J A K S A M E M U W Y K O N A å !
MATERIA¸Y BUDOWLANE
n
MAJSTERKOWANIE
WYSTRÓJ WN¢TRZ
n
OGRODNICTWO
Wykonywanie
zaprawy
i betonu
1
Wykonywanie zaprawy
Zaprawa cementowo-wapienna s∏u˝y do wiàzania cegie∏,
bloczków i pustaków oraz do wykonywania tynków zewn´trznych
i wewn´trznych, g∏adzi betonowej.
• Cement nale˝y przechowywaç w miejscu suchym i zadaszonym.
R A D A
PIASEK
KRUSZYWO
CEMENT
MATERIA¸
WIÑ˚ÑCY
WODA
WAPNO
ew. Êrodek
zast´pujàcy
wapno
dodatek wapna
uplastycznia
zapraw´
CEMENT
W
APNO
Cement Wapno
Woda
Piasek
o uziarnieniu
0,2 mm
G´stoÊç: 1,5 T/m
3
Piasek
o uziarnieniu
0,5 mm
G´stoÊç: 1,5 T/m
3
Oko∏o
CEMENT
W
APNO
Zastosowanie
zaprawy
Sk∏adniki przesiaç, wymieszaç i dodaç wody.
Zaprawa na 1 m
3
Wiàzanie
pustaków
np. pustaki
20 x 20 x 50 cm,
na 7m
2
Wiàzanie cegie∏
ceg∏y
6 x 11 x 22 cm,
7 m
2
,
zaprawa cemen-
towo-wapienna
G∏adê
cementowa
Tradycyjny tynk
trójwarstwowy
na 20 m
2
Pierwsza war-
stwa: obrzutka
3-5 mm
Druga warstwa:
narzut
15-20 mm
Trzecia warstwa:
g∏adê 5-7 mm
Zaprawa
spoinowa
do kamieni
Zaprawa
spoinowa do
cegie∏
200 kg
lub 135 litrów
150 kg
lub 100 litrów
175 kg
lub 117 litrów
66 kg
lub 44 litry
66 kg
lub 44 litry
250 kg
lub 167 litrów
50 kg
lub 34 litry
200 kg
lub 135 litrów
690 kg
lub 460 litrów
25 l
25 l
25 l
25 l
25 l
25 l
25 l
25 l
50 kg
25 kg
50 kg
50 kg
50+50 kg
20 kg
50 kg
25 kg
25 kg
50 kg
20 kg
25 kg
Dozowanie sk∏adników na jeden worek cementu
2
Wykonywanie betonu
Z betonu wykonuje si´ elementy noÊne w budynku - fundamenty,
stropy, schody – dlatego musi on mieç odpowiednià wytrzyma∏oÊç.
Beton zbrojony stalà nazywa si´ ˝elbetem. Rdzawy nalot na pr´-
tach zbrojeniowych zwi´k-
sza przyczepnoÊç betonu
i zbrojenia.
CEMENT
CEMENT
MATERIA¸
WIÑ˚ÑCY
PIASEK ˚WIR
KRUSZYWO
WODA
Dozowanie sk∏adników na 1 m
3
betonu
Obliczanie iloÊci potrzebnego betonu
Obj´toÊç wody = masa cementu
2
Zastosowanie
P∏yta ˝elbetowa np.
pod∏oga w gara˝u, ta-
ras
˚elbetowa p∏yta
fundamentowa
Nadpro˝a, podciàgi
Siatka
stalowa
Pr´ty zbro-
jeniowe
Stal g∏adka,
Stal
˝ebrowana
630 kg
(90 kg/worek)
lub 420 litrów
(60 l/worek)
630 kg
(90 kg/ worek)
lub 420 litrów
(60 l/ worek)
720 kg
(90 kg/worek)
lub 480 litrów
(60 l/worek)
7
7
8
175 l
175 l
200 l
1232 kg
(176 kg/worek)
lub 770 litrów
(110 l/worek)
1232 kg
(176 kg/worek)
lub 770 litrów
(110 l/worek)
1040 kg
(130 kg/worek)
lub 648 litrów
(81 l/worek)
Typ
zbrojenia
Cement
(worek
50 kg)
Piasek
o uziarnieniu 0,5
mm
G´stoÊç: 1,5 T/m
3
Woda
oko∏o
˚wir
o uziarnieniu 5-
15 mm
G´stoÊç: 1,6 T/m
3
Obj´toÊç betonu =
d∏ugoÊç x szerokoÊç x wysokoÊç
Przyk∏ad: 10 m x 5 m x 0,1 m=5 m
3
Przyk∏ad: 25 litrów wody na
worek cementu o masie 50 kg.
