ĆWICZENIE 3

Wartość ciała jako wyznacznik aktywności człowieka w kulturze fizycznej - zdrowotne, utylitarne, estetyczne, hedonistyczne i agonistyczne znaczenie uprawy ciała.

1. Rekreacja fizyczna jako podstawowa forma uczestnictwa w kulturze fizycznej:

• formy uczestnictwa w rekreacji ruchowej i ich społeczny zasięg;

• rewolucja cywilizacyjna a ewolucja biologiczna człowieka;

• funkcje współczesnej rekreacji ruchowej (fizycznej);

• warunki skuteczności wychowania do rekreacji

1. Rehabilitacja ruchowa jako dziedzina terapii i forma uczestnictwa w kulturze fizycznej:

• zakres i znaczenie pojęć: rehabilitacja ruchowa, fizjoterapia, kinezyterapia;

• kompensacja i korektywa w rehabilitacji ruchowej;

• perspektywy rozwoju fizjoterapii (rehabilitacji ruchowej) w świetle zagrożeń kulturowych (np. eutyfronika);

• miejsce rehabilitacji ruchowej w pracy zawodowej nauczyciela wychowania fizycznego.

Funkcje współczesne rekreacji ruchowej (fizycznej);

- profilaktyka i terapia chorób cywilizacyjnych (funkcja zdrowotna)

- usuwanie zmęczenia po pracy (funkcja regeneracyjna)

- uwalnianie od stresów, napięć i obciążeń współczesnego życia (f. Społeczno-afiliacyjna)

• zaspokajanie potrzeby samorealizacji (f. Autoekspresyjna)

• wyrównywanie braków codziennego życia (f. Kompensacyjna)

• przeciwdziałanie procesom starzenia się (f. Kompensacyjna)

rewolucja cywilizacyjna a ewolucja biologiczna człowieka

Ewolucja biologiczna człowieka nie nadąża za rewolucyjnymi przemianami w warunkach jego życia. 100 lat temu 90% energii wydatkowanej w czasie pracy przypadało na pracę mięśni, dzisiaj ten wskaźnik wynosi ok. 1%.


Model teoretyczny wg R. Winiarskiego

Równocześnie udział mięśni w ogólnej masie ciała nie zmienia się od lat. (40-45%)

Nawet krótkotrwałe ograniczeni aktywności fizycznej może prowadzić do np.: odwapnienia kości, zaniku mięśni, spadku wydolności, wydłużeniu czasu reakcji.

Można stwierdzić, iż nasilenie procesów inwolucyjnych zależy od trybu życia, a zwłaszcza roli jaką spełnia aktywność fizyczna w jego przebiegu.

Pasywny ruchowo tryb życia prowadzi do starzenia motorycznego już u progu dojrzałości, aktywność fiz. pozwala zachować sprawność fiz i wydolność do późnej starości.

Postęp techniczny to nie tylko udogodnienie życia i wzrost dobrobytu, ale także przyczyna rozwoju chorób cywilizacyjnych - nadciśnienie, miażdżyca, otyłość, dyskopatie - związane z niedostatkiem akt.ruch. (hipodynamii). Postęp techniczny spowodował także skrócenie czasu pracy, ponadto wzrost dobrobytu przyczynił się do wydłużenia życia ludzkiego nie powodując przesunięcia w czasie okresu przechodzenia z czynnego zawodowo w pasywny tryb życia. Narastająca dysproporcja między czasem wolnym od pracą a umiejętnościami i możliwościami jego spożytkowania prowadzi do zjawisk tj narkomania, alkoholizm, przestępczość.

• warunki skuteczności wychowania do rekreacji (ukształtowanie się osobowości rekreacyjnej)

1. Uczeń w procesie wychowania do rekreacji, w miarę zdobywania kompetencji rekreacyjnych będzie miał coraz większą możliwość wyboru celu i przebiegu podejmowanych czynności rekreacyjnych.

2. Uczeń w procesie wychowania do rekreacji będzie świadomie, pod kierunkiem nauczyciela, uczestniczył w czynnościach rekreacyjnych.

3. Uczeń w procesie wychowania do rekreacji uwewnętrzni sens czynności rekreacyjnych - użyteczne znaczenie wartości ciała.

4. Uczeń w procesie wychowania do rekreacji będzie poznawał przebieg czynności rekreacyjnych, do podejmowania których jest przygotowany.

Wychowanie do utylitarnego znaczenia wartości ciała (tzw wychowanie do rekreacji, subdziedzina wychowani do KF) to społeczny proces kształtowania kulturowych kompetencji wychowanka, z zamiarem przygotowani go do uczestniczenia - zgodnie z kulturowo unormowanymi wzorami - w kreacji, rekreacji i rehabilitacji cielesnej.

Proces wychowania do rekreacji wg. Czajkowskiego:

Rozbudzanie zainteresowań i postaw rekreacyjnych

Kształtowanie potrzeb i postaw

Zapoznanie z szerokim wachlarzem nowych form rekreacyjnych rekreacyjnych stworzenie możliwości ich stosowania

Kształtowanie i utrwalanie umiejętności i nawyków aktywnego wypoczynku, wzmacnianie motywacji w tym kierunku.

Wyrabianie umiejętności właściwej oceny i decyzji wyboru form rekreacyjnych, korzystnych korzystnych punktu widzenia dobra jednostki i społeczeństwa.

b) rekreacja:

- jest odnową biologiczną i psychiczną człowieka,

- daje niewątpliwe efekty: w sferze zdrowia psychicznego (relaks) , w sferze somatyki (funkcja konserwacyjna),

- w rekreacji człowiek i jego zdrowie stają się celem a nie narzędziem,

• rekreacja jest zjawiskiem polimotywacyjnym (ogólnodostępnym);

Aktywność cielesna może mieć różne powody:

bezpośrednie - są wspólne dla wszystkich istot żywych i wiążą się z zaspokajaniem doraźnych potrzeb egzystencjalnych jak: zdobywanie pożywienia, reprodukcja gatunku.

Pośrednie - aktywność cielesna z powodów pośrednich składają się te wszystkie jej przejawy, których celem jest zwiększenie możliwości własnego ciała w zakresie zaspokajania różnorodnych potrzeb.

---