdzie.

Otworzyła drzwi i wyszła.

Przez chwilę nasłuchiwał stukotu jej obcasów w korytarzu. Potem skoczył na równe nogi i podbiegł do drzwi. Otworzył je, ale Wergil nie było już widać. Wrócił do gabinetu, oparł się o parapet i wyjrzał akurat w momencie, gdy kobieta wyszła przed budynek. Obserwował, jak pod dom podjeżdża długa limuzyna. Wergil wsiadła do środka. Limuzyna odjechała ulicą zbyt szybko, żeby Ricky mógł dostrzec numery rejestracyjne, nawet gdyby był na tyle sprytny i czujny, by w ogóle przyszło mu to do głowy.

Czasem przy brzegu przylądka Cod, niedaleko jego domku letniskowego, pojawiają się silne prądy morskie, które bywają groźne i śmiercionośne. Gdy człowiek wpadnie w zasięg takiego prądu, winien pamiętać o kilku podstawowych zasadach. Jeśli je zbagatelizuje, może przypłacić to życiem. Ponieważ rwący nurt jest na ogół wąski, nigdy nie należy z nim walczyć. Trzeba mu się po prostu poddać, a już po kilku sekundach silny prąd zelżeje i wówczas bez trudu można dopłynąć do plaży. Są to najprostsze rady i mogłoby się wydawać, że wyrwanie się ze szponów prądu morskiego jest niewiele trudniejsze od usunięcia ze skóry pchły tropikalnej. W rzeczywistości nie jest to aż tak łatwe. Gdy prąd niesie nas w głąb oceanu, wpadamy w panikę. Strach i wyczerpanie stają się dojmujące. Ricky co roku czytał o co najmniej jednym topielcu, który rozstawał się z życiem śmiesznie blisko brzegu.

Wziął głęboki oddech i starał się odsunąć wrażenie, że jego też coś popycha ku mętnej, niebezpiecznej głębinie. Gdy tylko samochód z Wergil zniknął z pola widzenia, Starks sięgnął po notatnik, w którym zapisany był telefon Zimmermana. Pospiesznie wykręcił numer. Nikt jednak nie odbierał. Nie było Zimmermana. Nie było jego nadopiekuńczej matki. Nie było automatycznej sekretarki.

Odłożył słuchawkę w połowie sygnału i porwał płaszcz. W pośpiechu wybiegł z mieszkania.

Ulice miasta wciąż zalewało słońce, choć nastał już wieczór. Postanowił nie łapać taksówki, tylko przejść się przez Central Park. Doszedł do wniosku, że czas i wysiłek fizyczny pozwolą mu ułożyć w głowie wszystkie fakty.

Był ciepły wczesny wieczór. Po przejściu kilkuset metrów poczuł, jak pachy wilgotnieją mu od potu. Zdjął płaszcz i przerzucił go przez ramię. Beztroski wygląd, jaki na pozór sprawiał, kłócił się z jego samopoczuciem. W parku pełno było biegaczy i spacerowiczów z psami. Po kwadransie szybkiego marszu dotarł do kwartału, w którym mieścił się blok mieszkalny Zimmermana. Zawahał się na rogu. Zrobił kilka kroków i zatrzymał się. Potrząsnął głową.

- Co to mówiła Wergil? - szepnął pod nosem.

Zimmerman postanowił zakończyć terapię na pobliskiej stacji metra dokładnie o 14.37.

To się nie trzymało kupy.

Podszedł do budki telefonicznej, umieścił ćwierćdolarówkę w automacie i nerwowo wybrał numer Zimmermana. Telefon znów dzwonił kilkanaście razy, nikt jednak nie odbierał. Tym razem Ricky odczuł ulgę. Brak odpowiedzi zwalniał go z obowiązku dobijania się do drzwi mieszkania pacjenta.

Odwiesił słuchawkę i wyszedł z budki. Musisz przejąć kontrolę nad sytuacją, powiedział do siebie. W oko wpadło mu wejście do stacji metra przy Dziewięćdziesiątej Szóstej. Podążył w tym kierunku, przystanął u szczytu schodów, a następnie powoli zszedł na dół. Z głębi tunelu dochodził stukot kolejki. Owiał go zbutwiały, zastarzały odór, a po chwili zalał gęsty żar. W budce z żetonami siedziała kobieta. Nachylił się do osłoniętego metalową siatką okienka w szybie z pleksiglasu.

Przepraszam panią - powiedział.

Chce się pan przesiąść? Zgubił pan drogę? Mapa wisi na tamtej ścianie.

Nie - odparł, kręcąc głową. - Zastanawiam się... Zastanawiałem się, czy zdarzyło się tu dziś coś szczególnego? Dziś po południu...

Pogadaj pan z glinami - ucięła. -Ale co...

To było przed moją zmianą. Nic nie widziałam.

Ale co się stało?

Jakiś facet skoczył pod pociąg. A może wpadł, nie wiem. Były tu gliny, ale ulotniły się przed moją zmianą.

Jakie gliny?

- Z transportu miejskiego. Z rogu Dziewięćdziesiątej Szóstej

i Broadwayu.

Ricky zrobił krok w tył, poczuł skurcz żołądka. Brakło mu tchu. W tym momencie nadjechał pociąg, wypełniając stację hukiem, który uderzył go jak cios pięścią.

- Dobrze się pan czuje? - kobieta z budki przekrzykiwała hałas.- Kiepsko pan wygląda.

Kiwnął głową i szepnął w odpowiedzi:

- Nic mi nie jest - choć było to wierutne kłamstwo.

Wszystko było obce w świecie, w którym Ricky znalazł się tamtego wieczoru. Widoki, dźwięki i zapachy na komisariacie policji transportu miejskiego przy rogu Dziewięćdziesiątej Szóstej i Broadwayu ukazały tę stronę miasta, o której miał co najwyżej mętne pojęcie. W powietrzu unosiła się nikła woń moczu gryząca się z ostrzejszym zapachem silnego środka do dezynfekcji. Jakiś mężczyzna, zamknięty w areszcie poza zasięgiem jego wzroku, wykrzykiwał niezrozumiałe zbitki słów. Rozsierdzona kobieta, siedząca z beczącym dzieckiem na ręku przed biurkiem sierżanta, klęła po hiszpańsku z zawrotną szybkością. Gdzieś dzwonił telefon, którego nikt nie odbierał.

Kobieta przed biurkiem sierżanta, kołysząc dziecko, wyrzuciła z siebie pożegnalną wiązankę, obróciła się z grymasem i minęła Ri-cky'ego z taką pogardą, jakby był robakiem niewartym zdeptania butem. Ruszył niepewnie w stronę oficera siedzącego za biurkiem.

Przepraszam... - zaczął, ale natychmiast mu przerwano.

Nikt tak naprawdę nie przeprasza, koleś. Tylko tak mówią. Wcale nie mają tego na myśli.

Pan mnie źle zrozumiał. Chodzi mi o to...

Nikt nigdy nie mówi tego, o co mu naprawdę chodzi. Warto to sobie wziąć do serca.

Policjant miał nieco ponad czterdziestkę, a do twarzy przylepiony beztroski uśmiech, którym dawał do zrozumienia, że widział już w życiu wszystko.

- Zacznę jeszcze raz - powiedział ostro Ricky.Policjant znów się uśmiechnął, potrząsając głową.

Nikt nigdy nie zaczyna wszystkiego jeszcze raz, przynajmniej ja nikogo takiego nie spotkałem. Ale może pan będzie pierwszy.

Dziś wydarzył się wypadek na stacji metra przy Dziewięćdziesiątej Szóstej. Mężczyzna wpadł...

Skoczył, jak słyszałem. Jest pan świadkiem?

Nie. Ale, jak sądzę, znałem tego mężczyznę. Byłem jego lekarzem. Chcę się czegoś dowiedzieć.

Lekarzem, mówisz pan? Od czego?

Przychodził do mnie od roku na psychoanalizę.

Jest pan psychoanalitykiem? Ricky przytaknął.

Ciekawy zawód - zauważył oficer. - Ma pan u siebie kozetkę?

Zgadza się.

- Ekstra. O jednego gościa na tę kozetkę mniej. Niech pan pogada z detektywem. Riggins zajmuje się tą sprawą. A przynajmniej tym, co z niej zostało, kiedy jadący stówą ekspres z Piątej Alei wpadł na stację.

Policjant wskazał mu dwuskrzydłowe drzwi z napisem: Biuro detektywa. Ricky wszedł przez nie do niewielkiego gabinetu, w którym ujrzał labirynt szaroburych biurek ze stali.

Detektyw w białej koszuli i czerwonym krawacie, siedzący przy najbliższym biurku, uniósł głowę.

Słucham?

Detektyw Riggins? Mężczyzna potrząsnął głową.

- To nie ja. Rozmawia na końcu sali z ludźmi, którzy widzieli dziś

tego skoczka.

Ricky dostrzegł po drugiej stronie pomieszczenia kobietę jeszcze niestarą, a już niemłodą. Ubrana była w męską jasnoniebieską koszulę z wyłogami kołnierzyka przypinanymi na guziki oraz krawat w prążki z jedwabnego rypsu, szare spodnie i pasujące do reszty jak pięść do nosa białe adidasy z odblaskowymi pomarańczowymi paskami po bokach. Włosy ciemnoblond miała zebrane ciasno w koński ogon, przez co wyglądała na nieco więcej niż trzydzieści lat - na jakie szacował ją Ricky. Pani detektyw rozmawiała z dwoma czarnoskórymi nastolatkami noszącymi przesadnie workowate niebieskie dżinsy i dziwacznie nasadzone czapki baseballówki. Detektyw w czerwonym krawacie spytał: - Pan w sprawie tego skoczka z Dziewięćdziesiątej Szóstej? Ricky skinął głową. Detektyw podniósł słuchawkę. Wskazał sześć drewnianych krzeseł stojących rządkiem pod ścianą. Tylko jedno było zajęte przez obszarpaną, niedomytą kobietę w trudnym do określenia wieku. Jej gęste siwe włosy sterczały na wszystkie możliwe strony, mówiła coś do siebie pod nosem. Kobiecina miała na grzbiecie wyświechtany płaszczyk, który zaciskała na sobie coraz mocniej, przy czym kiwała się lekko na krześle. Bezdomna schizofreniczka, zdiagnozował Ricky.

- Niech pan siada obok LuAnne - zachęcił go detektyw. - Dam znać Riggins, że ma jeszcze jednego klienta.

Ricky zesztywniał, słysząc imię kobieciny. Wziął głęboki oddech i podszedł do rządka krzeseł.

- Mogę koło pani usiąść? - spytał, wskazując najbliższe niej krzesło.Spojrzała na niego z lekkim zdziwieniem.

- Chce wiedzieć, czy może tu siadać? A ja to niby kto? Królowa krzeseł? Może siadać, gdzie chce.

Ricky usiadł obok niej. Wiercił się na krześle, jakby nie mógł znaleźć wygodnej pozycji. W końcu zapytał:

- A więc LuAnne, była pani na stacji metra, kiedy ten mężczyzna spadł na tory?

LuAnne uniosła oczy ku jarzeniówkom i wlepiła wzrok w jasny, silny blask. Dała mu lekkiego kuksańca w ramię i odparła:

- Chce wiedzieć, czy tam byłam, kiedy ten gość wpadł pod pociąg?Powiem mu, co widziałam: krew i krzyczących ludzi, okropieństwo.Potem przyszły gliny. - Spojrzała spod oka na Ricky'ego. - Wszystko dobrze widziałam.

- Proszę mi opowiedzieć, LuAnne, co pani widziała.Odkaszlnęła, jakby chciała przeczyścić gardło.

- Chce wiedzieć, co widziałam - zaskrzypiała. - Chce wiedzieć o tym mężczyźnie, co umarł, i tej pięknej kobiecie, co do mnie podeszła i rzekła mi prawie szeptem: „Widziałaś to LuAnne? Widziałaś, jak ten mężczyzna zeskoczył z peronu, kiedy nadjechał pociąg!".Powiedziała mi: „Nikt go nie pchnął, LuAnne", mówiła: „Pamiętaj o tym, LuAnne. Nikt nie pchnął tego mężczyzny". Potem podszedł do niej mężczyzna, który powiedział: „LuAnne, musisz powiedzieć policji, co widziałaś". I wtedy ta piękna kobieta dała mi dziesięć dolców. Tobie też dała dychę?

Nie - odparł powoli Ricky - nie dostałem dziesięciu dolców.

Szkoda - rzekła LuAnne, kręcąc głową.

Uniósł wzrok i zobaczył detektyw Riggins, która zmierzała w jego kierunku. Na powitanie pojawił się na jej wargach ledwie dostrzegalny uśmiech.

- Witam - powiedziała. - Pan w sprawie Zimmermana? - Nim zdążył cokolwiek odrzec, zwróciła się do kobiety. - LuAnne, poproszę oficera, żeby cię zawiózł do schroniska na Sto Drugiej Ulicy,gdzie spędzisz noc. Dzięki, że się do nas pofatygowałaś. Bardzo nam pomogłaś. Zostań w tym schronisku, dobrze, LuAnne? Może będę cię jeszcze potrzebowała.

LuAnne wstała, kręcąc głową.

- Ona chce, żebym została w schronisku.

- Spodoba ci się przejażdżka samochodem, LuAnne. Jeśli chcesz,poproszę chłopców, żeby jechali na sygnale.

LuAnne uśmiechnęła się na tę myśl. Żarliwie, z dziecięcym entuzjazmem podchwyciła ten pomysł. Pani detektyw dała znak dwóm mundurowym i powiedziała:

- Potraktujcie naszego świadka jak VIP-a. Włączcie koguta.

Ricky obserwował, jak obłąkana kroczy do wyjścia w asyście policjantów, powłócząc lekko nogami. Detektyw Riggins również za nią patrzyła.

Bywają gorsze - westchnęła. - Jestem ciekawa, kim ona naprawdę jest. Może ktoś gdzieś się martwi, że zaginęła, doktorze? W Cincinnati albo Minneapolis. Może jest spadkobierczynią naftowej fortuny, a może wygrała los na loterii. To by dopiero było, prawda? Zastanawiam się, co ją spotkało. Ten cały koktajl chemiczny buzujący w jej mózgu bez żadnej kontroli. Ale to już pańska działka.

Niestety, nie jestem specjalistą od terapii farmakologicznych - rzekł Ricky. - Moimi metodami pewnie nie dałoby się zbytnio pomóc LuAnne.

Detektyw Riggins zaprosiła go do biurka, przy którym stało dodatkowe krzesło. Przeszli przez pokój ramię w ramię.

- Ma pan co nieco do powiedzenia, hmm? - zaczęła, siadając za

biurkiem. - Był pan psychoterapeutą pana Zimmermana, o ile się nie mylę?

Wyjęła notatnik i ołówek.

Faktycznie. Przechodził u mnie terapię przez ostatni rok. Ale...

Czy miał jakieś myśli samobójcze w ostatnich tygodniach?

Nie. W żadnym razie - odparł stanowczo Ricky. Detektyw uniosła brwi.

Czyżby? Wcale? Ricky zawahał się.

Powiedzmy, że wciąż borykał się z różnymi sprawami, które go nękały. Nie miał jednak żadnych typowych objawów. Gdybym cokolwiek zauważył, podjąłbym odpowiednie kroki...

Czy kiedykolwiek w przeszłości któryś z pańskich pacjentów popełnił samobójstwo?

Tak. Niestety. Ale w tamtym przypadku oznaki były wyraźne. Ubolewam nad tym, że moje wysiłki okazały się niedostateczne w porównaniu z bezmiarem jego depresji.

Pewnie później dręczyło pana sumienie, doktorze?

Tak - odparł Ricky chłodno.

Pańska renoma ucierpiałaby, gdyby jeszcze jeden z pańskich pacjentów zdecydował się na konfrontację z pociągiem z Ósmej Alei, prawda?

Ricky odchylił się na krześle, patrząc chmurnym wzrokiem.

- Niech pani sobie daruje podobne sugestie, pani detektyw.Riggins uśmiechnęła się nieznacznie, kręcąc głową.

- No dobrze, zmieńmy temat. Jeśli twierdzi pan, że sam nie odebrał sobie życia, ktoś musiał go w tym wyręczyć. Czy pan Zimmerman mówił o kimś, kto pałał do niego nienawiścią? O partnerze w interesach? Porzuconej kochance?

Ricky wahał się. Wiedział, że to doskonała okazja, by zrzucić ciężar z serca, poinformować o anonimie, wizycie Wergil i grze, w którą usiłowano go wciągnąć. Wystarczyło powiedzieć, że popełniono przestępstwo, a Zimmerman niewinnie zginął, stając się ofiarą w rozgrywce, nie mającej z nim nic wspólnego. Nie miał jednak pojęcia, czym ryzykuje. Wszystkie zdarzenia dotyczące jego osoby składały się w mętną, nieuchwytną i zagmatwaną całość.

Potrząsnął głową.

- Pan Zimmerman nie wspominał nigdy o kimś takim. Śmiem jednak wątpić w to, że popełnił samobójstwo. Jego stan nie był aż tak poważny. Proszę to odnotować i umieścić w raporcie.

Detektyw Riggins wzruszyła ramionami i uśmiechnęła się, z trudem kryjąc zmęczenie.

- Zapisałam każde pańskie słowo, doktorze. - Znów się uśmiechnęła. - Daję głowę, że wśród jego rzeczy osobistych znajdę jakiś liścik. A może do pana przyjdzie coś pocztą w tym tygodniu. Bardzo proszę w takim wypadku zrobić i przysłać mi kopię, którą dołączę do raportu.

Sięgnęła do stojącego na biurku pudełeczka po wizytówkę i podała mu ją teatralnym gestem. Ricky schował kartonik do kieszeni, nawet nie spojrzawszy na niego, po czym podniósł się i skierował do wyjścia. Przemierzył gabinet żwawym krokiem, obejrzał się dopiero, mijając drzwi; w przelocie ujrzał detektyw Riggins pochyloną nad staroświecką maszyną do pisania; zaczynała wystukiwać raport na temat pospolitej i pozornie pozbawionej logiki śmierci Rogera Zimmermana.

TRZY

Duch Zimmermana najwyraźniej kpił sobie z niego. Nastał ranek po kiepskiej nocy. Ricky niewiele spał, a kiedy już przymknął oko, nękały go wyraziste sny o zmarłej żonie, która siedziała obok niego w sportowym dwuosobowym wozie. Zaparkowali w głębokim piachu przy brzegu oceanu, nieopodal ich letniskowego domku na przylądku Cod. Ricky miał we śnie wrażenie, że szarozielone wody Atlantyku - zwykle ten kolor zwiastował sztorm - zbliżają się coraz bardziej, grożąc tym, że fala przypływu porwie samochód. Rzucił się jak szalony, by otworzyć drzwi. Gdy jednak sięgnął klamki, zobaczył na zewnątrz umazanego krwią, wyszczerzonego w uśmiechu Zimmermana, który przytrzymywał drzwi, nie dając mu wyjść z auta. Na dodatek samochód nie chciał zapalić. We śnie zmarła żona była niezwykle opanowana i coś mu wskazywała. Stojąc później pod prysznicem, z łatwością zinterpretował swój sen.

Doktor Starks włożył starą niebieską koszulę i wypłowiałe spodnie khaki z wystrzępionymi u dołu nogawkami. Spodnie nosiły ślady wieloletniego wakacyjnego użytkowania, nosił je bowiem zawsze, gdy tylko miał wolne. Od lat, gdy budził się pierwszego sierpnia, ochoczo wskakiwał w znoszone ciuchy, czym natychmiast odcinał się od pieczołowicie wypracowanej pozycji psychoanalityka z Upper East Side na Manhattanie. Odcinał się od mężczyzny, który wiele osiągnął, by przedzierzgnąć się w rolę przewidzianą na czas wakacji. Urlop był dla niego okazją, by uwalać się po łokcie ziemią, grzebiąc w ogródku w Wellfleet, by pozwolić piaskowi gromadzić się między palcami stóp w czasie długich przechadzek plażą oraz by czytać popularne kryminały. Tym razem wakacje zwiastowały jednak coś zupełnie innego.

Potrząsnął głową i poczłapał do ciasnej kuchenki. Na śniadanie przygotował sobie jedną kromkę wyschniętego pieczywa tostowego i czarną kawę. Potem zaniósł kawę do gabinetu, gdzie rozłożył przed sobą na biurku list Rumpelstilskina. Siadł za biurkiem i wpatrywał się w słowa. Przez moment doznał zawrotów głowy, uderzyła go fala gorąca.

- Co się dzieje? - spytał siebie na głos.

Struchlał na myśl o tym, że Zimmerman został wepchnięty pod pociąg tylko po to, by ta wiadomość dotarła do niego. Wyobraził sobie,jak wraca do skąpanego w jarzeniowym świetle biura detektyw Riggins i oznajmia, że nieznani sprawcy z rozmysłem pozbawili życia niewinnego człowieka, by wciągnąć go w dziwaczną, śmiertelną grę.

Po chwili jednak uświadomił sobie, że cały ten Rumpelstilskin i kobieta, która przedstawiała się imieniem Wergiliusz, postarali się, by formalnie nic ich nie łączyło z tą przypadkową zbrodnią. Gdyby nawet detektyw Riggins nie wyśmiała go - choć raczej by to zrobiła - cóż mogłaby począć, by rozszyfrować niesamowitą historię lekarza, który upiera się przy niedorzecznej koncepcji rodem z lichego kryminału, choć wszystko wskazuje na to, że jego pacjent popełnił samobójstwo?

Ricky rozsiadł się wygodniej. Wiedział, że oto nadszedł decydujący moment. Odkąd list pojawił się w jego poczekalni, został wciągnięty w wir wydarzeń, do których nie miał nawet kiedy nabrać dystansu. Brakowało mu cierpliwości koniecznej do analizy. To oczywiście kwestia czasu, którego nie było za wiele. Pozostało raptem czternaście dni, niemożliwie mało. Przelotnie wyobraził sobie skazańca z podpisanym przez gubernatora nakazem egzekucji, na którym wyszczególniono

zień i godzinę. Zestawienie było druzgoczące. To wielki luksus, pomyślał sobie, że nie wiemy, kiedy nam przyjdzie rozstać się ze światem. Kalendarz na biurku jakby z niego kpił.

Uniósł list i przeanalizował króciutki wierszyk. Jest w nim wskazówka, powiedział do siebie. Wskazówka od psychopaty.

Mamusia, tatuś i mała dziecina...

Ciekawe, pomyślał Ricky, że autor użył słowa „dziecina", które nie określa płci.

Gdy w dal tak siną tatuś po żeglował.

Żeglowanie może mieć dosłowne znaczenie lub być metaforą, jednak w obu przypadkach wskazuje na to, że ojciec opuścił rodzinę. Bez względu na powody, dla jakich ją porzucił, Rumpelstilskin musiał dusić w sobie nienawiść całymi latami. Matka - opuszczona przez męża - musiała dodatkowo ją podsycać. Ricky w jakiś sposób przyczynił się do rozbudzenia gniewu, który po latach stał się morderczy. Tylko jak? Rumpelstilskin, założył Ricky, był prawdopodobnie dzieckiem jego pacjenta.

Ile czasu potrzeba, zastanawiał się Ricky, by wyrósł morderca? Dziesięć lat? Dwadzieścia? Mgnienie oka? Nie wiedział, ale miał nadzieję, że się tego dowie.

Doktor Starks wrócił do układania listy. Skupił się na dekadzie - od 1975 roku, kiedy zaczął staż, aż do 1985 - i spisywał nazwiska wszystkich pacjentów, którzy w owym czasie odbywali u niego terapię. Rok po roku, bez szczególnego trudu przypominał sobie historie ludzi leczących się u niego przez dłuższy czas. Wątpił jednak, by groził mu ktoś, kto przeszedł długotrwałą terapię.

Rumpelstilskin jest prawdopodobnie dzieckiem osoby, z którą miał rzadkie lub krótkie kontakty. Na przykład kogoś, kto raptownie, bez uprzedzenia przerwał terapię.

Odszukanie w pamięci takich pacjentów było znacznie trudniejsze.

Ricky usiadł za biurkiem z notatnikiem przed nosem, żałując, że nie prowadził bardziej szczegółowej dokumentacji. Dochodziło południe, gdy ktoś zadzwonił do drzwi. Dźwięk wyrwał go z zadumy. Wstał, przemierzył gabinet i poczekalnię, ostrożnie podszedł do wejścia. Przyłożył oko do wizjera pośrodku dębowych drzwi i w tym momencie dzwonek rozległ się ponownie. Ujrzał młodego mężczyznę w zaplamionej potem niebieskiej koszulce Federal Express, ściskającego w ręku kopertę. Ricky otworzył zasuwy, pozostawiając jednak łańcuch.

Słucham? - spytał.

Mam list dla doktora Starksa. Ricky zawahał się.

Ma pan jakiś dowód tożsamości?

Młodzieniec westchnął i wykonał półobrót, by pokazać przypięty do koszulki zalaminowany identyfikator ze zdjęciem.

Widzi pan? - spytał. - Chodzi mi tylko o pański podpis. Ricky z ociąganiem otworzył.

Gdzie mam podpisać?

Doręczyciel podsunął mu sztywny blok z klamrą.

- O, tutaj - powiedział.

Ricky podpisał. Doręczyciel spojrzał na podpis, a następnie przejechał elektronicznym czytnikiem po kodzie kreskowym. Urządzenie zapiszczało dwukrotnie. Ricky nie miał zielonego pojęcia, po co to robi. Następnie młodzian podał mu niewielką tekturową kopertę z sygnaturą doręczenia w ciągu jednego dnia.

- Miłego dzionka - rzekł na odchodnym.

Starks stał w drzwiach, wpatrując się w nalepkę na kopercie. Adres zwrotny: Nowojorskie Towarzystwo Psychoanalityczne. Wszedł do poczekalni i zamknął drzwi na zamki. Przyjrzał się uważnie tekturowej kopercie, po czym wolno ją otworzył. W środku znajdowała się zwykła szara koperta listowa. Wydrukowano na niej jego imię i nazwisko. Rozdarł węższy brzeg i wyjął dwie kartki. Pierwszą był list na papierze firmowym towarzystwa. Z miejsca zauważył, że pochodzi od prezesa organizacji, lekarza, którego ledwie znał. Przeczytał szybko:

Szanowny Panie Starks,

Z przykrością zawiadamiam, że Towarzystwo Psychoanalityczne otrzymało poważną skargę dotyczącą Pańskiej relacji z dawną pacjentką. W załączeniu przesyłam list ze skargą. Zgodnie z przepisami, po omówieniu problemu z zarządem naszej organizacji, przekazałem sprawę Stanowej Komisji ds. Etyki Medycznej. W najbliższym czasie powyższa instytucja zwróci się do Pana.

Ricky rzucił okiem na podpis i przeszedł do drugiej kartki. Był to list adresowany do prezesa towarzystwa,opie zaś przesłano do wiceprezesa, przewodniczącego komisji etyki oraz oddzielnie do sześciu lekarzy zasiadających w tejże komisji. Jego treść brzmiała:

Szanowni Państwo,

Przed ponad sześciu laty zgłosiłam się do doktora Fredericka Starksa, członka waszej organizacji. Po mniej więcej trzech miesiącach terapii, w ramach której chodziłam do niego na cztery sesje tygodniowo, doktor zaczął mnie wypytywać o moje stosunki seksualne z partnerami przed ślubem oraz pożycie z mężem w trakcie nieudanego małżeństwa. Przypuszczałam, że pytania tego typu mieszczą się w ramach psychoanalizy. Jednak z biegiem czasu stawały się one coraz bardziej natarczywe i obsceniczne. Ilekroć usiłowałam zmienić temat naszej rozmowy, doktor uparcie do niego wracał. Kiedy usiłowałam się sprzeciwić, wyjaśnił, że źródłem mojej depresji jest niezdolność pełnego zatracenia się w stosunkach seksualnych. Wkrótce po tej sugestii zostałam przez niego zgwałcona. Mówił, że jeśli mu nie ulegnę, nigdy nie odzyskam równowagi psychicznej.

Kilka lat dochodziłam do siebie po tym, co zrobił mi doktor Starks. Byłam w tym czasie trzykrotnie hospitalizowana. Noszę blizny po dwóch próbach samobójczych.

Uważam, że nie powinnam na razie ujawniać swego nazwiska, choć doktor Starks zapewne mnie rozpozna. Jeśli zdecydują się Państwo zająć moją sprawą, proszę kontaktować się bezpośrednio z moim adwokatem lub/i terapeutą.

List nie był podpisany, ale znajdowało się w nim imię oraz nazwisko adwokata wraz z jego nowojorskim adresem, a także adres psychiatry z okolic Bostonu. Ricky'emu drżały ręce. Zrobiło mu się słabo.

List nie zawierał ani słowa prawdy.

Przez chwilę chodził po gabinecie tam i z powrotem. W końcu usiadł na starym skórzanym fotelu u wezgłowia kozetki. Nie miał wątpliwości, kto spreparował skargę. Rzekoma anonimowość fałszywej ofiary tylko to potwierdzała. Pozostawało jednak najważniejsze pytanie: dlaczego?

Sięgnął po telefon stojący na podłodze przy fotelu. Błyskawicznie otrzymał numer biura prezesa Towarzystwa Psychoanalitycznego i z furią wystukał go na słuchawce.

Odebrano w sekretariacie.

Dzień dobry - odezwał się zmęczony głos kobiecy. - Tu biuro doktora Rotha.

Chciałbym zostawić wiadomość dla doktora - powiedział energicznie Ricky.

Doktor przebywa na urlopie. W sprawach nie cierpiących zwłoki można skontaktować się z doktorem Albertem Michaelsem pod nume...

Ricky nie dał jej dokończyć:

Nie jest to ten typ sprawy nie cierpiącej zwłoki ani wiadomości, jaką ma pani na myśli. Doktor wolałby o niej wiedzieć.

No nie wiem - rzekła. - Mamy tu... pewne przepisy.

Wszędzie są przepisy - rzucił cierpko Ricky. - Ludzie o małych móżdżkach ślepo ich przestrzegają. Ludzie z charakterem wiedzą, kiedy należy je ominąć. A pani, do której grupy należy?

Kobieta zawahała się.

- Jaką wiadomość chciałby pan przekazać?

Proszę powiedzieć doktorowi Rothowi, że doktor Frederick Starks... lepiej niech to pani zapisze, bo nie chcę, żeby cokolwiek zostało przekręcone.

Notuję wszystko dokładnie - odparła oschle.

Że doktor Starks otrzymał jego list i pragnie poinformować, że w skardze nie ma ani krzty prawdy. Wszystko to kłamstwo wyssane z palca.

-Nie ma krzty prawdy. Dobrze. Wyssane z palca. Zapisałam. Mam do niego zadzwonić? Przebywa obecnie na urlopie.

- Nie tylko on ma urlop - rzekł cierpko Ricky i odłożył słuchawkę.

Opadł ciężko na fotel. Od dawna nie był wobec nikogo aż tak niegrzeczny. Nie leżało to w jego naturze. Spodziewał się jednak, że w ciągu najbliższych dni będzie zmuszony jeszcze nieraz działać wbrew swojej naturze. Wrócił do listu doktora Rotha i ponownie przeczytał anonimową skargę.

Była skonstruowana subtelniej, niż się wydawało na pierwszy rzut oka. Autorka zarzucała mu gwałt w czasie tak odległym, że podlegał przepisom o przedawnieniu. Policja nie będzie się w to mieszała. Za to czeka go przykre dochodzenie przed komisją etyki. Powolne i niefachowe, które nie zacznie się raczej przed końcem gry.

- Chce, bym został na placu boju sam - wyrwało się z ust Ricky'emu. - Stara się mnie odciąć od wszelkiej pomocy.

Omal nie uśmiechnął się na myśl o tym, jak szatański był plan Rumpelstilskina. Wiedział, że będzie zadręczał się pytaniami dotyczącymi śmierci Zimmermana i że wpadnie w panikę w obliczu konnych zdarzeń, które nastąpią błyskawicznie jedne po drugich. Do go miałby zwrócić się o pomoc? Tylko do innego psychoanalityka, kolegi, gotowego udzielić mu rady.

Teraz jednak był odcięty. Podejrzenie, że nadużywając autorytetu zawodowego, wykorzystał seksualnie pacjentkę, uczyniło go trędowatym w światku psychoanalityków. Ricky gwałtownie wciągnął powietrze, jakby w gabinecie nagle się oziębiło. Muszę działać na własną rękę, pomyślał. Jestem banitą. Samotnym rozbitkiem. I o to właśnie chodziło Rumpelstilskinowi.

Kolejny raz spojrzał na oba listy. Anonimowy nadawca wymieniał nazwiska prawnika z Manhattanu i terapeuty z Bostonu. Ricky wzdrygnął się mimowolnie. Oba nazwiska podano mu na talerzu. Wiedział, gdzie ma skierować następne kroki.

Resztę dnia zmarnotrawił na dokładne przestudiowanie pierwszego listu Rumpelstilskina. Usiłując rozgryźć rymowaną wskazówkę, zgromadził jeszcze więcej notatek i obserwacji. Ale już nazajutrz rano, kiedy włożył garnitur i krawat, po czym skreślił kolejny dzień w kalendarzu, znów poczuł presję czasu. Powinien mieć gotowe przynajmniej pierwsze pytanie, by zadzwonić do redakcji „Timesa" i umieścić je w ogłoszeniu.

Gdy wyszedł z domu, żar, który lał się z nieba, najwyraźniej z niego drwił. Zakładał, że jest śledzony. Każdy przechodzień był podejrzany. Mężczyzna, który przywiózł towar do delikatesów na rogu, biznesmen idący spiesznie chodnikiem, bezdomny skryty we wnęce. Każdy mógł go śledzić.

Ricky otrząsnął się i zatrzymał taksówkę na rogu. Taksówkarz miał egzotyczne nazwisko, które nie nadawało się do wymówienia, i słuchał jakiejś dziwacznej stacji radiowej z bliskowschodnią muzyką. Burknął coś, gdy Ricky podał mu adres, i szybko włączył się w ruch.

Wielka biała ciężarówka do przeprowadzek zastawiała prawie całą boczną ulicę, przy której mieściła się kancelaria adwokacka, pozostawiając wąski przesmyk dla ruchu samochodów. Trzech czy czterech osiłków wchodziło i wychodziło przez drzwi frontowe nijakiego budynku i znosiło po rampie do samochodu kartonowe pudła, biurowe krzesła i tym podobne przedmioty. Mężczyzna w niebieskim blezerze z identyfikatorem ochrony stał z boku i obserwował, jak postępują prace.

Ricky wysiadł z taksówki i podszedł do ochroniarza.

Szukam kancelarii adwokackiej mecenasa Merlina. To...

Piąte piętro, na samej górze - odparł ochroniarz. - Był pan umówiony? Mają teraz urwanie głowy z tą przeprowadzką.

Przeprowadzają się?

Z tego, co słyszałem, pną się w górę, nowy adres, większa kasa. Wpuszczę pana, tylko proszę nie plątać się pod nogami.

Winda jechała z turkotem, ale na szczęście nie grała w niej żadna ckliwa muzyczka. Gdy stanęła na piątym piętrze, oczom Ricky'ego ukazała się kancelaria adwokacka. Jej drzwi podparto, żeby się nie zamykały, i dwóch mężczyzn mocowało się w nich z biurkiem. Unosili je i obracali na wszystkie strony, by przecisnąć mebel, pod czujnym okiem kobiety w średnim wieku ubranej w dżinsy, sportowe obuwie i markowy T-shirt.

- To moje biurko i znam na nim każde zadrapanie. Jeśli je choć draśnięcie, kupicie mi nowe.

Wyglądała na pedantkę, która odczuwa wręcz boleśnie chwilowy chaos przeprowadzki. Ricky wszedł energicznie do środka.

- Poszukuję mecenasa Merlina - powiedział. - Zastałem go?Kobieta odwróciła się szybko w jego stronę.

Jest pan klientem? Mecenas dziś nie przyjmuje. Mamy przeprowadzkę.

Jestem doktor Frederick Starks. Mam pewną sprawę do mecenasa Merlina. Gdzie go znajdę?

Kobieta wyglądała przez chwilę na zaskoczoną, ale zaraz uśmiechnęła się cierpko, kiwając głową.

Przypominam sobie pańskie nazwisko. Mecenas nie spodziewał się chyba tak rychłej wizyty.

Czyżby? - rzekł sardonicznie Ricky. - A ja myślałem, że wręcz przeciwnie.

Starks miał wrażenie, że kobieta odeśle go z kwitkiem, kiedy lekko łysiejący mężczyzna po trzydziestce, z niewielką nadwagą, ubrany w wyprasowane spodnie khaki i kosztowną markową koszulkę sportową, wyłonił się z głębi biura.

- Merlin - przedstawił się, wyjmując z kieszeni złożoną batystową chusteczkę, by wytrzeć ręce. - Jeśli nie przeszkadza panu ten bałagan,możemy porozmawiać w sali konferencyjnej. Prawie wszystkie meble stoją tam jeszcze na swoim miejscu, choć zapewne potrwa to już niedługo.

Ricky został zaproszony do pomieszczenia, którego środek zajmował długi, okolony krzesłami, przytłaczający stół z wiśniowego drewna. Na końcu sali stał podręczny stolik z ekspresem do kawy. Adwokat wskazał gościowi krzesło, a następnie podszedł do kawiarki. Wzruszywszy ramionami, zwrócił się do Ricky'ego:

- Musi pan wybaczyć, doktorze. Kawa się skończyła.

- Nie szkodzi - odparł Ricky. - Nie przyszedłem tu na kawę.Odpowiedź wywołała uśmiech na twarzy prawnika.

Jasne, że nie - powiedział. - Ale sam nie wiem, jak mógłbym panu pomóc...

Merlin to dość rzadkie nazwisko - przerwał mu Ricky. - Nasuwa pytanie, czy nie jest pan jakimś magiem.

Prawnik znów się uśmiechnął.

Klienci niejednokrotnie oczekują, że wyciągniemy z cylindra przysłowiowego królika.

A umie pan to zrobić?

Niestety nie - odparł Merlin. - Jestem zależny nie tyle od magicznych mocy, ile od stert papierów i mnóstwa roszczeń. Jednak przebieg niektórych spraw zdaje się nieco przypominać czary mojego imiennika.

Przeprowadza się pan?

Prawnik nachylił się, by wyjąć z kieszeni niewielki skórzany pugilares na wizytówki. Wyłuskał jeden kartonik i podał nad stołem Ricky'emu.

Nowy adres - powiedział zachęcająco. Ricky spojrzał na wizytówkę. Adres w centrum.

Mam pewnie być kolejnym pańskim trofeum? Merlin kiwnął głową.

Tak sądzę.

Kim jest pańska klientka? - spytał napastliwie Ricky. Prawnik potrząsnął głową.

- Nie jestem upoważniony, by to ujawniać. Nie doszła jeszcze w pełni do równowagi i...

- Nic z tego, co mi zarzuca, nie miało miejsca - przerwał mu Ricky.- To brednie wyssane z palca. Pańskim prawdziwym klientem jest kto inny. Prawda, że mam rację?

Prawnik zawahał się.

Zapewniam pana, że moja klientka jest jak najbardziej prawdziwa - powiedział. - Podobnie, jak jej zarzuty. Panna X to nieszczęśliwa młoda kobieta.

Dlaczego nie nazwie jej pan panną R.? - spytał Ricky. - R jak Rumpelstilskin. To bliższe prawdy.

Merlin sprawiał wrażenie zdezorientowanego.

Chyba nie do końca rozumiem, o co panu chodzi. Wszystko jedno X czy R. To przecież nie ma znaczenia. Wpadł pan po uszy, doktorze Starks. I proszę mi wierzyć, im szybciej pan to załatwi, tym lepiej. Jeśli założę sprawę przeciwko panu, cóż, wystawi się pan na szwank. To puszka Pandory, doktorze. Wylecą z niej wszelkie grzeszki. Każdy drobiazg zostanie podany do publicznej wiadomości.

Nigdy nie nadużyłem zaufania mojego pacjenta.

- To świetnie. Mam nadzieję, że ma pan w tej sprawie absolutną rację. Ponieważ -jego głos stał się bezwzględny - nim skończę przesłuchiwać wszystkich pacjentów, których miał pan w ciągu ostatnich dziesięciu lat, i porozmawiam z kolegami po fachu, z którymi pan się wadził, bez względu na to, czy moja klientka istnieje, czy nie, straci pan dobre imię. Będzie pan skończony.

Ricky chciał coś powiedzieć, ale zmilczał.

- Ma pan jakichś wrogów, doktorze? A może zawistnych kolegów?Czy którykolwiek z pańskich pacjentów był kiedyś niezadowolony z terapii? A może kiedyś kopnął pan psa? Albo nie zahamował, kiedy wiewiórka wyskoczyła panu pod kola nieopodal domku letniskowego na przylądku Cod? - Merlin uśmiechnął się. - Wiem, że posiada pan tam domek. Piękna chatka na uroczym terenie z widokiem na ocean. Pięć hektarów. Nabyta w tysiąc dziewięćset osiemdziesiątym czwartym roku. Czy zdaje pan sobie sprawę, jak podskoczyła wartość nieruchomości w tamtych stronach? Na pewno. Powiem panu tylko jedno, doktorze Starks. Wejdę w posiadanie tej nieruchomości jeszcze przed końcem procesu. Stanę się właścicielem pańskiego mieszkania i rachunku bankowego w Chase,a także skromnego pakietu akcji przechowywanych przez Deana Wittera.

- Skąd pan wie... - zaczął niepewnie Ricky.Merlin przerwał mu gwałtownie.

- Muszę wiedzieć takie rzeczy. Gdyby nie posiadał pan czegoś, na co miałbym chrapkę, nie zawracałbym sobie głowy. Ale ma pan to i owo. Niech mi pan wierzy, doktorze, jest pan bez szans.

Słowa prawnika spadały na Ricky'ego jak ciosy boksera, którego wygrana była z góry przesądzona. Wziął głęboki oddech, łajając się w myślach, że tu przyjechał. Najlepiej zrobi, jeśli zmyje się stąd jak najszybciej.

Zbierał się do wyjścia, kiedy Merlin dodał:

Piekło może przybierać różne formy, doktorze Starks. Powiedzmy, że jestem jedną z nich.

Co proszę? - zająknął się Ricky. Przypomniał sobie, co mówiła Wergil, oznajmiając, że jest jego przewodnikiem po piekle.

Prawnik uśmiechnął się.

-Za czasów króla Artura piekło było w umysłach ludzi czymś niezwykle realnym. Ówcześni szczerze wierzyli w demony, diabły i opętanie. Dziś trochę to bardziej skomplikowane. Nie wierzymy, że będą nas przypiekać rozżarzonymi szczypcami czy smażyć po wieki w kotle ze smołą. Co nam w takim razie zostało? Prawnicy. Proszę mi wierzyć, doktorze, potrafię bez trudu zmienić pańskie życie w koszmar ze średniowiecznych malowideł.

Drzwi do sali konferencyjnej raptem się otworzyły i dwóch tragarzy stanęło w progu, wahając się czy wejść.

- Chcemy zabrać te klamoty - odezwał się jeden z nich. - Cała reszta jest już spakowana.

Merlin podniósł się.

- Działajcie, panowie. Doktor Starks właśnie zbierał się do wyjścia.Ricky też wstał.

Czas na mnie. - Spojrzał na wizytówkę prawnika. - Czy pod tym adresem może się z panem skontaktować mój adwokat?

Owszem.

Ricky kiwnął głową, obrócił się i opuścił biuro, nie patrząc za siebie.

Wsiadł do taksówki i kazał się zawieźć do hotelu Plaza. Wydawało mu się to najlepszym wyjściem w tej sytuacji. Wóz wyrwał do przodu, co było typowe dla miejskich kierowców taksówek, którzy gwałtownie dodawali gazu, gnali na złamanie karku, raptownie hamowali, skręcali i omijali slalomem inne pojazdy, by dotrzeć do celu w takim samym czasie, jak gdyby jechali równo i spokojnie. Ricky rozsiadł się i pomyślał, że niełatwo jest złapać taksówkę na Manhattanie, a ta, o dziwo, pojawiła się w chwili, gdy oszołomiony wyszedł z budynku. Zupełnie jakby na niego czekała.

