AKADEMIA ROLNICZA W SZCZECINIE
WYDZIAŁ EKONOMIKI I ORGANIZACJI GOSPODARKI ŻYWNOŚCIOWEJ
MIĘDZYNARODOWY STANDARD RACHUNKOWOŚCI MSR 35
( Działalność w trakcie zaniechania)
Niniejszy standard stosuje się do ujawnienia informacji związanych z działalnością w trakcie zaniechania. MSR 35 zaczyna obowiązywać przy sporządzaniu sprawozdań finansowych obejmujących okresy rozpoczynające się 1 stycznia 1999r. i później.
Celem MSR 35 jest wprowadzenie zasady oddzielenia informacji o istotnej działalności, będącej w trakcie zaniechania przez jednostkę gospodarczą, od informacji o działalności kontynuowanej, jak również określenie minimum informacji, które należy ujawnić w związku z działalnością będącą w trakcie zaniechania. Rozróżnienie działalności w trakcie zaniechania od działalności kontynuowanej zwiększa możliwości przewidywania przez inwestorów, wierzycieli innych użytkowników sprawozdań finansowych przyszłych przepływów środków pieniężnych, zdolności generowania zysków oraz sytuacji finansowej jednostki gospodarczej.
Niniejszy standard posługuje się terminem " działalność w trakcie zaniechania" a nie terminem tradycyjnym " działalność zaniechana" ponieważ użycie terminu " działalność zaniechana" zakłada, że ujęcie faktu zaniechania jest niezbędne dopiero po lub pod sam koniec procesu zaniechania działalności. Niniejsze standard formułuje wymóg ujawnienia informacji o działalności będącej w trakcie zaniechania już wcześniej-gdy został przyjęty szczegółowy, formalny plan wyzbycia się danej działalności, lub gdy jednostka gospodarcza zawarła wiążącą umowę dotyczącą likwidacji.
Standard ten dotyczy prezentacji i ujawnienia informacji. Koncentruje się on na tym, jakie informacje dotyczące działalności w trakcie zaniechania należy ujawnić oraz jak je prezentować w sprawozdaniach finansowych jednostki gospodarczej. Nie ustanawia się w nim żadnych nowych zasad dotyczących decydowania o momencie i sposobie ujmowania i wyceny przychodu, kosztów, przepływów środków pieniężnych oraz zmian składników aktywów i pasywów związanych z działalnością w trakcie zaniechania. Przeciwnie, wymaga on od jednostek gospodarczych stosowania zasad ujmowania i wyceny składników sprawozdań finansowych zawartych w pozostałych Międzynarodowych Standardach Rachunkowości.
Zgodnie z niniejszym Standardem informacje o zamierzonym zaniechaniu działalności muszą być wstępnie ujawnione w pierwszym sprawozdaniu finansowym ogłoszonym przez jednostkę gospodarczą po tym jak:
jednostka gospodarcza zawarła umowę w sprawie sprzedaży istotnej części aktywów należących do działalności będącej w trakcie zaniechania lub
Zarząd lub podobny organ zarządzający zatwierdził i ogłosił zamierzona zaniechanie działalności.
Sprawozdania finansowe za okresy następujące po wystąpieniu zdarzenia, które powoduje konieczność ujawnienia informacji po raz pierwszy powinny zawierać aktualizację ujawnionych łącznie z opisem wszystkich znaczących zmian dotyczących przepływów środków pieniężnych związanych z aktywami będącymi przedmiotem likwidacji i z pasywami podlegającymi rozliczeniu, wraz z podaniem powodów tych zmian.
Informacje powinny być ujawnione także wtedy, gdy plan likwidacji zostanie zatwierdzony i publicznie ogłoszony po zakończeniu okresu sprawozdawczego jednostki gospodarczej, ale jeszcze przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za dany okres. Informacje takie należy ujawniać do momentu zakończenia likwidacji.
Dane porównawcze dotyczące poprzednich okresów zawarte w sprawozdaniu finansowym sporządzonym po raz pierwszy, należy kształcić w celu oddzielenia aktywów, pasywów, przychodów, kosztów i przepływów środków pieniężnych należących do działalności w trakcie zaniechania od odpowiednich pozycji dotyczących działalności kontynuowanej.
