Cudowne narodziny Mieszka I w
Rocznikach Jana Długosza

Mieszko był władcą, który sprowadził na swoje państwo światło prawdziwej
wiary, dlatego jego rządy przyciągały baczną uwagę kronikarzy. Jego
panowanie musiało być wyjątkowe,
który przedstawił Anonim tzw. Gall, a kolejni kronikarze rozbudowywali ten
wyidealizowany obraz pierwszego chrześcijańskiego władcy.

Jan Długosz

Jan Długosz i jego najważniejsze dzieło, czyli
zauważalne piętno na całej nowożytnej historiografii polskiej, aż do Adama
Naruszewicza i jego Historii narodu polskiego
dziejopisarzem, który opracował swoją rozprawę opierając się na kronikach,
rocznikach polskich, przygotowanych w posz
także przechowanej w krakowskim środowisku tradycji
wykorzystywane przez późniejszy
krytycznie albo czerpali z niego bez zastanowienia, przejmując sądy wartościujące
kanonika. Najciekawsze w postaci Jana Długosza nie jest to, że stworzył
monumentalne dzieło historiograficzne, a to, że był samo
krakowskiego Studium Generale
w kancelarii biskupa krakowskiego, Zbigniewa z Oleśnicy

W tym szkicu spróbujemy przedstawić okoliczności narodzin pierwszego, to jest
uznanego za postać historyczną
poświęcił dużo swej uwagi, przejmując i rozbudowując motywy z wcześniejszych
tekstów historiograficznych. Jednak nie było to bezmyślne przepisywanie, czy też

Cudowne narodziny Mieszka I w
Rocznikach Jana Długosza

Mieszko był władcą, który sprowadził na swoje państwo światło prawdziwej
wiary, dlatego jego rządy przyciągały baczną uwagę kronikarzy. Jego
panowanie musiało być wyjątkowe, począwszy już od momentu urodzenia,
który przedstawił Anonim tzw. Gall, a kolejni kronikarze rozbudowywali ten
wyidealizowany obraz pierwszego chrześcijańskiego władcy.

Jan Długosz i jego najważniejsze dzieło, czyli Roczniki

[1]

, odcisnęło bardzo

zauważalne piętno na całej nowożytnej historiografii polskiej, aż do Adama

Historii narodu polskiego

[2]

. Kanonik krakowski był pierwszym

dziejopisarzem, który opracował swoją rozprawę opierając się na kronikach,
rocznikach polskich, przygotowanych w poszczególnych kancelariach dokumentach, a
także przechowanej w krakowskim środowisku tradycji

[3]

. Dlatego jego

wykorzystywane przez późniejszych dziejopisów, którzy próbowali opracować je
krytycznie albo czerpali z niego bez zastanowienia, przejmując sądy wartościujące
kanonika. Najciekawsze w postaci Jana Długosza nie jest to, że stworzył
monumentalne dzieło historiograficzne, a to, że był samoukiem, bowiem nie ukończył

Studium Generale, które po trzech latach (1428-1431) porzucił dla pracy

w kancelarii biskupa krakowskiego, Zbigniewa z Oleśnicy

[4]

.

W tym szkicu spróbujemy przedstawić okoliczności narodzin pierwszego, to jest
uznanego za postać historyczną

[5]

, Piasta, czyli księcia Mieszka I, któremu kronikarz

poświęcił dużo swej uwagi, przejmując i rozbudowując motywy z wcześniejszych
tekstów historiograficznych. Jednak nie było to bezmyślne przepisywanie, czy też

