ZADANIE 1

Amperomierz o oporze wewnętrznym Ra = 10

Ω i prądzie przy pełnym wychyleniu

Ia = 15mA chcemy przystosować do pomiarów prądu I w zakresie 0

÷ 1,5A. Obliczyć

wartość opornika bocznikującego Rd i opór wewnętrzny Ra’ nowego przyrządu.

Rozwiązanie

Zastępując amperomierz jego oporem wewnętrznym otrzymamy dla I = 1,5A schemat
równoważny obwodowi tematowemu

Z prawa Ohma i I prawa Kirchhoffa

stąd

Po podstawieniu wartości liczbowych

a opór wewnętrzny nowego przyrządu

1

1

−

⋅

=

−

⋅

=

Ia

I

Ra

Ia

I

Ia

Ra

Rb

0,101Ω

Ω

99

10

1

100

1

10

≅

=

−

=

Rb

0,1Ω

=

+

⋅

=

Rb

Ra

Rb

Ra

Ra'

Rb

Ia

I

Ra

Ia

Ua

⋅

−

=

⋅

=

)

(

ZADANIE 2

Dwie żarówki chcemy załączyć na napięcie U = 220V. Dobrać wartości oporników
dodatkowych R1 i R2 tak, by żarówki te pracowały w warunkach znamionowych.
Parametry znamionowe żarówek:

Z1: U1 = 12V, I1 = 50mA
Z2: U2 = 48V, I2 = 20mA.

Rozwiązanie

Zastępując żarówki Z1 i Z2 ich oporami w punktach pracy otrzymamy

Ponieważ

więc

natomiast

zatem

0

=

−

−

−

Ur1

U2

U1

U

3,2kΩ

=

−

−

=

I1

U2

U1

U

R1

R2

I2

I1

U2

⋅

−

=

)

(

1,6kΩ

=

−

=

I2

I1

U2

R2

ZADANIE 3

W podanym obwodzie (fragment obwodu tranzystorowego na rysunku) obliczyć, na
podstawie wskazań przyrządów, wartości oporników R1, R2 oraz oporność zastępczą Rz
między punktami 1 i 2.

Rozwiązanie

Rozpatrywany fragment układu można przedstawić jak na rysunkach poniżej.

Z prawa Ohma:

1040Ω

10

5

5,2

540Ω

10

5

5,2

1,1

9

220Ω

10

5

1,1

3

3

3

=

⋅

=

=

⋅

−

−

=

=

=

⋅

=

−

−

−

z

R

I

Ur2

R2

R1

ZADANIE 4

Obliczyć wartość prądu Ix w obwodzie przedstawionym na rysunku, jeśli wiadomo, że prąd
I wydawany przez źródło ma wartość 10mA.

Rozwiązanie

Proponujemy, spośród metod które można zastosować do obliczenia prądu Ix, metodę
następującą:
1. przyjmujemy dowolną wartośc prądu Ix np. Ix’ = 1mA,
2. obliczamy prądy I1’, I2’, I3’, I’,
3. obliczamy (korzystając z liniowości obwodu) prąd Ix z zależności

Metoda ta nosi nazwę „metody od końca” i jest analogiczna do znanych metod
rozwiązywania układów łańcuchowych.
Podstawiając wartości (w obliczeniach stosujemy jenostki mA, k

Ω

, V) otrzymujemy

a

czyli

oraz

więc

stąd wynik

Ix'

k

I'

I

Ix'

Ix

⋅

=

⋅

=

1mA

=

Ix'

mA

3

5

3

2

1

mA

3

2

30kΩ

20V

=

+

=

=

=

I2'

I1'

20

1

4

3

5

16

⋅

+

⋅

=

⋅

I3'

mA

3

5

=

I3'

mA

3

10

=

+

=

I2'

I3'

I'

3

=

=

I'

I

k

3mA

=

⋅

=

Ix'

k

Ix