Wod´ nale˝y dolewaç stopniowo,
pilnujàc, by nie dodaç jej zbyt du-
˝o, poniewa˝ obni˝y to wytrzy-
ma∏oÊç zaprawy lub betonu.
Woda dodana w nadmiernej
iloÊci spowoduje up∏ynnienie
konsystencji mieszanki betono-
wej.
10 cm
5 m
10 m
5 m
3
N A R Z ¢ D Z I A
kastra lub betoniarka
∏opata
taczka
wiadro
3
Przygotowanie zaprawy lub betonu
R´czne mieszanie zaprawy lub betonu
Wysypaç kruszywo na czyste pod∏o˝e lub do kastry. Do wykony-
wania zaprawy u˝ywa si´ piasku, do wykonywania betonu – pia-
sku i ˝wiru.
W kopcu kruszywa zrobiç otwór,
wsypaç do niego cement.
Wymieszaç, tworzàc niewielkie
kopce.
Wydrà˝yç rowki, a nast´pnie
wlaç w nie wod´. Mieszaç a˝
do otrzymania jednolitej mie-
szanki.
1
2
3
Mieszanie mechaniczne w betoniarce
Dozowanie sk∏adników. Betoniarka o maksymalnej
zdolnoÊci mieszania wynoszàcej 90 litrów.
– czas wykonywania zapra-
wy i betonu jest krótszy,
– mo˝liwe jest wykonywa-
nie wi´kszych prac budow-
lanych,
– sk∏adniki b´dà lepiej wy-
mieszane, a beton bardziej
szczelny.
Aby u∏atwiç prac´ i zwi´kszyç
jej tempo, mo˝na u˝ywaç za-
prawy i betonu gotowych do
mieszania. Produkty te sprze-
dawane sà w workach, do któ-
rych wystarczy dolaç wody, aby
otrzymaç jednolità mieszank´.
Przed pod∏àczeniem be-
toniarki nale˝y spraw-
dziç, czy do placu bu-
dowy doprowadzono
pràd.
Nigdy nie nale˝y sma-
rowaç wieƒca ani ko∏a
z´batego.
Dzi´ki u˝yciu betoniarki:
Cement
Beton
Do p∏yt betonowych,
fundamentów
Aby otrzymaç 1 m
3
,
nale˝y powtórzyç
czynnoÊç 14 razy
(25 kg x 14 = 350 kg)
Zaprawa
25 kg
25 kg
45 kg
albo 30 litrów
3 wiadra
lub 6 szpadli
25 kg
120 kg
albo 85 litrów
lub 8 wiader
lub 16 szpadli
85 kg
albo 50 litrów
lub 5 wiader
lub 10 szpadli
12 litrów
lub
1,5 wiadra
Piasek
˚wir
Woda
CEMENT
Typ
Wykonanie
Wlaç 2 litry wody do beto-
niarki. Dodaç piasku, aby wy-
konaç zapraw´. Dodaç kolej-
no ˝wiru i
piasku, aby
wykonaç beton.
Mieszaç przez kilka minut.
Ponownie dolaç 2 litry wody,
dodaç cementu.
Dolewaç reszt´ wody w iloÊci
potrzebnej do otrzymania
odpowiedniej konsystencji
betonu lub zaprawy.
Nie nale˝y zatrzymywaç wy-
pe∏nionej betoniarki.
Istniejà modele betoniarek, które mo˝na wy-
∏àczaç i z powrotem wprawiç w ruch, nawet
wtedy, gdy sà wype∏nione. O wi´cej informa-
cji na ten temat nale˝y prosiç sprzedawc´.
