POLITECHNIKA RADOMSKA Wydz. Transportu			LABORATORIUM MIERNICTWA			Data:
Imię i nazwisko:				Grupa:	Zespół:	Rok akademicki: 1997 / 98
Nr ćwiczenia: 2	Temat: Błąd metody.					Ocena:

1. Cel ćwiczenia:

Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z błędami metody, sposobami ich identyfikacji, ograniczania oraz obliczania. Wykonamy w tym celu pomiary spadku napięcia, pomiaru prądu oraz rezystancji metodą techniczną, zwracając szczególną uwagę na błędy związane z nieidealnością przyrządów.

2. Układy pomiarowe:

a) układ przeznaczony do pomiaru spadku napięcia:

Z.S. - zasilacz prądu stałego ze stabilizacją napięcia wyjściowego regulowanego skokowo w zakresie 0.1 - 100 V co 0.1 V, typu IZS - 5/71;

V - woltomierz magnetoelektryczny typu UM - 3B.

b) układ przeznaczony do pomiaru natężenia prądu:Z.S. - zasilacz prądu stałego tak jak na rysunku a);

A - amperomierz magnetoelektryczny typu UM - 3B;

R - rezystor dekadowy.

c) układ przeznaczony do pomiaru rezystancji (z poprawnie mierzonym napięciem):

Z.S. - zasilacz prądu stałego tak jak na rysunku a);

A,V - amperomierz i woltomierz typu UM - 3B.

d) układ przeznaczony do pomiaru rezystancji (z poprawnie mierzonym prądem):

Z.S. - zasilacz prądu stałego tak jak na rysunku a);

A,V - amperomierz i woltomierz typu UM - 3B.

3. Tabele pomiarowe

a)

Tabela pomiarowa i obliczeniowa dla pomiaru spadku napięcia
Podzielnia = 30 [dz]						R1 = 176,7 kΩ			R2 = 303,9 kΩ
Lp	Zakres	RV	α	Cm	Um	δm	p	Ums	δm	p	U1s
	[V]	[kΩ]	[dz]	[V/dz]	[V]	[-]	[V]	[V]	[-]	[V]	[V]
1	600	3000	1,5	20	30	-0,036	-1,12	28,88	-0,042	1,306	31,308
2	300	1500	2,5	10	25	-0,069	-1,85	23,15	-0,069	1,850	26,800
3	150	750	4,5	5	22,5	-0,130	-2,96	19,54	-0,124	3,172	25,672
4	60	300	9,5	2	19	-0,271	-7,06	11,94	-0,261	6,708	25,708
5	30	150	15	1	15	-0,427	-11,18	3,82	-1,967	16,667	31,667
6	15	75	21,5	0,5	10,75	-0,598	-15,99	-5,24	-1,525	19,743	30,493
7	6	30	28,5	0,2	5,7	-0,788	-21,19	-15,49	-1,222	25,650	31,35
8	1.5	7,5	34	0,05	1,7	-0,937	-25,28	-23,38	-1,057	29,606	31,306
							A			B

Wzory:

A)

B)

b)

Tabela pomiarowa i obliczeniowa dla pomiaru natężenia prądu
Lp	UZ	R	Zakres	RA	Cm	α	Im	δm	p.	Ims	δm	p.	Ims
	[V]	[Ω]	[A]	[Ω]	[A/dz]	[dz]	[mA]	[-]	[mA]	[mA]	[-]	[mA]	[mA]
1			6	0,05	0,2	0,5	100	-0,004	0,39	100,39	0,008	0,8	100,8
2	1	11.2	1.5	0,2	0,05	1,6	80	-0,017	7,97	87,97	-0,019	1,45	81,45
3			0.15	2	0,005	13,8	69	-0,151	13,5	82,5	-0,318	2,41	71,41
4			0.06	5	0,002	28	56	-0,308	030	86	-0,444	44,8	100,8
5			0.06	5	0,002	1,5	3	-0,091	0,0096	3,0096	-0,03	0,001	3,001
6			0.015	19,9	0,0005	4,5	2,25	-0,074	0,177	2,427	-0,069	0,166	2,416
7	0.6	250	0.006	49	0,0002	10,5	2,1	-0,164	0,39	2,49	-0,334	1,05	3,59
8			0.0015	184	0,00005	28,7	1,435	-0,424	1	2,435	-0.536	1,66	3,095
9			0.0002	-		-
									A			B

Wzory:

A)

B)

c)

Tabela pomiarowa dla pomiaru rezystancji (z poprawnie mierzonym napięciem)
RX1 = 42,0 [Ω] RX2 = 49,0 [kΩ]
	UZ	Za-kres	RV	CV	αV	UV	Za-kres	CA	αA	IA	Rxm	p	δm	Rxms	p	δm.	Rxms
	[V]	[V]	[kΩ]	V/dz	[dz]	[V]	[A]	A/dz	[dz]	[A]	[Ω]	[Ω]	[-]	[Ω]	[Ω]	[-]	[Ω]
RX1	5	6	30	0,2	24	4,8	0,15	0,005	24	0,12	40	0,059	0,0014	40,059	0,053	-0,0013	40,053
RX2	60	60	300	2	29,5	59	0,0015	0,00005	29,5	0,00147	40136	6880	0,140	40824	6199	0,1333	46335
													A			B

Wzory:

A)

B)

d)

Tabela pomiarowa dla pomiaru rezystancji (z poprawnie mierzonym prądem)
RX1 = 42,0 [Ω] RX2 = 49,0 [kΩ]
	UZ	Za-kres	RA	CA	αA	IA	Rxm	Za-kres	CV	αV	UV	p	δm	Rxms	p	δm	Rxms
	[V]	[A]	[Ω]	A/dz	[dz]	[A]	[Ω]	[V]	V/dz	[dz]	[V]	[Ω]	[-]	[Ω]	[Ω]	[-]	[Ω]
RX1	5	0,15	2	0,005	23,5	0,1175	43,4	6	0,2	25,5	5,1	-2	0,048	41,4	-2	0,048	41,4
RX2	60	0,0015	184	0,00005	25,5	0,001275	46274	60	2	29,5	59	-184	0,0037	46090	-184	0,007	46090
													A			B

Wzory:

A)

B)

Wnioski:

1. Po przeanalizowaniu wyników z części A i B pomiaru spadku napięcia dochodzimy do wniosku, że metoda B jest dużo dokładniejsza. Jako drugi pomiar w tej metodzie przyjęliśmy wynik najbardziej odbiegający od pomiaru podstawowego ponieważ wtedy można dostatecznie dokładnie określić wartość poprawki oraz wartość błędu względnego metody za pomocą wzorów będących funkcjami znanych wielkości R_v1 , R_v2 , U₁ i U₂ .

2. Przy pomiarze prądów , analogicznie jak dla pomiaru napięcia , dokładniejszą okazała się metoda B.

3. Układ do pomiaru rezystancji metodą techniczną z poprawnie mierzonym napięciem daje dokładniejszy pomiar małych rezystancji (tzn. rezystancja mierzona powinna być dużo mniejsza od rezystancji wewnętrznej woltomierza) .

4. Układ do pomiaru rezystancji z poprawnie mierzonym prądem jest lepszy dla pomiaru dużych rezystancji (tj. Rezystancji dużo większych od rezystancji wewnętrznej amperomierza) .

1

---