Celem niniejszego standardu jest ustalenie zasad regulujących sposób wykazywania informacji na temat działalności w trakcie zaniechania, a zatem polepszenie możliwości przewidywania przez użytkowników sprawozdania finansowego w zakresie przepływów środków pieniężnych, możliwości generowania przychodów i sytuacji finansowej jednostki gospodarczej poprzez oddzielnie informacji na temat działalności w trakcie zaniechania od informacji dotyczącej działalności kontynuowanej.
MSR 35 stosuje się do działalności w trakcie zaniechania we wszystkich jednostkach gospodarczych.
Działalność w trakcie zaniechania stanowi element jednostki gospodarczej:
który jednostka gospodarcza zgodnie z jednolitym planem:
likwiduje w zasadzie w całości, na przykład poprzez sprzedaż tego składnika w ramach pojedynczej transakcji, poprzez podział lub poprzez wydzielenie praw własności tego elementu udziałowcom jednostki gospodarczej,
likwiduje kolejne części składnika za pomocą indywidualnej wyprzedaży aktywów tego elementu oraz indywidualnego regulowania jego zobowiązań lub
kończy jego działalność poprzez odstąpienie od działalności,
który stanowi odrębną, ważną dziedzinę działalności lub geograficzny obszar działalności oraz
który można wydzielić operacyjnie oraz dla celów sprawozdawczości finansowej
Zgodnie z tą wyżej wymienioną definicją działalności w trakcie zaniechania można pozbyć się w całości lub stopniowo, ale odbywa się to zawsze zgodnie z ogólnym planem przewidującym zaniechanie działalności całego elementu jednostki gospodarczej.
Jeżeli jednostka gospodarcza sprzedaje dany element zasadniczo w całości, wynikiem sprzedaży może być uzyskanie zysku lub straty netto. W przypadku tego rodzaju zaniechania działalności występuje jedna data zawarcia wiążącej umowy sprzedaży, mimo iż rzeczywiste przekazanie własności oraz kontroli nad działalnością w trakcie zaniechania, może nastąpić w okresie późniejszym. Ponadto płatności na rzecz strony sprzedającej mogą nastąpić w momencie zawarcia umowy, w momencie przekazania ( działalności) lub w okresie późniejszym.
Zamiast likwidacji ważnego elementu w całości jednostka gospodarcza może przyjąć formą zaniechania działalności w drodze likwidacji elementu działalności poprzez stopniową sprzedaż należących doń aktywów oraz regulowanie zobowiązań indywidualnie lub małymi grupami. W przypadku likwidacji, o ile ogólny wynik może stanowić zysk lub stratę netto, sprzedaż pojedynczego składnika aktywów lub uregulowanie pojedynczego zobowiązania może mieć odwrotny stosunek. Ponadto, nie istnieje jedna data, w której zawiera się wiążącą ogólną umowę sprzedaży. Przeciwnie, sprzedaż aktywów lub regulowanie zobowiązań może trwać przez kilka miesięcy lub nawet dłużej, a koniec okresu sprawozdawczego może nastąpić w czasie trwania okresu, w którym odbywa się likwidacja. Aby uznać dana działalność za taką, której zaniechanie jest w toku, likwidacja musi odbywać się zgodnie z jednolitym, skoordynowanym planem.
Jednostka gospodarcza może zakończyć działalność odstępując od niej bez towarzyszącej temu faktowi sprzedaży znaczącej części aktywów. Działalność od której odstąpiono można traktować jako będącą w trakcie zaniechania, jeżeli spełnione są kryteria zawarte w definicji. Jednakże zmiana zakresu działalności lub zmiana sposobu jej prowadzenia nie jest odstąpieniem od działalności, ponieważ działalność, chociaż zmieniona, jest nadal kontynuowana.
