„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

MINISTERSTWO EDUKACJI

NARODOWEJ

Anna Syska

Prowadzenie wywiadu chorobowego
322[03].Z1.01

Poradnik dla nauczyciela

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy
Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

1

Recenzenci:

lek. med. Konrad Szymczyk
mgr Katarzyna Zarębska



Opracowanie redakcyjne:
mgr Anna Syska



Konsultacja:
mgr Ewa Kawczyńska-Kiełbasa








Poradnik stanowi obudowę dydaktyczną programu jednostki modułowej 322[03].Z1.01
„Prowadzenie wywiadu chorobowego”,

zawartego w modułowym programie nauczania dla

zawodu higienistka stomatologiczna.

Wydawca

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

2

SPIS TREŚCI

1.

Wprowadzenie

3

2.

Wymagania wstępne

4

3.

Cele kształcenia

5

4.

Przykładowe scenariusze zajęć

6

5.

Ćwiczenia

10

5.1.

Badania przesiewowe i podstawowa terminologia

10

5.1.1.

Ć

wiczenia

10

5.2.

Badania podmiotowe i ankietowe

13

5.2.1.

Ć

wiczenia

13

5.3.

Wywiad z pacjentem

17

5.3.1.

Ć

wiczenia

17

5.4.

Dokumentacja medyczna i zasady etyki

21

5.4.1.

Ć

wiczenia

21

6.

Ewaluacja osiągnięć ucznia

24

7.

Literatura

37

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

3

1. WPROWADZENIE

Przekazujemy Państwu Poradnik dla nauczyciela, który będzie pomocny w prowadzeniu

zajęć dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie higienistka stomatologiczna.

W poradniku zamieszczono:

–

wymagania wstępne, umiejętności jakie powinien posiadać uczeń przed przystąpieniem
do realizacji jednostki modułowej,

–

cele kształcenia, umiejętności jakie uczeń opanuje podczas realizacji programu jednostki
modułowej,

–

przykładowe scenariusze zajęć,

–

ć

wiczenia zawierające wskazówki do realizacji, zalecane metody nauczania–uczenia się

oraz środki dydaktyczne,

–

ewaluację osiągnięć, po zrealizowaniu programu jednostki modułowej pozwoli ocenić
poziom nabytych umiejętności,

–

wykaz literatury.
Wskazane jest, aby zajęcia dydaktyczne były prowadzone różnymi metodami ze

szczególnym uwzględnieniem następujących metod nauczania: wykładu, ćwiczeń
praktycznych, dyskusji dydaktycznej, metody analizy przypadków.

Formy organizacyjne pracy uczniów mogą być zróżnicowane, od samodzielnej do

zespołowej.

Schemat układu jednostek modułowych

322[03].Z1.01

Prowadzenie wywiadu

chorobowego

322[03].Z1

Badania stomatologiczne

322[03].Z1.02

Wykonywanie badań jamy ustnej

322[03].Z1.03

Opracowywanie planu profilaktyczno-

leczniczego

322[03].Z1.04

Prowadzenie dokumentacji

stomatologicznej

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

4

2. WYMAGANIA WSTĘPNE

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:

–

korzystać z różnych źródeł informacji,

–

posługiwać się podstawową terminologią stomatologiczną,

–

stosować zasady higieny jamy ustnej,

–

rozróżniać choroby jamy ustnej,

–

rozwiązywać problemy w zakresie badań podmiotowych,

–

planować profilaktykę chorób jamy ustnej,

–

komunikować się z uczestnikami procesu pracy,

–

rozwiązywać problemy w zakresie wykonywania zadań zawodowych,

–

obsługiwać komputer z dostępem do Internetu,

–

współpracować w grupie.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

5

3. CELE KSZTAŁCENIA

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej, uczeń powinien umieć:

−

zdefiniować pojęcia: zdrowie, choroba, badania przesiewowe,

−

określić zasady przeprowadzania badań podmiotowo-ankietowych pacjentów,

−

określić zasady przeprowadzania stomatologicznego badania podmiotowego dla celów
kariologicznych, periodontologicznych i ortodontycznych,

−

nawiązać kontakt z pacjentem,

−

ocenić możliwości komunikacyjne osób w różnym wieku,

−

uzyskać informacje dotyczące przebytych i współistniejących chorób oraz wykonywanych
zabiegów operacyjnych,

−

uzyskać informacje dotyczące przyjmowanych leków oraz występujących uczuleń,

−

uzyskać informacje na temat występujących dolegliwości stomatologicznych,

−

ocenić jakość przeprowadzonego badania podmiotowego oraz dokonać interpretacji jego
wyników,

−

udokumentować informacje w indywidualnej karcie pacjenta,

−

zastosować ogólnie przyjęte normy etyczne.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

6

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ

Scenariusz zajęć 1

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Higienistka stomatologiczna 322[03]

Moduł:

Badania stomatologiczne 322[03].Z1

Jednostka modułowa:

Prowadzenie wywiadu chorobowego 322[03].Z1.01

Temat: Prowadzenie wywiadu z pacjentem.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności przeprowadzenia wywiadu z pacjentem.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
–

uzasadnić konieczność przeprowadzania wywiadu z pacjentem,

–

wymienić elementy dialogu pacjenta ze stomatologiem,

–

scharakteryzować częste schorzenia pacjentów,

–

uzasadnić wybór odpowiednich metod wywiadu z pacjentem,

–

sporządzić harmonogram prawidłowej wizyty u stomatologa,

–

przedstawić kategorie pacjentów,

W czasie zajęć będą kształtowane następujące umiejętności ponadzawodowe:
–

praca w zespole,

–

przydział zadań zawodowych,

–

ocena stopnia wykonania zadania.

