„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
1
Autorzy:
dr n. społeczno-ekonomicznych Zbigniew Ka
ź
mierak
mgr Ewa Ło
ś
prof. dr hab. n. med. Edward Warda
Recenzenci:
prof.dr hab. n. med. Tadeusz Ga
ź
dzik
dr hab. n.med. Robert Latosiewicz
Opracowanie redakcyjne:
mgr Edyta Kozieł
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
2
Spis tre
ś
ci
Wprowadzenie
4
I. Zało
ż
enia programowo-organizacyjne kształcenia w zawodzie
6
1. Opis pracy w zawodzie
6
2. Zalecenia dotycz
ą
ce organizacji procesu dydaktyczno-
-wychowawczego
8
II. Plany nauczania
17
III. Moduły kształcenia w zawodzie
19
1. Podstawy działalno
ś
ci zawodowej
19
Stosowanie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy
22
Nawi
ą
zywanie i utrzymywanie kontaktów społecznych
26
Charakteryzowanie budowy, czynno
ś
ci oraz zaburze
ń
w funkcjonowaniu organizmu
30
Stosowanie zasad ekonomiki oraz przepisów prawa
w działalno
ś
ci zawodowej
34
2. Podstawy wytwarzania przedmiotów ortopedycznych
37
Posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
41
Wykonywanie obróbki r
ę
cznej i mechanicznej materiałów
45
U
ż
ytkowanie urz
ą
dze
ń
elektrycznych i sterowanych
automatycznie
48
Wykonywanie elementów przedmiotów ortopedycznych
z materiałów metalowych
51
Wykonywanie elementów przedmiotów ortopedycznych
z drewna
55
Wykonywanie elementów przedmiotów ortopedycznych
z tworzyw sztucznych
58
Wykonywanie elementów przedmiotów ortopedycznych
z materiałów włókienniczych
61
Wykonywanie elementów przedmiotów ortopedycznych
ze skóry
64
Wykonywanie odlewów gipsowych w technice ortopedycznej
67
Dobieranie konstrukcji mieszanych w protetyce ortopedycznej
70
3. Podstawy biomechaniki ortopedycznej
73
Stosowanie podstawowych poj
ęć
z zakresu mechaniki
technicznej
75
Stosowanie układów biomechanicznych w protetyce
ortopedycznej
78
4. Produkcja sprz
ę
tu ortopedyczno – rehabilitacyjnego
82
Wykonywanie protez ko
ń
czyn dolnych
85
Wykonywanie protez ko
ń
czyn górnych
89
Wykonywanie aparatów ortopedycznych na ko
ń
czyny i tułów
93
Wykonywanie obuwia ortopedycznego
97
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
3
Wykonywanie sprz
ę
tu lokomocyjno-rehabilitacyjnego
101
5. Praktyka zawodowa
105
Dobieranie przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu
rehabilitacyjnego
107
Wykonywanie przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu
rehabilitacyjnego
110
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
4
Wprowadzenie
Celem kształcenia w zawodzie technik ortopeda jest przygotowanie
aktywnego, mobilnego i skutecznie działaj
ą
cego pracownika gospodarki.
Efektywne funkcjonowanie na rynku pracy wymaga: przygotowania
ogólnego, opanowania podstawowych umiej
ę
tno
ś
ci zawodowych oraz
kształcenia ustawicznego.
Absolwent współczesnej szkoły powinien charakteryzowa
ć
si
ę
otwarto
ś
ci
ą
,
wyobra
ź
ni
ą
,
zdolno
ś
ci
ą
do
ci
ą
głego
kształcenia
i doskonalenia zawodowego oraz umiej
ę
tno
ś
ci
ą
oceny swoich
mo
ż
liwo
ś
ci. Wprowadzenie do systemu szkolnego modułowych
programów nauczania ułatwi osi
ą
gni
ę
cie tych celów.
Kształcenie modułowe charakteryzuje si
ę
tym,
ż
e:
– cele kształcenia i materiał nauczania wynikaj
ą
z przyszłych zada
ń
zawodowych,
– przygotowanie ucznia do wykonywania zawodu odbywa si
ę
głównie
poprzez realizacj
ę
zada
ń
zbli
ż
onych do tych, które s
ą
wykonywane na
stanowisku pracy,
– nie ma w nim podziału na zaj
ę
cia teoretyczne i praktyczne,
– wyst
ę
puje w nim prymat umiej
ę
tno
ś
ci praktycznych nad wiedz
ą
teoretyczn
ą
,
– jednostki modułowe integruj
ą
tre
ś
ci kształcenia z ró
ż
nych dyscyplin
wiedzy,
– proces uczenia si
ę
dominuje nad procesem nauczania,
– umiej
ę
tno
ś
ci opanowane w ramach poszczególnych modułów daj
ą
mo
ż
liwo
ść
wykonywania okre
ś
lonego zakresu pracy,
– w szerokim zakresie wykorzystuje si
ę
zasad
ę
transferu wiedzy
i umiej
ę
tno
ś
ci,
– programy nauczania s
ą
elastyczne, poszczególne jednostki mo
ż
na
wymienia
ć
, modyfikowa
ć
, dostosowywa
ć
do poziomu wymaganych
umiej
ę
tno
ś
ci, potrzeb gospodarki oraz lokalnego rynku pracy.
Realizacja modułowego programu nauczania zapewnia opanowanie
przez uczniów umiej
ę
tno
ś
ci okre
ś
lonych w podstawie programowej
kształcenia w zawodzie oraz przygotowuje do kształcenia ustawicznego.
Modułowy program nauczania składa si
ę
z zestawu modułów
kształcenia w zawodzie i odpowiadaj
ą
cych im jednostek modułowych,
umo
ż
liwiaj
ą
cych
zdobywanie
wiadomo
ś
ci
oraz
kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci i postaw wła
ś
ciwych dla zawodu.
Jednostka
modułowa
stanowi
element
modułu
kształcenia
w zawodzie, obejmuj
ą
cy logiczny i mo
ż
liwy do wykonania wycinek pracy,
o wyra
ź
nie okre
ś
lonym pocz
ą
tku i zako
ń
czeniu, który nie podlega
dalszym podziałom, a jego rezultatem jest produkt, usługa lub istotna
decyzja.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
5
W strukturze modułowego programu nauczania wyró
ż
niono:
– zało
ż
enia programowo – organizacyjne kształcenia w zawodzie,
– plany nauczania,
– programy modułów i jednostek modułowych.
Moduł kształcenia w zawodzie zawiera: cele kształcenia, wykaz
jednostek modułowych, schemat układu jednostek modułowych,
literatur
ę
.
Jednostka modułowa zawiera: szczegółowe cele kształcenia, materiał
nauczania,
ć
wiczenia,
ś
rodki dydaktyczne, wskazania metodyczne do
realizacji programu jednostki, propozycje metod sprawdzania i oceny
osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia.
Dydaktyczna mapa programu, zamieszczona w zało
ż
eniach
programowo-organizacyjnych, przedstawia schemat powi
ą
za
ń
mi
ę
dzy
modułami i jednostkami modułowymi oraz okre
ś
la kolejno
ść
ich
realizacji. Ma ona ułatwi
ć
dyrekcji szkół i nauczycielom organizowanie
procesu kształcenia.
W programie został przyj
ę
ty system kodowania modułów i jednostek
modułowych, zawieraj
ą
cy elementy:
– symbol cyfrowy zawodu, zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
klasyfikacj
ą
zawodów szkolnictwa zawodowego,
– symbol literowy oznaczaj
ą
cy kategori
ę
modułów:
O - dla modułów ogólnozawodowych,
Z - dla modułów zawodowych,
– cyfr
ę
arabska oznaczaj
ą
c
ą
kolejny moduł lub jednostk
ę
modułow
ą
.
Przykładowy zapis kodowania modułów:
322[13].O1
322[13] – symbol cyfrowy zawodu: technik ortopeda,
O1 – pierwszy moduł ogólnozawodowy: podstawy działalno
ś
ci
zawodowej.
Przykładowy zapis kodowania jednostki modułowej:
322[13].O1.01
322[13] – symbol cyfrowy zawodu: technik ortopeda,
O1 – pierwszy moduł ogólnozawodowy: podstawy działalno
ś
ci
zawodowej,
01 – pierwsza jednostka modułowa wyodr
ę
bniona w module O1:
Stosowanie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
6
I. Zało
ż
enia programowo-organizacyjne kształcenia
w zawodzie
1. Opis pracy w zawodzie
Typowe stanowiska pracy
Absolwent szkoły kształc
ą
cej w zawodzie technik ortopeda mo
ż
e
podejmowa
ć
prac
ę
w:
– zakładach wytwórczych i naprawczych przedmiotów ortopedycznych,
– przyklinicznych,
przyszpitalnych,
przysanatoryjnych
zakładach
wytwórczych przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– poradniach zaopatrzenia ortopedycznego,
– zakładach
naukowo-badawczych
przedmiotów
ortopedycznych
i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– punktach dystrybucji przedmiotów ortopedycznych,
– oddziałach szpitalnych i przychodniach.
Zadania zawodowe
– projektowanie i wykonywanie sprz
ę
tu zaopatrzenia ortopedycznego
i rehabilitacyjnego,
– dobieranie do potrzeb chorego sprz
ę
tu i zaopatrzenia ortopedycznego
i rehabilitacyjnego,
– dostosowywanie
przedmiotów
ortopedycznych
do
potrzeb
u
ż
ytkowników,
– prowadzenie
instrukta
ż
u
posługiwania
si
ę
przedmiotami
ortopedycznymi,
– dostosowywanie sprz
ę
tu codziennego u
ż
ytku do potrzeb osób
niepełnosprawnych,
– dokonywanie napraw przedmiotów ortopedycznych,
– kierowanie procesem technologicznym, organizowanie stanowiska
pracy i zabezpieczenie materiałowe procesu produkcyjnego,
– prowadzenie
dokumentacji
eksploatacyjnej,
technologicznej,
ewidencyjnej, materiałowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
7
Umiej
ę
tno
ś
ci zawodowe
W wyniku kształcenia w zawodzie absolwent szkoły powinien umie
ć
:
– korzysta
ć
z wiedzy z zakresu anatomii, fizjologii i patofizjologii
narz
ą
du ruchu w diagnostyce i projektowaniu przedmiotów
ortopedycznych oraz sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– projektowa
ć
przedmioty ortopedyczne i sprz
ę
t rehabilitacyjny,
– planowa
ć
i realizowa
ć
zadania zwi
ą
zane z zaopatrzeniem pacjenta
w przedmioty ortopedyczne i sprz
ę
t rehabilitacyjny,
– nawi
ą
zywa
ć
kontakt z osob
ą
niepełnosprawn
ą
, jej rodzin
ą
,
ś
rodowiskiem zawodowym i społecznym,
– instruowa
ć
pacjenta o sposobach eksploatacji i konserwacji
przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– ocenia
ć
potrzeby
pacjenta,
ustala
ć
sposoby
zaopatrzenia
ortopedycznego,
– współuczestniczy
ć
we wczesnym usprawnianiu narz
ą
du ruchu
pacjenta z protez
ą
ko
ń
czyny,
– wykorzystywa
ć
nowoczesne rozwi
ą
zania konstrukcyjne, technologie,
surowce
i
materiały
podczas
projektowania
przedmiotów
ortopedycznych,
– dobiera
ć
metody przetwarzania i obróbki surowców oraz materiałów
wykorzystywanych w technice ortopedycznej oraz stosowa
ć
gotowe
elementy i półfabrykaty przedmiotów ortopedycznych w rozwi
ą
zaniach
konstrukcyjnych,
– czyta
ć
i sporz
ą
dza
ć
rysunki, szkice i schematy z zakresu protetyki
ortopedycznej,
– pobiera
ć
miary, wykonywa
ć
odlewy gipsowe, dobiera
ć
elementy
i półfabrykaty do wykonania protez tymczasowych,
– wykonywa
ć
monta
ż
i demonta
ż
oraz obróbk
ę
wyko
ń
czeniow
ą
przedmiotów ortopedycznych,
– posługiwa
ć
si
ę
przyrz
ą
dami i aparatur
ą
pomiarow
ą
,
– u
ż
ytkowa
ć
maszyny i urz
ą
dzenia stosowane w produkcji przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– posługiwa
ć
si
ę
dokumentacj
ą
lekarsko-techniczn
ą
i konstrukcyjno-
technologiczn
ą
,
– dobiera
ć
rozwi
ą
zania konstrukcyjne przedmiotów ortopedycznych do
biomechanicznych wła
ś
ciwo
ś
ci organizmu człowieka,
– dokonywa
ć
okresowych
przegl
ą
dów
i
napraw
przedmiotów
ortopedycznych,
– realizowa
ć
proces technologiczny,
– sporz
ą
dza
ć
dokumentacj
ę
technologiczn
ą
przedmiotów
ortopedycznych,
– modernizowa
ć
standardowe konstrukcje przedmiotów ortopedycznych
i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
8
– stosowa
ć
metody obróbki r
ę
cznej i maszynowej materiałów
stosowanych
w
produkcji
oraz
naprawach
przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– planowa
ć
i organizowa
ć
własn
ą
prac
ę
,
– sporz
ą
dza
ć
kosztorysy, prowadzi
ć
rozliczenia materiałów i czasu
pracy,
– prowadzi
ć
dokumentacj
ę
finansow
ą
, ewidencyjn
ą
i materiałow
ą
,
– współpracowa
ć
w zespole terapeutyczno-rehabilitacyjnym,
– przestrzega
ć
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska,
– organizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
– korzysta
ć
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji w celu doskonalenia
umiej
ę
tno
ś
ci zawodowych,
– post
ę
powa
ć
zgodnie z zasadami etyki,
– stosowa
ć
przepisy
prawa
dotycz
ą
ce
wykonywania
zada
ń
zawodowych,
– stosowa
ć
przepisy prawa dotycz
ą
ce działalno
ś
ci gospodarczej.
2. Zalecenia dotycz
ą
ce organizacji procesu dydaktyczno-
-wychowawczego
Proces kształcenia zawodowego według modułowego programu
nauczania dla zawodu technik ortopeda mo
ż
e by
ć
realizowany
w czteroletnim technikum na podbudowie gimnazjum oraz szkole
policealnej dla młodzie
ż
y na podbudowie szkoły daj
ą
cej wykształcenia
ś
rednie.
Program
nauczania
obejmuje
kształcenie
ogólnozawodowe
i zawodowe.
Kształcenie ogólnozawodowe zapewnia orientacj
ę
w zawodzie i ułatwia
ewentualn
ą
zmian
ę
zawodu. Kształcenie zawodowe ma na celu
przygotowanie absolwenta szkoły do realizacji zada
ń
na typowych dla
zawodu stanowiskach pracy.
Ogólne i szczegółowe cele kształcenia wynikaj
ą
z podstawy
programowej kształcenia w zawodzie.
Tre
ś
ci programowe zawarte s
ą
w pi
ę
ciu modułach: podstawy
działalno
ś
ci
zawodowej,
podstawy
wytwarzania
przedmiotów
ortopedycznych, podstawy biomechaniki ortopedycznej, produkcja
sprz
ę
tu ortopedyczno-rehabilitacyjnego, praktyka zawodowa.
Moduły uwzgl
ę
dniaj
ą
ce zadania zawodowe s
ą
podzielone na
jednostki modułowe. Ka
ż
da jednostka zawiera tre
ś
ci programowe
stanowi
ą
ce okre
ś
lon
ą
cało
ść
, a ich realizacja umo
ż
liwia opanowanie
umiej
ę
tno
ś
ci, niezb
ę
dnych do wykonania okre
ś
lonego wycinka pracy.
Czynnikiem sprzyjaj
ą
cym nabywaniu umiej
ę
tno
ś
ci zawodowych jest
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
9
wykonywanie
ć
wicze
ń
okre
ś
lonych w jednostkach modułowych.
Ć
wiczenia
zapisane
w programach
poszczególnych
jednostek
modułowych s
ą
propozycj
ą
do wykorzystania w procesie dydaktycznym.
Ich tematyka mo
ż
e by
ć
uzupełniona przez nauczyciela realizuj
ą
cego
program.
Program modułu 322[13].O1 – podstawy działalno
ś
ci zawodowej,
składaj
ą
cy
si
ę
z
czterech
jednostek
modułowych,
zawiera
ogólnozawodowe
tre
ś
ci
kształcenia.
Powinien
by
ć
realizowany
w pierwszej kolejno
ś
ci.
Program modułu 322[13].Z1 – podstawy wytwarzania przedmiotów
ortopedycznych, składa z dziesi
ę
ciu jednostek modułowych, zawiera
zawodowe tre
ś
ci kształcenia niezb
ę
dne do wykonywania elementów
przedmiotów ortopedycznych z ró
ż
nych materiałów.
Program modułu 322[13].Z2 – podstawy biomechaniki ortopedycznej
– składa si
ę
z dwóch jednostek modułowych, zawiera tre
ś
ci kształcenia
dotycz
ą
ce stosowania podstawowych poj
ęć
z zakresu mechaniki
technicznej oraz układów biomechanicznych w protetyce ortopedycznej.
Program modułu 322[13].Z3 – produkcja sprz
ę
tu ortopedyczno –
rehabilitacyjnego – składa si
ę
z pi
ę
ciu jednostek modułowych, zawiera
tre
ś
ci
kształcenia
niezb
ę
dne
do
projektowania
i
wytwarzania
przedmiotów ortopedycznych.
Moduł 322[13].Z4 – praktyka zawodowa – składa si
ę
z dwóch
jednostek modułowych. Obejmuje tre
ś
ci programowe umo
ż
liwiaj
ą
ce
utrwalenie wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci niezb
ę
dnych do planowania,
organizowania i wykonywania zada
ń
technika ortopedy.
Praktyka zawodowa powinna by
ć
prowadzona w placówkach
zajmuj
ą
cych
si
ę
dobieraniem
i
wytwarzaniem
zaopatrzenia
ortopedycznego.
Zwi
ą
zki oraz zale
ż
no
ś
ci mi
ę
dzy modułami i jednostkami modułowymi
przedstawiono w wykazie modułów i jednostek modułowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
10
Wykaz modułów i jednostek modułowych
Symbol
modułu
i jednostki
modułowej
Nazwa modułów i jednostek modułowych
Orientacyjna
liczba godzin na
realizacj
ę
322[13].O1
Podstawy działalno
ś
ci zawodowej
432
322[13].O1.01
Stosowanie przepisów bezpiecze
ń
stwa
i higieny pracy
60
322[13].O1.02
Nawi
ą
zywanie i utrzymywanie kontaktów
społecznych
110
322[13].O1.03
Charakteryzowanie budowy, czynno
ś
ci
oraz zaburze
ń
w funkcjonowaniu organizmu
196
322[13].O1.04
Stosowanie zasad ekonomiki oraz przepisów
prawa w działalno
ś
ci zawodowej
66
322[13].Z1
Podstawy wytwarzania przedmiotów
ortopedycznych
628
322[13].Z1.01
Posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
108
322[13].Z1.02
Wykonywanie obróbki r
ę
cznej
i mechanicznej materiałów
72
322[13].Z1.03
U
ż
ytkowanie urz
ą
dze
ń
elektrycznych
i sterowanych automatycznie
60
322[13].Z1.04
Wykonywanie elementów przedmiotów
ortopedycznych z materiałów metalowych
72
322[13].Z1.05
Wykonywanie elementów przedmiotów
ortopedycznych z drewna
54
322[13].Z1.06
Wykonywanie elementów przedmiotów
ortopedycznych z tworzyw sztucznych
54
322[13].Z1.07
Wykonywanie elementów przedmiotów
ortopedycznych z materiałów włókienniczych
54
322[13].Z1.08
Wykonywanie elementów przedmiotów
ortopedycznych ze skóry
54
322[13].Z1.09
Wykonywanie odlewów gipsowych
w technice ortopedycznej
54
322[13].Z1.10
Dobieranie konstrukcji mieszanych
w protetyce ortopedycznej
46
322[13].Z2
Podstawy biomechaniki ortopedycznej
192
322[13].Z2.01
Stosowanie podstawowych poj
ęć
z zakresu
mechaniki technicznej
52
322[13].Z2.02
Stosowanie układów biomechanicznych w
protetyce ortopedycznej
140
322[13].Z3
Produkcja sprz
ę
tu ortopedyczno –
rehabilitacyjnego
448
322[13].Z3.01
Wykonywanie protez ko
ń
czyn dolnych
110
322[13].Z3.02
Wykonywanie protez ko
ń
czyn górnych
110
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
11
322[13].Z3.03
Wykonywanie aparatów ortopedycznych na
ko
ń
czyny i tułów
100
322[13].Z3.04
Wykonywanie obuwia ortopedycznego
70
322[13].Z3.05
Wykonywanie sprz
ę
tu lokomocyjno--
rehabilitacyjnego
58
322[13].Z4
Praktyka zawodowa
140
322[13].Z4.01
Dobieranie przedmiotów ortopedycznych
i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego
35
322[13].Z4.02
Wykonywanie przedmiotów ortopedycznych
i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego
105
Razem
1840
Proponowana liczba godzin na realizacj
ę
programu odnosi si
ę
do
planu nauczania w szkole policealnej dla młodzie
ż
y.
Na podstawie wykazu modułów i jednostek modułowych sporz
ą
dzono
dydaktyczn
ą
map
ę
programu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
12
Dydaktyczna mapa programu
322[13].Z3.01
322[13].Z1.02
322[13].Z1.03
322[13].Z1.04
322[13].Z1.05
322[13].Z1.06
322[13].Z1.07
322[13].Z1.08
322[13].Z1.09
322[13].Z1.10
322[13].Z2
322[13].Z3
322[13].Z3.01
322[13].Z3.02
322[13].Z3.03
322[13].Z3.04
322[13].Z4
322[13].Z4.01
322[13].Z4.02
322[13].Z2.01
322[13].Z2.02
322[13].Z3.05
322[13].O1
322[13].O1.01
322[13].O1.02
322[13].O1.03
322[13].O1.04
322[13].Z1
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
13
Dydaktyczna mapa modułowego programu nauczania stanowi
schemat powi
ą
za
ń
mi
ę
dzy modułami oraz jednostkami modułowymi
i okre
ś
la kolejno
ść
ich realizacji. Szkoła powinna z niej korzysta
ć
podczas planowania zaj
ęć
dydaktycznych.
Ewentualna zmiana kolejno
ś
ci realizacji programu modułów lub
jednostek modułowych powinna by
ć
poprzedzona szczegółow
ą
analiz
ą
dydaktycznej mapy programu nauczania oraz tre
ś
ci jednostek
modułowych, przy zachowaniu korelacji tre
ś
ci kształcenia.
Orientacyjna liczba godzin na realizacj
ę
, podana w tabeli wykazu
jednostek modułowych, mo
ż
e ulega
ć
zmianie w zale
ż
no
ś
ci od
stosowanych
przez
nauczyciela
metod
nauczania
i
ś
rodków
dydaktycznych.
W zintegrowanym procesie kształcenia modułowego nie ma podziału
na zaj
ę
cia teoretyczne i praktyczne. Programy nauczania jednostek
modułowych w poszczególnych modułach nale
ż
y realizowa
ć
w ró
ż
nych
formach organizacyjnych, dostosowanych do tre
ś
ci i metod kształcenia.
Stosowane metody i formy organizacyjne pracy uczniów powinny
zapewni
ć
osi
ą
gni
ę
cie, zało
ż
onych w programie nauczania celów
kształcenia. Wymaga to takiej organizacji kształcenia, w którym proces
uczenia si
ę
uczniów b
ę
dzie dominowa
ć
nad procesem nauczania,
dlatego te
ż
szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na dobrze zorganizowan
ą
,
samodzieln
ą
, kierowan
ą
przez nauczyciela prac
ę
uczniów.
W trakcie realizacji programu nauczania nale
ż
y poło
ż
y
ć
du
ż
y nacisk
na samokształcenie uczniów oraz na korzystanie z ró
ż
nych
ź
ródeł
informacji, takich jak: podr
ę
czniki, poradniki, normy, katalogi, instrukcje
i pozatekstowe
ź
ródła informacji. Tre
ś
ci kształcenia powinny by
ć
aktualne i powinny uwzgl
ę
dnia
ć
współczesne technologie, materiały,
narz
ę
dzia i sprz
ę
t.
Nauczyciel realizuj
ą
cy program nauczania powinien posiada
ć
przygotowanie z zakresu kształcenia modułowego, aktywizuj
ą
cych
metod
nauczania,
pomiaru
dydaktycznego
oraz
projektowania
i opracowywania pakietów edukacyjnych. Nauczyciel kieruj
ą
cy procesem
nabywania umiej
ę
tno
ś
ci przez uczniów powinien udziela
ć
im pomocy
w rozwi
ą
zywaniu problemów zwi
ą
zanych z realizacj
ą
zada
ń
, zapewni
ć
mo
ż
liwo
ść
uczenia si
ę
w indywidualnym tempie z uwzgl
ę
dnieniem
indywidualnych własnych predyspozycji, mo
ż
liwo
ś
ci i do
ś
wiadcze
ń
.
Ponadto powinien rozwija
ć
zainteresowania zawodem oraz wskazywa
ć
mo
ż
liwo
ś
ci kształcenia ustawicznego.
Nauczyciel powinien uczestniczy
ć
w organizowaniu bazy techniczno -
dydaktycznej oraz ewaluacji programów nauczania. Wskazane jest
opracowywanie przez nauczyciela pakietów edukacyjnych, stanowi
ą
cych
dydaktyczn
ą
obudow
ę
programów. Pakiety edukacyjne powinny by
ć
opracowane zgodnie z metodologi
ą
kształcenia modułowego i stanowi
ć
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
14
materiał
wspomagaj
ą
cy
proces
kształtowania
umiej
ę
tno
ś
ci
intelektualnych i praktycznych.
Kształcenie modułowe powinno by
ć
realizowane z zastosowaniem
nast
ę
puj
ą
cych metod nauczania:
ć
wicze
ń
praktycznych, pokazu
z obja
ś
nieniem, pokazu z instrukta
ż
em, metody projektów, metody
przewodniego tekstu. Spo
ś
ród metod aktywizuj
ą
cych szczególnie
przydatne w procesie kształcenia modułowego s
ą
: metoda przypadków,
sytuacyjna, burza mózgów, dyskusja wielokrotna. Po
żą
dane jest
wykorzystywanie filmów dydaktycznych, programów komputerowych
oraz
organizowanie
wycieczek
dydaktycznych
do
zakładów
ortopedycznych,
na
wystawy
i
targi
sprz
ę
tu
ortopedycznego
i rehabilitacyjnego.
Prowadzenie zaj
ęć
praktycznymi i aktywizuj
ą
cymi metodami
nauczania wymaga przygotowania materiałów: tekstu przewodniego,
instrukcji do metody projektów, instrukcji do wykonywania
ć
wicze
ń
.
Istotnym elementem organizacji procesu dydaktycznego jest
sprawdzanie i ocenianie edukacyjnych osi
ą
gni
ęć
ucznia. Monitorowanie
post
ę
pów i osi
ą
gni
ęć
ucznia nale
ż
y do obowi
ą
zków nauczyciela.
Ocenianie powinno u
ś
wiadomi
ć
uczniowi poziom jego osi
ą
gni
ęć
w stosunku do wymaga
ń
edukacyjnych, wdra
ż
a
ć
do systematycznej
pracy, samokontroli i samooceny.
Wskazane jest prowadzenie bada
ń
diagnostycznych, kształtuj
ą
cych
i sumuj
ą
cych.
Badania diagnostyczne, prowadzane przed rozpocz
ę
ciem procesu
kształcenia,
maj
ą
na
celu
sprawdzenie
poziomu
wiadomo
ś
ci
i umiej
ę
tno
ś
ci uczniów w zakresie potrzebnym do podj
ę
cia nauki
w wybranym obszarze. Wyniki tych bada
ń
nale
ż
y wykorzysta
ć
podczas
planowania realizacji procesu kształcenia w danej jednostce modułowej.
Badania kształtuj
ą
ce, prowadzone w trakcie realizacji programu, maj
ą
na celu dostarczanie informacji o efektywno
ś
ci procesu nauczania-
uczenia si
ę
. Informacje uzyskane w wyniku tych bada
ń
pozwalaj
ą
nauczycielowi na dokonywanie niezb
ę
dnych korekt w organizacji
procesu kształcenia tak, aby uczniowie osi
ą
gn
ę
li zało
ż
one cele
kształcenia.
Badania sumuj
ą
ce powinny by
ć
prowadzone po zako
ń
czeniu
realizacji programu jednostki modułowej. Pozwalaj
ą
one stwierdzi
ć
,
w jakim stopniu zało
ż
one cele kształcenia zostały przez uczniów
osi
ą
gni
ę
te.
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno by
ć
realizowane
za pomoc
ą
sprawdzianów ustnych, pisemnych, praktycznych, obserwacji
pracy ucznia podczas realizacji zada
ń
oraz testów osi
ą
gni
ęć
szkolnych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
15
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
szkolnych uczniów wymaga od
nauczyciela
okre
ś
lenia kryteriów,
opracowania
testów,
arkuszy
obserwacji, arkuszy oceny post
ę
pów.
Szkoła, podejmuj
ą
ca kształcenie w zawodzie technik ortopeda według
modułowego programu nauczania, powinna posiada
ć
odpowiednie
warunki lokalowe oraz wyposa
ż
enie techniczne i dydaktyczne.
