26
7/2003
KINO DOMOWE
− Amplitunery wielokanałowe do 7000 zł
Denon AVR−3803
Cyfra “3” na końcu symbolu oznacza pochodzenie z najnowszej generacji
amplitunerów AV Denona. AVR−3803 jest obecnie najlepszym
amplitunerem tej firmy. W hierarchii powyżej 3803 mamy jeszcze
dwa wielokanałowe − ale wzmacniacze.
A
A
A
A
A
plituner AVR−3803 zastąpił w
tym roku AVR−3802. Zmiany
w stosunku do starszej wersji
obejmują głównie nowocześ−
niejsze układy przetwarzające i dekodu−
jące oraz nowocześniejsze elementy to−
ru wizyjnego.
Wygląd AVR−3803 nie jest imponują−
cy, obudowa nie ma zbyt wielkich roz−
miarów. Jednak wykonanie jest bardzo
dobre, chassis w całości z metalu, meta−
lowe są także gałki potencjometrów i przy−
ciski. AVR−3803, podobnie jak większość
modeli tej marki, dostępny jest w kolorze
czarnym i złotym.
Na przednim panelu nie ma klapki, co
jak na japoński model w tej cenie jest
dość nietypowe. Liczba funkcji dostęp−
nych bezpośrednio jest ograniczona do
jednego (ale rozbudowanego) rzędu pod
wyświetlaczem. O ile klapka jest ułatwie−
niem modnym, ale dyskusyjnym, to brak
podręcznego wejścia dla kamery na
przednim panelu jest już niedopatrze−
niem. Płytka przykrywająca wyświetlacz
nie jest zbyt duża, a sama matryca (nie−
bieska) naprawdę maleńka. Nie ma co
ukrywać − czytelność danych jest słaba.
AVR−3803 posiada siedem końcówek
mocy, przy czym sygnał przednich głoś−
ników może być rozdzielany na dwie pa−
ry kolumn. Zaciski głośnikowe nie są im−
ponujące, co prawda można podejrze−
wać, że głęboko osadzone zaślepki są
usuwalne, i wówczas można by zainsta−
lować wtyki bananowe, ale wykonanie
takiej operacji byłoby bardzo ciężkie, o
ile w ogóle możliwe. Za to, jak przystało
na tę klasę sprzętu, urządzenie posiada
wejścia komponent (dwa) i wyjście (je−
dno, na monitor). Największą zaletą wy−
daje się jednak konwerter sygnałów wi−
zyjnych pozwalający na przetworzenie
zwykłego kompozytu czy S−Video do po−
staci Y, R−Y, B−Y przed wysłaniem na
projektor czy monitor plazmowy. Innymi
słowy, niezależnie z jakiego wejścia sko−
rzystamy, to i tak na wyjściu komponent
otrzymamy sygnał najlepszy z możli−
wych. W dziedzinie popularniejszych
wejść i wyjść wizyjnych AVR−3803 rów−
nież jest znakomicie zaopatrzony. Sied−
miu wejściom wideo (S−Video i kompo−
zyt) towarzyszą trzy wyjścia, dwa prze−
znaczone dla rekorderów (magnetowi−
dów), trzecie służące do obsługi monito−
ra. Oczywiście każdemu kompletowi
wejść przyporządkowano wejścia audio.
Niezależne wejścia tego typu ogranicza−
ją się jedynie do CD, kasetowego mag−
netofonu (pętla) oraz gramofonu analo−
gowego (MM). Wejście na zewnętrzny
dekoder jest najpełniejsze z możliwych:
7.1, identyczny jest komplet wyjść na ze−
wnętrzne wzmacniacze mocy. Urządze−
nie wzmacnia sygnały z zewnętrznego
dekodera w sposób bezpośredni, wyjąt−
kiem jest jedynie kanał basowy subwoo−
fera, którego poziom możemy zmieniać
w zakresie 0−15dB. Wyposażenie uzupeł−
nia siedem wejść cyfrowych (pięć świat−
łowodowych, dwa koaksjalne) oraz dwa
wyjścia (światłowodowe).