Metody nauczania–uczenia się:

−

pogadanka,

−

dyskusja dydaktyczna,

−

ć

wuczenie.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca w 3–4-osobych grupach.

Czas: 4 godziny dydaktyczne.

Środki dydaktyczne:

−

plansze,

−

arkusze papieru,

−

rzutnik multimedialny,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

Poradnik dla ucznia.

Zadanie dla ucznia:

Opracuj plan wywiadu stomatologa z pacjentem.

Przebieg zajęć:
Etap wstępny
1.

Podanie tematu zajęć.

2.

Wyjaśnienie uczniom celu ogólnego i celów szczegółowych zajęć.

3.

Podział uczniów na zespoły zadaniowe i wybór lidera.

4.

Wyjaśnienie zasad pracy w zespole.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

7

Etap właściwy

Praca w zespołach.

Etap I. Informacje
1.

Nauczyciel omawia istotę prawidłowo zaplanowanej wizyty u stomatologa. Przedstawia
jej strukturę.

2.

Nauczyciel omawia poszczególne elementy wywiadu z pacjentem.

3.

Nauczyciel daje zespołom możliwość zadawania pytań i określenia dolegliwości, z którą
pacjent zgłosił się.

Etap II. Konstrukcja planu wywiadu w zespołach zadaniowych
1.

Zespoły określają rodzaje pytań do poszczególnych schorzeń.

2.

Dyskusja w zespołach nad treściami, jakie powinny znajdować się w poszczególnych
elementach wywiadu z pacjentem.

3.

Lider zespołu przydziela każdemu członkowi zespołu do opracowania dwa dialogi do
przedstawienia.

4.

Uczniowie pracują samodzielnie, zapisując na kartkach treści, jakie powinny znaleźć się
w przydzielonym dialogu.

5.

Uczniowie w ramach zespołu wymieniają się kartkami i ewentualnie dopisują swoje
propozycje.

6.

Lider zespołu zbiera wszystkie karteczki i wspólnie z zespołem ustalają ostateczną wersję
wywiadu z pacjentem.

Etap III. Prezentacja w formie multimedialnej projektu: „Dialog z pacjentem”
1.

Każdy zespół w ciągu tygodnia ma przygotować prezentację multimedialną wywiadu
z pacjentem.

2.

Na zajęciach każdy zespół przedstawia prezentację multimedialną, omawiając i uzasadniając
treści zawarte w wywiadzie oraz określa rodzaj schorzenia.

Etap IV. Ocena projektów
1.

Nauczyciel wraz z uczniami ocenia plany wywiadu z pacjentem pod kątem poprawności
i atrakcyjności prezentacji.

2.

Nauczyciel przydziela każdemu zespołowi punkty za prezentację.

3.

Uczniowie w zespole rozdzielają punkty w zależności od stopnia zaangażowania
w przygotowanie prezentacji.

Etap V. Podsumowanie
1.

Uczniowie uzasadniają potrzebę tworzenia planu wywiadu z pacjentem, zwłaszcza
w sytuacji, kiedy zgłasza się do dentysty po raz pierwszy.

2.

Uczniowie omawiają trudności, jakie napotkali w trakcie realizacji zadania.

Praca domowa

Wyszukaj w Internecie przykładowy plan wywiadu z pacjentem.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

8

Scenariusz zajęć 2

Osoba prowadząca

…………………………………….………….

Modułowy program nauczania:

Higienistka stomatologiczna 322[03]

Moduł:

Badania stomatologiczne 322[03].Z1

Jednostka modułowa:

Prowadzenie wywiadu chorobowego 322[03].Z1.01

Temat: Zasady prowadzenia dokumentacji.

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności analizy dokumentacji.

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć:
–

wskazać źródła informacji o chorobie pacjenta,

–

rozróżnić dokumentację wewnętrzną i zewnętrzną,

–

przeprowadzić analizę dokumentacji,

–

rozróżnić zasady etyczne.

Metody nauczania–uczenia się:

−

dyskusja dydaktyczna,

−

ć

wiczenie.

Formy organizacyjne pracy uczniów:

−

praca zespołowa.

Czas: 3 godzin dydaktycznych.

Środki dydaktyczne:

−

arkusze papieru,

−

Poradnika dla ucznia,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

rzutnik multimedialny,

−

Panorama firm,

−

katalogi branżowe,

−

prasa.

Przebieg zajęć:

Etap I
1.

Określenie tematu zajęć.

2.

Wyjaśnienie tematu, celu ogólnego i celów szczegółowych.

3.

Przedstawienie uczniom zadania:

−

zaplanuj pracę stomatologa, który zaczyna swoją pracę i pragnie mieć
uporządkowaną dokumentację, oraz chce przestrzegać zasad etyki.

4.

Przypomnienie zasad pracy w zespole.

5.

Podział uczniów na cztery zespoły zadaniowe.

6.

Przydział ról poszczególnym zespołom:

−

dwa zespoły pełnią rolę stomatologów chcących przestrzegać zasady etyki,

−

pozostałe dwa zespoły pełnią rolę stomatologów, którzy chcą uporządkować
dokumentację.

7.

Zespoły zadaniowe opracowują strategię działania.

8.

Zespoły poszukują informacji o karcie pacjenta oraz zasadach etyki stomatologa.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

9

9.

Dwa zespoły planujące zadania stomatologów pracujących zgodnie z etyką.