Mieszko był władcą, który sprowadził na swoje państwo światło prawdziwej
wiary, dlatego jego rządy przyciągały baczną uwagę kronikarzy. Jego

począwszy już od momentu urodzenia,

który przedstawił Anonim tzw. Gall, a kolejni kronikarze rozbudowywali ten

, odcisnęło bardzo

zauważalne piętno na całej nowożytnej historiografii polskiej, aż do Adama

. Kanonik krakowski był pierwszym

dziejopisarzem, który opracował swoją rozprawę opierając się na kronikach,

czególnych kancelariach dokumentach, a

. Dlatego jego Annales były

ch dziejopisów, którzy próbowali opracować je

krytycznie albo czerpali z niego bez zastanowienia, przejmując sądy wartościujące
kanonika. Najciekawsze w postaci Jana Długosza nie jest to, że stworzył

ukiem, bowiem nie ukończył

1431) porzucił dla pracy

W tym szkicu spróbujemy przedstawić okoliczności narodzin pierwszego, to jest

ia Mieszka I, któremu kronikarz

poświęcił dużo swej uwagi, przejmując i rozbudowując motywy z wcześniejszych
tekstów historiograficznych. Jednak nie było to bezmyślne przepisywanie, czy też

cenzurowanie niewygodnych faktów źródłowych, a krytyczne opracowan
materiału.na tyle, na ile pozwalała kanonikowi krakowskiemu jego erudycja. Warto
prześledzić tok rozumowania kronikarza , a także jego stosunek do Mieszka na
przykładzie narodzin. Podstawa źródłowa i zakres tematyczny pracy nie jest obfity, ale
na tyle konkretny, że pozwala zaobserwować recepcję źródeł
wczesnośredniowiecznych w XV wieku, a także styl i metodę badawczą Jana Długosza.

Wskazane jest dłużej zatrzymać się przy historii narodzin Mieszka i tym, w jaki sposób
przedstawił ten fakt w swoim wykładz
Jednak żeby dostrzec różnice w tych przekazach należy przed tym przypomnieć, jak te
wydarzenia zostały zrelacjonowanee we wcześniejszych tekstach narracyjnych,.

Wincenty Kadłubek

Otóż zaczynając od najstarszego
trzeba zauważyć, że dziejopis nie poświęcił zbyt wiele swej uwagi na roztrząsanie
okoliczności narodzin Mieszka I. Ograniczył się on bowiem do stwierdzenia, że
Siemomysł spłodził wielkiego i sławnego Mieszka, który pierwszy nosił to imię
także, że przez siedem lat od urodzenia był ślepy

Z kolei kolejny nasz kolejny kronikarz, mistrz Wincenty Kadłubek
wykład o poruszany w tym szkicu problem. Zauważył on, że
ów sławny Mieszko Ślepy

[10]

Piastowi dziejopis. Brygida Kürbis zasugerowała,
mistrza Wincentego, który na opak zrozumiał słowo
to być celowy zabieg, który miał uw
się siedem lat

[12]

, aby spotęgować fakt cudownego wyzdrowienia młodego księcia.

cenzurowanie niewygodnych faktów źródłowych, a krytyczne opracowan
materiału.na tyle, na ile pozwalała kanonikowi krakowskiemu jego erudycja. Warto
prześledzić tok rozumowania kronikarza , a także jego stosunek do Mieszka na
przykładzie narodzin. Podstawa źródłowa i zakres tematyczny pracy nie jest obfity, ale

konkretny, że pozwala zaobserwować recepcję źródeł

wczesnośredniowiecznych w XV wieku, a także styl i metodę badawczą Jana Długosza.

Wskazane jest dłużej zatrzymać się przy historii narodzin Mieszka i tym, w jaki sposób
przedstawił ten fakt w swoim wykładzie dziejów ojczystych, kanonik krakowski.
Jednak żeby dostrzec różnice w tych przekazach należy przed tym przypomnieć, jak te
wydarzenia zostały zrelacjonowanee we wcześniejszych tekstach narracyjnych,.

Otóż zaczynając od najstarszego tekstu kronikarskiego, czyli Anonima tzw. Galla
trzeba zauważyć, że dziejopis nie poświęcił zbyt wiele swej uwagi na roztrząsanie
okoliczności narodzin Mieszka I. Ograniczył się on bowiem do stwierdzenia, że
Siemomysł spłodził wielkiego i sławnego Mieszka, który pierwszy nosił to imię

przez siedem lat od urodzenia był ślepy

[8]

.