Ś
rodki dydaktyczne niezb
ę
dne do organizacji i realizacji modułowego
procesu kształcenia, powinny stanowi
ć
:
– pomoce dydaktyczne,
– materiały dydaktyczne,
– techniczne
ś
rodki kształcenia,
– dydaktyczne
ś
rodki pracy.
Szkoła realizuj
ą
ca kształcenie w zawodzie technik ortopeda powinna
posiada
ć
:
– pracowni
ę
ortopedyczn
ą
,
– pracowni
ę
techniczn
ą
,
– pracowni
ę
komputerow
ą
.
Pracownie powinny by
ć
wyposa
ż
one w
ś
rodki dydaktyczne, okre
ś
lone
w programach jednostek modułowych.
Programy
jednostek
modułowych
powinny
by
ć
realizowane
w pracowniach
ć
wicze
ń
praktycznych oraz w placówkach kształcenia
praktycznego na rzeczywistych stanowiskach pracy.
Na stanowiskach do
ć
wicze
ń
nale
ż
y stworzy
ć
warunki umo
ż
liwiaj
ą
ce
kształtowanie umiej
ę
tno
ś
ci okre
ś
lonych w programie.
Wskazane jest, aby zaj
ę
cia były realizowane w grupie do 15 osób.
Inne formy organizacyjne to praca w zespołach 2–3 osobowych i praca
indywidualna
.
W trosce o jako
ść
kształcenia konieczne s
ą
systematyczne działania
szkoły polegaj
ą
ce na:
– pozyskiwaniu
ś
rodków dydaktycznych,
– opracowywaniu obudowy dydaktycznej programu nauczania,
– współpracy ze szkołami wy
ż
szymi, szpitalami oraz firmami
produkuj
ą
cymi sprz
ę
t i pomoce ortopedyczne w celu aktualizacji tre
ś
ci
programowych,
odpowiadaj
ą
cych
wymaganiom
nowoczesnych
technologii stosowanych w ortopedii,
– doskonaleniu nauczycieli w zakresie metodologii kształcenia
modułowego,
aktywizuj
ą
cych
metod
nauczania,
pomiaru
dydaktycznego oraz projektowania pakietów edukacyjnych.
Je
ż
eli szkoła nie mo
ż
e zapewni
ć
realizacji programu niektórych
jednostek modułowych w oparciu o własn
ą
baz
ę
, powinna powierzy
ć
kształcenie
placówkom
dysponuj
ą
cym
dobr
ą
baz
ą
techniczn
ą
i dydaktyczn
ą
, takim jak: zakłady wytwórcze i naprawcze przedmiotów
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
16
ortopedycznych, poradnie zaopatrzenia ortopedycznego oraz nawi
ą
za
ć
ś
cisł
ą
współprac
ę
z tymi instytucjami.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
17
II. Plany nauczania
PLAN NAUCZANIA
Czteroletnie technikum
Zawód: technik ortopeda 322[13]
Podbudowa programowa: gimnazjum
Dla młodzie
ż
y
Dla dorosłych
Liczba godzin
tygodniowo
w czteroletnim okresie
nauczania
Liczba godzin
tygodniowo
w czteroletnim okresie
nauczania
Semestry I-VIII
Lp.
Moduły kształcenia w
zawodzie
klasa I - IV
Forma stacjonarna
1.
Podstawy działalno
ś
ci
zawodowej
12
8
2.
Podstawy wytwarzania
przedmiotów
ortopedycznych
18
13
3.
Podstawy biomechaniki
ortopedycznej
6
4
4.
Produkcja sprz
ę
tu
ortopedyczno -
rehabilitacyjnego
14
10
Razem
50
35
Praktyka zawodowa: 4 tygodnie – 140 godzin
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
18
PLAN NAUCZANIA
Szkoła policealna
Zawód: technik ortopeda 322[13]
Podbudowa programowa: szkoła daj
ą
ca wykształcenie
ś
rednie
Dla młodzie
ż
y
Dla dorosłych
Liczba godzin
tygodniowo
w dwuletnim okresie
nauczania
Liczba godzin
tygodniowo
w dwuletnim okresie
nauczania
Semestry I-IV
Lp.
Moduły kształcenia
w zawodzie
Semestry I - IV
Forma stacjonarna
1.
Podstawy działalno
ś
ci
zawodowej
12
7
2.
Podstawy wytwarzania
przedmiotów
ortopedycznych
18
13
3.
Podstawy biomechaniki
ortopedycznej
6
5
4.
Produkcja sprz
ę
tu
ortopedyczno -
rehabilitacyjnego
14
12
Razem
50
37
Praktyka zawodowa: 4 tygodnie – 140 godzin
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
19
III. Moduły kształcenia w zawodzie
Moduł 322[13].O1
Podstawy działalno
ś
ci zawodowej
1. Cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– korzysta
ć
z wiedzy z zakresu anatomii, fizjologii i patofizjologii
w projektowaniu
przedmiotów
ortopedycznych
i
sprz
ę
tu
rehabilitacyjnego,
– analizowa
ć
czynno
ś
ci ruchowe człowieka,
– analizowa
ć
stopie
ń
wydolno
ś
ci i braki funkcjonalne w układzie ruchu,
– wyja
ś
nia
ć
budow
ę
i funkcjonowanie układów i narz
ą
dów człowieka,
– charakteryzowa
ć
procesy psychiczne człowieka,
– nawi
ą
zywa
ć
i utrzymywa
ć
kontakt z osob
ą
niepełnosprawn
ą
, jej
rodzin
ą
,
ś
rodowiskiem zawodowym i społecznym,
– współpracowa
ć
z zespołem,
– przestrzega
ć
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska,
– organizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
– korzysta
ć
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji w celu doskonalenia
umiej
ę
tno
ś
ci zawodowych,
– post
ę
powa
ć
zgodnie z zasadami etyki,
– stosowa
ć
przepisy
prawa
dotycz
ą
ce
wykonywania
zada
ń
zawodowych,
– udziela
ć
pierwszej pomocy w stanach zagro
ż
enia
ż
ycia i zdrowia.
2. Wykaz modułów i jednostek modułowych
Symbol jednostki
modułowej
Nazwa jednostki modułowej
Orientacyjna
liczba godzin na
realizacj
ę
322[13].O1.01
Stosowanie przepisów bezpiecze
ń
stwa
i higieny pracy
60
322[13].O1.02
Nawi
ą
zywanie i utrzymywanie kontaktów
społecznych
110
322[13].O1.03
Charakteryzowanie budowy, czynno
ś
ci
oraz zaburze
ń
w funkcjonowaniu organizmu
196
322[13].O1.04
Stosowanie zasad ekonomiki oraz przepisów
prawa w działalno
ś
ci zawodowej
66
Razem
432
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
20
3. Schemat układu jednostek modułowych
4. Literatura
Akryle M.: Psychologia stosunków mi
ę
dzyludzkich. PWN, Warszawa
1999
Aleksandrowicz R.: Mały atlas anatomiczny. PZWL, Warszawa 2004
Aronson E.: Człowiek istota społeczna. PWN, Warszawa 2004
Boraty
ń
ski J., Dudek B., Morkis G.: Obsługa klienta. Prawo pracy.
Higiena pracy. WSiP, Warszawa 2003
Buchfelder M., Buchfelder A.: Podr
ę
cznik pierwszej pomocy. PZWL,
Warszawa 2003
Buczy
ń
ska T.: Mikroekonomia. Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa
– Łód
ź
1999
Buczy
ń
ska T.: Makroekonomia. Wydawnictwo Szkolne PWN, Warszawa
– Łód
ź
2000
Chwierut S., Kulis M., Wójcik D.: Elementy zarz
ą
dzania finansowego
w ochronie zdrowia. Uniwersyteckie Wydawnictwo Medyczne „Vesalius",
Kraków 2000
Dega W., Senger A.: Ortopedia i rehabilitacja. PZWL Warszawa 1996
Fedrowski J., Ni
ż
ankowski R.: Ekonomika medycyny. PZWL, Warszawa
2005
Feneis H.: Ilustrowany słownik mi
ę
dzynarodowego mianownictwa
anatomicznego. PZWL, Warszawa 1986
Forma
ń
ski J.: Psychologia
ś
rodowiska. PZWL, Warszawa 2004
Forma
ń
ski J.: Psychologia. PZWL, Warszawa 2003
Getzen T.: Ekonomika zdrowia. PWN, Warszawa 2000
Goł
ą
b B., Traczyk W.: Anatomia i fizjologia człowieka. PZWL, Warszawa
1997
Hamer H.: Rozwój przez wprowadzanie zmian. CEM, Warszawa 1998
322[13].O1
Podstawy działalno
ś
ci zawodowej
322[13].O1.01
Stosowanie
przepisów
bezpiecze
ń
stwa
i higieny pracy
322[13].O1.02
Nawi
ą
zywanie
i utrzymywanie
kontaktów
społecznych
322[13].O1.03
Charakteryzowanie
budowy,
czynno
ś
ci
oraz zaburze
ń
w funkcjonowaniu
organizmu
322[13].O1.04
Stosowanie zasad
ekonomiki
oraz przepisów
prawa
w działalno
ś
ci
zawodowej
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
21
Hansen A.: Bezpiecze
ń
stwo i higiena pracy. WSiP, Warszawa 1998
Jakubaszko J. (red): ABC post
ę
powania w urazach. Wydawnictwo
Medyczne A. Górnicki, Wrocław 2003
Jakubaszko J. (red): Medycyna ratunkowa. Urban i Partner, Wrocław
1999
Jarosz M.: Psychologia lekarska. PZWL, Warszawa 1988
Kami
ń
ski B., Dziak A.: Post
ę
powanie w stanach zagro
ż
enia
ż
ycia.
PZWL, Warszawa 1999
Kielanowski T.: Etyka i deontologia lekarska. PZWL, Warszawa 1985
Kru
ś
S.: Patologia. Podr
ę
cznik dla licencjackich studiów medycznych.
PZWL, Warszawa 2004
Mayerscough P.: Jak rozmawia
ć
z pacjentem. GWP, Gda
ń
sk 2001
Michajlik A., Ramotowski W.: Anatomia i fizjologia człowieka. PZWL,
Warszawa 2004
Mierzejewska–Macherek J.: Podstawy ekonomii. Centrum Doradztwa
i Informacji Difin, Warszawa 2003
Musiałkiewicz J.: Zarys wiedzy o gospodarce. Ekonomik 2001,
Warszawa 2001
P
ę
dich W. (red).: Choroby wewn
ę
trzne. PZWL, Warszawa 1994
Przetacznik–Gierowska M., Makiełło-Jar
ż
a G.: Podstawy psychologii
ogólnej. WSiP, Warszawa 1997
Raczkowski B.: BHP w praktyce. ODDK, Gda
ń
sk 2002
S
ę
k H., Cie
ś
lak R. (red): Wsparcie społeczne, stres i zdrowie.
Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa 2004
Sokołowska–Pituchowa J.: Anatomia człowieka. PZWL, Warszawa 2000.
Sokołowska M.: Socjologia medycyny. PZWL Warszawa 1986
Spodaryk K.: Patologia narz
ą
du ruchu. PZWL, Warszawa 2005
Stepczak K.: Ochrona i kształtowanie
ś
rodowiska. WSiP, Warszawa
2001
Sylwanowicz W.: Mały atlas anatomiczny. PZWL, Warszawa 1990
Traczyk W.: Fizjologia człowieka w zarysie. PZWL, Warszawa 2004
Włodarski Z., Matczak A.: Wprowadzenie do psychologii. WSiP,
Warszawa 1996
Wróblewski T., Miechowiecka N.: Patologia. Podr
ę
cznik dla
ś
rednich
szkół medycznych. PZWL, Warszawa 1993
Wykaz literatury nale
ż
y aktualizowa
ć
w miar
ę
ukazywania si
ę
nowych
pozycji wydawniczych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
22
Jednostka modułowa 322[13].O1.01
Stosowanie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny
pracy
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– zinterpretowa
ć
podstawowe przepisy prawa dotycz
ą
ce bezpiecze
ń
stwa
i higieny pracy,
– okre
ś
li
ć
podstawowe obowi
ą
zki pracodawcy w zakresie zapewnienia
bezpiecznych i higienicznych warunków pracy,
– okre
ś
li
ć
prawa i obowi
ą
zki pracownika w zakresie bezpiecze
ń
stwa
i higieny pracy,
– zadba
ć
o wyposa
ż
enie oraz ład i porz
ą
dek w miejscu pracy,
– rozpozna
ć
zagro
ż
enia zwi
ą
zane z wykonywan
ą
prac
ą
,
– dobra
ć
ś
rodki ochrony indywidualnej do rodzaju wykonywanych prac,
– zareagowa
ć
w
przypadku
zagro
ż
enia
po
ż
arowego,
zgodnie
z instrukcj
ą
przeciwpo
ż
arow
ą
,
– wskaza
ć
sposoby likwidacji lub ograniczenia zagro
ż
e
ń
zwi
ą
zanych
z urazami, pr
ą
dem elektrycznym, substancjami chemicznymi,
– zorganizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
– zastosowa
ć
zasady ochrony
ś
rodowiska,
– udzieli
ć
pierwszej pomocy w stanach zagro
ż
enia
ż
ycia i zdrowia.
2. Materiał nauczania
Prawna ochrona pracy.
Podstawowe
obowi
ą
zki
pracodawcy
i
pracownika
w
zakresie
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
Czynniki szkodliwe, uci
ąż
liwe i niebezpieczne wyst
ę
puj
ą
ce w procesie
pracy.
Zasady tworzenia bezpiecznych i higienicznych warunków pracy.
Ś
rodki ochrony indywidualnej.
Organizacja stanowiska pracy.
Elementy ergonomii, fizjologii i higieny pracy.
Ochrona przeciwpo
ż
arowa.
Ochrona
ś
rodowiska na stanowisku pracy.
Pierwsza pomoc w stanach zagro
ż
enia
ż
ycia i zdrowia.
3.
Ć
wiczenia
•
Okre
ś
lanie obowi
ą
zków pracodawcy i pracownika w zakresie
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
•
Stosowanie
sposobu
alarmowania
stra
ż
y
po
ż
arnej,
zgodnie
z instrukcj
ą
przeciwpo
ż
arow
ą
.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
23
•
Identyfikowanie oznakowania drogi ewakuacyjnej w szkole i placówce
szkolenia praktycznego.
•
Analizowanie rozmieszczenia sprz
ę
tu ga
ś
niczego na terenie szkoły
i zakładu produkuj
ą
cego przedmioty ortopedyczne.
•
Rozpoznawanie
zagro
ż
e
ń
wypadkowych
wyst
ę
puj
ą
cych
na
stanowiskach pracy technika ortopedy.
•
Dobieranie
ś
rodków ochrony indywidualnej w zale
ż
no
ś
ci od rodzaju
wykonywanej pracy.
•
Nakładanie opatrunku na ran
ę
w obr
ę
bie głowy, ko
ń
czyny górnej,
ko
ń
czyny dolnej.
•
Tamowanie krwotoków z rany i z nosa.
•
Unieruchamianie złama
ń
w obr
ę
bie ko
ń
czyny górnej, dolnej
i kr
ę
gosłupa.
•
Udzielanie pierwszej pomocy w przypadku omdlenia, oparzenia,
ra
ż
enia pr
ą
dem elektrycznym, zatrucia.
•
Układanie poszkodowanego w pozycji bocznej ustalonej.
•
Wykonywanie resuscytacji kr
ąż
eniowo-oddechowej u dorosłego
i dziecka na fantomie.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Filmy dydaktyczne na temat resuscytacji.
Regulaminy pracy.
Kodeks Pracy, przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
Polskie Normy, wymagania dotycz
ą
ce ergonomii.
Instrukcje dotycz
ą
ce obsługi urz
ą
dze
ń
stwarzaj
ą
cych zagro
ż
enie.
Instrukcja przeciwpo
ż
arowa.
Plansze sprz
ę
tu ga
ś
niczego, ga
ś
nice.
Ś
rodki ochrony indywidualnej.
Schematy, ilustracje, fotografie zagro
ż
e
ń
na stanowisku pracy.
Materiały i sprz
ę
t do udzielania pierwszej pomocy.
Fantom człowieka do
ć
wicze
ń
udzielania pierwszej pomocy.
Programy komputerowe z zakresu udzielania pierwszej pomocy.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program
jednostki
modułowej
obejmuje
tre
ś
ci
dotycz
ą
ce
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej, wymaga
ń
ergonomii oraz udzielania pierwszej pomocy w stanach zagro
ż
enia
ż
ycia
i zdrowia. W trakcie realizacji programu nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na
obowi
ą
zki pracownika i pracodawcy w zakresie bezpiecze
ń
stwa i higieny
pracy, na nieprawidłowo
ś
ci, które mog
ą
wyst
ą
pi
ć
podczas pracy oraz na
rol
ę
pracownika w kształtowaniu bezpiecznych i higienicznych warunków
pracy, zwłaszcza na profilaktyk
ę
wypadków przy pracy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
24
Szczególnie wa
ż
ne jest opanowanie przez uczniów umiej
ę
tno
ś
ci
udzielania pierwszej pomocy w stanach zagro
ż
enia
ż
ycia i zdrowia.
Niejednokrotnie od umiej
ę
tno
ś
ci
ś
wiadków wypadku zale
ż
y prze
ż
ycie
poszkodowanego, zmniejszenie cierpienia i bólu, unikni
ę
cie kalectwa lub
trwałego uszczerbku zdrowia, st
ą
d konieczno
ść
kształtowania tych
umiej
ę
tno
ś
ci u jak najwi
ę
kszej liczby osób.
Szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na dokonywanie oceny stanu
poszkodowanego,
wykonywanie
po
ś
redniego
masa
ż
u
serca
i sztucznego oddychania oraz wykonywanie wszystkich czynno
ś
ci
z zakresu udzielania pierwszej pomocy zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
cymi
procedurami.
Istotn
ą
rol
ę
w osi
ą
ganiu celów kształcenia spełnia dobór metod
nauczania. Wskazane jest stosowanie takich metod, jak: wykład
problemowy, pogadanka, dyskusja dydaktyczna, pokaz z obja
ś
nieniem,
ć
wiczenia, metoda projektów. Zaleca si
ę
organizowanie wycieczek
dydaktycznych do nowoczesnych zakładów pracy oraz spotkania
z inspektorem bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
Program jednostki modułowej nale
ż
y realizowa
ć
w pracowni
wyposa
ż
onej w techniczne
ś
rodki kształcenia,
ś
rodki ochrony
indywidualnej, sprz
ę
t do udzielania pierwszej pomocy.
Zaj
ę
cia powinny odbywa
ć
si
ę
w grupie do 15 osób. Inne formy
organizacyjne to praca w zespołach 2–3 osobowych i praca
indywidualna
.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie na podstawie kryteriów przedstawionych na pocz
ą
tku
zaj
ęć
. Kryteria oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres i poziom
opanowania przez uczniów wiadomo
ś
ci oraz umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych
ze szczegółowych celów kształcenia.
Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny post
ę
pów uczniów
umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod nauczania, organizacyjnych
form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do predyspozycji uczniów.
Dokonuj
ą
c oceny nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na:
– wykonywanie czynno
ś
ci zgodnie z przyj
ę
tymi procedurami,
– jako
ść
i sprawno
ść
wykonania zadania,
– dobór
ś
rodków ochrony indywidualnej,
– organizowanie własnego miejsca pracy.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
poznawczych ucznia mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
na
podstawie:
sprawdzianów
ustnych
i
pisemnych
oraz
testów
dydaktycznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
25
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
poprzez:
obserwacj
ę
bezpo
ś
redni
ą
, ocen
ę
projektu, sprawdziany praktyczne.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
26
Jednostka modułowa 322[13].O1.02
Nawi
ą
zywanie i utrzymywanie kontaktów
społecznych
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– scharakteryzowa
ć
procesy psychiczne człowieka,
– scharakteryzowa
ć
procesy poznawcze, emocjonalne i motywacyjne,
– okre
ś
li
ć
wpływ
procesów
poznawczych,
emocjonalnych
i motywacyjnych na rozwój człowieka,
– okre
ś
li
ć
składniki osobowo
ś
ci człowieka i czynniki kształtuj
ą
ce
osobowo
ść
,
– scharakteryzowa
ć
sytuacje trudne oraz ich wpływ na stan psychiczny
człowieka,
– udzieli
ć
pacjentowi pomocy w radzeniu sobie z trudn
ą
sytuacja,
– okre
ś
li
ć
rodzaje sytuacji problemowych,
– dobra
ć
metody skutecznego rozwi
ą
zywania problemów w ró
ż
nych
sytuacjach zawodowych i
ż
yciowych,
– udzieli
ć
wsparcia osobie niepełnosprawnej i jej rodzinie,
– nawi
ą
za
ć
kontakt z pacjentem, jego rodzin
ą
i współpracownikami,
– rozpozna
ć
problemy wyst
ę
puj
ą
ce w procesie komunikowania si
ę
,
– zachowa
ć
si
ę
asertywnie,
– okre
ś
li
ć
zasady i warunki skutecznego negocjowania,
– zastosowa
ć
techniki
aktywnego
słuchania,
wyrazi
ć
empati
ę
,
zaobserwowa
ć
emocje,
– scharakteryzowa
ć
procesy społeczne,
– scharakteryzowa
ć
zbiorowo
ś
ci społeczne,
– scharakteryzowa
ć
struktur
ę
i funkcje rodziny,
– okre
ś
li
ć
rol
ę
grupy społecznej w procesie rehabilitacji osoby
niepełnosprawnej,
– scharakteryzowa
ć
zachowania zdrowotne ludzi i ich uwarunkowania,
– scharakteryzowa
ć
społeczne uwarunkowania choroby,
– okre
ś
li
ć
społeczne konsekwencje choroby i niepełnosprawno
ś
ci,
– scharakteryzowa
ć
postawy wobec choroby i niepełnosprawno
ś
ci,
– zastosowa
ć
zasady i metody promowania zdrowia,
– dotrzyma
ć
tajemnicy zawodowej.
2. Materiał nauczania
Procesy psychiczne człowieka.
Procesy poznawcze, emocjonalne i motywacyjne.
Osobowo
ść
człowieka.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
27
Sytuacje trudne (konflikt, frustracja, kryzys, stres) oraz ich wpływ na stan
psychiczny człowieka.
Radzenie sobie ze stresem.
Sytuacje problemowe, rozwi
ą
zywanie problemów.
Wsparcie społeczne.
Komunikowanie si
ę
z drugim człowiekiem.
Problemy i bł
ę
dy w komunikowaniu si
ę
.
Zachowania asertywne.
Negocjacje.
Procesy społeczne.
Zbiorowo
ś
ci społeczne.
Struktura i funkcje rodziny.
Zachowania zdrowotne.
Społeczne uwarunkowania choroby.
Społeczne konsekwencje choroby i niepełnosprawno
ś
ci.
Promocja zdrowia.
Etyka zawodowa, prawa pacjenta.
3.
Ć
wiczenia
•
Nadawanie komunikatów werbalnych, posługuj
ą
c si
ę
zmian
ą
tonu
głosu i szybko
ś
ci
ą
mówienia.
•
Wysyłanie komunikatów niewerbalnych – wykonywanie gestów
otwarto
ś
ci
i
współpracy,
zło
ś
ci,
niech
ę
ci,
zniecierpliwienia,
zniech
ę
cenia.
•
Odczytywanie i interpretowanie komunikatów niewerbalnych.
•
Przekazywanie i przyjmowanie informacji zwrotnych.
•
Nadawanie komunikatów JA.
•
Okazywanie zrozumienia i parafrazowanie.
•
Identyfikowanie problemów osób niepełnosprawnych na podstawie
opisu przypadków i ustalanie sposobów ich rozwi
ą
zania.
•
Rozwi
ą
zywanie sytuacji konfliktowych z wykorzystaniem strategii
separacji, dominacji, tłumienia, kompromisu i twórczego rozwi
ą
zania
konfliktu w warunkach symulowanych.
•
Prowadzenie negocjacji z osob
ą
, nie wyra
ż
aj
ą
c
ą
zgody na udzielenie
pomocy medycznej z wykorzystaniem metody inscenizacji.
•
Okre
ś
lanie wpływu niepełnosprawno
ś
ci na zachowania i reakcje
psychiczne pacjenta na podstawie analizy opisu przypadków.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Foliogramy dotycz
ą
ce procesów psychicznych.
Opisy przypadków, opisy sytuacji.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
28
Filmy
dydaktyczne
na
temat
kształtowania
umiej
ę
tno
ś
ci
interpersonalnych.
Ta
ś
my z nagraniami technik relaksacyjnych.
Scenariusze
ć
wicze
ń
.
Materiały
ź
ródłowe.
Kwestionariusze wywiadów.
Prezentacje multimedialne.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program nauczania jednostki modułowej obejmuje tre
ś
ci dotycz
ą
ce:
podstawowych procesów psychicznych, komunikowania si
ę
z drugim
człowiekiem, sytuacji problemowych, podstaw socjologii i etyki. W trakcie
realizacji programu nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na praktyczne zastosowanie
nabytych umiej
ę
tno
ś
ci w pracy technika ortopedy z osobami
niepełnosprawnymi, potrzebuj
ą
cymi wsparcia i pomocy w rozwi
ą
zywaniu
problemów zdrowotnych i społecznych.
W procesie kształcenia nale
ż
y stosowa
ć
metody nauczania,
rozwijaj
ą
ce
logiczne
my
ś
lenie,
inspiruj
ą
ce
aktywny
udział
w rozwi
ą
zywaniu okre
ś
lonych problemów osób niepełnosprawnych oraz
współprac
ę
w zespole. Dominuj
ą
cymi metodami nauczania – uczenia si
ę
powinny by
ć
: wykład problemowy, pogadanka, dyskusja dydaktyczna,
metoda sytuacyjna, inscenizacja,
ć
wiczenia praktyczne. Warunkiem
osi
ą
gni
ę
cia zało
ż
onych celów edukacyjnych jest systematyczno
ść
w uczeniu si
ę
, rozwijanie zainteresowania tematyk
ą
realizowanego
programu. Zaj
ę
cia powinny by
ć
prowadzone w klimacie zaufania,
otwarto
ś
ci i partnerstwa. Atmosfera partnerstwa wyzwala aktywno
ść
ucznia,
sprzyja
wzajemnemu
zrozumieniu,
okazywaniu
uczu
ć
,
kreatywnemu
rozwi
ą
zywaniu
problemów.
Podstawow
ą
metod
ą
nauczania powinny by
ć
ć
wiczenia realizowane w formie zaj
ęć
warsztatowych.
Podczas
ć
wicze
ń
nale
ż
y
przestrzega
ć
zasady
dobrowolno
ś
ci w uzewn
ę
trznianiu przez uczniów swoich prze
ż
y
ć
i dozna
ń
osobistych.
Wskazane s
ą
formy pracy zespołowej, grupowej i indywidualnej.
Zaj
ę
cia powinny odbywa
ć
si
ę
w grupie do 15 osób z podziałem na
zespoły 2–3 osobowe, w pracowni wyposa
ż
onej w nowoczesne
ś
rodki
dydaktyczne. Uczniowie powinni mie
ć
mo
ż
liwo
ść
korzystania z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie na podstawie kryteriów przedstawionych na pocz
ą
tku
zaj
ęć
. Kryteria oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres i poziom
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
29
opanowania przez uczniów wiadomo
ś
ci oraz umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych
ze szczegółowych celów kształcenia.
Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny post
ę
pów uczniów
umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod nauczania, organizacyjnych
form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do predyspozycji uczniów.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwróci
ć
uwag
ę
na:
– posługiwanie si
ę
terminologi
ą
z dziedziny psychologii,
– okre
ś
lanie
wpływu
procesów
psychicznych,
emocjonalnych
i motywacyjnych na rozwój człowieka,
– okre
ś
lanie składników osobowo
ś
ci i czynników wpływaj
ą
cych na
rozwój osobowo
ś
ci,
– komunikowanie si
ę
z drugim człowiekiem,
– dobieranie metod rozwi
ą
zywania problemów,
– identyfikowanie problemów społecznych.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
poznawczych ucznia mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
na
podstawie:
sprawdzianów
ustnych
i
pisemnych
oraz
testów
dydaktycznych.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
poprzez:
obserwacj
ę
zachowania uczniów podczas wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
ucznia nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
30
Jednostka modułowa 322[13].O1.03
Charakteryzowanie budowy, czynno
ś
ci oraz
zaburze
ń
w funkcjonowaniu organizmu
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– posłu
ż
y
ć
si
ę
podstawowymi poj
ę
ciami z zakresu anatomii, fizjologii,
patofizjologii
,
– rozró
ż
ni
ć
poszczególne cz
ęś
ci ciała człowieka oraz okre
ś
li
ć
ich
poło
ż
enie,
– scharakteryzowa
ć
budow
ę
tkanek,
– scharakteryzowa
ć
ogóln
ą
budow
ę
ko
ś
ci i ich poł
ą
cze
ń
,
– scharakteryzowa
ć
budow
ę
i czynno
ść
mi
ęś
ni szkieletowych,
– okre
ś
li
ć
budow
ę
, topografi
ę
i czynno
ść
ko
ń
czyny dolnej,
– okre
ś
li
ć
budow
ę
, topografi
ę
i czynno
ść
ko
ń
czyny górnej,
– okre
ś
li
ć
budow
ę
, topografi
ę
i czynno
ść
tułowia,
– scharakteryzowa
ć
budow
ę
i czynno
ść
układu nerwowego,
– wyja
ś
ni
ć
nadrz
ę
dn
ą
rol
ę
układu nerwowego w sterowaniu ruchami,
– scharakteryzowa
ć
budow
ę
i czynno
ść
układu kr
ąż
enia,
– opisa
ć
budow
ę
i funkcje układu oddechowego, moczowego,
trawiennego, endokrynologicznego i skóry,
– wyja
ś
ni
ć
poj
ę
cie zdrowia i choroby,
– dokona
ć
klasyfikacji chorób oraz wyja
ś
ni
ć
przebieg i objawy choroby,
– okre
ś
li
ć
czynniki chorobotwórcze,
– wyja
ś
ni
ć
proces starzenia si
ę
ustroju,
– wyja
ś
ni
ć
podstawowe procesy patologiczne,
– scharakteryzowa
ć
najcz
ę
stsze choroby poszczególnych układów
i narz
ą
dów,
– scharakteryzowa
ć
stany patologiczne prowadz
ą
ce do zaburze
ń
funkcjonowania narz
ą
du ruchu,
– okre
ś
li
ć
nast
ę
pstwa uszkodze
ń
rdzenia kr
ę
gowego,
– oceni
ć
skutki funkcjonalnych uszkodze
ń
układu kostno-stawowego,
układu mi
ęś
niowego i układu nerwowego,
– okre
ś
li
ć
zwi
ą
zek funkcjonalnych uszkodze
ń
oraz zasad i metod
leczenia z zapotrzebowaniem na okre
ś
lone przedmioty ortopedyczne
i sprz
ę
t rehabilitacyjny.