Jednostki gospodarcze często w odpowiedzi na presję rynku zamykają zakłady, rezygnują z produktów lub nawet z całych linii produkcyjnych oraz zmieniają stan zatrudnienia. O ile tego rodzaju sytuacji zasadniczo, jako takiej, nie można uznać za działalność w trakcie zaniechania zgodnie ze znaczeniem nadanym jej w niniejszym standardzie, może ona występować w związku z działalnością będącą w trakcie zaniechania.
Przykładami działalności, które nie spełniają kryteriów definicji, lecz mogą je spełniać przy zaistnieniu innych okoliczności, są:
stopniowe lub ewolucyjne likwidowanie linii produkcyjnej lub pewnego rodzaju usług,
rezygnacja, nawet jeśli odbywa się ona w sposób stosunkowo gwałtowny, z kilku produktów w ramach kontynuowanej dziedziny działalności,
przesunięcie części produkcji lub działań marketingowych związanych z określoną dziedziną działalności z jednej lokalizacji do drugiej,
zamknięcie zakładu urządzenia w celu osiągnięcia poprawy wydajności lub oszczędności kosztów oraz
sprzedaż jednostki zależnej, której działalność jest podobna do działalności jednostki dominującej lub innych jednostek zależnych.
Dany element jednostki gospodarczej można wydzielić operacyjnie oraz dla celów sprawozdawczości finansowej-jeżeli:
do danego elementu można bezpośrednio przyporządkować aktywa i pasywa związane z jego działalnością operacyjną,
do danego elementu można bezpośrednio przyporządkować przychód ( przychody brutto),
można do niego bezpośrednio przyporządkować przynajmniej większość jego kosztów operacyjnych.
Aktywa, pasywa, przychody i koszty uznaje się za dające się bezpośrednio przyporządkować do danego elementu jeżeli zostałyby wyeliminowane z chwilą sprzedaży elementu działalności, odstąpienia od jego prowadzenia lub innego rodzaju likwidacji. Odsetki oraz inne koszty finansowe przyporządkowuje się do działalności w trakcie zaniechania tylko wtedy, gdy odnośne zadłużenie przyporządkowane jest w analogiczny sposób.
Można przypuszczać, iż działalność w trakcie zaniechania zgodna z definicją zawartą w niniejszym standardzie będzie występować stosunkowo rzadko. Pewne zmiany nie zaliczane do działalności w trakcie zaniechania mogą być zakwalifikowane jako restrukturyzacje.
Ponadto zdarzenia rzadko występujące , które nie kwalifikują się ani do działalności w trakcie zaniechania ani do restrukturyzacji mogą skutkować powstaniem przychodów i
Kosztów wymagających odrębnego ujawnienia zgodnie z wymogami MSR 8 " zysk lub strata netto okresu obrotowego, podstawowe błędy i zmiany zasad rachunkowości", ponieważ ich rozmiar, rodzaj oraz znaczenie sprawia, iż są istotne dla wyjaśnienia wyników działalności jednostki gospodarczej za dany okres.
Fakt, iż likwidacja elementu jednostki gospodarczej została zaliczona do działalności w trakcie zaniechania zgodnie z wymogami niniejszego standardu, sam w sobie nie podważa zdolności jednostki gospodarczej do kontynuowania działalności. MSR 1 " prezentacja sprawozdań finansowych" zawiera wymóg ujawnienia niepewności związanych ze zdolnością jednostki gospodarczej do kontynuowania działalności oraz jakichkolwiek wniosków, iż jednostka gospodarcza nie jest zdolna do kontynuowania działalności.
Zdarzenia, którego zaistnienie powoduje konieczność ujawnienia informacji po raz pierwszy
W odniesieniu do działalności w trakcie zaniechania, zdarzenie. Którego zaistnienie powoduje konieczność ujawnienia informacji po raz pierwszy oznacza wystąpienie jednej z przedstawionych sytuacji, w zależności od tego, która z nich nastąpi wcześniej:
jednostka gospodarcza zawarła wiążącą umowę sprzedaży niemal wszystkich aktywów dających się przyporządkować do działalności w trakcie zaniechania lub
zarząd lub podobny organ zarządzający jednostki gospodarczej zarówno:
przyjął szczegółowy, formalny plan zaniechania działalności oraz
ogłosił ten plan.