1
2
3
4
Gotowe mieszanki zaprawy i betonu
• Sk∏adnik wià˝àcy (cement) mo˝e
osiadaç na dnie worka. Aby lepiej
po∏àczy∏ si´ z innymi sk∏adnikami,
nale˝y wysypaç zawartoÊç worka
na czyste pod∏o˝e lub do kastry,
i dopiero wtedy wymieszaç.
R A D A
Leroy-Merlin P
olska Sp. z o.o., ul. Pu∏awska 46, 05-500 Piaseczno
Ten rodzaj betonu przywo˝ony
jest samochodem-betoniarkà.
Jego mieszanie trwa jeszcze pod-
czas transportu. Tak przygotowa-
ny beton zachowuje dobrà jakoÊç.
Gruszka takiego samochodu ma
pojemnoÊç 10 m
3
, zatem ten ro-
dzaj betonu idealnie nadaje si´
do wykonywania du˝ych kon-
strukcji.
Rodzaje zapraw gotowych do mieszania
Beton towarowy
Beton lekki
Domieszki do zaprawy i betonu
Istnieje bardzo wiele rodzajów zaprawy i betonu gotowych do
mieszania. Podana ni˝ej lista nie jest kompletna:
Dzi´ki domieszkom zaprawa lub beton mogà byç u˝ywane do wie-
lu ró˝nych celów
Uniwersalna
Cementowo-wapienna
Wykoƒczeniowa
Szybkowià˝àca
Szybkowià˝àca
Wodoszczelna
Do wype∏niania
ubytków
Zaprawa klejowa
Zaprawa spoinowa
Rodzaj zaprawy
Wszystkie typy robót
Tynk i wiàzanie cegie∏
Tynki na pod∏o˝u betonowym, cegla-
nym, z bloczków i pustaków
Naprawy pod∏o˝a, mocowanie ele-
mentów
Naprawy pod∏o˝a, mocowanie ele-
mentów
Elementy nara˝one na bezpoÊrednie
dzia∏anie wody
Wszystkie rodzaje napraw, niewielkie
ubytki
Do Êcian z betonu komórkowego, ce-
ramiki poryzowanej
Do wykonywania spoin (ceg∏y, bloczki,
pustaki, kamienie)
Zastosowanie
Dodatek wapna zwi´ksza
przyczepnoÊç zaprawy do
pod∏o˝a i jej plastycznoÊç
Wià˝e po 5-20 minutach
Wià˝e po 5 minutach
Uwagi
Domieszka barwiàca
Domieszka
przeciwmrozowa
˚ywica
Utwardzacz powierzchni
Domieszka chroniàca
przed dzia∏aniem wilgoci
i impregnujàca
Plastyfikator
Domieszka opóêniajàca
lub przyspieszajàca wià-
zanie
Typ domieszki
Zabarwia zapraw´ lub beton
U∏atwia wiàzanie zaprawy lub betonu podczas mrozu
Przyspiesza twardnienie betonu, zwi´ksza wytrzyma∏oÊç betonu,
uplastycznia, impregnuje
Zwi´ksza powierzchniowà odpornoÊç betonu, chroni przed osia-
daniem kurzu
Impregnuje zapraw´ lub beton. U˝ywana przy wykonywaniu funda-
mentów wpuszczonych w ziemi´, zbiorników lub basenów.
Nadaje zaprawie lub betonowi bardziej plastycznà lub p∏ynnà
konsystencj´ (bez dodatkowej wody), aby u∏atwiç wykonanie nie-
których elementów
Przyspiesza lub opóênia wiàzanie betonu
Dzia∏anie
Aby uzyskaç beton lekki, do
mieszanki dodaje si´ takich
sk∏adników jak: granulat styro-
pianowy, keramzyt, wermikulit,
wióry lub trociny. Dodajàc tych
wype∏niaczy zwi´ksza si´ izola-
cyjnoÊç cieplnà betonu.
Beton z granulatem styropiano-
wym mo˝na u∏o˝yç na przy-
k∏ad jako pod∏og´ na strychu.
Uwaga: Przed na∏o˝eniem ok∏a-
dziny na pod∏og´ z lekkiego be-
tonu, nale˝y wykonaç zbrojonà
g∏adê cementowà gruboÊci 4 cm.