10.

Pozostałe zespoły przygotowują informacje o dokumentacji i prezentacja multimedialną.

Etap II
1.

Prezentacja informacji o dokumentacji.

2.

Wybór zespołu, który najlepiej określił etyczne zasady dentysty.

3.

Wybór zespołu, który najlepiej zdefiniował i przedstawił kartę pacjenta.

4.

Nauczyciel ocenia pracę zespołów przydzielając im punkty, które uczniowie rozdzielają
w zależności od stopnia zaangażowania w przygotowanie i prezentację zadania.

Zakończenie zajęć

Nauczyciel przypomina uczniom skąd można uzyskać informację na temat etyki

lekarskiej i dokumentacji.

Praca domowa

Wyszukaj przykłady dokumentacji prowadzonych w szpitalach o różnej specyfice oraz

materiały określające zasady etyki dla innych zawodów.

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach:

−

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych
umiejętności.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

10

5.

ĆWICZENIA

5.1. Badania przesiewowe i podstawowa terminologia

5.1.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeczytaj stwierdzenia zawarte w tabeli i zaznacz czy są one prawdziwe, czy fałszywe.

Tabela do ćwiczenia 1

STWIERDZENIA

PRAWDA

FAŁSZ

Palenie papierosów nie szkodzi zdrowiu.

Mamy wpływ na swoje zdrowie.

Badania przesiewowe są tylko w stomatologii.

Polacy często chorują na nadciśnienie.

Czynniki ryzyka to np. stres.

Zdrowie to nieosiągalny stan w naszych czasach.

Badania przesiewowe wykonują tylko sanitariusze.

Na wynik badań przesiewowych ma wpływ grupa krwi.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować materiał nauczania dotyczący badań przesiewowych,

2)

przeczytać zdania, zawarte w tabeli,

3)

postawić X w odpowiedniej kolumnie,

4)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Na podstawie analizy przypadków, zidentyfikuj, który z wymienionych mężczyzn ma

największe predyspozycje do chorób, zaś który jest najzdrowszy.

Opisy przypadków
Przypadek A

Paweł jeździ często na rowerze, wieczorem, gdy wraca z pracy siada przed telewizorem.

Delektuje się chipsami, bądź spożywaniem schabowego o 22 w nocy. W pracy jest
szanowanym szefem, jednak „wyścig szczurów” strasznie go stresuje.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

11

Przypadek B

Adam zaczyna „weekend od środy”, wtedy to z kolegami zaczyna odwiedzać wszystkie

bary w mieście. Uwielbia drinki, whisky i mocne papierosy. W pracy wieczny stres połączony
z problemami osobistymi nie daje mu spokoju, relaksuje się, kiedy zaprosi koleżankę na
późną, obfitą kolację.

Przypadek C

Grzegorz regularnie chodzi na badania kontrolne, rozmawia ze swoim lekarzem

o higienie zdrowia. Ma również wspaniałego stomatologa, który wpaja mu zasady higieny
jamy ustnej. Biega dwa razy w tygodniu, nie pali papierosów, a alkohol spożywa tylko
okazyjnie.

Najbardziej zdrowym mężczyzną jest …….., ponieważ ……………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………..
…………………………………………………………………………………………………...
Największe prawdopodobieństwo choroby występuje u ……….., ponieważ ………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………………...
…………………………………………………………………………………………….……..

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować materiał nauczania dotyczący badań przesiewowych,

2)

przeanalizować przypadki,

3)

zidentyfikować cechy zdrowego i chorego człowieka,

4)

zidentyfikować najbardziej chorego i najbardziej zdrowego mężczyznę,

5)

wyniki przedstawić ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

analiza przypadku.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Uzasadnij konieczność przeprowadzania badań przesiewowych, zidentyfikuj ich mocne

i słabe strony. Czy jest korzystne dla pacjenta, że takie badania można wykonać?

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

12

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować materiał nauczania dotyczący badań przesiewowych,

2)

przeanalizować informacje z różnych źródeł o badaniach przesiewowych,

3)

przeanalizować mocne i słabe stron badań przesiewowych,

4)

przedstawić graficznie wnioski,

5)

wyniki zaprezentować na forum.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna,

−

metaplan.

Ś

rodki dydaktyczne:

–

komputer z dostępem do Internetu,

–

arkusz papieru,

–

Poradnik dla ucznia,

–

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 4

Uzupełnij rysunek dziedzinami medycyny, w których stosuje się najczęściej badania

przesiewowe.

Bł

ą

d!

Rysunek do ćwiczenia 4

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować materiał nauczania dotyczący badań przesiewowych,

2)

wyszukać odpowiednie dziedziny medycyny, w których najczęściej przeprowadza się
badania przesiewowe,

3)

dokonać oceny celu przeprowadzania badań przesiewowych.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Poradnik dla ucznia,

−

komputer z dostępem do Internetu.

Badania

przesiewowe

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

13

5.2. Badania podmiotowe i ankietowe

4.2.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeczytaj zdania zawarte w tabeli i zaznacz czy są one prawdziwe czy fałszywe.

Tabela do ćwiczenia 1

ZDANIA

PRAWDA

FAŁSZ

Zapalenie przyzębia to paradontoza.

Ubytki zębów to próchnica.

Wada zgryzu to paradontoza.

Ból samoistny występuje pod wpływem bodźców zewnętrznych.

Higiena jamy ustnej nie ma wpływu na powstawanie próchnicy.

Ś

cieranie zębów może spowodować poważne zaburzenia ortodontyczne.