Ujmowanie i wycena
W celu ustalenia momentu oraz sposobu ujęcia i wyceny zmian aktywów i pasywów, przychodów i kosztów oraz przepływów środków pieniężnych związanych z działalnością w trakcie zaniechania, jednostka gospodarcza powinna stosować zasady ujmowania oraz wyceny zawarte w innych Międzynarodowych Standardach Rachunkowości.
Niniejszy standard nie ujawnia żadnych zasad ujmowania i wyceny. Co więcej, wymaga on od jednostki gospodarczej stosowania zasad ujmowania i wyceny ustanowionych przez inne standardy. Dwa standardy, które odnoszą się do tych kwestii to:
MSR 36 " utrata wartości aktywów"
MSR 37 " rezerwy, zobowiązania warunkowe i aktywa warunkowe"
Rezerwy
Działalność w trakcie zaniechania jest restrukturyzacją, jaką przewiduje się zdefiniowanie tego pojęcia w mającym się ukazać standardzie dotyczącym rezerw. Standard ten dostarczy wskazówek dotyczących pewnych wymogów niniejszego standardu w tym:
co stanowi " szczegółowy, formalny plan zaniechania działalności" oraz
co stanowi " ogłoszenie planu".
Standard poświęcony rezerwom zdefiniuje kiedy należy ujmować rezerwy oraz określi okoliczności zdarzenia nakładającego na jednostkę obowiązek informacji, w sytuacji gdy ma ono miejsce po zakończeniu okresu sprawozdawczego, ale przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za ten okres przez zarząd.
Odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości
Zatwierdzanie i ogłoszenie planu zaniechania działalności jest oznaką, że mogła nastąpić utrata wartości aktywów przyporządkowanych do działalności w trakcie zaniechania, lub że wcześniej ujęty odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości dotyczący tych aktywów powinien zostać zwiększony lub odwrócony. Zatem zgodnie z wymogami MSR 36 " utrata wartości aktywów" jednostka gospodarcza powinna oszacować wartość ekonomiczną każdego składnika aktywów należącego do działalności w trakcie zaniechania. Wartość ta powinna być wyższa od rynkowej ceny sprzedaży składnika aktywów lub od jego wartości użytkowej. Następnie jednostka powinna ująć odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości lub odwrócić wcześniejszy odpis aktualizujący, jeśli takiego dokonano.
Stosując MSR 36 do działalności w trakcie zaniechania, jednostka gospodarcza określa, czy wartość ekonomiczna składnika aktywów została ustalona dla każdego składnika aktywów indywidualnie, czy też dla całego wypracowującego środki pieniężne. Dla przykładu:
jeżeli jednostka gospodarcza w całości sprzedaje działalność będącą w trakcie zaniechania, żaden ze składników aktywów należących do tej działalności nie wytwarza wpływów środków pieniężnych niezależnie od innych aktywów w ramach tej działalności. Zatem wartość ekonomiczną ustala się dla działalności w trakcie zaniechania w całości, a odpis aktualizujący z tytułu utraty wartości, jeżeli takowego dokonano, przyporządkowuje się do aktywów należących do działalności w trakcie zaniechania, zgodnie z MSR 36,
jeżeli jednostka gospodarcza likwiduje działalność w trakcie zaniechania w inny sposób, na przykład przez stopniową sprzedaż, wartość ekonomiczną ustala się dla poszczególnych aktywów, chyba że składniki aktywów sprzedaje się w grupach oraz
jeżeli jednostka gospodarcza odstępuje od prowadzenia działalności w trakcie zaniechania, wartość ekonomiczną ustala się dla każdego składnika aktywów indywidualnie, zgodnie z wymogami zawartymi w MSR 36.