Z kolei kolejny nasz kolejny kronikarz, mistrz Wincenty Kadłubek

[9]

, urozmaicił swój

wykład o poruszany w tym szkicu problem. Zauważył on, że z Siemomysła zaś rodzi się

[10]

. Trudno dociec, dlaczego właśnie taki przydomek nadał

Piastowi dziejopis. Brygida Kürbis zasugerowała, że może to być błąd ze strony
mistrza Wincentego, który na opak zrozumiał słowo caecus

[11]

. Z drugiej strony mógł

to być celowy zabieg, który miał uwypuklić fakt ślepoty Mieszka, w której

, aby spotęgować fakt cudownego wyzdrowienia młodego księcia.

cenzurowanie niewygodnych faktów źródłowych, a krytyczne opracowanie
materiału.na tyle, na ile pozwalała kanonikowi krakowskiemu jego erudycja. Warto
prześledzić tok rozumowania kronikarza , a także jego stosunek do Mieszka na
przykładzie narodzin. Podstawa źródłowa i zakres tematyczny pracy nie jest obfity, ale

wczesnośredniowiecznych w XV wieku, a także styl i metodę badawczą Jana Długosza.

Wskazane jest dłużej zatrzymać się przy historii narodzin Mieszka i tym, w jaki sposób

ie dziejów ojczystych, kanonik krakowski.

Jednak żeby dostrzec różnice w tych przekazach należy przed tym przypomnieć, jak te
wydarzenia zostały zrelacjonowanee we wcześniejszych tekstach narracyjnych,.

tekstu kronikarskiego, czyli Anonima tzw. Galla

[6]

,

trzeba zauważyć, że dziejopis nie poświęcił zbyt wiele swej uwagi na roztrząsanie
okoliczności narodzin Mieszka I. Ograniczył się on bowiem do stwierdzenia, że ten zaś
Siemomysł spłodził wielkiego i sławnego Mieszka, który pierwszy nosił to imię

[7]

, a

, urozmaicił swój

momysła zaś rodzi się

. Trudno dociec, dlaczego właśnie taki przydomek nadał

że może to być błąd ze strony

. Z drugiej strony mógł

ypuklić fakt ślepoty Mieszka, w której wychowuje

, aby spotęgować fakt cudownego wyzdrowienia młodego księcia.

Najobszerniej narodziny władcy przedstawił anonimowy kronikarz wielkopolski, który
stwierdził, że Ziemomysł zaś z żony swej zrodził syna, który, urodziwszy się
niewidomym, przez siedem lat wychowywał się w ślepocie

[13]

. Następnie, na

podstawie tego faktu, wywiódł etymologię imienia Mieszko, bowiem Polacy widząc to
[tj. permanentną ślepotę – K.O.], nadto zaniepokojeni, że król Ziemomysł w przeciągu
siedmiu lat nie spłodził innego syna, mówili: „oto znowu zamieszka w królestwie!”

[14]

.

Następnie, żeby w pełni udokumentować swój wywód, dodał, że Mieszka bowiem,
czyli zamęt, nazywa się od rozruchu

[15]

. Zamęt ten miał powstać, jak dalej informuje

w tekście kronikarz, w wyniku podważenia podstaw prawnych Mieszka do
sprawowania władzy, ponieważ nie był on w pełni sprawny, aby ją pełnić, dlatego na
horyzoncie pojawiała się możliwość, że w państwie polskim powstały liczne
rozruchy

[16]

. Stąd taka, a nie inna etymologia imienia Mieszko. Może zastanawiać

jednak porównanie do czasów Pompiliusza II, którego spotkała kara za swoje
okrucieństwo, ale nie była to kara ze strony możnych poddanych, a raczej kara
boska

[17]

.