Kierowca gwałtownie zahamował przed wejściem do hotelu. Ricky zapłacił, po czym przecisnął się przez wąską przestrzeń z tyłu auta i wysiadł. Wszedł po schodach i zniknął za obrotowymi drzwiami. W holu rojno było od gości. Skierował się wprost do wyjścia od południowej strony Central Parku i znów znalazł się na ulicy.

Portier łapał dla gości taksówki. Ricky przepchnął się przed rodzinkę stojącą na chodniku.

- Państwo pozwolą? - zwrócił się do ojca rodziny w średnim wieku, ubranego w koszulę z hawajskim nadrukiem, pilnującego trójki rozbrykanych brzdąców. Niepozorna żoneczka stała obok. - Bardzo mi się spieszy. Nie chcę być niegrzeczny, ale...

Wskazał taksówkę, która podjechała właśnie do nich, wskoczył do środka i zatrzasnął za sobą drzwi, usłyszał jeszcze, jak żona się obrusza:

- To przecież nasza taryfa.

Ten kierowca, pomyślał Ricky, nie jest przynajmniej podstawiony przez Rumpelstilskina. Podał adres z wizytówki adwokata. Przedarcie się przez korki zajęło im kwadrans. Nowe biuro mieściło się w pobliżu Wall Street. Śmierdziało tu forsą.

Taksówkarz zatrzymał się na krawężniku przed budynkiem. Ricky zapłacił i wygramolił się z ciasnego tyłu pojazdu. Jak się wcześniej domyślał, przed olbrzymim biurowcem nie było śladu ciężarówki do przeprowadzek. Sprawdził jeszcze raz dokładnie adres na wizytówce, po czym wszedł do budynku i stanął przed wiszącym na ścianie spisem mieszczących się wewnątrz biur. Nie znalazł jednak wśród nich kancelarii Merlina. Podszedł do umundurowanego ochroniarza siedzącego przy drzwiach frontowych. Strażnik uniósł wzrok, gdy się do niego zbliżał.

- Mam pewien kłopot - zwrócił się do niego Ricky. - Dostałem od adwokata tę wizytówkę, ale nie widzę na tablicy takiej kancelarii.

Ochroniarz wziął do ręki wizytówkę.

Adres się zgadza - powiedział - ale nie ma tu nikogo o tym nazwisku.

To może jest puste biuro.

Przeprowadza się dzisiaj.

Wszystkie lokale są zajęte. O ile wiem, od lat nie było tu wolnych miejsc.

Dziwne - zauważył Ricky. - Pewnie błąd drukarski. Strażnik oddał mu wizytówkę.

Możliwe.

Ricky schował bilecik do kieszeni, zacierając ręce, że oto wygrał pierwszą potyczkę ze swoim prześladowcą.

Kiedy wrócił do domu, nadal nie opuszczało go uczucie satysfakcji. Nie miał pojęcia, kogo spotkał w kancelarii adwokackiej. Czy człowiek, który przedstawił się jako Merlin, był w istocie Rumpelstilskinem? Całkiem możliwe.

Co wiem o psychopatach? - rozmyślał, pnąc się po schodach kamienicy o elewacji z piaskowca, w której mieściło się jego mieszkanie z gabinetem oraz pięć innych lokali. - Niewiele - mruknął pod nosem. Zajmował się głównie nerwicami. Wiedział, w jaki sposób dobrze sytuowani ludzie oszukiwali samych siebie, by usprawiedliwić własne działania.

Otworzył skrzynkę, widząc, że przyszła nowa poczta. Długa koperta nosiła w górnym lewym rogu pieczątkę policji transportu miejskiego. Otworzył ją w pierwszej kolejności.

W środku był niewielki skrawek papieru przypięty do większej kartki odbitej na ksero. Zaczął od niego:

Szanowny doktorze Starks,

W toku śledztwa znaleźliśmy wśród osobistych rzeczy pana Zimmermana

załączony list. Przesyłam go, ponieważ jest w nim wzmianka

o Panu. Śledztwo w sprawie jego śmierci zostało, nawiasem mówiąc,

zamknięte.

Z poważaniem detektyw J. Riggins

Ricky złożył karteczkę i przeczytał kserokopię. Krótka treść pisanego na maszynie listu napełniła go głębokim przerażeniem.

Do wszystkich zainteresowanych

Gadam i gadam, a wcale nie jest mi lżej. Nikt nie potrafi mi pomóc. Nikt tak naprawdę mnie nie słucha. Poczyniłem odpowiednie ustalenia dotyczące mojej matki. Znajdują się wraz z moją ostatnią wolą w szufladzie mego biurka w pracy. Przepraszam wszystkich zainteresowanych, prócz doktora Starksa.

List podpisano na maszynie. Ricky wpatrywał się w pożegnalne słowa samobójcy i czuł, jak opuszczają go siły.

CzTERY

List Zimmermana, rozważał Ricky, na pewno nie jest prawdziwy. Roger Zimmerman nie należał do ludzi rozchwianych wewnętrznie. Nie wykazywał żadnych myśli samobójczych, nie miał skłonności do samodestrukcji. Ricky spojrzał na list pożegnalny i uświadomił sobie, że jest jedyną osobą wymienioną tam z nazwiska. Zwrócił także uwagę na to, iż listu nie podpisano odręcznie.

Prysła cała duma z tego, że rankiem przejrzał manewry prawnika, w jej miejsce pojawiły się mdłości. Jadąc windą do swojego mieszkania, miał wrażenie, że ciężar ciała dosłownie miażdży mu stopy. Gdy w końcu dotarł do gabinetu, czuł się kompletnie wyczerpany. Opadł za biurko i wziął do ręki list z Towarzystwa Psychoanalitycznego. Wymieniono w nim bostońskiego terapeutę, u którego leczyła się jego rzekoma ofiara. Zapewne do niego miał zadzwonić w następnej kolejności.

Wciąż dręczony mdłościami, sięgnął po telefon i wykręcił numer terapeuty. Usłyszał tylko jeden sygnał, po którym - jak się zresztą spodziewał - włączyła się sekretarka: „Tu doktor Martin Soloman. Nie mogę w tej chwili odebrać telefonu...". Przynajmniej nie wyjechał jeszcze na urlop, pomyślał Ricky.

- Doktorze Soloman - rzekł energicznie do słuchawki. - Mówi doktor Frederick Starks z Manhattanu. Pańska pacjentka postawiła mi poważne oskarżenie. Oświadczam, że jej zarzuty są całkowicie bezpodstawne. Są nieprawdziwe i brak na nie jakichkolwiek dowodów. Dziękuję.

Odłożył słuchawkę. Rzeczowość tej wypowiedzi pozwoliła mu odzyskać nieco pewności siebie. Zerknął na zegarek. Pięć minut, pomyślał. Najwyżej dziesięć i oddzwoni.

Nie pomylił się. Po siedmiu minutach odezwał się telefon. Odebrał.

- Doktor Starks, słucham?

Rozmówca wziął głęboki oddech, nim powiedział:

- Doktorze, tu Martin Soloman. Odebrałem właśnie pańską zwięzłą wiadomość i uznałem, że muszę do pana bezzwłocznie oddzwonić.

Ricky nie odzywał się przez chwilę, w słuchawce zapadła cisza.

- Kim jest pańska pacjentka? Kto mnie oskarżył o karygodne zachowanie?

Tym razem Soloman milczał podobną chwilę.

Uważam, że nie mogę jeszcze wyjawić jej nazwiska. Powiedziała mi, że będzie do dyspozycji, gdy zgłoszą się do mnie osoby prowadzące śledztwo z odpowiedniej instancji do spraw etyki medycznej. Z pewnością doskonale zdaje pan sobie sprawę, kim byli pańscy pacjenci w ostatnim czasie. Zarzuty tego typu, wsparte szczegółami, jakimi raczy mnie od pół roku, potwierdzają zasadność oskarżenia.

Szczegółami? - zdumiał się Ricky. - Jakimi szczegółami? Nie wierzę, że ta osoba w ogóle istnieje.

Zapewniam pana, że to pacjentka z krwi i kości. Dokładnie mi pana opisała, łącznie z wszelkimi intymnymi szczegółami. Opisała też pański gabinet.

Brednie - zaperzył się Ricky.

Doktor Soloman znów milczał chwilę, w końcu zapytał:

- Niech mi pan powie, doktorze, w pańskim gabinecie obok portre

tu Freuda wisi na ścianie niewielki niebiesko-żółty drzeworyt zachodu słońca na przylądku Cod?

Ricky o mało się nie zakrztusił. Faktycznie był to jeden z niewielu przedmiotów pozostałych w ascetycznym niemal wnętrzu jego gabinetu i mieszkania. Dostał go od żony. Po chwili spytał:

Od jak dawna spotyka się pan z tą pacjentką?

Nasza terapia trwa już pół roku. Dwa spotkania tygodniowo. Wszystko, co mówi, jest absolutnie spójne. Nie powiedziała do tej pory niczego, co podważyłoby prawdziwość jej zarzutów wobec pana.

Gdzie teraz jest?

Na wakacjach aż do trzeciego tygodnia sierpnia.

Ma pan może numer telefonu, pod którym można ją złapać?

Nie. Raczej nie. Jesteśmy umówieni na kolejną wizytę tuż przed Świętem Pracy.

Po namyśle Ricky spytał jeszcze:

Czy ma zjawiskowo piękne, przenikliwe zielone oczy?

Soloman zawahał się. Po czym rzekł z lodowatą rezerwą:

A więc rozpoznaje ją pan?

Nie - odparł Ricky. - Tylko zgadywałem. Po tych słowach odłożył słuchawkę.

To Wergil - mruknął pod nosem.

Przyłapał się na tym, że wpatruje się w wiszący na ścianie po przeciwnej stronie gabinetu obrazek, który tak wyraźnie utrwalił się we wspomnieniach fałszywej pacjentki. Byli tutaj, pomyślał, i to znacznie wcześniej. Rozejrzał się po gabinecie. Nigdzie nie był już bezpieczny.

Ogarnęła go nagła złość. Pod wpływem impulsu przeszedł na drugą stronę gabinetu i zdarł drzeworyt z gwoździa w ścianie. Cisnął go do kosza stojącego przy biurku, łamiąc ramkę i gruchocząc szkło. Trzask, który rozszedł się echem po ciasnym gabinecie, przypominał wystrzał z pistoletu.

Gniew przeszedł tak samo szybko, jak się pojawił i znów ogarnęły go mdłości. Zakręciło mu się w głowie. Kiedy wszedł za biurko, zauważył, że na automatycznej sekretarce mruga jednostajnie czerwona lampka. Wdusił przycisk, by odsłuchać pierwszą wiadomość. Od razu poznał głos pacjenta, dobiegającego wieku emerytalnego dziennikarza „New York Timesa".

„Doktorze Starks - mówił powoli mężczyzna - z góry przepraszam, że zostawiam wiadomość na pańskiej sekretarce w czasie urlopu, ale dziś rano otrzymałem niepokojący list. -Ricky'emu zabrakło nagle powietrza. -Była to kopia skargi złożonej na pana w Stanowej Komisji do spraw Etyki Medycznej. Domyślam się, że niezwykle trudno będzie obalić zarzuty ze względu na anonimowy charakter listu. - Pacjent zawahał się. - Znalazłem się między młotem a kowadłem. Uważam, że skarga stanowi ciekawą historię dla dziennika i należy ją przekazać reporterom z naszego działu miejskiego. Wiem jednak, iż robiąc to, poświęcam naszą znajomość. Jestem niezwykle poruszony zarzutami, których pan się zapewne wyprze. - Pacjent odzyskał już pewność siebie i dodał z gorzkim żalem: - Teraz wszyscy się wypierają swych przewinień. Prezydenci. Członkowie rządu. Przedsiębiorcy. Lekarze...".

Pacjent zawiesił głos i odłożył słuchawkę.

Ricky'emu lekko drżała ręka, gdy kolejny raz wdusił przycisk na

sekretarce. Jako druga nagrała się łkająca kobieta. Poznał jedną ze swoich wiernych pacjentek. Ona także, jak się domyślał, otrzymała kopię listu. Dwie pozostałe wiadomości nagrali również pacjenci.

Ricky nie oddzwonił do żadnego z nich, a nim nadszedł wieczór, odezwał się do niego cały komplet. Godziny, które składały się na tygodnie, a te z kolei na lata pracy z każdą z tych osób, zniweczyło jedno zręczne kłamstwo. Nie wiedział, co ma im powiedzieć, i czy w ogóle należy się odzywać.

Bodajże po raz pierwszy w życiu zawodowym Ricky'emu zabrakło odpowiednich słów.

Rankiem skreślił kolejny dzień w kalendarzu i ułożył takie oto pytanie:

Myślę szybko,szukam wszędzie

Czy dwadzieścia lat to będzie

Czy ta liczba jest właściwa?

(Bo na czasie mi nie zbywa).

Choć wysiłek to nie lada,

Matki R. szukać wypada?

Panienkę z „Timesa", która przyjęła od niego zamówienie na jednoszpaltowe ogłoszenie na pierwszej stronie, zaintrygowała ta dziwaczna rymowanka.

- Oryginalny tekst - zauważyła niefrasobliwie. - Zwykle przyjmu

ję „serdeczne życzenia z okazji pięćdziesiątych urodzin" albo reklamy nowych produktów. A co to za okazja?

Ricky chciał być uprzejmy,odpowiedział więc naprędce wymyślonym kłamstewkiem.

To kolejny etap skomplikowanego konkursu. Niewinna letnia odskocznia od pracy dla wszystkich tych, którzy lubią łamigłówki i kalambury.

Ach tak - ożywiła się. - O to chodzi. Pańskie ogłoszenie ukaże się jutro. Życzę powodzenia w grze - dodała na koniec. - Mam nadzieję, że uda się panu wygrać.

Ja też - odparł i odłożył słuchawkę. Wrócił do stert zapisków.

Trzeba zawęzić krąg podejrzanych drogą eliminacji, pomyślał. Należy działać systematycznie i skrupulatnie. Wykluczyć mężczyzn lub kobiety. Odrzucić starszych i skupić się na młodych. Ustalić odpowiedni przedział czasowy. Odszukać właściwą znajomość. Nazwisko samo wypłynie. Od jednego nazwiska trafi jak po sznurku do innego.

Oddychał ciężko. Poświęcił swoje życie, pomagając ludziom wyzbyć się poczucia winy, okiełznać je. Psychoanalityk traktuje pragnienie zemsty jako obezwładniającą nerwicę, stara się pomóc pacjentom zdusić w sobie gniew, sprawić, by odrzucili brzemię nie wyrównanych krzywd. Wyrównywanie rachunków było uznawane w jego świecie za słabość. A może wręcz chorobę.

Kiedy głowił się nad tym, jaką posiada wiedzę i jak może ją wykorzystać, zadzwonił telefon. Przeląkł się. Sięgnął po słuchawkę, zastanawiając się, czy nie jest to Wergil.

Nie była to jednak ona, a panienka z „Timesa".

-Doktor Starks? Przepraszam, że pana niepokoję, ale wynikł pewien problem. System odrzucił numer pańskiej karty Visa, ponieważ karta została zlikwidowana.

Jak to zlikwidowana? To niemożliwe - rzekł z furią.

Może źle zapisałam numer.

Sięgnął do portfela po kartę i powolutku odczytał numer ponownie, cyferka po cyferce.

Jednak zapisałam dokładnie. Mam właśnie ten numer - odparła po chwili kobieta.

Nic z tego nie rozumiem - wpadł w rozdrażnienie Ricky. - Niczego nie likwidowałem i co miesiąc sumiennie wpłacam wszystko, co jestem winien.

Banki mylą się częściej, niżby się mogło wydawać - rzekła przepraszającym tonem. - Może ma pan inną kartę? Albo wolałby pan zapłacić czekiem?

Ricky sięgał już do portfela po kolejną kartę, wtem zastygł w pół ruchu. Przełknął ślinę.

- Przepraszam - powiedział wolno, starając się opanować. - Muszę

jednak skontaktować się z bankiem. Tymczasem proszę mi przysłać

rachunek.

Kobieta przystała na to, ale dwukrotnie sprawdziła jego adres, a na koniec dodała:

Czasem tak bywa. Może zgubił pan portfel? Lepiej niech się pan zgłosi do oddziału wydającego karty kredytowe i wszystko wyjaśni. Przyślą panu następnego dnia nową.

Zapewne - odparł Ricky i odłożył słuchawkę.

Powolutku wyjął kolejno z portfela wszystkie karty kredytowe. - Są nic niewarte - powiedział do siebie. Nie miał pojęcia, jak się to stało, ale wiedział, kto to zrobił.

Wolał jednak upewnić się telefonicznie, że się nie myli. Urzędnicy w biurach obsługi klienta wszystkich banków byli niezwykle uprzejmi, nie mogli mu natomiast pomóc. Kiedy tłumaczył, że nie likwidował żadnych kart, zapewniano go, iż właśnie to zrobił. Tak wynikało z danych w komputerze. Prośbę o likwidację otrzymali elektronicznie. Mówił więc wszystkim kolejno, że jeszcze się z nimi skontaktuje.

Następnie wziął nożyczki i poprzecinał bezwartościowe kawałki plastiku na pół.

Ricky nie miał pojęcia, jak dalece Rumpelstilskin wgryzł się w jego zasoby finansowe. Warto przejść się do banku, pomyślał. Zostawił także wiadomość swojemu brokerowi, który opiekował się jego skromnym pakietem akcji, z prośbą, by do niego pilnie oddzwonił. Potem siedział przez chwilę, głowiąc się nad tym, jakim cudem Rumpelstilskin wdarł się w ten obszar jego życia.

Ricky nie miał pojęcia o komputerach. Jego wiedza o Internecie była bardziej niż skromna. Gdy przyszło mu pisać list, brał przedpotopową elektryczną maszynę do pisania. Żona nabyła komputer na rok przed śmiercią. Wiedział, że kontaktowała się dzięki niemu z grupami wsparcia i rozmawiała z innymi chorymi na raka. Kiedy zmarła, spakował komputer i zaniósł go do piwnicy.

Teraz wstał i postanowił pójść po komputer żony. Upewnił się, czy dobrze zamknął za sobą drzwi, a następnie zjechał do piwnicy. Nie był tu od miesięcy. Wychodząc z windy, skrzywił się, gdy owiało go stę-chłe powietrze. Każde z sześciu mieszkań miało osobną piwniczkę, oddzieloną od innych gęstą siatką przybitą do ramy z taniego drewna balsa. Królowały tu połamane krzesła, pudła i kufry. Ricky podszedł do swojej piwniczki z kluczem w ręku.

Ale kłódka nie była zamknięta.

Kiedy przyjrzał się dokładniej, zauważył, że ktoś przeciął ją obcęgami. Instynkt podpowiadał mu, by wiać, gdzie pieprz rośnie, opanował się jednak i zrobił krok do przodu. Podszedł powoli do siatki. Komputer żony znikł. Gdy wszedł do środka, przekonał się, że brakuje jeszcze pudła. Dużego plastikowego pojemnika na akta, w którym przechowywał deklaracje podatkowe.

Zataczając się pod brzemieniem klęski, Ricky ruszył do windy. Nic dziwnego, że Merlin wiedział tyle o jego aktywach.

Deklaracje podatkowe są jak mapy drogowe. Można w nich znaleźć wszystkie dobrze wydeptane ścieżki podatnika, od numeru ubezpieczenia społecznego po darowizny na rzecz organizacji charytatywnych.

Brak komputera zaniepokoił Ricky'ego w równym stopniu. Nie miał pojęcia, co zachowało się na twardym dysku, pamiętał jednak, że żona spędzała przed monitorem długie godziny, nim choroba odebrała jej ostatecznie także siłę do pisania. Kto wie, ile jej bólu, wspomnień i przemyśleń kryło to urządzenie. Podejrzewał, że Rumpelstilskin potrafi wyłuskać z komputera wszystko, co zechce.

Tej nocy Ricky borykał się z koszmarami. Śnił, że krojono go nożami, a także, że usiłuje przejść przez marnie oświetlony pokój, świadom, że jeśli omsknie mu się noga, spadnie w mroczną otchłań niepamięci.

Gdy zbudził się przerażony, pokój zalewał jeszcze mrok, a jego koszula nocna przesiąknięta była potem. Przez chwilę nie umiał powiedzieć, czy koszmar już się skończył. Opuścił znów głowę na poduszkę, ale choć bardzo potrzebował snu, nie był w stanie zmrużyć oka.

Jego ogłoszenie pojawiło się tego ranka w „Timesie" na pierwszej stronie, dokładnie tak, jak sobie tego życzył Rumpelstilskin. Po przeczytaniu go Ricky odczuł przelotnie satysfakcję, jakby przybliżyło go to o krok do zwycięstwa.

Przed południem przygotował dwie robocze listy. Ograniczył się do dekady zaczynającej się w roku 1975, przypomniał sobie do roku 1985 siedemdziesięciu trzech pacjentów, którzy przychodzili do niego na terapię trwającą od siedmiu lat (w przypadku pewnego targanego konfliktami mężczyzny) po trzy miesiące (kobiety przeżywającej kłopoty małżeńskie). W większości przypadków stosował tradycyjną freudowską analizę cztery, pięć razy w tygodniu, wykorzystując znane sobie techniki.

Przyjął także w ciągu tych dziesięciu lat, o ile dobrze pamiętał, około dwudziestu pięciu pacjentów, którzy podjęli terapię, lecz po pewnym czasie ją przerwali. Niektórym zabrakło pieniędzy na jego honoraria. Kilkoro uznało, że nie potrafi im pomóc lub byli zbyt wściekli na cały świat, by nadal do niego przychodzić. Spisał ich na drugiej liście. I właśnie ta - zdał sobie sprawę - była znacznie groźniejsza. Znajdowały się na niej osoby, których złość mogła przerodzić się w obsesję na jego punkcie, a potem zaszczepili ją innym.

Położył obydwie listy przed sobą na biurku i uznał, że najwyższy czas odszukać byłych pacjentów.

Cały ranek czekał na telefon od swojego brokera. Nie doczekawszy się, sam do niego zadzwonił.

Sekretarka wyraźnie się ożywiła, słysząc jego głos.

-Ach, to pan, doktorze Starks. Pan Williams właśnie miał do pana dzwonić. Wynikło pewne zamieszanie w związku z pańskim rachunkiem.

Ricky poczuł skurcz w żołądku.

Zamieszanie? - spytał. - Jak pieniądze mogą robić zamieszanie? Mogą je robić ludzie, ale nie pieniądze.

Łączę z panem Williamsem.

Doktor Starks? - odezwał się szorstkim tonem broker, mówiąc szybko: - Przepraszam, że musiał pan czekać, ale wynikł pewien problem. Czy otwierał pan indywidualny rachunek obrotowy u któregoś z tych nowych internetowych brokerów?

- Nie, nie otwierałem. Szczerze powiedziawszy, nawet nie wiem, co to takiego.

-I tu dochodzimy do naszego zamieszania. Wszystko wskazuje na to, że na pańskim rachunku wykonano dużo ruchów day-trading.

A co to takiego? - zapytał Ricky.

To szybka sprzedaż akcji, by umknąć przed wahaniami rynku.

Rozumiem. Ale nie robiłem nic podobnego. Gdzie są moje pieniądze?

Broker zawahał się.

Nie jestem tego w stanie dokładnie określić. Nasi audytorzy badają właśnie pański rachunek. Mogę panu na razie powiedzieć, że dokonano na nim wielu transakcji.

Jakich znowu transakcji? Przecież nie ruszałem moich pieniędzy.

No, niezupełnie. Dokonano dziesiątek, a może nawet setek transakcji, przelewów, sprzedaży i inwestycji.

Gdzie są moje pieniądze?

Niezwykły szlak szalenie skomplikowanych i brawurowych transakcji finansowych...

Nie odpowiedział pan na moje pytanie - przerwał mu Ricky z rosnącą irytacją. - Gdzie są moje środki finansowe? Mój fundusz emerytalny...

Szukamy - powiedział broker powoli - jednak w chwili obecnej nie ma na pańskim rachunku ani centa. A przynajmniej nie jesteśmy w stanie nic znaleźć.

To niemożliwe.

Nasi specjaliści idą tropem transakcji - kontynuował mężczyzna. - Na pewno dojdziemy prawdy. Ale zajmie to trochę czasu.

-Ile?

-Przypuszczam, że nie więcej niż parę tygodni. Najwyżej.Ricky odłożył słuchawkę. Nie miał aż tyle czasu.

Zanim dzień dobiegł końca, udało mu się ustalić, że jedynym nietkniętym rachunkiem było skromne konto czekowe w Wellfleet. Miał na nim raptem dziesięć tysięcy dolarów - korzystał z tych pieniędzy, by płacić na targu rybnym i spożywczym, pozwalały mu beztrosko spędzać wakacje.

Był nieco zdziwiony, że Rumpelstilskin nie przywłaszczył sobie także tych środków. Zadzwonił do kierownika Pierwszego Banku na Przylądku i poinformował go, że chce zamknąć konto i prosi o wypłacenie całej sumy w gotówce. Kierownik odrzekł, że musi się w tym celu pofatygować osobiście, co było Ricky'emu na rękę. Żałował, że pozostałe instytucje obracające jego pieniędzmi nie trzymały się podobnej zasady. Kierownik zaproponował, że przepisze jego środki na czek kasowy, który będzie przechowywał u siebie aż do jego przyjazdu.

Ale jak tam dotrzeć?

Na biurku leżał zapomniany bilet lotniczy z La Guardia do Hyannis. Zastanawiał się, czy rezerwacja nadal jest aktualna. Otworzył portfel policzył. Miał trzysta dolarów. W górnej szufladzie komody w sypialni leżało jeszcze tysiąc pięćset w czekach podróżnych.

Nie mam jak dotrzeć na przylądek Cod ani jak stamtąd wrócić,martwił się. Zajmie mi to co najmniej dobę. I wtedy nagle ogarnęło go znużenie. Był otępiały. Fala zmęczenia opanowała jego ciało. Rozpoznał kliniczne objawy depresji i wyciągnął przed siebie dłonie, ciekaw, czy nie drżą i nie są zesztywniałe. Niczego jednak nie dostrzegł.

Ile to jeszcze potrwa, zastanawiał się z rozpaczą.

Ricky znów źle spał, kiedy więc rankiem usłyszał stłumione stuknięcie świeżego numeru „Timesa" przed progiem, z miejsca się ocknął. W ciągu kilku sekund zgarnął gazetę i rozłożył ją na kuchennym stole. Od razu spojrzał na drobne ogłoszenia u dołu pierwszej strony. Znalazł tam tylko życzenia urodzinowe, reklamę randek internetowych i trzecie niewielkie ogłoszenie na jedną szpaltę: „Szczególne możliwości, czytaj na str. B-16".

Zrzucił ze złością gazetę z niewielkiego kuchennego stolika. Spodziewał się rymowanki na dole pierwszej strony.

- Jak mam zdążyć na ten twój cholerny termin, skoro zwlekasz z odpowiedzią? - był bliski krzyku.

Kiedy przyrządzał sobie poranną kawę, dostrzegł, że ręce lekko mu drżą. Siedział przy stole niezdolny do wykonania żadnego ruchu, bo wszystko w nim dygotało. Trwało to całymi godzinami, nie miał pojęcia, jaki krok ma teraz wykonać. Powinien robić plany, podejmować decyzje, działać, ale paraliżował go brak odzewu, na który tak bardzo czekał.

Ricky nie miał pojęcia, jak długo tak siedział, gdy uniósł nieco wzrok i spojrzał na zmiętoszonego „Timesa", dokładnie tam, gdzie go rzucił. Zauważył czerwony druk. Utkwił wzrok w czerwieni, podniósł się z krzesła i przemierzył kuchnię. Nachylił się nad wymiętoszoną gazetą, sięgnął ku czerwonej plamie i zbliżył ją do oczu.

Była to strona B-16 z nekrologami. Wśród nich jaskrawą czerwoną czcionką widniał tekst:

Dobrym tropem podążasz, Kiedy w przeszłość zdążasz. Dwadzieścia lat zgadłeś, zgadula. A ta pacjentka to moja matula. Nagłowisz się wiele nad jej osobą, Lecz ci podpowiem, jaką zdążać drogą. Posłuchaj teraz, szanowny panie, Znałeś ją jeszcze w panieńskim stanie. Obiecywałeś cuda, narobiłeś smaku, Więc nie wywiniesz się, nieboraku. Ojczulek odszedł, matula zmarła, A ja dobiorę ci się do gardła.

Ricky wpatrywał się w wierszyk i analizował ukrytą w nim treść przez blisko godzinę. U schyłku dnia zdał sobie sprawę, że wiele dowiedział się o swoim prześladowcy. Jak na kogoś, kto początkowo zastrzegał się, że będzie odpowiadał tylko „tak" lub „nie", Rumpelstilskin wyjątkowo szczodrze obdarzył go wskazówkami. Dwadzieścia lat wstecz, z pewnym marginesem, dawało przedział od 1978 do 1983 roku. Pacjentką była niezamężna kobieta. To znacznie zawężało pole poszukiwań.

Jak go uczono, i co stało się jego zwyczajem, usiadł i zaczął szperać we własnej pamięci. Kim byłem przed dwudziestu laty, zastanawiał się. I kogo wówczas leczyłem? Jest pewna zasada w psychoanalizie, na której opiera się terapia: każdy pamięta wszystko. Może nie z fotograficzną dokładnością; wyobrażenia i reakcje mogą być zabarwione przez wszelkiego rodzaju emocje. Gdy się jednak fakty odpowiednio uporządkuje, każdy pamięta wszystko. Urazy i obawy mogą kryć się pod grubą warstwą późniejszych doświadczeń, ale są tam i można się do nich dokopać, bez względu na to, jak bardzo nasza psychika będzie się temu opierać.

Tak więc, sam w swoim gabinecie, zaczął zgłębiać własną pamięć. Od czasu do czasu zerkał na strzępki notatek i rzucone na papier refleksje, bo tylko tyle uchowało się z tamtych lat. Teraz żałował, że nie był dokładniejszy. Z notatnikiem na kolanach starał się wyostrzyć umysł, by przywołać wspomnienia. Kolejno materializowali się w pamięci ludzie. Powoli wracały nazwiska.

Gdy podniósł wzrok, zauważył, że gabinet wypełniają cienie. Cały dzień upłynął mu w zadumie. Na żółtych kartkach rozłożonych dookoła spisał dwanaście oddzielnych przypadków. A w latach 1978-1983 co najmniej osiemnaście kobiet zgłosiło się do niego na terapię. Można to było jakoś ogarnąć, martwiło go jednak, że były jeszcze inne, których pomimo starań nie potrafił przywołać z zakamarków pamięci. Tylko do połowy zapamiętanych potrafił dopasować nazwiska. Były to pacjentki przychodzące do niego przez dłuższy czas. Miał zaś niepokojące przeczucie, że matką Rumpelstilskina musiała być kobieta, z którą spotkał się przelotnie.

Podźwignął się z krzesła, czując, jak zesztywniały mu kolana i ramiona od siedzenia w tej samej pozycji przez cały dzień. Leniwie się przeciągnął i uświadomił sobie, że nic dotąd nie jadł. Kuchnia świeciła pustkami. Odwrócił się i spojrzał przez okno w noc, która szybko ogarniała miasto. Na myśl o tym, że musi opuścić mieszkanie, głód prawie mu przeszedł. Niezwykła reakcja. Przez całe życie miał tak niewiele obaw i wątpliwości. Teraz paraliżowała go myśl o wyjściu poza próg mieszkania. Postanowił jednak udać się dwie przecznice na południe. Mieścił się tam niewielki bar, gdzie mógł kupić kanapkę. Nie wiedział tylko, czy ktoś nie będzie go śledził.

Maszerował chodnikiem jak żołnierz, z oczami skierowanymi przed siebie. Knajpka, do której zmierzał, mieściła się w połowie ulicy, latem stało przed nią na zewnątrz sześć stolików. Kiszkowate wnętrze lokalu było ciemne: szynkwas znajdował się przy jednej ze ścian, a w pozostałą przestrzeń wciśnięto dziesięć stolików. Kiedy Ricky znalazł się w środku, mrugnął raz czy dwa, nim jego wzrok

przystosował się do panującego tu mroku. Zauważyła go kelnerka w średnim wieku.

-Jest pan sam? - spytała.

-Tak.

Obróciła się i spostrzegła wolne miejsce na końcu lokalu.

Proszę za mną - zaprosiła. Wskazała mu dłonią krzesło i wręczyła rozłożoną kartę. - Podać panu coś z baru? - spytała.

Kieliszek wina. Czerwonego - zamówił.

Już przynoszę. Dzisiejsze danie dnia to makaron z łososiem. Nawet niezły.

Ricky odprowadził wzrokiem kelnerkę do baru. Karta była duża. Oparł ją przed sobą o blat. Na odgłos kroków opuścił kartę, spodziewając się kelnerki z winem.

Zamiast niej przy stoliku stała Wergil.

Trzymała dwa kieliszki, oba z czerwonym winem. Miała na sobie sprane dżinsy, szkarłatną koszulkę sportową, a pod pachą kosztowną teczkę ze skóry w kolorze mahoniu. Postawiła kieliszki na stole, wysunęła krzesło, usiadła naprzeciwko niego i odstawiła teczkę na podłogę. Potem wyciągnęła dłoń, wyjmując menu z ręki Ricky'ego.

-Zamówiłam już dla nas danie dnia - oświadczyła z lekko uwodzicielskim uśmiechem. - Kelnerka ma absolutną rację. Nawet niezłe.

Ricky wpatrywał się w młodą kobietę siedzącą naprzeciwko.

Sądzisz, że łosoś jest świeży?

Będzie jeszcze podskakiwał i łapał powietrze - zażartowała.

-To całkiem odpowiedni widok - rzekł miękko Ricky.Przełknęła łyk wina.

Do ryby powinno być raczej białe - zauważyła. - Z drugiej jednak strony, pijąc czerwone, wykazujemy beztroskę, nieco ryzyka i samowoli, łamiemy ogólnie przyjęte zasady. Nie sądzisz, Ricky?

Uważam, że zasady nieustannie się zmieniają.

Wergil potrząsnęła głową, odrzucając zalotnie blond włosy. Odchyliła nieco głowę w śmiechu i ukazała długą szyję.

-No jasne, Ricky. Masz rację.

Kelnerka przyniosła koszyk pełen bułeczek. Gdy tylko odeszła od stolika, Wergil sięgnęła po jedną z nich.

Konam z głodu - powiedziała.

Jak widzę, doprowadzanie mojego życia do ruiny pochłania mnóstwo kalorii - zauważył.

Wergil znów się roześmiała.

Tak mi się wydaje - odparła. - Jak można by to określić, doktorze? Powiedzmy: dieta rujnująca?

Po co się tu zjawiłaś? - spytał cichym, spokojnym głosem, z całą jednak stanowczością, na jaką było go stać. - Jak widzę, wraz ze swoim pracodawcą uknuliście dokładny plan zniszczenia mi życia. Krok po kroku. Przyszłaś tu, żeby ze mnie drwić? A może trochę podręczyć w ramach jego gry?

Nikt do tej pory nie skarżył się na to, że moje towarzystwo to męczarnia - rzekła Wergil, spoglądając na niego z udanym zdumieniem.

Żołądek gwałtownie podszedł Ricky'emu do gardła, w ustach miał kwaśny posmak.

Moje życie... - zaczął.

Twoje życie uległo zmianie. I nadal będzie się zmieniać. Przynajmniej przez kilka kolejnych dni. Później jednak... W tym sęk.

Sprawia ci to przyjemność? - spytał nagle. - Sycisz się moim cierpieniem. To dziwne, bo nie wyglądasz mi na sadystkę, panno Wergiliusz. Nie dostrzegam u ciebie oznak skrzywienia psychicznego tego rodzaju. Z tym, że mogę się, rzecz jasna, mylić.

Ricky napił się wody, łudząc się, że pod wpływem emocji Wergil coś chlapnie. Dostrzegł, jak zaczątek gniewu wykrzywia jej twarz. Ale opanowała się.

Chyba źle zrozumiałeś moją rolę, Ricky.

To wyjaśnij mi ją jeszcze raz.

-Każdy w drodze do piekła potrzebuje przewodnika, który prowadzi go wśród pułapek.

-I ty masz być kimś takim. - Uniósł do ust kieliszek, ale zamiast się napić, spytał: - Jesteś zadowolona z siebie, Wergil? Nie przeszkadza ci to, że łamiesz prawo?

A kto powiedział, że łamię?

Przecież każde działanie twoje i twojego pracodawcy, wszystkie wasze plany są zbrodnicze. Do tej pory popełniłaś już kilka przestępstw, poczynając od morderstwa Rogera Zimmermana...

Policja uznała, że popełnił samobójstwo.

Udało wam się sprawić, by morderstwo wyglądało na samobójstwo. Nie mam co do tego żadnych wątpliwości.

Jeśli chcesz być takim uparciuchem, nie zamierzam cię przekonywać. Ale sądziłam, że twoją zawodową cechą jest otwarty umysł.

Ricky zbył przytyk i ciągnął:

- ...a kończąc na kradzieży i oszustwie. Nie wspomnę już o paszkwilu, który wysłałaś do Towarzystwa Psychoanalitycznego. To twoja robota, prawda? I jeszcze udało ci się przekonać tego idiotę z Bostonu o szczerości swoich intencji. Ale to nic, odzyskam dobre imię- powiedział dobitnie Ricky.

Wergil uśmiechnęła się.

- By jednak tego dokonać, musisz pozostać przy życiu.

Ricky podniósł wzrok i dostrzegł kelnerkę zbliżającą się z ich zamówieniem. Postawiła przed nimi talerze i spytała, czy jeszcze coś podać. Wergil chciała zamówić więcej wina, ale Ricky potrząsnął głową.

- Masz rację - powiedziała Wergil, gdy kelnerka znikła z pola widzenia. - Lepiej zachować trzeźwość umysłu.

Spojrzał na parujące danie.

- Dlaczego - spytał nagle - pomagasz temu człowiekowi? Czemu nie rzucisz tego wszystkiego w diabły i nie pójdziesz ze mną na policję? Już ja się postaram, żebyś wróciła do w miarę normalnego życia.Wolna od wszelkich zarzutów. Wiem, jak to zrobić.

Wergil również utkwiła wzrok w swoim talerzu. Kiedy uniosła oczy, z trudem kryła gniew.

- Postarasz się, żebym wróciła do normalnego życia? A kim ty jesteś? Magiem? Poza tym, niby co takiego wspaniałego jest w normalnym życiu?

Ricky zignorował to pytanie.

- Skoro nie jesteś kryminalistką, dlaczego pomagasz przestępcy?Wergil nie odrywała od niego wzroku. Cała jej beztroska ekscentryczność

i energia gdzieś nagle prysły, a ich miejsce zajął lodowaty, bezwzględny chłód.

- Może mi nieźle płaci. Wiele osób zrobiłoby wszystko dla pieniędzy. Może jestem jedną z nich?

- Raczej w to wątpię - odparł ostrożnie Ricky.Wergil potrząsnęła głową.

- A jaki inny motyw może mnie skłaniać do działania? Przecież spotykamy się już drugi raz, Ricky. Skoro nie robię tego dla forsy, to po co?

Starks wbił wzrok w kobietę.

- Za mało o tobie wiem - zaczął bez przekonania.Demonstracyjnie odłożyła nóż i widelec.

Wytęż umysł, Ricky. Zrób to dla mnie. Pomijając wszystko, mam być twoim przewodnikiem. Bez mojej pomocy nie zbliżysz się ani o milimetr do odpowiedzi, w efekcie czego sam zginiesz lub zginie ktoś z twoich bliskich, kto nawet nie wie, co mu grozi. Czyż to nie głupota umrzeć tak bez sensu? To jeszcze gorsze niż przestępstwo. Więc odpowiedz na moje pytanie: jakie jeszcze inne motywy mogą kierować moim działaniem?

W takim razie, może miłość - rzekł nieoczekiwanie. Wergil skwitowała jego słowa uśmiechem.

Miłość?

Zakochałaś się w tym Rumpelstiltskinie.

Co za pomysł. Zwłaszcza zważywszy na to, jak ci już mówiłam, że go nie znam. Nigdy się nie spotkaliśmy.

Pamiętam twoje słowa. Ale nie wierzę w nie.

Miłość. Pieniądze. Tylko na tyle cię stać? Ricky zastanowił się.

Może strach. Wergil kiwnęła głową.

Już lepiej, Ricky. Może pan R. ma na mnie jakiegoś haka. Ale czy wyglądam na osobę, która działa wbrew własnej woli?

Nie - odparł.

No dobrze. Wróćmy do ciebie. Otrzymałeś dziś odpowiedź na

swoje pytanie w porannej gazecie? Ricky odezwał się dopiero po chwili:

-Tak.

-To dobrze. Przysłano mnie tu dziś, bym to sprawdziła. Dla pewności. Uznał, że nie byłoby fair, gdybyś nie znalazł odpowiedzi, których szukasz. Dobrze się zastanów nad kolejnym pytaniem, Ricky, jeśli chcesz zwyciężyć. Jutro rano zostanie ci już tylko tydzień. Siedem dni i jeszcze dwa pytania.

Wergil pochyliła się i podniosła z ziemi niewielką skórzaną teczkę, którą przyniosła pod pachą. Otworzyła ją, wyjęła ze środka szarą kopertę i podała mu ją przez stół.

- Zajrzyj do środka - powiedziała.

Otworzył kopertę. W środku było sześć czarno-białych zdjęć w formacie 20 na 25 centymetrów. Wyjął je i przejrzał. Pierwsze przedstawiały dziewczynę szesnasto- czy siedemnastoletnią, ubraną w niebieskie dżinsy i T-shirt. Na dwóch kolejnych dziewczynka, może dwunastoletnia, siedziała na dziobie kajaka, wiosłując po jeziorze. Ostatnie były zdjęciami nastolatka o długich włosach i beztroskim uśmiechu, porozumiewającego się na migi z ulicznym sprzedawcą w jakimś zakątku Paryża. Wszystkie fotografie zostały wyraźnie zrobione bez wiedzy zainteresowanych.

-Poznajesz kogoś? - spytała chłodno Wergil.Ricky potrząsnął głową.

-To twoi dalecy krewni, Ricky. Wszystkie te dzieciaki znajdują się na liście przysłanej na początku gry przez pana R.

Jeszcze raz przyjrzał się zdjęciom.

-Myślisz, że trudno było ich sfotografować? A przecież zamiast obiektywem można było celować do nich z karabinu. - Sięgnęła po zdjęcia. - Wystarczy, że zostanie ci w głowie ich obraz, Ricky. Utrwal w pamięci ich uśmiechy. Chciałbyś ograbić jedno z nich - lub kogoś im podobnego - z przyszłości, uparcie czepiając się kilku żałosnych lat życia, które ci zostały na tym padole?

Wergil zawiesiła glos. Następnie wężowym ruchem wyszarpnęła mu fotografie.

Zabieram je z sobą - powiedziała, chowając zdjęcia do teczki. Odsunęła się od stołu i wstała, rzucając jednocześnie banknot studolarowy na swój talerz z niedojedzonym makaronem.

Odebrałeś mi apetyt - rzekła. - Skądinąd jednak wiem, w jak kiepskiej sytuacji finansowej się znalazłeś, więc zapłacę rachunek.

Zwróciła się do kelnerki krzątającej się przy stoliku obok.

-Macie jakieś ciasto z czekoladą? - spytała.

-Czekoladowy sernik - odparła kobieta.Wergil skinęła głową.

-Proszę przynieść kawałek dla mojego znajomego - poprosiła.- Jego życie stało się gorzkie. Potrzebuje czegoś na osłodę, by przetrwać kilka najbliższych dni.

Obróciła się na pięcie i wyszła, zostawiając Ricky'ego samemu sobie. Sięgnął po wodę i zauważył, że drży mu ręka; kostki lodu szczękały w szklance.

Wracając do domu w gęstniejącym mroku, Ricky Starks czuł się samotny jak palec.

W jakiś osobliwy sposób zdał sobie sprawę, że jest właściwie przezroczysty, niedostrzegalny. Jego osoba, jego byt nie znaczył absolutnie nic dla nikogo prócz człowieka, który go prześladował. Z drugiej strony, śmierć Ricky'ego miała kluczowe znaczenie dla przynajmniej jednego z jego krewnych.