2. Materiał nauczania
Budowa i poło
ż
enie cz
ęś
ci ciała człowieka.
Rodzaje tkanek.
Budowa ko
ś
ci i ich poł
ą
cze
ń
.
Budowa i czynno
ść
mi
ęś
ni szkieletowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
31
Układ nerwowy.
Anatomia opisowa, topograficzna i czynno
ś
ciowa ko
ń
czyny dolnej.
Anatomia opisowa, topograficzna i czynno
ś
ciowa ko
ń
czyny górnej.
Anatomia opisowa, topograficzna i czynno
ś
ciowa tułowia.
Układ krwiono
ś
ny.
Układ oddechowy, moczowy, trawienny, endokrynologiczny, skóra.
Poj
ę
cie zdrowia i choroby.
Czynniki chorobotwórcze.
Klasyfikacja chorób.
Przebieg i objawy chorób.
Starzenie si
ę
ustroju,
ś
mier
ć
i jej znamiona.
Podstawowe procesy patologiczne.
Patologia narz
ą
dowa.
Patologia narz
ą
du ruchu – zniekształcenia wrodzone, choroby, urazy
ko
ń
czyn i kr
ę
gosłupa, choroby reumatoidalne, amputacje ko
ń
czyn.
Uszkodzenia rdzenia kr
ę
gowego, pora
ż
enia.
Wskazania do zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i sprz
ę
t
rehabilitacyjny.
3.
Ć
wiczenia
•
Analizowanie budowy, poło
ż
enia i poł
ą
cze
ń
ko
ś
ci na modelu szkieletu
człowieka i na radiogramach.
•
Identyfikowanie poło
ż
enia poszczególnych mi
ęś
ni na modelu
muskulatury człowieka.
•
Analizowanie ruchów w stawach ko
ń
czyn i kr
ę
gosłupa.
•
Analizowanie pracy mi
ęś
ni szyi, ko
ń
czyn, tułowia.
•
Analizowanie
zaburze
ń
w
funkcjonowaniu
układu
ruchu
i okre
ś
lanie ich przyczyn.
•
Analizowanie budowy układu nerwowego w oparciu o modele, tablice,
atlasy anatomiczne i programy komputerowe.
•
Analizowanie istoty i przebiegu chorób układu nerwowego na
podstawie opisu przypadków.
•
Analizowanie budowy serca i przebiegu naczy
ń
krwiono
ś
nych
w oparciu o tablice, atlasy anatomiczne, modele, programy
komputerowe.
•
Dokonywanie pomiaru t
ę
tna i ci
ś
nienia t
ę
tniczego.
•
Analizowanie
budowy
układu
oddechowego,
moczowego,
trawiennego, endokrynologicznego i skóry w oparciu o modele,
tablice, atlasy anatomiczne, programy komputerowe.
•
Analizowanie istoty i przebiegu chorób poszczególnych układów na
podstawie opisu przypadków.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
32
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Fantomy człowieka do
ć
wicze
ń
z zakresu anatomii.
Modele układów i narz
ą
dów.
Plansze anatomiczne i z zakresu patologii.
Foliogramy dotycz
ą
ce budowy i funkcjonowania organizmu człowieka.
Programy komputerowe, prezentacje multimedialne z zakresu anatomii.
Atlasy anatomiczne, albumy ilustruj
ą
ce budow
ę
narz
ą
dów.
Filmy dydaktyczne na temat funkcji narz
ą
dów.
Radiogramy zmian patologicznych.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Program jednostki modułowej obejmuje tre
ś
ci dotycz
ą
ce: budowy,
czynno
ś
ci oraz zaburze
ń
w funkcjonowaniu organizmu człowieka.
Celem realizacji programu jednostki modułowej jest kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci niezb
ę
dnych do rozumienia funkcji organizmu człowieka,
wskazywania
wzajemnych
powi
ą
za
ń
i
zale
ż
no
ś
ci
mi
ę
dzy
poszczególnymi
układami
i
narz
ą
dami
oraz
zaburze
ń
w ich
funkcjonowaniu.
W trakcie realizacji programu nale
ż
y wskazywa
ć
na przydatno
ść
nabytych umiej
ę
tno
ś
ci z anatomii, fizjologii i patofizjologii w przyswajaniu
wiedzy
z
zakresu
biomechaniki,
zaopatrzenia
ortopedycznego
i rehabilitacyjnego.
Podczas realizacji programu szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na
budow
ę
i czynno
ś
ci narz
ą
dów ruchu i układu nerwowego oraz na
przyczyny dysfunkcji tych narz
ą
dów. Tre
ś
ci dotycz
ą
ce pozostałych
układów i narz
ą
dów proponuje si
ę
ograniczy
ć
do najwa
ż
niejszych
zagadnie
ń
z zakresu topografii, ogólnej budowy i czynno
ś
ci.
W procesie nauczania wskazane jest stosowanie metod, które
umo
ż
liwi
ą
uczniowi osi
ą
gni
ę
cie zało
ż
onych celów kształcenia, przygotuj
ą
ucznia do logicznego my
ś
lenia, aktywnego udziału w rozwi
ą
zywaniu
okre
ś
lonych zada
ń
i problemów, stosowania w praktyce nabytych
umiej
ę
tno
ś
ci. Dominuj
ą
cymi metodami nauczania – uczenia si
ę
powinny
by
ć
:
wykład
problemowy,
wykład
konwersatoryjny,
dyskusja
dydaktyczna,
metoda
przypadków,
metoda
sytuacyjna,
pokaz
z obja
ś
nieniem oraz
ć
wiczenia. Warunkiem osi
ą
gni
ę
cia zało
ż
onych
celów edukacyjnych jest systematyczno
ść
w uczeniu si
ę
oraz rozwijanie
zainteresowania tematyk
ą
realizowanego programu.
Wskazane s
ą
formy pracy zespołowej, grupowej i indywidualnej.
Zaj
ę
cia powinny by
ć
prowadzone w 15 osobowej grupie, w pracowni
wyposa
ż
onej w nowoczesne
ś
rodki dydaktyczne.
W trakcie realizacji programu nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na kształtowanie
u ucznia nast
ę
puj
ą
cych postaw:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
33
– zainteresowania budow
ą
i funkcjonowaniem organizmu człowieka
w zdrowiu i chorobie,
– odpowiedzialno
ś
ci za zdrowie i
ż
ycie człowieka,
– wra
ż
liwo
ś
ci wobec ludzi potrzebuj
ą
cych pomocy,
– systematyczno
ś
ci w d
ąż
eniu do podnoszenia kwalifikacji i aktualizacji
wiedzy.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie na podstawie kryteriów przedstawionych na pocz
ą
tku
zaj
ęć
. Kryteria oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres i poziom
opanowania przez uczniów wiadomo
ś
ci oraz umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych
ze szczegółowych celów kształcenia.
Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny post
ę
pów uczniów
umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod nauczania, organizacyjnych
form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do predyspozycji uczniów.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwróci
ć
uwag
ę
na:
– posługiwanie si
ę
poj
ę
ciami z zakresu anatomii, fizjologii oraz
patofizjologii,
– charakteryzowanie budowy, topografii, czynno
ś
ci poszczególnych
cz
ęś
ci aparatu ruchu,
– wskazywanie przyczyn zaburze
ń
w funkcjonowaniu narz
ą
dów ruchu,
– charakteryzowanie budowy i funkcji poszczególnych układów
i narz
ą
dów,
– wyja
ś
nianie podstawowych stanów patologicznych,
– dostrzeganie zwi
ą
zków mi
ę
dzy faktami.
Osi
ą
gni
ę
cia uczniów mo
ż
na ocenia
ć
na podstawie: sprawdzianów
ustnych i pisemnych, testów dydaktycznych oraz obserwacji aktywno
ś
ci
ucznia podczas wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
34
Jednostka modułowa 322[13].O1.04
Stosowanie zasad ekonomiki oraz przepisów prawa
w działalno
ś
ci zawodowej
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– wyja
ś
ni
ć
podstawowe poj
ę
cia prawne,
– rozró
ż
ni
ć
podstawowe gał
ę
zie prawa,
– przedstawi
ć
rodzaje aktów prawnych i
ź
ródła informacji o nich,
– przedstawi
ć
zakres obowi
ą
zywania prawa,
– posłu
ż
y
ć
si
ę
przepisami prawa cywilnego, rodzinnego i opieku
ń
czego,
prawa pracy oraz prawa o ubezpieczeniach społecznych,
– scharakteryzowa
ć
system organizacji ochrony zdrowia w Polsce,
– wskaza
ć
instytucje wpływaj
ą
ce na polityk
ę
zdrowotn
ą
pa
ń
stwa,
– okre
ś
li
ć
ź
ródła i sposoby finansowania
ś
wiadcze
ń
zdrowotnych,
– wyja
ś
ni
ć
istot
ę
i zasady funkcjonowania systemu ubezpiecze
ń
zdrowotnych w Polsce,
– wyja
ś
ni
ć
specyfik
ę
rynku
ś
wiadcze
ń
zdrowotnych,
– zastosowa
ć
przepisy prawa dotycz
ą
ce działalno
ś
ci zawodowej,
– wskaza
ć
czynniki wpływaj
ą
ce na popyt i poda
ż
usług medycznych,
– wyja
ś
ni
ć
mechanizmy konkurencji mi
ę
dzy podmiotami
ś
wiadcz
ą
cymi
usługi medyczne,
– zastosowa
ć
zasady marketingu w obrocie sprz
ę
tu ortopedycznego,
– scharakteryzowa
ć
system organizacji zaopatrzenia ortopedycznego
w Polsce.
2. Materiał nauczania
Poj
ę
cie prawa,
ź
ródła prawa.
Normy prawne, przepisy prawa, obowi
ą
zywanie prawa.
System ubezpiecze
ń
zdrowotnych w Polsce.
Specyficzne cechy rynku usług medycznych.
Podstawy prawne funkcjonowania zakładów opieki zdrowotnej.
Ź
ródła prawa pracy i prawa działalno
ś
ci gospodarczej: Kodeks cywilny,
Kodeks pracy, Ustawa o zakładach opieki zdrowotnej, Ustawa
o powszechnym ubezpieczeniu w Narodowym Funduszu Zdrowia.
Organizacja ochrony zdrowia w Polsce.
Instytucje wpływaj
ą
ce na polityk
ę
zdrowotn
ą
pa
ń
stwa.
Finansowanie
ś
wiadcze
ń
zdrowotnych.
Ustawa o ubezpieczeniach społecznych.
Marketing usług ortopedycznych
System organizacji zaopatrzenia ortopedycznego w Polsce.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
35
Przepisy prawa dotycz
ą
ce trybu i zasad przyznawania przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego.
3.
Ć
wiczenia
•
Analizowanie
przepisów
prawa
dotycz
ą
cych
zaopatrzenia
ortopedycznego.
•
Interpretowanie przepisów prawa cywilnego, prawa pracy, prawa
o ubezpieczeniach społecznych i zdrowotnych.
•
Okre
ś
lanie sposobu finansowania
ś
wiadcze
ń
zdrowotnych.
•
Pozyskiwanie materiałów na temat prowadzenia działalno
ś
ci
gospodarczej z zasobów internetowych.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Tablice dotycz
ą
ce organizacji ochrony zdrowia w Polsce.
Foliogramy dotycz
ą
ce wiedzy ekonomicznej i prawnej oraz ubezpiecze
ń
społecznych.
Urz
ę
dowe publikatory (Dziennik Ustaw, Monitor Polski, dzienniki
resortowe).
Materiały
ź
ródłowe.
Filmy dydaktyczne na temat zaopatrzenia ortopedycznego.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci
my
ś
lenia
w
kategoriach
prawnych,
analizowania
i interpretowania norm prawnych oraz korzystania z tekstów
ź
ródłowych,
a
tak
ż
e
przygotowania
ucznia
do
wej
ś
cia
na
rynek
pracy
w bran
ż
y medycznej. Wiedza z zakresu prawa umo
ż
liwi zrozumienie
mechanizmów funkcjonowania pa
ń
stwa, ułatwi stosowanie w praktyce
przepisów prawa dotycz
ą
cych uczestnictwa w
ż
yciu społecznym
i w działalno
ś
ci zawodowej.
W procesie kształcenia proponuje si
ę
stosowanie metod nauczania –
uczenia si
ę
, takich jak: wykład problemowy, dyskusja dydaktyczna,
metoda sytuacyjna, metoda przypadków,
ć
wiczenia z wykorzystaniem
materiałów
ź
ródłowych.
Wskazane s
ą
formy pracy zespołowej, grupowej i indywidualnej.
Zaj
ę
cia powinny by
ć
prowadzone w grupie do15 osób z mo
ż
liwo
ś
ci
ą
pracy ucznia w 2–3 osobowych zespołach, w pracowni komputerowej
wyposa
ż
onej w nowoczesne
ś
rodki dydaktyczne, literatur
ę
i teksty
ź
ródłowe.
Wskazane jest zapraszanie na zaj
ę
cia prawników, praktyków
gospodarczych, wykorzystanie filmów edukacyjnych oraz organizowanie
wycieczek dydaktycznych do organów administracji i s
ą
dów.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
36
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej według
ustalonych kryteriów i zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen. Kryteria
oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres oraz poziom opanowania przez
uczniów wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych ze szczegółowych
celów kształcenia.
Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny post
ę
pów uczniów
umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod nauczania, organizacyjnych
form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do predyspozycji uczniów.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwraca
ć
szczególn
ą
uwag
ę
na:
– poziom spełnienia wymaga
ń
programowych,
– wykonywanie zada
ń
zgodnie z przyj
ę
tymi procedurami,
– jako
ść
i sprawno
ść
wykonania zadania.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
uczniów mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
na podstawie:
sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów dydaktycznych oraz
obserwacji bezpo
ś
redniej pracy uczniów w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
37
Moduł 322[13].Z1
Podstawy wytwarzania przedmiotów
ortopedycznych
1. Cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
–
sporz
ą
dza
ć
dokumentacj
ę
konstrukcyjn
ą
i
technologiczn
ą
produkowanych
przedmiotów
ortopedycznych
i
sprz
ę
tu
rehabilitacyjnego,
–
czyta
ć
rysunki, szkice i schematy z zakresu protetyki ortopedycznej,
– posługiwa
ć
si
ę
dokumentacj
ą
lekarsk
ą
i
konstrukcyjno-
technologiczn
ą
,
– dobiera
ć
metody obróbki r
ę
cznej i mechanicznej materiałów
stosowanych
w
produkcji
oraz
naprawach
przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– dobiera
ć
metody przetwarzania i obróbki surowców oraz materiałów
wykorzystywanych w technice ortopedycznej,
– wykonywa
ć
typowe elementy konstrukcyjne maszyn i urz
ą
dze
ń
,
– pobiera
ć
miary od pacjentów i wykonywa
ć
odlewy gipsowe,
– posługiwa
ć
si
ę
przyrz
ą
dami i aparatur
ą
pomiarow
ą
,
– u
ż
ytkowa
ć
maszyny i urz
ą
dzenia stosowane w produkcji przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– u
ż
ytkowa
ć
urz
ą
dzenia
elektryczne
zgodnie
z
przepisami
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy,
– modernizowa
ć
standardowe konstrukcje przedmiotów ortopedycznych
i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
38
2. Wykaz jednostek modułowych
Symbol jednostki
modułowej
Nazwa jednostki modułowej
Orientacyjna
liczba godzin na
realizacj
ę
322[13].Z1.01
Posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
108
322[13].Z1.02
Wykonywanie obróbki r
ę
cznej
i mechanicznej materiałów
72
322[13].Z1.03
U
ż
ytkowanie urz
ą
dze
ń
elektrycznych
i sterowanych automatycznie
60
322[13].Z1.04
Wykonywanie elementów przedmiotów
ortopedycznych z materiałów metalowych
72
322[13].Z1.05
Wykonywanie elementów przedmiotów
ortopedycznych z drewna
54
322[13].Z1.06
Wykonywanie elementów przedmiotów
ortopedycznych z tworzyw sztucznych
54
322[13].Z1.07
Wykonywanie elementów przedmiotów
ortopedycznych z materiałów włókienniczych
54
322[13].Z1.08
Wykonywanie elementów przedmiotów
ortopedycznych ze skóry
54
322[13].Z1.09
Wykonywanie odlewów gipsowych
w technice ortopedycznej
54
322[13].Z1.10
Dobieranie konstrukcji mieszanych
w protetyce ortopedycznej
46
Razem
628
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
39
3. Schemat układu jednostek modułowych
322[13].Z1.03
U
ż
ytkowanie urz
ą
dze
ń
elektrycznych i sterowanych
automatycznie
322[13].Z1.01
Posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
322[13].Z1.02
Wykonywanie obróbki
r
ę
cznej
i mechanicznej materiałów
322[13].Z1.04
Wykonywanie elementów
przedmiotów
ortopedycznych
z materiałów metalowych
322[13].Z1.07
Wykonywanie elementów
przedmiotów
ortopedycznych
z materiałów włókienniczych
322[13].Z1
Podstawy
wytwarzania przedmiotów
ortopedycznych
322[13].Z1.06
Wykonywanie elementów
przedmiotów
ortopedycznych
z tworzyw sztucznych
322[13].Z1.09
Wykonywanie odlewów
gipsowych w technice
ortopedycznej
322[13].Z1.10
Dobieranie konstrukcji
mieszanych w protetyce
ortopedycznej
322[13].Z1.05
Wykonywanie elementów
przedmiotów
ortopedycznych
z drewna
322[13].Z1.08
Wykonywanie elementów
przedmiotów
ortopedycznych ze skóry
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
40
4. Literatura
Bolkowski S.: Elektrotechnika. WSiP, Warszawa 2004
Buksi
ń
ski T., Szpecht A.: Rysunek techniczny. WSiP, Warszawa 2004
Dega W., Senger A.: Ortopedia i rehabilitacja. PZWL, Warszawa 1996
Deyda B. i inni.: Technologia drewna. Wydawnictwo rea, Warszawa
1999
Dretkiewicz–Wi
ę
ch J.: Materiałoznawstwo. OBRPN i SSz, Warszawa
1993
Dretkiewicz–Wi
ę
ch J.: Technologia mechaniczna. Techniki wytwarzania.
WSiP, Warszawa 2000
Górecki A., Grzegórski Z.:
Ś
lusarstwo przemysłowe i usługowe. WSiP,
Warszawa 2004,
Górecki A.: Technologia ogólna. WSiP, Warszawa 2004
Lewandowski T.:Rysunek techniczny dla mechaników. WSiP,
Warszawa 2004
Marciniak W., Szulc A.: Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. PZWL,
Warszawa 2004
My
ś
liborski T.: Zaopatrzenie ortopedyczne. PZWL, Warszawa 1985
Poty
ń
ski A.: Podstawy technologii i konstrukcji mechanicznych. WSiP,
Warszawa 2004
Prosnak M.: Podstawy protetyki ortopedycznej. Materiały pomocnicze.
CMDN
Ś
SM, Warszawa 1988
Prosnak M.:Podstawy technologii ortopedycznej. Materiały pomocnicze.
CMDN
Ś
SM, Warszawa 1987
Prze
ź
dziak B.: Zaopatrzenie rehabilitacyjne. Via Media, Gda
ń
sk 2003
Rutkowski A.: Cz
ęś
ci maszyn. WSiP, Warszawa 2004
Siuta W.: Mechanika techniczna. WSiP, Warszawa 2000
Wykaz literatury nale
ż
y aktualizowa
ć
w miar
ę
ukazywania si
ę
nowych
pozycji wydawniczych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
41
Jednostka modułowa 322[13].Z1.01
Posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
techniczn
ą
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– scharakteryzowa
ć
przebieg procesu produkcyjnego,
– rozró
ż
ni
ć
rodzaje dokumentacji technicznej,
– rozró
ż
ni
ć
rodzaje rysunków i ich znaczenie w technice,
– dobra
ć
materiały i przybory kre
ś
larskie do wykonania rysunków,
– wykona
ć
rysunek techniczny zgodnie z wymaganiami Polskich Norm,
– wykona
ć
rysunki figur płaskich, brył geometrycznych w rzutach
prostok
ą
tnych i aksonometrycznych,
– rozpozna
ć
symbole graficzne i oznaczenia stosowane w rysunku
technicznym,
– zwymiarowa
ć
rysowane przedmioty,
– odczyta
ć
rysunki z uwzgl
ę
dnieniem wymiarowania,
– wyja
ś
ni
ć
istot
ę
tolerancji i pasowania oraz chropowato
ś
ci powierzchni,
– odczyta
ć
odchyłki, obliczy
ć
wymiary graniczne i tolerancj
ę
, dobra
ć
pasowanie z tablic,
– wykona
ć
szkice elementów odwzorowuj
ą
c kształty zewn
ę
trzne
i wewn
ę
trzne z zachowaniem proporcji i z oznaczeniem materiałów,
wymiarów, tolerancji, pasowania, odchyłek kształtów i poło
ż
enia,
chropowato
ś
ci powierzchni, zbie
ż
no
ś
ci i pochylenia zgodnie
z obowi
ą
zuj
ą
cymi normami,
– wykona
ć
rysunki techniczne prostych elementów maszyn,
– wykona
ć
dokumentacj
ę
konstrukcyjn
ą
i
technologiczn
ą
produkowanych
przedmiotów
ortopedycznych
i
sprz
ę
tu
rehabilitacyjnego,
– odczyta
ć
prost
ą
dokumentacje techniczn
ą
,
– posłu
ż
y
ć
si
ę
katalogami wyrobów gotowych, katalogami przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego oraz Polskimi Normami.
2. Materiał nauczania
Rodzaje dokumentacji technicznej.
Rodzaje rysunków i ich znaczenie w technice.
Materiały i przybory rysunkowe.
Polskie Normy rysunkowe.
Rzutowanie prostok
ą
tne i aksonometryczne.
Klasyfikacja rzutów prostok
ą
tnych.
Odwzorowywanie zewn
ę
trznych i wewn
ę
trznych zarysów przedmiotów.
Wymiarowanie rysunkowe.
Chropowato
ść
powierzchni.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
42
Tolerancja wymiarów, odchyłki, wymiary graniczne.
Rodzaje pasowa
ń
i ich oznaczenia.
Dokumentacja konstrukcyjna i technologiczna.
3.
Ć
wiczenia
•
Dobieranie linii rysunkowych do rysowania przedmiotów i ich osi,
przekrojów, linii wymiarowych, kraw
ę
dzi widocznych i niewidocznych.
•
Opisywanie podstawowej tabliczki rysunkowej pismem technicznym.
•
Szkicowanie w rzutach aksonometrycznych i w rzutach prostok
ą
tnych
wskazanych obiektów.
•
Wykonywanie rysunków prostych cz
ęś
ci maszyn.
•
Wykonywanie szkiców przekroju oraz półwidoku i półprzekroju
elementu maszyny.
•
Wykonywanie
szkiców
poł
ą
cze
ń
spawanych,
zgrzewanych
i gwintowych.
•
Wymiarowanie szkiców cz
ęś
ci maszyn.
•
Wykonywanie rysunków wykonawczych.
•
Czytanie rysunków zło
ż
eniowych, wykonawczych i monta
ż
owych.
•
Obliczanie wymiarów granicznych, odchyłek granicznych i tolerancji.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Materiały i przybory rysunkowe.
Polskie Normy rysunkowe.
Plansze dotycz
ą
ce rysunku technicznego.
Foliogramy dotycz
ą
ce rysunku technicznego.
Modele: rzutni, brył geometrycznych, mechanizmów.
Figury płaskie do
ć
wicze
ń
z wymiarowania.
Eksponaty wzorców chropowato
ś
ci, elementów pasowanych.
Modele cz
ęś
ci maszyn. Przekroje cz
ęś
ci maszyn.
Cz
ęś
ci przedmiotów ortopedycznych do rysowania w rzutach.
Rysunki wykonawcze i zło
ż
eniowe elementu.
Szkice i schematy.
Przykładowa dokumentacja lekarska i konstrukcyjno – technologiczna.
Katalogi przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego.
Programy komputerowe wspomagaj
ą
ce projektowanie.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Podstawowym celem realizacji programu jednostki jest kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci odtwarzania kształtów przedmiotu na podstawie rzutów
prostok
ą
tnych lub aksonometrycznych, wykonywania szkicu lub rysunku
przedmiotu, tworzenia i czytania dokumentacji technicznej oraz
posługiwania si
ę
ni
ą
podczas wytwarzania przedmiotów ortopedycznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
43
Podczas realizacji programu jednostki nale
ż
y scharakteryzowa
ć
proces
produkcyjny i rodzaje dokumentacji technicznej.
W procesie kształcenia proponuje si
ę
stosowanie takich metod
nauczania
–
uczenia
si
ę
jak:
ć
wiczenia
praktyczne,
pokaz
z obja
ś
nieniem, dyskusja wielokrotna. Do pokazów nale
ż
y wykorzysta
ć
modele oraz cz
ęś
ci maszyn. W czasie
ć
wicze
ń
nale
ż
y posługiwa
ć
si
ę
rysunkami, szkicami i modelami cz
ęś
ci maszyn.
Ć
wiczenia powinny by
ć
wykonywane w grupie do 15 osób, w zespołach 2–3 osobowych oraz
indywidualnie,
w
czasie
umo
ż
liwiaj
ą
cym
ka
ż
demu
uczniowi
ukształtowanie zaplanowanych w programie umiej
ę
tno
ś
ci.
Ć
wiczenia
indywidualne uczniowie powinni wykonywa
ć
na stanowiskach pracy
wyposa
ż
onych w materiały i przybory rysunkowe.
Podczas wykonywania
ć
wicze
ń
nauczyciel powinien obserwowa
ć
prac
ę
ka
ż
dego ucznia oraz zapewni
ć
mu dodatkowe konsultacje.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej według
ustalonych kryteriów i zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen. Kryteria
oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres oraz poziom opanowania przez
uczniów wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych ze szczegółowych
celów kształcenia. Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny
post
ę
pów uczniów umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod
nauczania, organizacyjnych form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do
predyspozycji uczniów.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwróci
ć
uwag
ę
na:
– poprawno
ść
wykonania rysunków technicznych, szkiców, schematów,
– stosowanie Polskich Norm rysunkowych,
– poprawno
ść
odwzorowania kształtów zewn
ę
trznych i wewn
ę
trznych
z zachowaniem proporcji i z oznaczeniem materiałów, wymiarów,
tolerancji, pasowania, odchyłek kształtów i poło
ż
enia, chropowato
ś
ci
powierzchni, zbie
ż
no
ś
ci i pochylenia zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
cymi
normami,
– staranno
ść
wykonania zadania.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
poznawczych uczniów mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
za
pomoc
ą
: sprawdzianów ustnych i pisemnych oraz testów dydaktycznych.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
poprzez:
obserwacj
ę
bezpo
ś
redni
ą
pracy uczniów w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
44
Jednostka modułowa 322[13].Z1.02
Wykonywanie obróbki r
ę
cznej i mechanicznej
materiałów
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– rozró
ż
ni
ć
elementy procesu technologicznego,
– zaplanowa
ć
proces technologiczny na podstawie dokumentacji
technologicznej,
– scharakteryzowa
ć
metody
wytwarzania
elementów
maszyn
i urz
ą
dze
ń
,
– wyja
ś
ni
ć
proces kształtowania przedmiotu przez odlewanie i obróbk
ę
plastyczn
ą
,
– wyja
ś
ni
ć
podstawy procesu skrawania,
– scharakteryzowa
ć
podstawowe rodzaje obróbki skrawaniem,
– wyja
ś
ni
ć
zasady działania maszyn do obróbki skrawaniem,
– wykona
ć
podstawowe operacje na tokarce, frezarce, szlifierce,
wiertarce,
– scharakteryzowa
ć
czynno
ś
ci obróbki r
ę
cznej,
– dobra
ć
narz
ę
dzia do obróbki r
ę
cznej,
– wykona
ć
podstawowe prace z zakresu obróbki r
ę
cznej,
– wykona
ć
podstawowe poł
ą
czenia nierozł
ą
czne i rozł
ą
czne,
– dobra
ć
narz
ę
dzia do wykonywania poł
ą
cze
ń
,
– scharakteryzowa
ć
osie, wały, ło
ż
yska oraz okre
ś
li
ć
ich zastosowanie,
– sklasyfikowa
ć
sprz
ę
gła i hamulce oraz okre
ś
li
ć
ich zastosowanie,
– rozró
ż
ni
ć
rodzaje przekładni i okre
ś
li
ć
ich przeznaczenie,
– okre
ś
li
ć
zastosowanie mechanizmów funkcjonalnych w maszynach,
– dobra
ć
narz
ę
dzia pomiarowe i wykona
ć
pomiary warsztatowe,
– zastosowa
ć
przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy podczas
wykonywania obróbki r
ę
cznej i mechanicznej.