Amplituner posiada dwa złącza mini−
jack “room to room” − Denon nigdy nie
podał, do czego one służą i instrukcja
AVR−3803 nic w tej materii nie wnosi.
Pożyteczna wydaje się natomiast obec−
ność 12−woltowego wyzwalacza, którego
działanie można przypisać do dowolne−
go wejścia. To bardzo pożyteczne roz−
wiązanie, ponieważ cyngiel 12V nie bę−
dzie uruchamiał np. projektora po włą−
czeniu radia czy CD, ale uczyni to po
zmianie źródła na DVD, VCR czy tuner
satelitarny. Szkoda tylko, że nie wiado−
mo, czy +12V podawane jest jako im−
puls, czy występuje stale po włączeniu.
Konfiguracja systemowa odbywa się
w sposób bardzo prosty, choć ustawień
mamy całe mnóstwo. Włączanie i wyłą−
czanie głośników, opóźnienie oraz odpo−
wiednie poziomy można ustawić błyska−
wicznie i intuicyjnie. Wejścia i wyjścia
cyfrowe można dopisać do odpowiadają−
cych nam urządzeń, podobnie rzecz się
ma z dwoma wejściami komponent.
Jednym z charakterystycznych ele−
mentów wyposażenia AVR−3803 jest
sposób obsługi II strefy. Przy wykorzys−
tywaniu pełnego 7.1, czyli wszystkich
końcówek mocy, pozostaje jedynie prze−
kierowanie do drugiego pomieszczenia
sygnału liniowego i użycie dodatkowego
wzmacniacza. Jeśli jednak zestaw kino−
wy obejmuje tylko pięć kolumn, to w dru−
giej strefie potrzebne są wyłącznie ko−
lumny − regulacja głośności i przełącza−
nie źródeł odbywają się za pośrednict−
wem pilota AVR−3803. Takie funkcje nie
są jednak już niczym niezwykłym, praw−
dziwą niespodzianką jest dopiero wypro−
wadzenie na niezależną strefę sygnału
wizyjnego. Drobny kłopot polega na tym,
że jest to wyjście w standardzie kompo−
26
7/2003
27
7/2003
Denon jest po zęby uzbrojony
w dekodery i nowoczesne konwerte−
ry. Dodatkowe możliwości zapewnia
konwerter przebiegów wizyjnych
oraz zasilanie II strefy sygnałem AV.
WYKONANIE, KOMPONENTY
i LABORATORIUM:
Pięknie rozbudowana
sekcja cyfrowa, słaby zasilacz nie pozwala na
wysoką moc w trybie wielokanałowym, chociaż
w stereo mamy 2x110W.
OCENA:
dobra
+
FUNKCJONALNOŚĆ I NOWOCZESNOŚĆ:
Znakomite wyposażenie, świetnie zaaranżowane
menu, łatwa obsługa. Rzadko spotykany
konwerter standardów wideo i obsługa drugiej
strefy zawierająca sygnał wizyjny.
OCENA:
bardzo dobra
BRZMIENIE:
Naturalne, bliskie wymaganiom
audiofilskim, choć w kinie pozostawia lekki
niedosyt powściągliwą prezentacją basu
i umiarkowaną dynamiką. Doskonale działający
konwerter standardów obrazu.
OCENA: (stereo/kino)
b.dobra
/
dobra
Cena
[zł]
7000,−
Dystrybutor:
HORN DISTRIBUTION
AVR−3803
DOBRA
+
OCENA KOŃCOWA:
Aż skręcało mnie z ciekawości,
czy rzeczywiście za pomocą
AVR−3803 da się zbudować dwa
niezależne kina domowe. Najpierw jed−
nak wykonałem testy podstawowe.