Przypominając sobie twarze trójki młodych ludzi, przyspieszył kroku. Zaczął pędzić. Słyszał stukot własnych butów na chodniku. Spojrzał pod nogi i dostrzegł, że biegnie.

Gnał, ciężko dysząc. Pokonał jedną przecznicę, potem drugą, bez zatrzymywania się przebiegał przez ulicę, zostawiał za sobą roztrąbio-ne taksówki i przekleństwa rzucane pod swoim adresem, w głowie miał tylko wizję własnej śmierci. Nie zwalniał, póki nie dostrzegł swojego domu. Przystanął i nachylił się zasapany. Pozostał w tej pozycji kilka minut, by wyrównać oddech.

Kiedy w końcu uniósł wzrok, pomyślał: nie jestem sam.

Odwrócił się gwałtownie, starając się zauważyć, kto go śledzi. Przebiegi wzrokiem po potencjalnych obserwatorach snujących się wolno ulicą i zajrzał do pobliskich okien. Obrócił się i wlepił wzrok w swój budynek. Nie mógł się oprzeć wrażeniu, że ktoś był w jego mieszkaniu, podczas gdy on rozmawiał z Wergil.

Starał się opanować i skupić. Wziął długi głęboki oddech.

Stojąc przed domem, w którym spędził większość swojego dorosłego życia, uświadomił sobie nagle, że nie ma już chyba takiego zakątka jego egzystencji, do którego jego prześladowca nie zdołał przeniknąć.

Po raz pierwszy w życiu pomyślał: muszę się gdzieś schronić. Nie mając pojęcia, gdzie mógłby się skryć, człapał powoli po schodach.

Ku swemu zdumieniu nie spostrzegł śladów niczyjej obecności. Odczuł ulgę,

dy tylko zamknął za sobą drzwi i przekręcił klucz w zamku. Serce wciąż jednak waliło mu jak młotem.

- Musisz się porządnie wyspać - powiedział do siebie głośno, rozpoznając charakterystyczną intonację, która z pewnością zaniepokoiłaby go u pacjenta.

Starał się pozbierać myśli, omiatając wzrokiem blat biurka. Dostrzegł, że lista krewnych przesłana przez Rumpelstilskina leży na samym środku. Ricky nie miał pewności, czy właśnie tam ją zostawił. Wyciągnął powoli rękę i przysunął ku sobie kartkę. Poczuł się zdezorientowany. Zaczął się rozglądać rozbieganym wzrokiem. Przeglądał zapiski, notatniki i inne szpargały z biurka.

I wtedy się zorientował: pierwszy list, w którym Rumpelstilskin opisywał zasady gry i dawał mu pierwszą wskazówkę, usunięto z biurka. Znikł namacalny dowód, że skierowano pod jego adresem pogróżki. Została wyłącznie naga rzeczywistość.

PIĘĆ

Nazajutrz rano przekreślił kolejny dzień w kalendarzu i zapisał w notesiku dwa numery telefonów. Pierwszy do detektyw Riggins z nowojorskiej policji transportu miejskiego. Drugiego numeru nie wykręcał od lat. Należał do doktora Williama Lewisa. Przed dwudziestu trzema laty doktor Lewis był terapeutą, u którego Ricky przeszedł swoją własną psychoanalizę, nim otrzymał dyplom. To ciekawy aspekt psychoanalizy, że każdy, kto pragnie zostać praktykiem, sam musi najpierw przejść terapię.

Oba telefony, pomyślał, wyznaczają dwa skrajne bieguny, z których mógłby się spodziewać pomocy. Musiał z kimś pogadać. Tylko z kim? Policjantka odebrała telefon już po drugim sygnale i odezwała się szorstko:

Tu Riggins.

Pani detektyw, tu doktor Frederick Starks. Pewnie pamięta mnie pani, rozmawialiśmy w zeszłym tygodniu o śmierci mojego pacjenta.

Jasne, że pamiętam, doktorze. Przesłałam panu kopię listu pożegnalnego, który wpadł nam w ręce. Pomyślałam, że to wiele wyjaśnia.

-Chciałbym z panią omówić pewne okoliczności związane ze

śmiercią pana Zimmermana.

Jakie okoliczności ma pan na myśli, doktorze?

Wolałbym nie mówić o tym przez telefon.

Brzmi to dość melodramatycznie, doktorze. Ale niech będzie. Ma pan ochotę do mnie wpaść? Mamy tu obskurną klitkę, gdzie skłaniamy przestępców do zeznań. Mniej więcej tym samym zajmuje się pan w swoim gabinecie - tyle że u nas odbywa się to znacznie szybciej i bez białych rękawiczek.

Ricky złapał na rogu taksówkę. Kazał się zawieźć dziesięć przecznic na północ i wysadzić obok skrzyżowania ulic Madison i Dziewięćdziesiątej Szóstej. Wszedł do pierwszego lepszego sklepu. Był to akurat damski obuwniczy. Przez półtorej minuty przyglądał się butom. Wyszedł, przeszedł na drugą stronę ulicy i złapał kolejną taksówkę. Kazał taksówkarzowi jechać na południe na dworzec Grand Central.

Na dworcu nie było zbyt tłoczno. Ricky wtopił się w tłumek ludzi zdążających przez ogromną halę do podmiejskich pociągów lub metra. Wsiadł do wagonu pierwszego metra, które nadjechało, przejechał jeden przystanek na zachód, szybko wysiadł, wynurzył się z podziemi na panujący na zewnątrz skwar i złapał następną taksówkę. Opadł na siedzenie i pozwolił się zawieźć na komisariat policji transportu miejskiego przy rogu Dziewięćdziesiątej Szóstej i Broadwayu.

Riggins podniosła się, gdy wszedł do jej biura. Nie wyglądała już na tak przemęczoną jak poprzednio, lecz jej ubiór nie uległ wielkiej zmianie: ciemne spodnie i nieodpowiednie do nich adidasy, męska błękitna koszula z kołnierzykiem na guziki oraz czerwony krawat, zawiązany luźno wokół szyi.

Silnie uścisnęła mu dłoń na powitanie.

-Miło pana znów widzieć, doktorze, choć przyznam, że nie przypuszczałam, byśmy się jeszcze spotkali. - Zmierzyła go wzrokiem.- Fatalnie pan wygląda, doktorze. Czyżby wziął pan sobie zbytnio do serca konfrontację Zimmermana z pociągiem?

Potrząsnął głową z uśmiechem.

-Źle sypiam.

Riggins zaprosiła go do pokoiku przesłuchań.

Było to ponure pomieszczenie, bez jakichkolwiek ozdób, pośrodku którego stal metalowy stół i trzy stalowe rozkładane krzesła. Jarzeniówka pod sufitem zalewała pokój jasnym światłem.

Policjantka najwyraźniej spostrzegła spojrzenie, jakim otaksował pokój, bo powiedziała:

-Budżet miejski na dekorację wnętrz jest w tym roku niezwykle skromny. Musieliśmy zrezygnować z powieszenia na ścianach płócien Picassa. - Wskazała mu jedno z krzeseł. - Proszę siadać. Co pana do mnie sprowadza?

Ricky wziął głęboki oddech, nim zaczął.

-Krewny mojej byłej pacjentki rzuca bliżej niesprecyzowane pogróżki pod adresem moim i mojej rodziny. Podjął ze swojej strony pewne kroki, by uprzykrzyć mi życie. Między innymi rzucił fałszywe oskarżenia na moją uczciwość zawodową, elektronicznie drenuje moje zasoby finansowe, włamuje mi się do domu, ingeruje w moje życie oraz żąda, bym popełnił samobójstwo. Mam powody podejrzewać, że śmierć Zimmermana była elementem trwającej od tygodnia kampanii, która ma na celu zastraszenie mnie. Nie wierzę w jego samobójstwo. Riggins uniosła gwałtownie brwi.

Z tego, co pan powiedział, wynika, że wpadł pan w niezłe tarapaty. Chodzi o byłą pacjentkę?

Nie. O jej dziecko. Ale jeszcze nie doszedłem, czyje ono jest.

-I sądzi pan, że ten, kto pragnie pana śmierci, przekonał Zimmermana, by skoczył pod pociąg?

Ależ skąd. Pchnął go.

Na peronie stało mnóstwo ludzi, a nikt nie widział, by ktoś go popychał. Ani jedna osoba.

Brak świadków nie wyklucza takiej ewentualności. Oczy wszystkich instynktownie zwracają się w stronę wjeżdżającego na stację pociągu.

Jasne, doktorze. Ale jest jeszcze LuAnne, która twierdzi, że skoczył, i jeśli nawet nie jest w pełni godna zaufania, to musimy brać jej słowa pod uwagę. Do tego dochodzi list pożegnalny napisany przez przygnębionego, rozgoryczonego nieszczęśnika. - Riggins przeszyła Ricky'ego przeciągłym spojrzeniem, nim dodała: - Wydaje mi się, że powinien pan, doktorze, zgłosić się do kogoś, kto mógłby panu pomóc.

Pani jest policyjnym detektywem. Opowiedziałem pani o zbrodni. Lub o czymś, co może okazać się zbrodnią. Ma pani chyba obowiązek sporządzić jakiś raport?

Chce pan oficjalnie wnieść skargę? Ricky spojrzał na nią surowo.

A powinienem? Co będzie potem?

- Przekażę ją przełożonemu, który uzna ją za totalną bzdurę, a następnie przepuści przez policyjną machinę biurokratyczną, w efekcie czego za parę dni odezwie się do pana jakiś detektyw, nastawiony jeszcze bardziej sceptycznie ode mnie. Chyba powinien się pan zgło

sić do sekcji wymuszeń i oszustw nowojorskiego wydziału policji. Jednak na pana miejscu wynajęłabym prywatnego detektywa, a na dokładkę najlepszego adwokata w mieście.

- A pani nie mogłaby się tym zająć? Powiedzmy w ramach kontynuacji sprawy Zimmermana?

Riggins ważyła odpowiedź. Do tej pory nie robiła żadnych notatek.

Może - powiedziała ostrożnie. - Muszę się nad tym zastanowić. Trudno jest ponownie otwierać śledztwo, które raz zostało zamknięte.

Ale nie jest to niemożliwe.

Trudne. Ale nie niemożliwe.

Chyba może pani dostać upoważnienia od przełożonego... - zaczął Ricky.

Wolałabym na razie nie ruszać tej furtki - odparła. - Kiedy oficjalnie zgłoszę problem szefowi, automatycznie puszczę w ruch całą maszynę biurokratyczną. Na razie powęszę na własną rękę. Może. Umówmy się tak, doktorze Starks. Zrobię kilka kalkulacji i odezwę się do pana.

Mam nadzieję, że nie będę musiał zbyt długo czekać - powiedział Ricky.

Następnie wstał. Czuł, że dobrze zrobił, przychodząc tutaj. Może nie posunął się wiele do przodu, ale przynajmniej nie czuł się już taki osamotniony.

Ricky pojechał taksówką do Lincoln Center. Gmach Metropolitan Opera House był prawie pusty, prócz kilku turystów i ochroniarzy. Znajdowały się tu liczne, dobrze mu znane automaty telefoniczne. Mógł sobie dzwonić, gdzie chciał, mając na oku każdego, kto śledziłby go w budynku opery.

Tak jak się spodziewał, zapisany w notesie telefon doktora Lewisa był nieaktualny. Został jednak połączony z nowym numerem w innym stanie. Odebrano dopiero po ósmym sygnale.

Słucham?

Z doktorem Lewisem, proszę.

Doktor Lewis przy aparacie.

Głos, którego Ricky nie słyszał od dwudziestu lat, wywołał w nim nieoczekiwanie silne emocje. Wyzwolił jednocześnie istny potok nienawiści, lęku, miłości i frustracji. Z trudem udało mu się zachować zimną krew.

Mówi doktor Frederick Starks.

Niech mnie kule biją. Miło cię znów słyszeć, Ricky, po tylu latach. Ale mnie zaskoczyłeś.

Właściwie już tylko pan mi został. Na chwilę zapadła w słuchawce cisza.

Jakieś kłopoty, Ricky?

Tak. I mam nadzieję, że znajdzie pan trochę czasu na rozmowę ze mną.

Nie przyjmuję już pacjentów - zastrzegł się Lewis. - Cóż, latka lecą. Starość nie radość. Trzeba się usunąć w cień.

- Mogę się z panem spotkać?Starszy pan zawiesił głos.

Ale, niestety, musisz do mnie przyjechać. Nie mam już gabinetu w centrum.

Dokąd mam przyjechać?

Rhinebeck - powiedział doktor Lewis, podając dokładny adres na River Road. - Najlepiej jechać pociągiem z dworca Pensylwania.

A gdybym zjawił się u pana jeszcze dziś po południu...

Przyjeżdżaj, kiedy chcesz. To jedno z dobrodziejstw emerytury, nie naglą już żadne terminy. Weź taksówkę z dworca. Czekam na ciebie z kolacją.

Pociąg jechał na północ, w odwrotnym kierunku do biegu rzeki Hudson. Ledwie garstka osób wysiadła w Rhinecliff. Ricky pozostał na peronie, przyglądając się bacznie każdej z nich, wciąż w obawie, że ktoś go może śledzić. Nikt jednak nie spojrzał nawet w jego stronę, prócz chłopca, który przystanął obok i zrobił głupią minę. Ricky wspiął się po wysokich schodach prowadzących z peronu. Przed dworcem stała jedna jedyna rozklekotana biała taksówka z porządnym wgnieceniem na przodzie maski. Na widok Ricky'ego kierowca podjechał ostro pod krawężnik.

Szuka pan taryfy, szefuniu? - spytał.

Tak - odparł Ricky i podał mu adres doktora Lewisa.

Do domu leciwego psychoanalityka wiodła wąska jednopasmówka pełna zakrętów. Korony wybujałych dębów ocieniały czarną tłuczniową nawierzchnię. Po drodze mijali pasące się na polach stadka koni, a w głębi widać było ogromne, imponujące rezydencje.

Chudobę doktora Lewisa stanowił odnowiony wiejski dom, pomalowany intensywnie na biało, z tabliczką 1791. W ogrodzie wisiał hamak otoczony drewnianymi leżakami, przed stajnią stało dziesięcioletnie niebieskie volvo kombi.

Taksówka odjechała, Ricky przystanął na skraju żwirowej drogi. Wziął głęboki oddech, czując, jak walczą w nim sprzeczne emocje, stopy miał jak z ołowiu, a serce waliło mu młotem. Relacja między terapeutą a pacjentem przypomina pod wieloma względami zależność między człowiekiem dorosłym a dzieckiem. Lekarz zna najtajniejsze zakamarki duszy pacjenta, który z kolei niewiele wie o swoim terapeucie.

Ricky był w połowie drogi do schodków, gdy frontowe drzwi otworzyły się zamaszyście. Nim ujrzał starszego pana, usłyszał jego głos.

Jest ci trochę niezręcznie, jak się domyślam.

Czyta pan w moich myślach - odpowiedział, stosując żartobliwe powiedzonko psychoanalityków.

Gospodarz zaprowadził go prosto do gabinetu. Białe ściany. Książki na półkach. Abażur od Tiffany'ego. Orientalny dywan. W powietrzu unosiła się subtelna woń bzu.

Doktor Lewis był drobny, nieco przygarbiony w ramionach i łysy. Z jego uszu wystawały bujne kępki włosów, co nadawało mu dość niesamowity wygląd. Nosił okulary na samym czubku nosa i poruszał się powoli. Lekko utykając, doszedł wreszcie do jednego z wielkich, obitych czerwoną skórą foteli z wysokim oparciem i wskazał Ri-cky'emu najbliższy. Starks opadł na miękkie poduszki.

- Cieszę się, że cię znów widzę, Ricky, kopę lat. Kiedy się ostatnio widzieliśmy?

- Z dziesięć lat temu. Świetnie pan wygląda, doktorze.Doktor Lewis uśmiechnął się i potrząsnął głową.

- Nie powinieneś zaczynać od tak oczywistych kłamstw, ale w moim wieku człowiek uczy się doceniać łgarstwa. Prawda zaczyna być taka przykra. Przydałoby mi się nowe biodro, nowy pęcherz, para nowych oczu i uszu, trochę nowych zębów. No i jeszcze powiedzmy stopy. Ale pod kopułą wszystko działa jak należy. - Poklepał się po czole. - Zapewne jednak nie przyjechałeś na kontrolę mojego stanu zdrowia. Zjemy razem kolację, przygotowałem ci nocleg w gościnnym pokoju. A teraz zamieniam się w słuch, powiedz, co cię tu do mnie sprowadza.

Ricky milczał przez chwilę, bo nie wiedział, od czego zacząć. Spojrzał na starszego pana i poczuł, że traci panowanie nad sobą. W końcu wycedził drżącym głosem:

-Chyba został mi już tylko tydzień życia.

Mówił bez przerwy przez ponad godzinę. Opowiedział o liście, rymowankach, groźbach i stawce w tej grze. Opisał Wergil, Merlina i jego fałszywe biuro. Starał się nie pominąć żadnego szczegółu, wspomniał o tym, że wyczyszczono mu konta, i o dwóch spotkaniach z detektyw Riggins. Opowiedział o Zimmermanie i bezpodstawnym oskarżeniu o molestowanie seksualne. Na zakończenie zwierzył się, jakie wrażenie zrobiły na nim zdjęcia młodych krewniaków, które pokazała mu Wergil. Potem utkwił wzrok w leciwym terapeucie.

- Zdumiewające - powiedział w końcu doktor Lewis, wzdychając głęboko. - Wydaje mi się, że najważniejsze, Ricky, jest tu pytanie,które postawił ci Rumpelstilskin: czy odbierzesz sobie życie, żeby uratować drugiego człowieka?

Ricky był zaskoczony.

- Nie jestem pewny... - wybełkotał. - Raczej nie rozważałem takiej możliwości.

Doktor Lewis poprawił się w fotelu.

To pytanie wcale nie jest takie bezsensowne - dodał. - Zdaje mi się, że pozostaje ci prosty wybór: Czy uda ci się wygrać? Czy ustalisz w ciągu pozostałych ci kilku dni, kim jest Rumpelstilskin? A jeśli nie, czy zabijesz się, by ratować bliźniego?

Nie sądzę... - zaczął Ricky, ale przerwał.

Doktor Lewis spojrzał na niego i wzruszył ramionami.

Przykro mi. Oczywiście nie rozważałeś takiej możliwości świadomie. Ale ciekaw jestem, czy w podświadomości nie zadawałeś sobie tych właśnie pytań i czy to nie

w ich rezultacie postanowiłeś mnie odszukać.

Potrzebuję pańskiej pomocy - wyjaśnił Ricky. - Muszę zagłębić się w czasy, kiedy matka Rumpelstilskina była moją pacjentką. Podejrzewam, że spotykałem się z nią w czasie, w którym przychodziłem do pana na psychoanalizę. Musiałem o niej wspominać podczas naszych sesji. Potrzebuję płyty rezonansowej. Kogoś, kto ożywi wspomnienia.

Doktor Lewis kiwnął głową.

- To całkiem rozsądna prośba i dobre wyjście. Nie jestem dla ciebie zbyt okrutny? Z wiekiem zrobiłem się zgryźliwy. Oczywiście, że ci pomogę. Ale uważam, iż dodatkowo warto zagłębić się w twoją teraźniejszość. A może i przyszłość. By wygrać w tej grze, musisz stać się bardziej dalekowzroczny od swego przeciwnika.

-Ale jak mam...

Doktor Lewis wstał.

Zastanowimy się nad tym przy skromnej kolacji, wieczór jest jeszcze młody. - Uśmiechnął się. - Oczywiście bierzesz pod uwagę pewną możliwość.

Niby jaką? - zdziwił się Ricky.

To jasne, że ten cały Rumpelstilskin planował swój odwet miesiącami, a może nawet latami.

Zapewne.

W takim razie - wycedził doktor Lewis - dlaczego nie zakładasz, że przeciągnął mnie na swoją stronę, powiedzmy groźbami lub naciskami. A może mnie opłacił? Dlaczego uważasz, że jestem twoim sprzymierzeńcem, Ricky?

Starszy pan skinął ręką, by Starks poszedł za nim do kuchni, zamiast odpowiadać na ostatnie pytanie.

Na rozkładanym stole pośrodku kuchni nakryto dla dwóch osób. Dzbanek wody z lodem stał na blacie. Doktor Lewis przemierzył kuchnię, by wyjąć z piekarnika zapiekankę. Postawił ją na opatrzonej nóżkami podstawce, a następnie sięgnął do lodówki po sałatkę. Nucił coś pod nosem, kończąc nakrywać stół.

- Siadaj, Ricky. Upichciłem kurczaka. Częstuj się, proszę.Ricky był onieśmielony. Sięgnął po dzbanek i nalał sobie wody do

smukłej szklanki.

A zrobił to? - spytał nieoczekiwanie.

Niby co?

Czy Rumpelstilskin był u pana? Czy bierze pan w tym udział? Doktor Lewis usiadł, precyzyjnie wygładził serwetkę na kolanach,

a następnie nałożył sobie dużą porcję zapiekanki i sałatki, nim odpowiedział:

Powiedz mi, Ricky - rzekł powoli - co by to zmieniło?

Chciałbym mieć pewność, że jest pan po mojej stronie. Staruszek pokręcił niespiesznie głową.

- Wcale nie. Wystarczy ci pewność, że pragnę ci pomóc. Moje motywy nie mają znaczenia. Może Rumpelstilskin ma na mnie jakiegoś haka. A może nie ma. Jedz, proszę. Przed nami długa noc.

Obaj lekarze jedli posiłek we względnej ciszy. Zapiekanka była smakowita. Na deser pojawiła się domowa szarlotka ze szczyptą cynamonu i czarna kawa.

Doktor Lewis zaniósł naczynia do zlewu. Dolał sobie kawy i gestem zaprosił Ricky'ego z powrotem do gabinetu. Usiedli naprzeciwko siebie jak poprzednio.

- Od czego chcesz zacząć, Ricky?

Starks opanował się, choć irytowała go nie jednoznaczność zachowań psychoanalityka.

Chcę sięgnąć do okresu sprzed dwudziestu trzech lat. Kiedy zjawiłem się u pana po raz pierwszy.

Byłeś wówczas pełen entuzjazmu i doskonale znałeś teorię.

Sądziłem, że uda mi się w pojedynkę zbawić świat od rozpaczy i obłędu.

-I co, udało się?

Nie. Przecież pan wie. To nigdy nie wychodzi.

Ale uratowałeś kilka osób?

Ricky chciał zachować dla siebie odpowiedź, która nasunęła mu się jako pierwsza, ale nie zdołał.

Nie udało mi się uratować kogoś, na kim mi najbardziej zależało. Leciwy terapeuta uniósł nieco brwi.

Jak się domyślam, mówisz o swojej żonie?

Tak, o niej. Poznaliśmy się. Pokochali. Byliśmy nierozłączni przez wiele lat. Zachorowała. Zmarła. Koniec. To nie ma z nią żadnego związku.

Oczywiście, że nie - powiedział doktor Lewis. - Ale kiedyście się poznali?

Zaczęliśmy się spotykać jeszcze podczas mojej terapii u pana. Pewnie pan pamięta.

Jasne. Gdzie pracowała?

Była prawnikiem. Kiedy się poznaliśmy, właśnie trafiła do kancelarii obrońców z urzędu na Manhattanie.

Rozumiem. A więc broniła przestępców. Teraz depcze ci po piętach ktoś, kto prawdopodobnie jest przestępcą, i uważasz, że obie sprawy nie mają ze sobą nic wspólnego?

Ricky już otwierał usta, ale się nie odezwał. Zmroziła go ta uwaga.

- Rumpelstilskin nie mówił nic...

- Tylko głośno myślę - zastrzegł się doktor Lewis, unosząc dłoń

w powietrzu.

Zapadła cisza. Ricky wspominał siebie jako młodego energicznego człowieka, przed którym świat stał otworem.

W czasie naszej terapii, doktorze, spotykałem się z pacjentami w trzech miejscach: w poradni przy Prezbiteriańskim Szpitalu Kolumbia, przez krótki czas z ciężko upośledzonymi w Bellevue...

Tak - kiwnął głową doktor Lewis. - Studia kliniczne. O ile sobie dobrze przypominam, miałeś awersję do umysłowo chorych.

Miało go to sprowokować, ale Ricky nie podjął rękawicy.

- A później było dwunastu-osiemnastu pacjentów, którzy przycho

dzili do mnie na pierwsze sesje psychoanalityczne. O tych wszystkich

przypadkach słyszał pan podczas mojej terapii.

- Tak. Tak. Zgadza się.

Ricky odchylił się do tyłu.

Trzeba wykreślić wszystkich pacjentów z Bellevue, bo byli zbyt upośledzeni, by wśród nich mógł się znaleźć ktoś na wskroś zły. Zostają w takim razie moi prywatni pacjenci i ci z poradni.

Zacznijmy więc od poradni.

Ricky przymknął na chwilę oczy, starając się przywołać wspomnienia. Przyszpitalna poradnia składała się z ciasnych gabinecików na parterze potężnego szpitala, nieopodal izby przyjęć. Większość pacjentów pochodziła z Harlemu lub południowego Bronxu. Byli to głównie biedni, umęczeni robotnicy, sytuujący się między klasą średnią a bezdomnymi - ich zdrowiem psychicznym nikt się nie zajmował. A przecież mieli problemy jak najbardziej realne; stykał się z narkomanią, wykorzystywaniem seksualnym i biciem. Widział wiele samotnych matek porzuconych przez mężów, z nieczułymi dziećmi o zimnych oczach, dla których szczytem kariery mogło być wstąpienie do ulicznego gangu.

Wszyscy ludzie, z którymi stykałem się w poradni, byli w jakiś sposób poszkodowani - powiedział Ricky. - Wywodzili się z marginesu społecznego. Przypuszczam, że poszukiwana przeze mnie osoba nie należała do nich, lecz do pierwszych pacjentów, którzy zgłosili się do mnie na psychoanalizę. Powinienem chyba szukać w tej grupie. Rumpelstilskin zdradził mi, że chodzi o jego matkę. Wtedy jednak posługiwała się swoim panieńskim nazwiskiem - dodał.

Interesujące - skinął głową doktor Lewis. W jego oczach jarzyła się ciekawość. - Ile miałeś niezamężnych kobiet wśród swoich pacjentek?

Ricky namyślił się i wyszperał w pamięci garstkę osób.

- Siedem.

Siedem kobiet. Miały od dwudziestu do trzydziestu paru lat. Wszystkie, jak to się mówi, robiły kariery - pracowały w biznesie, w finansach, były sekretarkami dyrektorów lub prawniczkami.

Powoli wracały we wspomnieniach głosy i słowa wypowiadane w jego gabinecie. Ważne momenty, przełomy, chwile zrozumienia - wszystko wypływało na powierzchnię dzięki pytaniom leciwego terapeuty, który przycupnął na brzeżku fotela jak kruk. Noc spowiła wszystko poza niewielkim pokojem i światem wspomnień Ricky'ego. Nie miał pojęcia, ile minęło czasu, ale czuł, że jest już bardzo późno. Raptem przerwał, nie kończąc wątku. W oczach doktora Lewisa płonęła zdumiewająca energia.

Nie ma jej wśród nich, prawda, Ricky? - spytał nagle.

Ale właśnie te kobiety przychodziły do mnie na terapię... - odparł bezradnie.

...która przyniosła większe lub mniejsze efekty. Nie przypominasz sobie żadnych porażek, Ricky? W tym kierunku musisz podążyć, szukając związku z Rumpelstilskinem. Na pewno nie w swoich sukcesach.

To pewnie możliwe, ale niby jak...

Mam wrażenie, że grupa pacjentów z poradni zajmuje w twoich wspomnieniach podrzędne miejsce. Bo byli ubożsi? Mniej wykształceni? Być może oni nie wryli się zbyt głęboko w pamięć młodemu doktorowi Starksowi.

Ricky powstrzymał się od odpowiedzi, ponieważ dostrzegł w słowach staruszka zarówno prawdę, jak i cień uprzedzenia.

Kto przychodził, ale przerwał leczenie, Ricky?

Nie wiem.

Z kim odbyłeś piętnaście sesji?

Piętnaście? Czemu akurat tyle?

A ile dni dał ci ten cały Rumpełstilskin na rozszyfrowanie jego tożsamości?

Piętnaście.

Dwa tygodnie i jeszcze dzień. Powinieneś był zwrócić większą uwagę na tę liczbę, Ricky, bo może być ważna. Czego on od ciebie oczekuje?

Mam się zabić.

Więc kto pojawił się u ciebie piętnaście razy, a następnie popełnił samobójstwo?

Ricky'emu zakręciło się w głowie, poczuł, jak narasta mu ból pod czaszką. Czemu nie przyszło mi to na myśl, zastanawiał się gorączkowo. Przecież to takie oczywiste.

Nie wiem... - znów wybełkotał.

Ależ wiesz - rzeki starszy pan z lekkim zniecierpliwieniem. - Tylko wypierasz to ze świadomości. - Wstał po tych słowach. - Późno już, rozczarowałeś mnie. Posłałem ci łóżko w pokoju gościnnym. Po schodach w prawo. Może rano, kiedy wszystko przetrawisz, dojdziemy w końcu do jakichś wiążących wniosków.

Musi mi pan jeszcze pomóc - powiedział słabo Ricky.

Już dość ci pomogłem - odparł doktor Lewis. Zdecydowanym ruchem wskazał gościowi schody.

Schludna sypialnia była urządzona ze smakiem, a swoją sterylnością przypominała nieco pokój hotelowy. Ricky domyślał się, że była rzadko używana. Przy łóżku nie piętrzyły się sterty kolorowych magazynów, na ścianach nie wisiały rodzinne fotografie.

Ricky rozebrał się do bielizny i padł na łóżko. Był wypompowany, ale sen nie przychodził. Odgłosy świerszczy i trzepot ciem, które od czasu do czasu

obijały się o okno, brzmiały głośniej niż miejski harmider. Wsłuchał się we wszystkie te dźwięki i wtedy gdzieś z oddali doszedł go przytłumiony głos doktora Lewisa. Ricky starał się skupić. Leciwy terapeuta złościł się na coś, mówił szybko podniesionym głosem. Ricky na próżno wysilał słuch, by odróżnić poszczególne słowa. W końcu usłyszał, bez wątpienia, trzask odkładanej słuchawki.

Ani się spostrzegł, jak zapadł w sen, obudziły go dopiero jasne promienie słońca na twarzy. Był wymarzony letni poranek, ale Ricky'ego przepełniała gorycz rozczarowania. Łudził się nadzieją, że dawny terapeuta naprowadzi go na odpowiednie nazwisko. A jeśli nawet spostrzeżenia doktora Lewisa były trafne, pomyślał sobie teraz, wciąż nie potrafił przywołać z pamięci rzeczywistości, w której żyła owa kobieta. Dotarło do niego w końcu, że zbyt szybko skreślił gorzej sytuowane pacjentki, widywane w poradni psychiatrycznej.

Ubrał się, ochlapał twarz wodą i chwyciwszy marynarkę, zbiegł po schodach. Poczuł przypływ nowej energii na myśl, że z pomocą doktora Lewisa rozbije mur, za którym kryły się tłumione wspomnienia, i wszystko wróci z siłą wodospadu.

Zajrzał do gabinetu, szukając gospodarza, pokój był jednak pusty. Przemierzył centralny korytarz wiejskiego domku w kierunku kuchni, skąd rozchodził się aromat kawy. Tu również nie było doktora.

Na rozgrzanej płycie stał dzbanek świeżej kawy, nieopodal czekała na niego filiżanka. Oparto o nią złożoną kartkę papieru z jego imieniem. Odczytał list.

Ricky,

Dostałem nieoczekiwane wezwanie i raczej nie wrócę przed upływem Twego terminu. Uważam, że powinieneś zbadać obszar, którego zaniechałeś, a nie ten, który zgłębiasz. Zastanawiam się, czy wygrywając tę grę, nie przegrasz jej zarazem, i odwrotnie, przegrywając, nie wygrasz. Rozważ uważnie wszystkie możliwości. I bardzo Cię proszę, nie kontaktuj się już nigdy ze mną pod żadnym pozorem.

Dr W. Lewis

Ricky zatoczył się, jakby ktoś wyrżnął go w twarz. Złapał się krawędzi blatu, by nie stracić równowagi. Wówczas dobiegł do niego warkot samochodu zbliżającego się po żwirowym podjeździe.

W pierwszej chwili pomyślał, że doktor Lewis wraca, by mu wszystko wytłumaczyć, podbiegł więc do drzwi frontowych. Zdziwiło go to, co ujrzał.

Do domu zbliżała się ta sama taksówka, która przywiozła go wczoraj z dworca. Kierowca pomachał do niego i opuścił szybę.

- Witaj, doktorku, jak się pan miewa? Musimy ruszać w drogę, jeśli chce pan zdążyć na pociąg. Następny będzie dopiero późnym popołudniem.

Ricky spytał po chwili wahania:

Skąd pan wiedział, że trzeba mnie odwieźć? Przecież nie wzywałem pana.

Ktoś pana wyręczył. Dostałem wiadomość na pager, bym tu szybko przyjechał po doktora Starksa, żeby zdążył na pociąg o dziewiątej piętnaście. Wdusiłem więc gaz do dechy i oto jestem, ale jeśli się nie pospieszymy, pociąg ucieknie.

Ricky nie wiedział przez chwilę, co robić. Miał wyrzuty sumienia, że zostawia dom otwarty na oścież. Machnął jednak na to ręką i zajął tylne siedzenie.

- Dobra - powiedział. - Jedźmy.

Kierowca ruszył jak z kopyta, spod kół wyprysnął żwir.

W kilka minut byli już na skrzyżowaniu u zbiegu drogi dojazdowej do mostu Kingston-Rhinecliff nad rzeką Hudson oraz River Road. Nowojorski policjant na środku drogi kierował ruch na prawo. Taksówkarz otworzył okno i zawołał do policjanta:

- Panie władzo! Chciałbym przejechać. Spieszymy się na pociąg!Policjant potrząsnął głową.

Nie ma mowy. Droga jest zablokowana niecały kilometr stąd. Trzeba jechać objazdem. Jakiś staruszek zagapił się na rozjeździe. Niemal owinął się wokół drzewa. Być może dostał zawału i zemdlał za kierownicą.

Żyje? - spytał taksówkarz.

Policjant potrząsnął głową, dając do zrozumienia, że nie wie.

- Pogotowie pojechało już na miejsce wypadku. Dzwonili po straż pożarną ze szczękami do rozwierania wraków.

Ricky gwałtownie nachylił się do przodu.

Jaki to samochód?

Stare niebieskie volvo - odparł policjant i dał znak taksówkarzowi, żeby jechał. Kierowca ruszył.

Muszę to koniecznie zobaczyć! - rozgorączkował się Ricky. -Ten samochód...

Jeśli tam pojedziemy, ucieknie panu pociąg.

Ale ten samochód... Doktor Lewis jeździ starym niebieskim volvo.

Mnóstwo tu takich wozów. -Ale to nie...

Gliny i tak pana tam nie wpuszczą. A nawet jeśli, to co pan zrobi? Ricky nie wiedział, co odpowiedzieć. Opadł na siedzenie.

Niech pan wraca do miasta. Zadzwoni pan od siebie na posterunek policji w Rhineback. Powiedzą panu, co i jak. No chyba, że chce pan jechać do szpitala, ale nie radzę. Kręciłby się pan po oddziale intensywnej opieki medycznej, wiedząc niewiele więcej niż teraz. Nie spieszy się pan nigdzie?

Spieszę - odparł Ricky, choć wcale nie był tego pewien.

Ten gość w niebieskim volvo to pana bliski przyjaciel?

Nie - odparł Ricky. - Żaden tam przyjaciel. Po prostu go znałem. A przynajmniej wydawało mi się, że znam.

No dobra - zdecydował taksówkarz. - Jedziemy.

Znów przyspieszył i przejechał na żółtym świetle. Ricky opadł na siedzenie i jeszcze raz spojrzał przez tylną szybę, w kierunku, gdzie wydarzył się wypadek. Choć wytężał wzrok, nie dostrzegł błyskających kogutów, choć nastawił uszu, nie słyszał syren.

Przybył na dworzec tuż przed odjazdem pociągu. Na peronie czekała nieliczna garstka pasażerów, którzy wybierali się do Nowego Jorku rankiem w środku tygodnia. Kilku biznesmenów rozmawiających przez komórki, trzy kobiety, zapewne planujące zakupy, kilkoro nastolatków w dżinsach - nikt więcej.

Wagon świecił pustkami. Ricky poszedł na sam jego koniec, ulokował się w rogu i od razu odwrócił głowę, by wyglądać przez okno na rzekę Hudson.

Czul się jak odcięta od dna boja, dryfująca bezwolnie, narażona na wszelkie niebezpieczeństwa. Coś blokowało wspomnienia, które naprowadziłyby go na właściwy trop. Właściwa pacjentka, właściwa relacja wciąż były poza jego zasięgiem, choćby nie wiem jak bardzo wytężał umysł.

Ale jednego był już pewien. Jego życiowe osiągnięcia nie miały z tym nic wspólnego. Błąd, który stał się motorem działania Rum-pelstilskina, musiał popełnić, stawiając pierwsze kroki w zawodzie. Szybko zrezygnował z trudnego i niewdzięcznego leczenia życiowo upośledzonych, by zająć się znacznie intratniejszymi terapiami znerwicowanych bogaczy. Zdenerwował się, kiedy to do niego dotarło. Młodym mężczyznom zdarzają się pomyłki. W każdym zawodzie. Teraz był dojrzały i nie popełniłby już tamtego błędu, cokolwiek to było. A jednak miał odpowiadać za coś, co przytrafiło mu się ponad dwadzieścia lat temu.

W ciągu całej drogi wyglądał przez okno. Na kolejnych stacjach ledwie unosił wzrok i nieco poprawiał się na miejscu. Ostatnią stacją przed miastem było Croton-on-Hudson, jakieś pięćdziesiąt minut od dworca Pensylwania. W pociągu, w dziewięćdziesięciu procentach pustym, było mnóstwo wolnych miejsc, Ricky zdziwił się więc, gdy zza jego pleców wyłonił się jakiś pasażer i zajął miejsce tuż obok, opadając z głuchym klapnięciem.

Ricky odwrócił głowę i zdumiał się.

- Witam, doktorze - powiedział żwawo mecenas Merlin. - Wolne miejsce?

SZEŚĆ

Merlin oddychał z wysiłkiem, jak ktoś, kto musiał przebiec ostatnie pięćdziesiąt metrów, by zdążyć na pociąg. Czoło rosił mu pot, sięgnął więc do wewnętrznej kieszeni marynarki po białą batystową chusteczkę, by otrzeć sobie twarz.

- Ledwie zdążyłem - wysapał z trudem. - Muszę koniecznie popracować nad kondycją.

Ricky wziął głęboki oddech, nim spytał:

- Co pan tu robi?

Prawnik skończył wycierać twarz chusteczką, a następnie rozprostował ją precyzyjnie na kolanach, wygładził, złożył i schował do kieszeni na piersi. Postawił aktówkę i wodoodporny sportowy worek przy nogach. Odchrząknął i odpowiedział:

Jak to co? Chcę panu dodać otuchy, doktorze Starks. Otuchy.

Okłamał mnie pan wtedy. Pojechałem pod nowy adres kancelarii. Nikt tam o panu nie słyszał. Kim pan jest?

Prawnik zbaraniał.

Był pan w mojej nowej kancelarii?

Tak. Nie wierzyłem, że jest pan tym, za kogo się podaje, a kiedy zjawiłem się pod adresem podanym na pańskiej wizytówce...

Dałem panu wizytówkę? - Merlin potrząsnął głową. - W dniu przeprowadzki? To wiele wyjaśnia. Pierwsza partia wizytówek z drukarni miała błędny adres, niestety zorientowałem się dopiero po jakimś czasie. Nowe biuro mieści się przecznicę dalej.

Nie wierzę panu - powtórzy! Ricky. - Wie pan co, panie Merlin? W tym pociągu jest pod dostatkiem wolnych miejsc. - Wskazał ręką świecący pustkami wagon. - Niech się pan przesiądzie i zostawi mnie w spokoju.

Merlin ani drgnął.

To byłoby nieroztropne - rzekł przeciągle.

Może nie mam już ochoty zachowywać się roztropnie - odparł Ricky. - Może lepiej jest działać bez rozwagi.

Prawnik uśmiechnął się.

- Ależ doktorze Starks, czyżbym słyszał brzmiącą w pańskim gło

sie bezradność?

Ricky nie zareagował. Powiedział za to:

- Może w końcu przekaże mi pan tę wiadomość? Przecież po to pan tu jest? Jako posłaniec. Więc o co chodzi?

- O pośpiech, doktorze. O tempo. Szybkość.-Po co?

- Musi pan postawić drugie pytanie w jutrzejszej gazecie. Trzeba się pospieszyć. Czas nagli.

Merlin sięgnął po teczkę i położył ją sobie na kolanach. Kiedy otworzył, Ricky dostrzegł laptopa, kilka skoroszytów z szarego papieru oraz telefon komórkowy. Był w niej także stalowoniebieski półautomatyczny pistolet. Prawnik odsunął na bok broń i wziął do ręki telefon. Otworzył klapkę i zwrócił się do Ricky'ego.

Czy od rana nie chodzi panu po głowie pewne pytanie? Ricky nie odrywał oczu od pistoletu.

To znaczy?

Co pan widział w drodze na stację?

Na twarzy Ricky'ego nie drgnął żaden mięsień, głos miał metaliczne brzmienie.

Wypadek.

Jest pan tego pewny, doktorze?

Merlin wystukał jakiś numer i przekazał Ricky'emu telefon.

- Proszę zadać swoje pytanie. Wystarczy nacisnąć przycisk „Zadzwoń".

Ricky wahał się, ale w końcu wziął telefon i połączył się. Po jednym sygnale w słuchawce usłyszał:

- Policja stanowa, Rhinebeck. Posterunkowy Johnson. W czym mogę pomóc?

Ricky nie odzywał się, więc posterunkowy powtórzył.

-Policja stanowa.Halo?

W końcu wykrztusił:

Halo. Tu doktor Frederick Starks.

Dziś rano, kiedy jechałem wzdłuż River Road na stację kolejową, wydarzył się wypadek. Martwię się, czy nie został w nim poszkodowany mój znajomy.

Dziś rano? - zdziwił się posterunkowy.

Zgadza się - potwierdził Ricky. - Niecałe dwie godziny temu.

Pan wybaczy, doktorze, ale dziś rano nie zgłoszono żadnego wypadku.

Ricky siadł prosto jak struna.

- Przecież widziałem... niebieskie volvo.

- Dzisiaj wykluczone. Mam dyżur przy telefonie od szóstej rano,więc odbierałem wszystkie zgłoszenia. Jest pan pewien, że pan to widział?

Ricky gwałtownie zaczerpnął powietrza.

Musiało mi się zdawać. Dziękuję, panie posterunkowy.

Nie ma sprawy - odparł mężczyzna i rozłączył się. Ricky'emu zakręciło się w głowie.

Przecież na własne oczy widziałem policjanta. Kierował ruch objazdem i powiedział...

„Powiedział", co za zwrot. On coś powiedział, a pan mu uwierzył na słowo. Zobaczył pan mężczyznę w mundurze funkcjonariusza policji stanowej i uznał pan, że to policjant. A widział pan karetkę? Straż pożarną? Czy wyły syreny?

-Nie.

- Więc na podstawie słów jednego człowieka założył pan, że zdarzył się wypadek i nie sprawdzał pan już dalej? Uznał pan, iż ma ważniejsze sprawy niż upewnienie się, czy ktoś nie potrzebuje pańskiej pomocy. - Merlin uśmiechnął się irytująco, jak ktoś, kto trzyma w ręku wszystkie asy. - A może warto zadzwonić do znajomego? Upewnić się, że nic mu nie jest.

Ricky pospiesznie wybrał numer doktora Lewisa. Przez długą chwilę nikt nie odbierał. Nim zdążył cokolwiek powiedzieć, odezwał się prawnik.

- Skąd pan wie, że ten dom faktycznie należał do doktora Lewisa?- spytał Merlin. - Czy widział pan coś, co bezpośrednio łączyło poczciwego doktora z tym budynkiem?