2. Materiał nauczania
Elementy procesu technologicznego.
Metody wytwarzania elementów maszyn i urz
ą
dze
ń
.
Kształtowanie przedmiotu przez odlewanie i obróbk
ę
plastyczn
ą
.
Obróbka skrawaniem i obróbka r
ę
czna.
Maszyny, narz
ę
dzia i przyrz
ą
dy do obróbki skrawaniem i obróbki r
ę
cznej.
Podstawy
konstrukcji
elementów
mechanicznych:
poł
ą
czenia
nierozł
ą
czne i rozł
ą
czne, osie, wały, ło
ż
yska, sprz
ę
gła, hamulce,
przekładnie.
Mechanizmy funkcjonalne maszyn.
Pomiary warsztatowe.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
45
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
•
3.
Ć
wiczenia
•
Dobieranie narz
ę
dzi do obróbki r
ę
cznej.
•
Mocowanie w imadłach materiału obrabianego r
ę
cznie.
•
Trasowanie elementów geometrycznych na powierzchni płaskiej.
•
Wykonywanie prac z zakresu obróbki r
ę
cznej, takich jak: ci
ę
cie,
piłowanie, wiercenie, rozwiercanie, gwintowanie, gi
ę
cie.
•
Toczenie powierzchni.
•
Szlifowanie płaszczyzn.
•
Frezowanie płaszczyzn i rowków.
•
Wykonywanie poł
ą
czenia lutowanego, zgrzewnego, klejonego,
gwintowego, sworzniowego, nitowanego.
•
Wykonywanie pomiarów suwmiark
ą
i mikrometrem.
•
Wykonywanie pomiarów k
ą
tomierzem uniwersalnym.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Foliogramy dotycz
ą
ce obróbki r
ę
cznej i mechanicznej.
Plansze narz
ę
dzi i urz
ą
dze
ń
ś
lusarskich.
Filmy dydaktyczne dotycz
ą
ce procesu technologicznego.
Instrukcje do
ć
wicze
ń
.
Teksty przewodnie.
Katalog ło
ż
ysk tocznych.
Maszyny i narz
ę
dzia do obróbki r
ę
cznej i mechanicznej.
Urz
ą
dzenia i przyrz
ą
dy do wykonywania poł
ą
cze
ń
.
Instrukcje u
ż
ytkowania przyrz
ą
dów i obsługi urz
ą
dze
ń
i maszyn.
Instrukcje bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
Narz
ę
dzia pomiarowe.
Poradniki, normy PN.
Eksponaty cz
ęś
ci maszyn i mechanizmów.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Realizacja programu nauczania jednostki modułowej ma na celu
kształtowanie umiej
ę
tno
ś
ci z zakresu obróbki plastycznej, r
ę
cznej
i mechanicznej, wytwarzania elementów maszyn i urz
ą
dze
ń
oraz
konstrukcji elementów mechanicznych. Umiej
ę
tno
ś
ci te stanowi
ą
podstaw
ę
do
podejmowania
działa
ń
zwi
ą
zanych
z
procesem
technologicznym wytwarzania przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu
rehabilitacyjnego. Szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci wykonywania poł
ą
cze
ń
i pomiarów warsztatowych.
W procesie kształcenia proponuje si
ę
stosowanie takich metod
nauczania – uczenia si
ę
jak: wykład problemowy, pokaz z obja
ś
nieniem
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
46
i instrukta
ż
em, metoda przewodniego tekstu, metoda projektów.
Podstawow
ą
metod
ą
nauczania powinny by
ć
ć
wiczenia praktyczne.
Wskazane s
ą
formy pracy zespołowej, grupowej i indywidualnej.
Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w grupie do 15 osób, a
ć
wiczenia
w zespołach 2–3 osobowych, w pracowniach: technicznej, obróbki
mechanicznej i
ś
lusarskiej, wyposa
ż
onych w nowoczesne
ś
rodki
dydaktyczne lub w zakładzie ortopedycznym na stanowisku pracy.
Ucze
ń
wykonuj
ą
cy
ć
wiczenia powinien mie
ć
do dyspozycji instrukcj
ę
zawieraj
ą
c
ą
przebieg i wskazówki do wykonania zadania, teksty
przewodnie, instrukcje obsługi maszyn i urz
ą
dze
ń
, normy, dokumentacj
ę
techniczn
ą
, dokumentacj
ę
warsztatow
ą
i poradniki.
W trakcie
ć
wicze
ń
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na przestrzeganie przez
uczniów przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, staranno
ść
i dokładno
ść
wykonania
ć
wicze
ń
, utrwala
ć
nawyki bezpiecznej pracy
i prawidłowego u
ż
ytkowania narz
ę
dzi, przyrz
ą
dów, maszyn i urz
ą
dze
ń
,
korzystania z norm, dokumentacji technicznej oraz na umiej
ę
tno
ść
współpracy w zespole.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
ustalonych kryteriów i zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen. Kryteria
oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres oraz poziom opanowania przez
uczniów wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych ze szczegółowych
celów kształcenia. Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny
post
ę
pów uczniów umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod
nauczania, organizacyjnych form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do
predyspozycji uczniów.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwróci
ć
szczególn
ą
uwag
ę
na:
– dobieranie i posługiwanie si
ę
sprz
ę
tem do wytwarzania elementów
maszyn, urz
ą
dze
ń
, konstrukcji elementów mechanicznych,
– poprawno
ść
wykonania obróbki r
ę
cznej i skrawaniem,
– poprawno
ść
wykonania poł
ą
cze
ń
,
– poprawno
ść
wykonania pomiarów warsztatowych,
– sprawno
ść
wykonania zadania,
– organizowanie miejsca pracy,
– przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy na
stanowisku pracy.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
poznawczych uczniów mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
za
pomoc
ą
: sprawdzianów ustnych i pisemnych oraz testów dydaktycznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
47
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
poprzez:
obserwacj
ę
bezpo
ś
redni
ą
pracy uczniów w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
48
Jednostka modułowa 322[13].Z1.03
U
ż
ytkowanie urz
ą
dze
ń
elektrycznych i sterowanych
automatycznie
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– posłu
ż
y
ć
si
ę
poj
ę
ciami: pr
ą
d, napi
ę
cie elektryczne, energia i moc,
obwód elektryczny,
– rozró
ż
ni
ć
materiały przewodz
ą
ce i elektroizolacyjne,
– rozró
ż
ni
ć
podstawowe elementy obwodu elektrycznego,
– poł
ą
czy
ć
szeregowo i równolegle elementy obwodu elektrycznego,
– dobra
ć
mierniki i wykona
ć
pomiar napi
ę
cia i nat
ęż
enia pr
ą
du, mocy,
energii elektrycznej, rezystancji i pojemno
ś
ci,
– wyja
ś
ni
ć
przeznaczenie i zasady działania transformatora,
– przedstawi
ć
klasyfikacj
ę
i zastosowanie maszyn elektrycznych pr
ą
du
stałego i zmiennego,
– okre
ś
li
ć
wykorzystanie
silników
elektrycznych
w
maszynach
i urz
ą
dzeniach,
– wyja
ś
ni
ć
zjawisko przetwarzania energii elektrycznej w energi
ę
ciepln
ą
i poda
ć
przykłady urz
ą
dze
ń
elektrotermicznych,
– scharakteryzowa
ć
o
ś
wietlenie elektryczne,
– rozró
ż
ni
ć
rodzaje instalacji elektrycznych i jej elementy funkcjonalne,
– obsłu
ż
y
ć
urz
ą
dzenia
elektryczne
zgodnie
z
przepisami
bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy,
– rozró
ż
ni
ć
podstawowe elementy elektroniczne,
– wyja
ś
ni
ć
podstawowe poj
ę
cia dotycz
ą
ce automatyki,
– rozró
ż
ni
ć
urz
ą
dzenia automatyki,
– zastosowa
ć
elementy automatyki do sterowania mechanizmami
wykonawczymi
w
przedmiotach
ortopedycznych
i
sprz
ę
cie
rehabilitacyjnym.
2. Materiał nauczania
Podstawowe poj
ę
cia - pr
ą
d, napi
ę
cie elektryczne, energia i moc, obwód
elektryczny.
Materiały przewodz
ą
ce, elektroizolacyjne i oporowe.
Obwody elektryczne pr
ą
du stałego i przemiennego.
Miernictwo elektryczne.
Transformatory.
Maszyny elektryczne pr
ą
du stałego i zmiennego.
Podstawy nap
ę
du elektrycznego.
Grzejnictwo elektryczne.
O
ś
wietlenie elektryczne.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
49
Instalacje elektryczne.
Zarys elektroniki.
Bezpiecze
ń
stwo i higiena pracy podczas eksploatacji urz
ą
dze
ń
elektrycznych.
Podstawowe poj
ę
cia dotycz
ą
ce automatyki.
Urz
ą
dzenia automatyki.
3.
Ć
wiczenia
•
Wykonywanie pomiarów wielko
ś
ci elektrycznych i odczytywanie
wskaza
ń
przyrz
ą
dów pomiarowych.
•
Podł
ą
czanie i uruchamianie urz
ą
dze
ń
elektrycznych.
•
Wykonywanie poł
ą
cze
ń
równoległych i szeregowych obwodów
elektrycznych.
•
Budowanie obwodów elektrycznych.
•
Rozró
ż
nianie elementów półprzewodnikowych w urz
ą
dzeniach
elektronicznych.
•
Rozró
ż
nianie zabezpiecze
ń
w sieciach zasilaj
ą
cych i odbiornikach
elektrycznych.
•
Analizowanie zasad prawidłowej eksploatacji i bezpiecznej obsługi
urz
ą
dze
ń
elektrycznych.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Plansze elementów i urz
ą
dze
ń
elektrycznych.
Schematy i modele obwodów elektrycznych, instalacji elektrycznych.
Zestawy elementów elektrycznych, elektronicznych i automatyki.
Przyrz
ą
dy do pomiarów wielko
ś
ci elektrycznych.
Eksponaty urz
ą
dze
ń
elektrycznych.
Foliogramy dotycz
ą
ce urz
ą
dze
ń
elektrycznych.
Polskie Normy Elektryczne.
Katalogi elementów i układów elektronicznych, poradniki.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci bezpiecznej obsługi urz
ą
dze
ń
i instalacji elektrycznych.
Szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na opanowanie przez uczniów
podstawowych poj
ęć
, zrozumienie podstawowych zjawisk i praw
elektrotechniki oraz nabycie umiej
ę
tno
ś
ci posługiwania si
ę
miernikami,
planowania pracy i organizacji bezpiecznego stanowiska pracy.
W procesie kształcenia proponuje si
ę
stosowanie takich metod
nauczania - uczenia si
ę
jak: pokaz z obja
ś
nieniem i instrukta
ż
em,
metoda przewodniego tekstu, metoda projektów. Podstawow
ą
metod
ą
nauczania powinny by
ć
ć
wiczenia praktyczne. Wskazane s
ą
formy pracy
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
50
zespołowej, grupowej i indywidualnej. Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w grupie
do 15 osób, z podziałem na zespoły 2–3 osobowe, w pracowni
technicznej wyposa
ż
onej w nowoczesne
ś
rodki dydaktyczne. Ucze
ń
wykonuj
ą
cy
ć
wiczenia powinien mie
ć
do dyspozycji instrukcj
ę
zawieraj
ą
c
ą
przebieg i wskazówki do wykonania zadania, teksty
przewodnie, instrukcje obsługi urz
ą
dze
ń
, normy, dokumentacj
ę
techniczn
ą
, poradniki. W trakcie
ć
wicze
ń
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na
przestrzeganie przez uczniów przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy,
staranno
ść
i dokładno
ść
wykonania
ć
wicze
ń
, utrwala
ć
nawyki
bezpiecznej pracy i prawidłowego u
ż
ytkowania narz
ę
dzi, przyrz
ą
dów,
maszyn i urz
ą
dze
ń
oraz korzystania z norm i dokumentacji technicznej.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie na podstawie kryteriów przedstawionych na pocz
ą
tku
zaj
ęć
. Kryteria oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres i poziom
opanowania przez uczniów wiadomo
ś
ci oraz umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych
ze szczegółowych celów kształcenia.
Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny post
ę
pów uczniów
umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod nauczania, organizacyjnych
form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do predyspozycji uczniów.
Obserwuj
ą
c czynno
ś
ci ucznia podczas wykonywania
ć
wicze
ń
i dokonuj
ą
c oceny pracy nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na:
– posługiwanie si
ę
terminologi
ą
z zakresu elektrotechniki, elektroniki
i automatyki,
– interpretowanie
danych
technicznych
urz
ą
dze
ń
elektrycznych,
elektronicznych oraz automatyki,
– dobieranie
ró
ż
nych
rodzajów
mierników
elektrycznych
do
prowadzenia pomiarów pr
ą
du stałego i przemiennego,
– rozró
ż
nianie
podstawowych
odbiorników
elektrycznych,
elektronicznych i urz
ą
dze
ń
automatyki.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
poznawczych uczniów mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
za
pomoc
ą
: sprawdzianów ustnych i pisemnych oraz testów dydaktycznych.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
poprzez:
obserwacj
ę
bezpo
ś
redni
ą
pracy uczniów w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
51
Jednostka modułowa 322[13].Z1.04
Wykonywanie elementów przedmiotów
ortopedycznych z materiałów metalowych
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– scharakteryzowa
ć
wła
ś
ciwo
ś
ci fizyczne, chemiczne, mechaniczne
i technologiczne metali,
– rozró
ż
ni
ć
stopy
ż
elaza,
– wyja
ś
ni
ć
proces otrzymywania stali i klasyfikacj
ę
stali,
– okre
ś
li
ć
postacie u
ż
ytkowe, rodzaje i gatunki stali u
ż
ywane
w przemy
ś
le ortopedycznym,
– scharakteryzowa
ć
metale i stopy nie
ż
elazne oraz proces ich
otrzymywania,
– okre
ś
li
ć
postacie u
ż
ytkowe i mo
ż
liwo
ś
ci wykorzystania stopów metali
nie
ż
elaznych w przemy
ś
le ortopedycznym,
– scharakteryzowa
ć
materiały i wyroby spiekane oraz produkcj
ę
spieków,
– skorzysta
ć
przy doborze materiałów metalowych z informacji
zawartych w PN, katalogach, informatorach,
– rozpozna
ć
na podstawie oznaczenia: stal, staliwo,
ż
eliwo, metale
nie
ż
elazne i ich stopy,
– wykona
ć
czynno
ś
ci zwi
ą
zane z obróbk
ą
ciepln
ą
, cieplno-chemiczn
ą
,
chemiczn
ą
i galwaniczn
ą
metali,
– wykona
ć
cz
ęś
ci
przedmiotów
ortopedycznych
i
sprz
ę
tu
rehabilitacyjnego z materiałów metalowych,
– dobra
ć
rodzaj obróbki metalu i wykona
ć
obróbk
ę
,
– rozró
ż
ni
ć
rodzaje korozji,
– wykona
ć
zabiegi antykorozyjne,
– zmagazynowa
ć
materiały metalowe,
– wykona
ć
prac
ę
zgodnie z przepisami bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy
oraz ochrony przeciwpo
ż
arowej.
2. Materiał nauczania
Wła
ś
ciwo
ś
ci metali i ich stopów.
Stopy
ż
elaza, proces otrzymywania stali, klasyfikacja stali.
Metale i stopy nie
ż
elazne.
Rodzaje i gatunki stali u
ż
ywane w przemy
ś
le ortopedycznym.
Stosowanie metali i stopów nie
ż
elaznych w przemy
ś
le ortopedycznym.
Materiały i wyroby spiekane.
Znakowanie metali według PN.
Obróbka: cieplna, cieplno-chemiczna, chemiczna, galwaniczna metali.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
52
Wytwarzanie elementów metalowych przedmiotów ortopedycznych.
Przetwarzanie materiałów metalowych.
Korozja metali i jej rodzaje.
Ochrona przed korozj
ą
.
Bezpiecze
ń
stwo i higiena pracy podczas obróbki metali.
3.
Ć
wiczenia
•
Analizowanie mo
ż
liwo
ś
ci zastosowania stopów Fe-C i metali
nie
ż
elaznych do wyrobu przedmiotów ortopedycznych.
•
Rozpoznawanie metali i ich stopów na podstawie wygl
ą
du
zewn
ę
trznego.
•
Rozró
ż
nianie stopów Fe-C i metali nie
ż
elaznych na podstawie
oznacze
ń
.
•
Dobieranie sposobów obróbki, maszyn, urz
ą
dze
ń
i narz
ę
dzi do
obróbki metalowych elementów sprz
ę
tu ortopedycznego.
•
Planowanie czynno
ś
ci zwi
ą
zanych z wykonywaniem elementów
protez i ortez z metalu.
•
Wykonywanie elementów protez i ortez: szyn, strzemienia, opaski,
mechanizmów przegubowych, konstrukcji ramowych podpórek do
chodzenia.
•
Rozpoznawanie ró
ż
nego typu zniszcze
ń
korozyjnych.
•
Wykonywanie zabezpiecze
ń
antykorozyjnych elementów metalowych
zaopatrzenia ortopedycznego i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Zestawy próbek metali i ich stopów.
Zestawy próbek metali i ich stopów z objawami ró
ż
nych zniszcze
ń
korozyjnych.
Zestawy próbek metali i ich stopów z powłokami ochronnymi.
Polskie Normy.
Przykłady wyrobów metalowych.
Plansze tematyczne z zakresu technologii metali.
Foliogramy dotycz
ą
ce metali i ich obróbki.
Filmy dydaktyczne na temat wykonywania przedmiotów ortopedycznych.
Narz
ę
dzia, przyrz
ą
dy, maszyny i urz
ą
dzenia do obróbki metali.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci rozró
ż
niania i doboru materiałów do wytwarzania
elementów przedmiotów ortopedycznych z materiałów metalowych.
Ucze
ń
powinien rozró
ż
nia
ć
metale i ich stopy, oznaczenia według PN,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
53
okre
ś
la
ć
postacie u
ż
ytkowe i mo
ż
liwo
ś
ci wykorzystania metali do
wykonywania przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego.
W procesie kształcenia proponuje si
ę
stosowanie takich metod
nauczania – uczenia si
ę
jak: wykład problemowy, pokaz z obja
ś
nieniem
i instrukta
ż
em, metoda przewodniego tekstu, metoda projektów.
Podstawow
ą
metod
ą
nauczania powinny by
ć
ć
wiczenia praktyczne.
Wskazane s
ą
formy pracy zespołowej, grupowej i indywidualnej.
Ć
wiczenia nale
ż
y prowadzi
ć
w grupie do 15 osób z podziałem na
zespoły 2–3 osobowe.
Zaj
ę
cia powinny odbywa
ć
si
ę
w pracowniach: technicznej, obróbki
mechanicznej i
ś
lusarskiej, wyposa
ż
onych w nowoczesne
ś
rodki
dydaktyczne lub na stanowisku pracy w zakładzie ortopedycznym.
Ucze
ń
w trakcie
ć
wicze
ń
powinien mie
ć
mo
ż
liwo
ść
obróbki elementów
metalowych, takich jak: szyny, półopaski, opaski. Ucze
ń
wykonuj
ą
cy
ć
wiczenia powinien mie
ć
do dyspozycji instrukcj
ę
zawieraj
ą
c
ą
przebieg
i wskazówki do wykonania zadania, teksty przewodnie, instrukcje obsługi
maszyn i urz
ą
dze
ń
, normy, dokumentacj
ę
techniczn
ą
, dokumentacj
ę
warsztatow
ą
i poradniki.
W trakcie
ć
wicze
ń
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na przestrzeganie przez
uczniów przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, staranno
ść
i dokładno
ść
wykonania
ć
wicze
ń
, utrwala
ć
nawyki bezpiecznej pracy
i prawidłowego u
ż
ytkowania narz
ę
dzi, przyrz
ą
dów, maszyn i urz
ą
dze
ń
,
korzystania z norm, dokumentacji technicznej oraz na umiej
ę
tno
ść
współpracy w zespole.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie na podstawie kryteriów przedstawionych na pocz
ą
tku
zaj
ęć
. Kryteria oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres i poziom
opanowania przez uczniów wiadomo
ś
ci oraz umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych
ze szczegółowych celów kształcenia.
Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny post
ę
pów uczniów
umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod nauczania, organizacyjnych
form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do predyspozycji uczniów.
Obserwuj
ą
c czynno
ś
ci ucznia podczas wykonywania
ć
wicze
ń
i dokonuj
ą
c oceny pracy nale
ż
y zwróci
ć
uwag
ę
na:
– rozró
ż
nianie metali i ich stopów na podstawie oznaczenia,
– dobieranie materiałów na elementy przedmiotów ortopedycznych
i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego z uwzgl
ę
dnieniem wymaga
ń
technicznych
i eksploatacyjnych,
– dobieranie sposobów obróbki, maszyn, urz
ą
dze
ń
i narz
ę
dzi do
obróbki metalowych elementów sprz
ę
tu ortopedycznego,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
54
– wykonywanie elementów protez i ortez na urz
ą
dzeniach do
skrawania,
– jako
ść
i sprawno
ść
wykonania zadania,
– przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa pracy podczas obróbki
cz
ęś
ci
metalowych
przedmiotów
ortopedycznych
i
sprz
ę
tu
rehabilitacyjnego.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
poznawczych uczniów mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
na
podstawie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów dydaktycznych
oraz wykonanych projektów.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
poprzez:
obserwacj
ę
bezpo
ś
redni
ą
pracy uczniów w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
55
Jednostka modułowa 322[13].Z1.05
Wykonywanie elementów przedmiotów
ortopedycznych z drewna
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– scharakteryzowa
ć
budow
ę
oraz wła
ś
ciwo
ś
ci fizyczne i chemiczne
drewna,
– scharakteryzowa
ć
wła
ś
ciwo
ś
ci mechaniczne i technologiczne drewna,
– wyja
ś
ni
ć
istot
ę
obróbki wst
ę
pnej drewna,
– scharakteryzowa
ć
gatunki drewna wykorzystywane w technice
ortopedycznej,
– dobra
ć
odpowiedni gatunek drewna do wykonania okre
ś
lonego
wyrobu,
– przygotowa
ć
drewno do obróbki,
– dobra
ć
i u
ż
ytkowa
ć
maszyny i narz
ę
dzia do obróbki drewna,
– zastosowa
ć
podstawowe rodzaje obróbki r
ę
cznej i maszynowej
drewna,
– wykona
ć
elementy
drewniane
przedmiotów
ortopedycznych
z półfabrykatów lub półwyrobów,
– dobra
ć
sposoby ł
ą
czenia elementów drewnianych,
– wykona
ć
ł
ą
czenie elementów drewnianych w technice ortopedycznej,
– wykona
ć
obróbk
ę
ko
ń
cow
ą
wyrobów drewnianych,
– zabezpieczy
ć
i zmagazynowa
ć
materiały i wyroby drewniane,
– wykona
ć
prac
ę
zgodnie z przepisami bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy
oraz ochrony przeciwpo
ż
arowej.
2. Materiał nauczania
Klasyfikacja drewna.
Budowa i wła
ś
ciwo
ś
ci drewna.
Obróbka wst
ę
pna drewna.
Gatunki drewna wykorzystywane w technice ortopedycznej.
Maszyny i narz
ę
dzia do obróbki drewna.
Obróbka r
ę
czna i maszynowa drewna.
Wykonywanie elementów drewnianych przedmiotów ortopedycznych.
Ł
ą
czenie elementów drewnianych w technice ortopedycznej.
Obróbka ko
ń
cowa wyrobów drewnianych.
Magazynowanie materiałów i wyrobów drewnianych.
Przepisy bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy podczas wykonywania prac
stolarskich.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
56
3.
Ć
wiczenia
•
Przygotowywanie
materiału
drewnianego
do
wykonania
leja
kikutowego.
•
Dobieranie metod obróbki drewna.
•
Dobieranie maszyn i narz
ę
dzi do obróbki drewna.
•
Wykonywanie
poł
ą
cze
ń
elementów
drewnianych
w
technice
ortopedycznej.
•
Wzmacnianie elementów drewnianych
ż
ywic
ą
.
•
Wykonywanie obróbki r
ę
cznej drewna – piłowanie, struganie,
szlifowanie, dłutowanie, wiercenie.
•
Wykonywanie stóp protezowych z kostk
ą
.
•
Dostosowywanie prawideł – kopyt obuwniczych do wymiarów
i zniekształce
ń
stopy pacjenta.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Maszyny i narz
ę
dzia do obróbki drewna.
Instrukcje do
ć
wicze
ń
, teksty przewodnie.
Katalogi gatunków drewna.
Gabloty z próbkami drewna.
Eksponaty elementów sprz
ę
tu ortopedycznego wykonanych z drewna.
Plansze sprz
ę
tu ortopedycznego.
Foliogramy dotycz
ą
ce obróbki drewna.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci: rozró
ż
niania gatunków drewna, doboru odpowiednich
gatunków
do
wytwarzania
przedmiotów
ortopedycznych
oraz
mechanicznej i r
ę
cznej obróbki drewna.
W procesie kształcenia proponuje si
ę
stosowanie takich metod
nauczania – uczenia si
ę
jak: wykład problemowy, pokaz z obja
ś
nieniem
i instrukta
ż
em, metoda przewodniego tekstu, metoda projektów.
Podstawow
ą
metod
ą
nauczania powinny by
ć
ć
wiczenia praktyczne.
Wskazane s
ą
formy pracy zespołowej, grupowej i indywidualnej. Zaj
ę
cia
nale
ż
y realizowa
ć
w grupie do 15 osób, z podziałem na zespoły 2–3
osobowe.
Zaj
ę
cia powinny odbywa
ć
si
ę
w pracowni stolarskiej wyposa
ż
onej
w nowoczesne
ś
rodki dydaktyczne lub w zakładzie ortopedycznym.
Ucze
ń
wykonuj
ą
cy
ć
wiczenia powinien mie
ć
do dyspozycji instrukcj
ę
zawieraj
ą
c
ą
przebieg i wskazówki do wykonania zadania, teksty
przewodnie, instrukcje obsługi maszyn i urz
ą
dze
ń
, normy, dokumentacj
ę
techniczn
ą
, dokumentacj
ę
warsztatow
ą
, poradniki.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
57
W trakcie
ć
wicze
ń
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na przestrzeganie przez
uczniów przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, staranno
ść
i dokładno
ść
wykonania
ć
wicze
ń
, utrwala
ć
nawyki bezpiecznej pracy
i prawidłowego u
ż
ytkowania narz
ę
dzi, przyrz
ą
dów, maszyn i urz
ą
dze
ń
,
korzystania z norm, dokumentacji technicznej oraz na umiej
ę
tno
ść
współpracy w zespole.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
ustalonych kryteriów i zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen. Kryteria
oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres oraz poziom opanowania przez
uczniów wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych ze szczegółowych
celów kształcenia. Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny
post
ę
pów uczniów umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod
nauczania, organizacyjnych form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do
predyspozycji uczniów.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwraca
ć
szczególn
ą
uwag
ę
na:
– dobieranie
odpowiednich
gatunków
drewna
do
wykonania
okre
ś
lonego wyrobu ortopedycznego,
– stosowanie podstawowych rodzajów obróbki r
ę
cznej i maszynowej
drewna,
– wykonywanie drewnianych elementów przedmiotów ortopedycznych
z półfabrykatów lub półwyrobów,
– wykonywanie
poł
ą
cze
ń
elementów
drewnianych
w
technice
ortopedycznej,
– jako
ść
i sprawno
ść
wykonania zadania,
– wykonywanie pracy zgodnie z przepisami bezpiecze
ń
stwa i higieny
pracy oraz ochrony przeciwpo
ż
arowej.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
poznawczych ucznia mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
za
pomoc
ą
: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów dydaktycznych oraz
wykonanych projektów.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
poprzez:
obserwacj
ę
bezpo
ś
redni
ą
pracy uczniów w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
58
Jednostka modułowa 322[13].Z1.06
Wykonywanie elementów przedmiotów
ortopedycznych z tworzyw sztucznych
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– sklasyfikowa
ć
tworzywa sztuczne,
– scharakteryzowa
ć
proces otrzymywania polimerów i ich struktur
ę
,
– scharakteryzowa
ć
tworzywa termoplastyczne, elastomery i silikony
oraz
ż
ywice syntetyczne,
– posłu
ż
y
ć
si
ę
urz
ą
dzeniami, aparatur
ą
, narz
ę
dziami i przyborami do
wykonania laminatów i tworzyw sztucznych,
– wykona
ć
laminowanie elementów przedmiotów ortopedycznych,
– zastosowa
ć
tworzywa
sztuczne
do
produkcji
przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– wykona
ć
z tworzyw sztucznych proste elementy i przedmioty,
– wykona
ć
powłoki ochronne z tworzyw sztucznych,
– zabezpieczy
ć
i zmagazynowa
ć
materiały i wyroby z tworzyw
sztucznych,
– wykona
ć
prac
ę
zgodnie z przepisami bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy
oraz ochrony przeciwpo
ż
arowej.