Po ogłoszeniu planu, negocjacje prowadzone z potencjalnymi nabywcami działalności w trakcie zaniechania lub zawarcie wiążący umów sprzedaży może wskazywać na dalszą utratę wartości aktywów należących do działalności w trakcie zaniechania, lub że wcześniej ujęte odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości dotyczące tych aktywów, mogły ulec zmniejszeniu. W konsekwencji, wskutek wystąpienia tego rodzaju zdarzeń, jednostka gospodarcza przeszacowuje wartość aktywów należących do działalności w trakcie zaniechania oraz ujmuje wynikające stąd odpisy aktualizujące z tytułu utraty wartości lub odwrócenia odpisów aktualizujących , zgodnie z MSR 36.
Cena zawarta w wiążącej umowie sprzedaży dla danego składnika aktywów jest najlepszym dowodem jego rynkowej ceny sprzedaży lub też wpływów środków pieniężnych w przypadku ostatecznej likwidacji przy określaniu jego wartości użytkowej.
Wartość bilansowa ( ekonomiczna) działalności w trakcie zaniechania powinna zawierać odpowiednia część wartości bilansowej wartości firmy, która może być w sposób uzasadniony i spójny podporządkowana do tej działalności w trakcie zaniechania.
Początkowe ujawnianie informacji
Jednostka gospodarcza powinna umieścić w swoich sprawozdaniach finansowych, począwszy od sprawozdania finansowego za okres, w którym wystąpiło darzenie powodujące konieczność ujawnienia informacji po raz pierwszy, następujące informacje związane z działalnością w trakcie zaniechania:
opis działalności będącej w trakcie zaniechania,
segmenty branżowe lub geograficzne, w których wykazuje się tę działalność zgodnie z MSR 14
datę oraz rodzaj zdarzenia, którego zaistnienie powoduje konieczność ujawnienia informacji po raz pierwszy,
przewidywaną datę lub okres zakończenia zaniechania, jeżeli jest znana lub możliwa do ustalenia,
wartości bilansowe, według stanu na dzień bilansowy, ogółu aktywów i pasywów przeznaczonych do likwidacji,
kwoty przychodów, kosztów oraz zysku lub straty przed opodatkowaniem ze zwykłej działalności gospodarczej, które można przyporządkować w bieżącym okresie sprawozdawczym do działalności będącej w trakcie zaniechania, a także związane z tym obciążenia z tytułu podatku dochodowego,
kwoty przepływów środków pieniężnych netto, które można przyporządkować w bieżącym okresie sprawozdawczym do działalności operacyjnej, inwestycyjnej i finansowej w ramach działalności w trakcie zaniechania.
Przy wycenie aktywów, pasywów, przychodów, kosztów, zysków, strat oraz przepływów środków pieniężnych należących do działalności w trakcie zaniechania dla celów ujawnienia informacji zgodnych z niniejszym standardem, elementy te można przyporządkować do działalności w trakcie zaniechania jeżeli zostaną zlikwidowane, rozliczone, zmniejszone lub wyeliminowane po zaniechaniu działalności, nie należy ich przypisywać do działalności w trakcie zaniechania.
Jeżeli zdarzenie, którego zaistnienie powoduje po raz pierwszy konieczność ujawnienia informacji, następuje po zakończeniu okresu sprawozdawczego, lecz przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za ten okres przez zarząd lub inny zbliżony organ zarządzający, w tego rodzaju sprawozdaniu finansowym powinny być zawarte informacje przedstawione wyżej za okres, którego sprawozdanie dotyczy.
Pozostałe informacje, które należy ujawnić
Jeżeli jednostka gospodarcza likwiduje aktywa lub reguluje zobowiązania dające się przyporządkować do działalności w trakcie zaniechania, lub przystępuje do wiążącej umowy dotyczącej sprzedaży takich aktywów lub regulowania takich zobowiązań, powinna w momencie zaistnienia tych zdarzeń w sprawozdaniu finansowym umieścić poniższe informacje:
w przypadku zysku lub straty, ujętej w wyniku likwidacji aktywów lub regulowania zobowiązań związanych z działalno0ścią w trakcie zaniechania, należy przedstawić:
kwotę zysku lub straty przed opodatkowaniem oraz
obciążenia z tytułu podatku dochodowego zawiązane z zyskiem lub stratą.
rynkową cenę sprzedaży lub zakres cen ( ustalonych po odjęciu oczekiwanych kosztów likwidacji) tych aktywów netto dla których jednostka gospodarcza zawarła jedną lub kilka wiążących umów sprzedaży, oczekiwany czas otrzymania wpływów środków pieniężnych oraz wartość bilansową netto tych aktywów.