Ricky skupił myśli. Pokój, w którym spędzili większość nocy, był typowym

gabinetem. Na pólkach stały książki. Krzesła. Lampy. Dywany. Nie przypominał sobie nic charakterystycznego. Kuchnia była jak każda inna. Pokój gościnny wręcz sterylny.

Nie odzywał się.

Merlin odsapnął głęboko.

- Pozwoli pan, doktorze, na krótkie podsumowanie. Może pan być pewien tylko tego, że spędził kilka godzin w towarzystwie lekarza,którego znal pan przed laty. Nie wie pan, czy był to jego dom ani czy starszy pan uległ wypadkowi. Nie ma pan też pewności, czy pański dawny znajomy żyje, czy też nie, prawda?

Ricky zaczął odpowiadać, ale zamilkł.

Merlin ciągnął, obniżając głos:

Oj Ricky, Ricky. Czy dziś rano zdarzył się wypadek? -Nie.

Jest pan pewien?

Przecież rozmawiałem przed chwilą z policją stanową. Posterunkowy powiedział, że...

Skąd pan wie, że to była policja? Przecież to ja wybrałem numer i przekazałem panu słuchawkę. Może pański przyjaciel doktor Lewis spoczywa teraz w kostnicy hrabstwa Dutchess.

-Ale...

Gubi się pan, Ricky, tyle powiem.

No dobrze - rzucił ostro Starks. - Więc o co chodzi?

Prawnik przymrużył nieco oczy, jakby zirytowany bezceremonialnym pytaniem Ricky'ego. Wskazał wodoodporny worek przy swoich nogach.

- Może wcale nie było wypadku, doktorze, ale mam tu jego uciętą głowę. Kto wie, Ricky?

Starks cofnął się gwałtownie ze zdumienia.

- Czy to możliwe, Ricky? - drażnił się z nim jadowicie prawnik,sycząc jak wąż.

Ricky opuścił wzrok na torbę - najzwyklejszy worek na ramię, pozbawiony całkowicie cech szczególnych, mogących zdradzić jego zawartość. Był dostatecznie duży, by zmieściła się w nim ludzka głowa, a przy tym wodoodporny, zatem zabezpieczony przed powstaniem jakichkolwiek plam czy zacieków.

Spojrzał znów na Merlina.

Możliwe - wyszeptał.

To ważne, byś zrozumiał, że wszystko jest możliwe, Ricky. Można upozorować wypadek samochodowy; można wyczyścić konta bankowe; można zabić krewnego. Musisz działać!

Głos mu drżał, gdy zadawał kolejne pytanie:

Nie znacie żadnych granic? Merlin potrząsnął głową.

Absolutnie żadnych. Ricky poprawił się na miejscu.

- Załóżmy - powiedział Merlin cicho, lekko ochrypłym głosem -że wyszedłbym w tej chwili z przedziału. Zostawiłbym pana z torbą i jej zawartością...

Znów się uśmiechnął. Opuścił rękę i odwrócił nieco torbę, by ukazały się inicjały F.A.S. na górze. Frederick A. Starks. Ricky wpatrywał się w litery.

- Nie sądzisz, że torba została kupiona za pomocą jednej z twoich kart kredytowych, nim wszystkie zostały unieważnione? Jasne, że mogę zabrać ze sobą worek. A ty udasz, że nie widziałeś go na oczy.

-Jak...

Zadaj swoje drugie pytanie. Dzwoń natychmiast do „Timesa".

Nie jestem pewien, czy...

Teraz, Ricky. - Dla podkreślenia swoich słów Merlin zaczął wystukiwać numer na komórce. - Proszę - powiedział - wybrałem ci numer działu ogłoszeń drobnych w „Timesie". Zadaj pytanie!

Wziął od Merlina słuchawkę. Uzyskał błyskawiczne połączenie z kobietą, która przyjmowała od niego zlecenie w zeszłym tygodniu.

- Mówi doktor Starks - powiedział powoli. - Chcę umieścić na pierwszej stronie kolejne ogłoszenie.

Myślał intensywnie, starając się ubrać swoje myśli w słowa.

Poznaję pana, doktorze. Jak idzie gra? - spytała kobieta.

Przegrywam - wyznał Ricky. A po chwili dodał: - Właśnie to chcę umieścić w ogłoszeniu. - Zawiesił głos i wziął głęboki oddech.

Dwadzieścia lat temu to było, Wielu biedaków w szpitalu się leczyło.

Czy odchodząc do lepszej roboty, Zgotowałem ci żywot sieroty?

I gdy inną poszedłem drogą, Twoja matka skończyła z sobą?

Panienka z gazety powtórzyła treść i zauważyła:

Bardzo niezwykła wskazówka jak na taki konkurs.

Bo to niezwykła gra - odpowiedział Ricky. Podał jej ponownie swój adres, pod który miała wysłać rachunek, i rozłączył się.

Merlin pokiwał głową.

- Świetnie - pochwalił. - Bardzo sprytnie, zważywszy na to, że działasz pod wpływem stresu. Masz wiele zimnej krwi, doktorze Starks.Znacznie więcej, niż sądziłeś.

Pociąg docierając do stacji, nieoczekiwanie wjechał do tunelu. zostawiając za sobą południowe słońce. Za oknem przemykały ciemne tory, pociągi i betonowe filary. Ricky pomyślał, że tak właśnie jest w grobie.

Merlin podniósł się z miejsca, gdy tylko pociąg zaczął hamować.

- Czytujesz nowojorskie „Daily News", Ricky? Nie sądzę, bo nie wyglądasz na kogoś, kto sięga po brukowce. Uważam jednak, że skorzystałbyś, przeczytawszy dzisiejsze wydanie. Znajdziesz w nim artykuł, który cię niewątpliwie zainteresuje. Koniecznie tam zajrzyj.

Machnął nieznacznie ręką. - Miło minęła nam podróż, nieprawdaż? Ani się obejrzeliśmy, a już jesteśmy na miejscu. - Wskazał worek.

A to dla ciebie, doktorze. Prezent.

Merlin obrócił się na pięcie, zostawiając Ricky'ego samego w pustym wagonie.

Serce mu waliło i drżały dłonie. Schylił się, by podnieść worek z ziemi. Czuł się słabo. Powoli otworzył długi suwak u góry. Odsunął klapkę i zajrzał do środka.

Wewnątrz worka leżał wielki melon.

Odetchnął z ulgą, świat wrócił na swoje miejsce.

Zamknął worek i wstał.

Zarzucił go na ramię i ruszył peronem. Miał przed sobą budynek dworca Pensylwania, powoli zbliżał się do blasku dworcowych świateł. Po drodze dostrzegł kątem oka bagażowego przycupniętego na wózku i zatopionego w lekturze „Daily News". Mężczyzna rozłożył gazetę, Ricky'emu zaś rzucił się w oczy krzykliwy tytuł na pierwszej stronie. „Potrącona przez samochód, detektyw policji transportu miejskiego w śpiączce".

Opadł na twardą drewnianą ławkę pośrodku dworca z egzemplarzem „Daily News" na kolanach. Każde kolejne słowo, które czytał, gnało przez jego umysł jak pojazd bez kontroli, zdążający ku nieuchronnej katastrofie

Trzydziestoczteroletnia Joanne Riggins, pracująca jako detektyw w nowojorskiej policji transportu miejskiego, została ubiegłej nocy potrącona nieopodal swojego domu, w trakcie przechodzenia przez ulicę. Kierowca zbiegł z miejsca zdarzenia. Pani detektyw po przebytej operacji pozostaje w śpiączce na oddziale intensywnej terapii w Brooklyń-skim Centrum Medycznym. Stan jej zdrowia nie jest stabilny. Świadkowie widzieli czerwonego pontiaca firebird uciekającego z miejsca wypadku. Wóz pasuje opisem do samochodu męża, z którym ofiara jest skłócona. Choć wozu nie odnaleziono, były mąż został przesłuchany. Twierdzi, że skradziono mu samochód poprzedniej nocy. Gazeta podawała także, iż były mąż publicznie rzucał pogróżki pod adresem żony w ostatnim roku ich małżeństwa.

Wymarzona historia dla brukowca: namiętność, która wymknęła się spod kontroli, by doprowadzić do tragedii.

Ricky wiedział, że nie było w tym ani cienia prawdy.

Za kierownicą nie siedział wcale mężczyzna, którego przesłuchała policja. Zmiął i cisnął w złości „Daily News". Zastanawiał się, czy nie zadzwonić do detektywów prowadzących to śledztwo. Rozważał telefon do przełożonego Joanne Riggins w policji transportu miejskiego. Potrząsał głową, rosła w nim bezsilność. Nie było najmniejszej szansy, myślał, by ktokolwiek wysłuchał tego, co ma do powiedzenia. Nie dopuszczą go w ogóle do głosu.

Dźwignął się i poczłapał na postój taksówek, jakby był ranny. Przy wejściu na dworzec żebrał jakiś bezdomny. Ricky przystanął i wsypał mu do starego styropianowego kubka po kawie wszystkie drobne.

- Dziękuję panu. Dziękuję - zachrypiał mężczyzna. - Bóg zapłać.

Ricky przyglądał się przez chwilę żebrakowi. Zauważył rany na jego dłoniach, twarz znaczyły mu liszaje częściowo ukryte pod rzadką brodą. Bród, smród i ubóstwo. Zdegenerowany przez ulicę i chorobę psychiczną. Mógł mieć równie dobrze czterdzieści, jak i sześćdziesiąt lat.

Nic panu nie jest? - zainteresował się Ricky.

Wszystko w porządku, proszę pana. Bóg zapłać. Taki pan hojny.

Skąd pan jest? - spytał.

Bezdomny wlepił w niego wzrok, raptem stał się nieufny.

Stąd - odparł ostrożnie, wskazując swoje miejsce na chodniku.

A gdzie jest pana dom? - pytał dalej Ricky.

Mężczyzna wskazał swoje czoło. Wydało się to Ricky'emu logiczne.

- W takim razie - powiedział Starks - dobrego dnia.-I wzajemnie, proszę pana. I wzajemnie. Bóg zapłać.

Odszedł, zastanawiając się, czy nie skazał tego nieszczęśnika na

śmierć, tylko dlatego, że zamienił z nim kilka słów. Poszedł do taksówki dręczony myślą, czy każda osoba, z którą się kontaktował, stanie się celem jego prześladowcy jak Joanne Riggins, jak przypuszczalnie doktor Lewis. Jak Zimmerman. Jedna ranna, jeden zaginiony, jeden martwy. Kontakt ze mną jest niebezpieczny, uświadomił sobie.

Trucizna, pomyślał. Jestem jak trucizna.

Przeszedł prawie sześćdziesiąt przecznic dzielących go od domu, nawet nie zdając sobie sprawy, że oddycha, jakby przeniósł się w inny wymiar.

Następnie zamknął się w mieszkaniu i opadł na fotel w gabinecie. Nie ruszał się stąd do końca dnia i przez całą noc, bał się wyjść, bał się pozostać, bał się wspomnień, bał się pustki w głowie, bał się jawy i bał się snu.

Musiał się trochę zdrzemnąć nad ranem, bo kiedy otworzył oczy, za oknem był już dzień. Zesztywniał mu kark, trzeszczały wszystkie stawy, jakby oburzone, że spędził noc w fotelu. Wstał ostrożnie, udał się do łazienki, gdzie spryskał twarz wodą, przez chwilę przyglądał się sobie w lustrze. Napięcie wyżłobiło bruzdy na jego twarzy. Od ostatnich dni życia żony nie był tak bliski załamania.

„Times" leżał przed drzwiami. Podnosząc gazetę, dostrzegł swoje pytanie u dołu pierwszej strony, obok ogłoszenia, w którym szukano ochotników do przeprowadzenia badań nad impotencją.

Dręczyła go myśl, że musi czekać jeszcze całą dobę na odpowiedź. Zdawał sobie sprawę z konieczności działania, nim dostanie kolejną wskazówkę. Została mu już tylko wizyta w poradni, gdzie przelotnie pracował przed dwudziestu laty. Ubrał się pospiesznie i ruszył do wyjścia. Jednak raptem zatrzymał się przed drzwiami z dłonią na klamce. Poczuł, jak nieoczekiwanie ogarnia go lęk, a serce gwałtownie przyspiesza. Wewnętrzny głos domagał się, by nie wychodził, bo nie jest bezpieczny nigdzie poza mieszkaniem.

Doskonale znał te objawy. Leczył wielu pacjentów, którzy mieli podobne napady lękowe. Przygryzł wargę, uświadamiając sobie, że leczyć to jedno, a doświadczyć czegoś na własnej skórze to drugie. Spowijał go czarny wicher, był przekonany, że umrze, jeśli tylko przekroczy próg.

Wiele go kosztowało, by zdobyć się na otworzenie drzwi. Boleśnie odczuwał każdy krok. Nim znalazł się na ulicy, cały zlany był potem. Stanął na krawężniku, uniósł dłoń. W mgnieniu oka, jak za dotknięciem czarodziejskiej różdżki, żółta taryfa zatrzymała się przy nim, by wysadzić pasażera. Ricky otworzył drzwi przed niewidocznym pasażerem, bo w ten sposób od lat zaklepywało się w tym mieście taksówkę. Ze środka wyłoniła się Wergiliusz.

- Dzięki, Ricky - odezwała się. Poprawiła sobie ciemne okulary na nosie. - Zostawiłam ci gazetę na siedzeniu - dodała.

Bez słowa odwróciła się i pospiesznie odeszła. Szybko znikła za najbliższym rogiem.

- Proszę wsiadać. Gdzie jedziemy? - spytał taksiarz.

Ricky zajrzał do samochodu. Z tyłu leżał złożony bieżący egzemplarz „Timesa". Nie myśląc wiele, wsiadł do środka.

- Prezbiteriański Szpital Kolumbia - powiedział. - Proszę stanąć od strony poradni.

Kierowca włączył taksometr i wmieszał się w przedpołudniowy ruch uliczny.

Ricky sięgnął po gazetę. To, czego szukał, znalazł na stronie A-13. Wielkie drukowane czerwone litery na ogłoszeniu Lorda & Taylora głosiły:

Ricky zawęża pole działania,

Bliżej i głębiej drąży bez wahania.

Ambicja i chętka zmian cię omamiła,

Zlekceważyłeś to, co mówiła.

Rzuciłeś ją samotną na pastwę losu,

A ona w samobójstwie odnalazła sposób.

Teraz dziecina, co czyn widziała twój,

Pomści swą matkę, ruszając na bój.

Dziś bogacz, choć niegdyś w niedoli,

dopnie teraz swojej woli.

Akta jej leżą wśród innych chorych,

Ale czy zdążysz znaleźć je w porę?

Bo, mój biedny Ricky, tak pryskają sny,

Pozostały siedemdziesiąt dwie godziny gry.

Prościutkie rymy, podobnie jak poprzednio, drwiły z niego swoim dziecięcym rytmem odliczanki. Nie było jednak nic dziecięcego w zamysłach Rumpelstilskina. Ricky wydarł tę stronę z „Timesa", złożył ją i schował do kieszeni spodni.

Taksówkarz wysadził go na chodniku przed ogromnym kompleksem szpitalnym. Ujrzał w głębi bloku wejście na izbę przyjęć, nad którym wisiała wielka tablica z czerwonymi literami. Obok stała karetka. Ricky poczuł, jak mimo letniego upału przebiega mu po plecach zimny dreszcz. To była trzecia okazja oglądania tego szpitala: pierwsza, kiedy pracował pół roku w poradni, nim zajął się prywatną praktyką; druga, gdy jego żona zgłosiła się tu, szukając wszędzie pomocy w swojej daremnej walce o życie; dziś zdarzyła się trzecia - wrócił, by odszukać nazwisko pacjentki, którą kiedyś zlekceważył lub zaniedbał, co groziło mu teraz śmiertelnym niebezpieczeństwem.

W recepcji archiwum siedział brzuchaty pracownik w średnim wieku, ubrany w jaskrawą koszulę z hawajskim nadrukiem i spodnie khaki. Lekko zbaraniał, gdy Ricky wyłuszczył mu sprawę.

Jakich dokładnie dokumentów sprzed dwudziestu lat pan potrzebuje, doktorze?

Kart wszystkich pacjentek z tej połowy roku, gdy tu pracowałem - wyjaśnił Ricky.

To trochę potrwa - odparł mężczyzna. - Wpływa tu mnóstwo podobnych próśb.

Ricky miał w portfelu dwieście pięćdziesiąt dolarów. Wyjął dwieście i położył na blacie.

- Na zachętę - powiedział. - Niech mnie pan najlepiej przesunie na sam początek listy.

Mężczyzna rozejrzał się, a ponieważ nie było nikogo w zasięgu wzroku, zgarnął pieniądze z blatu.

- Doktorze - rzekł z lekkim uśmiechem - jestem do pańskich usług.

Wcisnął pieniądze do kieszeni.

Zaprowadził go do niewielkiego metalowego stolika obok archiwum. Stało przy nim twarde drewniane krzesło, na którym Ricky usiadł, tymczasem brzuchacz zaczął przynosić karty zdrowia. Resztę ranka zajęło wyszukanie odpowiednich 279 kart. Mężczyzna ustawił je w stertach na podłodze obok Ricky'ego. Zaopatrzył go także w żółty notatnik i długopis.

Godziny mijały. Czytanie kart przypominało szukanie skarbu na dnie jeziora. Każda karta zawierała nazwisko pacjenta, adres, informacje o najbliższym krewnym i ewentualnie dane o ubezpieczeniu. Dalej figurowała diagnoza. Miałkie słowa nie były w stanie ukryć dramatów osób, które zgłaszały się do poradni: molestowanie seksualne,bicie, narkomania, schizofrenia. Przed laty Ricky przybył tu pełen entuzjazmu, pragnął pomagać biedocie miejskiej, stosując techniki psychoanalityczne. Jego szczytne ideały legły wszakże w gruzach po upływie około tygodnia.

Już w ciągu pierwszych pięciu dni pacjent przetrząsnął mu biurko w poszukiwaniu próbek leków; zaatakował go jakiś dzikus, który słyszał głosy; był także zmuszony wysłać kilkuletnią dziewczynkę na oddział pomocy doraźnej, bo ktoś przypalił jej ramiona papierosem. Nie chciała za nic wyjawić, kto taki. Ricky dobrze ją sobie przypominał: mała Portorykanka o delikatnych czarnych oczach wyjątkowej urody. Nie miała ubezpieczenia. Spotkał się z nią pięć razy, bo tyle dopuszczał oficjalny limit.

Wziął kolejną kartę i zastanowił się, jak to możliwe, że wytrwał tu aż pół roku. Przez cały czas towarzyszyło mu poczucie całkowitej bezradności. Spostrzegł swoje odręczne notatki. Wyjął je i starał się powiązać ich treść z nazwiskiem na karcie.

Nieopodal brzuchaczowi spadł z biurka ołówek. Klnąc, schylił się po niego.

Ricky spojrzał, jak prostuje się przed jarzącym się monitorem komputera. I wtedy coś sobie uświadomił. Jego nieznaczne zgarbienie, sposób, w jaki się schylił, były wskazówką, którą powinien był rozszyfrować już w chwili, gdy tamten zgarniał pieniądze. Ricky po cichu odsunął się od stołu i zaszedł mężczyznę od tyłu.

Gdzie to jest? - syknął cicho. Mówiąc, chwycił mocno brzuchacza za obojczyk.

Niby co, do cholery?

Gdzie to jest? - powtórzył Ricky dobitnie.

O co panu chodzi? Puszczaj mnie!

Dopiero wtedy, gdy mi powiesz, gdzie to jest - powtórzył Ricky. Trzymał go teraz za gardło. - Gdzie to jest?

Zabrali!

Tak już lepiej. Kto taki?

Mężczyzna i kobieta. Raptem dwa tygodnie temu. O co wam, do cholery, chodzi?

Ile ci zapłacili?

Więcej niż pan. Znacznie więcej. Nie sądziłem, że to aż takie ważne. Jedna karta, która od dwudziestu lat zarastała kurzem. Myślałem, że nic się nie stanie.

- Zwłaszcza że zarobiłeś na tym. Ile?

Nie chciał się przyznać, ale w końcu wzruszył ramionami.

- Tysiąc pięćset. Setkami.

Suma nie wydała się Ricky'emu przypadkowa. Dwa tygodnie i dzień w studolarowych banknotach. Spojrzał na stosy kart, plując sobie w brodę, że zmarnował tyle czasu.

- Zabrali więc kartę i dali ci w łapę, ale ty nie jesteś w ciemię bity,jak by się zdawało, prawda?

Brzuchacz zmrużył lekko oczy.

To znaczy?

Pracujesz w tym archiwum nie od dziś i dobrze wiesz, że nie wolno nadstawiać karku. Wydałeś tę kartę dopiero po zrobieniu kopii, mam rację?

To prawda, zrobiłem ksero - odparł powoli.

-Dawaj-zażądał Ricky.

Brzuchacz zawahał się.

A ile dostanę?

- Wystarczy, że nie doniosę twojemu przełożonemu.Mężczyzna schylił się i odsunął szufladę. Wyjął z niej kopertę, którą podał Ricky'emu.

Proszę - rzekł. -I niech mi pan już da spokój. Ricky zajrzał do środka.

To na pewno ta?

Brzuchacz wyjął z szuflady kolejną, tym razem mniejszą kopertę.

I jeszcze to - powiedział. - Było przyczepione zszywaczem do karty od zewnątrz. Nie dałem tego temu gościowi. Sam nie wiem czemu.

A co to jest?

- Raport policyjny i akt zgonu.

Ricky gwałtownie nabrał powietrza.

Czemu kobiecina, która pojawiła się tu w poradni przed dwudziestu laty, stała się nagle taka ważna? - spytał obcesowo brzuchacz.

Ktoś popełnił błąd - odparł krótko Ricky.

Wyszedł ze szpitala. Czuł narastające mrowienie w dłoniach. Nie pamiętał, żeby kiedykolwiek przedtem użył siły dla osiągnięcia celu. Wystarczały mu słowa - tak było dawniej, do otrzymania listu od Rumpelstilskina.

Ruszył w kierunku rzeki Hudson przez rozległy kompleks szpitalny. Niewielki skwerek rozciągał się nieopodal wejścia do Harkness Pavilion, tutejszego oddziału stworzonego dla bogaczy. Cichy zakątek, gdzie można wygodnie przysiąść na ławeczce i zapomnieć o miejskim zgiełku.

Bez problemu znalazł wolną ławkę. Usiadł, kładąc teczkę i kopertę na kolanach. Po chwili sięgnął do teczki.

Pacjentką, która zgłosiła się do niego przed dwudziestu laty, była Claire Tyson. Jej nazwisko nic mu nie mówiło. Nie kojarzyło się z żadną twarzą. Ani żadnym głosem. Zmroziło go, że nie jest w stanie wykrzesać choćby strzępka wspomnień.

Przeczytał pospiesznie formularz przyjęcia. Kobieta zgłosiła się do poradni w stanie ciężkiej depresji, dodatkowo zdarzały jej się stany lękowe graniczące z paniką. Została przyjęta na oddziale pomocy doraźnej, gdzie opatrzono jej stłuczenia i rany. Widać było na jej ciele ślady związku z brutalnym mężczyzną, który nie był ojcem trójki jej dzieci. Nie posiadała ubezpieczenia zdrowotnego. Na formularzu znalazł się jedynie numer jej zasiłku.

Na drugiej stronie ujrzał swoje pismo. Zmroziły go własne słowa. Były skrótowe, lakoniczne, nieskończenie rzeczowe.

Panna Tyson przedstawiła się jako 29-letnia matka trójki dzieci, w wieku 10, 8 i 5 lat. Twierdzi, że ich ojciec porzucił ją przed kilku laty, gdy znalazł pracę na polu naftowym na Południowym Zachodzie. Pracuje w niepełnym wymiarze godzin, ponieważ nie stać jej na opiekunkę do dzieci. Otrzymuje rządowy zasiłek, federalną pomoc dla dzieci osób uzależnionych, bony żywnościowe oraz dofinansowanie czynszu. Twierdzi, że nie może wrócić na rodzinną Florydę, bo poróżniła się z rodzicami i ojcem dzieci.

Z klinicznego punktu widzenia, panna Tyson wydaje się kobietą o ponadprzeciętnej inteligencji, która bardzo troszczy się o swoje dzieci i pragnie im zapewnić jak najlepsze warunki bytowe. Posiada świadectwo ukończenia liceum, studiowała także dwa lata w college'u, zrezygnowała jednak z nauki po zajściu w pierwszą ciążę. Unika kontaktu wzrokowego, mówiąc o swej sytuacji, unosi głowę jedynie zagadnięta o dzieci. Twierdzi, że żyje tylko dla nich i zaprzecza, jakoby miała myśli samobójcze. Zapewnia, iż nie jest uzależniona od narkotyków ani żadnych innych używek.

Wstępna diagnoza: Silna, uporczywa depresja wywołana ubóstwem. Zaburzenia osobowości. Przypuszczalnie zażywa narkotyki. Zalecenia: Leczenie w poradni w ramach limitu (pięć wizyt).

Była jeszcze druga kartka, z której wynikało, że Cłaire Tyson pojawiła się u niego cztery razy i nie przyszła już na piątą przysługującą jej wizytę. Ricky'emu przemknęła przez głowę pewna myśl. Otworzył odpis aktu zgonu i porównał datę z dniem, gdy zgłosiła się do poradni: piętnaście dni różnicy.

Oparł się ciężko o ławkę. Zgłosiła się do niego po pomoc, a pół miesiąca później nie żyła.

Akt zgonu parzył go w dłonie. Ricky pospiesznie przeczytał jego treść. Claire Tyson powiesiła się w łazience swojego mieszkania na skórzanym pasku przywiązanym do wystającej ze ściany rury. Podczas sekcji zwłok stwierdzono, że niedługo przed śmiercią została pobita, a także iż była w trzecim miesiącu ciąży. Raport policyjny, przyczepiony do aktu zgonu, mówił o tym, że Rafael Johnson został przesłuchany na okoliczność pobicia, ale go nie aresztowano. Dzieci trafiły do domu dziecka.

I tu dochodzimy do sedna, pomyślał Ricky.

Słowa na papierze w żaden sposób nie odzwierciedlają koszmaru życia i śmierci Claire Tyson, przyznał. Słowo ubóstwo nie mówi nic o życiu wśród szczurów w brudzie i rozpaczy. Słowo depresja nie kojarzy się z niewyobrażalnym brzemieniem, jakie musiała dźwigać na swoich barkach. W czarnej dziurze, która więziła młodą Claire Tyson, tylko jedna rzecz nadawała sens jej istnieniu: trójka dzieci.

A teraz jedno z nich chciało go dopaść.

Pewnie najstarsze, domyślał się Ricky. Przypuszczalnie mówiła mu, że idzie do szpitala na wizytę do mnie z nadzieją, iż jej pomogę.

Gdy odszukasz to dziecko, odnajdziesz Rumpelstilskina.

Podniósł się z ławki, miał wiele do zrobienia. Na swój sposób cieszył się, że działa pod presją czasu, w przeciwnym razie zacząłby się gryźć z powodu tego, co zrobił - a raczej czego nie zrobił - przed dwudziestu laty.

Na resztę dnia pochłonęło go nowojorskie biurokratyczne piekło. Ponieważ dysponował jedynie nazwiskiem i adresem sprzed dwudziestu lat, odsyłano go po całym centrum Manhattanu od jednego urzędnika pomocy społecznej do drugiego, starając się ustalić, co stało się z trójką dzieci Claire Tyson.

Stał naprzeciwko potężnej, sympatycznej Latynoski w archiwum sądu dla nieletnich. Miała bujną kruczoczarną czuprynę, którą odgarnęła sobie gwałtownym ruchem z twarzy, zdominowanej przez okulary w srebrnej oprawce.

Doktorze - powiedziała - to żaden punkt zaczepienia.

Nie mam lepszego - odparł.

Jeśli jej dzieci zostały adoptowane, ich akta są zapewne poufne. Do odtajnienia potrzeba zgody sądu.

Ale uzyskanie jej może potrwać kilka dni.

Zgadza się. Gdyby udało się panu uzyskać więcej danych na temat tych ludzi, mógłby pan coś wyszperać za pomocą wyszukiwarki internetowej.

Nie umiem posługiwać się komputerem.

- Wiele można zdziałać z numerem ubezpieczenia - podsunęła.Ricky zerknął na kartki otrzymane w szpitalu. Policjanci, którzy

przesłuchiwali Rafaela Johnsona, brutalnego konkubenta zmarłej, odnotowali w raporcie jego numer ubezpieczenia.

Zaraz, zaraz! - zawołał Ricky - Jeśli podam pani nazwisko i numer ubezpieczenia, komputer coś znajdzie?

Kto wie. Jak brzmi nazwisko?

Ricky pokazał kobiecie nazwisko i numer ubezpieczenia z policyjnego raportu. Rozejrzała się wokół siebie.

- Nie powinnam tego robić - mruknęła. - Zważywszy na to jednak,że jest pan lekarzem, spójrzmy, co tu mamy.

Latynoska wstukała dane palcami o pomalowanych na czerwono paznokciach. Komputer zafurkotał. Ricky ujrzał hasło, które pojawiło się na monitorze. Zdumiona kobieta uniosła brwi.

- Niezły z niego gagatek, doktorze. Ma na swoim koncie rozbój,jeszcze jeden rozbój, napad, odsiedział w Sing Sing sześć lat za napad z bronią w ręku. Nieźle narozrabiał. - Kobieta czytała dalej i dodała: - Nie będzie z niego pożytku, doktorze. Wącha kwiatki od spodu.Od pół roku. Niech mu ziemia lekką będzie. Jest tu raport. Wygląda na to, że ktoś zakatował go na śmierć. Wyjątkowo brutalnie. A kiedy już wyzionął ducha, powiesili go na rurze na jego własnym pasku.

Nogi ugięły się pod Rickym. W lot pojął, kto dopadł Rafaela Johnsona. I dlaczego.

Wykręcił numer działu ogłoszeń drobnych „New York Timesa" z automatu telefonicznego w holu budynku sądu, by zadać ostatnie pytanie. Urzędniczka najwyraźniej zirytowała się, że dzwoni tuż przed osiemnastą, ostatecznym terminem składania ogłoszeń.

- Słucham, doktorze - rzekła oschle. - Jaka ma być treść tego ogłoszenia?

Ricky namyślił się chwilę, po czym powiedział:

Czy ten, którego szukam, jest jednym z trojga?

Młodo osierocony, dziś los swój odmienia,

Mszcząc się na tych, od których doznał niegdyś cierpienia?

Kobieta, nie robiąc żadnych komentarzy, sprawdziła treść, za co Ricky był jej wdzięczny.

Wyszedł na ulicę i już unosił rękę, by złapać taksówkę, kiedy postanowił przejechać się metrem. Jednostajny strumień ludzi spływał w głąb trzewi Manhattanu, by złapać kolejkę do domu. Przyłączył się do nich i poczuł się, o dziwo, bezpiecznie w tym ścisku. Wagoniki były wypełnione po brzegi ludźmi, jechał więc na północ uwieszony metalowego uchwytu, podrygując w rytm kolejki. Co za luksus, znaleźć się w absolutnie anonimowym tłumie.

Starał się nie myśleć o tym, że począwszy od następnego ranka zostaną mu raptem niecałe siedemdziesiąt dwie godziny.

Stacja metra oddalona była o dwie przecznice od mieszkania Ricky'ego. Wyszedł na zewnątrz, zadowolony, że znów jest na otwartej przestrzeni. Zatrzymał się, oddychając przez moment żarem rozgrzanego chodnika, po chwili ruszył spiesznym krokiem. Gdy wyszedł zza rogu swojej ulicy, stanął jak wryty.

Przed budynkiem, w którym mieszkał, ujrzał trzy radiowozy błyskające światłami, wielki czerwony wóz strażacki oraz dwa żółte samochody robót publicznych. Błyskające światła ostrzegawcze rozświetlały gęstniejący mrok. Ricky dostrzegł kilku policjantów stojących przed schodami do budynku i pochłoniętych rozmową z mężczyznami w kaskach. Straż pożarna odjechała z przeraźliwym warkotem silnika i przenikliwym wyciem syren.

Ruszył żwawo do przodu. Zasapał się, nim dotarł do budynku. Jeden z policjantów zagrodził mu drogę.

- Nie tak szybko, przyjacielu.

Ale ja tu mieszkam - odparł zirytowany. - Co się stało?

Mieszka pan tu? - zdziwił się policjant. - Kiepsko. Lepiej niech pan pogada z nimi.

Ricky spojrzał na drugą grupkę mężczyzn. Poznał jednego z sąsiadów - maklera giełdowego, który zawsze pilnował spraw lokatorów. Teraz kłócił się z mężczyzną w żółtym kasku z wydziału robót publicznych. Dwóch pozostałych mężczyzn stało obok. Rozpoznał w nich administratora budynku oraz konserwatora instalacji.

Mężczyzna w żółtym kasku mówił podniesionym głosem. Kiedy Ricky się zbliżył, usłyszał:

- Do mnie należy decyzja, czy budynek nadaje się do mieszkania,i mówię stanowczo: nie!

Zdenerwowany makler odwrócił się w stronę Ricky'ego.

Co się tu dzieje? - spytał go Starks.

Burdel. Jeden wielki burdel. Podobno na drugim piętrze wywaliło instalację. Pękło kilka rur. Parter i pierwsze piętro zalały hektolitry wody, a teraz ten bubek chce wysiedlić budynek.

Ale moje rzeczy...

Człowiek z wydziału robót publicznych pójdzie z panem i weźmie pan, co chce. Twierdzą, że konstrukcja grozi zawaleniem.

Jak to się stało?

Nie wiadomo. Mówią, że wygląda to tak, jakby wysadziło rury. Podobno wszystko zaczęło się w mieszkaniu nad panem, więc mam nadzieję, że zna pan porządną firmę budowlaną.

Ricky cofnął się, by spojrzeć w górę na mieszkanie, które zajmował od ćwierćwiecza. Czuł się tak, jakby ktoś powiadomił go o śmierci bliskiej osoby. Zwrócił się do konserwatora budynku.

Chcę wejść do środka - poprosił. - Wprowadźcie mnie. Mężczyzna posępnie pokiwał głową.

To przykry widok - powiedział.

Woda wciąż lała się z sufitu i spływała strumieniami po ścianach holu, gdy Ricky wszedł do budynku. Powietrze było wilgotne jak w dżungli.

Powoli wchodzili po schodach, omijając - o ile się dało - kałuże. Po chwili woda i tak chlupotala Ricky'emu w butach. Na pierwszym piętrze dostrzegł ogromne wybrzuszenie w suficie, przypominające olbrzymi bąbel, który może pęknąć w każdej chwili.

Drzwi do jego mieszkania były otwarte na oścież. Przystanął po przekroczeniu progu.

Odniósł wrażenie, że przez mieszkanie przetoczył się huragan. Rdzawa brudna woda pokrywała podłogi. Poodpadały wielkie kawałki sufitu, płyty gipsowe schodziły całymi płatami. Ledwie wyczuwalny w przedpokoju odór ścieków nasilił się, gdy wszedł głębiej.

Ostrożnie zajrzał do gabinetu i zatrzymał się w drzwiach. Olbrzymi kawał gipsu spadł na kozetkę. W suficie były co najmniej trzy dziury, obnażone rury zwisały jak stalaktyty w jaskini. Obrazki, dyplomy i portret Freuda pospadały ze ścian.

Kiedy Ricky zrobił krok do przodu, konserwator chwycił go za ramię.

- Lepiej nie - powiedział. - Podłoga może się zarwać.-Moje rzeczy...

- To tylko przedmioty, doktorze. Nie warto dla nich narażać życia.Musimy iść, by fachowcy mogli zabrać się do roboty. Trzeba wypatroszyć ten budynek od góry do dołu.

Właśnie tak czuł się teraz Ricky. Wypatroszony od stóp do głów. Niewielki odłamek sufitu spadł za jego plecami, jakby na potwierdzenie słów konserwatora.

Gdy znalazł się znów na zewnątrz, podszedł do niego sąsiad makler i człowiek w żółtym kasku.

- Kiepsko - odezwał się makler. - Widział pan kiedyś taką demolkę?Ricky potrząsnął głową.

Makler podał mu swoją wizytówkę.

- Proszę się do mnie odezwać za kilka dni. Ma pan gdzie się tymczasem zatrzymać?

Ricky kiwnął głową, chowając wizytówkę do kieszeni. Pozostało mu jeszcze jedno nietknięte miejsce, nie spodziewał się jednak, by długo takie pozostało.

SIEDEM

Koniec nocy krępował go, jak źle dopasowany garnitur, przyciasny i niewygodny. Kiedy przyłożył policzek do szyby autokaru Bonanza, poczuł chłód poranka, wsłuchując się w monotonny terkot silnika Diesla. Minąwszy przystanek w Providence, autokar dotarł w końcu do trasy numer 6 prowadzącej na przylądek Cod i powoli sunął autostradą do celu, wysadzając podróżnych w Bourne, Falmouth, Hyannis i Eastham.

W autobusie została już tylko garstka pasażerów. Siedzący samotnie z tyłu Ricky zamyślił się nad tym, dokąd zmierza: do domu pełnego przykurzonych wspomnień. Do poobijanej, obdrapanej dziesięcioletniej hondy accord, którą jeździł wyłącznie w czasie wakacji. Do spranych spodni khaki, koszulek polo oraz swetrów z wystrzępionymi kołnierzami. Do czeku kasjerskiego na dziesięć tysięcy dolarów leżącego w banku. Do życia w kompletnym chaosie, mając na dodatek około trzydziestu sześciu godzin do ostatecznego terminu wyznaczonego przez Rumpelstilskina.

Po raz pierwszy zaczął obsesyjnie myśleć o wyborze, jaki mu został: nazwisko prześladowcy łub własny nekrolog. W przeciwnym razie ucierpi niewinna istota, stanie jej się straszna krzywda, której Ricky mógł się co najwyżej domyślać. Był pewien, że Rumpelstilskin dotrzyma słowa. Nie wątpił też w zasięg jego macek.

Zerknął na zegarek. Zajedzie do Wellfłeet o świcie.

Tym, co bodajże najbardziej lubił w corocznych wakacjach, była rutyna. Zawsze pierwszego sierpnia leciał tym samym samolotem z La Guardia do Provincetown, gdzie przyjeżdżała po niego taksówka niezmiennie tej samej korporacji. Rytuał otwierania domu pozostawał ten sam, poczynając od otwarcia okien, by wpuścić do środka świeże powietrze znad zatoki przylądka Cod, a kończąc na zdjęciu wysłużonych pokrowców z rattanowych mebli. Od kilku lat wykonywał wszystkie te czynności sam, ale z czasem przywykł do tego.

W tym roku wszystko uległo zmianie. Autobus wysadził go bezceremonialnie na pokrytym czarną nawierzchnią parkingu przy restauracji „Szałas pod Homarem". Ruszył poboczem autostrady. Niecałą godzinę zajęło mu dotarcie do drogi gruntowej, która wiodła do jego domu, stojącego ledwie czterysta metrów od niej, lecz skrytego przed ludzkim wzrokiem.

Większość najnowszych budynków na przylądku nosiła znamiona ostentacyjnego bogactwa zarówno pod względem architektury, jak i lokalizacji. Olbrzymie domiszcza, którymi dosłownie usiane były wszystkie wzgórza i cypelki, stały frontem do Atlantyku. Dom Ricky'ego był inny. Zbudowany przed ponad wiekiem, służył niewielkiej farmie, usytuowano go więc na skraju pola, gdzie niegdyś uprawiano kukurydzę. Stanowił zaciszną i przytulną przystań, której atutem był nie widok z okien, lecz historia, w którą wrósł.

Ricky przystanął na stopniu przed wejściem i odczuł ulgę, znajdując zapasowy klucz pod szarą płytą chodnikową, dokładnie tam, gdzie go zostawił. Otworzył drzwi i wszedł do środka. Odetchnął z przyjemnością zatęchłym, zastałym powietrzem. Kiedy przypomniał sobie, jakie zadania go czekają - wielkie sprzątanie i zamiatanie - ogarnęło go raptem zmęczenie. Wspiął się po wąskich schodach do sypialni i runął na skrzypiące podwójne łóżko, w którym sypiał samotnie przez trzy ostatnie sezony. Niemal natychmiast zapadł w głęboki, lecz niespokojny sen.

Kiedy wczesnym popołudniem otworzył oczy, stwierdził, że słońce pokonało już na niebie daleką drogę. Przez chwilę był zdezorientowany, po chwili jednak, gdy się do reszty ocknął, świat wokół znów zarysował się w ostrych konturach.

Dziarsko zabrał się do zwykłych wakacyjnych prac. Udał się do stodoły, by zdjąć pokrowiec z hondy i podłączyć akumulator do prostownika, który przechowywał w schowku. Następnie wrócił do domu, poodsłaniał meble i z grubsza zamiótł podłogę.

Odetchnął z ulgą, gdy honda zapaliła. Sprawdził, czy działają hamulce. Wycofał ostrożnie samochód.

Pierwszy Bank na Przylądku był niewielkim budyneczkiem krytym gontem jak wiele starszych domów w okolicy. W środku jednak dorównywał nowoczesnością wszystkim placówkom tego typu. Łączył stare z nowym.

Kierownik - niski, przyjazny mężczyzna - potrząsnął energicznie dłonią Ricky'ego.

- Spodziewaliśmy się pańskiego przyjazdu, doktorze Starks.Wczoraj kurier zostawił u nas na przechowanie przesyłkę dla pana.

- Przesyłkę?

Kierownik podał mu kopertę z przesyłką ekspresową. Widniało na niej imię i nazwisko Ricky'ego oraz kierownika banku. Wysłano ją z Nowego Jorku. Jako adresat figurował R.S. Skin, obok dopisano numer skrytki pocztowej. Ricky wziął kopertę, ale nie otworzył jej.

- Dziękuję - powiedział. - Przepraszam za dodatkowy kłopot.

Kierownik banku wyjął z szuflady biurka mniejszą kopertę.

- A tu mamy czek kasowy - rzekł, podając mu. - Na sumę dziesięciu tysięcy siedmiuset siedemdziesięciu dwóch dolarów.

Ricky spojrzał na czek.

- Mam nadzieję, że nie sprawię kłopotu, prosząc o wypłacenie całej sumy w gotówce?

Kierownik lekko przewrócił oczami.

- To niebezpieczne trzymać przy sobie tyle gotówki, doktorze. Może lepiej wypłacę w czekach podróżnych?

Dziękuję za troskę, ale mimo wszystko wolę gotówkę. Kierownik kiwnął głową.

Zaraz wracam. W setkach?

Może być.

Ricky został w pokoju sam. Niebawem kierownik wrócił z gotówką w kopercie.

Przeliczy pan?

Nie trzeba. Ufam panu - odparł Ricky.

- Gdybym mógł czymkolwiek służyć, doktorze Starks, oto moja wizytówka.

Ricky schował bilecik. Bąknąwszy pod nosem podziękowanie, odwrócił się i wkroczył w swój ostatni dzień - został mu jeszcze cały dzień życia.

Zapadał łagodny zmrok, kiedy wrócił do domu. Na niebie pojawiły się pierwsze gwiazdy. Świat wydaje się taki bezpieczny, pomyślał. Nadciągała noc, podczas której wszyscy powinni być wolni od trosk i zmartwień.

Dopuszczał możliwość, że w środku czeka już na niego Merlin lub Wergil, nikogo jednak nie było. Zrobił sobie filiżankę kawy, a następnie usiadł przy drewnianym stole, przy którym swego czasu spożył z żoną tyle wspólnych posiłków, i otworzył przesyłkę przekazaną mu przez kierownika banku. Wewnątrz znalazł kopertę opatrzoną jego imieniem. Rozerwał ją i wyjął złożoną kartkę.

Szanowny doktorze Starks,

W związku z Pańską prośbą skierowaną do naszego biura, z radością spieszymy powiadomić, że nasi pracownicy potwierdzili prawdziwość Pańskich podejrzeń. Nie jesteśmy niestety w stanie dostarczyć Panu więcej szczegółów na temat wiadomych osób. Mamy świadomość, że działa Pan pod ogromną presją czasu.

Rachunek za nasze usługi otrzyma Pan w ciągu doby.