Ewidentny jest fakt, że producent z
wielką uwagą zrealizował część wizyj−
ną. AVR−3803 dysponuje bardzo dob−
rym przełącznikiem wideo, w amplitune−
rach w tym zakresie cenowym tak mini−
malna degradacja jakości obrazu jest
praktycznie niespotykana. Innymi słowy
− wizja jest równie znakomita jak przy
bezpośrednim połączeniu DVD z telewi−
zorem. Mało tego, konwerter wizyjny
AVR−3803 potrafi z wielką dokładnością
“podnieść” zwyczajne sygnały kompozyt
do postaci komponent. Trudno uwierzyć,
jak znakomity obraz można uzyskać ze
starego magnetowidu czy przedpotopo−
wego tunera satelitarnego.
AVR−3803 proponuje tę samą kon−
cepcję brzmieniową w stereo i systemie
kinowym. Średnica jest rodem z brytyjs−
kiego wzmacniacza; czasami ostra,
szorstka, ale i pełna. Instrumenty odci−
nają się gwałtownie od siebie, mają wy−
raźne krawędzie. Generalnie natural−
ność jest więc dobra, ale nie idealna, na
co wpływ mają pozostałe cechy. Góra
gra trochę za ostro, niektóre “szpileczki”
wbijają się w nasz słuch zbyt głęboko.
Na szczęście wysokie tony nie przesa−
dzają z samą głośnością. Bas jest po−
dobny w charakterze − szybki, twardy
i konkretny. Świetnie pasuje do muzyki,
ale pozostaje zbyt mało soczysty w sys−
temie wielokanałowym. W zamian w żad−
nej konfiguracji nie pojawiają się kłopoty
z jego kontrolą.
Poniekąd jest to naturalna cecha
systemu wielokanałowego, ale średnica
i góra są nieco przytępione i pogrubione
przy korzystaniu z wielokanałowych de−
koderów.
Różnice pomiędzy DD i DTS zauwa−
żone na innych amplitunerach Denon
zaznaczył znacznie delikatniej. Niemniej
DTS wylegitymował się nieco lepszą
rozdzielczością oraz szybszym i zara−
zem bardziej rozłożystym basem. Dobra
analityczność w DD została w DTS za−
stąpiona znakomitą. Jednym słowem,
AVR−3803 jest idealnym narzędziem do
dekodowania DTS.
Za to użycie tylnych kanałów central−
nych może skończyć się katastrofą. Ko−
nieczne jest uchwycenie właściwego po−
ziomu głośności, tak by efekty tylko
współuczestniczyły w tworzeniu prze−
strzeni, zamiast bez przerwy przyciągać
uwagę.
Na koniec drugie kino − rzeczywiście
można oglądać drugi film w sąsiednim
pomieszczeniu (oczywiście pod warun−
kiem posiadania magnetowidu lub dru−
giego DVD). Do jakości dźwięku trudno
się przyczepić, natomiast obraz, a raczej
wyjście, pozostawia trochę do życzenia.
II strefa nie posiada konwertera wizyjne−
go, więc obejrzymy w niej tylko źródła
docierające do amplitunera w postaci
kompozytowej.
zyt, w odniesieniu do którego nie działa
konwerter sygnałów wizyjnych. Jeżeli
więc konwertujemy sygnały RGB czy S−
Video z magnetowidu i satelitarnego tu−
nera do postaci Y, R−Y, B−Y, to nie ma−
my szansy ich ujrzeć w drugim pokoju.
By tego dokonać, potrzebne są niezależ−
ne podłączenia AVR−3803 ze źródłami
za pomocą standardu kompozyt.
Zdalne sterowanie nie prezentuje się
ekskluzywnie, ale potrafi obsługiwać nie−
zliczoną ilość urządzeń, i to nie tylko De−
nona. Pilot potrafi się uczyć kodów pod−
czerwieni − niezliczona ilość prób z bar−
dzo egzotycznymi produktami nie dopro−
wadziła do kapitulacji sterownika. Jedy−
nym mankamentem pilota są klawisze o
tej samej barwie, czasami wyszukanie
interesującej nas funkcji trwa dłuższą
chwilę.