Siemomysł

Według Jana Długosza Siemomysł, ojciec Mieszka, przez długi okres swego życia nie
mógł spłodzić potomka, bowiem żona jego była przez wiele lat bezpłodna

[18]

. Jednak

dzięki miłosierdziu boskiemu, co powinno zastanawiać, ponieważ Siemomysł i jego
małżonka byli poganami, została uwolniona od hańby bezpłodności

[19]

i następnie

stała się płodną i ciężarną

[20]

. Kronikarz nie wplótł do swej narracji żadnych

informacji na temat tego, czy małżonkowie przedsięwzięli jakieś środki, żeby
opatrzność obdarzyła ich potomkiem. Interwencja boska, jak wynika z tekstu, była
jednostronnym aktem ze strony siły nadprzyrodzonej. Oczywiście sam fakt
cudownego zajścia w ciąże przez żonę Siemomysła musiał go napawać ogromną
radością, jednak wszystko zmieniły narodziny chłopca, ale ślepego, co napełniło oboje
rodziców szczególnym bólem i goryczą, przykrość niepłodności wydawała się im raczej

zwiększona niż odjętą

[21]

.Co gorsza, po narodzinach syna królowa, jak ją tytułuje

Długosz, przestała rodzić

[22]

i przez to stała się bezpłodną jak przedtem

[23]

.

Następnie, jak nas przekonuje kanonik krakowski w swojej narracji, nikt z otoczenia,
bo trudno wnosić, że mogło chodzić o pospolity lud, nie wierzył w możliwość
ustąpienia tego kalectwa, które w powszechnej opinii uznano za trwałe

[24]

. Tylko

ojciec nowo narodzonego dziecka, mimo smutku, nie zaniedbał się w cnotliwych
praktykach, ale jaśniejąc czynami miłymi Bogu

[25]

chciał go sobie zjednać.

Uważniejszego czytelnika musi zastanawiać, w jaki sposób człowiek oddający cześć
bożkom, przysłużyć mógł się Bogu innej i nieznanej mu religii. Jan Długosz
wytłumaczył to w bardzo prosty sposób, bowiem, według niego, Siemomysł z
najusilniejszą gorliwością pielęgnował gościnność, którą jakby w dziedzictwie otrzymał
po pradziadach i pilnie ich naśladował

[26]

dzięki temu miał przyczynić się do

późniejszych wydarzeń.

Nie można również zapomnieć o ślepocie Mieszka, problemie, który poruszył także
Jan Długosz. Stwierdził on, że wszystkie kroniki i roczniki, które udało mu się
przestudiować, zgodne są co do ślepoty tego Mieszka

[27]

. Jednak na przekór

poprzednikom uznał kanonik krakowski, że najmiłosierniejszy Bóg

[28]

obdarzył

Mieszka ślepotą, aby więcej widział niekiedy myślą niż oczyma i aby po rozproszeniu
cielesnych mroków, za łaską Zbawiciela był skłonniejszy oddalić od siebie i całego
narodu polskiego błędy i ciemnotę niewiary i bałwochwalstwa, zakorzenione od
dawnych czasów

[29]

. Długosz raczej nieświadomie pogańską tradycję przeniósł na

grunt w pełni chrześcijański.

Mieszko I – Jan Matejko

Po analizie tego bardzo krótkiego fragmentu i porównaniu go z kronikami
wcześniejszymi, można zauważyć kilka zasadniczych różnic. Na przestrzeni kilku

wieków znacznie rozwinięto narracje na temat okoliczności narodzin Mieszka I, ale i
zaczęto dostosowywać fabułę dla własnych celów. Jan Długosz, bardzo gorliwy
katolik, przedstawił problem ślepoty księcia jako zamierzone działanie Boga, co nie
było dla niego zbyt trudnym zadaniem intelektualnym, ponieważ idealnie
komponowało się z tradycją chrześcijańską. Bez wątpienia jest to rozwinięcie myśli
Anonima tzw. Galla. Przedstawił Siemomysła jako osobę, która zabiegała o
przychylność boską. Żonę tego pogańskiego księcia przedstawił jako dotkniętą hańbą
bezpłodności na skutek działania Boga, ale nie wiadomo dlaczego spotkałł ją właśnie
taki los.