Czas ma wpływ na powstanie paradontozy.

Badanie podmiotowe to badanie fizykalne.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować materiał nauczania dotyczący badań podmiotowych,

2)

przeczytać zdania zawarte w tabeli,

3)

postawić X w odpowiedniej kolumnie,

4)

zaprezentować ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

Poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Zidentyfikuj czynniki wpływające na powstawanie paradontozy.

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować materiał nauczania dotyczący badań podmiotowych,

2)

wybrać dwie sytuacje opisujące profilaktykę paradontozy,

3)

wskazać odpowiednie czynniki wpływające na powstanie paradontozy,

4)

przeprowadzić ocenę rodzajów paradontozy.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

14

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

Poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Wstaw w brakujące miejsca słowa: stomatolog, wskaźnik próchnicy, wywiad z pacjentem,

badania podmiotowe, alergia, krwawienie dziąseł, tak aby zdania były prawidłowo sformułowane.

Stomatolog zanim przejdzie do badania przedmiotowego, powinien przeprowadzić

…………………………………………………………………………………………………

Dane pacjenta, wiek, przebyte choroby, przyjmowanie leków, alergie to wszystko

wchodzi w skład ……………………………………………………………………..………

Paradontoza objawia się najczęściej …………………………………………………….
PUW to symbol ………………………………………………………………………….
Borowaniem zębów i przeprowadzaniem wywiadu z pacjentem zajmuje się …………….
Kichanie, katar sienny, przyjmowanie leków przeciwhistaminowych, stany zapalne po

materiałach wypełniających zęba, te czynniki mogą świadczyć o występowaniu ………
……………………………………

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować materiał nauczania dotyczący badań podmiotowych,

2)

przeczytać zdania,

3)

wstawić brakujące wyrazy,

4)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 4

Zainscenizuj wizytę u stomatologa pacjenta cierpiącego na:

−

krwawienie z dziąseł,

−

próchnicę.

Przeprowadź badanie podmiotowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

15

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować materiał nauczania dotyczący badań podmiotowych,

2)

zaplanować scenkę,

3)

wcielić się w rolę pacjenta lub lekarza,

4)

prawidłowo przeprowadzić badanie podmiotowe,

5)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

inscenizacja.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

Poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 5

Wpisz na rysunku czynniki wpływające na powstawanie próchnicy.

Rysunek do ćwiczenia 5

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować materiał nauczania dotyczący badań podmiotowych,

2)

wymienić czynniki wpływające na powstanie próchnicy,

3)

uzupełnić rysunek,

4)

dokonać oceny czynników ryzyka próchnicy,

5)

zaprezentować wynik ćwiczenia.

Próchnica

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

16

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

17

5.3. Wywiad z pacjentem

5.3.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeczytaj zdania zawarte w tabeli i zaznacz czy są one prawdziwe czy fałszywe.

Tabela do ćwiczenia 1

ZDANIA

PRAWDA

FAŁSZ

Dentysta powinien przeprowadzić wywiad z pacjentem.

Stomatolog nie musi wzbudzać empatii.

Dentystę nie interesują leki przyjmowane przez chorego.

Z pacjentami w różnym wieku w inny sposób lekarz powinien rozmawiać.

Lekarz każdemu może polecić NLPZ.

Pacjent nie musi informować lekarza, że choruje na WZW B (wirusowe zapalenie
wątroby typu B).

Alergia nie ma wpływu na leczenie.

Pacjent po wszczepieniu zastawek serca wymaga specjalnego traktowania.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować materiał nauczania dotyczący prowadzenia wywiadu z pacjentem,

2)

przeczytać zdania zawarte w tabeli,

3)

postawić X w odpowiedniej kolumnie,

4)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 2

Przeprowadź analizę przypadków i odpowiedz na pytania:

1.

Jak powinien zachowywać się lekarz w stosunku do pacjenta?

2.

Jakie pytania powinien zadawać lekarz?

3.

Który z przedstawionych przypadków jest korzystniejszy dla pacjenta?

4.

Dlaczego stomatolog musi pamiętać o przeprowadzeniu wywiadu z pacjentem?

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

18

Opisy przypadków
Przypadek A

Do stomatologa przychodzi pacjent po raz pierwszy. Lekarz w pośpiechu zakłada fartuch,

nie patrzy na pacjenta, mówi bardzo cicho, aby chory usiadł na fotelu. Zapomina
o nawiązaniu kontaktu z pacjentem i w pośpiechu prosi, aby pacjent otworzył jamę ustną, nie
pytając o nic zaczyna borować pierwszy napotkany ubytek.

Przypadek B

Dentystę odwiedza po raz pierwszy pacjent w średnim wieku. Stomatolog wita go ciepło,

zaprasza do gabinetu, następnie pyta w jakim wieku jest chory, czy ostatnio przebył jakieś
operacje i czy ma skłonności do alergii. Następnie pyta się o dolegliwości z jakimi przyszedł,
analizuje wiadomości jakie uzyskał i zaczyna pracę.

Przypadek C

Lekarz przyjmuje po raz pierwszy pacjenta. Wypytuje się go o dolegliwości z którymi

przyszedł i czym prędzej zaczyna pracę. W trakcie zabiegu następują komplikacje, bo pacjent
ma zaburzenia krzepnięcia krwi i epilepsję.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować materiał nauczania dotyczący prowadzenia wywiadu z pacjentem,

2)

przeprowadzić analizę przypadków,

3)

odpowiedzieć na pytania,

4)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 3

Przedstaw scenki, w których jedna osoba będzie pacjentem, druga stomatologiem:

−

pacjentem jest osoba starsza, nieśmiała, małomówna i bojaźliwa, stomatologiem jest
osoba młoda, chętna do pracy, ale z małym doświadczeniem,

−

pacjentem jest nastolatek, stomatologiem osoba starsza, zmęczona.