Likwidacje aktywów, regulowanie zobowiązań lub wiążące umowy sprzedaży, mogą wystąpić równocześnie po raz pierwszy, w tym samym okresie w którym wystąpiło to zdarzenie lub w okresie późniejszym. Jeżeli niektóre aktywa dające się podporządkować do działalności w trakcie zaniechania zostały już sprzedane lub są przedmiotem jednej lub kilku wiążących umów sprzedaży, które zawarto po zakończeniu roku obrotowego, ale przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego przez zarząd, w sprawozdaniu finansowym należy ujawnić pozostałe wyżej wymienione informacje.
Aktualizacja ujawnionych informacji
Oprócz informacji, które należy ujawnić, jednostka gospodarcza powinna umieścić w swoim sprawozdaniu finansowym za okresy następujące po okresie, w którym zaistniało zdarzenie powodujące konieczność ujawnienia informacji po raz pierwszy, opis wszystkich znaczących zmian dotyczących kwot oraz czasu wystąpienia przepływów środków pieniężnych związanych z aktywami przeznaczonymi do zlikwidowania oraz zobowiązaniami, które mają zostać uregulowane wraz z podaniem zdarzeń, które doprowadziły do powstania tych zmian.
Do przykładów zdarzeń i działań, które należy ujawnić zalicza się rodzaj i warunki wiążących umów sprzedaży aktywów, podział aktywów poprzez przekazanie poszczególnych akcji udziałowcom jednostki wraz z prawnym i formalnym zatwierdzeniem tego stanu rzeczy.
Ujawnienie informacji powinno być kontynuowane w sprawozdaniach finansowych za okresy następne aż do okresu i włącznie z okresem w którym działalność została ostatecznie zaniechana. Działalność uznaje się za zaniechaną wówczas, gdy realizacja planu jest zasadniczo zakończona, lun gdy od niego odstąpiono, mimo iż płatności ze strony nabywców na rzecz sprzedającego mogły nie zostać jeszcze dokonane.
Jeżeli jednostka gospodarcza odstępuje od planu lub wycofuje się z realizacji planu, który wcześniej zosta ogłoszony w związku z działalnością w trakcie zaniechania, należy ujawnić ten fakt wraz z jego skutkami.
Wszelkie informacje, które należy ujawnić zgodnie z wymogami niniejszego standardu, należy przedstawić odrębnie dla każdej działalności w trakcie zaniechania.
Sprawozdanie finansowe lub informacja dodatkowa
Informacje ujawnione zgodnie z wymogami wyżej wymienionymi można zamieścić w informacji dodatkowej do sprawozdania finansowego bądź w samym sprawozdaniu finansowym. Jednak w każdym przypadku ujawniana informacja dotycząca zysku lub straty przed opodatkowaniem, ujętych z tytułu likwidacji aktywów lub regulowania zobowiązań związanych z działalnością w trakcie zaniechania powinna być wykazana w samym sprawozdaniu finansowym, a nie tylko w informacji dodatkowej do tego sprawozdania.
Działalności w trakcie zaniechania nie należy prezentować jak pozycji nadzwyczajnej.
MSR 8 definiuje pozycje nadzwyczajne jako " przychody lub koszty powstałe w wyniku zdarzeń lub transakcji, które można wyraźnie odróżnić od zwykłej działalności gospodarczej jednostki, co pozwala oczekiwać, iż nie będą powtarzać się ona często ani regularnie". Dwoma przykładami pozycji nadzwyczajnych są wywłaszczenie oraz klęski żywiołowe. Znajdują się ona poza zasiągiem kontroli sprawowanej przez kierownictwo jednostki gospodarczej. Zgodnie z definicją zawartą w niniejszym standardzie działalność w trakcie zaniechania musi opierać się na jednolitym planie przedstawionym przez kierownictwo jednostki gospodarczej dotyczącym sprzedaży lub innego rodzaju likwidacji ważnej części działalności gospodarczej.