2. Materiał nauczania
Klasyfikacja tworzyw sztucznych.
Otrzymywanie polimerów i ich struktura.
Tworzywa termoplastyczne, elastomery, silikony.
ś
ywice syntetyczne.
Urz
ą
dzenia, aparatura, narz
ę
dzia i przybory do wykonywania laminatów.
Wykonywanie laminatów.
Zastosowanie tworzyw sztucznych w rozwi
ą
zaniach konstrukcyjnych
przedmiotów ortopedycznych.
Wytwarzanie elementów przedmiotów ortopedycznych z tworzyw
sztucznych.
Powłoki ochronne z tworzyw sztucznych.
Magazynowanie materiałów i wyrobów z tworzyw sztucznych.
Bezpiecze
ń
stwo i higiena pracy w pracach z tworzywami sztucznymi.
3.
Ć
wiczenia
•
Wykonywanie leja protezowego z
ż
ywicy syntetycznej.
•
Wykonywanie skorupowej konstrukcji no
ś
nej protezy podudzia
z tworzywa sztucznego.
•
Wykonywanie łuski na r
ę
k
ę
i przedrami
ę
z tworzywa sztucznego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
59
•
Wykonywanie
z
tworzywa
sztucznego
elementów
kołnierza
ortopedycznego typu Floryda.
•
Wykonywanie poduszki przeciwodle
ż
ynowej z pianki poliuretanowej.
•
Wykonywanie fluidyzacji szyny metalowej do gorsetu.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Sprz
ę
t, zestawy przyrz
ą
dów, narz
ę
dzia do obróbki tworzyw sztucznych.
Katalogi tworzyw sztucznych.
Próbki tworzyw sztucznych.
Przykładowa dokumentacja techniczna wykonania laminatów.
Tablice pogl
ą
dowe dotycz
ą
ce obróbki tworzyw sztucznych.
Foliogramy dotycz
ą
ce obróbki tworzyw sztucznych.
Eksponaty elementów sprz
ę
tu ortopedycznego wykonane z tworzyw
sztucznych.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci dotycz
ą
cych: klasyfikowania i otrzymywania tworzyw
sztucznych oraz doboru odpowiednich tworzyw do wytwarzania
przedmiotów ortopedycznych. Ucze
ń
w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
powinien opanowa
ć
umiej
ę
tno
ść
przygotowywania ró
ż
nych tworzyw
sztucznych do obróbki i wykonywania z nich elementów przedmiotów
ortopedycznych (leje protezowe, r
ę
ce kosmetyczne, skorupowe
elementy no
ś
ne protez, łuski ortopedyczne, kołnierze ortopedyczne,
poduszki przeciwodle
ż
ynowe, wypełnienia w butach, powłoki ochronne).
W procesie kształcenia proponuje si
ę
stosowanie takich metod
nauczania - uczenia si
ę
jak: wykład problemowy, pokaz z obja
ś
nieniem
i instrukta
ż
em, metoda przewodniego tekstu, metoda projektów.
Podstawow
ą
metod
ą
nauczania powinny by
ć
ć
wiczenia praktyczne.
Wskazane s
ą
formy pracy zespołowej, grupowej i indywidualnej. Zaj
ę
cia
nale
ż
y prowadzi
ć
w grupie do 15 osób, z podziałem na zespoły 2–3
osobowe.
Zaj
ę
cia powinny odbywa
ć
si
ę
w pracowni tworzyw sztucznych
wyposa
ż
onej w stanowisko laminatów i termoplastów. Ucze
ń
wykonuj
ą
cy
ć
wiczenia powinien mie
ć
do dyspozycji instrukcj
ę
zawieraj
ą
c
ą
przebieg
i wskazówki do wykonania zadania, teksty przewodnie, instrukcje obsługi
maszyn i urz
ą
dze
ń
, normy, dokumentacj
ę
techniczn
ą
, dokumentacj
ę
warsztatow
ą
, poradniki.
W trakcie
ć
wicze
ń
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na przestrzeganie przez
uczniów przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy staranno
ść
i dokładno
ść
wykonania
ć
wicze
ń
, utrwala
ć
nawyki bezpiecznej pracy
i prawidłowego u
ż
ytkowania narz
ę
dzi, przyrz
ą
dów, maszyn i urz
ą
dze
ń
,
korzystania z norm, dokumentacji technicznej oraz na umiej
ę
tno
ść
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
60
współpracy w zespole. Nale
ż
y zach
ę
ca
ć
uczniów do stałego korzystania
ze
ź
ródeł informacji na temat nowych technologii wytwarzania tworzyw
sztucznych, ich zastosowania oraz technologii obróbki.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
ustalonych kryteriów i zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen. Kryteria
oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres oraz poziom opanowania przez
uczniów wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych ze szczegółowych
celów kształcenia.
Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny post
ę
pów uczniów
umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod nauczania, organizacyjnych
form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do predyspozycji uczniów.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwraca
ć
szczególn
ą
uwag
ę
na:
– obja
ś
nianie zasady wytwarzania typowych mas plastycznych,
– dobieranie
tworzyw
sztucznych
do
produkcji
przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– wykonywanie mas plastycznych i laminatów,
– wykonywanie laminowania,
– jako
ść
i sprawno
ść
wykonania zadania,
– wykonywanie pracy zgodnie z przepisami bezpiecze
ń
stwa i higieny
pracy oraz ochrony przeciwpo
ż
arowej.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
poznawczych ucznia mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
na
podstawie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów dydaktycznych
oraz wykonanych projektów.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
poprzez:
obserwacj
ę
bezpo
ś
redni
ą
pracy uczniów w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
61
Jednostka modułowa 322[13].Z1.07
Wykonywanie elementów przedmiotów
ortopedycznych z materiałów włókienniczych
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– scharakteryzowa
ć
surowce włókiennicze,
– sklasyfikowa
ć
surowce włókiennicze,
– wyja
ś
ni
ć
sposoby otrzymywania prz
ę
dzy,
– wyja
ś
ni
ć
technologi
ę
tkactwa i dziewiarstwa,
– scharakteryzowa
ć
podstawowe typy tkanin,
– scharakteryzowa
ć
ortopedyczne materiały włókiennicze,
– obsłu
ż
y
ć
maszyny, narz
ę
dzia i przybory do obróbki materiałów
włókienniczych,
– wyja
ś
ni
ć
zasady modelowania form płaskich i przestrzennych,
– dokona
ć
rozkroju materiałów włókienniczych,
– wykona
ć
modelowanie przestrzenne,
– wyja
ś
ni
ć
zasady wykonywania form samomodeluj
ą
cych,
– zastosowa
ć
materiały
samomodeluj
ą
ce
w
rozwi
ą
zaniach
konstrukcyjnych przedmiotów ortopedycznych,
– zastosowa
ć
ró
ż
ne techniki ł
ą
czenia materiałów włókienniczych,
– zastosowa
ć
materiały włókiennicze w konstrukcji przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– zmagazynowa
ć
materiały i gotowe wyroby włókiennicze,
– scharakteryzowa
ć
materiały sztywniej
ą
ce,
– wykona
ć
prac
ę
zgodnie z przepisami bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy
oraz ochrony przeciwpo
ż
arowej.
2. Materiał nauczania
Surowce włókiennicze i ich klasyfikacja.
Sposoby otrzymywania prz
ę
dzy.
Technologia tkactwa i dziewiarstwa.
Podstawowe typy tkanin.
Ortopedyczne materiały włókiennicze.
Maszyny, narz
ę
dzia i przybory do obróbki materiałów włókienniczych.
Modelowanie form płaskich i przestrzennych – rozkrój i formowanie
materiałów włókienniczych.
Wykonywanie form samomodeluj
ą
cych.
Ł
ą
czenie materiałów włókienniczych.
Zastosowanie materiałów włókienniczych w konstrukcjach przedmiotów
ortopedycznych.
Bezpiecze
ń
stwo i higiena pracy podczas wykonywania prac krawieckich.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
62
Magazynowanie materiałów i gotowych wyrobów włókienniczych.
Materiały sztywniej
ą
ce.
3.
Ć
wiczenia
•
Wykonywanie formy gorsetu do rozkroju materiału.
•
Wykonywanie rozkroju materiałów włókienniczych na podstawie
przygotowanej formy.
•
Sporz
ą
dzanie wykazu sprz
ę
tu, przyrz
ą
dów i narz
ę
dzi niezb
ę
dnych do
wykonania rozkroju i modelowania materiałów włókienniczych.
•
Wykonywanie modelowania przestrzennego na manekinie.
•
Wykonywanie elementów i przedmiotów ortopedycznych z materiałów
włókienniczych.
•
Ł
ą
czenie materiałów włókienniczych za pomoc
ą
szwów i kleju.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Sprz
ę
t, zestawy przyrz
ą
dów, narz
ę
dzia do obróbki materiałów
włókienniczych.
Katalogi materiałów włókienniczych.
Próbki materiałów włókienniczych.
Eksponaty elementów sprz
ę
tu ortopedycznego wykonane z materiałów
włókienniczych.
Przykładowe wzorniki do rozkroju materiałów włókienniczych.
Przykładowa dokumentacja techniczna.
Plansze dotycz
ą
ce materiałów włókienniczych i ich przetwarzania.
Foliogramy dotycz
ą
ce materiałów włókienniczych i ich obróbki.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci:
rozró
ż
niania
surowców
włókienniczych,
doboru
odpowiednich rodzajów surowców do wytwarzania przedmiotów
ortopedycznych, rozkroju, modelowania, ł
ą
czenia i obróbki.
W procesie kształcenia proponuje si
ę
stosowanie takich metod
nauczania – uczenia si
ę
jak: wykład problemowy, pokaz z obja
ś
nieniem
i instrukta
ż
em, metoda przewodniego tekstu, metoda projektów.
Podstawow
ą
metod
ą
nauczania powinny by
ć
ć
wiczenia praktyczne.
Wskazane s
ą
formy pracy zespołowej, grupowej i indywidualnej. Zaj
ę
cia
nale
ż
y prowadzi
ć
w grupie do 15 osób, z podziałem na zespoły 2–3
osobowe,
w
pracowni
krawiecko
–
kaletniczej
wyposa
ż
onej
w nowoczesne
ś
rodki dydaktyczne.
Ucze
ń
wykonuj
ą
cy
ć
wiczenia powinien mie
ć
do dyspozycji instrukcj
ę
zawieraj
ą
c
ą
przebieg i wskazówki do wykonania zadania, teksty
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
63
przewodnie, instrukcje obsługi maszyn i urz
ą
dze
ń
, normy, dokumentacj
ę
techniczn
ą
, dokumentacj
ę
warsztatow
ą
i poradniki.
W trakcie
ć
wicze
ń
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na przestrzeganie przez
uczniów przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, staranno
ść
i dokładno
ść
wykonania
ć
wicze
ń
, utrwala
ć
nawyki bezpiecznej pracy
i prawidłowego u
ż
ytkowania narz
ę
dzi, przyrz
ą
dów, maszyn i urz
ą
dze
ń
,
korzystania z norm, dokumentacji technicznej oraz na umiej
ę
tno
ść
pracy
w zespole.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie na podstawie kryteriów przedstawionych na pocz
ą
tku
zaj
ęć
. Kryteria oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres i poziom
opanowania przez uczniów wiadomo
ś
ci oraz umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych
ze szczegółowych celów kształcenia.
Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny post
ę
pów uczniów
umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod nauczania, organizacyjnych
form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do predyspozycji uczniów.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwraca
ć
szczególn
ą
uwag
ę
na:
– modelowanie form płaskich i przestrzennych,
– wykonywanie rozkroju materiałów włókienniczych,
– wykonywanie modelowania przestrzennego,
– wykonywanie prac krawieckich,
– ł
ą
czenie materiałów włókienniczych,
– jako
ść
i sprawno
ść
wykonania zadania.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
poznawczych ucznia mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
na
podstawie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów dydaktycznych
oraz wykonanych projektów.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
poprzez:
obserwacj
ę
bezpo
ś
redni
ą
pracy uczniów w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
64
Jednostka modułowa 322[13].Z1.08
Wykonywanie elementów przedmiotów
ortopedycznych ze skóry
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– scharakteryzowa
ć
skóry surowe i zasady ich konserwacji,
– scharakteryzowa
ć
proces wyprawiania skór,
– scharakteryzowa
ć
handlowe gatunki skór gotowych,
– scharakteryzowa
ć
materiały skóropodobne,
– dobra
ć
rodzaj skóry i materiałów skóropodobnych do budowy
przedmiotów ortopedycznych,
– obsłu
ż
y
ć
maszyny, narz
ę
dzia i przybory do obróbki i szycia skóry oraz
materiałów skóropodobnych,
– wyja
ś
ni
ć
zasady modelowania form płaskich i przestrzennych ze
skóry,
– dokona
ć
rozkroju skór,
– dokona
ć
formowania skór,
– wykona
ć
ze skóry elementy i przedmioty ortopedyczne,
– zastosowa
ć
ró
ż
ne
techniki
ł
ą
czenia
skóry
i
materiałów
skóropodobnych,
– zabezpieczy
ć
i zmagazynowa
ć
skóry i wyroby skórzane,
– wykona
ć
prac
ę
zgodnie z przepisami bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy
oraz ochrony przeciwpo
ż
arowej.
2. Materiał nauczania
Skóry surowe i ich konserwacja.
Garbowanie skór.
Handlowe gatunki skóry wygarbowanej.
Materiały skóropodobne.
Skóry ortopedyczne.
Maszyny, narz
ę
dzia i przybory do obróbki i szycia skóry oraz materiałów
skóropodobnych.
Modelowanie form płaskich i przestrzennych ze skóry – rozkrój skóry,
formowanie skóry.
Wykonywanie elementów i przedmiotów ortopedycznych ze skóry.
Magazynowanie surowców i gotowych elementów wykonanych ze skóry.
Bezpiecze
ń
stwo i higiena pracy w pracach kaletniczych i rymarskich.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
65
3.
Ć
wiczenia
•
Sporz
ą
dzanie wykazu sprz
ę
tu, przyrz
ą
dów i narz
ę
dzi niezb
ę
dnych do
wykonania rozkroju skóry.
•
Dobieranie rodzaju skóry do wykonania leja, zawieszenia protezy,
poszczególnych cz
ęś
ci obuwia ortopedycznego.
•
Dobieranie materiałów skóropodobnych do wykonania wkładek
ortopedycznych, butów ortopedycznych.
•
Wykonywanie wzorników do rozkroju skóry na podstawie wymiarów
pobranych od pacjenta.
•
Wykonywanie rozkroju skóry w oparciu o przygotowane wzorniki.
•
Wykonywanie formowania skóry na modelu podudzia.
•
Ł
ą
czenie elementów skórzanych przez szycie, klejenie, nitowanie.
•
Wykonywanie skórzanej tulejki uda do protezy podudzia.
•
Wykonywanie leja protezowego ze skóry.
•
Wykonywanie pasków ze skóry do zawieszenia protezy podudzia.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Sprz
ę
t, zestawy przyrz
ą
dów, narz
ę
dzia do obróbki skóry.
Katalogi skór.
Próbki skór i materiałów skóropodobnych.
Przykładowe wzorniki do rozkroju skór.
Przykładowa dokumentacja techniczna.
Tablice pogl
ą
dowe z zakresu technologii skór.
Eksponaty elementów skórzanych sprz
ę
tu ortopedycznego.
Foliogramy dotycz
ą
ce rodzajów i obróbki skóry.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci: rozró
ż
niania gatunków skóry, doboru odpowiednich
gatunków do wytwarzania przedmiotów ortopedycznych, rozkroju,
modelowania, ł
ą
czenia i obróbki skóry.
W procesie kształcenia proponuje si
ę
stosowanie takich metod
nauczania – uczenia si
ę
jak: wykład problemowy, pokaz z obja
ś
nieniem
i instrukta
ż
em, metoda przewodniego tekstu, metoda projektów.
Podstawow
ą
metod
ą
nauczania powinny by
ć
ć
wiczenia praktyczne.
Wskazane s
ą
formy pracy zespołowej, grupowej i indywidualnej. Zaj
ę
cia
nale
ż
y prowadzi
ć
w grupie do 15 osób, z podziałem na zespoły 2–3
osobowe, w pracowni krawiecko-kaletniczej wyposa
ż
onej w nowoczesne
ś
rodki dydaktyczne.
Ucze
ń
wykonuj
ą
cy
ć
wiczenia powinien mie
ć
do dyspozycji instrukcj
ę
zawieraj
ą
c
ą
przebieg i wskazówki do wykonania zadania, teksty
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
66
przewodnie, instrukcje obsługi maszyn i urz
ą
dze
ń
, normy, dokumentacj
ę
techniczn
ą
, dokumentacj
ę
warsztatow
ą
, poradniki.
W trakcie
ć
wicze
ń
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na przestrzeganie przez
uczniów przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, staranno
ść
i dokładno
ść
wykonania
ć
wicze
ń
, nale
ż
y utrwala
ć
nawyki bezpiecznej
pracy i prawidłowego u
ż
ytkowania narz
ę
dzi, przyrz
ą
dów, maszyn
i urz
ą
dze
ń
, korzystania z norm, dokumentacji technicznej oraz na
umiej
ę
tno
ść
pracy w zespole.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej według
ustalonych kryteriów i zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen.
Kryteria oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres oraz poziom
opanowania przez uczniów wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych ze
szczegółowych celów kształcenia. Systematyczne prowadzenie kontroli
i oceny post
ę
pów uczniów umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod
nauczania, organizacyjnych form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do
predyspozycji uczniów.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwraca
ć
szczególn
ą
uwag
ę
na:
– modelowanie form płaskich i przestrzennych ze skóry,
– wykonywanie rozkroju skóry,
– wykonywanie formowania skór,
– wykonywanie ze skóry elementów i przedmiotów ortopedycznych,
– stosowanie
ró
ż
nych
techniki
ł
ą
czenia
skóry
i
materiałów
skóropodobnych,
– zabezpieczanie i magazynowanie skóry i wyrobów skórzanych,
– wykonywanie pracy zgodnie z przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny
pracy oraz ochrony przeciwpo
ż
arowej,
– jako
ść
i
sprawno
ść
wykonania
elementów
i
przedmiotów
ortopedycznych.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
poznawczych ucznia mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
na
podstawie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów dydaktycznych
oraz wykonanych projektów.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
poprzez:
obserwacj
ę
bezpo
ś
redni
ą
pracy uczniów w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
67
Jednostka modułowa 322[13].Z1.09
Wykonywanie odlewów gipsowych w technice
ortopedycznej
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– okre
ś
li
ć
wła
ś
ciwo
ś
ci chemiczne gipsu,
– wyja
ś
ni
ć
metody otrzymywania gipsu,
– scharakteryzowa
ć
postacie
u
ż
ytkowe
gipsu
wykorzystywane
w technice ortopedycznej,
– scharakteryzowa
ć
wyposa
ż
enie sali gipsowej,
– posłu
ż
y
ć
si
ę
sprz
ę
tem, przyrz
ą
dami i narz
ę
dziami do obróbki gipsu,
– scharakteryzowa
ć
techniki wykonywania odlewów gipsowych,
– wykona
ć
negatywy gipsowe ró
ż
nymi metodami,
– wykona
ć
pozytywy gipsowe,
– wykona
ć
leje gipsowe,
– zabezpieczy
ć
i zmagazynowa
ć
materiały i wyroby z gipsu,
– wykona
ć
prac
ę
zgodnie z przepisami bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy
oraz ochrony przeciwpo
ż
arowej.
2. Materiał nauczania
Wła
ś
ciwo
ś
ci chemiczne gipsu.
Metody otrzymywania gipsu.
Postacie u
ż
ytkowe gipsu w technice ortopedycznej.
Sprz
ę
t, przyrz
ą
dy i narz
ę
dzia do obróbki gipsu.
Techniki gipsowania.
Wykonywanie negatywów, pozytywów i lejów gipsowych.
Magazynowanie gipsu i wyrobów gipsowych.
Bezpiecze
ń
stwo i higiena pracy w pracach z u
ż
yciem gipsu.
3.
Ć
wiczenia
•
Sporz
ą
dzanie wykazu sprz
ę
tu, przyrz
ą
dów i narz
ę
dzi do wyposa
ż
enia
stanowiska do wykonania negatywu gipsowego.
•
Przygotowywanie gipsu, opasek gipsowych i płatów gipsowych.
•
Wykonywanie negatywu gipsowego stopy metod
ą
opaskow
ą
, płatow
ą
i skrzynkow
ą
.
•
Przygotowywanie formy negatywowej do wykonania pozytywu.
•
Wykonywanie pozytywu gipsowego stopy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
68
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Sprz
ę
t, zestawy przyrz
ą
dów, narz
ę
dzia i materiały do wykonywania
odlewów gipsowych.
Tablice z zakresu technologii gipsu.
Negatywy i pozytywy gipsowe ko
ń
czyn.
Foliogramy dotycz
ą
ce wytwarzania odlewów gipsowych.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci przygotowywania gipsu i wykonywania ró
ż
nymi metodami
negatywów i pozytywów gipsowych na u
ż
ytek techniki ortopedycznej.
W procesie kształcenia proponuje si
ę
stosowanie takich metod
nauczania – uczenia si
ę
jak: wykład problemowy, pokaz z obja
ś
nieniem
i instrukta
ż
em, metoda przewodniego tekstu, metoda projektów,
ć
wiczenia praktyczne. Wskazane s
ą
formy pracy zespołowej, grupowej
i indywidualnej. Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w grupie do 15 osób,
z podziałem na zespoły 2–3 osobowe, w pracowni technicznej
wyposa
ż
onej w nowoczesne
ś
rodki dydaktyczne i stanowisko do
wykonywania elementów z gipsu.
Ucze
ń
wykonuj
ą
cy
ć
wiczenia powinien mie
ć
do dyspozycji instrukcj
ę
zawieraj
ą
c
ą
przebieg i wskazówki do wykonania zadania, teksty
przewodnie, dokumentacj
ę
techniczn
ą
, dokumentacj
ę
warsztatow
ą
oraz
poradniki.
W trakcie
ć
wicze
ń
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na przestrzeganie przez
uczniów przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, staranno
ść
i dokładno
ść
wykonania
ć
wicze
ń
, utrwala
ć
nawyki bezpiecznej pracy
i prawidłowego u
ż
ytkowania narz
ę
dzi, przyrz
ą
dów, maszyn i urz
ą
dze
ń
,
korzystanie z norm, dokumentacji technicznej oraz na umiej
ę
tno
ść
pracy
w zespole.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
ustalonych kryteriów i zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen. Kryteria
oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres oraz poziom opanowania przez
uczniów wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych ze szczegółowych
celów kształcenia. Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny
post
ę
pów uczniów umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod
nauczania, organizacyjnych form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do
predyspozycji uczniów.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwraca
ć
szczególn
ą
uwag
ę
na:
– dobieranie technik wykonywania odlewów gipsowych,
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
69
– wykonywanie negatywów i pozytywów gipsowych,
– zabezpieczanie i magazynowanie materiałów i wyrobów z gipsu,
– wykonywanie pracy zgodnie z przepisami bezpiecze
ń
stwa i higieny
pracy oraz ochrony przeciwpo
ż
arowej,
– jako
ść
i sprawno
ść
wykonania negatywów i pozytywów gipsowych.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
poznawczych ucznia mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
na
podstawie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów dydaktycznych
oraz wykonanych projektów.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
poprzez:
obserwacj
ę
bezpo
ś
redni
ą
pracy uczniów w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
70
Jednostka modułowa 322[13].Z1.10
Dobieranie konstrukcji mieszanych w protetyce
ortopedycznej
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– scharakteryzowa
ć
układy konstrukcyjne stosowane w technice
ortopedycznej,
– wyja
ś
ni
ć
zasady doboru materiałów do ró
ż
nych układów konstrukcji
mieszanych,
– dobra
ć
materiały do ró
ż
nych układów konstrukcyjnych,
– wykorzysta
ć
nowoczesne rozwi
ą
zania konstrukcyjne, technologie,
surowce
i
materiały
podczas
projektowania
przedmiotów
ortopedycznych,
– zmodernizowa
ć
standardowe
konstrukcje
przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– wykona
ć
poł
ą
czenia ró
ż
nych materiałów w konstrukcjach mieszanych.
2. Materiał nauczania
Podstawowe poj
ę
cia i ogólne wiadomo
ś
ci o konstrukcjach mieszanych.
Układy konstrukcyjne w technice ortopedycznej.
Dobór materiałów w ró
ż
nych układach konstrukcyjnych.
Ł
ą
czenie ró
ż
nych materiałów w konstrukcjach mieszanych.
Nowoczesne rozwi
ą
zania konstrukcyjne w technice ortopedycznej.
3.
Ć
wiczenia
•
Dobieranie materiałów, rozwi
ą
za
ń
konstrukcyjnych i sposobów
wykonania protezy modularnej dla pacjenta po amputacji ko
ń
czyny
dolnej na poziomie ½ uda.
•
Dobieranie materiałów do wykonania leja protezowego.
•
Dobieranie
materiałów
do
wykonania
wózka
inwalidzkiego
i planowanie sposobów ich poł
ą
czenia.
•
Opracowywanie
dokumentacji
technologicznej
obuwia
ortopedycznego.
•
Wykonywanie rysunków technologicznych do wykonania kołnierza
ortopedycznego.
•
Wykonywanie
schematów
konstrukcyjnych
aparatu
szynowo-
-opaskowego na obr
ę
cz ko
ń
czyny górnej i staw barkowy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
71
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Tablice pogl
ą
dowe dotycz
ą
ce rozwi
ą
za
ń
konstrukcyjnych w protetyce
ortopedycznej.
Foliogramy, fotografie sprz
ę
tu ortopedycznego.
Katalogi wyrobów ortopedycznych, poradniki.
Tablice z próbkami ró
ż
nych materiałów stosowanych w technice
ortopedycznej.
Eksponaty sprz
ę
tu ortopedycznego.
Polskie Normy.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu przygotowanie
ucznia do stosowania ró
ż
nych materiałów (w oparciu o kryteria
wytrzymało
ś
ci materiałów) w produkcji przedmiotów ortopedycznych
i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego oraz stosowania nowoczesnych rozwi
ą
za
ń
konstrukcyjnych i technologicznych.
W procesie kształcenia proponuje si
ę
stosowanie takich metod
nauczania – uczenia si
ę
jak: wykład problemowy, pokaz z obja
ś
nieniem
i instrukta
ż
em, metoda przewodniego tekstu, metoda projektów,
ć
wiczenia praktyczne. Wskazane s
ą
formy pracy zespołowej, grupowej
i indywidualnej. Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w grupie do 15 osób,
z podziałem na zespoły 2–3 osobowe, w pracowni technicznej
wyposa
ż
onej w nowoczesne
ś
rodki dydaktyczne.
Ucze
ń
wykonuj
ą
cy
ć
wiczenia powinien mie
ć
do dyspozycji instrukcj
ę
zawieraj
ą
c
ą
przebieg i wskazówki do wykonania zadania, normy,
dokumentacj
ę
techniczn
ą
, dokumentacj
ę
warsztatow
ą
, poradniki.
W trakcie
ć
wicze
ń
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na przestrzeganie przez
uczniów przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, staranno
ść
i dokładno
ść
wykonania
ć
wicze
ń
, utrwalanie nawyki bezpiecznej pracy,
korzystania z norm, dokumentacji technicznej oraz na umiej
ę
tno
ść
pracy
w zespole.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
ustalonych kryteriów i zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen. Kryteria
oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres oraz poziom opanowania przez
uczniów wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych ze szczegółowych
celów kształcenia. Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny
post
ę
pów uczniów umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
72
nauczania, organizacyjnych form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do
predyspozycji uczniów.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwraca
ć
szczególn
ą
uwag
ę
na:
– dobieranie materiałów do ró
ż
nych układów konstrukcyjnych,
– modernizowanie
standardowych
konstrukcji
przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– stosowanie
nowoczesnych
rozwi
ą
za
ń
konstrukcyjnych
w projektowaniu przedmiotów ortopedycznych,
– wykonywanie pracy zgodnie z przepisami bezpiecze
ń
stwa i higieny
pracy oraz ochrony przeciwpo
ż
arowej,
– jako
ść
i sprawno
ść
wykonania zadania.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
poznawczych ucznia mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
na
podstawie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów dydaktycznych
oraz wykonanych projektów.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
poprzez:
obserwacj
ę
bezpo
ś
redni
ą
pracy uczniów w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
73
Moduł 322[13].Z2
Podstawy biomechaniki ortopedycznej
1. Cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– wyja
ś
nia
ć
zjawiska statyki i dynamiki ciał materialnych,
– charakteryzowa
ć
kinematyk
ę
punktu, ruch punktu i ciała sztywnego,
– charakteryzowa
ć
wytrzymało
ść
materiałów i wykonywa
ć
obliczenia
wytrzymało
ś
ciowe,
– analizowa
ć
siły działaj
ą
ce w układzie kostno – stawowym,
– okre
ś
la
ć
struktury
kinematyczne
i
dynamiczne
czynno
ś
ci
lokomocyjnych człowieka,
– charakteryzowa
ć
procesy zwi
ą
zane ze sterowaniem układem ruchu,
– okre
ś
la
ć
typy postawy człowieka,
– obja
ś
nia
ć
zasady pomiaru siły mi
ęś
niowej w warunkach statyki
i dynamiki,
– dokonywa
ć
pomiarów i okre
ś
la
ć
sprawno
ść
narz
ą
du ruchu
w warunkach fizjologii i patologii,
– obja
ś
nia
ć
zasady kompensacji siły mi
ęś
niowej w warunkach statyki
i dynamiki,
– okre
ś
la
ć
anatomiczne i funkcjonalne kryteria doboru przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– dobiera
ć
rozwi
ą
zania
konstrukcyjne
do
biomechanicznych
wła
ś
ciwo
ś
ci organizmu człowieka.