W scenkach staraj się pokazać:

−

jakie cechy powinien posiadać stomatolog,

−

jak nie powinien rozmawiać z pacjentem,

−

jakie dane lekarz powinien uzyskać od pacjenta.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

19

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować materiał nauczania dotyczący prowadzenia wywiadu z pacjentem,

2)

ułożyć scenariusz scenek, w których zawarte będą odpowiedzi na zadane pytania,

3)

zaprezentować scenkę,

4)

przeprowadzić dyskusję na temat scenek.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna,

−

inscenizacja.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Ćwiczenie 4

Zidentyfikuj czynniki wpływające na prawidłowo przeprowadzoną wizytę u stomatologa.

Wskazówki do realizacji.

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia.

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować materiał nauczania dotyczący prowadzenia wywiadu z pacjentem,

2)

wybrać dwie sytuacje, dla których planuje przeprowadzić analizę wizyty u stomatologa,

3)

wyszukać odpowiednie cechy stomatologa,

4)

przeprowadzić ocenę wywiadu z pacjentem,

5)

zaprezentować wykonane ćwiczenie.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

Poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

20

Ćwiczenie 5

Wpisz do tabeli najczęściej zadawane pytania podczas wywiadu stomatologicznego

dotyczące czynników ryzyka próchnicy.

Tabela do ćwiczenia 5

PYTANIA

Wskazówki do realizacji
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować materiał nauczania dotyczący prowadzenia wywiadu z pacjentem,

2)

wyszukać pytania stosowane w wywiadzie,

3)

przeprowadzić ocenę czynników ryzyka próchnicy.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

21

5.4. Dokumentacja medyczna i zasady etyki

5.4.1. Ćwiczenia

Ćwiczenie 1

Przeanalizuj zawarte w Kodeksie Etyki Lekarskiej informacje dotyczące przechowywania

dokumentacji medycznej. Odpowiedz na pytania:

−

jak jest definiowana dokumentacja medyczna?

−

czy spotkałeś się już kiedyś z taką dokumentacją?

−

czy lekarz, który nie przechowuje zgodnie z zasadami dokumentacji medycznej postępuje
etycznie?

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować materiał nauczania dotyczący dokumentacji medycznej,

2)

wyszukać w Kodeksie Etyki Lekarskiej informacje o dokumentacji medycznej,

3)

przeanalizuj ustawę,

4)

odpowiedzieć na pytania,

5)

przedyskutować odpowiedzi w grupie,

6)

przedstawić wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Kodeks Etyki Lekarskiej,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

Poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 2

Wymień i scharakteryzuj cechy lekarza stomatologa, który działa zgodnie z etyką. Jaki

ma to wpływ na kształtowanie jego wizerunku?

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować materiał nauczania dotyczący zasad etyki,

2)

scharakteryzować cechy lekarza działającego zgodnie z etyką,

3)

przedstawić wyniki ćwiczenia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

22

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Kodeks Etyki Lekarskiej,

−

Poradnik dla ucznia.

Ćwiczenie 3

Przeprowadź rozmowę z pacjentem, który przyszedł kilka minut po zakończeniu Twojej

pracy, oraz z pacjentem, który przynosi dodatkowe pieniądze za badania. Uwzględnij zasady
etyki lekarskiej.

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować materiał nauczania dotyczący zasad etyki,

2)

wyszukać w Kodeksie etyki jakich sytuacji lekarz powinien unikać,

3)

przeanalizować zasady etyczne,

4)

przeprowadzić scenki w formie dialogu,

5)

przedyskutować treści scenek grupie,

6)

zaprezentować wnioski z ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

inscenizacja,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Kodeks Etyki Lekarskiej,

−

komputer z dostępem do Internetu,

−

Poradnik dla ucznia.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

23

Ćwiczenie 4

Wpisz na rysunku podstawowe cechy dokumentacji stomatologicznej.

Rysunek do ćwiczenia 4

Wskazówki do realizacji

Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić zakres

i sposób wykonania ćwiczenia oraz wskazać źródła informacji.

Sposób wykonania ćwiczenia

Uczeń powinien:

1)

przeanalizować materiał nauczania dotyczący dokumentacji medycznej,

2)

wyszukać cechy dokumentacji,

3)

przeanalizować wyszukane cechy,

4)

uzupełnić rysunek,

5)

zaprezentować wyniki ćwiczenia.

Zalecane metody nauczania–uczenia się:

−

ć

wiczenie,

−

dyskusja dydaktyczna.

Ś

rodki dydaktyczne:

−

Poradnik dla ucznia,

−

literatura zgodna z punktem 7 Poradnika dla nauczyciela.