Z poważaniem,

R.S. Skin, prezes

R.S. Skin prywatni detektywi

Ricky odczytał list trzykrotnie, nim go w końcu odłożył na stół. Precyzyjnie skonstruowane pismo, pomyślał. Potrząsnął głową nieomal z podziwem. List zawierał wszystko, co chciał wiedzieć, ale informacja była tak zakamuflowana, że nie wzbudziłaby podejrzeń postronnego czytelnika. Każdy zaś ciekawski, który zapragnąłby podążyć tym tropem, natknąłby się na mur.

Co by mu przyszło z zakreślenia czerwonym flamastrem nazwiska R.S. Skin i zostawienia tego listu jakiemuś detektywowi z notatką: „To on jest winien mojej śmierci".

Ten człowiek po prostu nie istniał. A przynajmniej nie tam, gdzie szukałby go miejscowy policjant z Wellfleet w stanie Massachusetts. Za to każdy, kto przeanalizuje życie Ricky'ego, odkryje w mgnieniu oka, że zmarła mu żona, kariera zawodowa legła w gruzach, znalazł się na skraju bankructwa, a jego mieszkanie zostało zniszczone w wyniku awarii. Niezwykle żyzna pożywka dla samobójczych myśli.

Jeśli odbierze sobie życie, będzie stanowił wręcz kliniczny przypadek. Nikt nie uzna jego śmierci za coś nadzwyczajnego.

Przez chwilę był zły na siebie: sam uczyniłeś siebie takim łatwym celem. Zacisnął dłonie w pięści i oparł je mocno o blat.

Wziął głęboki oddech i na głos zapytał:

- Chcesz żyć?

W pokoju panowała cisza. Przez chwilę nasłuchiwał, jakby spodziewał się, że odpowie mu jakiś duch.

- Czy będziesz w stanie żyć dalej za cenę życia niewinnej istoty?

- postawił następne pytanie.

Wziął kolejny oddech i odpowiedział sobie, potrząsając głową:

- A masz wybór?Znów zapadła cisza.

Ricky zrozumiał jedno z absolutną pewnością: w ciągu dwudziestu czterech godzin doktor Frederick Starks będzie musiał rozstać się z żywotem.

Ostatni dzień swojego życia Ricky poświęcił na staranne, gorączkowe przygotowania.

W portowym sklepiku dla marynarzy kupił pistolet na flary alarmowe oraz dwa dwudziestolitrowe kanistry na paliwo do silnika przyczepnego do łodzi. Bez skrępowania spytał nastoletniego sprzedawcę o ceny i wybrał najtańsze. Kiedy nastolatek pytał, po co mu aż dwa, Ricky odparł, że jeden nie spełni swojej roli.

Potem zaszedł do apteki.

- Potrzebny mi pewien lek -powiedział. Podał do autoryzacji swój numer z Urzędu Wdrażania Środków Farmaceutycznych. - Elavil w trzydziestomiligramowych tabletkach, zapas na trzydzieści dni.W sumie dziewięćset miligramów.

Farmaceuta pokręcił głową.

Od dawna nikt o to nie pytał, doktorze Starks. Mamy teraz na rynku jego skuteczniejsze odpowiedniki, które wywołują mniejsze efekty uboczne. Czy na pewno chodzi panu właśnie o elavil?

Zdecydowanie - potwierdził Ricky.

Po opuszczeniu apteki podążył trasą numer 6 do Provincetown. Było to miasteczko tętniące modnym tłumem młodzieży, który stanowił przeciwwagę dla rzeszy konserwatywnych doktorów, prawników oraz pisarzy, ściągających do Wellfleet. Niewielkie szanse, by spotkał tu kogoś znajomego. A zatem wymarzone miejsce do zrobienia kolejnych zakupów.

W sklepie sportowym nabył niewielki czarny plecak i parę butów do biegania. W drogerii kupił czarną farbę do włosów Grecian 5 o natychmiastowym działaniu, tandetne okulary przeciwsłoneczne oraz parę regulowanych aluminiowych kul inwalidzkich, z metalowymi, półokrągłymi podpórkami dla przedramion.

Miał jeszcze jedną rzecz do załatwienia w Provincetown na dworcu autokarów Bonanza. Czekał na zewnątrz, w okularach przeciwsłonecznych na nosie, do momentu, aż przyjedzie autobus i wysypie się z niego wataha weekendowych turystów. Potem szybko wszedł do środka i kupił, co chciał.

Wracając do domu hondą, pomyślał, że jego czas wkrótce się wyczerpie. Przednią szybę zalewało słońce, żar wlewał się do środka przez otwarte boczne okna. Nastało popołudnie, pora, kiedy wakacjusze schodzą z plaży, zebrawszy kocyki oraz turystyczne chłodziarki, i pokonują niezbyt wygodną drogę do swoich pojazdów - pora niczyja.

Zajechał na stację Texaco, wyjął z bagażnika oba kanistry i wlał etylinę po sam korek. Nastolatek pracujący na stacji spostrzegł to i zawołał:

- Proszę pana, trzeba zostawić trochę miejsca na olej, jeśli chce pan to wlać do silnika przyczepnego. Jedni mieszają w proporcji pięćdzie

siąt do jednego, inni sto do jednego, ale olej trzeba wlać bezpośrednio do kanistra.

Ricky potrząsnął głową.

Nie zamierzam tego wlewać do silnika, ale dzięki za troskę. Nastolatek nie ustępował:

Ale przecież to kanistry do silnika przyczepnego.

- Wiem, wiem - powiedział Ricky. - Ale ja nie potrzebuję paliwa do takiego silnika.

Zapłacił, włożył kanistry do bagażnika i ruszył do domu.

Postawił tymczasowo oba kanistry z benzyną w salonie i wszedł do kuchni. Zaschło mu w gardle, sięgnął więc do lodówki po wodę mineralną i wypił całą butelkę duszkiem. W miarę jak mijał jego ostatni dzień, serce biło mu coraz szybciej, starał się więc uspokoić.

Podszedł do telefonu, by zadzwonić do działu ogłoszeń w „Timesie", jak robił to już trzykrotnie.

Jednak tym razem było zupełnie inaczej. Obyło się bez rymowanek czy pytań.

Panie R.: Wygrał pan. Odsyłam do lektury „Cape Cod Times".

Załatwiwszy to, usiadł przy kuchennym stole z notatnikiem w dłoni. Przez chwilę gryzł końcówkę długopisu, a potem pospiesznie napisał:

Do zainteresowanych

Zrobiłem to, bo czuję się samotny i nie potrafię sobie radzić dłużej z tą pustką. Nie jestem w stanie znieść myśli, że przeze mnie mógłby cierpieć ktoś inny.

Cały mój pozostały majątek ma zostać sprzedany, a wpływy przekazane Towarzystwu Ochrony Przyrody oraz Amerykańskiemu Towarzystwu Kardiologicznemu. Grunty posiadłości w Wellfleet mają zostać włączone do rezerwatu.

Przyjaciele, mam nadzieję, że mi wybaczycie. Pacjenci, mam nadzieję, że mnie zrozumiecie. Panie R., za sprawą którego zdecydowałem się na ten krok, mam nadzieję, iż niebawem wylądujesz w piekle, gdzie już na ciebie czekam.

Podpisał list zamaszyście, włożył do koperty i zaadresował do komisariatu policji w Wellfleet.

Zabrał farbę do włosów oraz plecak do łazienki na piętrze. Po chwili wyłonił się spod prysznica z kruczoczarnymi włosami. Zerknął na siebie w lustrze i uznał, że wygląda dość głupawo. Szybko wytarł się ręcznikiem. Wybrał z szafy kilka starych letnich ubrań i wrzucił je wraz z wypłowiałą wiatrówką do plecaka. Dorzucił jeszcze dodatkową zmianę garderoby, którą złożył w kostkę i umieścił na wierzchu plecaka.

Zaniósł plecak, ubranie na zmianę oraz kule do samochodu, gdzie położył wszystko na siedzeniu dla pasażera obok okularów przeciwsłonecznych i butów do biegania. Wrócił do domu, gdzie resztę wieczoru spędził spokojnie, siedząc przy kuchennym stole.

Nie miał pojęcia, komu ratuje życie, wiedział jednak, że to istota z krwi i kości. Pamiętaj o tym, powtarzał sobie w duchu.

Gdy minęła północ, po raz ostatni obszedł dom. Był przywiązany do każdego kąta i skrzypnięcia każdej klepki.

Ręce lekko mu drżały, kiedy zabrał na piętro pierwszy kanister z benzyną, którą rozlał po całej podłodze.

Drugi kanister opróżnił na parterze.

W kuchni zdmuchnął płomienie pilotujące w starej kuchence gazowej. Odkręcił wszystkie kurki. Pomieszczenie szybko wypełniało się gryzącym zapachem zgniłych jajek.

Zabrawszy pistolet do flar alarmowych, wyszedł przed okna salonu. Nabrał głęboko powietrza i starając się nie myśleć, co robi, dokładnie wycelował i odpalił flarę wprost w środkowe okno. Najpierw rozległ się głuchy odgłos, a następnie trzask i błysk. Już po chwili dostrzegł pierwsze jęzory ognia, które błyskawicznie się rozprzestrzeniały.

Biegiem dotarł do hondy. W momencie kiedy uruchamiał silnik, usłyszał wybuch. Płomienie dotarły do kuchenki gazowej. Postanowił nie oglądać się za siebie, wdusił gaz do dechy i odjechał w gęstniejącą noc.

Ricky zdążał ostrożnie i pewnie ku plaży Hawthorne. W pobliżu Wellfleet znajdowało się kilka plaż odpowiednich do jego celów, myślał, ale ta leżała najbardziej na uboczu, rozciągała się szerokim pasem piasku, nad którym wznosiło się piętnastometrowe urwisko, tu także były najsilniejsze fale na całym przylądku. Na końcu parkingu stała tablica ostrzegawcza: Silne prądy morskie. Kąpiel wzbroniona.

Zatrzymał wóz tuż przy niej i umieścił na środku kierownicy list adresowany do policji w Wellfleet.

Wysiadł z samochodu, biorąc kule, plecak, buty do biegania oraz ubranie na zmianę. Położył wszystko na szczycie urwiska, nieopodal drewnianej barierki, która wytyczała wąską ścieżkę na piasku.

Na niebie unosił się księżyc w pełni, rzucający na plażę nikłą poświatę. Ułatwiło to zejście nad wodę po stromym, osuwającym się urwisku. Gdy powiała mu w twarz lekka bryza, ogarnęły go wątpliwości. Wziął głęboki oddech.

Po chwili jednak rozebrał się szybko do naga i złożył ubranie w kostkę na piasku z dala od miejsca, gdzie docierała woda. Wyjął fiolkę z tabletkami, które kupił rano, i wysypał całą jej zawartość do ręki. Opróżnioną fiolkę umieścił wśród ubrań.

Na koniec uniósł głowę i spojrzał w bezmiar czarnego oceanu oraz gwiazdy, którymi usiane było niebo. To wystarczająco piękna noc na śmierć, powiedział do siebie.

Nagi, na kilka godzin przed świtem, ruszył powoli ku spienionym falom.

OSIEM

Dwa tygodnie po swojej śmierci Ricky siedział na skraju sfatygowanego łóżka, które skrzypiało przy najmniejszym ruchu. Wsłuchiwał się w odgłos samochodów, który dobiegał przez cienkie ściany obskurnego motelu na przedmieściach Durham w stanie New Hampshire. Wybrał to miejsce, gdyż miasto było uniwersyteckie. Powoli bladła czarna farba pokrywająca jego jasne włosy, przez co stawał się coraz bardziej podobny do siebie. Co za ironia, pomyślał, choć znów będzie wyglądał jak dawniej, już nigdy nie będzie tym samym człowiekiem.

Na stole obok leżały egzemplarze „Cape Cod Times" oraz „New York Times", które ukazały się dzień po jego śmierci. W lokalnej gazecie z przylądka pojawił się artykuł na dole pierwszej strony: „Samobójstwo znanego psychoanalityka. Wybuch w zabytkowym domu farmerskim". Dziennikarzowi udało się ustalić, że w ostatnim czasie zarzucono Ricky'emu „naganne zachowanie", a ponadto „dopadła go nędza".

W obu artykułach stwierdzono, że prawdopodobnie utonął, a straż przybrzeżna szuka jego ciała. „Cape Cod Times" cytował, ku zadowoleniu Ricky'ego, słowa miejscowego kapitana, który twierdził, że szanse odnalezienia zwłok w okolicy plaży Hawthorne są znikome z uwagi na silne prądy morskie.

Według Ricky'ego, był to najlepszy sposób na popełnienie samobójstwa, wziąwszy pod uwagę, jak niewiele miał czasu na zorganizowanie całej operacji.

Podszedł do oceanu, zostawiając wyraźne ślady na wygładzonym przez wodę piasku. Kiedy fale lizały mu stopy, wrzucił w czarną toń wszystkie pigułki, a następnie przeszedł po kostki w wodzie około stu metrów. Uznał, że w tej odległości nikt nie zwróci uwagi na nowy ślad wychodzący z morza.

Godziny, które później nastąpiły, wspominał w motelowym pokoju jako jeden wielki koszmar. Włożył zapasowe ubranie, które wcześniej zostawił na szczycie urwiska. Przymocował dokładnie kule do plecaka, a następnie przebiegł dziesięć kilometrów dzielących go od parkingu przy „Szałasie pod Homarem". Musiał koniecznie zdążyć, nim pojawi się pierwszy pasażer ekspresowego autobusu odjeżdżającego o szóstej rano do Bostonu. Miał mu się ukazać w nikomu dotąd nie znanej postaci.

Na miejscu odpiął kule od plecaka i wsparł się na nich. Kiedy autobus nadjechał spóźniony o dwie minuty, ruszył wsparty na kulach do drzwi. Dwóch młodzieńców rozstąpiło się, by go przepuścić. Wszedł po stopniach z mozołem i pokazał kierowcy bilet, który nabył poprzedniego dnia.

W Bostonie miał godzinę do odjazdu autobusu do Durham. Skorzystał z wolnej chwili, by oddalić się od dworca autobusowego na South Street. W końcu znalazł pojemnik na śmieci przed biurowcem. Wyrzucił do niego kule. Wrócił na dworzec i wsiadł do swojego autobusu.

Durham, myślał, miało też inne zalety: nigdy tu nie był i absolutnie nic go nie łączyło z tym miastem. Poza tym podobała mu się tablica rejestracyjna New Hampshire z mottem: Żyć wolnym lub umrzeć.

Podszedł do okna w motelu i wyjrzał w mrok. Mam tyle do zrobienia, pomyślał. Doktor Frederick Starks przestał istnieć. Wiedział, że przede wszystkim musi zdobyć nową tożsamość.

Podszedł do ściany, by wyłączyć światło - pokój pogrążył się w ciemnościach. Od czasu do czasu po ścianie przesuwały się smugi świateł samochodów. Położył się na łóżku.

Kiedyś, wspominał, studiowałem, by ratować ludzkie życie.

Teraz muszę się nauczyć, jak zacząć je od początku.

Ricky Starks nie marzył nawet, by kiedykolwiek wrócić do Nowego Jorku. Nie o to mu chodziło, lecz o to, by mężczyzna, który zrujnował mu życie, zapłacił za swoją okrutną zabawę. Wiedział, iż musi przechytrzyć Rumpelstilskina w jego własnej grze. Stworzyć zupełnie nową osobę, by nie zdradzić się, że wciąż żyje.

W Stanach Zjednoczonych, uświadomił sobie, jesteśmy przede wszystkim numerami. Numerami ubezpieczenia społecznego. Numerami rachunków bankowych i kart kredytowych. Numerami tablic rejestracyjnych. O nie musiał się zatroszczyć w pierwszej kolejności. Potem trzeba poszukać jakiejś roboty.

Udał się do biblioteki na ulicy Jonesa. Była jedną z sieci placówek państwowych dostępnych dla każdego. Znajdował się w niej długi stół z czterema komputerami do ogólnego użytku.

Ricky wszedł między regały i prawie natychmiast wpadła mu w oko książka „Podstawy obsługi komputera na potrzeby domowe". Zapadł się w skórzanym fotelu. Po godzinie lektury podszedł do komputerów, kliknął myszką jednego z nich i przysunął krzesło do monitora. Na ścianie zauważył dokładną instrukcję, jak należy korzystać z Internetu. Postępował zgodnie ze wskazówkami, a komputer posłusznie wykonywał jego komendy. Połączył się z jedną z wyszukiwarek, zgodnie z objaśnieniami w podręczniku, i wpisał: „fałszywa tożsamość".

Nim dzień dobiegł końca, Ricky dowiedział się, jak bardzo rozwinięty jest rynek fabrykowania tożsamości. Znalazł dziesiątki firm, które proponowały fałszywe dokumenty wszelkiego rodzaju, sprzedawane pod hasłem: Wyłącznie do zabawy. Sporządził listę adresów i dokumentów. Doskonale wiedział, co mu jest potrzebne, ale w mig pojął, że załatwienie tego wszystkiego nie będzie takie proste. Ludzie potrzebujący fałszywej tożsamości byli konkretnymi osobami. A on był nikim.

Gotówka, którą dysponował, nie mogła się na nic przydać. Wymagano numerów kart kredytowych. A przecież nie miał ani jednej. Wymagano adresów e-mailowych. Nie posiadał żadnego. Żądano też adresu w celu dostarczenia dokumentów. Nie miał dachu nad głową.

Odsunął się od komputera i wyszedł z biblioteki. Słońce świeciło mocno, powietrze wciąż było ciężkie od letniego upału. Szedł przed siebie, aż dotarł do dzielnicy willowej. Zauważył niewielką wywieszkę napisaną ręcznie: Pokój do wynajęcia. Informacja na miejscu.

Już-już chciał wejść. Właśnie tego mi trzeba, pomyślał. Zatrzymał się jednak w pół kroku. Nie mam nazwiska. Przybywam znikąd.

Zanotował sobie w pamięci to miejsce i ruszył dalej, myśląc, że musi stać się kimś. Kimś, kogo nie można wytropić. Miał inny problem niż przestępcy, mężczyźni chcący wymigać się od alimentów, byli członkowie sekt, którzy obawiali się, że ktoś im depcze po piętach, kobiety uciekające przed brutalnymi mężami.

Musiał stać się zarazem martwy i żywy.

Kiedy pomyślał o tej sprzeczności, uśmiechnął się.

Wiedział dokładnie, co robić.

Stosunkowo szybko znalazł sklep Armii Zbawienia z odzieżą. Znajdował się w niczym niewyróżniającym się centrum handlowym przy głównej linii autobusowej. Wewnątrz przypominał niewielki magazyn ze sprzętem elektrycznym na sprzedaż i wieloma rzędami wieszaków darowanych ubrań.

Wszystko było tanie, ale on wybrał rzeczy najtańsze: dziurawy zimowy płaszcz, który sięgał mu kostek, wytarty sweter oraz spodnie o dwa numery za duże.

Kasjerem był leciwy wolontariusz noszący grube okulary oraz jaskrawoczerwoną sportową koszulę, która aż biła w oczy na tle tego zgrzebnego wnętrza pełnego szarości. Mężczyzna uniósł płaszcz do nosa i powąchał go.

Naprawdę chce pan to kupić?

Tak, biorę go - odparł Ricky.

Śmierdzi jak z rynsztoka - zauważył kasjer. - Mamy lepsze rzeczy, nie wygląda pan na takiego obdartusa.

Ricky potrząsnął głową.

- Właśnie takich szmat potrzebuję. Robimy przedstawienie - skłamał. Zapłacił i opuścił sklep z zakupami pod pachą.

Rankiem spakował nowo nabyte stare ciuchy w papierową brązową torbę. Całą resztę: kilka dokumentów dotyczących Rumpelstilskina, gazety i pozostałe ubrania wrzucił do plecaka. Zapłacił w recepcji za motel i wyjechał porannym autobusem firmy Trailways do Bostonu.

W kabinie toalety na dworcu autobusowym przy South Street zdjął wszystko, co miał na sobie, i włożył łachy z Armii Zbawienia. Spakował ubranie do plecaka wraz z resztą dobytku, w tym także całą gotówkę, prócz setki w dwudziestodolarowych banknotach, którą ukrył w podszewce płaszcza. Po wyjściu z kabiny przyjrzał się sobie w lustrze nad umywalką. Nie golił się już od kilku dni, dzięki czemu wyglądał bardziej wiarygodnie.

Włożył plecak do metalowej skrytki, wrzucił dwie dwudziestopięciocentówki, przekręcił klucz, który schował do kieszeni, i pospiesznie opuścił dworzec autobusowy. Zatrzymał się tylko raz, kiedy miał wrażenie, że nikt na niego nie patrzy, zebrał trochę brudu z chodnika i wtarł go sobie we włosy oraz twarz. Ledwo przeszedł dwie przecznice, pot zaczął mu się zbierać pod pachami i na czole, otarł go rękawem płaszcza.

Nim dotarł do trzeciej przecznicy, pomyślał: teraz już wyglądam na tego, kim jestem. Na bezdomnego.

Pierwszą noc spędził samotnie pod łukiem mostu z cegły nad rzeką Charles. Opatulił się płaszczem i przywarł do ściany. Starał się skraść nocy choć kilka godzin snu, obudził się wkrótce po świcie z zesztywniałym karkiem. Wstał i ostrożnie się przeciągnął. Usiłował przypomnieć sobie, kiedy ostatnio spał pod gołym niebem - tak, to było w dzieciństwie.

Przez cały dzień krążył po mieście od schroniska do schroniska. Szukał. Dopiero późnym popołudniem, kiedy słońce skłaniało się ku zachodowi, a nad asfaltem falowało rozgrzane powietrze, spostrzegł dogodną okazję.

Tramp grzebał w koszu na śmieci na skraju parku nieopodal rzeki. Przypominał Ricky'ego wzrostem i posturą, miał wyleniałe, pozlepiane brudem kosmyki brązowych włosów. Ubrany był w robioną na drutach czapeczkę i płaszcz, który sięgał mu do butów -jednego brązowego, a drugiego czarnego. Bełkotał coś pod nosem, pochłonięty zawartością śmietnika, co chwilę kaszląc. Ricky podszedł do niego na tyle blisko, by dostrzec zmienioną chorobą skórę na jego twarzy. Widział, jak wyjmuje ze śmieci pustą puszkę po napoju i wrzuca ją do starego, metalowego wózka sklepowego.

Druga puszka widać się nie nadawała, bo cisnął ją na ziemię i kopnął w najbliższe krzaki.

Skrajne reakcje emocjonalne, pomyślał Ricky. Najpewniej schizo-frenik. Słyszy głosy, skłonny do gwałtownych wybuchów maniakalnych. Zmiany skórne mogą być mięsakami Kaposiego. Może mieć AIDS. Podobnie jak gruźlicę lub raka płuc, wziąwszy pod uwagę paskudny kaszel.

Po kilku minutach mężczyzna uznał, że wydobył ze śmietnika wszystko, co miało dla niego jakąś wartość, i odszedł, ciągnąc za sobą wózek. Ricky ruszył za nim.

Niebawem doszli do ulicy w Charlestown, przy której rozlokowały się podrzędne, obskurne sklepiki. Ricky patrzył, jak mężczyzna podąża wprost do wyblakłego żółtego budynku, na którym widniał wielki szyld: Tanie napoje i alkohole. Poniżej był drugi napis: Skup surowców wtórnych. Przy nim strzałka prowadząca na tyły zabudowań. Mężczyzna, ciągnąc wózek pełen puszek, udał się wprost za narożnik domu. Ricky poszedł jego śladem.

Na tyłach sklepu znajdowały się drzwi o skrzydłach dzielonych poziomo, a nad nimi szyld: Skup. Z boku umieszczony był niewielki przycisk dzwonka. Mężczyzna go wdusił. Niemal natychmiast pojawił się nastolatek. Transakcja zajęła ledwie chwilę. Mężczyzna przekazał zebrane puszki; nastolatek policzył je i wyciągnął kilka banknotów z pliku, który trzymał w kieszeni. Mężczyzna wziął pieniądze, sięgnął pod płaszcz, by wyjąć gruby, stary portfel ze skóry. Włożył do niego kilka banknotów, ale jeden wręczył z powrotem nastolatkowi. Chłopak zniknął na zapleczu, by po chwili pojawić się z butelką, którą podał bezdomnemu.

Ricky przysiadł na ziemi i skulił się. Czekał, aż mężczyzna go minie. Na chwilę zwiesił głowę, następnie zaś ruszył w ślad za nim.

Na Manhattanie Starks był myszą, a Rumpelstilskin kotem. Tym razem sprawa wyglądała inaczej. Początkowo trzymał się na dystans, ale później przyspieszył, starając się nie stracić mężczyzny z oczu.

Przeszli dziesiątki mniej i bardziej ruchliwych przecznic. Dzielnica, w którą się zagłębiali, stawała się z każdym krokiem coraz bardziej obskurna. Zobaczył, że mężczyzna waha się w połowie przecznicy i zawraca w jego stronę. Uskoczył za węgieł. Kątem oka dostrzegł, jak człowiek ów zapuszcza się w zaułek między dwoma budynkami z cegły. Ricky ruszył za nim.

Doszedł do końca zaułka i ostrożnie wyjrzał zza rogu. Był to posępny i odcięty od świata zakątek, witający noc z wyprzedzeniem. Ricky ledwie dojrzał gdzieś na końcu stos porzuconych kartonowych pudeł i zielony, stalowy pojemnik na śmieci. Usłyszał, jak ktoś fałszując, podśpiewuje pod nosem.

Zaczął iść ostrożnie w kierunku głosu. Potknął się raz czy dwa o bliżej nieokreślone odpadki. W pewnej chwili omal nie wszedł na mężczyznę, kiedy nucenie umilkło.

Ktoś ty?

To tylko ja - odparł Ricky.

To mój zaułek - usłyszał w odpowiedzi. - Fora ze dwora.

Teraz jest także mój - oświadczył Ricky.

Wziął głęboki oddech i zapuścił się w obszary, które musiał zgłębić, jeśli chciał się porozumieć z mężczyzną. Przypominało to skok do basenu z mętną wodą, gdzie nie widać, co się kryje pod powierzchnią. Zaczątek świata obłędu.

- Kazał mi z tobą pogadać - rzekł Ricky. - Powiedział mi dokład

nie: „Odszukaj tego gościa z zaułka i spytaj, jak się nazywa".

Mężczyzna zawahał się.

Kto ci to mówił?

A jak myślisz? - Ricky odpowiedział pytaniem. - Nie wolno mi wypowiedzieć na głos jego imienia,bo ktoś może podsłuchiwać. Ciii! Ale mówił mi, że ty będziesz wiedział, po co się tu zjawiłem, jeśli jesteś tą osobą. A jesteś?

Nie wiem - usłyszał w odpowiedzi. Mężczyzna starał się poukładać sobie to wszystko w głowie. - Myśli mi się plączą. Łeb mi pęka.

Przez chwilę Ricky odczuł pokusę, by po prostu wyrwać mu to, czego potrzebował. Ręce mu jednak zadrżały na myśl o przemocy.

-Mów, kim jesteś - wyszeptał Ricky. Mężczyzna zaczął łkać.

Nie zrobiłem nic złego. Czego ode mnie chcesz?

Twego imienia i nazwiska. Jak się nazywasz?

Wolę nie mówić -jęknął. - Boję się. Chcesz mnie zabić?

Nie zrobię ci krzywdy, jeśli udowodnisz mi, kim jesteś. Po chwili milczenia mężczyzna powiedział powoli:

Mam portfel.

Dawaj go! - zażądał Ricky.

Mężczyzna sięgnął pod płaszcz. W ciemnościach Ricky ledwie widział, że wyciągnął coś ku niemu. Za moment pochwycił skórzany przedmiot i schował do kieszeni.

Bezdomny rozpłakał się.

Ricky powiedział łagodniej:

Nie masz się już czego bać. Zostawię cię teraz w spokoju.

Błagam - zawodził mężczyzna. - Idź sobie.

Ricky sięgnął pod podszewkę płaszcza po dwudziestodolarowy banknot. Wetknął go bezdomnemu do ręki.

- Masz - powiedział, po czym odwrócił się i ostrożnie zaczął się oddalać, myśląc, że ani nie ukradł, ani nie kupił tego, co było mu potrzebne. Zrobił to, co musiał, nie łamiąc reguł gry. W mroku zbliżał się powoli ku słabemu światłu ulicy w oddali.

Nie otwierał zdobycznego portfela, póki nie dotarł na dworzec autobusowy i nie wyjął ze schowka swoich ciuchów. W męskiej toalecie udało mu się trochę umyć, usunął nieco brudu z twarzy i dłoni. Nie był jednak w stanie zmyć tłuszczu ze zmatowiałych włosów ani pozbyć się odoru, jaki wydzielał. W tym celu konieczny był prysznic. Wyrzucił łachmany do najbliższego kosza i przebrał się w znacznie przyjemniejsze spodnie khaki i sportową koszulę, które wyjął z plecaka.

Opuścił toaletę i kupił bilet do Durham. Ponieważ do odjazdu została jeszcze godzina, udał się w ciemny zaułek dworca, gdzie otworzył portfel.

Uśmiechnął się do pierwszej rzeczy, jaką wyjął: była to wyświechtana i wyblakła, ale wciąż czytelna legitymacja ubezpieczeniowa.

Widniało na niej: „Richard S. Lively". A więc z angielska „pełen życia". Spodobało się to Ricky'emu. Po raz pierwszy od kilku tygodni poczuł, że żyje. Nie musiał się przyzwyczajać do nowego imienia, bo zdrobnienie od Richarda i Fredericka brzmiało tak samo. Odrodzenie na dworcu autobusowym, pomyślał sobie. Bywają pewnie gorsze miejsca.

Znalazł prócz tego prawo jazdy z Illinois, którego ważność wygasła - widniało na nim nieostre zdjęcie Richarda Lively'ego - oraz legitymację szpitalną z placówki w Chicago z czerwoną gwiazdką w rogu. AIDS, pomyślał Ricky, nosiciel wirusa HIV. Nie mylił się co do zmian skórnych na twarzy mężczyzny. Wyjął jeszcze dwa pożółkłe wycinki prasowe, rozłożył je ostrożnie i przeczytał. Pierwszy był nekrologiem siedemdziesięciotrzyletniej kobiety; drugi zaś artykułem o zwolnieniach robotników z fabryki samochodów. W pierwszym, domyślał się Ricky, chodziło o matkę Richarda Lively'ego, drugi zaś dotyczył pracy, jaką wykonywał, nim został bezdomnym. Przeczytał szybko oba wycinki, notując w pamięci ważniejsze szczegóły. Włożył je z powrotem do portfela, który wyrzucił do pobliskiego kubła.

Ta wiedza mi wystarczy, pomyślał.

Przez głośniki zapowiedziano jego autobus. Ricky wstał, zarzucił sobie plecak na ramię. Kryjąc doktora Starksa głęboko w sobie, zrobił pierwszy krok jako Richard Lively.

Jego życie zaczęło szybko nabierać tempa.

W ciągu tygodnia wynajął pokój nieopodal biblioteki publicznej i zatrudnił się w dwóch miejscach na pół etatu. Wieczorami pracował w kasie miejscowego marketu Diary Mart po pięć godzin dziennie, natomiast rano przez pięć godzin ustawiał towary na półkach w sklepie spożywczym Stop & Shop.

Posługując się numerem ubezpieczenia społecznego Richarda Lively'ego, otworzył rachunek bieżący, gdzie zdeponował resztę gotówki. Kiedy to wszystko mu się powiodło, doszedł do wniosku, że wcale nie jest tak trudno przechytrzyć machinę biurokratyczną. Wydano mu nową legitymację ubezpieczeń społecznych na podstawie kwestionariusza, który podpisał już własnoręcznie. Urzędnik w wydziale ruchu drogowego nawet nie spojrzał na zdjęcie w jego prawie jazdy z Illinois, kiedy Ricky zgłosił się po dokument stanu New Hampshire; tym razem znalazło się w nim jego prawdziwe zdjęcie i podpis, jego kolor oczu, waga i wzrost. Zapisał się do wypożyczalni wideo oraz YMCA. Wszystko, by otrzymać kolejne dokumenty z nowym nazwiskiem.

Ważny krok zrobił, gdy w połowie października wpadło mu w oko ogłoszenie, w którym Uniwersytet New Hampshire poszukiwał dozorcy na pół etatu. Zrezygnował z pracy w Diary Mart, by cztery godziny dziennie sprzątać laboratoria naukowe. Traktował pracę nader sumiennie ku zadowoleniu swego przełożonego. Ricky'emu chodziło jednak przede wszystkim o legitymację uniwersytecką, którą zapewniała ta posada, dzięki niej miał bowiem nieograniczony dostęp do sieci komputerowej.

Nadał sobie w sieci imię Odyseusz.

Od tej pory posiadał adres internetowy i mógł bez przeszkód surfować po Internecie. Pozakładał różne konta, podając skrytkę pocztową jako swój adres. Coraz lepiej radził sobie z komputerem.

W dwóch różnych źródłach sprawdził drzewo genealogiczne swojej rodziny. Przekonał się, że Rumpelstilskin nie miał najmniejszych kłopotów ze skompletowaniem listy jego krewnych, od której zaczął swoje groźby. Po paru godzinach szperania miał już gotową listę pięćdziesięciu przypadkowych członków rodziny doktora Fredericka Starksa.

Kiedy na monitorze wyskoczyło jego własne imię i nazwisko - drugi zaś program do wyszukiwania drzewa genealogicznego, z którego korzystał, poinformował, że niedawno zmarł - Ricky mimo woli zesztywniał na krześle, choć przecież nie powinien być zaskoczony.

Potem przeszedł do drugiego etapu: postanowił stworzyć zupełnie nową osobę. Kogoś, kto nigdy nie istniał, a mimo to zaciągał drobne kredyty, jego zaś przeszłość została odnotowana w różnych dokumentach. Czasem było to dziecinnie proste, jak choćby uzyskanie fałszywych dokumentów tożsamości na nowe nazwisko. Wciąż nie mógł się nadziwić, że istnieją firmy internetowe dostarczające fałszywych dokumentów „do zabawy". Nazamawiał praw jazdy i legitymacji studenckich. Zdobył dyplom Uniwersytetu Iowa, rocznik 1970, a także świadectwo urodzenia z nie istniejącego szpitala w Des Moines. Wymyślił sobie fałszywy numer ubezpieczenia społecznego. Uzbrojony w stos nowych dokumentów, otworzył skromny rachunek bieżący na drugie nazwisko. Imię i nazwisko dobrał sobie z rozmysłem: Frederick Lazarus. Stał się przecież Łazarzem.

Pomysł uderzał prostotą: Richard Lively to człowiek z krwi i kości wiodący przykładne i bezpieczne życie. Posłuży za bazę. Frederick Lazarus był natomiast od początku do końca zmyślony. Składał się jedynie z fikcyjnych numerków. Mógł być groźny. Mógł być przestępcą. Stać go było na ryzyko.

DzIEWIĘĆ

Mijały tygodnie i miesiące, stan New Hampshire spowiła zima.Ricky żył z dnia na dzień jako Richard Lively,rozbudowując tymczasem powoli swoją drugą tożsamość jako Frederick Lazarus.

Lively chadzał w wolne wieczory na uniwersyteckie mecze koszykówki,

od czasu do czasu pilnował dziecka swojej gospodyni, która

nadzwyczaj szybko obdarzyła go zaufaniem. Dwa wieczory tygodnio

wo pracował od dziesiątej wieczór do drugiej nad ranem jako wolontariusz przy telefonie zaufania dla samobójców - w ten sposób mógł

się przynajmniej w pewnym stopniu zrehabilitować za to, że nie poświęcił

dość uwagi nieszczęsnej Claire Tyson, kiedy zgłosiła się do niego przed laty.

Lazarus był zupełnie innym człowiekiem. Należał do klubu sportowego, gdzie samotnie pokonywał wielokilometrowe dystanse na ruchomej bieżni, a w dalszej kolejności ćwiczył z ciężarkami. Zeszczuplał. Rozrósł się w barach. Trenował samotnie w ciszy, którą mąciły tylko sporadyczne stęknięcia i miarowe kroki na bieżni. Zaczął odgarniać swoje płowe włosy z czoła, mocno je przygładzając.

W sobotnie popołudnie pod koniec stycznia przez godzinę miło gawędził ze sprzedawcą w sklepie sportowym na temat różnych typów broni. W piwnicy sklepu mieściła się strzelnica, gdzie sprzedawca ochoczo pokazał Ricky'emu - który do tej pory nie miał broni w ręku -jak celować i zachować prawidłową postawę, trzymając pistolet oburącz, tak by skupić się wyłącznie na celu, który pokaże się na muszce. Ricky wystrzelał dziesiątki nabojów, od niewielkich automatycznych kaliber 22 poprzez magnum 357 i 9-milimetrowe lubiane przez stróżów prawa, a kończąc na czterdziestcepiątce, która szarpała ramieniem i piersią po oddaniu strzału.

Zdecydował się na samopowtarzalnego rugera kaliber 9 mm z magazynkiem na piętnaście nabojów - taki sam widział w teczce Medina, gdy jechali pociągiem na Manhattan.

Wypełniając formularz, by otrzymać pozwolenie na broń, wpisał fałszywy numer ubezpieczenia społecznego, który zdobył właśnie na takie okazje.

- Potrwa kilka dni - poinformował go sprzedawca. - To i tak nic w porównaniu z terminami, jakie mają w Massachusetts. Jak pan płaci?

Gotówką - odparł Ricky. - Plastik tylko komplikuje życie.

Za to ruger kaliber dziewięć milimetrów je upraszcza, dobrze mówię?

Ricky przytaknął.

- Wszak o to chodzi.

Pewnej nocy pod koniec wiosny, dziewięć miesięcy po własnej śmierci, Ricky rozmawiał bite trzy godziny przez telefon z zagubioną młodą kobietą, pogrążoną w głębokiej depresji, która zadzwoniła w rozpaczy do telefonu zaufania. Miała przed sobą na stole fiolkę tabletek nasennych. Rozmawiali o tym, jak wygląda jej życie, a jakie mogłoby być. Starał się tchnąć nadzieję w każde swoje słowo, kiedy więc oboje powitali wschód słońca, odłożyła groźną fiolkę i zapisała się na wizytę w klinice.

Wyszedłszy rankiem, bardziej ożywiony niż zmęczony po nocy, postanowił zdobyć pierwszą informację.

Po zakończeniu swojej zmiany na uniwersytecie dostał się za pomocą elektronicznej przepustki do pracowni wydziału informatycznego. Było to kwadratowe pomieszczenie podzielone przepierzeniami, w każdym boksie stał komputer podłączony do głównej sieci uniwersyteckiej. Zalogował się do jednego z nich, wpisując swoje hasło. W teczce po lewej miał skromne informacje, jakie udało mu się zebrać w poprzednim życiu na temat kobiety, której problem zbagatelizował.

Wiedział już, że przed dwudziestu laty, kiedy kobieta popełniła samobójstwo w Nowym Jorku, jej dzieci przekazano pod skrzydła państwa do adopcji. Kiedy wpisał jej dane do wyszukiwarki, pojawiło się zdumiewająco niewiele. Programy, za pomocą których błyskawicznie odszukał swoich krewnych, okazały się w jej przypadku właściwie bezużyteczne.

Następnie przewertował książki telefoniczne północnej Florydy, bo w akcie zgonu znalazł adres jej najbliższego krewnego z Pensa-coli. Gdy jednak sprawdził informację, okazało się, że mieszka tam już ktoś inny.

Mimo wszystko postanowił zacząć swoje poszukiwania od tego miejsca. Zarezerwował bilet lotniczy i tak ułożył sobie grafik, by wygospodarować trochę wolnego czasu. Wstąpił do sklepu z używaną odzieżą, gdzie nabył tani, przewiewny czarny garnitur. Pewnie w takim chodziłby przedsiębiorca pogrzebowy. Późnym wieczorem

na dzień przed wyjazdem, ubrany w służbową koszulę i robocze spodnie, zakradł się do budynku uniwersyteckiego wydziału teatralnego. Za pomocą jednej z przepustek otworzył magazyn, w którym przechowywano kostiumy do różnych sztuk wystawianych przez studentów. Szybko znalazł dokładnie to, czego potrzebował.

Powietrze znad Zatoki Meksykańskiej było ciężkie i parne, jakby kryło w sobie groźbę. Kiedy Ricky odetchnął nim kilka razy, przechodząc z klimatyzowanej hali lotniska do wypożyczalni samochodów, poczuł w płucach wręcz oleiste gorąco, jakie nie nawiedzało przylądka Cod i Nowego Jorku nawet w najbardziej upalnym okresie sierpnia.

Miał prosty plan: wynajmie pokój w tanim moteliku, a następnie uda się pod adres figurujący w akcie zgonu Claire Tyson. Podpyta sąsiadów, czy nie wiedzą, gdzie przeniosła się jej rodzina.

Po krótkiej wędrówce znalazł Motel 6 usytuowany przy szerokim bulwarze, pełnym barów szybkiej obsługi i tanich sklepików. Czuło się zapach powietrza znad pobliskiego oceanu, ale wody nie było widać, bo jak okiem sięgnąć, jej widok zasłaniały nie kończące się rzędy placówek handlowych i krzykliwe szyldy.

Zameldował się jako Frederick Lazarus, zostawił w pokoju torbę podróżną i przeszedł przez parking do całodobowego sklepu ogólnospożywczego. Kupił tam szczegółową mapę okolic Pensacoli.

Zabudowa wokół olbrzymiej bazy marynarki wojennej była jednolita: rzędy domków poprzecinane żużlowymi dróżkami, wśród których rosły wypalone słońcem maciupeńkie trawniczki. Alejki były zadbane, a domki świeżo odmalowane. Jednak im bardziej Ricky oddalał się od oceanu, tym stawały się biedniejsze.

Odnalazł ulicę, na której mieszkała rodzina Claire Tyson, i numer trzynasty, mniej więcej pośrodku. Zaparkował samochód przed budynkiem. Był to niewielki jednokondygnacyjny domek pomalowany wyblakłą różową farbą. Z kilku okien wystawały klimatyzatory. Betonowa płyta służyła za ganek, a z boku o ścianę oparto zardzewiały, czarny grill. Ogromne żółte psisko przywiązane łańcuchem do płotu zaczęło ujadać jak oszalałe, kiedy zbliżał się podjazdem do drzwi frontowych. Wcisnął guzik i doszedł go ze środka odgłos dzwonka. Kiedy ustał płacz dziecka, usłyszał:

-Już idę, idę...

Drzwi się otworzyły i stanęła w nich czarnoskóra kobieta z niemowlęciem na biodrze. Nie otwierała drzwi z siatką.

Czego pan chce? - spytała nerwowo. - Przyszedł pan po telewizor? Pralkę? A może po butelkę ze smoczkiem? Co pan zabierze tym razem?

Nie zamierzam nic pani zabierać - zapewnił.

Przysłali pana z elektrowni?

Nie. Mam tylko kilka pytań - wyjaśnił Ricky. Uśmiechnął się. - A jeśli udzieli mi pani odpowiedzi, może nawet sypnę groszem.

Kobieta nie przestawała przyglądać mu się podejrzliwie, ale w jej oczach pojawiła się dodatkowo ciekawość.

Co to za pytania?

Chodzi o kogoś, kto tu kiedyś mieszkał. Jakiś czas temu. O rodzinę Tysonów.

Znaczy o tego eksmitowanego przed naszym wprowadzeniem się tutaj.

Ricky sięgnął po portfel i wyjął z niego banknot dwudziestodolarowy. Uniósł go, a kobieta otworzyła drzwi.

Jest pan gliną? - spytała. - Albo detektywem?

Nie jestem policjantem - odparł Ricky - ale powiedzmy, że bawię się w detektywa.

Wszedł do domu.

Przez chwilę mrugał, nim jego oczy przywykły do panującego wewnątrz mroku. W ciasnej sionce nie było czym oddychać. Poszedł w ślad za kobietą do saloniku. Okna były pootwierane, a mimo to panował tam taki zaduch, jakby kiszkowaty pokój był więzienną celą. Stały tu krzesło, kanapa, telewizor oraz czerwono-niebieski kojec, w którym wylądowało dziecko. Ściany były gołe z wyjątkiem pojedynczej fotografii ślubnej, na której uwieczniono sztywno upo-zowaną kobietę z młodym Murzynem w mundurze marynarskim. Ricky zerknął na zdjęcie i spytał:

To pani mąż? Gdzie teraz jest?