2. Wykaz jednostek modułowych
Symbol jednostki
modułowej
Nazwa jednostki modułowej
Orientacyjna
liczba godzin na
realizacj
ę
322[13].Z2.01
Stosowanie podstawowych poj
ęć
z zakresu
mechaniki technicznej
52
322[13].Z2.02
Stosowanie układów biomechanicznych
w protetyce ortopedycznej
140
Razem
192
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
74
3. Schemat układu jednostek modułowych
4. Literatura
Błaszczyk J. W.: Biomechanika kliniczna. PZWL, Warszawa 2004
Bober T., Zawadzki J.: Biomechanika układu ruchu człowieka.
Wydawnictwo BK, Wrocław 2001
Dega W., Senger A.: Ortopedia i rehabilitacja. PZWL, Warszawa 1996
Ga
ź
dzik T.: Ortopedia i traumatologia. PZWL, Warszawa 2005
Górecki A.: Technologia ogólna. WSiP, Warszawa 2004
Kiwerski J.: Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa 2003
Marciniak W., Szulc A. (red): Wiktora Degi Ortopedia i rehabilitacja.
PZWL, Warszawa 2005
My
ś
liborski T.: Zaopatrzenie ortopedyczne. PZWL, Warszawa 1985
Poty
ń
ski A.: Podstawy technologii i konstrukcji mechanicznych. WSiP,
Warszawa 2004
Prosnak M., Łuczak E.: Podstawy biomechaniki ortopedycznej. Materiały
pomocnicze. CMDN
Ś
SM, Warszawa 1988,
Prosnak M.: Podstawy protetyki ortopedycznej. Materiały pomocnicze.
CMDN
Ś
SM, Warszawa 1988
Prosnak M.:Podstawy technologii ortopedycznej. Materiały pomocnicze.
CMDN
Ś
SM, Warszawa 1987
Prze
ź
dziak B.: Zaopatrzenie rehabilitacyjne. Via Media, Gda
ń
sk 2003
Rutkowski A.: Cz
ęś
ci maszyn. WSiP, Warszawa 2004
Siuta W.: Mechanika techniczna. WSiP, Warszawa 1995
Wykaz literatury nale
ż
y aktualizowa
ć
w miar
ę
ukazywania si
ę
nowych
pozycji wydawniczych.
322[13].Z2
Podstawy biomechaniki
ortopedycznej
322[13].Z2.01
Stosowanie podstawowych poj
ęć
z zakresu mechaniki technicznej
322[13].Z2.02
Stosowanie układów biomechanicznych
w protetyce ortopedycznej
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
75
Jednostka modułowa 322[13].Z2.01
Stosowanie podstawowych poj
ęć
z zakresu
mechaniki technicznej
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– wyja
ś
ni
ć
poj
ę
cia: siła, układ sił, moment siły,
– wykona
ć
rachunek wektorowy sił,
– wyznaczy
ć
graficznie sił
ę
wypadkowa i wypadkowy moment siły,
– zastosowa
ć
poj
ę
cia masa i ci
ęż
ar ciała,
ś
rodek masy,
– rozró
ż
ni
ć
rodzaje równowagi,
– obliczy
ć
sił
ę
tarcia,
– wyja
ś
ni
ć
poj
ę
cie ruchu,
– rozró
ż
ni
ć
rodzaje ruchów,
– wyja
ś
ni
ć
ró
ż
nice w ruchu punktu i bryły sztywnej,
– zapisa
ć
zasady dynamiki punktu materialnego i bryły sztywnej za
pomoc
ą
wzorów,
– zastosowa
ć
zasady dynamiki punktu materialnego i bryły sztywnej,
– wyja
ś
ni
ć
poj
ę
cie energia, praca mechaniczna,
– obliczy
ć
sił
ę
spr
ęż
ysto
ś
ci i zastosowa
ć
prawo Hookea,
– wyja
ś
ni
ć
zjawisko odkształcenia ciał pod wpływem działaj
ą
cych sił,
– wyja
ś
ni
ć
zjawisko napr
ęż
e
ń
,
– wyja
ś
ni
ć
proces
odkształcania
materiałów
spowodowany
rozci
ą
ganiem,
ś
ciskaniem, zginaniem, skr
ę
caniem,
– scharakteryzowa
ć
wytrzymało
ść
zło
ż
on
ą
i
wytrzymało
ść
zm
ę
czeniow
ą
materiałów,
– wykona
ć
obliczenia wytrzymało
ś
ciowe.
2. Materiał nauczania
Siła.
Rachunek wektorowy sił.
Płaski układ sił.
Przestrzenny układ sił.
Moment siły.
Tarcie.
Masa i ci
ęż
ar ciała.
Ś
rodek ci
ęż
ko
ś
ci.
Równowaga ciała.
Ruch. Rodzaje ruchów.
Ruch punktu. Ruch bryły.
Składanie ruchu.
Zasady dynamiki Newtona.
Dynamika punktu i bryły sztywnej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
76
Ruch
ś
rodka masy układu.
Dynamika ruchu obrotowego ciała sztywnego.
Energia i praca mechaniczna.
Podstawy wytrzymało
ś
ci materiałów.
3.
Ć
wiczenia
•
Wyznaczanie ci
ęż
aru ciała.
•
Wyznaczanie graficzne siły wypadkowej.
•
Wyznaczanie składowych siły.
•
Wyznaczanie
ś
rodka masy.
•
Wyznaczanie siły tarcia za pomoc
ą
równi.
•
Wyznaczanie przyspieszenia.
•
Badanie ruchu punktu materialnego i bryły sztywnej.
•
Wyznaczanie reakcji dynamicznej.
•
Obliczanie wytrzymało
ś
ci ciała na
ś
ciskanie, rozci
ą
ganie, zginanie,
skr
ę
canie.
•
Obliczanie rozszerzalno
ś
ci i kurczliwo
ś
ci obj
ę
to
ś
ciowej pod wpływem
zmian temperatury.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Foliogramy z zakresu fizyki i biomechaniki.
Modele fizyczne.
Tablice pogl
ą
dowe dotycz
ą
ce statyki, dynamiki, kinematyki.
Schematy układu sił.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Realizacja programu jednostki modułowej ma na celu kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci stosowania podstawowych poj
ęć
mechaniki technicznej:
statyki, dynamiki, kinematyki, wytrzymało
ś
ci materiałów w projektowaniu
sprz
ę
tu ortopedycznego.
W procesie kształcenia proponuje si
ę
stosowanie takich metod
nauczania – uczenia si
ę
jak: wykład problemowy, pokaz z obja
ś
nieniem
i instrukta
ż
em, metoda przewodniego tekstu, metoda projektów.
Podstawow
ą
metod
ą
nauczania powinny by
ć
ć
wiczenia praktyczne.
Wskazane s
ą
formy pracy zespołowej, grupowej i indywidualnej. Zaj
ę
cia
nale
ż
y prowadzi
ć
w grupie do 15 osób, z podziałem na zespoły 2–3
osobowe, w pracowni technicznej wyposa
ż
onej w nowoczesne
ś
rodki
dydaktyczne.
Ucze
ń
wykonuj
ą
cy
ć
wiczenia powinien mie
ć
do dyspozycji instrukcj
ę
zawieraj
ą
c
ą
przebieg i wskazówki do wykonania zadania, teksty
przewodnie, normy i poradniki.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
77
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej według
ustalonych kryteriów i zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen. Kryteria
oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres oraz poziom opanowania przez
uczniów wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych ze szczegółowych
celów kształcenia. Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny
post
ę
pów uczniów umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod
nauczania, organizacyjnych form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do
predyspozycji uczniów.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwraca
ć
uwag
ę
na:
– poprawno
ść
i czytelno
ść
wykonanych oblicze
ń
,
– merytoryczn
ą
jako
ść
wypowiedzi,
– poprawno
ść
wnioskowania.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
ucznia mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
na podstawie:
sprawdzianów ustnych i pisemnych, testów dydaktycznych oraz
obserwacji bezpo
ś
redniej pracy uczniów w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
78
Jednostka modułowa 322[13].Z2.02
Stosowanie układów biomechanicznych w protetyce
ortopedycznej
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– okre
ś
li
ć
obszar zainteresowa
ń
biomechaniki ortopedycznej,
– okre
ś
li
ć
uwarunkowania maj
ą
ce wpływ na wykonywanie ruchu,
– scharakteryzowa
ć
procesy zwi
ą
zane ze sterowaniem układem
ruchowym,
– okre
ś
li
ć
metody badawcze stosowane w biomechanice,
– przedstawi
ć
elementy statyczne i dynamiczne organizmu człowieka,
– okre
ś
li
ć
– systematyk
ę
ruchów człowieka,
– scharakteryzowa
ć
ła
ń
cuchy kinematyczne,
– wyja
ś
ni
ć
znaczenie siły ci
ęż
ko
ś
ci dla statyki i dynamiki człowieka,
– scharakteryzowa
ć
d
ź
wignie biomechaniczne,
– scharakteryzowa
ć
biomechanik
ę
tkanek,
– okre
ś
li
ć
zachowanie si
ę
tkanek w kontakcie z przedmiotami
ortopedycznymi,
– scharakteryzowa
ć
biomechanik
ę
mi
ęś
ni,
– scharakteryzowa
ć
biomechanik
ę
postawy stoj
ą
cej,
– scharakteryzowa
ć
biomechanik
ę
chodu,
– okre
ś
li
ć
warunki zachowania równowagi ciała u osób korzystaj
ą
cych z
zaopatrzenia ortopedycznego,
– opisa
ć
główne układy biomechaniczne w protetyce ortopedycznej,
– scharakteryzowa
ć
biomechanik
ę
kr
ę
gosłupa i tułowia oraz zespoły
chorobowe powoduj
ą
ce zaburzenia biomechaniczne,
– dobra
ć
rozwi
ą
zania konstrukcyjne przedmiotów ortopedycznych do
biomechanicznych wła
ś
ciwo
ś
ci kr
ę
gosłupa i tułowia,
– scharakteryzowa
ć
biomechanik
ę
ko
ń
czyny
górnej
i
zespoły
chorobowe powoduj
ą
ce zaburzenia biomechaniczne,
– dobra
ć
rozwi
ą
zania konstrukcyjne przedmiotów ortopedycznych do
biomechanicznych wła
ś
ciwo
ś
ci ko
ń
czyny górnej,
– scharakteryzowa
ć
biomechanik
ę
ko
ń
czyny
dolnej
i
zespoły
chorobowe powoduj
ą
ce zaburzenia biomechaniczne,
– dobra
ć
rozwi
ą
zania konstrukcyjne przedmiotów ortopedycznych do
biomechanicznych wła
ś
ciwo
ś
ci ko
ń
czyny dolnej,
– oceni
ć
funkcjonalno
ść
przedmiotów ortopedycznych,
– obja
ś
ni
ć
zasady
i
metody
usprawniania
ruchowego
osób
zaopatrywanych w protezy ko
ń
czyn.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
79
2. Materiał nauczania
Metody badawcze w biomechanice.
Elementy statyczne i dynamiczne organizmu człowieka.
Systematyka ruchów człowieka.
Ła
ń
cuchy kinematyczne.
Znaczenie siły ci
ęż
ko
ś
ci dla statyki i dynamiki człowieka.
D
ź
wignie biomechaniczne.
Biomechanika tkanek.
Zachowanie si
ę
tkanek w kontakcie z przyrz
ą
dami ortopedycznymi.
Biomechanika mi
ęś
ni.
Biomechanika postawy stoj
ą
cej.
Biomechanika chodu.
Warunki
zachowania
równowagi
ciała
u
osób
korzystaj
ą
cych
z zaopatrzenia ortopedycznego.
Układy biomechaniczne w protetyce ortopedycznej.
Biomechanika kr
ę
gosłupa, tułowia, ko
ń
czyn.
Biomechanika zaopatrzenia ortopedycznego kr
ę
gosłupa, tułowia,
ko
ń
czyn.
Ocena funkcjonalno
ś
ci przedmiotów ortopedycznych.
Zasady i metody usprawniania ruchowego osób zaopatrywanych
w protezy ko
ń
czyn.
3.
Ć
wiczenia
•
Wyznaczanie
ś
rodka ci
ęż
ko
ś
ci ciała.
•
Analizowanie czynno
ś
ci chwytnej i d
ź
wigniowej ko
ń
czyny górnej.
•
Wykonywanie ustawienia ko
ń
czyny górnej w pozycji czynnej.
•
Wykonywanie ustawienia ko
ń
czyny dolnej w pozycji czynnej.
•
Analizowanie czynno
ś
ci ruchowej ko
ń
czyny dolnej.
•
Analizowanie przebiegu chodu.
•
Wykonywanie wykresu prawidłowego chodu.
•
Wykonywanie wykresu chodu z utykaniem.
•
Przeprowadzanie oceny zakresu ruchów w poszczególnych stawach.
•
Ocenianie ruchowych sprawno
ś
ci mi
ęś
ni.
•
Ocenianie protezy ko
ń
czyny górnej pod wzgl
ę
dem funkcjonalnym.
•
Ocenianie protezy ko
ń
czyny dolnej pod wzgl
ę
dem funkcjonalnym.
•
Okre
ś
lanie postawy ciała ró
ż
nymi metodami.
•
Analizowanie patomechaniki kr
ę
gosłupa w przebiegu zespołów
chorobowych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
80
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Model ko
ść
ca człowieka.
Fotogramy ciała człowieka i jego cz
ęś
ci w ró
ż
nych pozycjach
funkcjonalnych.
Fotogramy ciała ludzkiego w stanach patologicznych.
Plansze obrazuj
ą
ce przedmioty ortopedyczne i sprz
ę
t rehabilitacyjny.
Tablice pogl
ą
dowe dotycz
ą
ce postawy ciała prawidłowej i patologicznej.
Tablice pogl
ą
dowe czynno
ś
ci chwytnych i d
ź
wigniowych ko
ń
czyny
górnej.
Tablice pogl
ą
dowe czynno
ś
ciowej oceny i analizy chodu w protezach.
Modele statyczne i dynamiczne przedmiotów ortopedycznych.
Katalogi przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego.
Przyrz
ą
dy do pomiarów antropometrycznych.
Dokumentacja techniczna typowych przedmiotów ortopedycznych.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Celem realizacji programu jednostki modułowej jest kształtowanie
umiej
ę
tno
ś
ci rozpoznawania wpływu ró
ż
nych czynników mechanicznych
na organizm człowieka oraz analizy zjawisk mechanicznych zwi
ą
zanych
z aktywno
ś
ci
ą
człowieka. Zrozumienie praw biomechaniki i zastosowanie
ich w projektowaniu przedmiotów ortopedycznych pozwala ł
ą
czy
ć
okre
ś
lone
biomechanizmy
naturalne
ze
współdziałaj
ą
cymi
mechanizmami przyrz
ą
dów ortopedycznych. Znalezienie odpowiedzi na
pytanie: „jak porusza si
ę
człowiek” wymaga zrozumienia praw mechaniki
oraz opanowania podstaw anatomii, fizjologii i psychologii. Dlatego
podczas
realizacji
programu
nauczyciel
powinien
wykorzysta
ć
umiej
ę
tno
ś
ci opanowane przez ucznia podczas realizacji programu
jednostki modułowej: 322[13].O1.02, 322[13].O1.03, 322[13]Z2.01 oraz
umiej
ę
tno
ś
ci z fizyki i matematyki opanowane w szkole
ś
redniej.
Szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na: analiz
ę
siły działaj
ą
cej na układ
kostno-stawowy, systematyk
ę
ruchów oraz ła
ń
cuchy biokinematyczne.
W procesie kształcenia proponuje si
ę
stosowanie takich metod
nauczania – uczenia si
ę
jak: wykład problemowy, dyskusja dydaktyczna,
ć
wiczenia praktyczne. Wskazane s
ą
formy pracy zespołowej, grupowej
i indywidualnej. Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w grupie do 15 osób,
z podziałem na zespoły 2–3 osobowe, w pracowni ortopedycznej
wyposa
ż
onej w nowoczesne
ś
rodki dydaktyczne.
Ucze
ń
wykonuj
ą
cy
ć
wiczenia powinien mie
ć
do dyspozycji instrukcj
ę
zawieraj
ą
c
ą
przebieg i wskazówki do wykonania zadania, poradniki,
tablice pogl
ą
dowe.
W trakcie
ć
wicze
ń
nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na staranno
ść
i dokładno
ść
wykonania zadania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
81
W procesie nauczania nale
ż
y zwraca
ć
uwag
ę
na kształtowanie
wra
ż
liwo
ś
ci na specyficzne problemy osób niepełnosprawnych,
odpowiedzialno
ś
ci za poziom własnych umiej
ę
tno
ś
ci zawodowych oraz
za efekty działa
ń
i podejmowanych decyzji.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej według
ustalonych kryteriów i zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen. Kryteria
oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres oraz poziom opanowania przez
uczniów wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych ze szczegółowych
celów kształcenia. Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny
post
ę
pów uczniów umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod
nauczania, organizacyjnych form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do
predyspozycji uczniów.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwraca
ć
uwag
ę
na:
– okre
ś
lenie uwarunkowa
ń
maj
ą
cych wpływ na wykonywanie ruchu,
– przedstawienie elementów statycznych i dynamicznych organizmu
człowieka,
– przedstawienie systematyki ruchów człowieka,
– charakteryzowanie ła
ń
cuchów kinematycznych,
– charakteryzowanie d
ź
wigni biomechanicznych,
– okre
ś
lanie warunków zachowania równowagi ciała u osób
korzystaj
ą
cych z zaopatrzenia ortopedycznego,
– dobieranie rozwi
ą
za
ń
konstrukcyjnych przedmiotów ortopedycznych
do biomechanicznych wła
ś
ciwo
ś
ci kr
ę
gosłupa, tułowia, ko
ń
czyny
górnej, ko
ń
czyny dolnej,
– ocen
ę
funkcjonalno
ś
ci przedmiotów ortopedycznych.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
poznawczych ucznia mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
za
pomoc
ą
: sprawdzianów ustnych i pisemnych oraz testów dydaktycznych.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
poprzez:
obserwacj
ę
bezpo
ś
redni
ą
pracy uczniów w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
82
Moduł 322[13].Z3
Produkcja sprz
ę
tu ortopedyczno-rehabilitacyjnego
1. Cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– stosowa
ć
wiedz
ę
z
dziedziny
anatomii,
fizjologii,
patologii
i biomechaniki w projektowaniu przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu
rehabilitacyjnego,
– charakteryzowa
ć
zaburzenia funkcjonalne narz
ą
du ruchu wymagaj
ą
ce
zaopatrzenia ortopedyczno-rehabilitacyjnego,
– ocenia
ć
potrzeby pacjenta i ustala
ć
sposoby zaopatrzenia
ortopedycznego,
– projektowa
ć
przedmioty ortopedyczne i sprz
ę
t rehabilitacyjny,
– wykorzystywa
ć
nowoczesne rozwi
ą
zania konstrukcyjne i technologie
w projektowaniu i wytwarzaniu przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu
rehabilitacyjnego,
– dobiera
ć
surowce i materiały oraz sposoby ich przetwarzania
i obróbki,
– stosowa
ć
gotowe
elementy
i
półfabrykaty
przedmiotów
ortopedycznych
do
wykonywania
sprz
ę
tu
ortopedyczno-
-rehabilitacyjnego,
– pobiera
ć
miary i wykonywa
ć
odlewy gipsowe,
– oblicza
ć
koszty wykonania protezy,
– u
ż
ytkowa
ć
maszyny i urz
ą
dzenia stosowane w produkcji przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– nadzorowa
ć
proces technologiczny produkcji sprz
ę
tu ortopedycznego.
2. Wykaz jednostek modułowych
Symbol jednostki
modułowej
Nazwa jednostki modułowej
Orientacyjna
liczba godzin na
realizacj
ę
322[13].Z3.01
Wykonywanie protez ko
ń
czyn dolnych
110
322[13].Z3.02
Wykonywanie protez ko
ń
czyn górnych
110
322[13].Z3.03
Wykonywanie aparatów ortopedycznych na
ko
ń
czyny i tułów
100
322[13].Z3.04
Wykonywanie obuwia ortopedycznego
70
322[13].Z3.05
Wykonywanie zaopatrzenia lokomocyjno-
rehabilitacyjnego
58
Razem
448
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
83
3. Schemat układu jednostek modułowych
4. Literatura
Bolkowski S.: Elektrotechnika. WSiP, Warszawa 2004
Buksi
ń
ski T., Szpecht A.: Rysunek techniczny. WSiP, Warszawa 2004
Dega W., Senger A.: Ortopedia i rehabilitacja. PZWL, Warszawa 1996
Ga
ź
dzik T.: Ortopedia i traumatologia. PZWL, Warszawa 2005
Górecki A., Grzegórski Z.:
Ś
lusarstwo przemysłowe i usługowe. WSiP,
Warszawa 2004
Górecki A.: Technologia ogólna. WSiP, Warszawa 2004
Kiwerski J.: Rehabilitacja medyczna. PZWL, Warszawa 2003
Lewandowski T.:Rysunek techniczny dla mechaników. WSiP, Warszawa
2004
Marciniak W., Szulc A.: Wiktora Degi ortopedia i rehabilitacja. PZWL,
Warszawa 2005
My
ś
liborski T.: Zaopatrzenie ortopedyczne. PZWL, Warszawa 1985
322[13].Z3
Produkcja sprz
ę
tu ortopedyczno
-
-
rehabilitacyjnego
322[13].Z3.01
Wykonywanie protez
ko
ń
czyn dolnych
322[13].Z3.02
Wykonywanie protez
ko
ń
czyn górnych
322[13].Z3.03
Wykonywanie aparatów
ortopedycznych na
ko
ń
czyny i tułów
i tułów
322[13].Z3.05
Wykonywanie sprz
ę
tu
lokomocyjno-
-rehabilitacyjnego
322[13].Z3.04
Wykonywanie obuwia
ortopedycznego
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
84
Poty
ń
ski A.: Podstawy technologii i konstrukcji mechanicznych. WSiP,
Warszawa 2004
Prosnak M., Łuczak E.: Podstawy biomechaniki ortopedycznej. Materiały
pomocnicze. CMDN
Ś
SM, Warszawa 1988
Prosnak M.: Podstawy protetyki ortopedycznej. Materiały pomocnicze.
CMDN
Ś
SM, Warszawa 1988
Prosnak M.:Podstawy technologii ortopedycznej. Materiały pomocnicze.
CMDN
Ś
SM, Warszawa 1987
Prze
ź
dziak B.: Zaopatrzenie rehabilitacyjne. Via Media, Gda
ń
sk 2003,
Rutkowski A.: Cz
ęś
ci maszyn. WSiP, Warszawa 2004
Spodarek K.: Patologia narz
ą
du ruchu. PZWL, Warszawa 2005
Wykaz literatury nale
ż
y aktualizowa
ć
w miar
ę
ukazywania si
ę
nowych
pozycji wydawniczych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
85
Jednostka modułowa 322[13].Z3.01
Wykonywanie protez ko
ń
czyn dolnych
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– scharakteryzowa
ć
przyczyny, poziomy i rodzaje amputacji ko
ń
czyn
dolnych,
– scharakteryzowa
ć
konstrukcje protez ko
ń
czyn dolnych,
– dobra
ć
rodzaj protezy ko
ń
czyny dolnej do poziomu, rodzaju amputacji
i stanu kikuta,
– dobra
ć
rozwi
ą
zania konstrukcyjne do potrzeb pacjenta,
– opracowa
ć
dokumentacj
ę
technologiczn
ą
i warsztatow
ą
protezy
ko
ń
czyny dolnej,
– dobra
ć
oprzyrz
ą
dowanie do wykonania protezy ko
ń
czyny dolnej,
– pobra
ć
miary od pacjenta, wykona
ć
negatywy i pozytywy gipsowe,
– dobra
ć
elementy, półfabrykaty i drobne wyposa
ż
enie do wytwarzania
protez ko
ń
czyn dolnych,
– dobra
ć
rodzaj zawieszenia protezy ko
ń
czyny dolnej,
– wykona
ć
lej protezowy,
– wykona
ć
monta
ż
i obróbk
ę
wyko
ń
czeniow
ą
protezy ko
ń
czyny dolnej,
– dokona
ć
przymiarki protezy,
– wykona
ć
pionowanie protezy,
– oceni
ć
funkcjonowanie protezy w czasie chodu,
– oceni
ć
poprawno
ść
dopasowania leja w warunkach statycznych
i dynamicznych,
– zastosowa
ć
nowoczesne rozwi
ą
zania konstrukcyjne w protezowaniu
ko
ń
czyn dolnych,
– wykona
ć
napraw
ę
protezy ko
ń
czyny dolnej,
– wykona
ć
elementy i półfabrykaty protez ko
ń
czyn dolnych,
– sporz
ą
dzi
ć
kosztorys wykonania protezy ko
ń
czyny dolnej,
– rozliczy
ć
czas pracy i zu
ż
ycie materiałów niezb
ę
dnych do wykonania
protezy,
– wypełni
ć
dokumentacj
ę
ewidencyjn
ą
, materiałow
ą
i finansow
ą
.
2. Materiał nauczania
Poziomy i rodzaje amputacji ko
ń
czyn dolnych.
Podstawowe oraz specjalne konstrukcje protez ko
ń
czyn dolnych.
Sposoby i mo
ż
liwo
ś
ci protezowania ko
ń
czyny dolnej.
Kryteria doboru rodzaju protezy ko
ń
czyny dolnej.
Dokumentacja technologiczna i warsztatowa protez ko
ń
czyny dolnej.
Materiały, elementy i półfabrykaty do wytwarzania protez ko
ń
czyny
dolnej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
86
Pobranie miar, wykonywanie negatywów i pozytywów gipsowych.
Procesy technologiczne produkcji elementów, półwyrobów i protez
ko
ń
czyn dolnych.
Ocena poprawno
ś
ci wykonania protez ko
ń
czyn dolnych.
Naprawa protez ko
ń
czyn dolnych.
Nowoczesne rozwi
ą
zania konstrukcyjne w protezowaniu ko
ń
czyn
dolnych.
Protezowanie kikutów nietypowych.
Sporz
ą
dzanie kosztorysów.
Dokumentacja materiałowa, ewidencyjna i finansowa.
3.
Ć
wiczenia
•
Wykonywanie protezy typu sandałowego dla pacjenta po amputacji
w
ś
ródstopiu.
•
Wykonywanie leja protezowego ze skóry, laminatu, silikonu.
•
Wykonywanie ze skóry protezy stopy bez stawu skokowego,
po amputacji metod
ą
Pirogowa lub Syme
`
a.
•
Wykonywanie protezy podudzia o konstrukcji wewn
ą
trzszkieletowej.
•
Wykonywanie protezy goleni z podparciem podrzepkowym.
•
Wykonywanie protezy podudzia z tulejk
ą
udow
ą
.
•
Wykonywanie protezy podudzia z lejem silikonowym stanowi
ą
cym
zawieszenie protezy.
•
Wykonywanie protezy ko
ń
czyny po amputacji w obr
ę
bie uda,
o konstrukcji skorupowej i konstrukcji modularnej.
•
Wykonywanie protezy ko
ń
czyny po wyłuszczeniu w stawie biodrowym
z koszem biodrowym
wykonanym z laminatu o konstrukcji
wewn
ą
trzszkieletowej.
•
Wykonywanie pasów do zawieszenia protezy udowej – pasa
ś
l
ą
skiego, biodrowego podgrzebieniowego, kalifornijskiego.
•
Opracowywanie projektu dokumentacji technologicznej protezy
ko
ń
czyny dolnej.
•
Dobieranie oprzyrz
ą
dowania do wykonania zaprojektowanej protezy
ko
ń
czyny dolnej.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Katalogi przedmiotów ortopedycznych, sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
półfabrykatów.
Przykładowa dokumentacja techniczna protezy ko
ń
czyny dolnej.
Normy
dotycz
ą
ce
projektowania
i
wytwarzania
przedmiotów
ortopedycznych.
Foliogramy dotycz
ą
ce protez ko
ń
czyn dolnych.
Tablice przedstawiaj
ą
ce protezy ko
ń
czyny dolnej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
87
Eksponaty elementów protezy ko
ń
czyny dolnej.
Filmy dydaktyczne na temat stosowania nowoczesnych protez ko
ń
czyn
dolnych.
Materiały, narz
ę
dzia, przyrz
ą
dy, maszyny do wykonywania protez.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Podstawowym celem realizacji programu jednostki jest przygotowanie
ucznia do projektowania i wytwarzania przedmiotów ortopedycznych
oraz do zaopatrzenia ubytków w obr
ę
bie ko
ń
czyny dolnej. Program
nauczania jednostki nale
ż
y realizowa
ć
w korelacji z jednostkami 322[13],
Z1.01 i 322[13].Z1.02. Podczas realizacji programu szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na: zagadnienia dotycz
ą
ce procesu technologicznego
protetyki ko
ń
czyny dolnej, w tym na dobór rozwi
ą
za
ń
konstrukcyjnych do
potrzeb pacjenta, dopasowanie leja protezowego do kikuta, pionowanie
protezy, biomechanik
ę
chodu protezowego oraz ocen
ę
poprawno
ś
ci
wykonania protezy.