O autorze

Krzysztof Osiński

Absolwent studiów I-go stopnia na Uniwersytecie im. Adama Mickiewicza w Poznaniu,
kierunek historia specj. mediewistyka.

Miłośnik późnego średniowiecza, dziejów unii jagiellońskiej, życia i twórczości Jana
Długosza.

Źródła:

Długosz J., Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa Polskiego, ks. I-II, Warszawa 1961.

Historiae Polonicae, [w:] Joannis Dlugossii Senioris Canonici Cracoviensis Opera omnia,
wyd. Al. Przeździecki, lib. XII, t. 1, Kraków 1873.

Anonim tzw. Gall, Kronika polska, Kraków 1999.

Galli Chronicon, [w:] Monumenta Poloniae Historica, wyd. A. Bielowski, t. 1, Lwów
1864.

Mistrz Wincenty (tzw. Kadłubek), Kronika polska, Wrocław 2008.

Kronika Mistrza Wincentego, [w:] Monumenta Poloniae Historica, wyd. A. Bielowski, t.
2, Lwów 1872

Kronika Wielkopolska, Kraków 2010.

Chronica Poloniae Maioris, [w:] Monumenta Poloniae Historica, wyd. A. Bielowski, t. 2,
Lwów 1872.

Literatura przedmiotu:

Bobrzyński M., Smolka S., Jan Długosz, jego życie i stanowisko w piśmiennictwie,
Kraków 1893.

Borkowska U., Długosz Jan – Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, [w:]

http://www.ptta.pl/pef/pdf/d/dlugoszj.pdf

Dąbrowski J., Dawne dziejopisarstwo polskie (do roku 1480), Wrocław 1964.

Grabski A. F., Zarys historii historiografii polskiej, Poznań 2006.

Grabski A. F, Dzieje historiografii, Poznań 2011.

Jasiński T., O pochodzeniu Galla Anonima, Kraków 2008.

Koczerska M., Długosz jako sekretarz Zbigniewa Oleśnickiego, [w:] Jan Długosz. W
pięćsetną rocznicę śmierci (materiały sesji naukowej Polskiego Towarzystwa
Historycznego odbytej w 1980 r. w Sandomierzu), pod red. F. Kiryka, Olsztyn 1983.

Mrukówna J., Jan Długosz. Życie i twórczość, Kraków 1972.

Pieradzka K., Związki Długosza z Krakowem, Kraków 1975.

Rozbiór krytyczny Annalium Poloniae Jana Długosza z lat 1385-1480, t. 1-2, oprac. S.
Gawęda, K. Pieradzka, J. Radziszewska, K. Stachowska. pod kier. J. Dąbrowskiego,
Wrocław 1961-1965.

Semkowicz A., Krytyczny rozbiór Dziejów polskich Jana Długosza (do roku 1384),
Kraków 1887

Semkowicz-Zarembina W., Powstanie i dzieje autografu Annalium Jana Długosza,
Kraków 1952.

Skibiński E., Kronika polska Anonima tzw. Galla, [w:] Vademecum historyka mediewisty,
Warszawa 2012.

Skibiński E., Kronika polska mistrza Wincentego, zwanego Kadłubkiem, [w:]
Vademecum historyka mediewisty, Warszawa 2012.

Wenta J., Kronika tzw. Galla Anonima. Historyczne (monastyczne i genealogiczne) oraz
geograficzne konteksty powstania, Toruń 2011.

Zeissberg H., Dziejopisarstwo polskie wieków średnich, t. 2, Warszawa 1877.