Dokumentacja

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

24

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego

TEST 1
Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Prowadzenie wywiadu
chorobowego”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 3, 5, 7, 10, 11, 12, 13, 14, 16, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 4, 6, 8, 9, 15, 17, 18 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 6 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. d, 3. c, 4. d, 5. c, 6. d, 7.d, 8. c, 9. d, 10. b, 11. a,

12. b, 13. c, 14. c, 15. d, 16. c, 17. b, 18. b, 19. d, 20. a.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Rozróżnić specjalność lekarską

A

P

c

2

Zidentyfikować badania przesiewowe

B

P

d

3

Zidentyfikować środki do pielęgnacji jamy
ustnej

A

P

c

4

Rozróżnić środki o działaniu
przeciwpróchniczym

C

PP

d

5

Określić środki do pielęgnacji zębów

A

P

c

6

Zidentyfikować zasady higieny jamy ustnej

C

PP

d

7

Rozróżnić czynniki powodujące próchnicę

B

P

d

8

Wskazać objawy paradontozy

C

PP

c

9

Zidentyfikować cele badań

C

PP

d

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

25

10

Rozróżnić metody badania podmiotowego

B

P

b

11

Określić czynniki wpływające na stan zębów

B

P

a

12

Zidentyfikować przysięgę Hipokratesa

A

P

b

13

Określić rangę badań profilaktycznych.

B

P

c

14

Wskazać źródło pomocy w razie urazu zębów

B

P

c

15

Zidentyfikować informacje w wywiadzie
lekarskim

C

PP

d

16

Rozróżnić objawy choroby zębów

B

P

c

17

Rozróżnić środki znieczulające

C

PP

b

18

Zidentyfikować osoby uprawnione do
przeprowadzania badań stomatologicznych

C

PP

b

19

Rozróżnić leki jakie mogą stosować kobiety
w ciąży podczas leczenia stomatologicznego

B

P

d

20

Zidentyfikować pojęcie badania podmiotowego

A

P

a

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

26

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję.

7.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszystkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielenia odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Tobie sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Tobie wolny czas.

8.

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Lekarz, który zajmuje się leczeniem zębów i higieną jamy ustnej to
a)

higienista.

b)

internista.

c)

dentysta.

d)

dermatolog.

2.

Badania przesiewowe przeprowadza się
a)

tylko u osób dorosłych.

b)

tylko u dzieci.

c)

tylko u kobiet w ciąży.

d)

u dzieci i osób dorosłych.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

27

3.

Szczoteczki do mycia zębów nie należy przechowywać
a)

w kubeczku.

b)

blisko pasty do zębów.

c)

w zamkniętym pudełeczku.

d)

w łazience.

4.

Głównym składnikiem w pastach działającym przeciwpróchniczo jest
a)

wapń.

b)

woda.

c)

ż

elazo.

d)

fluor.

5.

Nici stomatologiczne służą do
a)

higieny języka.

b)

zabiegów stomatologicznych.

c)

czyszczenia przestrzeni międzyzębowych.

d)

dekoracji gabinetu stomatologicznego.

6.

Higiena jamy ustnej polega
a)

tylko na regularnym myciu zębów.

b)

tylko na płukaniu jamy ustnej.

c)

tylko na nitkowaniu.

d)

na myciu zębów, płukaniu i nitkowaniu.

7.

Węglowodany powodują
a)

wzrost zębów mlecznych.

b)

zmianę pH.

c)

próchnicę.

d)

próchnicę i zmieniają pH jamy ustnej.

8.

Krwawiące dziąsła to objaw
a)

rosnącego zęba.

b)

polepszenia się stanu jamy ustnej.

c)

paradontozy.

d)

wad żuchwy.

9.

Badania przesiewowe przeprowadza się w celach
a)

polepszenia gleby, upraw.

b)

ekologicznych, ulepszenia żywności ekologicznej.

c)

farmaceutycznych, udoskonalenia farmakologii.

d)

medycznych, profilaktycznych.

10.

Stomatolog przed przystąpieniem do badania przedmiotowego powinien przeprowadzić
a)

borowanie zęba.

b)

wywiad z pacjentem.

c)

diagnozę.

d)

badanie przesiewowe.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

28

11.

Na stan zdrowia zębów ma wpływ
a)

higiena jamy ustnej, dieta.

b)

stan wiertła stomatologiczne.

c)

precyzja stomatologa.

d)

tylko dieta.

12.

Lekarz składa przysięgę według praw etyki
a)

Sokratesa.

b)

Hipokratesa.

c)

Seneki.

d)

Arystotelesa.

13.

W stomatologii ważniejsza od leczenia jest
a)

miła aparycja stomatologa.

b)

higieniczny gabinet.

c)

profilaktyka.

d)

niska cena zbiegu.

14.

Jeśli pojawiają się widoczne urazy zębów, należy zwrócić się do
a)

ortopedy.

b)

chirurga.

c)

ortodonty.

d)

pielęgniarki.

15.

W wywiadzie lekarskim nie znajduje się
a)

wiek pacjenta.

b)

choroba na jakie cierpi.

c)

leki jakie przyjmuje.

d)

pytanie o wyznanie religijne.

16.

Objawami próchnicy są
a)

bóle w klatce piersiowej.

b)

zawroty głowy.

c)

bóle zębów.

d)

krwawienie dziąseł.

17.

Lidokaina to środek
a)

zapobiegający próchnicy.

b)

stosowany do znieczuleń.

c)

składnik pasty.

d)

związek o budowie fenolowej.

18.

Badanie przesiewowe jest przeprowadzane
a)

tylko przez lekarzy.

b)

przez lekarzy i pielęgniarki.

c)

tylko przez pielęgniarki.

d)

tylko przez stomatologów.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

29

19.

Kobiety w ciąży mogą spożywać NLPZ
a)

bez przeciwwskazań.

b)

nawet przekraczać dawki terapeutyczne tych leków.

c)

codziennie.

d)

w określonych warunkach, jedynie po konsultacji z lekarzem.

20.