Restrukturyzacja, transakcja lub zdarzenie nie spełniające definicji działalności w trakcie zaniechania zawartej w niniejszym standardzie nie powinny być określone mianem działalności w trakcie zaniechania.
Informacja dodatkowa do raportu śródrocznego powinna zawierać opis znaczących działań lub zdarzeń, począwszy od końca ostatniego rocznego okresu, w którym prowadzona była działalność w trakcie zaniechania oraz wszelkich znaczących zmian kwot i terminów przepływów środków pieniężnych związanych z aktywami przeznaczonymi do likwidacji oraz zobowiązaniami podlegającymi uregulowaniu.
Informacja dodatkowa do raportu śródrocznego ma wyjaśnić znaczące zmiany jakie nastąpiły od daty ostatniego sprawozdania finansowego.
Niniejszy Międzynarodowy Standard Rachunkowości stosuje się po raz pierwszy do sporządzenia sprawozdania finansowego za okres obrotowy rozpoczynający się od 1 stycznia 1999r. lub później. Zaleca się wcześniejsze stosowania niniejszego standardu przy sporządzaniu sprawozdania finansowego za okres obrotowy kończący się po jego publikacji.
Działalność w trakcie zaniechania według ustawy o rachunkowości
Prowadzenie ksiąg rachunkowych
księgi rachunkowe otwiera się na dzień rozpoczęcia działalności, na początek każdego następnego roku obrotowego oraz na dzień zmiany formy prawnej, połączenia lub podziału jednostek powodującego powstanie nowej jednostki, a także na dzień rozpoczęcia likwidacji lub postępowania upadłościowego- w ciągu 15 dni od dnia tych zdarzeń;
księgi rachunkowe zamyka się na dzień kończący rok obrotowy, na dzień zakończenia działalności, w tym również sprzedaży i zakończenia likwidacji lub postępowania upadłościowego, oraz na dzień poprzedzający zmianę formy prawnej, postawienia w stan upadłości-nie później niż w ciągu trzech miesięcy od daty tych zdarzeń;
księgi rachunkowe w jednostce postawionej w stan likwidacji lub upadłości zamyka się także na ostatni dzień roku obrotowego, jeżeli postępowanie likwidacyjne lub upadłościowe nie zostało jeszcze na ten dzień zakończone;
Inwentaryzacja
Inwentaryzację przeprowadza się na dzień zakończenia działalności przez jednostkę oraz na dzień poprzedzający postawienie jej w stan likwidacji lub upadłości. W przypadku połączenia lub podziału jednostek, z wyjątkiem spółek akcyjnych, strony mogą w drodze umowy pisemnej odstąpić od inwentaryzacji;
Jednostki przeprowadzają na ostatni dzień każdego roku obrotowego inwentaryzację:
Środków pieniężnych, akcji, obligacji, bonów i innych papierów wartościowych, rzeczowych składników majątku obrotowego, środków trwałych, oraz maszyn i urządzeń objętych inwentaryzacją rozpoczętą- drogą opisu ich ilości z natury, wyceny tych ilości, porównania wartości z danymi ksiąg rachunkowych oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic;
Środków pieniężnych zgromadzonych na rachunkach bankowych, należności, pożyczek i zobowiązań, oraz powierzonych kontrahentom własnych składników majątkowych- drogą uzyskania od banków i kontrahentów potwierdzeń prawidłowości wykazanych w księgach rachunkowych jednostki stanu tych aktywów lub pasywów oraz wyjaśnienia i rozliczenia ewentualnych różnic;
Gruntów i trudno dostępnych oglądowi środków trwałych, należności spornych i wątpliwych, a w bankach również zagrożonych, należności i zobowiązań wobec pracowników, z tytułu publicznoprawnych- drogą porównania danych ksiąg rachunkowych z odpowiednimi dokumentami i weryfikacji realnej wartości tych składników.
