Kardiologiczne przyczyny omdleń
Opublikowane: 2009-02-04 w k ardiolog.pl
Słowa kluczowe:
Dziedzina :
kardiologia
Omdlenie definiowane jest jako nagła i przemijająca utrata przytomności oraz napięcia mięśniowego w wyniku
obniżenia perfuzji tkanki mózgowej, z następowym całkowitym powrotem świadomości bez konieczności
interwencji terapeutycznej [1]. Szacuje się, że rocznie 1.3 - 2.7 /1000 osób doświadcza takiego epizodu [2],
zaś około 40% populacji będzie miało przynajmniej jeden przypadek omdlenia w ciągu całego życia [3].
Omdlenie jest przyczyną do 6% hospitalizacji, zaś chorzy zgłaszający utratę przytomności stanowią 3%
pacjentów izby przyjęć [4, 5].
Istnieje wiele stanów klinicznych mogących prowadzić do omdlenia. Podłoże tego objawu, chociaż często o
charakterze łagodnym, sygnalizuje nieraz również zaburzenia o charakterze potencjalnie zagrażającym życiu.
Częstą przyczynę stanowią czynniki kardiogenne, co jest spowodowane silną korelacją pomiędzy ciśnieniem
tętniczym a perfuzją mózgową. Dlatego też nawet najmniejszy spadek rzutu serca lub oporu obwodowego,
który wiąże się z obniżeniem ciśnienia tętniczego, może dawać w konsekwencji zaburzenie krążenia
mózgowego i utratę przytomności [6].
Kardiogenne przyczyny omdleń możemy podzielić na związane z nieprawidłowym rytmem pracy serca lub ze
zmianami strukturalnymi w sercu bądź układzie sercowo-płucnym.
Zmiany strukturalne obejmują: niektóre choroby zastawkowe, kardiomiopatię zaciskającą, śluzaka przedsionka.
Również ostre stany kardiologiczne (ostry zawał mięśnia sercowego, rozwarstwienie aorty, zapalenie osierdzia,
tamponada osierdzia czy ostra zatorowość płucna) mogą dawać czasową utratę przytomności [1]. Omdlenia
stanowią w tym przypadku niekorzystny czynnik rokowniczy, gdyż niewydolność serca, której towarzyszą
utraty przytomności, charakteryzuje się zwiększonym ryzykiem zgonu [7].
Najczęstszą arytmopochodną przyczynę omdleń stanowi dysfunkcja węzła zatokowego, w tym zespoły
bradykardia/tachykardia. Do innych czynników, mogących upośledzać perfuzję mózgu, należą zaburzenia
przewodzenia przesionkowo-komorowego oraz napadowe częstoskurcze nadkomorowe i komorowe. Omdlenia
zalicza się również do obrazu klinicznego dziedzicznych zespołów arytmicznych, takich jak zespół długiego
QT oraz zespół Brugadów. Tłem istotnych klinicznie zaburzeń mogą stać się także czynniki jatrogenne, takie
jak stosowanie leków proarytmogennych oraz dysfunkcja implantowanych stymulatorów/ defibrylatorów [1].
Z powodu znacznej częstości występowania oraz zwykle przejściowego charakteru arytmii, będących
podłożem utraty przytomności, ważną rolę w diagnostyce omdleń stanowi monitoring elektrokardiograficzny.
Zapis EKG może dostarczyć wielu cennych informacji pomocnych w ocenie tła tych objawów. Nieprawidłowości
w elektrokardiogramie, będących zmianami diagnostycznymi dla przyczyny omdleń, jest wiele. Należą do nich
bradykardia zatokowa (< 40 uderzeń na minutę), bloki przewodzenia (nawracający blok zatokowo-
przedsionkowy, blok przedsionkowo-komorowy II stopnia typu Mobitz II lub blok przedsionkowo-komorowy III
stopnia, blok dwuwiązkowy, naprzemienny blok prawej i lewej odnogi pęczka Hisa, inne zaburzenia
przewodzenia śródkomorowego - QRS ≥ 0,12 s), pauzy zatokowe ≥3 s przy nieobecności leków o działaniu
chronotropowym ujemnym, szybki częstoskurcz nadkomorowy lub częstoskurcz komorowy, ostre
niedokrwienie z obecnością zawału serca lub bez, załamki Q sugerujące zawał mięśnia sercowego, zespół
preekscytacji, wydłużenie odstępu QT, zespół Brugadów definiowany jako blok prawej odnogi pęczka Hisa z
towarzyszącym uniesieniem odcinka ST w odprowadzeniach V1-V3, obecność ujemnych załamków T w
odprowadzeniach prawo komorowych, fala epsilon oraz późne potencjały komorowe (sugerujące arytmogenną
dysplazję prawej komory) i zaburzenie pracy rozrusznika z pauzami [1].
Autor:
lek. Emili a Masiewicz, Odd ział Półno cny Openmedica
Opublikowany : 2009-02-04
2009-02-12
Kardiologiczne przyczyny omdleń, Op…
kardiolog.pl/mod/archiwum/…/drukuj/
1/1
Generated by Foxit PDF Creator © Foxit Software
http://www.foxitsoftware.com For evaluation only.