Badania podmiotowe mogą składać się z
a)

wywiadu z pacjentem.

b)

badania przedmiotowego.

c)

badania przesiewowego.

d)

badania toksykologicznego.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

30

KARTA ODPOWIEDZI

Imię i nazwisko..........................................................................................

Prowadzenie wywiadu chorobowego

Zakreśl poprawną odpowiedź.

Nr

zadania

Odpowiedź

Punkty

1

a

b

c

d

2

a

b

c

d

3

a

b

c

d

4

a

b

c

d

5

a

b

c

d

6

a

b

c

d

7

a

b

c

d

8

a

b

c

d

9

a

b

c

d

10

a

b

c

d

11

a

b

c

d

12

a

b

c

d

13

a

b

c

d

14

a

b

c

d

15

a

b

c

d

16

a

b

c

d

17

a

b

c

d

18

a

b

c

d

19

a

b

c

d

20

a

b

c

d

Razem:

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

31

TEST 2

Test dwustopniowy do jednostki modułowej „Prowadzenie wywiadu
chorobowego”

Test składa się z 20 zadań wielokrotnego wyboru, z których:

−

zadania 1, 2, 4, 5, 8, 9, 10, 11, 12, 13, 14, 16, 17, 19, 20 są z poziomu podstawowego,

−

zadania 3, 6, 7, 15, 18 są z poziomu ponadpodstawowego.

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt

Za każdą prawidłową odpowiedź uczeń otrzymuje 1 punkt. Za złą odpowiedź lub jej brak

uczeń otrzymuje 0 punktów.

Proponuje się następujące normy wymagań – uczeń otrzyma następujące
oceny szkolne:

−

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10 zadań z poziomu podstawowego,

−

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 12 zadań z poziomu podstawowego,

−

dobry – za rozwiązanie 14 zadań, w tym co najmniej 3 z poziomu ponadpodstawowego,

−

bardzo dobry – za rozwiązanie 18 zadań, w tym co najmniej 4 z poziomu
ponadpodstawowego.

Klucz odpowiedzi: 1. c, 2. c, 3. d, 4. c, 5. d, 6. c, 7. c, 8. a, 9. a, 10. c, 11. c,

12. b, 13. a, 14. d, 15. b, 16. c, 17. d, 18. d, 19. b, 20. b.

Plan testu

Nr

zad.

Cel operacyjny

(mierzone osiągnięcia ucznia)

Kategoria

celu

Poziom

wymagań

Poprawna

odpowiedź

1

Określić zasady etyki lekarskiej

B

P

c

2

Zidentyfikować zasady wypełniania recept

B

P

c

3

Rozróżnić objawy choroby dziąseł.

C

PP

d

4

Rozróżnić specjalności lekarskie.

A

P

c

5

Określić czynniki ryzyka choroby

A

P

d

6

Zidentyfikować rodzaje chorób

C

PP

c

7

Rozróżnić metody badania przedmiotowego

C

PP

c

8

Zdefiniować pojęcie badania podmiotowego

B

P

a

9

Określić czynniki wpływające na wzrost
wydzielania śliny

B

PP

a

10

Zidentyfikować czynniki powodujące
próchnicę

B

P

c

11

Określić czas tworzenia próchnicy

B

P

c

12

Wskazać metody higieny jamy ustnej

A

P

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

32

13

Rozróżnić rodzaje dokumentacji

B

P

a

14

Określić znaczenie higieny jamy ustnej

B

P

d

15

Zidentyfikować rodzaje pacjentów

C

PP

b

16

Określić czynniki wywołujące wzrost
wydzielania śliny

B

P

c

17

Zidentyfikować elementy historii choroby

B

P

d

18

Rozróżnić badanie przedmiotowe

C

PP

d

19

Zidentyfikować czynniki wskazujące na
wadę zgryzu

B

P

b

20

Rozróżnić środki do higieny jamy ustnej

A

P

b

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

33

Przebieg testowania

Instrukcja dla nauczyciela

1.

Ustal z uczniami termin przeprowadzenia sprawdzianu z wyprzedzeniem co najmniej
jednotygodniowym.

2.

Omów z uczniami cel stosowania pomiaru dydaktycznego.

3.

Zapoznaj uczniów z rodzajem zadań podanych w zestawie oraz z zasadami punktowania.

4.

Przygotuj odpowiednią liczbę testów.

5.

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania zadań.

6.

Przed rozpoczęciem testu przeczytaj uczniom instrukcję.

7.

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wszystkie wątpliwości wyjaśnij.

8.

Nie przekraczaj czasu przeznaczonego na test.

9.

Kilka minut przed zakończeniem testu przypomnij uczniom o zbliżającym się czasie
zakończenia udzielenia odpowiedzi.

Instrukcja dla ucznia

1.

Przeczytaj uważnie instrukcję.

2.

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi.

3.

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych.

4.

Test zawiera 20 zadań. Do każdego zadania dołączone są 4 możliwości odpowiedzi.
Tylko jedna jest prawidłowa.

5.

Udzielaj odpowiedzi na załączonej karcie odpowiedzi, stawiając w odpowiedniej rubryce
znak X. W przypadku pomyłki należy błędną odpowiedź zaznaczyć kółkiem, a następnie
ponownie zakreślić odpowiedź prawidłową.

6.

Pracuj samodzielnie, bo tylko wtedy będziesz miał satysfakcję z wykonanego zadania.

7.

Jeśli udzielenie odpowiedzi będzie Ci sprawiało trudność, wtedy odłóż rozwiązanie
zadania na później i wróć do niego, gdy zostanie Ci wolny czas.