Na koniec przegląd zaopatrzenia w
dekodery dźwięku dookólnego. Są w
komplecie: Dolby Digital, DD EX, DPLII,
DTS, DTS ES w formatach Discrete i
Matrix. Obowiązkowym odpowiednikiem
DPLII w ramach DTS jest Neo:6. Dodat−
kowe możliwości daje DTS 24/96, ale jak
na razie to tylko teoria, bo płyty we
wspomnianym standardzie są prawdzi−
wą rzadkością. Przetwarzanie i dekodo−
wanie sygnałów cyfrowych odbywa się za
pomocą nowoczesnych układów. Funk−
cje DSP realizuje 32−bitowy SHARC
Hammerhead firmy Analog Devices. De−
kodowanie cyfrowo−analogowe jest bez−
kompromisowe − we wszystkich ośmiu
kanałach użyto konwerterów 24 bity/192
kHz Burr−Brown PCM−1791.
28
7/2003
8o hm
0.0 01
0.0 1
0.1
1
0.1
1
10
10 0
10 00
Moc w yjś c io w a [W ]
THD+N [%
]
8o hm
-140
-130
-120
-110
-100
-90
-80
-70
-60
-50
-40
-30
-20
-10
0
0
2000
4000
6000
8000
10000
12000
14000
16000
18000
20000
C z ęs totliw oś ć w Hz
Amplituda w d
B
Laboratorium
Wewnątrz obudowy
uwagę zwraca
ogromnych rozmia−
rów transformator
rdzeniowy. Ustawiono
go na specjalnej
podstawie i odizolowa−
no od górnej pokrywy
gumowymi podkładka−
mi. Dodatkowo
absorbery drgań
znajdziemy jeszcze
w kilku miejscach styku
pokrywy ze szkieletem
chassis. Dbałość o takie
szczegóły konstrukcyjne
jest warta podkreślenia,
bo rzadko spotykana
w amplitunerach.
Pomiary przeprowadzono przy użyciu systemu NEUTRIK A2D
Moc znamionowa (1% THD+N, 1kHz) [W]
Ob.[
Ω
]
Wysterowanie (K −kanały)
1 K
2 K
3K
4K
5K
8
120
110
107
66
58
4
−
−
−
−
−
Rozkład mocy na poszczególne kanały (8
Ω
)
Wysterowanie
Przód L/R
Tył L/R
centralny
kanałów
1
120
2
110/110
3
107/107
107
4
66/66
66/66
5
58/58
58/58
58
Czułość (dla maks. mocy) [V]
0,514
Stosunek sygnał/szum* [dB]
82
Dynamika [dB]
101
Zniekształcenia THD+N
(1W, 8
Ω
, 1kHz) [%]
0,08
Współ. tłumienia (w odniesieniu do 8
Ω
)
31
Końcówki mocy
7
Dekodery DD, DD EX, DPLII, DTS, DTS ES Matrix
6.1, DTS ES Discrete 6.1, DTSNeo:6, DTS 24/96
Konwerter wideo
tak
Wej. wideo 7x kompozyt, 7x S−Video, 2x komponent
Wyj. wideo 3x kompozyt, 3x S−Video, 1x komponent
Wejścia analogowe audio
9xRCA
Wyjścia analogowe audio
3xRCA
Wejścia gramofonowe
MM
Wyjścia na subwoofer
1 (mono)
Wejścia na zewnętrzny dekoder
7.1
Wyjścia na zewnętrzne końcówki mocy
7.1
Wejścia cyfrowe audio
2x koaks., 5x opt.
Wyjścia cyfrowe audio
2x opt.