Wypłynął w morze - odparła. - Jest gdzieś w Zatoce Perskiej. Wraca dopiero za dwa miesiące.

Jak pani na imię?

Charlene - odparła. - A teraz niech mi pan powie, co to za pytania, za które pan zapłaci? Mąż kiepsko zarabia.

Ricky podszedł do jedynego w pokoju krzesła i usiadł na nim, tymczasem Charlene usadowiła się na kanapie.

Proszę mi powiedzieć wszystko, co pani wie o rodzinie Tysonów. Mieszkali tu przed państwem?

Zgadza się - potwierdziła. - Słyszałam tylko o staruszku. Mieszkał tu sam. Co pana obchodzi ten starzec?

Zapisano mu w spadku pewną sumkę - skłamał Ricky. - Rodzina zleciła mi odnalezienie go.

Nie sądzę, żeby potrzebował forsy tam, gdzie teraz jest.

To znaczy gdzie?

W szpitalu domu opieki dla weteranów przy placu Midway. O ile już nie wyciągnął kopyt.

A jego żona?

Nie żyje. Od dobrych kilku lat.

Poznała go pani? Charlene potrząsnęła głową.

Słyszałam o nim tylko od sąsiadów.

Co takiego?

- Podobno mieli córkę, która zmarła dawno temu. Żyli z zasiłków.Starsza pani zachorowała na serce. Nie miała ubezpieczenia, tylko Medicare dla osób w podeszłym wieku. Staruszka zmarła, zostawiając męża z górą nie zapłaconych rachunków. Pewnego dnia starzec dowiedział się, że właścicielem hipoteki nie jest już bank. Ktoś wykupił weksel. Raz, a może dwa razy nie zapłacił kolejnej raty i pojawili się ludzie szeryfa z nakazem eksmisji. Wyrzucili starego na bruk. Wylądował w domu opieki.

Ricky zastanawiał się nad tym, co usłyszał, w końcu spytał:

A wy wprowadziliście się po jego eksmisji?

Właśnie - westchnęła Charlene i potrząsnęła głową. - O tym staruszku słyszałam od sąsiadów z przeciwka. Ale też się wyprowadzili. Chyba nie ma już w okolicy nikogo, kto go znał osobiście. Nie był zbyt lubiany.

Ricky spytał po chwili namysłu:

- Ma pani nazwisko, a może choćby adres tego faceta, któremu płaci pani czynsz?

Charlene zdziwiła się nieco, ale kiwnęła głową.

- Jasne. Wystawiam czek na prawnika z centrum, który przelewa mamonę na konto właściciela. Kiedy jestem przy forsie. Ale gospodarz to równy gość. Ten jego adwokat dzwoni do mnie i mówi, żebym zapłaciła, jak będę mogła. - Podniosła z podłogi ogryzek kredki i zapisała na odwrocie koperty nazwisko i adres. - Mam nadzieję, że przyda się to panu na coś.

Ricky wyjął z portfela dwa banknoty dwudziestodolarowe i podał je kobiecie. Kiwnęła głową z wdzięcznością. Zawahał się i wyjął trzeci banknot.

A to dla dziecka - powiedział.

Dziękuję uprzejmie szanownemu panu.

Kiedy znalazł się znów na ulicy, musiał osłonić ręką oczy. Rozpościerało się nad nim bezkresne błękitne niebo, upał jeszcze się wzmógł. Spojrzał tam, gdzie przy krawężniku stał samochód z wypożyczalni i starał się wyobrazić sobie staruszka siedzącego na ulicy wśród swego skromnego dobytku. Zastanawiał się, czy, siedząc zrozpaczony w skwarze, zdawał sobie sprawę, że człowiek, który pozbawił go dachu nad głową, był dzieckiem jego własnego dziecka, do którego przed laty odwrócił się plecami.

Niecałe siedem przecznic od domu, z którego uciekła Claire Tyson, mieściło się potężne, rozległe liceum. Ricky zostawił samochód na parkingu i spojrzał na ogromny betonowy budynek, przy którym za trzymetrowym płotem widać było boisko piłkarskie. Tuż za wejściem głównym znajdowała się portiernia, gdzie ochroniarz wytłumaczył Ricky'emu, jak dojść do pomieszczeń administracyjnych.

Sekretarka siedząca przy biurku za drzwiami z napisem: Administracja zaprowadziła go do gabinetu dyrektorki, gdy wyłuszczył powód swojej wizyty. Czekał przed drzwiami, aż sekretarka pokrótce wyjaśni, z czym przychodzi, i po chwili został zaproszony do środka. W gabinecie ujrzał kobietę w średnim wieku siedzącą przed komputerem, spojrzała na niego znad okularów wzrokiem rasowej belferki. Wskazała mu krzesło, tymczasem sama odsunęła się od komputera wraz z krzesłem na kółkach i znalazła się za biurkiem, na którym piętrzyły się stosy papierów.

-Czy mogę panu w czymś pomóc? - spytała rzeczowo.Ricky kiwnął głową.

-Potrzebuję pewnych informacji - rzekł - o uczennicy, która uczęszczała do tego liceum pod koniec lat sześćdziesiątych. Chodzi o Claire Tyson...

Akta szkolne są poufne - przerwała mu dyrektorka. - Ale pamiętam ją.

Od jak dawna pani tu pracuje?

Przyszłam zaraz po studiach - odparła. - Mogę panu najwyżej pokazać księgę uczniów z sześćdziesiątego siódmego roku.

Nie chodzi mi wcale o jej wyniki w nauce - sprostował Ricky, wyjmując z kieszeni spreparowany przez siebie list o szansie uratowania dziewczynki chorej na raka i podając go dyrektorce. - Szukam kogokolwiek, kto znałby jej krewnych.

Kobieta szybko przeczytała list. Twarz jej złagodniała.

Ach rozumiem - rzekła przepraszającym tonem. - Bardzo mi przykro. Nie wiedziałam.

Nic się nie stało - odparł Ricky. - To desperacka próba. Ale człowiek zrobi wszystko dla siostrzenicy potrzebującej przeszczepu szpiku.

Tonący brzytwy się chwyta - zauważyła. - Nie sądzę jednak, by byli w tej okolicy jacyś Tysonowie spokrewnieni z Claire.

To ciekawe, że pamięta pani Claire - zagadnął Ricky.

Bo była niezwykła. Pod wieloma względami. Prowadziłam wtedy poradnię i często miałam z nią do czynienia.

Kobieta wstała i podeszła do półki z książkami przy tylnej ścianie, by wrócić z księgą absolwentów z roku 1967. Podała ją Ricky'emu.

Przeglądał księgę strona po stronie, aż doszedł do Claire Tyson. Z trudem rozpoznał kobietę, która zgłosiła się do niego dziesięć lat później, w świeżej, gładziutkiej buzi prawie dorosłej panny ze zdjęcia. Przeczytał tekst pod fotografią. Należała do różnych kółek: francuskiego, naukowego oraz teatralnego. Odnotowano też jej wszystkie osiągnięcia naukowe, między innymi stypendium przyznane za dobre wyniki w nauce. Znalazł cytat, umieszczony dla żartu, który wydał mu się nieco złowieszczy: „Rób innym, co tobie niemiłe, zanim cię uprzedzą". Oraz przepowiednię: „Pragnie żyć szybko. Za dziesięć lat będzie na Broadwayu lub pod nim".

Dyrektorka zerkała Ricky'emu przez ramię.

Nie miała szans - westchnęła.

Słucham? - spytał Ricky.

Była jedynym dzieckiem, powiedzmy, konfliktowego małżeństwa. Żyli na skraju ubóstwa. Ojciec był tyranem. A może nie tylko.

-To znaczy...

Przejawiała wiele typowych reakcji wskazujących na przemoc w rodzinie. Bardzo często z nią rozmawiałam, kiedy dostawała nie kontrolowanych napadów histerii. Płakała. Krzyczała. Wpadała w depresję. Potem stawała się wyciszona, obojętna, nieobecna, jakby przenosiła się w inny wymiar, choć siedziała tuż obok mnie. Niewątpliwie zawiadomiłabym policję, gdybym dostrzegła niepodważalne dowody.

Jasne.

Widziałam, jak szuka pierwszej lepszej okazji, by się wyrwać z domu. Ten chłopak...

Jej chłopak?

Tak. Jestem niemal pewna, że była w ciąży i to całkiem zaawansowanej, kiedy ukończyła szkołę tamtej wiosny.

-Jak się nazywał? Zastanawiam się, czy dziecko...'To niezwykle ważne, sama pani rozumie.

Urodziła. Ale nie znam jej dalszych losów. Nie zapuścili tu korzeni. Chłopak chciał wstąpić do marynarki, ale nie wiem, czy mu się udało, a ona poszła do miejscowego dwuletniego college'u przygotowującego na studia. Nie sądzę, żeby się pobrali.

A ten chłopak?

Daniel Collins. Przystojniacha. Ulubieniec kobiet. Grał w piłkę nożną i baseball, ale nigdy nie był gwiazdą. Choć miał głowę na karku, nie garnął się do nauki. Taki, co to zawsze wie, gdzie jest najlepsza zabawa.

Nie lubiła go pani?

A niby za co? Przypominał mi drapieżnika. Wszystkie dziewczęta, które mu wpadły w oko, tańczyły, jak im zagrał. Zwłaszcza Claire.

Ma pani może adres jego rodziny?

Dyrektorka wstała, podeszła do komputera i wstukała imię oraz nazwisko dawnego ucznia. Następnie wzięła ołówek i zapisała numer na skrawku papieru, który przekazała Ricky'emu.

Sądzi pani, że ją zostawił?

Na pewno. Wykorzystał ją i porzucił. Miał prawdziwy dryg do wyciskania ludzi jak cytryny i pozbywania się ich przy byle okazji. Ale czy zajęło mu to rok, czy dziesięć lat, tego już nie wiem. W moim zawodzie człowiek uczy się przewidywać przyszłość swoich podopiecznych. Czasem mogę kogoś nie docenić lub przecenić. Ale zwykle się nie mylę.

Zanim Ricky udał się do szpitala dla weteranów, wstąpił na chwilę do motelu, by przebrać się w czarny garnitur. Wziął również rekwizyt pożyczony z uniwersyteckiego magazynu teatralnego i założył go sobie na szyję.

Piętrowy budynek szpitala z bielonych cegieł stal na placu między sześcioma różnymi kościołami: zielonoświątkowców, baptystów, katolików, kongregacjonistów, unitarian oraz afrykańskich metodystów

- przed każdym pyszniła się na trawniku obiecująca tablica informacyjna. Przed szpitalem ustawiono dwa maszty flagowe, a na nich tuż obok siebie zwisały w upale późnej wiosny flaga amerykańska i flaga Florydy. Przy dróżce prowadzącej do wejścia rosło kilka zielonych krzewów, garstka pozostawionych bez opieki staruszków na wózkach

grzała się w popołudniowym słońcu. Ricky wszedł do środka. Podszedł do recepcjonistki za biurkiem.

Witam, ojcze - powiedziała pogodnie. - W czym mogę pomóc?

Dzień dobry - odparł Ricky, muskając koloratkę wypożyczoną z magazynu kostiumów. - Za duży upał na noszenie szat duchownych

- zażartował.Recepcjonistka roześmiała się.

Przyszedłem z wizytą do pacjenta. Nazywa się Tyson.

Ojciec jest jego krewnym?

Nie, ale jego córka prosiła, bym go odwiedził.

Taka odpowiedź najwyraźniej ją usatysfakcjonowała, bo spojrzała do komputerowego rejestru. Lekko się skrzywiła, gdy na monitorze pojawiły się dane pacjenta.

- Przykro mi, ojcze, pan Tyson przebywa na terenie hospicjum

- powiedziała.-A jego stan...

Nie rokuje nadziei.

A więc, przybywam w samą porę. Może uda mi się przynieść mu nieco ulgi w ostatnich dniach życia.

Recepcjonistka kiwnęła głową. Wskazała na plan szpitala.

- Proszę iść tędy.

Koloratka i garnitur doskonale spełniały swoje zadanie. Nikt nie legitymował Ricky'ego; nikomu nie przyszło do głowy, że może być intruzem. Kiedy zjawił się w hospicjum, dyżurna pielęgniarka uniosła wzrok i powiedziała:

Ach, to ojciec, właśnie miałam telefon, że ojciec do nas idzie. Pan Tyson leży w pokoju numer trzysta.

Dziękuję - odezwał się Ricky. - Czy możesz mi powiedzieć, moje dziecko, na co choruje?

Pielęgniarka karnie podała Ricky'emu odpowiednią kartę. Rak płuc.

Calvin Tyson był chudy jak szkielet. Z szyi zwisała mu maska tlenowa, którą od czasu do czasu przykładał do ust, żeby lżej oddychać. Odkryte patykowate nogi leżały na łóżku jak gałęzie strącone przez wicher z drzewa. Jego współlokator przedstawiał podobny obraz nędzy i rozpaczy. Obaj mężczyźni dyszeli unisono w agonii. Tyson uniósł głowę i spojrzał na Ricky'ego, gdy tylko ten wszedł do pokoju.

Proszę mnie zostawić w spokoju - wycharczał z trudem. - Nie chcę duchowego pocieszenia.

Nie zamierzam wspierać pana na duchu - odparł Ricky. - A przynajmniej nie tak, jak pan myśli. - Zawiesił głos i upewnił się, że drzwi są dokładnie zamknięte. Energicznym krokiem obszedł łóżko i spojrzał na towarzysza niedoli Tysona. Wskazał słuchawki leżące na jego łóżku. - Zechce pan czegoś posłuchać? Chcę odbyć prywatną rozmowę z pańskim towarzyszem.

Mężczyzna wzruszył ramionami i nałożył słuchawki.

W porządku - powiedział Ricky, a następnie nachylił się nad umierającym człowiekiem. - Domyśla się pan, kto mnie przysyła?

Nie mam pojęcia - wychrypiał Tyson. - Nie ma już nikogo, kogo obchodziłby mój los.

Myli się pan - odparł Ricky. - Pańska córka...

Nie żyje. Była złą dziewczyną. Od urodzenia.

- A nie widzi pan w tym przypadkiem swojego udziału?Calvin Tyson potrząsnął głową.

- Nic pan nie wie. Nikt nic nie wie. Było, minęło. Dawne dzieje.Ricky spojrzał mężczyźnie w oczy. Były zupełnie wyprane z jakichkolwiek uczuć.

Pańska córka, Claire, miała trójkę dzieci...

Ta dziwka uciekła z jakimś łachmytą, a potem przeniosła się do Nowego Jorku. To ją zabiło. Nie ja.

Po jej śmierci - Starks ciągnął myśl - zgłoszono się do pana. Był pan jej najbliższym żyjącym krewnym. Dzwonił do pana ktoś z Nowego Jorku z pytaniem, czy przygarnie pan jej dzieci.

- A na co mi były jej bachory? Żyła bez ślubu. Nie chciałem ich.Ricky spojrzał na Calvina Tysona.

Więc podpisał pan odpowiednie papiery, by umożliwić adopcję, zgadza się?

Tak. Co to pana obchodzi?

Bo muszę je odszukać.

Po co?

Ricky rozejrzał się. Wskazał dłonią szpitalny pokój.

- A wie pan, kto położył łapę na pańskim domu i wyrzucił pana na bruk, by ostatecznie trafił pan tu i dokonał żywota w samotności?

Tyson potrząsnął głową.

- Ktoś odkupił weksel na dom z banku. Nie dał mi szansy uregulowania długów. Rach-ciach. I straciłem dach nad głową.

-I co potem pana spotkało? Nagle oczy starego zwilgotniały.

Kupka nieszczęścia, pomyślał Ricky. Zdusił w sobie rosnącą litość. Calvin Tyson zasłużył sobie na swój los.

Żyłem na ulicy. Zachorowałem. Zostałem pobity. A teraz szykuję się na śmierć.

Trafił pan tu za sprawą syna własnej córki - powiedział z naciskiem Ricky.

Calvin Tyson otworzył szeroko oczy.

- To on wykupił weksel. Wyeksmitował pana za to, że go pan odtrącił i jego matkę. W ten sposób się zemścił. Pewnie wynajął jakiegoś draba, żeby pana pobił.

Mężczyzna załkał chrapliwie.

Więc całe zło, które mnie spotkało...

.. .jest dziełem jednego człowieka - wyręczył go Ricky. -I właśnie jego szukam. Pytam więc pana jeszcze raz. Podpisał pan pozwolenie na adopcję dzieci, prawda?

Tyson przytaknął.

Zapłacili panu?

Znów przytaknął.

Kilka tysiączków.

-Jak nazywają się ludzie, którzy je adoptowali?

Mam papiery.

Gdzie?

W pudełku w szafie. - Wskazał obdrapany metalowy mebel.

Ricky otworzył drzwi szafy. W środku wisiały wyświechtane ubrania. Na dnie stała tandetna szkatułka. Zamknięcie było zepsute. Ricky grzebał w starych papierzyskach, aż natrafił na kilka złożonych razem kartek opasanych gumką recepturką. Zauważył urzędową pieczęć nowojorską. Wetknął dokumenty do kieszeni.

Panu nie będą już potrzebne - powiedział.

Co pan zamierza? - wydyszał Tyson. Mówił szeptem dławionym przez nowotwór, który przeżerał mu klatkę piersiową, słowa przeplatały się z sapaniem i świstami.

Odszukać te dzieci.

Po co?

Bo jedno z nich zabiło także mnie - rzekł cicho Ricky i ruszył do wyjścia.

W porze kolacji Starks zastukał do drzwi schludnego domku farmerskiego z dwiema sypialniami, mieszczącego się na zacisznej ulicy obsadzanej palmami. Nie zdejmował duchownych insygniów, które dodawały mu pewności siebie. Usłyszał ze środka szuranie, po chwili drzwi się uchyliły i w szparze pojawiła się głowa staruszki.

Słucham? - odezwała się.

Witam panią - rzekł pogodnie Ricky. - Mam nadzieję, że mi pani pomoże. Szukam miejsca pobytu Daniela Collinsa.

Kobieta jęknęła i zakryła usta dłonią.

On jest dla nas stracony.

Wybaczy pani - powiedział Ricky. - Nie rozumiem? Kobieta potrząsnęła głową i odrzekła wymijająco:

Dlaczego ojciec szuka mojego syna?

Wyjął sfabrykowany przez siebie list o dziewczynce chorej na raka, przypuszczając, że kobieta przeczyta go na tyle pobieżnie, by nie wzbudził w niej podejrzeń.

- Jak pani widzi, pani Collins, nie mylę się, prawda? moja parafia poszukuje dawcy szpiku dla dziewczynki daleko z panią spokrewnionej. Poprosiłbym również panią o zbadanie krwi, ale obawiam się, że przekroczyła już pani wymagany wiek.

Ma pani, o ile się nie mylę, powyżej sześćdziesięciu lat? - Ricky nie miał pojęcia, czy faktycznie istnieje limit wieku dla dawców szpiku. - Może usiądziemy?

Kobieta z niechęcią skinęła głową i otworzyła szerzej drzwi. Wszedł do domu, który wydawał się równie kruchy, jak mieszkająca w nim starsza pani. Pełno tu było niewielkich porcelanowych bibelotów i figurek. W powietrzu unosił się wiekowy zapach stęchlizny. Kanapa zaskrzypiała pod jego ciężarem.

Czy można się skontaktować z pani synem? Może nadawałby się na dawcę?

Nie żyje - odparła chłodno kobieta. - Umarł dla nas wszystkich. Umarł dla mnie. Jest martwy i nic niewart, przysparza tylko bólu, ojcze. Przykro mi.

-A w jaki sposób?

Potrząsnęła głową.

Jeszcze nie. Ale niebawem.

Kobieta sięgnęła po album z wycinkami. Otworzyła go, przerzuciła kilka stron i przekazała Ricky'emu.

Pośrodku strony znajdował się artykuł z „Tribune" wychodzącej w Tampie. Tytuł głosił: „Mężczyzna aresztowany po morderstwie w barze". Na przeciwnej stronie widniał kolejny tytuł: „Policja na tropie zabójcy z baru". Ricky przeczytał wycinki. Fakty mówiły za siebie. Daniel Collins został aresztowany na miejscu zdarzenia, był pijany do nieprzytomności, w pobliżu był zakrwawiony nóż, a obok leżała na plecach jego ofiara, pocięta wyjątkowo brutalnie.

Kiedy Ricky uniósł wzrok, staruszka potrząsnęła głową.

Mój synuś - powiedziała. - Najpierw odebrała go nam ta dziwka, a teraz skończy na krześle elektrycznym.

Czy data jest już ustalona? - spytał Ricky.

Nie. Jego adwokat będzie się jeszcze odwoływał. Nie znam się na prawie. Wiem jedno, mój syn mówi, że tego nie zrobił.

Twierdzi, że jest niewinny?

Tak. Nie przypomina sobie żadnej bójki. Ocknął się dopiero, kiedy policjanci zaczęli go okładać pałkami. Był umazany krwią, a obok leżał nóż. Jednak fakt, że urwał mu się film, nie uwalnia go z odpowiedzialności.

Wstała, Ricky też się podniósł.

Kiedy o tym mówię, serce mi pęka,ojcze. I nie ma już dla mnie ukojenia.

Myślę, moja córko, że powinna pani otworzyć swoje serce na wszelkie dobro, jakie spotkało panią w całym życiu.

Wszelkie dobro skończyło się w dniu, gdy pojawiła się ta dziewucha, ojcze. Kiedy pierwszy raz zaszła w ciążę, zamknęły się przed nim wszystkie perspektywy życiowe. Ona ponosi winę za wszelkie zło, jakie go spotkało.

Jej głos nie znosił sprzeciwu, był chłodny i opanowany. Święcie wierzyła, że jej ukochany syn jest tylko Bogu ducha winną ofiarą.

- Czy orientuje się pani, co się stało z trójką ich dzieci? To przecież pani wnuki.

Kobieta potrząsnęła głową.

Słyszałam, że zostały oddane. Danny podpisywał jakieś papiery, kiedy był w więzieniu w Teksasie.

A zna pani ich imiona?

Kobieta znów potrząsnęła głową. Bezwzględność tego gestu uderzyła Ricky'ego, w końcu zrozumiał, skąd brał się egoizm Daniela Collinsa.

Chowające się za horyzontem słońce rzucało ostatnie promienie na Ricky'ego, kiedy otępiały przystanął na chwilę na chodniku, zastanawiając się, czy macki Rumpelstilskina sięgały tak daleko, by wtrącić Daniela Collinsa do celi śmierci. Był skłonny w to uwierzyć.

Po powrocie do stanu New Hampshire Ricky z entuzjazmem poświęcił się rutynowym prostym zajęciom w Durham. Zatracił się w monotonii wstawania rano, chodzenia do pracy, zmywania podłóg, czyszczenia łazienek i polerowania korytarzy. Przekonał się, że wcale nie tęskni za czasami, kiedy był psychoanalitykiem. O dziwo, Richard Lively w większym stopniu ucieleśniał to, kim Ricky naprawdę pragnął być - tym samym człowiekiem, który spędzał wakacje na przylądku Cod, nie zaś doktorem Starksem leczącym znerwicowanych bogaczy.

O ile jednak coraz lepiej czuł się w nowej skórze, wewnętrzny głos należący do Fredericka Lazarusa mobilizował go do działania. Trenując, nabierał coraz

lepszej kondycji fizycznej, a zapamiętale ćwicząc godzinami na strzelnicy, zyskiwał coraz celniejsze oko.

Gdy któregoś razu późną nocą siedział w swoim wynajętym pokoju, zastanawiał się, czy nie mógłby po prostu zapomnieć o wszystkim, co go spotkało, odciąć się od przeszłości grubą krechą i zacząć żyć nowym życiem.

Zdał sobie sprawę, że nadszedł czas decyzji. Jedno było absolutnie pewne: jeśli Rumpelstilskin zorientuje się, że uszedł z życiem, jeśli zrodzi się w nim choćby cień podejrzenia, iż Ricky Starks znajduje się wśród żywych, z miejsca zacznie mu deptać po piętach. Ricky wątpił, by drugi raz dano mu okazję do udziału w jakiejkolwiek grze.

Z jednej strony chciał wieść szczęśliwe życie jako Richard Lively. Jednak drugi głos sprzeciwiał się temu, wszak doktor Starks nie zasłużył na śmierć. Choć bez wątpienia mógł lepiej potraktować Claire Tyson. Rumpelstilskin nie mylił się w tej kwestii.

- Ale przecież jej nie zabiłem - powiedział na głos.

Pokój, w którym siedział, był zarówno trumną, jak i tratwą ratunkową.

Na ile jest bezpieczny, żyjąc w ukryciu? I obawiając się, że za każdym oknem może czaić się Rumpelstilskin? Ricky chciał znaleźć odpowiedź.

Rozłożył obok siebie na łóżku dokumenty zabrane staremu. Znalazł w nich nazwisko przybranych rodziców, którzy przygarnęli dzieci przed dwudziestu laty. Właśnie do nich uda się w następnej kolejności.

Zgarnął rozłożone na łóżku dokumenty.

- W porządku - mruknął pod nosem - zaczyna się nowa gra.

Bez problemu dowiedział się, że nowojorska opieka społeczna umieszczała trójkę dzieci w kolejnych rodzinach zastępczych przez pierwsze pół roku po śmierci ich matki i że ostatecznie adoptowali je Howard i Martha Jacksonowie, zamieszkali w West Windsor w stanie New Jersey. Pracownica opieki społecznej odnotowała, że były duże kłopoty ze znalezieniem dzieciom odpowiedniej rodziny, ponieważ we wszystkich domach zastępczych prócz ostatniego -nie wymienionego jednak z nazwy - były niegrzeczne, zbuntowane i agresywne. Opiekunka zalecała psychoterapię, zwłaszcza najstarszemu z rodzeństwa.

Dzieci figurowały w aktach jako: dwunastoletni Łukasz, jedenastoletni Mateusz oraz dziewięcioletnia Joanna.

Biblijne imiona, zauważył Ricky.

Mimo starań nie znalazł w Internecie niczego na ich temat. W książce telefonicznej było wielu Jacksonów mieszkających w środkowym New Jersey, ale nie występowało w niej żadne z imion wymienionych w skąpych dokumentach, jakie posiadał. Dysponował tylko starym adresem. To zaś oznaczało, że musi zapukać do kolejnych drzwi.

Ricky nie golił się od pewnego czasu, więc szybko urosła mu rzadka broda. Kiedy późnym wieczorem znów zakradł się do uniwersyteckiego magazynu teatralnego, znalazł przypinany brzuch - poduchę, dzięki której wydawał się o jakieś dwadzieścia kilo tęższy, oraz brązowy garnitur zdolny pomieścić jego nowe, obfitsze kształty. Wrzucił wszystko do zielonego worka na śmieci i zabrał do domu. Gdy znalazł się w swoim pokoju, dołożył do worka pistolet półautomatyczny oraz dwa pełne magazynki.

Wypożyczył samochód z miejscowej firmy Rent-A-Wreck, z której usług korzystali głównie studenci. Ekspedient skrupulatnie spisał wszystkie dane z fałszywego kalifornijskiego prawa jazdy, które Ricky mu podsunął. Nazajutrz w piątkowy wieczór, kiedy skończył zmianę na uniwersytecie, udał się w drogę na południe do New Jersey.

Dobrze po północy przejeżdżał przez Manhattan. Obejrzał się przez ramię na moście Waszyngtona. Gdy dotarł na płatną autostradę prowadzącą do New Jersey, zawładnęła nim niezwykła mieszanka emocji. Nowy Jork symbolizował to, kim niegdyś był; gruchot, którym sunął po autostradzie - to, czym stał się teraz; mrok zaś, w którym tonęła droga przed nim - jego przyszłość.

Zwabiła go tablica: Wolne pokoje przy motelu EconoLodge na trasie numer 1. Zatrzymał się tam na noc. Rankiem wsadził pod koszulkę przypinany brzuch, włożył tani garnitur, a pistolet wraz z magazynkami umieścił w kieszeni.

Jechał przez okolicę, którą niegdyś pokrywały pola. Obszar ten jednak od pewnego czasu urbanizowano. Mijał po drodze liczne osiedla o różnym standardzie - od przeznaczonych dla klasy średniej po luksusowe niby-pałacyki z basenami i garażami na trzy pojazdy.

W końcu dostrzegł skrzynkę pocztową przy bocznej drodze wśród nie zagospodarowanych jeszcze pól. Numer zgadzał się z adresem podanym w dokumentach. Wahał się. Przy podjeździe widniał napis: Hodowla „Jesteś bezpieczny": psy obronne, opieka, zabiegi kosmetyczne, tresura, zdrowi reproduktorzy. A obok rysunek rottweilera. Ricky ruszył podjazdem wśród drzew, których korony tworzyły nad głową baldachim.

Szpaler drzew się urwał i Ricky znalazł się przed domkiem w stylu rancza z lat pięćdziesiątych z ceglaną fasadą. Dom był kilkakrotnie przebudowywany, konstrukcja pomalowanych na biało desek łączyła go z całym rzędem ograniczonych siatką wybiegów. Kiedy wysiadł z samochodu, rozległa się kakofonia psiego szczekania. Zauważył tablicę z napisem: Biuro. Olbrzymi czarny rottweiler w najbliższej klatce, wagi co najmniej pięćdziesięciu kilogramów, podniósł się na tylne łapy i szczerzył kły.

Ricky zastał w biurze mężczyznę w średnim wieku siedzącego za starym metalowym biurkiem i liczącego na kalkulatorze. Był szczupły, łysy, miał potężne bicepsy. Podniósł się i zbliżył do przybysza.

- Słucham pana? - odezwał się.

Ricky pokazał mu legitymację prywatnego detektywa, którą kupił przez Internet.

- Domyślam się więc, panie Lazarus - powiedział mężczyzna - że nie szuka pan tu szczeniaka.

-Nie.

Czym mogę, w takim razie, służyć?

Przed laty na tym ranczu mieszkało pewne małżeństwo. Howard i Martha Jacksonowie.

Mężczyzna zesztywniał na dźwięk tego nazwiska. Cała jego serdeczność momentalnie prysła.

A co panu do tego?

Chodzi mi o trójkę ich dzieci.

Mężczyzna namyślał się, jakby ważąc słowa Ricky'ego.

Przecież oni nie mieli dzieci. Zmarli bezpotomnie. Był tylko brat, który mieszkał gdzieś daleko. To od niego odkupiłem tę posiadłość. Wytargowałem nawet niezłą cenę. Dzięki mnie interes rozkwitł. Ale nie było mowy o żadnych dzieciach. Żadnych.

Jest pan w błędzie - powiedział Ricky. - Mieli dzieci. Adoptowali sieroty z Nowego Jorku.

Nie wiem, skąd szanowny pan ma te informacje, ale myli się pan. Nawet bardzo. Nie mieli żadnych dzieci. Adoptowanych ani własnych. O co więc tak naprawdę panu chodzi?

Mam klienta. Interesuje się dziećmi, które Jacksonowie adoptowali w maju tysiąc dziewięćset osiemdziesiątego roku. Chce im zadać kilka pytań. Więcej nie mogę zdradzić - wyjaśnił Ricky.

Oczy mężczyzny zrobiły się wąskie jak szparki.

- A więc ktoś panu płaci za szwendanie się i zadawanie pytań? Ma pan numer telefonu? Zadzwonię, jeśli sobie coś przypomnę.

Przyjechałem z daleka.Hodowca utkwił wzrok w Rickym.

Przecież linie telefoniczne łączą wszystkie stany. Jak mam się z panem skontaktować w razie potrzeby?

A niby co, czego nie pamięta pan teraz, może jeszcze przyjść panu do głowy? - spytał Ricky.

Mężczyzna przeszywał go wzrokiem, jakby chciał zapamiętać każdy szczegół jego twarzy i sylwetki. Zachowywał się podejrzanie. Ricky Starks zrobił krok w kierunku drzwi.

- Umówmy się tak. Dam panu kilka godzin na przemyślenie, a potem sam zadzwonię.

W pośpiechu opuścił biuro i ruszył w kierunku wypożyczonego samochodu.

Hodowca poszedł za nim, skręcił jednak w bok i błyskawicznie dotarł do klatki z rottweilerem. Kiedy tylko otworzył furtkę, pies z rozdziawionym pyskiem stanął przy jego nodze. Hodowca dał znak otwartą dłonią i pies zastygł, wpatrzony w Ricky'ego, czekając na kolejną komendę. Warknął basowo.

Hodowca złapał psa za obrożę.

- Tablice rejestracyjne z New Hampshire - powiedział po chwili.- Z sentencją: „Żyć wolnym lub umrzeć". Godne uwagi. A teraz zmiataj pan stąd.

Ricky, nie wahając się ani chwili, wskoczył do wozu i zatrzasnął za sobą drzwi. Odjeżdżając, dostrzegł w lusterku hodowcę, a u jego boku psa, który nie spuszczał z niego nienawistnych ślepiów.

Ricky odniósł wrażenie, że sprawa, w którą wdepnął, jest znacznie poważniejsza, niż się spodziewał. Postanowił wrócić do New Hampshire, gdzie był bezpieczny. Zatrzymał wypożyczony wóz przed recepcją motelu EconoLodge i wszedł do środka.

Odjeżdżam - powiedział. - Lazarus, pokój trzydzieści dwa. Recepcjonista podliczył w komputerze rachunek i powiedział:

Gotowe. Były do pana dwa telefony.

Telefony? - zdumiał się Ricky. Recepcjonista kiwnął głową.

- Dzwonił jakiś facet z hodowli psów i pytał, czy mieszka pan tutaj. Chciał zostawić wiadomość. Później, dosłownie przed chwilą, był drugi telefon. Może pan skorzystać z tamtego aparatu, wystarczy wstukać numer pańskiego pokoju, żeby odsłuchać wiadomości.

Ricky zastosował się do wskazówek recepcjonisty. Pierwszą wiadomość zostawił hodowca psów:

„Tak myślałem, że zatrzyma się pan w pobliżu, w jakimś niedrogim lokum. Nietrudno było pana wytropić. Zastanawiałem się nad pańskimi pytaniami. Proszę zadzwonić. Chyba mam pewne informacje, które mogą się panu przydać. Niech pan lepiej szykuje książeczkę czekową, bo za darmo nie powiem ani słowa".

Kolejna wiadomość włączyła się automatycznie. Rozmówczyni mówiła szybko, opanowanym głosem. Ów głos zdumiał go, jak kawałek lodu znaleziony na rozgrzanym upałem chodniku.

„Panie Lazarus, właśnie dowiedziałam się, że interesuje pana zmarłe małżeństwo Jacksonów. Sądzę, że wiem coś, co może pana zainteresować. Proszę zadzwonić do mnie niezwłocznie pod numer dwieście dwanaście-pięć pięć pięć-siedemnaście siedemnaście, umówimy się na spotkanie".

Rozmówczyni się nie przedstawiła. Było to zbędne. Poznał jej głos - Wergil.

DZIESIĘĆ

W pośpiechu spakował torbę i odjechał z piskiem opon, byle dalej od moteliku w New Jersey i znajomego głosu w słuchawce.

Nie miał pojęcia, co mogło łączyć hodowcę psów z Rumpelstilskinem, ale na pewno istniał między nimi jakiś związek. Przeraziła go łatwość, z jaką ten facet znalazł motel, w którym się zatrzymał.

Starks prowadził ostro i szybko do New Hampshire, starając się po drodze oszacować rozmiary grożącego mu niebezpieczeństwa. Minął tablicę: Witamy w Massachusetts, kiedy wpadł na pewien pomysł. Zauważył zjazd, a w pobliżu jakże charakterystyczne w amerykańskim krajobrazie centrum handlowe. Zostawił wypożyczony samochód na parkingu przed centrum handlowym. Wnet zlokalizował automaty telefoniczne nieopodal barów szybkiej obsługi. Doskonale pamiętał numer telefonu.

„New York Times", ogłoszenia drobne - usłyszał.

Chcę zamówić ogłoszenie z tych małych, jednoszpaltowych na dole pierwszej strony.

Szybko podał numer karty kredytowej. Pracownik odnotował dane i spytał:

Jak ma brzmieć ogłoszenie, panie Lazarus? Po chwili wahania powiedział:

„Panie R. Gra znów się toczy. Nowy Voice". Pracownik sprawdził treść.

To wszystko? - spytał.

Tak. Słowo Voice ma być dużą literą.

Pracownik odnotował tę uwagę i Ricky rozłączył się. Następnie ruszył do jednego z barów szybkiej obsługi, zamówił kawę i zgarnął całą garść serwetek. Usiadł przy wolnym stoliku z długopisem w dłoni. Wyłączył się z otaczającego go ruchu i zgiełku, koncentrując się na tym, co chciał napisać. Ostatecznie po kilku próbach sklecił taki tekst:

Nie wiesz, kim jestem, choć wiesz, kim byłem,

Bo w mrok niewiedzy cię wtrąciłem.

Ricky odszedł, wyzionął ducha.

A ty teraz mnie posłuchasz.

Łazarz powstał tak jak ja.

Dziś kto inny umrzeć ma.

Stary zestaw, nowa gra,

Twarzą w twarz pan R. i ja.

Komu śmierć uderzy w dzwon?

Zły poeto, znaj jej ton.

Ricky przez chwilę podziwiał swoje dzieło, by zaraz potem znów znaleźć się przy automacie. Wkrótce uzyskał połączenie z działem ogłoszeń drobnych w „Village Voice".

Chcę umieścić ogłoszenie w dziale „Osobiste" - powiedział.

Nie ma sprawy - usłyszał w słuchawce. - Jaki ma być nagłówek?

Nagłówek? - spytał Ricky.

No wie pan: BK, czyli biała kobieta, albo SM - sadomasochizm. Ricky zdecydował po namyśle:

- Niech będzie tak: „BK, 50+, szuka odpowiedniego mężczyzny do zabaw i swawoli".

Pracownik powtórzył treść.

W porządku - rzekł. - To wszystko?

Jeszcze nie - powiedział Ricky i odczytał swój wierszyk.

No, no - zauważył rozmówca, gdy sprawdził zgodność treści - to coś nowego. Czegoś takiego jeszcze u nas nie było. Wszelkiego rodzaju świry polecą jak muchy do miodu. Przydzielimy panu numer skrytki, do której będzie pan miał dostęp telefoniczny. - Ricky słyszał, jak pracownik stuka w klawiaturę komputera. - Skrytka numer trzynaście trzynaście. Mam nadzieję, że nie jest pan przesądny?

-Ani trochę - odparł Ricky. Zanotował na serwetce numer telefonu, przez który miał się łączyć ze skrytką, i odłożył słuchawkę.

Przemknęła mu myśl, by zadzwonić do Wergil na podany przez nią numer. Nie uległ jednak pokusie. Musiał najpierw załatwić kilka spraw.

W „Sztuce wojny" Sun-Tsu zwraca uwagę na to, jak ważny jest dokonany przez wodza wybór pola walki. Jeśli pozostaje ono wrogowi nie znane, zdobywamy przewagę. Ricky pomyślał, że przyda mu się ta nauka.

Przeczuwał, że wkrótce ktoś może go wytropić w Durham. Prześladowca trafi tu jak po sznurku na podstawie tablicy rejestracyjnej, na którą zwrócił uwagę hodowca psów.

Po powrocie do Durham Ricky zwrócił samochód do wypożyczalni, wpadł na chwilę do swojego pokoju, a potem udał się prosto na dyżur telefonu zaufania. Nie miał pojęcia, ile zyskał na czasie dzięki ogłoszeniom, ale na pewno trochę. Ogłoszenie w „Timesie" pojawi się nazajutrz rano, w „Village Voice" zaś pod koniec tygodnia.

Istniała duża szansa, że Rumpelstilskin nie zacznie działać, dopóki nie przeczyta obu. Tymczasem wiedział tylko, że korpulentny prywatny detektyw Frederick Lazarus zjawił się na psiej farmie w New Jersey i wypytywał o małżeństwo, które według akt adoptowało przed laty trójkę rodzeństwa. Ricky nie sądził jednak, by Rumpelstilskin długo pozostał ślepy na inne dowody jego istnienia. Jedynym posiadanym przez niego atutem był brak jakichkolwiek więzi pomiędzy doktorem Frederickiem Starksem a Frederickiem Lazarusem czy Richardem Livelym. Jeden został uznany za zmarłego. Dwaj pozostali byli zupełnie anonimowi.

Jeśli Richard Lively miał wyjść cało ze zbliżającej się konfrontacji, Ricky musiał odwrócić uwagę Rumpelstilskina od Durham.

Szepnął pod nosem:

- Wracam do Nowego Jorku.

Nazajutrz rano zaczął przygotowywać się do wyjazdu. Opłacił czynsz na miesiąc z góry i oznajmił gospodyni, że wyjeżdża w sprawach służbowych do miasta. Postawił w pokoju roślinę doniczkową i poprosił o jej regularne podlewanie. To najprostszy sposób, by uśpić czujność kobieciny - czy uciekinier prosiłby o podlewanie kwiatka? Przełożony z uniwersytetu pozwolił mu wykorzystać urlop plus nagromadzone nadgodziny. Ricky dokonał telefonicznie przelewu z miejscowego banku, gdzie Frederick Lazarus miał swoje konto, na rachunek w banku na Manhattanie, który otworzył sobie drogą elektroniczną.

Porobił również hotelowe rezerwacje w całym mieście na kolejne dni, posługując się przy każdej, z wyjątkiem ostatniej, numerami kart kredytowych Fredericka Lazarusa. Dwa ostatnie hotele mieściły się mniej więcej naprzeciwko siebie na Dwudziestej Drugiej Zachodniej. W pierwszym zarezerwował dwie doby dla Fredericka Lazarusa. W drugim - dwa tygodnie, używając karty VISA na nazwisko Richard Lively.

Zlikwidował skrytki pocztowe Fredericka Lazarusa, zlecając przesyłanie listów na adres drugiego hotelu.

Na koniec spakował do torby broń i kilka zmian ubrań, oddał wóz do Rent-A-Wreck i wypożyczył następny. Tym razem jednak zostawił wyraźne ślady. Na formularzu napisał imię i nazwisko oraz numer telefonu pierwszego hotelu, gdzie zrobił rezerwację dla Fredericka Lazarusa.

-I jeszcze jedno - powiedział do pracownika. - Doradziłem kumplowi, żeby też wynajął u państwa wóz. Macie przystępne ceny i nie robicie ceregieli, jak te większe wypożyczalnie.

Jasne - podchwycił młodzieniec, zdumiony, że ktokolwiek zawraca sobie głowę promowaniem ich usług.

Więc - ciągnął Ricky - jeśli zjawi się tu w ciągu najbliższych dni, dajcie mu dobrą cenę.

Chłopak kiwnął głową.

- A gdyby pytał o mnie, proszę mu powiedzieć, że wyjechałem w interesach. Do Nowego Jorku.

Młodzieniec wzruszył ramionami.

Nie ma sprawy. A ten pana znajomy jakoś się nazywa?

Jasne. R.S. Skin. Łatwo zapamiętać. Pan R. Skin.

W drodze trasą numer 95 do Nowego Jorku Ricky zatrzymał się w trzech centrach handlowych, gdzie kupił trzy telefony komórkowe i laptopa.

Wczesnym wieczorem zajechał do pierwszego hotelu, mieszczącego się w Chinatown. Było to zakazane miejsce i jak się Ricky spodziewał, nikogo tu nie zdziwiło, że zameldował się bez bagażu i wyszedł po kwadransie.

Pojechał metrem do ostatniego hotelu na swojej liście, gdzie przedstawił się jako Richard Lively.

Późnym wieczorem opuścił na krótko pokój hotelowy, żeby kupić w delikatesach kanapki i coś do picia. Potem aż do rana - z wyjątkiem jednego wyjścia o północy - opracowywał w skupieniu plan.

Ulica lśniła po przelotnym deszczu. Latarnie rzucały żółte snopy światła na czarną wilgotną nawierzchnię. Ricky szedł przez miasto szybkim krokiem, póki nie znalazł stojącej na uboczu budki telefonicznej. Pojazd na sygnale zmącił nocną ciszę. Ricky poczekał, aż syrena ucichnie. Wówczas wykręcił numer redakcji „Village Voice" i połączył się ze swoją skrzynką numer 1313. Miał ponad trzydzieści odpowiedzi.