Przypisy:

[1] W tym tekście skorzystano z: J. Długosz, Roczniki czyli kroniki sławnego Królestwa
Polskiego, ks. I-II, Warszawa 1961; Historiae Polonicae, [w:] Joannis Dlugossii Senioris
Canonici Cracoviensis Opera omnia, wyd. Al. Przeździecki, lib. XII, t. 1, Kraków 1873.

ii

A. F. Grabski, Zarys historii historiografii polskiej, Poznań 2006, s. 72-77; Tenże,

Dzieje historiografii, Poznań 2011, s. 404-405.

iii

Patrz A. Semkowicz, Krytyczny rozbiór Dziejów polskich Jana Długosza (do roku

1384), Kraków 1887; Rozbiór krytyczny Annalium Poloniae Jana Długosza z lat 1385-
1480, t. 1-2, oprac. S. Gawęda, K. Pieradzka, J. Radziszewska, K. Stachowska. pod kier.
J. Dąbrowskiego, Wrocław 1961-1965.

iv

H. Zeissberg, Dziejopisarstwo polskie wieków średnich, t. 2, Warszawa 1877, s. 3; J.

Dąbrowski, Dawne dziejopisarstwo polskie (do roku 1480), Wrocław 1964, s. 194; W.
Semkowicz-Zarembina, Przedmowa, [w:] Jana Długosza Roczniki czyli Kroniki
Sławnego Królestwa Polskiego, ks. 1-2, Warszawa 1961, s. 41-42; U. Borkowska,
Długosz Jan – Polskie Towarzystwo Tomasza z Akwinu, [w:]

http://www.ptta.pl/pef/pdf/d/dlugoszj.pdf

(dost. 3.09.2013r.); K. Pieradzka, Związki

Długosza z Krakowem, Kraków 1975, s. 30-31; M. Bobrzyński, S. Smolka, Jan Długosz,
jego życie i stanowisko w piśmiennictwie, Kraków 1893, s. 14; J. Mrukówna, Jan
Długosz. Życie i twórczość, Kraków 1972, s. 5-6; M. Koczerska, Długosz jako sekretarz
Zbigniewa Oleśnickiego, [w:] Jan Długosz. W pięćsetną rocznicę śmierci (materiały sesji
naukowej Polskiego Towarzystwa Historycznego odbytej w 1980 r. w Sandomierzu),
pod red. F. Kiryka, Olsztyn 1983, s. 53; W. Semkowicz-Zarembina, Powstanie i dzieje
autografu Annalium Jana Długosza, Kraków 1952, s. 33.

v

Chociaż jego trzech poprzedników uznaje się również za postacie historyczne,

jednak żadną miarą nie można podać na ich temat wiarygodnych informacji.

vi

Na temat pochodzenia pierwszego kronikarza zob. J. Dąbrowski, Dawne

dziejopisarstwo polskie (do roku 1480), s. 26-33; T. Jasiński, O pochodzeniu Galla
Anonima, Kraków 2008; J. Wenta, Kronika tzw. Galla Anonima. Historyczne
(monastyczne i genealogiczne) oraz geograficzne konteksty powstania, Toruń 2011; E.
Skibiński, Kronika polska Anonima tzw. Galla, [w:] Vademecum historyka mediewisty,
Warszawa 2012, s. 235-240.

vii

Anonim tzw. Gall, Kronika polska, Kraków 1999, s. 16; Galli Chronicon, [w:]

Monumenta Poloniae Historica, wyd. A. Bielowski, t. 1, Lwów 1864, s. 398: Hic autem
Semimizl magnum et memorandum Meschonem progenuit, qui primus nomine vocatus
alio.

viii

Anonim tzw. Gall, Kronika polska, Kraków 1999, s. 16; Galli Chronicon, s. 398:

septem annis a nativitate caecus fuit. Zob. J. Dąbrowski, Dawne dziejopisarstwo polskie
(do roku 1480), s. 39-40;E. Skibiński, Kronika polska Anonima tzw. Galla, s. 241.

ix

E. Skibiński, Kronika polska mistrza Wincentego, zwanego Kadłubkiem, [w:]

Vademecum historyka mediewisty, s. 247

x

Mistrz Wincenty (tzw. Kadłubek), Kronika polska, Wrocław 2008, s. 48; Kronika

Mistrza Wincentego, [w:] Monumenta Poloniae Historica, wyd. A. Bielowski, t. 2, Lwów
1872, s. 275: De Zemomisl autem famosus ille Mesco caecus gignitur.