Wycena aktywów i pasywów
Wycena udziałów w innych jednostkach oraz długoterminowych papierów wartościowych, wartości niematerialnych i prawnych, środków trwałych, inwestycji rozpoczętych, produktów w toku i półproduktów następuje po cenach sprzedaży netto ( możliwa do uzyskania w dniu cena sprzedaży bez należnego podatku od towarów i usług, pomniejszona o rabaty i opusty oraz koszty związane z przystosowaniem składnika majątku do sprzedaży i doprowadzenia jej do skutku) możliwych do uzyskania, nie wyższych od cen nabycia ( rzeczywista cena zakupu składnika majątku, obejmującego kwotę należną sprzedającemu bez naliczonego podatku od towarów i usług- powiększona o koszty bezpośrednio związane z zakupem i przystosowaniem składnika majątku do stanu zdatnego używania, łącznie z kosztami transportu) lub kosztów wytworzenia, pomniejszonych o dotychczasowe odpisy amortyzacyjne ( umorzeniowe),
Wycena po cenach sprzedaży netto następuje w szczególności w przeddzień postawienia jednostki w stan likwidacji (jeżeli nie jest ona spowodowana prywatyzacją przedsiębiorstwa państwowego) lub w stan upadłości, na koniec roku obrotowego przepadającego w czasie trwania postępowania likwidacyjnego lub upadłościowego, a także w przeddzień przekazania, podziału lub sprzedaży jednostki, jeśli odpowiednia umowa nie przewiduje przyjęcia za podstawę rozliczeń wartości majątku ustalonej przy założeniu, że działalność gospodarcza będzie przez jednostkę kontynuowana,
Wszczęcie postępowania naprawczego lub zmiana formy prawnej jednostki nie stanowi przeszkody do uznania, że działalność gospodarcza będzie kontynuowana, jeżeli odpowiednia umowa nie przewiduje obniżenia wartości wykazanych w bilansie aktywów i pasywów,
Przeznaczone do likwidacji lub wycofane z użytkowania środki trwałe wycenia się wg wartości księgowej netto albo w cenie sprzedaży netto, zależnie od tego która z nich jest niższa. Wynikające stąd różnice zalicza się do pozostałych kosztów operacyjnych,
Wartość początkowa i dotychczas dokonane od środków trwałych odpisy amortyzacyjne (umorzeniowe) mogą, na podstawie odrębnych przepisów, ulegać aktualizacji wyceny. Ustalona w wyniku aktualizacji wyceny wartość księgowa netto środka trwałego nie powinna być wyższa od jego realnej wartości, której odpisanie w przewidywanym okresie jego dalszego używania jest ekonomicznie uzasadnione, ewentualnie powiększona na dzień aktualizacji o wartość sprzedaży netto pozostałości środka trwałego w momencie likwidacji lub wycofania z używania,
Powstała na skutek aktualizacji wyceny różnicę wartości netto środków trwałych odnosi się kapitał ( fundusz) z aktualizacji wyceny nie może być ona przeznaczona do podziału. Kapitał z aktualizacji wyceny podlega zmniejszeniu o różnicę z aktualizacji wyceny uprzednio zaktualizowanych zbywanych lub zlikwidowanych środków trwałych i odniesieniu na zwiększenie kapitału zapasowego lub innego o podobnym charakterze,
Odpisów amortyzacyjnych ( umorzeniowych) dokonuje się zgodnie z planem amortyzacji, poczynając od pierwszego dnie miesiąca następującego po miesiącu, w którym przyjęto do używania środek trwały, do końca tego miesiąca, w którym następuje zrównanie wartości odpisów amortyzacyjnych z jego wartością początkową lub w którym środek trwały przeznaczono do likwidacji, sprzedano lub stwierdzono jego niedobór,
W razie zmiany techniki produkcji, przeznaczenia do likwidacji, wycofania z używania lub innych przyczyn powodujących trwała utratę gospodarczej przydatności środka trwałego, dokonuje się w ciężar pozostałych kosztów operacyjnych odpowiednich, nieplanowanych odpisów amortyzacyjnych, doprowadzając wartość księgową netto środka trwałego do jego ceny sprzedaży netto.
13
2