Większość od osób sprowokowanych wzmianką o „zabawach i swawolach". Trzydziesta różniła się od pozostałych. Głos był chłodny, o metalicznym brzmieniu. Ricky domyślał się, że rozmówca mówił przez urządzenie zniekształcające. Nie ulegało jednak kwestii, że odpowiedź była zagraniem psychologicznym.

Ricky ma olej w głowie, łebski z niego człek.

A oto rym, żeby dalej szedł: Czuje się bezpieczny,

lecz brak mu pokory, Niechże jednak

lepiej nie wyłazi z nory. Wymknął się raz,

to doprawdy sztuka. Niechaj jednak więcej guza tu nie szuka.

Oto druga szansa, nowej gry początek,

Marnie się dla niego zakończy ten wątek.

Tym razem dług, z którym mi zalega,

Spłaci do ostatka, nieszczęsny lebiega.

Ricky odsłuchał wiadomość trzy razy. Wyczul w tym głosie coś znajomego, coś, co pobrzmiewało w metalicznym tonie mimo przetworzenia. Wzdrygnął się na myśl, że oto przemawia do niego sam Rumpelstilskin.

Kiedy wierszyk dobiegł końca, usłyszał głos Wergil:

„Oj Ricky, Ricky. Co za radość znów cię słyszeć. To niesamowite. Aleś mnie zaskoczył. Ostrzegałam ich, przecież wiesz. Naprawdę. Mówiłam im: Ricky to bystry gość. Ma intuicję i potrafi szybko działać, ale nie chcieli mnie słuchać. Myśleli, że będziesz tak samo nieostrożny jak każdy inny. No i sam widzisz, czym się to skończyło".

Westchnęła głęboko i ciągnęła:

„Cóż, nie potrafię zrozumieć, dlaczego chcesz odbyć kolejną rundę z panem R. Uważam, że powinieneś siedzieć cicho jak mysz pod miotłą i nie ujawniać się. Podejrzewam bowiem, że tym razem pan R. zażyczy sobie bardziej namacalnego dowodu swego zwycięstwa. To bardzo drobiazgowy człowiek. Tak przynajmniej słyszałam".

Głos Wergil urwał się, jakby raptownie odłożyła telefon. Ricky usłyszał sygnał w słuchawce i przeszedł do kolejnej wiadomości. Ponownie była to Wergil.

„Ricky, nie chciałabym, żeby spotkało cię to, co za pierwszym razem, ale jeśli chcesz zaczynać grę, twój wybór. Pierwszy ruch należy do ciebie".

Rankiem Ricky Starks pojechał metrem do śródmieścia, do pierwszego hotelu, w którym się zameldował, choć nie zamieszkał. Zwrócił klucz obojętnemu recepcjoniście, który przeglądał pismo pornograficzne. Mężczyzna miał prymitywną twarz. Wziął klucz, ledwie bąknąwszy coś pod nosem.

- Niech pan posłucha - powiedział Ricky. Recepcjonista spojrzał na niego. - Może mnie tu szukać pewien mężczyzna.

Recepcjonista kiwnął głową bez większego zainteresowania.

Ricky uśmiechnął się. Nie mógł sobie wyobrazić dogodniejszych okoliczności dla swoich zamiarów. Rozejrzał się wokół, upewnił się, że są sami w obskurnym holu, a następnie sięgnął do kieszeni marynarki poniżej kontuaru, wyjął pistolet i załadował go z charakterystycznym odgłosem.

Recepcjonista gwałtownie podniósł wzrok, wybałuszając oczy.

Ricky uśmiechnął się protekcjonalnie.

Może w końcu zaczniesz mnie słuchać.

Zamieniam się w słuch - odparł szybko mężczyzna.

Więc powtórzę - rzekł Ricky. - Jeśli będzie o mnie pytał jakiś facet, dasz mu ten numer: dwieście dwanaście-pięć pięć pięć-dwadzieścia siedem dziewięćdziesiąt osiem. Zastanie mnie pod nim.

Weź od niego za to pięćdziesiąt dolarów. Albo jeszcze lepiej stówę. I tak mu się opłaci. Mężczyzna spojrzał ponuro i kiwnął głową.

A jeśli mnie tu nie będzie? Powiedzmy, że skończy się moja zmiana.

Chcesz zarobić stówkę, to nie ruszaj tyłka - poradził mu Ricky.

Dobra. Niech będzie.

No to świetnie - powiedział Ricky, chowając broń do kieszeni. Uśmiechnął się do recepcjonisty i wskazał magazyn pornograficzny. - Nie przeszkadzam w poszerzaniu horyzontów - rzekł i ruszył do wyjścia.

Przemierzył miasto, by zameldować się w kolejnym hotelu.

Hotel przypominał wystrojem poprzedni - przygnębiające, wysłużone wnętrze. W holu minął dwie kobiety - kuse spódniczki, krzykliwe makijaże, wysokie szpilki nie pozostawiały cienia wątpliwości, czym się parały. Kiedy przechodził obok, spojrzały na niego, chętne oskubać go z kasy. Potrząsnął głową, gdy jedna z nich rzuciła mu zaczepne spojrzenie. Zdziwił się, kiedy usłyszał, jak druga mówi:

- Glina.

Zdawało mu się, że doskonale radzi sobie w światku, do którego trafił. Okazuje się jednak, pomyślał, że trudniej jest ukryć swoje korzenie, niż sądził. Jesteś tym, kim jesteś, nie tylko na zewnątrz, ale i wewnątrz.

Opadł na łóżko i poczuł, jak uginają się pod nim sprężyny. Właśnie w takim środowisku chciał się znaleźć. Chciał przekonać Rumpelstilskina, że podobnie jak on, wszedł w konszachty z półświatkiem.

Przez godzinę leżał na łóżku ze wzrokiem wbitym w biały sufit i pozbawioną abażuru żarówkę, zza ściany dochodziły jęki kopulującej pary.

Po południu tego samego dnia Ricky znalazł sklep z nadwyżkami dla wojska i marynarki wojennej, gdzie nabył kilka rzeczy, które mogły mu się przydać w kolejnym etapie gry. Niewielki łom, tanią blokadę rowerową, rękawiczki chirurgiczne, miniaturową latarkę, rolkę taśmy izolacyjnej oraz najtańszą lornetkę, jaką mieli na składzie.

Po powrocie do pokoju spakował wszystko wraz z pistoletem i dwoma świeżo kupionymi telefonami komórkowymi do plecaczka.

Z trzeciej komórki zadzwonił do kolejnego hotelu na swojej liście, gdzie się jeszcze nie zameldował. Zostawił pilną wiadomość dla Fredericka Lazarusa, by ten niezwłocznie oddzwonił, gdy tylko się pojawi. Podał recepcjonistce numer komórki, a następnie schował aparat do zewnętrznej kieszeni plecaka, uprzednio dokładnie oznaczywszy go długopisem. Kiedy dotarł do wypożyczonego samochodu stojącego na parkingu pod gołym niebem, wyjął znów komórkę i zadzwonił do tego samego hotelu, by zostawić sobie drugą pilną wiadomość. Zrobił to jeszcze trzy razy, jadąc w kierunku New Jersey. Za każdym razem coraz ostrzej i uporczywiej domagał się, by pan Lazarus oddzwonił, bo ma do niego sprawę nie cierpiącą zwłoki.

Po ostatnim telefonie zatrzymał się w przydrożnym barze przy wjeździe na płatną autostradę Jersey. Wszedł do męskiej toalety, umył ręce i zostawił komórkę na brzegu umywalki. Kiedy wychodził, minęła go grupka nastolatków zmierzająca do toalety. Uznał, że pewnie przywłaszczą sobie telefon i zaczną z niego od razu korzystać, a właśnie o to mu chodziło.

Pod wieczór dotarł do West Windsor.

Wstąpił do jadłodajni, którą wypatrzył przy trasie numer 1, by zabić nieco

czasu, spożywając cheeseburgera z frytkami. Kiedy wyszedł na zewnątrz, zmierzch wciąż jeszcze się ociągał. Pojechał na miejscowy cmentarz. Miał szczęście, bo brama nie była zamknięta. Postawił wypożyczony samochód za niewielkim składzikiem skleconym z desek, tak by nie był widoczny z drogi, a także nie wzbudził podejrzeń, gdyby ktoś go jednak zauważył.

Światło dnia blakło teraz z każdą chwilą, niebo nad New Jersey stało się szarobure, jakby skraj świata spopielił się w upale. Ricky zarzucił sobie plecak na ramię, spojrzał na pustą wiejską drogę i zaczął biec w kierunku psiarni, gdzie miały na niego czekać przydatne informacje.

Zszedł z jezdni, znalazł się pod baldachimem drzew, minął tablicę z rysunkiem rottweilera o potężnej piersi. Zboczył z drogi dojazdowej w krzaki, za którymi farma kryła się przed wzrokiem podróżujących autostradą, ostrożnie podkradł się do domu i psich zagród. Wciąż skryty wśród zieleni, wyjął z plecaka lornetkę i zlustrował okolicę.

Najpierw przyjrzał się zagrodzie najbliżej drzwi frontowych. Rottweiler przechadzał się nerwowo tam i z powrotem. Ricky nie zbliżał się zanadto, żeby nie drażnić psa. Omiótł lornetką okolicę i zobaczył wyraźny blask telewizora wypełniający pomieszczenie od frontu głównego budynku. Biuro, nieco po lewej, skrywał mrok. Domyślał się, że było zamknięte. Kilka psów ożywiło się w swoich klatkach, węszyły ostro w powietrzu.

Ricky wziął głęboki oddech. Kiedy podniósł wzrok, stwierdził, że światło dnia w końcu zgasło. Wyjął niewielki łom i blokadę rowerową, chwycił je mocno prawą dłonią. Wyskoczył z krzaków i rzucił się biegiem w stronę budynku.

W powietrzu rozległa się kakofonia skamlenia, wycia, szczekania i warczenia. Ricky słyszał, że zwierzęta biegają ożywione w ciasnych zagrodach. Momentalnie dotarł do boksu rottweilera. Poruszał się błyskawicznie, szybko zabezpieczył blokadą rowerową drzwiczki do klatki i zatrzasnął zamek na szyfr. Rottweiler natychmiast zdarł plastik chroniący stalowy łańcuch. Ricky pognał do biura.

Wepchnął łom w drzwi i wyrwał zamek. Drzwi stanęły otworem. Wszedł do środka. Przerzucił plecak na pierś, by schować łom i wyjąć pistolet.

Psy tymczasem urządzały prawdziwy koncert. Zapalił latarkę i przeszedł cuchnącym korytarzem między boksami, po drodze zatrzymując się i otwierając kolejno wszystkie drzwiczki. Po chwili otoczyło go rozszczekane kłębowisko czworonogów wszelkich ras. Wymachując rękami w lewo i w prawo, opędzał się od rozbrykanej zgrai. Wreszcie wycofał się do biura.

Usłyszał, jak ktoś zapala zewnętrzne reflektory i trzaska drzwiami. Właściciel psiarni, pomyślał. Policzył do dziesięciu,po czym dobiegł go dźwięk ponad ujadaniem pobudzonych psów: mężczyzna usiłował otworzyć klatkę z rottweilerem. Wtedy Ricky rozwarł na oścież drzwi biura.

- Przywracam wam wolność - powiedział.

Blisko trzydzieści psów, zachwyconych swobodą, pomknęło, szczekając, w ciepłą noc.

Kiedy Ricky wyszedł na zewnątrz i stanął na skraju światła rzucanego przez reflektor, usłyszał, jak właściciel psiarni klnie siarczyście, przewrócony przez rozpędzoną hordę psów. Podźwignął się, próbując odzyskać równowagę. Gdy w końcu uniósł wzrok, dostrzegł pistolet Ricky'ego wycelowany we własną głowę.

- Jesteś sam? - spytał Ricky.

Co? - stęknął mężczyzna, zataczając się ze zdumienia.

Czy jesteś sam? Czy jest jeszcze ktoś w domu? Mężczyzna załapał. Pokręcił głową.

Jestem sam.

Ricky zbliżył do niego pistolet na tyle, by tamten poczuł gryzący zapach stali, smaru, a może i śmierci. Rottweiler wciąż napierał na metalowe ogrodzenie, szczerząc wściekle kły.

Dobra. Porozmawiajmy.

Kim jesteś? - spytał mężczyzna.

Dopiero po chwili Ricky uświadomił sobie, że podczas pierwszej wizyty był ucharakteryzowany.

- Kimś, kogo wolałbyś nie znać - rzekł głucho, celując w jego głowę.

Chwilę zajęło mu usadzenie hodowcy tam, gdzie chciał, czyli przy

drzwiach wiodących na wybieg rottweilera, z rękoma na kolanach, by mógł dobrze je widzieć.

Część psów rozpierzchła się, część zebrała się u stóp swego pana, a pozostałe hulały po żwirowym podjeździe.

Nie mam pojęcia, kim pan jest - odezwał się mężczyzna. - Nie trzymam tu pieniędzy, a poza tym...

To nie napad. Wystarczy ci wiedzieć, że jestem uzbrojonym facetem, który chce otrzymać odpowiedzi na parę pytań.

Hodowca kiwnął głową.

- Chcę się dowiedzieć czegoś o tym zmarłym małżeństwie i trójce dzieci, których, jak twierdzisz, nie adoptowało. A także o telefonie,jaki wykonałeś po wizycie mojego znajomego, Lazarusa. Gdzie dzwoniłeś?

Mężczyzna potrząsnął głową.

Powiem ci tylko, że zapłacili mi za ten telefon.

Kto taki?

Mężczyzna potrząsnął głową.

- Moja sprawa, twardzielu.

Ricky uniósł pistolet na wysokość jego głowy. Hodowca uśmiechnął się.

Widziałem wielu gości, którzy potrafią posługiwać się pukawkami, ale ty, idę o zakład, nie jesteś jednym z nich. - Miał głos zdenerwowanego hazardzisty.

Masz rację - rzekł Ricky przeciągle. - Nie mam wielkiej wprawy w strzelaniu. Może więc warto trochę poćwiczyć?

Po tych słowach wycelował lufę w rottweilera.

Ej, ty, po co ten pośpiech! - Emocje poniosły hodowcę, tak jak gromadkę psów swawolących dookoła.

Więc będziesz gadał? - spytał Ricky.

Ten pies jest wart tysiące. Cholera! - rzucił hodowca. - To samiec alfa! Poświęciłem wiele godzin, połowę mojego życia, na jego tresurę. Nie możesz go zastrzelić.

To się jeszcze okaże - odrzekł Ricky. - Dobrze się zastanów, czy ukrywanie informacji jest warte życia psa.

Nie mam pojęcia, kim oni są - zaczął mężczyzna. Po tych słowach Ricky znów wycelował w psa. - No dobra. Powiem.

Mądry chłopiec.

Niewiele wiem - zastrzegł hodowca.

Kiepski początek - zauważył Ricky. Bez namysłu strzelił w stronę psa. Kula trafiła w drewnianą budę na końcu zagrody. Bestia zawyła z przerażenia i wściekłości.

Nie rób tego! Błagam. Masz rację co do tego małżeństwa. Nie znam szczegółów, ale adoptowali tę trójkę dzieci tylko na papierze. Nigdy ich tu nie było. Nie mam pojęcia, o co w tym wszystkim chodziło, bo zjawiłem się tu już po śmierci małżonków. Oboje zginęli w wypadku samochodowym. Na rok przed ich śmiercią proponowałem, że odkupię posiadłość. Po kraksie zadzwonił do mnie człowiek, który przedstawił się jako wykonawca testamentu. Spytał, czy chcę kupić nieruchomość wraz z hodowlą. Cena była niewiarygodnie niska. Psie pieniądze. Z miejsca podpisaliśmy umowę.

Kto prowadził transakcję? Jakiś prawnik?

Tak, miejscowy gość.

Wiesz może, kto sprzedał posiadłość?

Tylko raz widziałem jego nazwisko. Wydaje mi się, że jakiś lekarz. Kazali mi zadzwonić pod wskazany numer, jeśli ktokolwiek pytałby o to zmarłe małżeństwo lub o trójkę dzieciaków.

Dostałeś nazwisko?

Nie, tylko numer na Manhattanie. Sześć czy siedem lat później jakiś facet zadzwonił do mnie ni stąd, ni zowąd z wiadomością, że numer się zmienił. I dał mi kolejny nowojorski telefon. Potem, znów po kilku latach, ten sam facet odezwał się i podał mi kolejny numer, tym razem w jakiejś wiosce w stanie Nowy Jork. Pytał, czy ktoś się tu kręcił. Odparłem, że nie. Nikt nie interesował się poprzednimi właścicielami aż do dnia, w którym pojawił się Lazarus. Zaczął mnie wypytywać, ale przegnałem go na cztery wiatry. Potem zadzwoniłem pod tamten numer. Odebrał mężczyzna. Postarzał się. Słychać to było po jego głosie. Podziękował za wiadomość. Nie więcej jak dwie minuty później odezwał się znowu telefon. Tym razem dzwoniła młoda kobieta. Powiedziała, że wyśle mi nieco gotówki za przysługę, a w ramach premii dostanę jeszcze więcej, jeśli znajdę tego La-zarusa. Odparłem, że na pewno zatrzymał się w jednym z trzech czy czterech okolicznych moteli. Od tamtej pory był spokój, póki nie zjawiłeś się ty.

- Pod jaki numer dzwoniłeś?

Hodowca wyrecytował bez zająknięcia dziesięć cyfr.

- Dzięki - powiedział chłodno Ricky. Nie musiał nic zapisywać.Znał ten numer.

Machnął pistoletem, nakazując mężczyźnie, by obrócił się do niego tyłem.

- Dłonie za plecy - polecił. - Muszę cię unieruchomić na jakiś czas,żeby móc spokojnie odejść, nim dorwiesz obcęgi i wypuścisz na wolność to bydlę. Wolę być przez chwilę sam.

Hodowca uśmiechnął się, słysząc tę uwagę.

- To jedyny mściwy pies, jakiego znam. Dobra. Rób więc, co masz robić.

Ricky związał mu ręce taśmą izolacyjną i wstał.

Zadzwonisz do nich, prawda? Mężczyzna kiwnął głową.

Gdybym powiedział, że nie, i tak byś się kapnął, że kłamię. Ricky pomyślał, nim się odezwał:

W porządku, w takim razie przekaż im ten wierszyk:

Niebawem naszej zabawy kres.

Teraz Lazarus zwycięzcą jest.

Na nic się nie zda wasze gadanie,

Czytajcie „ Voice" nowe wydanie.

- Powtórz.

Dopiero po kilku próbach właściciel psiarni zdołał mniej więcej opanować rymowankę. Ricky uśmiechnął się.

Posłuchaj mojej rady.-Tak?

- Zadzwoń. Wyrecytuj wierszyk. Złap wszystkie psy, które uciekły.A potem zapomnij o całej sprawie. Wróć do swojego zwykłego życia,jakby nigdy nic się nie stało.

Potem, zostawiwszy hodowcę siedzącego na ziemi, przebiegł przez podjazd, a następnie skierował się ku cmentarzowi, gdzie stał jego samochód. Tej nocy czekała go daleka podróż. Daleka w sensie dosłownym i przenośnym. Wiodła w przeszłość i wyznaczała kierunek ku przyszłości. Przyspieszył jak maratończyk, który czuje, że zbliża się już do mety, choć jeszcze jej przed sobą nie widzi.

Wkrótce po północy dotarł do budki, w której pobiera się opłaty za użytkowanie autostrady, po zachodniej stronie rzeki Hudson na północ od Kingston w stanie Nowy Jork.

Uiścił opłatę. Jego samochód był jedynym, który przekraczał most o tak późnej porze. Wypatrzył miejsce na postój po stronie Rhinec-liff. Zatrzymał się i wyjął jeden z telefonów komórkowych. Wykręcił numer recepcji ostatniego hotelu, w którym miał się zatrzymać Frederick Lazarus.

Hotel Exelsior. Czym mogę służyć?

Nazywam się Frederick Lazarus - przedstawił się Ricky.

Rezerwowałem pokój od dzisiaj. Ale przyjadę dopiero jutro. Mógłby pan sprawdzić, czy są dla mnie jakieś wiadomości?

Proszę chwileczkę poczekać - odparł recepcjonista. Rozległ się stukot odkładanej na blat słuchawki. Po chwili Ricky usłyszał: - Cieszy się pan wielkim powodzeniem, panie Lazarus. Czekają na pana co najmniej trzy lub cztery wiadomości.

Proszę mi je odczytać - rzekł Ricky. - A ja już pana odpowiednio wynagrodzę, gdy przyjadę.

Recepcjonista przeczytał wiadomości, które Ricky sam zostawił dla siebie, ale żadnych innych. To dało mu do myślenia.

- Kręcił się tam ktoś, kto mnie szukał?

Mężczyzna zawahał się, co wystarczyło za odpowiedź. Nim recepcjonista skłamał, mówiąc „nie", Ricky uprzedził go:

Zabójcza laska, co?

Recepcjonista odchrząknął.

Jest tam teraz? - spytał Ricky.

Nie - padła odpowiedź. - Wyszła. Niecałą godzinę temu, wkrótce po rozmowie przez komórkę. Spieszyła się. Ten facet wyszedł razem z nią. Cały wieczór kręcili się tu i wypytywali o pana.

A ten facet, który z nią był? Taki pulpecik o ziemistej cerze?

Zgadza się - potwierdził recepcjonista i dodał ze śmiechem. - To był on.

Mam cię, Merlin, pomyślał Ricky.

Zostawili jakiś numer telefonu?

Nie. Powiedzieli, że jeszcze wrócą. I prosili, żebym nic panu nie mówił. O co tu chodzi?

Prowadzę z nimi interesy. Gdyby się pojawili, proszę im podać ten numer... - Odczytał numer ostatniej komórki. -I niech panu dobrze za niego zapłacą. To dziani ludzie.

Rozłączył się i opadł na fotel. Właściciel psiarni zdążył się już na pewno oswobodzić z pęt i zadzwonił, gdzie trzeba, w związku z czym Ricky spodziewał się, że w domu, do którego zmierzał, będzie się paliło przynajmniej jedno światło.

Tak jak poprzednio, Ricky zostawił wypożyczony samochód na poboczu, by nie rzucał się nikomu w oczy. Do celu miał jeszcze dobre półtora kilometra, postanowił jednak dopracować swój plan działania w czasie drogi. Biegnąc, zadał sobie pytanie: czy chcesz tej nocy pozbawić kogoś życia?

Zatrzymał się, gdy dotarł do podjazdu przed domem. Zgodnie z jego przewidywaniami, w gabinecie paliło się pojedyncze światło.

Spodziewa się mnie, pomyślał Ricky. A Wergil i Merlin, którzy mogliby mu pomóc, wciąż tkwią w Nowym Jorku. Nawet jeśli wdusili gaz do dechy po moim telefonie do hotelu, czeka ich co najmniej godzina jazdy.

Wziął pistolet do prawej ręki i zarepetował. Odbezpieczył broń i nonszalancko podszedł do drzwi frontowych. Bez pukania przekręcił gałkę. Tak jak myślał, było otwarte.

Wszedł do środka. Z gabinetu dobiegł głos:

- Tu jestem, Ricky.

Zrobił krok do przodu, unosząc przed sobą pistolet. A następnie wszedł w snop światła wylewającego się przez drzwi.

- Witam, doktorze Lewis.

Starszy pan stał za biurkiem wyczekująco pochylony.

Jechałeś taki szmat drogi tylko po to, żeby mnie zamordować? - spytał.

Tak - odparł Ricky, choć mijało się to z prawdą.

A więc, do dzieła. - Doktor wbił w niego wzrok.

Rumpelstilskin - rzucił Ricky. - Więc to był pan, od samego początku.

Doktor Lewis potrząsnął głową.

- Mylisz się. Ale faktycznie ja go stworzyłem. Przynajmniej w pewnym stopniu.

Ricky przesunął się w bok i wszedł głębiej do pomieszczenia, trzymając się blisko ściany. Stały przy niej te same półki z książkami, co poprzednio. Wiało tu chłodem. Żaden element na ścianach ani na biurku nie mówił nic o właścicielu gabinetu. Ricky pomyślał ponuro: niepotrzebny dyplom w ramkach, który uprawnia do bycia złym. Zastanawiał się, czemu wcześniej uszło to jego uwagi. Skinieniem pistoletu kazał staruszkowi siąść w skórzanym fotelu za biurkiem.

Doktor Lewis opadł z westchnieniem.

- Chcę widzieć pańskie dłonie - zażądał Ricky.

Starszy pan podniósł ręce, a następnie postukał się w czoło palcem wskazującym.

Nie to, co mamy w dłoniach, jest naszą prawdziwą bronią, Ricky, ale to, co w głowie.

Dawniej pewnie bym się z panem zgodził, doktorze, ale teraz w pełni polegam na tym cacku, czyli samopowtarzalnym rugerze. Magazynek mieści piętnaście nabojów, a wystarczy jeden, by rozłupać panu czaszkę.

Doktor Lewis milczał, spoglądając na pistolet. Po chwili na jego twarzy pojawił się uśmiech.

- Ricky, przychodziłeś do mnie na kozetkę cztery razy w tygodniu przez cztery lata. Doskonale wiem, że nie nadajesz się na zabójcę.

Ricky potrząsnął głową.

- Znał pan doktora Fredericka Starksa. Ale on już dawno nie żyje, a o mnie nie wie pan nic.

I po tych słowach oddał strzał.

Pojedynczy pocisk świsnął doktorowi Lewisowi nad głową i trafił w pełną książek półkę za jego plecami. Ricky ujrzał, jak kula strzępi jakiś foliał medyczny.

Doktor Lewis zbladł.

- Boże drogi - wyrwało mu się. Obrócił się nieco na fotelu i zerknął, gdzie trafiła kula. Wydał z siebie zdławiony rechot i potrząsnął głową.

- Co za strzał, Ricky. Masz oko. Bliżej prawdy niż mojej głowy.Ricky spojrzał na leciwego lekarza. Podobnie jak przed rokiem,

ustawił fotel naprzeciwko staruszka.

Skoro nie pan jest Rumpelstilskinem - spytał chłodno - to kto nim jest?

Najstarsze dziecko kobiety, której nie potrafiłeś pomóc.

Do tego już sam doszedłem. Kto to taki? Doktor Lewis wzruszył ramionami.

Chłopiec, którego adoptowałem.

Tego dowiedziałem się dziś wieczorem. A pozostała dwójka?

Jego młodszy brat i siostra. Znasz ich. To Merlin i Wergil.

Ich także pan adoptował?

Tak. Przygarnęliśmy całą trójkę. Najpierw władze Nowego Jorku ustanowiły nas ich rodziną zastępczą. A później dogadaliśmy się z naszymi krewnymi z New Jersey, by byli dla nas przykrywką.

Noszą więc pańskie nazwisko?

Nie. - Starszy pan potrząsnął głową.

- To nie takie proste, Ricky. Nie znajdziesz ich w żadnej książce telefonicznej pod nazwiskiem Lewis. Stworzyłem ich od początku. Każde ma inne nazwisko. Inną tożsamość. Inne wykształcenie i przeszło inną terapię. W głębi duszy są jednak rodzeństwem.

Ale po co? Po co ten cały cyrk z tuszowaniem ich przeszłości?

Moja żona chorowała, a poza tym w świetle prawa byliśmy już za starzy na adopcję. Pomysł z krewnymi sprawdził się. Chętnie nam pomogli za odpowiednią opłatą. Pomogli i zapomnieli o całej sprawie.

Jasne - rzekł Ricky z ironią. - A ten ich wypadek? Zginęli w kraksie.

Doktor Lewis potrząsnął głową.

- Zbieg okoliczności - powiedział.

- Czemu właśnie oni? Czemu akurat ta trójka? Starszy pan znów wzruszył ramionami.

- Powiedz mi, Ricky. Zabójca - taki prawdziwie bezwzględny,morderczy psychopata - to ktoś, kogo ukształtowało środowisko? Czy może już takim się urodził? Jak to jest, Ricky?

Środowisko. Każdy psychoanalityk to potwierdzi. Najwyżej genetycy mogą się nie zgadzać. Jednak z psychologicznego punktu widzenia, kształtuje nas otoczenie.

Zgoda. Więc przygarnąłem tego dzieciaka wraz z dwójką jego rodzeństwa, by stał się dla mnie szczurem doświadczalnym w badaniach nad złem. Porzucony przez biologicznego ojca. Odrzucony przez krewnych. Bity przez socjopatycznych kochanków matki. W końcu na jego oczach zrozpaczona matka odebrała sobie życie z powodu nędzy. Istna recepta na zło, sam przyznasz.

Faktycznie.

Wydawało mi się, że mogę przygarnąć to dziecko i zniwelować w nim pierwiastek zła. Łudziłem się, że potrafię zrobić z niego pełnowartościowego członka społeczeństwa. Co za arogancja z mojej strony...

Nie udało się?

Nie. Wszczepiłem mu jednak, o dziwo, lojalność. I powiedzmy, coś w rodzaju przywiązania. To przerażające, a zarazem fascynujące, Ricky, być kochanym przez anioła śmierci. Bo tym właśnie jest Rumpelstilskin. Zawodowym mordercą. I jest w swoim fachu doskonały. Posiadł najlepsze wykształcenie, na jakie mnie było stać. Exeter. Harvard. Szkoła Prawa w Columbii. Wiesz, co jest w tym wszystkim najciekawsze?

-No?

- Jego praca tak naprawdę niczym nie różni się od naszej. Ludzie przychodzą do niego ze swoimi problemami. Słono mu płacą za ich rozwiązywanie.

Ricky poczuł, że brak mu tchu.

-I jeszcze jedno, prócz tego, że jest bajecznie bogaty, ma pewną cechę. Nic nie jest w stanie go powstrzymać. - Staruszek westchnął i dodał. - Ale o tym zdążyłeś już się zapewne przekonać. Przyczaił się na wiele lat i szykował do zniszczenia wszystkich, którzy kiedykolwiek skrzywdzili jego matkę.

Ale dlaczego włączył w to mnie? - wyrwało się Ricky'emu. -Przecież ja nie...

Ależ tak. Przyszła do ciebie po pomoc w rozpaczy, ty zaś byłeś nazbyt zajęty własną karierą, by poświęcić jej odrobinę uwagi.

Po chwili Ricky spytał:

- Kiedy się pan dowiedział...

Że łączy cię coś z moim eksperymentem adopcyjnym? Pod koniec twojej terapii. Postanowiłem obserwować, jak to się z czasem rozwinie.

Ale przecież mógł mnie pan ostrzec, kiedy Rumpelstilskin zdradził swoje zamiary.

Miałem zdradzić adoptowane dziecko dla dawnego pacjenta? Którego zresztą, szczerze mówiąc, nie za bardzo lubiłem.

Te słowa ubodły Ricky'ego. Wyraźnie widział, że starzec jest równie przesiąknięty złem jak dziecko, które ongiś adoptował. A może nawet bardziej.

Co z pozostałą dwójką?

Mężczyzna, którego znasz jako Merlina, naprawdę jest prawnikiem i to całkiem zdolnym. Kobieta zaś, która przedstawiła ci się jako Wergiliusz, to aktorka, którą czeka świetlana kariera. Zwłaszcza teraz, gdy już prawie uporali się z demonami przeszłości. Powinieneś jeszcze wiedzieć, że oboje święcie wierzą, iż to ich starszy brat - znany ci jako Rumpelstilskin - uratował im życie. Nie ja, choć jest w tym trochę i mojej zasługi. Dzięki niemu trzymają się razem. Pamiętaj, że są bez reszty oddani człowiekowi, który cię zabije.

Kim on jest? - spytał Ricky.

Mam ci podać jego nazwisko? Adres? Miejsce pracy?

- Tak. Chcę poznać nazwiska ich wszystkich.Psychoanalityk potrząsnął głową.

Jesteśmy tu sami, Ricky. Ale jak długo jeszcze? Chyba nie wątpisz, że wiedząc, iż do mnie jedziesz, wezwałem pomoc. Ile im to zajmie?

Mamy dość czasu.

Na twoim miejscu nie byłbym tego taki pewien - uśmiechnął się staruszek. - Ale umilmy sobie czas. Powiedzmy, że gdzieś w tym pokoju znajdziesz informacje, których szukasz. Czy dotrzesz do nich w porę, nim zjawią się moje posiłki?

Znużyły mnie te gierki.

Masz je w zasięgu wzroku. I byłeś bliżej nich, niż mogłem się spodziewać. Na tym dość podpowiadania.

Rezygnuję z gry.

Obawiam się, że na razie nie możesz się wycofać, bo gra wciąż się toczy. - Doktor Lewis gwałtownie uniósł obie dłonie i dodał: - Muszę coś wyjąć z górnej szuflady biurka. Na pewno cię to zainteresuje. Mogę?

Ricky wycelował mu pistolet w czoło i skinął głową. Na ustach Lewisa znów pojawił się perfidny uśmieszek. Wyjął z szuflady kopertę.

Proszę mi ją podać.

Jak sobie życzysz. - Doktor przesunął kopertę po blacie biurka, Ricky podniósł ją. Na ułamek sekundy spuścił staruszka z oczu. Popełnił błąd. Kiedy ponownie podniósł wzrok, ujrzał starszego pana z uśmiechem na twarzy i rewolwerem o krótkiej lufie kaliber 38.

Mężczyźni patrzyli sobie w oczy, celując w siebie nawzajem.

To ci dopiero fantazja psychoanalityka, nie ma co - wyszeptał doktor Lewis. - Czyż w układzie przeniesienia nie pragniemy zamordować swego terapeuty, tak jak matki lub ojca czy każdej innej osoby, którą obarczamy winą za wszelkie zło, jakie nas spotkało?

Dziecko mogło być szczurem doświadczalnym wykorzystanym do badań nad złem, jak pan wspominał, ale można je też było odmienić. Mógł pan to zrobić, ale wolał pan obserwować, jak się rozwinie pozostawione samo sobie.

Doktor Lewis nieco zbladł.

- Doskonale pan wiedział - ciągnął Ricky - że jest pan takim samym psychopatą jak on. Chciał pan mieć zabójcę, więc znalazł go sobie, ponieważ w gruncie rzeczy to pan pragnął zostać zabójcą.

Starzec rzucił mu groźne spojrzenie.

- Zawsze byłeś bystry. Pomyśl tylko, do czego byś doszedł, gdybyś był ambitniejszy. Odrobinę subtelniejszy.

- Proszę odłożyć broń, doktorze.

Nie zastrzeli mnie pan.Doktor Lewis wciąż celował w Ricky'ego, ale kiwnął głową.

Przecież nie muszę - powiedział. - Ten, kto raz cię zabił, zrobi to ponownie.

Raczej nie, jeśli wolno mi coś powiedzieć. Może znowu zniknę. Raz się udało, rozpłynę się jak kamfora drugi raz.

Mylisz się, Ricky. - Doktor Lewis wzruszył ramionami. - Nasz czas kończy się tej nocy. To ostatnia sesja. Chciałbym postawić ci pewne pytanie. Skoro Rumpelstilskin tak bardzo pragnął twojej śmierci, gdyż zawiodłeś jego matkę, co zrobi, kiedy nabierze przekonania, że uśmierciłeś także mnie?

O co panu chodzi? - spytał Ricky.

Staruszek jednak nie odpowiedział. Zamaszystym gestem uniósł lufę do skroni i z uśmiechem szaleńca wypalił.

JEDENAŚCIE

Osłupiały i przerażony Ricky wydał zduszony krzyk, który zlał się z echem wystrzału.

Nim odgłos wtopił się w noc, zerwał się na równe nogi i zbliżył do biurka, by przyjrzeć się człowiekowi, któremu niegdyś bezgranicznie ufał. Ciało doktora Lewisa opadło do tyłu, odchylone lekko w bok silą śmiercionośnego strzału w skroń. Miał otwarte oczy i wpatrywał się nimi w przestrzeń z makabryczną intensywnością. Purpurowa mgiełka krwi spryskała półkę z książkami, ciemnordzawa strużka spływała zaś psychoanalitykowi po twarzy. Ricky stłumił krzyk, gdy ciałem starca wstrząsnęły śmiertelne konwulsje.

Próbował zebrać myśli. Mocno chwycił się biurka, by odzyskać równowagę.

- Coś ty mi zrobił, staruchu? -jęknął głośno.

Po chwili sam znalazł odpowiedź na to pytanie: Lewis chciał go zabić. Śmierć doktora niewątpliwie rozjuszy trio, które pomści ją w okrutny sposób. Starzec pragnął, by wszystkie osoby, biorące udział w grze o życie, sięgnęły takiego dna moralnego, jakiego sięgnął on sam. Było to ważniejsze niż zabicie Ricky'ego. Od początku, myślał Ricky, nie chodziło wcale o samą śmierć, lecz o pewien proces, który prowadzi do zbrodni.

Taka gra mogła się narodzić tylko w umyśle psychoanalityka.

Rumpelstilskin mógł występować jako anioł zemsty i jednocześnie prowokator, myślał Ricky, ale twórcą gry był ten nieboszczyk. Nie ulegało to wątpliwości.

Dopiero po chwili przypomniał sobie, że wciąż ściska w dłoni kopertę, którą wręczył mu dawny mentor. Rozdarł papier i wyjął ze środka pojedynczą kartkę. Pośpiesznie przeczytał:

Ricky, zapłatą za zło jest śmierć. Możesz traktować mój ostatni czyn jako okup za wszelkie wyrządzone przeze mnie zło. Informacje, których szukasz, są przed twoimi oczami, ale czy masz dość sprytu, by je dostrzec? Wątpię. Wielce prawdopodobne, że jeszcze tej nocy rozstaniesz się z życiem, podobnie jak ja. Z tą różnicą, że twoja śmierć będzie bardziej bolesna niż moja, bo masz o wiele czystsze sumienie.

List nie był podpisany.

Znów ogarnęła go panika.

Usiłował przekalkulować w myślach: zaraz, kiedy to staruszek zadzwonił do Merlina, Wergil, a może i do Rumpelstilskina z wiadomością, że Ricky jedzie do niego? Z miasta do domku na wsi były dwie godziny. Może ciut krócej. Czy zostały mu już tylko sekundy? Minuty? A może kwadrans?

Przed twoimi oczami... myślał gorączkowo. Ostrożnie obszedł biurko, starając się nie trącić zwłok, i otworzył górną szufladę.

Była pusta.

Podobnie jak pozostałe. Schylił się, by zajrzeć pod biurko, ale i tam nic nie znalazł. Skoncentrował się więc na nieboszczyku. Ciężko sapiąc, przeszukał kieszenie zmarłego. Nic.

Kolejny raz omiótł wzrokiem gabinet.

Chciało mu się wyć ze złości. Wiedział, że to, czego szuka, musi być tuż.

Wziął kolejny głęboki oddech. A może nie ma nic, pomyślał, tylko stary chce mnie przytrzymać do przyjazdu swoich adoptowanych dzieci morderców. Nie, to kłamstwo byłoby zbyt banalne. Doktor Lewis był bardziej wyrafinowany.

Ricky skierował się do półki z książkami. Rzędy dzieł z dziedziny psychiatrii. Woluminy na temat depresji, lęków i snów. Dziesiątki książek, w tym ta trafiona jego kulą: „Encyklopedia upośledzeń psychicznych". Jego strzał rozerwał tylko litery „cznych" należące do ostatniego słowa.

Zatrzymał się wpatrzony przed siebie. Po co psychoanalitykowi książka na ten temat, skoro zajmował się łagodnie zwichrowanymi emocjami, a nie poważnymi skrzywieniami.

Wcześniej doktor Lewis odwrócił się, spojrzał, gdzie trafiła kula, i parsknął śmiechem. Ricky zdjął z półki encyklopedię. Otworzył ją na tytułowej stronie. Na tytule czerwonym atramentem napisano: „Trafny wybór, Ricky. Ale czy uda ci się odnaleźć właściwe hasła?".

Uniósł wzrok, słyszał tykanie zegara. Nie miał czasu do namysłu. Ostatni raz rzucił okiem na zwłoki. Pomyślał, że powinien coś powiedzieć, cokolwiek odczuć, tymczasem puścił się pędem do samochodu.

Biegnąc, pokonał tylko połowę odległości dzielącej go od samochodu, kiedy usłyszał, że jakiś pojazd zbliża się szybko w jego kierunku. Nie wahając się ani chwili, skrył się za kępą drzew. Przykucnął, lecz uniósł głowę, gdy wielki czarny mercedes przejechał z rykiem obok.

Dotarł do miasta na długo przed świtem. Wrócił do wynajętego pokoju. Musiał zwalczyć w sobie chęć natychmiastowego rzucenia się na łóżko i zaśnięcia.

Odpowiedzi... zastanawiał się. Znajdzie je wszystkie w księdze o upośledzeniach psychicznych. Tylko gdzie? Encyklopedia, licząca siedemset siedemdziesiąt dziewięć stron, była ułożona alfabetycznie. Nie wiedział, co robić, nie miał czasu na studiowanie kolejno każdej stronicy.

Kartkował na chybił trafił, zastanawiając się nad taktyką. Przerzucił kilka stron na literę V. Całkiem przypadkowo wpadł mu w oczy znaczek na pierwszej stronie sekcji poświęconej tej literze. W górnym rogu, tym samym atramentem, którym doktor Lewis powitał go na pierwszej stronie, widniał ułamek 1/3. To wszystko.

Ricky przeszedł do haseł na literę M. W podobnym miejscu znalazł 1/4. W końcu na pierwszej stronie z hasłami na R odszukał 2/5.

Nie miał wątpliwości, że oto posiadł klucz. Teraz czekało go otworzenie zamków. Pochylił się nieco, główkując gorączkowo. Zagadka była tworem jednej z najbardziej złożonych osobowości, z jakimi zetknął się w swojej praktyce.

Zadał sobie pytanie: co tak naprawdę wiem?

Portrety zaczęły wyłaniać się w myślach, poczynając od Wergil. Doktor Lewis mówił, że to aktorka. Była najmłodszym z rodzeństwa dzieckiem wyrosłym w biedzie. W podświadomości zapewne walczy ze swoją tożsamością, zastanawiając się, kim faktycznie jest. Stąd wybór zawodu, w którym trzeba co chwilę stawać się kimś innym.

Ricky poprawł się na krześle. Spróbuj zgadnąć, zmuszał się do myślenia. Naukowa hipoteza: narcystyczne zaburzenie osobowości.

Otworzył encyklopedię na odpowiednim haśle.

Serce szybciej mu zabiło. Zobaczył, że doktor Lewis zakreślił na żółto kilka liter w środku wyrazów. Ricky spisał je na kartce. Usiadł prosto i spojrzał na to, co powstało. Nie miało to najmniejszego sensu. Wrócił do encyklopedycznej definicji i przypomniał sobie o kluczu: „1/3". Tym razem zapisał co trzecią z zaznaczonych na żółto liter. Znowu kulą w płot.

Wytężał umysł. Spojrzał na litery, które były od siebie oddalone o trzy słowa. Nim je jednak spisał, pomyślał: jedna na trzy. Zapisał więc te, które znajdowały się trzy linijki niżej.

Po chwili uzyskał wyraz Agencja.

Szybko spisał pozostałe sześć liter i otrzymał Jonesa.

Wstał i podszedł do szafki nocnej, na której leżała książka telefoniczna Nowego Jorku. Otworzył na stronie poświęconej agencjom aktorów i znalazł niewielkie ogłoszenie wraz z telefonem: „Agencja Jonesa - agencja aktorów i aktorek teatralnych oraz filmowych, pośredniczy w dobieraniu przyszłych gwiazd do ról".

Pierwsze trafienie. Teraz prawnik Merlin.

Przypomniał sobie jego wygląd: włosy starannie zaczesane, garnitury dokładnie odprasowane, manicure. Człowiek, który pragnął wszechobecnego porządku, nie tolerując bałaganu światka, z jakiego się wywodził. Ricky nie miał najmniejszego problemu z diagnozą: zaburzenie obsesyjno-kompulsywne.

Otworzył encyklopedię na odpowiedniej stronie i znów dostrzegł litery zaznaczane w ten sam sposób, co poprzednio. Za pomocą klucza błyskawicznie odcyfrował pierwsze słowo, które go nieco zaskoczyło: Arneson. Nie była to przypadkowa zbitka liter, ale wyraz nic mu nie mówił.