xi

Zob. William Whitaker’s Words,

http://www.archives.nd.edu/cgi-

bin/wordz.pl?keyword=caecus

(dostępne 10.09.2013r.).

xii

Mistrz Wincenty (tzw. Kadłubek), Kronika polska, s. 48; Kronika Mistrza Wincentego,

s. 275: caecus septennio educatur. Zob. również E. Skibiński, Kronika polska mistrza
Wincentego, zwanego Kadłubkiem, s. 252

xiii

Kronika Wielkopolska, Kraków 2010, s. 55; Chronica Poloniae Maioris, [w:]

Monumenta Poloniae Historica, wyd. A. Bielowski, t. 2, Lwów 1872, s. 482: Zemomisl
autem de uxore sua genuit filium, qui, caecus natus, per septem annos caecus educator.

xiv

Kronika Wielkopolska, s. 55; Chronica Poloniae Maioris, s. 482: Quod Poloni

cernentes, et quod alium fiulium infra septem annos rex Zemomisl non procreasset
turbati dicebant: „ecce iterum meska in regno!”.

xv

Kronika Wielkopolska, s. 55; Chronica Poloniae Maioris, s. 482: Meska enim seu

turbatio a commotione dicitur.

xvi

Kronika Wielkopolska, s. 55; Chronica Poloniae Maioris, s. 482: multae commotiones

in regno Poloniae fuerant exortae.

xvii

Kronika Wielkopolska, s. 50-51; Chronica Poloniae Maioris, s. 478: Nec scelus in

patruos commissum inultum permansit. Quia patredine cadaverum patruorum suorum
per ipsum intoxicatorum, quos inhumatos permanere jusserat, mure insolitae
magnitudinis procreati, praefatum Pompilium invaserunt, ita quod nec igne nec feroo
seu fustibus poterant prohiberi, quin ipsum insequentes mordebant.

xviii

Długosz, I-II, s. 234; Historiae Polonicae, s. 108: quod uxor sua annis pluribus

sterilis manebat.

xix

Długosz, I-II, s. 235; Historiae Polonicae, s. 108: sterilitatis opprobrio adempto.

xx

Długosz, I-II, s. 235; Historiae Polonicae, s. 108-109: foecunda et gravida esse coepit.

xxi

Długosz, I-II, s. 235; Historiae Polonicae, s. 109: marem, sed caecum, quod utrique

parenti singularem dolorem et amaritudinem inferebat, sterilitatis quoque
incommodum dedecore illo magis videbatur auctum, quam praecisum.

xxii

Długosz, I-II, s. 235; Historiae Polonicae, s. 109: parere desinens.

xxiii

Długosz, I-II, s. 235; Historiae Polonicae, s. 109: sterilis ut ante permansit.

xxiv

Długosz, I-II, s. 235; Historiae Polonicae, s. 109: natus quoque filius in annos

aliquot sucrescens, nec aliqua visivae potentiae signa praeferens, perpetuam caliginem
oculorum portendebatur habiturus.

xxv

Długosz, I-II, s. 235; Historiae Polonicae, s. 109: Pater autem pueri in virtutum

peratione nihilo factus est segnior, sed pluribus placitis Deo.

xxvi

Długosz, I-II, s. 235; Historiae Polonicae, s. 109: actionibus refulgens,

hospitalitatem, quam quasi haerdeitariam a proavis acceperat, summon studio
sectabatur.

xxvii

Długosz, I-II, s. 235; Historiae Polonicae, s. 109: de caecitate huius Myeszkonis

concordant.

xxviii

Długosz, I-II, s. 235; Historiae Polonicae, s. 109: At clementissumus Deus.

xxix

Długosz, I-II, s. 235; Historiae Polonicae, s. 109: mente plus videret quandoque

quam oculis, et caecitatis tenebris a se per gratiam Salvatoris dispulsis carnalibus,
propensius et ipse a se at ab uniwersa gente sua Polonica infidelitatis et idololatriae
sordes et tenebras effugaret diuturno tempore concretas.