8.

Na rozwiązanie testu masz 45 minut.

Powodzenia!

Materiały dla ucznia:

–

instrukcja,

–

zestaw zadań testowych,

–

karta odpowiedzi.

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH

1.

Stomatolog może nawiązywać kontakty z przedstawicielami firm farmaceutycznych
a)

jeżeli zaprezentuje preparat nie przebadany klinicznie.

b)

jeśli za tym kontaktem kryje się wartościowa nagroda.

c)

jeśli jest to zgodne z Kodeksem Etyki Lekarskiej.

d)

jeśli za tym kryje się mało wartościowa nagroda.

2.

Lekarz powinien wypisać receptę
a)

nieczytelnie.

b)

dowolnie.

c)

zawsze czytelnie.

d)

szybko.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

34

3.

Krwawienie dziąseł to objaw
a)

próchnicy.

b)

zapalenia ucha.

c)

alergii.

d)

paradontozy.

4.

Wadami zgryzu zajmuje się
a)

weterynarz.

b)

lekarz pulmunolog.

c)

ortodonta.

d)

farmaceuta.

5.

Czynnikiem ryzyka chorób jest
a)

sport.

b)

oglądanie telewizji.

c)

czytanie książek.

d)

stres.

6.

Polacy często chorują na
a)

malarię.

b)

trąd.

c)

nadciśnienie.

d)

gorączkę krwotoczną.

7.

Badanie przedmiotowe odbywa się za pomocą
a)

obmacywania.

b)

rozmawiania.

c)

wywiadu.

d)

mikroskopu.

8.

Anamnesis to badanie
a)

podmiotowe.

b)

przesiewowe.

c)

ankietowe.

d)

przedmiotowe.

9.

Na wzrost wydzielania śliny wpływa
a)

zatrucie rtęcią.

b)

leki uspakajające.

c)

wiek.

d)

płeć.

10.

Wpływ na próchnicę ma
a)

ilość zębów.

b)

każdy czynnik.

c)

morfologia zęba.

d)

tylko wiek.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

35

11.

Czas tworzenia próchnicy
a)

zawsze jest taki sam i wynosi 1 dzień.

b)

zawsze jest taki sam i wynosi 2 dni.

c)

jest różny.

d)

jest taki sam, ale nie wynosi 2 dni.

12.

Nitkowanie to dodatkowa metoda higieny, która
a)

musi być stosowana co 3 lata.

b)

musi być stosowane codziennie.

c)

może być stosowane co 1,5 roku.

d)

nie musi być stosowana.

13.

Dokumentacja stomatologiczna może być
a)

wewnętrzna.

b)

boczna.

c)

nieistotna.

d)

mniej istotna.

14.

Higienę jamy ustnej
a)

zalecano już 20 lat temu.

b)

zalecano już 50 lat temu.

c)

stosowali wcześniej tylko Grecy.

d)

stosowali Grecy i inne narody starożytne.

15.

W klasyfikacji według Jańczuka jedną z grup pacjentów to
a)

niegrzeczni.

b)

zrównoważeni.

c)

grzeczni.

d)

posłuszni.

16.

Wzrost wydzielania śliny następuje po
a)

lekach uspakajających.

b)

barbituranach.

c)

zatruciu rtęcią.

d)

zatruciu benzenem.

17.

W skład historii choroby nie wchodzi
a)

imię, nazwisko.

b)

wiek.

c)

diagnoza.

d)

historia choroby (schorzenia na, które cierpi pacjent).

18.

Status praesens to
a)

badania przedmiotowe.

b)

badania podmiotowe.

c)

badania przesiewowe.

d)

stan obecny.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

36

19.

Zasypianie z otwartymi ustami, może być spowodowane
a)

zapaleniem płuc.

b)

zaburzeniami zgryzu.

c)

syntezą kolagenu.

d)

funkcją wątroby.

20.

Płyn do płukania jamy ustnej to
a)

aspiryna.

b)

elmex.

c)

fervex.

d)

woda utleniona.

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego”

37

7. LITERATURA

1.

Jańczuk Z.: Profilaktyka profesjonalna w stomatologii. PZWL, Warszawa 2005

2.

Rokitiańska M. : Podstawy ortodoncji. Wydawnictwo Akademickie, Bydgoszcz 2004

3.

Rosłan-Szulc K.: Abc twoich zębów. Endirpol, Gdańsk 1994

4.

Spiechowicz E. : Protetyka stomatologiczna. PZWL, Warszawa 1998

5.

Studzińska-Pasieka: Angielski dla stomatologów. Bestom, Łódź 2005

6.

Volz U.: Dbaj o zęby. Interspan, Styczeń 2006

Źródła internetowe
7.

www.zdrowie.pl

8.

www. stomatologia.pl

Literatura metodyczna
1.

Figurski J., Symela K. (red.): Modułowe programy nauczania w kształceniu zawodowym.
Wydawnictwo ITeE, Radom 2001

2.

Niemierko B.: Pomiar wyników kształcenia. WSiP S.A., Warszawa 1999

3.

Okoń W.: Wprowadzenie do dydaktyki ogólnej. Wydawnictwo Akademickie „śak”,
Warszawa 2003

4.

Ornatowski T., Figurski J.: Praktyczna nauka zawodu. ITeE, Radom 2000

5.

Plewka Cz.: Metodyka nauczania teoretycznych przedmiotów zawodowych. Cz. I i II.
Wydawnictwo ITeE, Radom 1999