W procesie kształcenia proponuje si
ę
stosowanie takich metod
nauczania – uczenia si
ę
jak: metoda przypadków,
ć
wiczenia praktyczne,
pokaz z obja
ś
nieniem, pokaz z instrukta
ż
em dyskusja wielokrotna.
Podczas
ć
wicze
ń
nale
ż
y prezentowa
ć
modele protez, materiały,
półfabrykaty i elementy do ich wykonania oraz posługiwa
ć
si
ę
dokumentacj
ą
przedmiotów ortopedycznych, rysunkami, szkicami
i katalogami.
Nale
ż
y podkre
ś
la
ć
znaczenie samokształcenia w pracy technika
ortopedy oraz korzystania z nowych metod i technik protezowania
ko
ń
czyny
dolnej,
stosowania
nowych
materiałów
i
rozwi
ą
za
ń
konstrukcyjnych.
Zaleca si
ę
, aby
ć
wiczenia były wykonywane indywidualnie oraz
w zespołach 2–3 osobowych, w czasie umo
ż
liwiaj
ą
cym ka
ż
demu
uczniowi ukształtowanie zaplanowanych w programie umiej
ę
tno
ś
ci.
Podczas wykonywania
ć
wicze
ń
nauczyciel powinien obserwowa
ć
prac
ę
ka
ż
dego ucznia oraz zapewni
ć
mu dodatkowe konsultacje.
Ć
wiczenia
nale
ż
y prowadzi
ć
w grupie do 15 osób, w pracowni ortopedycznej
wyposa
ż
onej
w
nowoczesne
ś
rodki
dydaktyczne
oraz
w zakładach wytwórczych zaopatrzenia ortopedycznego.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej według
ustalonych kryteriów i zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen. Kryteria
oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres oraz poziom opanowania przez
uczniów wiadomo
ś
ci i umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych ze szczegółowych
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
88
celów kształcenia. Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny
post
ę
pów uczniów umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod
nauczania, organizacyjnych form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do
predyspozycji uczniów.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwraca
ć
szczególn
ą
uwag
ę
na:
– dobieranie protezy ko
ń
czyny dolnej do poziomu, rodzaju amputacji
i stanu kikuta,
– dobieranie rozwi
ą
zania konstrukcyjnego do potrzeb pacjenta,
– opracowywanie dokumentacji technologicznej i warsztatowej protezy
ko
ń
czyny dolnej,
– dobieranie oprzyrz
ą
dowania do wykonania protezy ko
ń
czyny dolnej,
– wykonywanie elementów protezy i ich monta
ż
,
– ocen
ę
poprawno
ś
ci wykonania protezy.
Przedmiotem oceny powinna by
ć
tak
ż
e postawa zawodowa ucznia:
– odpowiedzialno
ść
za wykonywane zadania,
– aktywno
ść
, zdyscyplinowanie, gotowo
ść
do ci
ą
głego rozwoju,
– post
ę
powanie zgodnie z zasadami etyki.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
poznawczych ucznia mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
za
pomoc
ą
: sprawdzianów ustnych i pisemnych oraz testów dydaktycznych.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
poprzez:
obserwacj
ę
bezpo
ś
redni
ą
pracy uczniów w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
89
Jednostka modułowa 322[13].Z3.02
Wykonywanie protez ko
ń
czyn górnych
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– scharakteryzowa
ć
poziomy i rodzaje amputacji ko
ń
czyn górnych,
– scharakteryzowa
ć
konstrukcj
ę
protez kinetycznych, kosmetycznych
i roboczych,
– dobra
ć
rodzaj protezy ko
ń
czyny górnej w zale
ż
no
ś
ci od poziomu
i rodzaju amputacji,
– dobra
ć
rozwi
ą
zania konstrukcyjne do potrzeb funkcyjnych pacjenta,
– wykona
ć
zaopatrzenie protezowe ko
ń
czyny górnej na poziomie r
ę
ki,
przedramienia i ramienia,
– opracowa
ć
dokumentacj
ę
technologiczn
ą
i warsztatow
ą
protezy
ko
ń
czyny górnej,
– dobra
ć
materiały i oprzyrz
ą
dowanie do wykonania protezy ko
ń
czyny
górnej,
– pobra
ć
miary od pacjenta, wykona
ć
negatywy i pozytywy gipsowe,
– wykona
ć
lej protezowy,
– dobra
ć
elementy, półfabrykaty oraz dodatkowe wyposa
ż
enie do
wytworzenia protezy ko
ń
czyny górnej,
– wykona
ć
monta
ż
i obróbk
ę
ko
ń
cow
ą
protezy ko
ń
czyny górnej,
– dobra
ć
rodzaj zawieszenia protezy ko
ń
czyny górnej,
– zastosowa
ć
w
konstrukcji
protezy
mechanizmy
kinetyczne
poruszaj
ą
ce protez
ą
,
– wykona
ć
przymiarki protezy,
– zastosowa
ć
nowoczesne rozwi
ą
zania konstrukcyjne w protezowaniu
ko
ń
czyn górnych,
– oceni
ć
poprawno
ść
dopasowania leja w warunkach statycznych
i dynamicznych,
– oceni
ć
za pomoc
ą
przyrz
ą
dów pomiarowych funkcjonalno
ść
protezy,
– oceni
ć
funkcjonalno
ść
protezy za pomoc
ą
testów zr
ę
czno
ś
ciowych,
– wykona
ć
elementy i półfabrykaty protez ko
ń
czyn górnych,
– sporz
ą
dzi
ć
kosztorys wykonania protezy ko
ń
czyny górnej,
– rozliczy
ć
czas pracy i zu
ż
ycie materiałów niezb
ę
dnych do wykonania
protezy,
– wypełni
ć
dokumentacj
ę
ewidencyjn
ą
, materiałow
ą
i finansow
ą
.
2. Materiał nauczania
Poziomy i rodzaje amputacji ko
ń
czyn górnych.
Protezy kinetyczne, kosmetyczne i robocze.
Sposoby i mo
ż
liwo
ś
ci protezowania ko
ń
czyny górnej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
90
Kryteria doboru rodzaju protezy ko
ń
czyny górnej.
Dokumentacja technologiczna i warsztatowa protezy ko
ń
czyny górnej.
Materiały, elementy i półfabrykaty do wytwarzania protez ko
ń
czyny
górnej.
Pobranie miar, wykonywanie negatywów i pozytywów gipsowych.
Proces technologiczny produkcji elementów, półwyrobów i protez
ko
ń
czyn górnych.
Ocena poprawno
ś
ci wykonania protezy ko
ń
czyny górnej.
Naprawa protez ko
ń
czyn górnych.
Nowoczesne rozwi
ą
zania konstrukcyjne w protezowaniu ko
ń
czyn
górnych.
Sporz
ą
dzanie kosztorysów.
Dokumentacja materiałowa, ewidencyjna i finansowa.
3.
Ć
wiczenia
•
Wykonywanie protezy kosmetycznej r
ę
ki z PCV.
•
Wykonywanie ze skóry protezy kosmetycznej ko
ń
czyny po
wyłuszczeniu r
ę
ki w stawie nadgarstkowym, ze sznurowanym
mankietem.
•
Wykonywanie protezy czynnej z hakiem dwudzielnym na długi kikut
przedramienia z zachowanymi ruchami pronacji i supinacji.
•
Wykonywanie protezy kosmetycznej ko
ń
czyny z krótkim kikutem
przedramienia, z przekładni
ą
d
ź
wigniow
ą
w łokciu.
•
Wykonywanie protezy kosmetycznej ko
ń
czyny po wyłuszczeniu
w stawie łokciowym, z zamkiem stawu łokciowego.
•
Wykonywanie
protezy
kosmetycznej
ko
ń
czyny
górnej
po
wyłuszczeniu w stawie barkowym.
•
Wykonywanie protezy ko
ń
czyny typu czynnego po wyłuszczeniu
w stawie łokciowym i na długi kikut ramienia.
•
Opracowywanie projektu dokumentacji technologicznej protezy
ko
ń
czyny górnej.
•
Dobieranie oprzyrz
ą
dowania do wykonania zaprojektowanej protezy
ko
ń
czyny górnej.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Katalogi przedmiotów ortopedycznych, sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
półfabrykatów.
Przykładowa dokumentacja techniczna protezy ko
ń
czyny górnej.
Zestaw norm dotycz
ą
cych projektowania i wytwarzania przedmiotów
ortopedycznych.
Eksponaty elementów protez ko
ń
czyn górnych.
Foliogramy dotycz
ą
ce rodzajów i wykonywania protez ko
ń
czyny górnej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
91
Filmy dydaktyczne dotycz
ą
ce wykonywania protez ko
ń
czyny górnej.
Materiały, narz
ę
dzia, przyrz
ą
dy, maszyny do wykonania protezy.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Podstawowym celem realizacji programu jednostki jest przygotowanie
ucznia do projektowania i wytwarzania przedmiotów ortopedycznych do
zaopatrzenia ubytków w obr
ę
bie ko
ń
czyny górnej. Program nauczania
jednostki nale
ż
y realizowa
ć
w korelacji z jednostkami modułowymi:
322[13] Z1.01 i JM.322[13]. Z1.02. Podczas realizacji programu nale
ż
y
zwróci
ć
uwag
ę
na: na dobór rozwi
ą
za
ń
konstrukcyjnych do potrzeb
pacjenta, dobór materiałów, funkcjonalno
ść
, estetyk
ę
oraz ocen
ę
poprawno
ś
ci wykonania protezy ko
ń
czyny górnej.
W procesie kształcenia proponuje si
ę
stosowanie takich metod
nauczania-uczenia si
ę
jak: metoda przypadków,
ć
wiczenia praktyczne,
pokaz z obja
ś
nieniem, pokaz z instrukta
ż
em, dyskusj
ę
wielokrotn
ą
.
Podczas
ć
wicze
ń
nale
ż
y prezentowa
ć
modele protez, materiały,
półfabrykaty i elementy do ich wykonania. W czasie
ć
wicze
ń
nale
ż
y
posługiwa
ć
si
ę
katalogami przedmiotów ortopedycznych, rysunkami,
szkicami i dokumentacj
ą
techniczn
ą
.
Nale
ż
y podkre
ś
la
ć
rol
ę
, jak
ą
spełnia w pracy technika ortopedy stałe
samokształcenie, korzystanie z nowych metod i technik protezowania
ko
ń
czyny górnej, stosowanie nowych materiałów i rozwi
ą
za
ń
konstrukcyjnych (protezy bioelektryczne, elektroniczne „sztuczne r
ę
ce”).
Zaleca si
ę
, aby
ć
wiczenia były wykonywane indywidualnie oraz
w zespołach 2–3 osobowych, w czasie umo
ż
liwiaj
ą
cym ka
ż
demu
uczniowi ukształtowanie zaplanowanych w programie umiej
ę
tno
ś
ci.
Podczas wykonywania
ć
wicze
ń
nauczyciel powinien obserwowa
ć
prac
ę
ka
ż
dego ucznia oraz zapewni
ć
mu dodatkowe konsultacje.
Ć
wiczenia nale
ż
y prowadzi
ć
w grupie do 15 osób, w pracowni
ortopedycznej wyposa
ż
onej w nowoczesne
ś
rodki dydaktyczne oraz
w zakładach wytwórczych zaopatrzenia ortopedycznego.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie na podstawie kryteriów przedstawionych na pocz
ą
tku
zaj
ęć
. Kryteria oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres i poziom
opanowania przez uczniów wiadomo
ś
ci oraz umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych
ze szczegółowych celów kształcenia.
Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny post
ę
pów uczniów
umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod nauczania, organizacyjnych
form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do predyspozycji uczniów.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwraca
ć
szczególn
ą
uwag
ę
na:
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
92
– dobieranie rodzaju protezy ko
ń
czyny górnej do poziomu, rodzaju
amputacji i stanu kikuta,
– dobieranie rozwi
ą
zania konstrukcyjnego do potrzeb pacjenta,
– wykonywanie projektu dokumentacji technologicznej i warsztatowej
protezy ko
ń
czyny górnej,
– dobieranie oprzyrz
ą
dowania do wykonania protezy ko
ń
czyny górnej,
– wykonywanie elementów protezy i ich monta
ż
,
– dokonywanie oceny poprawno
ś
ci wykonania protezy.
Przedmiotem oceny powinna by
ć
tak
ż
e postawa zawodowa ucznia:
– odpowiedzialno
ść
za wykonywane zadania,
– aktywno
ść
, zdyscyplinowanie, gotowo
ść
do ci
ą
głego rozwoju,
– post
ę
powanie zgodnie z zasadami etyki.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
poznawczych uczniów mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
poprzez: sprawdziany ustne i prace pisemne oraz testy dydaktyczne.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
poprzez:
obserwacj
ę
bezpo
ś
redni
ą
pracy uczniów w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
93
Jednostka modułowa 322[13].Z3.03
Wykonywanie aparatów ortopedycznych na
ko
ń
czyny i tułów
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– okre
ś
li
ć
wskazania do stosowania ortez,
– scharakteryzowa
ć
grupy funkcjonalne ortez,
– scharakteryzowa
ć
formy konstrukcyjne ortez,
– scharakteryzowa
ć
ortezy uniwersalne
,
– scharakteryzowa
ć
ortotyk
ę
przypadków nagłych,
– wskaza
ć
ujemne skutki stosowania ortez,
– wyja
ś
ni
ć
zasady eksploatacji ortez,
– wyja
ś
ni
ć
zasady stosowania ortez tułowia, ko
ń
czyn górnych i dolnych,
– scharakteryzowa
ć
formy konstrukcyjne ortez tułowia, ko
ń
czyn
górnych i dolnych,
– dobra
ć
rozwi
ą
zania konstrukcyjne ortez do potrzeb pacjenta,
– dobra
ć
materiały, elementy i półfabrykaty do wykonania ortez tułowia,
ko
ń
czyny górnej i dolnej,
– dobra
ć
oprzyrz
ą
dowanie do wykonania ortez tułowia i ko
ń
czyn,
– pobra
ć
miary od pacjenta,
– opracowa
ć
dokumentacj
ę
technologiczn
ą
i warsztatow
ą
wykonania
ortez tułowia, ko
ń
czyny górnej i dolnej,
– wykona
ć
ortezy tułowia, ko
ń
czyny górnej i dolnej,
– dopasowa
ć
ortez
ę
tułowia, ko
ń
czyny górnej i dolnej,
– oceni
ć
funkcjonalno
ść
, estetyk
ę
i wykonanie ortez tułowia i ko
ń
czyn,
– wykona
ć
przedmioty ortopedyczne do leczenia bocznego skrzywienia
kr
ę
gosłupa,
– scharakteryzowa
ć
formy
konstrukcyjne
pasów
brzusznych
i przepuklinowych,
– wykona
ć
pasy brzuszne i przepuklinowe,
– scharakteryzowa
ć
formy konstrukcyjne kołnierzy ortopedycznych,
– wykona
ć
kołnierze ortopedyczne,
– scharakteryzowa
ć
formy konstrukcyjne pomocy do pionizacji,
– sporz
ą
dzi
ć
kosztorys wykonania aparatu ortopedycznego,
– rozliczy
ć
czas pracy i zu
ż
ycie materiałów niezb
ę
dnych do wykonania
aparatu ortopedycznego,
– wypełni
ć
dokumentacj
ę
ewidencyjn
ą
, materiałow
ą
i finansow
ą
.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
94
2. Materiał nauczania
Wskazania do stosowania ortez.
Grupy funkcjonalne ortez.
Formy konstrukcyjne ortez.
Ortezy uniwersalne
.
Ortotyka przypadków nagłych.
Ujemne skutki stosowania ortez.
Zasady stosowania i eksploatacji ortez.
Formy konstrukcje ortez tułowia, ko
ń
czyn górnych i dolnych.
Produkcja ortez.
Dopasowywanie ortez.
Ocenia funkcjonalno
ś
ci ortez.
Przedmioty ortopedyczne do leczenia bocznego skrzywienia kr
ę
gosłupa.
Pasy brzuszne i przepuklinowe.
Kołnierze ortopedyczne.
Parapodia.
Sporz
ą
dzanie kosztorysów.
Dokumentacja materiałowa, ewidencyjna i finansowa.
3.
Ć
wiczenia
•
Wykonywanie ortezy stabilizuj
ą
cej nadgarstek, z szyn
ą
na przedrami
ę
i z podparciem strony dłoniowej r
ę
ki.
•
Wykonywanie ortezy wspomagaj
ą
cej prostowanie r
ę
ki.
•
Wykonywanie ortezy stabilizuj
ą
cej staw barkowy.
•
Wykonywanie aparatu odci
ąż
aj
ą
cego ko
ń
czyn
ę
doln
ą
typu Thomasa,
ze strzemieniem zewn
ę
trznym.
•
Wykonywanie aparatu szynowo-opaskowego goleni.
•
Wykonywanie aparatów stabilizuj
ą
cych staw kolanowy, z szynami
bocznymi.
•
Wykonywanie ortezy koryguj
ą
cej przeprost kolana.
•
Wykonywanie ortez zapobiegaj
ą
cych opadaniu stopy pora
ż
ennej.
•
Wykonywanie gorsetu Jewetta.
•
Wykonywanie sznurówki l
ę
d
ź
wiowo-krzy
ż
owej typu mi
ę
kkiego.
•
Wykonywanie pasów przepuklinowych i brzusznych.
•
Wykonywanie kołnierzy typu Schanza i typu Floryda.
•
Wykonywanie aparatu odwodz
ą
cego Frejki.
•
Wykonywanie łuski na stop
ę
i gole
ń
.
•
Wykonywanie projektu dokumentacji technologicznej ortez.
•
Dobieranie oprzyrz
ą
dowania do wykonania zaprojektowanej ortezy.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
95
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Katalogi przedmiotów ortopedycznych, sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
półfabrykatów.
Przykładowa dokumentacja techniczna ortez.
Normy
dotycz
ą
ce
projektowania
i
wytwarzania
przedmiotów
ortopedycznych.
Foliogramy dotycz
ą
ce wytwarzania ortez.
Tablice przedstawiaj
ą
ce ró
ż
nego rodzaju ortezy.
Filmy dydaktyczne.
Eksponaty ortez, kołnierzy ortopedycznych.
Materiały, narz
ę
dzia, przyrz
ą
dy, maszyny do wytwarzania ortez.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Podstawowym celem realizacji programu jednostki jest przygotowanie
ucznia do projektowania i wytwarzania aparatów ortopedycznych na
tułów i ko
ń
czyny. Program jednostki modułowej nale
ż
y realizowa
ć
w korelacji z jednostkami modułowymi: 322[13].Z1.01 i 322[13].Z1.02.
Szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na: proces technologiczny
wytwarzania ortez, dost
ę
pno
ść
i terminowo
ść
zaopatrzenia ortotycznego,
dobór rozwi
ą
za
ń
konstrukcyjnych i gotowych produktów do potrzeb
pacjenta,
dobór
materiałów,
funkcjonalno
ść
,
estetyk
ę
,
zasady
dopasowywania oraz wskazania dotycz
ą
ce eksploatacji ortez.
W procesie kształcenia proponuje si
ę
stosowanie takich metod
nauczania - uczenia si
ę
jak: metoda przypadków,
ć
wiczenia praktyczne,
pokaz z obja
ś
nieniem, pokaz z instrukta
ż
em, metoda dyskusji
wielokrotnej. Podczas
ć
wicze
ń
nale
ż
y prezentowa
ć
modele ortez,
materiały, półfabrykaty i elementy do ich wykonania. W czasie
ć
wicze
ń
nale
ż
y posługiwa
ć
si
ę
katalogami przedmiotów ortopedycznych,
rysunkami, szkicami i dokumentacj
ą
techniczn
ą
.
Nale
ż
y podkre
ś
la
ć
istotn
ą
rol
ę
, jak
ą
spełnia w pracy technika ortopedy
stałe samokształcenie, korzystanie z nowych metod i technik
wytwarzania aparatów ortopedycznych, nowych materiałów i rozwi
ą
za
ń
konstrukcyjnych.
Zaleca si
ę
, aby
ć
wiczenia były wykonywane indywidualnie oraz
w zespołach 2–3 osobowych, w czasie umo
ż
liwiaj
ą
cym ka
ż
demu
uczniowi ukształtowanie zaplanowanych w programie umiej
ę
tno
ś
ci.
Podczas wykonywania
ć
wicze
ń
nauczyciel powinien obserwowa
ć
prac
ę
ka
ż
dego ucznia oraz zapewni
ć
mu dodatkowe konsultacje. Zaj
ę
cia
nale
ż
y prowadzi
ć
w grupie do 15 osób, w pracowni ortopedycznej
wyposa
ż
onej w nowoczesne
ś
rodki dydaktyczne oraz w zakładach
wytwórczych zaopatrzenia ortopedycznego.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
96
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie na podstawie kryteriów przedstawionych na pocz
ą
tku
zaj
ęć
. Kryteria oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres i poziom
opanowania przez uczniów wiadomo
ś
ci oraz umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych
ze szczegółowych celów kształcenia.
Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny post
ę
pów uczniów
umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod nauczania, organizacyjnych
form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do predyspozycji uczniów.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwraca
ć
uwag
ę
na:
– charakteryzowanie form konstrukcyjnych ortez tułowia, ko
ń
czyn
górnych i dolnych,
– dobieranie rozwi
ą
zania konstrukcyjnego ortezy do potrzeb pacjenta,
– wykonywanie ortezy tułowia, ko
ń
czyny górnej i dolnej,
– dopasowywanie ortezy tułowia, ko
ń
czyny górnej i dolnej,
– dokonywanie oceny funkcjonalno
ś
ci i estetyki wykonania ortez tułowia
i ko
ń
czyn,
Przedmiotem oceny powinna by
ć
tak
ż
e postawa zawodowa ucznia:
– odpowiedzialno
ść
za wykonywane zadania,
– aktywno
ść
, zdyscyplinowanie, gotowo
ść
do ci
ą
głego rozwoju,
– post
ę
powanie zgodnie z zasadami etyki.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
poznawczych uczniów mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
na
podstawie:
sprawdzianów
ustnych
i
pisemnych
oraz
testów
dydaktycznych.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
poprzez
obserwacj
ę
bezpo
ś
redni
ą
pracy uczniów w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
97
Jednostka modułowa 322[13].Z3.04
Wykonywanie obuwia ortopedycznego
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– wskaza
ć
zmiany patologiczne wymagaj
ą
ce zastosowania obuwia
ortopedycznego,
– scharakteryzowa
ć
grupy funkcjonalne obuwia ortopedycznego,
– scharakteryzowa
ć
elementy konstrukcyjne stałe i dodatkowe obuwia
ortopedycznego,
– dostosowa
ć
formy konstrukcyjne obuwia ortopedycznego do zmian
patologicznych,
– pobra
ć
miary od pacjenta i wykona
ć
projekt obuwia ortopedycznego,
– dobra
ć
surowce i materiały do wykonania poszczególnych elementów
obuwia ortopedycznego,
– dobra
ć
metody i techniki do wykonania obuwia ortopedycznego,
– obsłu
ż
y
ć
maszyny, narz
ę
dzia i przybory stosowane w obuwnictwie
ortopedycznym,
– wykona
ć
wa
ż
niejsze formy konstrukcyjne obuwia ortopedycznego,
– dostosowa
ć
obuwie ortopedyczne do kształtu i wielko
ś
ci stopy,
– przystosowa
ć
obuwie standardowe do zmian funkcjonalnych stopy,
– okre
ś
li
ć
wskazania do zastosowania wkładek ortopedycznych,
– scharakteryzowa
ć
rodzaje
wkładek
ortopedycznych
i
ich
przeznaczenie,
– dobra
ć
surowce i materiały do wykonania wkładki ortopedycznej,
– wykona
ć
wa
ż
niejsze formy konstrukcyjne wkładek ortopedycznych,
– dopasowa
ć
wkładk
ę
ortopedyczn
ą
do buta,
– sporz
ą
dzi
ć
kosztorys wykonania obuwia ortopedycznego,
– rozliczy
ć
czas pracy i zu
ż
ycie materiałów niezb
ę
dnych do wykonania
obuwia,
– wypełni
ć
dokumentacj
ę
ewidencyjn
ą
, materiałow
ą
i finansow
ą
.
2. Materiał nauczania
Wskazania do stosowania obuwia ortopedycznego.
Grupy funkcjonalne obuwia ortopedycznego.
Budowa obuwia ortopedycznego.
Formy konstrukcyjne obuwia ortopedycznego.
Projektowanie obuwia ortopedycznego i wkładek ortopedycznych.
Surowce i materiały do wykonania obuwia i wkładek ortopedycznych.
Wskazania do stosowania wkładek ortopedycznych.
Formy konstrukcyjne wkładek ortopedycznych.
Proces technologiczny obuwia i wkładek ortopedycznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
98
Adaptacja typowego obuwia do celów ortopedycznych.
Dopasowywanie obuwia i wkładek ortopedycznych.
Sporz
ą
dzanie kosztorysów.
Dokumentacja materiałowa, ewidencyjna i finansowa.
3.
Ć
wiczenia
•
Wykonywanie obuwia wyrównuj
ą
cego skrócenie stopy w ustawieniu
ko
ń
skim.
•
Wykonywanie obuwia na stop
ę
ko
ń
sko-szpotaw
ą
z resztkow
ą
deformacj
ą
.
•
Wykonywanie obuwia na stop
ę
pi
ę
tow
ą
utrwalon
ą
.
•
Wykonywanie obuwia na stop
ę
płasko-ko
ś
law
ą
nie utrwalon
ą
.
•
Wykonywanie wkładek uzupełniaj
ą
cych ubytek stopy w obr
ę
bie
palców lub głów ko
ś
ci
ś
ródstopia.
•
Wykonywanie obuwia wyrównuj
ą
cego skrócenie ko
ń
czyny.
•
Wykonywanie wkładek do obuwia dla dzieci na stopy płasko-ko
ś
lawe.
•
Wykonywanie wkładek unosz
ą
cych sklepienie poprzeczne stopy.
•
Opracowywanie projektu dokumentacji technologicznej obuwia
ortopedycznego.
•
Dobieranie oprzyrz
ą
dowania do wykonania zaprojektowanego
obuwia.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Modele anatomiczne stopy.
Plansze ciała ludzkiego w stanach patologicznych.
Plansze ciała ludzkiego i jego cz
ęś
ci w ró
ż
nych pozycjach
funkcjonalnych.
Plansze postawy prawidłowej i postaw patologicznych.
Plansze faz i okresów chodu.
Katalogi przedmiotów ortopedycznych, sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
półfabrykatów.
Przykładowa dokumentacja techniczna obuwia ortopedycznego.
Normy
dotycz
ą
ce
projektowania
i
wytwarzania
przedmiotów
ortopedycznych.
Eksponaty obuwia ortopedycznego.
Materiały, narz
ę
dzia, przyrz
ą
dy, maszyny do wytwarzania obuwia
ortopedycznego.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Podstawowym celem realizacji programu jednostki jest przygotowanie
ucznia do projektowania i wytwarzania obuwia ortopedycznego oraz
wkładek
ortopedycznych. Program
jednostki
modułowej
nale
ż
y
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
99
realizowa
ć
w korelacji z jednostkami modułowymi: 322[13].Z1.01
i 322[13].Z1.02. Szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na: proces
technologiczny wytwarzania obuwia ortopedycznego, dobór rozwi
ą
za
ń
konstrukcyjnych do potrzeb pacjenta, dobór materiałów, funkcjonalno
ść
,
estetyk
ę
oraz ocen
ę
poprawno
ś
ci wykonania obuwia.
W procesie kształcenia proponuje si
ę
stosowanie takich metod
nauczania – uczenia si
ę
jak: metoda przypadków,
ć
wiczenia praktyczne,
pokaz z obja
ś
nieniem, pokaz z instrukta
ż
em, metoda dyskusji
wielokrotnej. Podczas
ć
wicze
ń
nale
ż
y prezentowa
ć
modele obuwia
i wkładek ortopedycznych, materiały, półfabrykaty i elementy do ich
wykonania. W czasie
ć
wicze
ń
nale
ż
y posługiwa
ć
si
ę
katalogami
przedmiotów ortopedycznych, rysunkami, szkicami i dokumentacj
ą
techniczn
ą
. Nale
ż
y podkre
ś
la
ć
znaczenie samokształcenia w pracy
technika ortopedy oraz korzystania z nowych rozwi
ą
za
ń
w kalceotyce.
Zaleca si
ę
, aby
ć
wiczenia były wykonywane indywidualnie oraz
w zespołach 2–3 osobowych, w czasie umo
ż
liwiaj
ą
cym ka
ż
demu
uczniowi ukształtowanie zaplanowanych w programie umiej
ę
tno
ś
ci.
Podczas wykonywania
ć
wicze
ń
nauczyciel powinien obserwowa
ć
prac
ę
ka
ż
dego ucznia oraz zapewni
ć
mu dodatkowe konsultacje.
Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w grupie do 15 osób, w pracowni
ortopedycznej wyposa
ż
onej w nowoczesne
ś
rodki dydaktyczne oraz
w zakładach wytwórczych zaopatrzenia ortopedycznego.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
przez cały czas realizacji programu jednostki modułowej na podstawie
ustalonych kryteriów i zgodnie z obowi
ą
zuj
ą
c
ą
skal
ą
ocen. Z kryteriami
oceny ucze
ń
powinien by
ć
zapoznany w chwili rozpoczynania realizacji
jednostki modułowej.
Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny post
ę
pów uczniów
umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod nauczania, organizacyjnych
form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do predyspozycji uczniów.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwraca
ć
uwag
ę
na:
– charakteryzowanie grup funkcjonalnych obuwia ortopedycznego,
– charakteryzowanie elementów konstrukcyjnych stałych i dodatkowych
obuwia ortopedycznego,
– dostosowywanie formy konstrukcyjnej obuwia ortopedycznego
do zmian patologicznych stopy,
– wykonywanie
wa
ż
niejszych
form
konstrukcyjnych
obuwia
ortopedycznego,
– wykonywanie
wa
ż
niejszych
form
konstrukcyjnych
wkładek
ortopedycznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
100
Przedmiotem oceny powinna by
ć
tak
ż
e postawa zawodowa ucznia:
– odpowiedzialno
ść
za wykonywane zadania,
– aktywno
ść
, zdyscyplinowanie, gotowo
ść
do ci
ą
głego rozwoju,
– post
ę
powanie zgodne z zasadami etyki.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
poznawczych uczniów mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
na
podstawie:
sprawdzianów
ustnych
i
pisemnych
oraz
testów
dydaktycznych.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
poprzez:
obserwacj
ę
bezpo
ś
redni
ą
pracy uczniów w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
101
Jednostka modułowa 322[13].Z3.05
Wykonywanie
sprz
ę
tu lokomocyjno-
-rehabilitacyjnego
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– okre
ś
li
ć
wskazania do stosowania lasek podpórczych, kul, podpórek
wielopunktowych,
– scharakteryzowa
ć
formy konstrukcyjne lasek podpórczych, kul,
podpórek wielopunktowych,
– dobra
ć
rodzaj laski podpórczej, kuli, podpórki wielopunktowej do
potrzeb pacjenta,
– dobra
ć
surowce, elementy i półfabrykaty do wykonania lasek
podpórczych, kul, podpórek wielopunktowych,
– dobra
ć
oprzyrz
ą
dowanie do wykonania lasek podpórczych, kul,
podpórek wielopunktowych,
– opracowa
ć
dokumentacj
ę
technologiczn
ą
i warsztatow
ą
wykonania
lasek podpórczych, kul, podpórek wielopunktowych,
– wykona
ć
wa
ż
niejsze formy konstrukcyjne lasek podpórczych, kul,
podpórek wielopunktowych,
– okre
ś
li
ć
wskazania do stosowania wózków inwalidzkich,
– scharakteryzowa
ć
formy konstrukcyjne wózków inwalidzkich,
– opisa
ć
odmiany wózków,
– dobra
ć
rodzaj wózka do potrzeb funkcjonalnych pacjenta,
– dopasowa
ć
wózek do wagi i wymiarów pacjenta,
– opracowa
ć
dokumentacj
ę
technologiczn
ą
i warsztatow
ą
wykonania
wózka inwalidzkiego,
– dobra
ć
surowce, elementy i półfabrykaty do wykonania wózka
inwalidzkiego,
– dobra
ć
oprzyrz
ą
dowanie do wykonania wózka inwalidzkiego,
– wykona
ć
wa
ż
niejsze formy konstrukcyjne wózków inwalidzkich,
– zastosowa
ć
nowoczesne rozwi
ą
zania konstrukcyjne w produkcji
wózków inwalidzkich,
– wykona
ć
materace i poduszki przeciwodle
ż
ynowe.
2. Materiał nauczania
Wskazania do stosowania zaopatrzenia lokomocyjno-rehabilitacyjnego.
Rodzaje zaopatrzenia lokomocyjno-rehabilitacyjnego.
Formy konstrukcyjne, lasek podpórczych, kul, podpórek wielopunktowych,
wózków inwalidzkich.
Wytwarzanie pomocy lokomocyjno-rehabilitacyjnych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
102
Dopasowywanie pomocy lokomocyjno-rehabilitacyjnych.
Przedmioty przeciwodle
ż
ynowe.
3.
Ć
wiczenia
•
Wykonywanie laski typu czwórnóg.
•
Wykonywanie
kuli
łokciowej,
z
mankietem
zaciskaj
ą
cym
i z mankietem otwartym.
•
Wykonywanie balkoniku z czteropunktowym podparciem na nó
ż
kach.
•
Wykonywanie balkoniku do chodzenia, z kółkami zamocowanymi
z przodu i nó
ż
kami z tyłu.
•
Wykonywanie wózka inwalidzkiego z nap
ę
dem r
ę
cznym, składanego
typu: oparcie boczne długie stałe, podnó
ż
ki zdejmowane z regulacj
ą
długo
ś
ci.
•
Wykonywanie poduszki przeciwodle
ż
ynowej z pianki poliuretanowej.
4.
Ś
rodki dydaktyczne
Katalogi przedmiotów ortopedycznych, sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
półfabrykatów.
Przykładowa dokumentacja techniczna sprz
ę
tu rehabilitacyjnego.
Normy
dotycz
ą
ce
projektowania
i
wytwarzania
przedmiotów
ortopedycznych.
Eksponaty sprz
ę
tu lokomocyjno-rehabilitacyjnego.
Foliogramy dotycz
ą
ce sprz
ę
tu lokomocyjno-rehabilitacyjnego.
Tablice przedstawiaj
ą
ce sprz
ę
t lokomocyjny i rehabilitacyjny.
Materiały, narz
ę
dzia, przyrz
ą
dy, maszyny do wytwarzania sprz
ę
tu
lokomocyjno-rehabilitacyjnego.
5. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Podstawowym celem realizacji programu jednostki jest przygotowanie
ucznia do projektowania i wytwarzania przedmiotów lokomocyjno-
rehabilitacyjnych. Program jednostki nale
ż
y realizowa
ć
w korelacji
z jednostkami modułowymi: 322[13].Z1.01 i 322[13].Z1.02. Szczególn
ą
uwag
ę
nale
ż
y zwróci
ć
na: proces technologiczny wytwarzania
zaopatrzenia
lokomocyjno-rehabilitacyjnego,
dobór
rozwi
ą
za
ń
konstrukcyjnych
do
potrzeb
pacjenta,
dobór
materiałów
oraz
funkcjonalno
ść
, estetyk
ę
i ocen
ę
poprawno
ś
ci wykonania przedmiotów
ortopedycznych.
W procesie kształcenia proponuje si
ę
stosowanie takich metod
nauczania – uczenia si
ę
jak: metoda przypadków, pokaz z obja
ś
nieniem,
pokaz z instrukta
ż
em,
ć
wiczenia praktyczne, metoda dyskusji
wielokrotnej. Podczas
ć
wicze
ń
nale
ż
y prezentowa
ć
sprz
ę
t lokomocyjno-
rehabilitacyjny, materiały, półfabrykaty i elementy do jego wykonania.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
103
W czasie
ć
wicze
ń
nale
ż
y posługiwa
ć
si
ę
katalogami przedmiotów
ortopedycznych, rysunkami, szkicami i dokumentacj
ą
techniczn
ą
.
Nale
ż
y podkre
ś
la
ć
znaczenie samokształcenia w pracy technika
ortopedy, a szczególnie korzystania z nowych metod i technik
zaopatrzenia
ortopedycznego,
stosowanie
nowych
materiałów
i rozwi
ą
za
ń
konstrukcyjnych.
Zaleca si
ę
, aby
ć
wiczenia były wykonywane indywidualnie oraz
w zespołach 2–3 osobowych, w czasie umo
ż
liwiaj
ą
cym ka
ż
demu
uczniowi ukształtowanie zaplanowanych w programie umiej
ę
tno
ś
ci.
Podczas wykonywania
ć
wicze
ń
nauczyciel powinien obserwowa
ć
prac
ę
ka
ż
dego ucznia oraz zapewni
ć
mu dodatkowe konsultacje.
Zaj
ę
cia nale
ż
y prowadzi
ć
w grupie do 15 osób, w pracowni
ortopedycznej wyposa
ż
onej w nowoczesne
ś
rodki dydaktyczne oraz
w zakładach wytwórczych zaopatrzenia ortopedycznego.
6. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
uczniów powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie na podstawie kryteriów przedstawionych na pocz
ą
tku
zaj
ęć
. Kryteria oceniania powinny uwzgl
ę
dnia
ć
zakres i poziom
opanowania przez uczniów wiadomo
ś
ci oraz umiej
ę
tno
ś
ci wynikaj
ą
cych
ze szczegółowych celów kształcenia.
Systematyczne prowadzenie kontroli i oceny post
ę
pów uczniów
umo
ż
liwi nauczycielowi dostosowanie metod nauczania, organizacyjnych
form pracy oraz
ś
rodków dydaktycznych do predyspozycji uczniów.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwraca
ć
uwag
ę
na:
– okre
ś
lenie wskaza
ń
do stosowania lasek podpórczych, kul, podpórek
wielopunktowych, wózków inwalidzkich,
– charakteryzowanie form konstrukcyjnych lasek podpórczych, kul,
podpórek wielopunktowych, wózków inwalidzkich,
– dobieranie rodzaju laski podpórczej, kuli, podpórki wielopunktowej,
wózka inwalidzkiego do potrzeb pacjenta,
– wykonywanie wa
ż
niejszych form konstrukcyjnych lasek podpórczych,
kul, podpórek wielopunktowych, wózków inwalidzkich,
– wykonywanie materaca i poduszki przeciwodle
ż
ynowej.
Przedmiotem oceny powinna by
ć
tak
ż
e postawa zawodowa ucznia:
– odpowiedzialno
ść
za wykonywane zadania,
– aktywno
ść
, zdyscyplinowanie, gotowo
ść
do ci
ą
głego rozwoju,
– post
ę
powanie zgodne z zasadami etyki.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
poznawczych uczniów mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
na
podstawie: sprawdzianów ustnych i pisemnych, testy dydaktyczne.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
104
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
poprzez:
obserwacj
ę
bezpo
ś
redni
ą
pracy uczniów w trakcie wykonywania
ć
wicze
ń
.
W ko
ń
cowej ocenie osi
ą
gni
ęć
uczniów nale
ż
y uwzgl
ę
dni
ć
wyniki
wszystkich metod sprawdzania zastosowanych przez nauczyciela.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
105
Moduł 322[13].Z4
Praktyka zawodowa
1. Cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– planowa
ć
i realizowa
ć
zadania zwi
ą
zane z zaopatrzeniem pacjenta
w przedmioty ortopedyczne i sprz
ę
t rehabilitacyjny,
– ocenia
ć
potrzeby
pacjenta,
ustala
ć
sposoby
zaopatrzenia
ortopedycznego,
– pobiera
ć
miary, wykonywa
ć
odlewy gipsowe,
– projektowa
ć
przedmioty ortopedyczne i sprz
ę
t rehabilitacyjny,
– wykorzystywa
ć
nowoczesne rozwi
ą
zania konstrukcyjne, technologie,
surowce
i
materiały
podczas
projektowania
przedmiotów
ortopedycznych,
– dobiera
ć
rozwi
ą
zania
konstrukcyjne
przedmiotów
do
biomechanicznych wła
ś
ciwo
ś
ci organizmu człowieka,
– dobiera
ć
metody przetwarzania i obróbki surowców oraz materiałów
wykorzystywanych w technice ortopedycznej,
– stosowa
ć
gotowe
elementy
i
półfabrykaty
przedmiotów
ortopedycznych w rozwi
ą
zaniach konstrukcyjnych,
– wykonywa
ć
monta
ż
i demonta
ż
oraz obróbk
ę
ko
ń
cow
ą
przedmiotów
ortopedycznych,
– posługiwa
ć
si
ę
przyrz
ą
dami i aparatur
ą
pomiarow
ą
,
– u
ż
ytkowa
ć
maszyny i urz
ą
dzenia stosowane w produkcji przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– realizowa
ć
proces
technologiczny
wytwarzania
przedmiotów
ortopedycznych,
– organizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
– przestrzega
ć
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska,
– instruowa
ć
pacjenta o sposobach eksploatacji i konserwacji
przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– współuczestniczy
ć
we wczesnym usprawnianiu narz
ą
du ruchu
pacjenta z protez
ą
ko
ń
czyny,
– korzysta
ć
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji w celu doskonalenia
umiej
ę
tno
ś
ci zawodowych,
– prowadzi
ć
dokumentacj
ę
finansow
ą
ewidencyjn
ą
i materiałow
ą
,
– współpracowa
ć
w zespole terapeutyczno-rehabilitacyjnym.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
106
2. Wykaz jednostek modułowych
Symbol jednostki
modułowej
Nazwa jednostki modułowej
Orientacyjna
liczba godzin na
realizacj
ę
322[13].Z4.01
Dobieranie przedmiotów ortopedycznych
i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego
35
322[13].Z4.02
Wykonywanie przedmiotów ortopedycznych
i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego
105
Razem
140
3. Schemat układu jednostek modułowych
322[13].Z4.02
Wykonywanie przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu
rehabilitacyjnego
322[13].Z4.01
Dobieranie przedmiotów
ortopedycznych
i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego
322[13].Z4
Praktyka zawodowa
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
107
Jednostka modułowa 322[13].Z4.01
Dobieranie przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu
rehabilitacyjnego
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– nawi
ą
za
ć
kontakt
z
osob
ą
niepełnosprawn
ą
,
jej
rodzin
ą
i
ś
rodowiskiem zawodowym,
– oceni
ć
stopie
ń
wydolno
ś
ci i ewentualne braki funkcjonalne w układzie
kostno-stawowym,
– okre
ś
li
ć
potrzeby pacjenta w zakresie zaopatrzenia w przedmioty
ortopedyczne i sprz
ę
t rehabilitacyjny,
– dobra
ć
przedmioty ortopedyczne i sprz
ę
t rehabilitacyjny zgodnie
z wnioskiem lekarskim i potrzebami pacjenta,
– posłu
ż
y
ć
si
ę
katalogami przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu
rehabilitacyjnego,
– pobra
ć
miary i wykona
ć
negatywy i pozytywy gipsowe,
– sporz
ą
dzi
ć
dokumentacj
ę
konstrukcyjno-technologiczn
ą
przedmiotów
ortopedycznych i dokumentacj
ę
pacjenta,
– dokona
ć
przymiarki przedmiotów ortopedycznych,
– nauczy
ć
pacjentów posługiwania si
ę
przedmiotami ortopedycznymi
i sprz
ę
tem rehabilitacyjnym,
– poinstruowa
ć
pacjenta o sposobach eksploatacji i konserwacji
przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– oceni
ć
jako
ść
wykonania i funkcjonalno
ść
protez i ortez,
– wyda
ć
przedmioty ortopedyczne i sprz
ę
t rehabilitacyjny,
– dopasowa
ć
i wyda
ć
gotowe wyroby produkcji seryjnej,
– dostosowa
ć
sprz
ę
t
codziennego
u
ż
ytku
do
potrzeb
osoby
niepełnosprawnej,
– wykona
ć
naprawy przedmiotów ortopedycznych,
– rozwi
ą
za
ć
problemy pacjenta dotycz
ą
ce akceptacji i przystosowania
si
ę
do zastosowanych przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu
rehabilitacyjnego,
– wykona
ć
prac
ę
zgodnie z przepisami bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpo
ż
arowej i ochrony
ś
rodowiska,
– zastosowa
ć
zasady etyki w działalno
ś
ci zawodowej.
2. Materiał nauczania
Nawi
ą
zywanie kontaktu z osob
ą
niepełnosprawn
ą
, jej rodzin
ą
,
i
ś
rodowiskiem zawodowym.
Ocenianie stopnia wydolno
ś
ci i braków funkcjonalnych w układzie
narz
ą
dów ruchu.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
108
Okre
ś
lanie potrzeb pacjenta w zakresie zaopatrzenia w przedmioty
ortopedyczne i sprz
ę
t rehabilitacyjny.
Dobieranie przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego
zgodnie z wnioskiem lekarskim i potrzebami pacjenta.
Posługiwanie si
ę
katalogami przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu
rehabilitacyjnego.
Pobranie miary i wykonywanie pozytywów i negatywów gipsowych.
Sporz
ą
dzanie dokumentacji konstrukcyjno-technologicznej przedmiotów
ortopedycznych i dokumentacji pacjenta.
Dokonywanie przymiarki przedmiotów ortopedycznych.
Uczenie pacjentów posługiwania si
ę
przedmiotami ortopedycznymi
i sprz
ę
tem rehabilitacyjnym.
Instruowanie
pacjenta
o
sposobach
konserwacji
przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego.
Ocenianie jako
ś
ci wykonania i funkcjonalno
ść
protez i ortez.
Wydawanie przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego.
Dopasowywanie i wydawanie gotowych wyrobów produkcji seryjnej.
Dostosowywanie sprz
ę
tu codziennego u
ż
ytku do potrzeb osoby
niepełnosprawnej.
Wykonywanie napraw przedmiotów ortopedycznych.
Rozwi
ą
zywanie
problemów
pacjenta
dotycz
ą
cych
akceptacji
i przystosowania si
ę
do zaproponowanych przedmiotów ortopedycznych
i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego.
Stosowanie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy, ochrony
przeciwpo
ż
arowej, ochrony
ś
rodowiska podczas wykonywania zada
ń
zawodowych.
Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii.
Stosowanie zasad etyki w kontaktach z pacjentem/klientem.
3. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Podczas realizacji programu praktyki zawodowej ucze
ń
powinien
doskonali
ć
umiej
ę
tno
ś
ci nabyte w szkole. Praktyk
ę
zawodow
ą
ucze
ń
mo
ż
e odbywa
ć
w poradni zaopatrzenia ortopedycznego, punktach
dystrybucji
przedmiotów
ortopedycznych,
oddziałach
szpitalnych
i
przychodniach.
Wyboru
miejsca
praktyki
dokonuje
ucze
ń
w porozumieniu z kierownikiem praktycznej nauki zawodu.
Program jednostki modułowej nale
ż
y traktowa
ć
w sposób elastyczny
i ze wzgl
ę
dów organizacyjnych dopuszcza si
ę
pewne zmiany zwi
ą
zane
ze specyfik
ą
placówki, w której ucze
ń
odbywa praktyk
ę
.
W procesie nauczania - uczenia si
ę
nale
ż
y preferowa
ć
metody
zapewniaj
ą
ce: opanowanie przez ucznia umiej
ę
tno
ś
ci twórczego
my
ś
lenia oraz rozwi
ą
zywania problemów, doskonalenie umiej
ę
tno
ś
ci
i nawyków po
żą
danych w realizacji zada
ń
zawodowych. Wykonuj
ą
c
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
109
zadania ucze
ń
powinien wykaza
ć
si
ę
inicjatyw
ą
, samodzielno
ś
ci
ą
i obowi
ą
zkowo
ś
ci
ą
.
Do prawidłowej realizacji programu jednostki modułowej niezb
ę
dna
jest dobrze zorganizowana placówka szkolenia praktycznego. Praktyka
zawodowa powinna by
ć
prowadzona w grupach uczniów licz
ą
cych nie
wi
ę
cej ni
ż
6–8 osób i pod nadzorem specjalistów.
Realizuj
ą
c program jednostki modułowej, nale
ż
y uczniowi stworzy
ć
mo
ż
liwo
ś
ci doskonalenia umiej
ę
tno
ś
ci interpersonalnych w czasie
kontaktów z osob
ą
niepełnosprawn
ą
.
Przed przyst
ą
pieniem ucznia do wykonywania zada
ń
zaplanowanych
w programie nauczania, opiekun praktyk powinien sprawdzi
ć
znajomo
ść
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
Uczniowie zobowi
ą
zani s
ą
do prowadzenia dzienniczka praktyk.
4. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
ucznia powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie przez cały czas trwania praktyki zawodowej według
ustalonych kryteriów.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwraca
ć
uwag
ę
na:
– poziom wykonywanych czynno
ś
ci i zada
ń
zawodowych w odniesieniu
do obowi
ą
zuj
ą
cych procedur post
ę
powania,
– poprawno
ść
komunikowania si
ę
, współpracy i współdziałania
w zespole i z podopiecznymi,
– poprawno
ść
okre
ś
lania celu działania i stopie
ń
jego osi
ą
gni
ę
cia,
– samodzielno
ść
w podejmowaniu decyzji i działaniu,
– satysfakcj
ę
pacjenta/klienta,
– jako
ść
wykonanej pracy,
– przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
Przedmiotem oceny powinna by
ć
tak
ż
e postawa zawodowa. Ucze
ń
powinien wykaza
ć
nast
ę
puj
ą
ce postawy:
– odpowiedzialno
ść
za wykonywane zadania,
– aktywno
ść
, zdyscyplinowanie, gotowo
ść
do ci
ą
głego rozwoju,
– post
ę
powanie zgodne z zasadami etyki.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
na podstawie
obserwacji bezpo
ś
redniej, wykonanych projektów oraz sprawdzianów
praktycznych z zadaniami typu próba pracy.
Na zako
ń
czenie programu jednostki modułowej opiekun praktyki
zawodowej
powinien
wystawi
ć
ocen
ę
ko
ń
cow
ą
oraz
opini
ę
o post
ę
pach ucznia i udokumentowa
ć
przebieg praktyki zawodowej.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
110
Jednostka modułowa 322[13].Z4.02
Wykonywanie przedmiotów ortopedycznych
i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego
1. Szczegółowe cele kształcenia
W wyniku procesu kształcenia ucze
ń
(słuchacz) powinien umie
ć
:
– zaprojektowa
ć
przedmioty ortopedyczne i sprz
ę
t rehabilitacyjny,
– zastosowa
ć
nowoczesne rozwi
ą
zania konstrukcyjne i technologiczne,
oraz surowce i materiały podczas projektowania przedmiotów
ortopedycznych,
– sporz
ą
dzi
ć
dokumentacj
ę
technologiczn
ą
przedmiotów
ortopedycznych,
– posłu
ż
y
ć
si
ę
dokumentacj
ą
konstrukcyjno-technologiczn
ą
,
– dobra
ć
metody przetwarzania i obróbki surowców oraz materiałów
wykorzystywanych w technice ortopedycznej,
– wykona
ć
obróbk
ę
r
ę
czn
ą
i maszynow
ą
materiałów stosowanych
w produkcji przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– zastosowa
ć
gotowe
elementy
i
półfabrykaty
przedmiotów
ortopedycznych w rozwi
ą
zaniach konstrukcyjnych,
– wykona
ć
monta
ż
oraz
obróbk
ę
ko
ń
cow
ą
przedmiotów
ortopedycznych,
– posłu
ż
y
ć
si
ę
przyrz
ą
dami oraz aparatur
ą
pomiarow
ą
,
– zastosowa
ć
maszyny i urz
ą
dzenia do produkcji przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– dokona
ć
okresowych
przegl
ą
dów
oraz
napraw
przedmiotów
ortopedycznych,
– zmodernizowa
ć
standardowe
konstrukcje
przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego,
– zaplanowa
ć
i zorganizowa
ć
prac
ę
własn
ą
,
– sporz
ą
dzi
ć
kosztorysy, rozliczenia materiałów i czasu pracy,
– wykona
ć
prac
ę
zgodnie z przepisami bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy,
ochrony przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska,
– zorganizowa
ć
stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii,
– skorzysta
ć
z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji w celu doskonalenia
umiej
ę
tno
ś
ci zawodowych.
2. Materiał nauczania
Projektowanie przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego.
Stosowanie nowoczesnych rozwi
ą
za
ń
konstrukcyjnych, technologii,
surowców
i
materiałów
podczas
projektowania
przedmiotów
ortopedycznych.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
111
Sporz
ą
dzanie
dokumentacji
technologicznej
przedmiotów
ortopedycznych.
Posługiwanie si
ę
dokumentacj
ą
konstrukcyjno-technologiczn
ą
.
Dobieranie metod przetwarzania i obróbki surowców oraz materiałów
wykorzystywanych w technice ortopedycznej.
Wykonywanie obróbki r
ę
cznej i maszynowej materiałów stosowanych
w produkcji przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego.
Stosowanie
gotowych
elementów
i
półfabrykatów
przedmiotów
ortopedycznych w rozwi
ą
zaniach konstrukcyjnych.
Wykonywanie
monta
ż
u
oraz
obróbki
ko
ń
cowej
przedmiotów
ortopedycznych.
Posługiwanie si
ę
przyrz
ą
dami oraz aparatur
ą
pomiarow
ą
.
U
ż
ytkowanie maszyn i urz
ą
dze
ń
stosowanych w produkcji przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego.
Dokonywanie okresowych przegl
ą
dów oraz napraw przedmiotów
ortopedycznych.
Modernizowanie
standardowych
konstrukcji
przedmiotów
ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego.
Planowanie i organizowanie pracy własnej.
Sporz
ą
dzanie kosztorysów, rozlicze
ń
materiałów i czasu pracy.
Wykonywanie pracy zgodnie z przepisami bezpiecze
ń
stwa i higieny
pracy, ochrony przeciwpo
ż
arowej oraz ochrony
ś
rodowiska.
Organizowanie stanowiska pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii.
Korzystanie z ró
ż
nych
ź
ródeł informacji w celu doskonalenia
umiej
ę
tno
ś
ci zawodowych.
3. Wskazania metodyczne do realizacji programu jednostki
Praktyka zawodowa jest form
ą
zaj
ęć
obowi
ą
zkowych realizowanych
po uzyskaniu zaliczenia poprzednich modułów. Program nauczania
jednostki obejmuje tre
ś
ci dotycz
ą
ce projektowania i wykonywania
przedmiotów ortopedycznych i sprz
ę
tu rehabilitacyjnego. Realizacja
programu ma na celu doskonalenie umiej
ę
tno
ś
ci zawodowych nabytych
w szkole.
Praktyk
ę
zawodow
ą
ucze
ń
mo
ż
e odbywa
ć
w zakładach
ortopedycznych, poradni zaopatrzenia ortopedycznego, punktach
dystrybucji
przedmiotów
ortopedycznych,
oddziałach
szpitalnych
i
przychodniach.
Wyboru
miejsca
praktyki
dokonuje
ucze
ń
w porozumieniu z nauczycielem odpowiedzialnym za organizacj
ę
praktyk. W dokonywaniu wyboru miejsca praktyki istotne jest
uwzgl
ę
dnienie predyspozycji i zainteresowa
ń
ucznia. W czasie praktyki
ucze
ń
powinien pracowa
ć
w systemie zgodnym z systemem pracy
placówki. Realizuj
ą
c zadania powinien wykaza
ć
si
ę
inicjatyw
ą
,
samodzielno
ś
ci
ą
i obowi
ą
zkowo
ś
ci
ą
.
„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”
112
W procesie nauczania – uczenia si
ę
nale
ż
y preferowa
ć
metody,
zapewniaj
ą
ce opanowanie przez ucznia umiej
ę
tno
ś
ci twórczego
my
ś
lenia oraz rozwi
ą
zywania problemów, doskonalenie umiej
ę
tno
ś
ci
i nawyków po
żą
danych w realizacji zada
ń
zawodowych.
Do prawidłowej realizacji programu jednostki modułowej niezb
ę
dna
jest dobrze zorganizowana placówka szkolenia praktycznego. Praktyka
zawodowa powinna trwa
ć
2 tygodnie i by
ć
prowadzona w grupach
uczniów licz
ą
cych nie wi
ę
cej ni
ż
6–8 osób.
Realizuj
ą
c program jednostki modułowej, nale
ż
y umo
ż
liwi
ć
uczniom
doskonalenie
umiej
ę
tno
ś
ci
interpersonalnych
podczas kontaktów
z osob
ą
niepełnosprawn
ą
.
Opiekun praktyk, przed dopuszczeniem uczniów do wykonywania
zada
ń
zaplanowanych w programie nauczania, powinien sprawdzi
ć
znajomo
ść
przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
4. Propozycje metod sprawdzania i oceny osi
ą
gni
ęć
edukacyjnych ucznia
Sprawdzanie i ocenianie osi
ą
gni
ęć
ucznia powinno odbywa
ć
si
ę
systematycznie przez cały czas trwania praktyki zawodowej według
ustalonych kryteriów, z którymi ucze
ń
powinien by
ć
zapoznany przed
rozpocz
ę
ciem realizacji jednostki modułowej.
Dokonuj
ą
c oceny nauczyciel powinien zwraca
ć
uwag
ę
na:
– poziom wykonywanych czynno
ś
ci i zada
ń
zawodowych w odniesieniu
do obowi
ą
zuj
ą
cych procedur post
ę
powania,
– poprawno
ść
komunikowania si
ę
, współpracy i współdziałania
w zespole i z podopiecznymi,
– poprawno
ść
okre
ś
lania celu działania i stopie
ń
jego osi
ą
gni
ę
cia,
– samodzielno
ść
w podejmowaniu decyzji i działaniu,
– satysfakcja pacjenta/klienta z wykonanej usługi,
– jako
ść
wykonanej pracy,
– przestrzeganie przepisów bezpiecze
ń
stwa i higieny pracy.
Przedmiotem oceny powinna by
ć
tak
ż
e postawa zawodowa ucznia:
– odpowiedzialno
ść
za wykonywane zadania,
– aktywno
ść
, zdyscyplinowanie, gotowo
ść
do ci
ą
głego rozwoju,
– post
ę
powanie zgodnie z zasadami etyki.
Sprawdzanie osi
ą
gni
ęć
praktycznych mo
ż
e odbywa
ć
si
ę
na podstawie
obserwacji
bezpo
ś
redniej,
wykonanego
projektu,
sprawdzianów
praktycznych z zadaniami typu próba pracy.
Na zako
ń
czenie programu jednostki modułowej opiekun praktyki
zawodowej powinien wystawi
ć
ocen
ę
ko
ń
cow
ą
, opini
ę
o pracy
i post
ę
pach ucznia oraz udokumentowa
ć
przebieg praktyki.