Wyjścia słuchawkowe
tak
Zaciski głośnikowe
zakręcane
Pilot
uniwersalny (funkcja uczenia)
Obsługa drugiej strefy
tak
Komunikacja
“room to room”, wyzwalacz +12V
Wyświetlanie funkcji na ekranie
tak
Dostępne kolory
czarny, złoty
Minimalna impedancja kolumn [
Ω
]
6
Moc znamionowa (20Hz−20kHz, 0,05%THD, 8
Ω
) [W]
7x 110
Pobór mocy [W]
380
Wymiary (SxWxG)[cm]
43,4x17,1x41,6
Masa [kg]
16,5
* (Filtr A−ważony, w odniesieniu do 1W)
Rys. 2. Zniekształcenia harmoniczne
Rys. 1. Pasmo przenoszenia
Rys. 3. Moc
Do poziomej płytki doczepiono pionowe moduły; ta−
kie rozwiązanie eliminuje konieczność prowadzenia dużej
liczby kabli, pozwalając na wykorzystanie ścieżek płytki
do prowadzenia sygnałów. W tylnej części obudowy znaj−
dują się dwa kondensatory Denon Audio o pojemności
15000
µ
F każdy. Tuż nad nimi niewielka płytka drukowa−
na przełącza sygnały z gniazd wideo komponent. Wybór
realizują hermetyczne przekaźniki, elementy bardzo wy−
sokiej klasy, również niezwykle rzadko spotykane w tego
typu urządzeniach. Wiązka kabli jest starannie ułożona,
za co należą się producentowi słowa pochwały. Tuner ra−
diowy to oddzielny moduł w metalowej puszce. Radiator
biegnie przez całą głębokość obudowy i oddziela sekcje
napięciowe od zasilacza, Denon sięgnął po sprawdzone
układy Darlingtona Sanken SAP15, choć spotkamy je tak−
że w znacznie tańszych amplitunerach. Selekcja wejść au−
dio odbywa się naturalnie na układach scalonych. Płytkę
cyfrową wykonano w bardzo staranny sposób z wymien−
nym modułem samego procesora. Tych dostarcza Denono−
wi do jego najlepszych konstrukcji firma Analog Devices,
tym razem do dyspozycji mamy ADSST−MEL100 z kością
pamięci. 100 to układ 32−bitowy, producent informu−
je, że przetworniki cyfrowo−analogowe mają parametry
24bit/96kHz, ale ja znalazłem w Denonie cztery stereofo−
niczne kości BurrBrown PCM1791, które legitymują się
częstotliwością próbowania do 192kHz.
Moc, jaką oferuje Denon, to aż 120W w jednym ka−
nale, w trybie stereo jest wciąż bardzo dobrze, bo
2x110W. Po podłączeniu trzeciego kanału nadal możemy
być zadowoleni, bo do dyspozycji mamy 3x107W, ale
czwarty zestaw obciążeń jest dla AVR−3803 już kłopotliwy,
moc spada do 66W. Pięć kanałów to 58W, pod tym wzglę−
dem słabsza w całym teście była tylko Yamaha. Jak widać,
zasilacz wcale nie spisuje się najlepiej, by sprostać wyma−
ganiom 120W końcówek potrzeba jeszcze więcej.
Odstęp sygnału od szumu jest dobry, wynosi 82dB,
dynamika sięga 101dB. Według producenta urządzenie
nie obsługuje obciążeń innych niż 8
Ω
. Pasmo przenosze−
nia (rys. 1) można spokojnie określić jako 10Hz−100kHz,
odchyłka na górnym skraju wynosi −2,3dB.
Spektrum zniekształceń (rys. 2) jest bardzo czyste,
najsilniejsza jest trzecia harmoniczna (−88dB) i jest ona
jednocześnie jedyną liczącą się. Bardzo delikatnie zazna−
czono jeszcze drugą, ale nie będzie ona miała żadnego
wpływu na brzmienie.
Minimum zniekształceń przypada na moc 96W i wy−
nosi 0,024%, THD+N utrzymuje się na stałym poziomie
w zakresie od kilku dziesiątych do 10W, następnie deli−
katnie opada aż do punktu przesterowania.
Warto odnotować nietypową czułość, do osiągnięcia
mocy maksymalnej potrzeba aż 0,5V, podczas gdy więk−
szość urządzeń wymaga średnio dwukrotnie niższego na−
pięcia.
KINO DOMOWE
− Amplitunery wielokanałowe do 7000 zł