Nie tracąc nadziei, sprawdził, że kolejną literą jest p. Pozostałe litery stworzyły wyraz Fortierowi. Arneson p. Fortierowi. Rozprawa sądowa. Urzędnik przy komputerze z dostępem do rejestru spraw w toku wyszuka mu ją bez problemu.

Wracając do encyklopedii, Ricky pomyślał o człowieku, który był osią wszystkich zdarzeń: Rumpelstilskin. Przerzucił strony do hasła na P: psychopaci. Znalazł podrozdział poświęcony psychopatycznym mordercom.

Były tu oznaczenia, których się spodziewał.

Szybko odszyfrował literki.

Zacisnął kartkę mocno w dłoni, zmiął ją w kulkę i wrzucił w kierunku kosza.

Litery złożyły się w komunikat: To nie ten.

Choć nie spał za wiele, energii dostarczała mu adrenalina. Wziął prysznic, ogolił się i włożył marynarkę oraz krawat. W porze lunchu udał się do biura sądowego

Wystarczyło nieco perswazji, by uzyskał informację o sprawie Arneson przeciw Fortierowi. Był to spór cywilny w sądzie okręgowym, rozprawę wstępną zaplanowano na następny ranek.

Urzędnik podał mu nazwiska wszystkich stron. Nie znał żadnego, ale wiedział, że jedno z nich nosi człowiek, którego szukał. Opuścił gmach sądu, a plan sam zaczął mu się układać w głowie.

Pojechał najpierw taksówkę na Times Square, gdzie wszedł do jednego z wielu sklepów z różnościami i poprosił o wydrukowanie sześciu lipnych wizytówek. Następnie złapał kolejną taksówkę, która zawiozła go do biurowca z metalu i stali na East Side. Przy wejściu stał strażnik, który kazał mu się wpisać do księgi gości. Podpisał się zamaszyście jako: „Frederick Lazarus, producent". Strażnik podał mu plastikowy identyfikator z numerem piętra, na które się udawał.

Gdy znalazł się w biurze Agencji Jonesa, powitała go atrakcyjna recepcjonistka.

Czym mogę panu służyć? - spytała.

Dzwoniłem do was - skłamał Ricky - w sprawie reklamówki, którą kręcimy. Szukamy nowych twarzy. Byłem dziś umówiony na przejrzenie państwa portfolio.

Recepcjonistka uśmiechnęła się.

- Oczywiście - powiedziała. Sięgnęła pod blat po wielki oprawny w skórę foliał. - Oto nasi obecni klienci. Jeśli wpadnie panu ktoś w oko, skontaktuję pana z odpowiednim agentem.

Wskazała mu skórzaną kanapkę w rogu. Ricky wziął ze sobą portfolio i zaczął je wertować. Zdjęcie Wergil było siódme z kolei.

Mam cię - szepnął pod nosem. Na odwrocie widniało jej prawdziwe nazwisko, adres i numer telefonu, wraz ze spisem ról w sztukach niekomerycyjnych teatrów poza Broadwayem oraz udziałem w reklamach. Spisał wszystko na skrawku papieru. Później odnotował jeszcze dane dwóch innych aktorek. Oddał portfolio recepcjonistce, zerkając na zegarek.

Krucho u mnie z czasem - powiedział. - Czy mogłaby mnie pani umówić na spotkania z tymi trzema paniami? Powiedzmy tę na lunch jutro w południe u Vincenta na Osiemdziesiątej Drugiej Wschodniej. A później te dwie o drugiej i czwartej w tym samym miejscu. Będę pani wdzięczny. Mamy nóż na gardle, sama pani rozumie.

Recepcjonistka spojrzała na niego zmieszana.

Zwykle to agenci organizują spotkania - rzekła z wyraźną niechęcią.-Panie...

Rozumiem - przerwał jej. - Ale będę w mieście tylko do jutra, a potem wracam do Los Angeles. Przykro mi, że muszę to załatwiać w takim popłochu.

Zobaczę, co się da zrobić... ale jak się pan nazywa?

Ulisses - powiedział Ricky. - Richard Ulisses. To mój numer telefonu. - Wyjął jedną z fałszywych wizytówek, na której był numer jego ostatniej komórki. - Niech się pani zorientuje - poprosił. - A gdyby wynikły jakieś problemy, proszę dzwonić.

Po tych słowach opuścił biuro.

Zanim wysiadł następnego ranka z wypożyczonego samochodu, by udać się do sądu, potwierdził jeszcze spotkanie przy lunchu z agentem Wergil oraz dwiema pozostałymi aktorkami modelkami, które zamierzał zresztą wystawić do wiatru.

Nie chciał rozstawać się z pistoletem. Zdawał sobie jednak sprawę, że nie wolno mu uruchomić alarmu wykrywacza metali w sądzie. Był elegancko ubrany w blezer, krawat, koszulę frakową i spodnie. Kiedy ujrzał swoje odbicie w lustrze, przypomniał sobie pierwszy na studiach wykład z psychiatrii. Wykładowca wyjaśnił, że bez względu na to, ile wiemy o zachowaniu człowieka ani w jakim stopniu pewni jesteśmy swojej diagnozy, nie można przewidzieć z absolutną pewnością, jak zachowa się dany osobnik.

Zastanawiał się, czy tym razem jego domysły są trafne.

Jeśli tak, będzie wolny. Jeśli nie, to już po nim.

Pomyślał o trójce, która czyhała na jego życie. Potomstwo jego porażki. Wyrosłe w nienawiści do każdego, kto zawiódł w udzieleniu pomocy.

- Teraz już cię znam - powiedział na głos, myśląc o Wergil. - A ciebie zaraz poznam i dopadnę - ciągnął, przywołując w pamięci wizerunek Merlina.

Niestety, Rumpelstilskin wciąż był nieuchwytny niczym cień.

Starks udał się na salę sądową, w której mężczyzna znany mu jako Merlin przekonywał grono sędziów do swoich racji. Tak jak przypuszczał, sala świeciła pustkami. Wkradł się po cichutku i zajął miejsce, starając się to zrobić jak najdyskretniej.

Kilkoro prawników i powodów siedziało na przedzie przy solidnych dębowych stołach przed ławą sędziowską. Sami mężczyźni, którzy bacznie obserwowali, jak sędzia reaguje na ich słowa. Na tym etapie nie było ławy przysięgłych, w związku z czym zwracali się bezpośrednio do sędziów.

Ricky poczuł dreszczyk emocji, gdy Merlin wstał.

Zgłasza pan sprzeciw, panie Thomas? - spytał sędzia.

Zgłaszam - oświadczył Merlin z satysfakcją.

Ricky rzucił okiem na listę prawników biorących udział w tej sprawie. Mark Thomas.

A więc tak się nazywał.

Nie było potrzeby dłużej siedzieć. Po cichu wyszedł.

Ustawił się przy ewakuacyjnej klatce schodowej naprzeciwko wind. Poczekał, aż grupka prawników opuści salę i wskoczył na klatkę schodową. Zdążył jednak zobaczyć Merlina, który niósł dwie teczki pękate od dokumentów i akt sądowych. Jest mu za ciężko, by chciał skorzystać z dalszych wind, domyślił się Ricky.

Zbiegł po dwa stopnie na pierwsze piętro. Kilka osób czekało przy windach, by zjechać na parter. Ricky dołączył do nich. Winda znajdowała się na drugim piętrze. Po chwili zaczęła zjeżdżać. Starks był pewien, że Merlin nie jest typem człowieka, który usuwa się na koniec kabiny, by zrobić innym miejsce. Winda stanęła, drzwi się rozsunęły.

Merlin uniósł wzrok, Ricky spojrzał mu prosto w oczy.

Poznał go w ułamku sekundy. Starks widział, jak na twarzy prawnika pojawia się panika.

- Witaj, Merlin - powiedział cicho.

Jednocześnie wyjął z kieszeni zabawkę i przyłożył ją do piersi adwokata. Był to pistolet na wodę wzorowany na niemieckim lugerze z czasów drugiej wojny światowej. Pociągnął za cyngiel. W pierś Merlina wystrzeliła struga czarnego atramentu.

Nim ktokolwiek zareagował, drzwi się zamknęły.

Restauracja, którą wybrał na lunch z Wergil, miała w oknach ogromne szyby. Ricky zaczekał na sunącą chodnikiem grupę turystów. Wmieszał się w nią. Kiedy rozgadane towarzystwo mijało lokal, szybko odwrócił głowę i ujrzał Wergil przy stoliku, zgodnie ze swoim oczekiwaniem, w rogu restauracji. Czekała jak na szpilkach. Była sama.

Minął okno i nabrał głęboko powietrza.

Może otrzymać telefon w każdej chwili, pomyślał Ricky. Na pewno trochę czasu zajęło Merlinowi ogarnięcie się i przeproszenie kolegów po fachu. Kiedy w końcu sięgnie po telefon, w pierwszej kolejności odezwie się do starszego brata. Będzie to konkretna rozmowa o faktach. Rozważą ewentualny rozwój wypadków. Później zadzwoni do Wergil, ale Ricky go ubiegnie. Uśmiechnął się, obrócił energicznie i ruszył sprężystym krokiem wprost do drzwi wejściowych lokalu. W progu stała hostessa, która już miała na ustach rutynowe pytanie, ale uciszył ją, mówiąc:

- Ktoś już na mnie czeka.

I przemierzył szybko restaurację.

Wergil była odwrócona plecami, ale obróciła się na odgłos jego kroków.

- Witaj - powiedział Ricky. - Pamiętasz mnie?Zdumienie pojawiło się na jej twarzy.

- Bo ja - ciągnął Ricky, zajmując miejsce przy stoliku - dobrze cię pamiętam.

Wergil nie odezwała się ani słowem, choć odchyliła się nieco do tyłu. Miała pod ręką na stole swoje portfolio i CV, gotowa do spotkania z producentem. Teraz powolutku odłożyła materiały na podłogę przy stoliku.

- Chyba to się nam nie przyda.

Nim Ricky zdążył odpowiedzieć, w jej kieszeni rozległo się dzwonienie. Komórka. Ricky pokręcił głową.

- To twój brat, prawnik, dzwoni z ostrzeżeniem, że dziś rano pojawiłem się w jego życiu. Niebawem znów odezwie się telefon, zadzwoni starszy brat, zawodowy morderca. On też będzie chciał cię ostrzec.Nie odbieraj.

Jej dłoń zawisła w powietrzu. -Bo co?

- Powinnaś się zastanowić, na ile zdesperowany jest Ricky. A co za tym idzie - do czego jest zdolny?

Wergil nie odbierała, telefon przestał dzwonić.

Do czego więc jest zdolny? - spytała wyzywająco. Uśmiechnął się szeroko.

Do wszystkiego.

Wergil poprawiła się na krześle.

- Zapewne, ale, jak sądzę, nie ustrzeli mnie w restauracji na oczach tłumu.

Ricky wzruszył ramionami.

- Al Pacino zrobił to w „Ojcu chrzestnym". Na pewno widziałaś.Ale ja nie muszę strzelać do ciebie akurat tutaj. Jest tyle innych miejsc. Teraz już wiem, kim jesteś. Znam twoje nazwisko. Adres.A co najważniejsze, wiem, kim pragniesz zostać, jakie masz ambicje.Wpadłaś w taką samą pułapkę, jak niegdyś doktor Starks. Merlin też.Kiedyś wy wciągnęliście mnie do gry, teraz ja zrobię to samo z wami.To gra o życie. Chodzi w niej o rewanż. Podejrzewam, że znasz już niektóre zasady.

Wergil zbladła. Sięgnęła po szklankę wody z lodem, wypiła głębszy łyk, nie spuszczając Ricky'ego z oczu.

- On ciebie dopadnie, Ricky - wyszeptała. - Dopadnie cię, zabije,i tak jak zawsze, nie da mnie skrzywdzić.

Ricky nachylił się do przodu.

- Jak każdy starszy brat? Niech próbuje, droga wolna. Tylko weź pod uwagę jedno: on nie ma pojęcia, kim się stałem. Cała wasza trójka ścigała Lazarusa, byliście przekonani, że zagoniliście go w kozi róg. Ale wiesz co? Hokus-pokus. On się niebawem rozpłynie w powietrzu. W każdej chwili, bo się zużył. - Ricky wstał, gwałtownie odsuwając krzesło. - Żegnaj, Wergil - powiedział, znów nachylając się nad kobietą. - Nie sądzę, byś chciała mnie jeszcze kiedyś widzieć, bo możesz już po mnie nikogo w życiu nie zobaczyć.

Nie czekając na jej reakcję, odwrócił się i energicznym krokiem opuścił restaurację. Przebił się przez tłum ludzi, jak rolkarz na zatłoczonym torze, myślami był już jednak gdzie indziej. Usiłował wyobrazić sobie mężczyznę, który dybał na jego życie. Zastanawia! się, jak zareaguje psychopata, kiedy dowie się, że dwie istoty najbliższe jego sercu zostały śmiertelnie przestraszone.

Maszerował żwawo chodnikiem i myślał: Będzie działał szybko, nie będzie się przygotowywał ani opracowywał planu. Zaślepi go furia, straci swój instynkt i zapomni o doświadczeniu.

A co najważniejsze, popełni błąd.

Ricky Starks rozmyślał dalej w tanim nowojorskim pokoiku. Doszedł do wniosku, że musi przechytrzyć Rumpelstilskina w ostatecznej rozgrywce. Przypuszczał, iż wie, jak tego dokonać. Pierwsze elementy jego planu już się ziściły. Bez trudu domyślał się przebiegu dyskusji, jaka toczyła się między braćmi i siostrą, kiedy on siedział sobie w wynajętym pokoju. Nie będą rozmawiali przez telefon. Spotkają się. Podniesione głosy. Łzy i złość, a może nawet obelgi. Do czasu szło im jak po maśle, mścili się w okrutny sposób na wszystkich, którzy kiedyś zaszli im za skórę. W końcu jednak kosa trafiła na kamień. Już słyszał, jak krzyczą: „Ty nas w to wrobiłeś!" pod adresem stojącej w cieniu osoby, która tyle dla nich znaczyła przez te wszystkie lata.

Choć czuli się w obowiązku pomagać mu, młodszy brat i siostra myśleli głównie o swoich aspiracjach: o życiu na scenie oraz triumfach na sali sądowej, gdzie obowiązują określone zasady. Spośród trójki rodzeństwa jedynie Rumpelstilskin pragnął żyć poza wszelkimi ograniczeniami. W przeciwieństwie do tych dwojga, co właśnie czyniło ich słabymi.

Ricky znalazł kawałek papieru i zaczął układać wierszyk. Znów zadzwonił do działu drobnych ogłoszeń w „Village Voice", jednak tym razem, by otrzymać istotne informacje, zadał pracownikowi kilka kluczowych pytań.

Czy mogę odsłuchiwać odpowiedzi poza miastem?

Jasne - usłyszał. - Wystarczy wykręcić numer kierunkowy.

No to świetnie, bo muszę w najbliższy weekend wyjechać na przylądek Cod w interesach, a chciałbym jak najszybciej zapoznać się z treścią odpowiedzi na moje ogłoszenie.

Żaden problem - zapewnił pracownik gazety.

Mam nadzieję, że pogoda dopisze. Był pan kiedyś na przylądku Cod?

W Provincetown - odparł mężczyzna. - Robi się tam ciekawie po Święcie Niepodległości czwartego lipca.

Faktycznie - potwierdził Ricky. - Ja mam metę w Wellfleet. A przynajmniej miałem. Musiałem sprzedać. Po pożarze. Zostało mi jeszcze do załatwienia kilka formalności, a potem wracam do kieratu w Nowym Jorku.

Jasne - odparł mężczyzna. - Sam też chciałbym mieć domek na przylądku.

Może kiedyś będzie pan miał - pocieszył go Ricky. Odchrząknął i wyrecytował treść ogłoszenia. Umieścił je pod skromnym nagłówkiem: „Szukam pana R.".

Ricky tutaj, Ricky tam. Cały świat w zasięgu mam.

W miejscach nowych oraz starych Nikt nie złapie mnie za bary.

Pan R. może szukać wszędzie, A i tak wiedzieć nie będzie,

Kiedy Ricky przyjdzie znów, Nie przyjaciel, ale wróg.

Posłaniec kiepskiej nowiny. Ktoś zginie z jego przyczyny.

Ogłoszenie miało się ukazać w najbliższy piątek, jednak gazeta trafiała do kiosków już w czwartkowy wieczór i właśnie wtedy cała trójka przeczyta

wiadomość. Merlin, mówiąc swoim szorstkim, apodyktycznym, prawniczym tonem, porozmawia przez telefon z kierownikiem działu ogłoszeń i dojdzie, który z pracowników przyjmował jego zlecenie. Ten przypomni sobie ich rozmowę o przylądku. Potem trójka rodzeństwa znów się pokłóci. Dwoje młodszych będzie chciało towarzyszyć panu R. w polowaniu, ale on się sprzeciwi. Tego zabójstwa zechce dokonać sam.

I właśnie sam uda się w podróż, pomyślał Ricky.

Samotnie ruszy na spotkanie śmierci.

Wymeldował się z taniego pokoiku i pojechał na północ do Durham. Odstawił wynajęty samochód i poświęcił cały ranek na uśmiercenie Fredericka Lazarusa. Zlikwidował, skasował, pozamykał wszystkie legitymacje członkowskie, karty kredytowe oraz telefoniczne konta bankowe. Po upływie paru godzin Frederick Lazarus rozpłynął się jak kamfora.

Z Richardem Livelym było trudniej, bo ten miał pozostać przy życiu. Ale on także musiał ulotnić się z New Hampshire możliwie jak najdyskretniej. Miał porzucić całe swoje dotychczasowe życie, ale nie dać po sobie poznać, że to właśnie robi, na wypadek gdyby kiedyś pojawił się w tych stronach ktoś, kto zacznie wypytywać i powiąże jego zniknięcie z konkretnym weekendem.

Zachował konto bankowe Richarda Lively'ego z najniższym możliwym wkładem. Wyjaśnił przełożonemu na uniwersytecie, że z powodu problemów rodzinnych musi udać się na kilka tygodni na Zachodnie Wybrzeże. Podobną rozmowę odbył ze swoją gospodynią i zapłacił za kolejny miesiąc z góry.

Kiedy szedł ulicą, nagle ogarnął go żal. Doskonale czuł się w tym małym światku, było mu go przykro opuszczać.

Złapał południowy autobus firmy Trailways do Bostonu, a następnie w piątkowe popołudnie udał się autokarem Bonanzy na przylądek Cod. Zdążyli już przeczytać wierszyk, pomyślał. Merlin wypytał pracownika gazety. Ricky spojrzał na zegarek i pomyślał: niebawem wyruszy w drogę i będzie gnał na złamanie karku.

Na przedmieściach Provincetown znalazł motel, gdzie były jeszcze wolne pokoje, pewnie z powodu byle jakiej pogody. Ricky zapłacił gotówką za cały weekend z góry i udał się do sklepu dla turystów, gdzie nabył silną latarkę oraz wielkie poncho w kolorze burooliwko-wym. Do tego dokupił kapelusz maskujący z szerokim rondem, do którego przyszyto siatkę przeciwko komarom osłaniającą całą głowę. Prognoza zapowiadała sprzyjającą mu pogodę: parno, burzowo, zachmurzone niebo, wysokie temperatury. Wczasowicze nie byli zapewne zachwyceni. Ricky wyjaśnił ekspedientowi, że zamierza jeszcze popracować trochę w ogródku.

Kiedy wyszedł na ulicę, ujrzał, jak od zachodu nadciągają pierwsze ogromne chmury burzowe. Spojrzał na ciemniejące niebo, a ponieważ szybciej zapadał zmierzch, przyspieszył kroku, by poczynić odpowiednie przygotowania.

Nim dotarł do drogi prowadzącej do jego starego domu, niebo stało się niemal brązowe. Autobus jadący trasą numer 6 wyrzucił go kilka kilometrów od celu.

Resztę drogi pokonał bez wysiłku biegiem. W plecaku niósł zakupy i broń.

Ricky miał szczęście. Droga była pusta. Kiedy dotarł do podjazdu, zwolnił tempo, po chwili skrył się za drzewami. Wynurzywszy się spod ich koron, ujrzał to, co miał nadzieję zobaczyć: zwęglone szczątki swojego domu. Choć minął już rok, ziemia wciąż była poczerniała wokół posępnego szkieletu budynku.

Ricky podszedł tam, gdzie niegdyś były drzwi frontowe. Wszedł do środka i powoli poruszał się wśród ruin. Kryjówka, którą spodziewał się tu znaleźć, czekała na niego, tuż obok głównego komina, połączonego z kominkiem w salonie. Kawał sufitu i grube drewniane belki opadły, tworząc coś w rodzaju przybudówki, omalże małej jaskini. Ricky włożył poncho i kapelusz chroniący przed ukąszeniami owadów, wyjął z plecaka latarkę i samopowtarzalny pistolet. Wczołgał się w zgliszcza i czekał w ukryciu na nadejście nocy, na zbliżającą się burzę oraz na mordercę.

Rzęsisty deszcz padał przez pierwszą część nocy, grzmiały pioruny, błyskawice rozświetlały ocean, później opady zelżały do monotonnej, natrętnej mżawki. Ricky nie wychodził z ukrycia, jak myśliwy przyczajony w zasadzce. Z rzadka zmieniał pozycję. Ze swej kryjówki widział teren przed domem, najlepiej wówczas, gdy błyskawica przecinała niebo.

Do godziny dwudziestej drugiej okolica skryła się w wilgotnym mroku pachnącym pleśnią. Miał wyostrzone zmysły i czujny umysł, odnotowujący wszelkie zakłócenia nocnego spokoju. W pewnej chwili wystraszył go nietoperz, który przeleciał mu nad głową, później para saren wyłoniła się na chwilę z lasu.

Ricky wciąż czekał. Jego przeciwnik zapewne nieraz działał nocą i czuł się swobodnie o tej porze. Znam cię, Rumpelstilskin, myślał, będziesz chciał to wszystko załatwić w ciemności. Już niebawem się tu zjawisz.

Pół godziny po tym, jak w oddali pojawiły się i znikły reflektory poprzedniego samochodu, Ricky dostrzegł kolejny pojazd, który jechał nieco wolniej, jakby niepewnie. Snop światła zatrzymał się przy wjeździe na jego posiadłość, po chwili pojazd przyspieszył i odjechał. Ktoś znalazł to, czego szukał, pomyślał.

Dwadzieścia minut minęło w absolutnych ciemnościach. Ricky czuł w uszach pulsowanie adrenaliny. Serce waliło mu jak oszalałe.

W końcu przestało mżyć. Starks spojrzał w górę i dostrzegł zarys chmury sunącej po niebie, jakby podążającej za sprawą niewidocznego wioślarza. Nieco księżycowego blasku przesączyło się przez chmurę, snop rozproszonego światła przełamał czerń nocy. Ricky omiótł wzrokiem okolicę i spostrzegł postać stojącą o krok od lasu.

W pierwszej chwili zamarł. Jednak zaraz uzmysłowił sobie, że sam jest niewidoczny, że nie można go odróżnić od plątaniny spalonych kawałków drewna i zgliszcz.

Sekundę później ciemna postać poruszyła się w jego polu widzenia. Szła ostrożnie, nieco pochylona - urodzony drapieżnik. Dotarła do dawnego ogrodu. Ricky dostrzegł wahanie mężczyzny, nim ten przestąpił resztki progu. Zaczął myszkować w zgliszczach.

Wie, że tu jestem, pomyślał Ricky.

Mężczyzna podszedł jeszcze parę kroków i lekko potknął się o szczątki belki dachowej. Zatrzymał się i kopnął gruzy.

- Doktorze Starks - szepnął - wiem, że pan tu jest. Proszę wyjść z ukrycia. Pora zakończyć grę.

Ricky ani drgnął.

- Gdzie pan jest, doktorze? - nalegał mężczyzna, obracając się we

wszystkie strony. Kolejny raz odezwał się pełnym głosem, z niecier

pliwą determinacją: - Gdzieś się, do cholery, schował?

Odwrócił się plecami do Ricky'ego. Ricky wyciągnął pistolet spod poncho, uniósł go oburącz, jak uczono na strzelnicy w New Hampshire i skierował lufę w sam środek pleców Rumpelstilskina.

- Jestem za tobą - powiedział spokojnie.

Miał wrażenie, jakby wydostał się poza czas. Sekundy, które normalnie składałyby się na minuty, rozpierzchały się jak płatki kwiatów na silnym wietrze. Pozostawał w niezmienionej pozycji z bronią wymierzoną wprost w plecy przeciwnika, który oddychał płytko i z wysiłkiem. Jego cel stał nieruchomo.

- Mam broń - rzekł głosem ochrypłym z napięcia. - Celuję ci w ple

cy. To samopowtarzalny pistolet kaliber dziewięć załadowany nabo

jami rozrywającymi. Wypalę, jeśli choćby drgniesz. Zdążę strzelić

dwa, a może trzy razy, nim się odwrócisz i wycelujesz we mnie.

Jeśli zaskoczył tym Rumpelstilskina, tamten nie dał nic po sobie poznać. Roześmiał się tylko na głos.

- Pomyśleć, że sam ci się wpakowałem na linię ognia. Dobrze grałeś, doktorze Starks, znacznie lepiej, niż się spodziewałem, wykazałeś się umiejętnościami, o które bym cię nie posądzał. - Zawiesił głos, a po chwili dodał: - Najlepiej zrobisz, jeśli od razu do mnie strzelisz. W plecy. Na razie masz nade mną przewagę. Jednak z każdą chwilą twoja pozycja słabnie. Jako zawodowiec, radzę ci nie przepuścić takiej okazji.

Ricky zmilczał.

-Mężczyzna roześmiał się.

Na co czekasz, doktorku? Daj upust swojej złości. Strzelaj. Ricky celował, ale nie nacisnął spustu. Ogarnęły go wątpliwości.

Ja cię znam - powiedział nagle. - Znam twój głos.

- Jasne - odparł Rumpelstilskin drwiącym tonem. - Miałeś okazję słyszeć go dość często.

Ricky'ego ogarnęło uczucie, jakby raptem znalazł się na śliskim lodzie. Jego głos stracił pewność.

Odwróć się - zażądał.

Rumpelstilskin potrząsnął głową.

Wcale tego nie chcesz. Kiedy odwrócę się do ciebie przodem, stracisz całą przewagę. Ustalę twoje położenie, doktorze, a kiedy już będę wiedział, gdzie jesteś, szybko zginiesz.

Ja cię znam - powtórzył szeptem Ricky.

Czy aż tak trudno mnie poznać? Mam ten sam głos - powiedział Rumpelstilskin. - Przez cały rok spotykaliśmy się regularnie pięć razy tygodniowo.

Ricky'emu zupełnie zaschło w gardle, wydukał jednak nazwisko:

Zimmerman? Rumpelstilskin znów się zaśmiał.

Zimmerman to zimny trup. -Ale przecież ty...

- Jestem kimś, kogo znałeś jako Rogera Zimmermana. Z jego schorowaną matką, beznadziejną pracą i wszystkimi tymi bzdurami, któ

re wyrzucałem z siebie w twoim

gabinecie. Takiego właśnie Zimmermana znałeś.

Ricky'emu zakręciło się w głowie.

Ale wtedy w metrze...

Tam był faktycznie Zimmerman, prawdziwy Zimmerman, który istotnie miał myśli samobójcze. Został rzucony w ramiona śmierci.

-Ale jak to...

Rumpelstilskin wzruszył ramionami.

- Doktorze, pacjent przychodzi do twojego gabinetu, przedstawia się jako Roger Zimmerman, zapisuje na terapię i w terminie opłaca honorarium. Pomyślałeś przez moment, by sprawdzić, czy pacjent jest faktycznie tym, za kogo się podaje?

Ricky milczał.

- Nie sądzę. Gdybyś to sprawdził, przekonałbyś się, że prawdziwy Zimmerman jest mniej więcej taki, jakim ci go zaprezentowałem. Jedyna różnica polegała na tym, że nie przychodził na terapię osobiście.To ja się zjawiałem zamiast niego. Pożyczyłem sobie jego życie i śmierć. Bo musiałem cię dobrze poznać, doktorku. Musiałem cię poobserwować. Trochę to trwało, ale dowiedziałem się wszystkiego,czego chciałem.

Kim jesteś? - spytał Ricky.

Nie dowiesz się nigdy - usłyszał w odpowiedzi. - Zresztą wiele już wiesz. Znasz moją przeszłość. Poznałeś moje rodzeństwo. Ale nigdy nie dowiesz się dokładnie, kim jestem.

- Czemu mi to zrobiłeś? - spytał Ricky.

Rumpelstilskin potrząsnął głową.

Przecież znasz odpowiedź. Czy to takie dziwne, że ktoś, kto w dzieciństwie dość się napatrzył na zło, jakiego zaznała bliska mu osoba, na jej rozpacz tak straszną, iż jedyne wyjście widziała w samobójstwie - że ów ktoś, gdy dorósł, mści się na wszystkich, którzy zawiedli, w tym także ty, doktorku?

Zemsta niczego nie rozwiązuje - zauważył cicho Ricky.

Mówisz jak ktoś, kto nigdy nie doświadczył zemsty.

Ricky wyczuł, że przeciwnik ma na twarzy uśmiech. Bezduszny, zimny uśmiech. Oczyma wyobraźni widział, jak mężczyzna zaciska palce na broni.

- Uważam, że nasza ostatnia sesja jest bardzo ciekawa, doktorze Starks, ale czas najwyższy, by jeden z nas pożegnał się z życiem. Wiele wskazuje na to, że to będziesz ty.

Ricky skierował lufę pistoletu w dół. Był zaklinowany wśród gruzu, nie mógł poruszyć się w prawo ani w lewo, wycofanie się tyłem nie wchodziło w grę. Nie miał właściwie wyboru.

- Zapomniałeś o czymś - powiedział wolno. - Doktor Starks już nie żyje.

I po tych słowach wypalił.

Wyglądało to tak, jakby mężczyzna zareagował na drobną zmianę w modulacji głosu Ricky'ego. Gdy Ricky pociągnął za cyngiel, Rumpelstilskin padł na ziemię, obracając się jednocześnie, w związku z czym strzał wymierzony w środek pleców, paskudnie rozerwał mu łopatkę. Drugi pocisk wbił się w mięśnie prawej ręki.

Ricky wypalił jeszcze raz, jednak tym razem kula ze świstem poleciała w ciemność.

Rumpelstilskin przekręcił się, sapiąc z bólu i usiłował podnieść swoją broń ranioną ręką. Chwycił pistolet w lewą dłoń, starając się wymierzyć w przeciwnika, i zatoczył się w tył, tracąc równowagę. Ricky zamarł wpatrzony w lufę pistoletu uniesioną jak głowa kobry, kolebiącą się w tył i w przód.

Wtem strzał rozdarł ciszę, Starks poczuł, jak gorący podmuch kuli przelatuje przez bezkształtne poncho zwisające mu z ramion. Wciągnął powietrze, poczuł kordyt i dym, znów opuścił lufę pistoletu. Gdy skierował ją prosto w twarz Rumpelstilskina, morderca osunął się na ziemię. Broń wypadła mu z ręki. Zdrową rękę uniósł do twarzy, jakby starając się osłonić przed kolejnym strzałem.

Adrenalina, gniew, nienawiść, strach, wszystkie przeżycia ostatnich miesięcy zsumowały się w tym momencie i Ricky zapragnął stać się świadkiem śmierci tego człowieka.

Ale nie zabił go.

Rumpelstilskin był blady jak ściana. Krew, niczym strużki czarnego atramentu, spływała mu z rąk i klatki piersiowej. Jeszcze raz ostatkiem sił starał się dosięgnąć broni, ale nie dał rady.

Ricky zerwał się na równe nogi i doskoczył do przeciwnika. Kopnął na bok jego pistolet, a swój schował do plecaka. Gdy Rumpelstilskin bełkotał, tracąc przytomność, chwycił go za klapy. Z wysiłkiem uniósł rannego i przerzucił go sobie przez ramię. Powoli się wyprostował i ruszył niepewnym krokiem wśród gruzów. Wynosił ze zgliszcz swojego domu człowieka, który chciał go zabić.

Pot szczypał go w oczy, każdy krok był męczarnią. Wiedział, że Rumpelstilskin jest ledwie przytomny. Wreszcie przystanął na skraju drogi i zrzucił rannego na ziemię. Przeszukał jego ubranie. Z ulgą namacał to, czego się spodziewał: telefon komórkowy.

Rumpelstilskin oddychał z coraz większym wysiłkiem. Ricky opatrzył mu rany, na ile mógł w tych warunkach, i zadzwonił pod numer pogotowia w Wellfleet, który znał od dawna na pamięć.

Pogotowie Przylądka Cod - odezwał się rzeczowy, kompetentny głos.

Niech pan słucha uważnie - powiedział wolno Ricky. - Zdarzył się wypadek z bronią. Ranny znajduje się na Old Beach Road przy wjeździe na posesję zmarłego doktora Starksa. Leży na podjeździe. Ofiara ma liczne rany postrzałowe i jest w szoku. Umrze, jeśli nie zjawicie się tu w kilka minut. Czy zrozumiał pan wszystko?

Tak. Już wysyłam karetkę. Old Beach Road. Kto mówi?

Wie pan, gdzie to jest?

Tak, ale chcę wiedzieć, z kim rozmawiam. Ricky odparł po zastanowieniu:

Jestem kimś, kto jest nikim.

I rozłączył się. Wyjął z plecaka latarkę, zapalił ją i położył na piersi nieprzytomnego. Doszedł go z oddali dźwięk syreny. Spojrzał jeszcze raz na mężczyznę. Trudno było powiedzieć, czy przeżyje najbliższe kilka godzin. Może. A może nie. Bodajże pierwszy raz w życiu Ricky'emu uśmiechała się niepewność.

Odwrócił się i ruszył biegiem, początkowo niezbyt szybko, ale później nabrał tempa. Pędził przed siebie, stopy miarowo uderzały o ziemię. Po chwili pochłonęła go ciemność.

Ricky znikł, jakby stał się duchem.

DWANAŚCIE

Nieopodal Port-au-Prince

Przed godziną słońce wyłoniło się zza horyzontu, Ricky obserwował gekona, małą żółtozieloną jaszczurkę biegającą po ścianie, jakby nie podlegała prawu ciążenia. Drobny gad poruszał się susami, od czasu do czasu przystawał, by rozciągnąć pomarańczowy worek pod gardłem i znów śmigał kilka kroków. Ricky zazdrościł mu prostoty życia z dnia na dzień: cała jego filozofia sprowadzała się do tego, by znaleźć jedzenie i nie dać się samemu zjeść.

Wystawił nogi z łóżka. Przeciągnął się, przeczesał dłonią rzednące włosy, sięgnął po szorty khaki zwisające z szafki nocnej i poszukał okularów.

Zajmował prawie kwadratowy, zgrzebny pokój z przybrudzonym białym tynkiem na ścianach. Niewiele tu miał: radio i nieco ciuchów. Dwie półki przy ścianie były zapchane wydawnictwami medycznymi.

Podszedł do okna, by spojrzeć na wzgórza porośnięte soczystą zielenią, wznoszące się wysoko nad miastem, i pomyślał, że Haiti to jeden z najbardziej niezwykłych krajów. Nie widział biedniejszego miejsca na ziemi, a jednocześnie pod pewnymi względami był to najbogatszy zakątek. Kiedy przechadzał się ulicą, zdawał sobie sprawę, że jest jedynym białym w promieniu wielu kilometrów. Początkowo drażniło go to, ale z czasem przywykł. Odpowiadało mu bycie innym. Opuścił swój pokój, wstąpił do sklepiku spożywczego po kawę i świeże pieczywo, a następnie udał się dziarskim krokiem do kliniki.

Tłoczący się przed wejściem tłum zasłaniał napisaną odręcznie wielkimi czarnymi kulfonami tabliczkę: Klinika doktora Dumon-daisa. Od 7 do 19 i dodatkowo umówione wizyty. Ricky uśmiechnął się na powitanie, widząc kilkoro regularnych pacjentów. Twarze rozpromieniły się na jego widok i usłyszał, jak kilka osób szepcze: Bonjour, monsieur le docteur. Uścisnął dłoń pewnemu staruszkowi - krawcowi o nazwisku Dupont, który uszył mu na miarę brązowy lniany garnitur, gdy Ricky przepisał mu vioxx na reumatyzm. Lek przyniósł oczekiwaną ulgę.

Gdy przestąpił próg kliniki, dostrzegł pielęgniarkę doktora Du-mondaisa, postawną kobietę dysponującą szeroką wiedzą na temat ludowych leków i mikstur woodoo.

Bonjour, Helene - powiedział Ricky. - Tout le monde est arrive.

O tak, doktorze. Roboty nie zabraknie na cały dzień.

Ricky potrząsnął głową. Ćwiczył z nią wyspiarski francuski, ona zaś szkoliła przy nim angielski.

Nie, nie Helene, pas docteur. C'est mounsieur Lively. Je ne suis pas un docteur encore.

Tak, tak, pan Lively. - Uśmiechnęła się szeroko, jakby nie do końca rozumiejąc, ale mimo to mając ochotę pośmiać się z pysznego żartu, który powiedział Ricky, no bo jak ktoś o takiej wiedzy medycznej może nie życzyć sobie, by zwracano się do niego „doktorze".

Ricky zapukał do drewnianych drzwi i wszedł do gabinetu. Auguste Dumondais, zasuszony drobny mężczyzna z ogoloną głową, noszący dwuogniskowe okulary, zakładał biały kitel.

Ach, to ty, Ricky. Mamy dzisiaj huk roboty.

Oui - odparł Ricky. - Bien sur.

Ale czy to nie dziś nas opuszczasz?

- Jadę na krótko w odwiedziny do domu. Niecały tydzień.

Lekarz kiwnął głową. Ricky widział w jego oczach powątpiewanie.

Auguste Dumondais nie wypytywał zbytnio Ricky'ego, gdy ten zjawił się w klinice przed pół rokiem, by zaoferować swoje usługi za skromną pensyjkę. Teraz doktor obawiał się, że szczęśliwy traf, który zesłał mu pomocnika, odwróci się i zabierze mu go.

- Najwyżej tydzień, obiecuję.

Dzień minął tak szybko, że Ricky omal się nie spóźnił na swój samolot linii CaribeAir do Miami. Biznesmen w średnim wieku, Richard Lively - podróżujący z wydanym niedawno paszportem amerykańskim, w którym widniało raptem parę stempelków z kilku karaibskich państw - został bez zbędnych ceregieli przepuszczony przez celników. Miał bilet na samolot o ósmej rano lecący na La Gu-ardia, przenocował więc w Holiday Inn przy lotnisku. Długo mydlił się pod gorącym prysznicem - był to prawdziwy luksus w porównaniu ze spartańskimi warunkami jego klitki na Haiti. Spał jednak kiepsko. Pościel była zbyt miękka, materac zaś za sprężysty. W ciszy odtwarzał w pamięci ostatni telefon do Wergil, który wykonał przed dziewięcioma miesiącami.

Wybiła północ, gdy w końcu dotarł do motelowego pokoju na przedmieściach Provincetown. Opadł na łóżko i wykręcił numer do mieszkania Wergil na Manhattanie.

Gdy podniosła po pierwszym sygnale, powiedziała tylko:

- Tak?

-Nie mój głos spodziewałaś się usłyszeć, prawda? - odezwał się po chwili. Milczała.

Twój braciszek, ten prawnik, jest pod ręką?

Jest.

To niech podniesie słuchawkę drugiego aparatu i słuchajcie oboje. Po paru sekundach Merłin włączył się do rozmowy.

- A teraz bądźcie cicho i słuchajcie. Wasz brat przebywa obecnie w Centrum Medycznym Mid Cape. By przeżyć, potrzebuje wsparcia swego ukochanego rodzeństwa. Policja będzie chciała wiedzieć to i owo. Po pierwsze jednak, musicie się nim zaopiekować.

Odpowiedziała mu cisza po drugiej stronie.

Jest jednak jeszcze parę innych spraw, którymi musicie się zająć.

Niby jakich? - spytała Wergil, jej głos był bezbarwny, starała się nie zdradzać żadnych emocji.

Po pierwsze, rzecz naprawdę podstawowa: pieniądze, które skradliście z mojego funduszu emerytalnego oraz rachunków inwestycyjnych. Prześlecie pełną sumę na rachunek w banku szwajcarskim o numerze zero jeden-zero zero dziewięćset siedemdziesiąt sześć-dwa. Zapiszcie. I zrobicie to niezwłocznie.

Co jeszcze? - spytała Wergil.

Zaczyna się nowa gra - odparł Ricky. - To gra o to, by pozostać przy życiu. Wszyscy będziemy brać w niej udział. Jednocześnie.

Nikt z rodzeństwa się nie odezwał.

Zasady są proste - dodał Ricky.

To znaczy jakie? -podjęła miękko Wergil.

Pacjenci płacili mi od siedemdziesięciu pięciu do stu dolarów za godzinną sesję terapeutyczną. Przeciętnie spotykałem się z każdym z nich cztery, czasem pięć razy tygodniowo, zasadniczo przez czterdzieści osiem tygodni w roku. Sami sobie policzcie.

No dobra -powiedziała z ulgą.

Świetnie - rzekł energicznie Ricky. - Oto na czym polega gra, by utrzymać się przy życiu: każdy, kto chce żyć, zaczyna terapię. U mnie. Płacicie, to żyjecie. Gdy tylko wyschnie źródełko mamony, będę zmuszony zapolować na was. - Ricky zawiesił głos, a po chwili dodał: - Lub na kogoś wam bliskiego. Na żonę. Dziecko. Lubego. Partnera.

Znów odpowiedziała mu cisza.

- Jest to - ciągnął Ricky - mniej więcej taki sam wybór, jaki daliście mi kiedyś. Z tą różnicą, że tym razem chodzi o gotówkę.

Po tych słowach rozłączył się.

Około półtorej godziny zajęło Ricky'emu dotarcie z La Guardia do Greenwich w stanie Connecticut. Zatrzymał się na krótką chwilę w centrum miasta i nabył butelkę drogiego wina w sklepie dla smakoszy. Następnie udał się do domu przy ulicy, która -jak na wybujałe standardy najbogatszych amerykańskich społeczności - była całkiem skromna.

Zostawił samochód przed domem stylizowanym na epokę Tudo-rów. Na tyłach budynku znajdował się basen, a od strony frontowej rósł wielki dąb.

Z butelką wina w dłoni zadzwonił do drzwi i czekał w marcowym słońcu.

Po chwili otworzyła mu młoda kobieta, która miała najwyżej trzydzieści kilka lat. Ubrana w dżinsy i czarny golf, blond włosy odgarnięte z twarzy. Nim zdążył się odezwać, szepnęła:

Ciii. Dopiero co ukołysałam do snu bliźniaki. Ricky uśmiechnął się do niej.

Nieźle musi dawać w kość taki tandem - zauważył z sympatią.

- Nawet pan sobie nie wyobraża - odparła ledwie słyszalnym szeptem. - Słucham pana?

Ricky wyciągnął przed siebie wino.

- Jestem to winien pani mężowi - powiedział. - Przed około rokiem łączyły nas wspólne interesy. Pragnę po prostu jeszcze raz podziękować i wyrazić w ten sposób wdzięczność za korzystne dla mnie rozwiązanie sprawy.

Nieco zażenowana przyjęła butelkę.

Bardzo dziękuję, panie...

Ricky - dokończył. - Na pewno mnie pamięta.

Odwrócił się na pięcie i wrócił do wypożyczonego wozu. Dowiedział się wszystkiego, czego pragnął. Merlin wiódł szczęśliwe życie. Ale przynajmniej tej nocy nie będzie mógł zasnąć.

Rozważał możliwość złożenia wizyty także Wergil, ale ostatecznie zamówił w kwiaciarni bukiet dwunastu kalii, który został dostarczony na plan filmowy, gdzie grała skromną rólkę w wysokobudżetowym filmie hollywoodzkim. Białe kalie pasowały jak ulał. Zwykle posyła się je na pogrzeby wraz z kondolencjami. Wergil na pewno się zorientuje. Kazał przewiązać kwiaty czarną satynową wstążką i dołączyć bilecik o prostej treści:

Wciąż myślę o Tobie.

Dr.S.

Chyba stałem się facetem oszczędnym w słowach, pomyślał.