ZALECENIA DIETETYCZNE

dla kobiet karmiących piersią

w okresie pierwszych 3 miesięcy karmienia

Produkty zalecane

Produkty przeciwwskazane

Pieczywo

✓

pieczywo białe,

✓

chałki,

✓

sucharki,

✓

pieczywo chrupkie,

✓

graham,

✓

pieczywo razowe (2 kromki dziennie)

pieczywo razowe na zakwasie

Kasze

✓

wszystkie rodzaje kasz,

✓

ryż,

✓

płatki,

✓

makarony

Mąki

✓

pszenna,

✓

razowa,

✓

kukurydziana

Nabiał

✓

mleko 2% tłuszczu (ok. 2 szklanek dziennie).

Jeśli matka jest alergiczką można zastąpić
naturalnym jogurtem, kefirem lub
maślanką.

✓

sery białe półtłuste, żółte i topione

✓

śmietana 12 lub 18%

✓

mleko 3,2% tłuszczu;

✓

mleko powyżej 2 szklanek dziennie

✓

jogurty smakowe

✓

sery pleśniowe

✓

śmietana powyżej 18%

Jajka

1 dziennie, jeśli nie ma alergii

Mięso,

ryby,

drób, wędliny

✓

wszystkie gatunki chude

Szczególnie zalecane: królik i indyk

W razie alergii ograniczyć spożycie ryb do
jednego razu w tygodniu

✓

wszystkie gatunki tłuste,

✓

kiełbasy,

✓

konserwy,

✓

mięso surowe,

✓

ryby wędzone

Tłuszcze

✓

masło,

✓

miękkie margaryny,

✓

oleje: sojowy, rzepakowy, słonecznikowy,

✓

oliwa z oliwek

✓

smalec,

✓

słonina,

✓

boczek,

✓

podgardle

Warzywa

✓

Marchew, buraki, dynia, cukinia, cykoria,
szparagi, szpinak, kapusta pekińska, kukurydza
w kolbach, koperek, zielona pietruszka,
kabaczek;

✓

brokuł i pomidor b/skórki w ograniczonych
ilościach;

✓

Uwaga: pietruszka i seler mogą być przyczyną
alergii u niemowląt

✓

warzywa wzdymające: kapusta biała i
czerwona, brukselka, kalafior, kalarepa,
kapusta kiszona;

✓

warzywa strączkowe: groch, fasola, bób,
fasolka szparagowa, groszek zielony

(soczewicę i soję w ograniczonych ilościach
można spożywać);

✓

cebula, czosnek, papryka, rzepa, grzyby,
rzodkiewka, rzodkiew, ogórek kiszony

Owoce

✓

jabłka,

✓

banany (jeden dziennie),

✓

plasterek cytryny do herbaty,

✓

morela suszona (na czczo przy zaparciach),

✓

dojrzałe winogrona b/skórki,

✓

melon,

✓

arbuz,

✓

brzoskwinia

✓

Owoce kwaśne (np. cytrusowe),

✓

owoce pestkowe (np. czereśnie i wiśnie),

✓

truskawki,

✓

agrest,

✓

ananas,

✓

porzeczki,

✓

kiwi

Słodycze

✓

Cukier i słodycze w ograniczonych ilościach:
dżem, miód, galaretki, ciasto drożdżowe,
biszkopt,

✓

świeże soki z jabłek, marchwi, bananów
(początkowo rozcieńczone wodą).

✓

słodycze tłuste,

✓

czekolada,

✓

soki z pudełek,

✓

konserwowane owoce.

ZALECENIA DIETETYCZNE

dla kobiet karmiących piersią

w okresie pierwszych 3 miesięcy karmienia

Dieta matki karmiącej powinna być lekkostrawna, wysokobiałkowa (4 – 5 posiłków dziennie), oparta
na bazie potraw gotowanych, duszonych bez tłuszczu lub pieczonych w folii. Potrawy smażone w
ograniczonych ilościach można wprowadzić nie wcześniej, niż po 3 miesiącach karmienia (smażenie
na oleju rzepakowym lub oliwie z oliwek). W miarę możliwości należy unikać żywności
wysokoprzetworzonej, zawierającej konserwanty, sztuczne barwniki i inne chemiczne ulepszacze
żywności. Jeśli nie ma przeciwwskazań lekarskich należy spożywać mleko i jego przetwory, gdyż
stanowią źródło najlepiej przyswajalnego wapnia.

•

W razie wystąpienia zaparć należy zastosować w diecie jogurt bio, kefir jednodniowy lub kompot z
suszonych śliwek lub moreli. Dobrze jest wypić na czczo szklankę przegotowanej, ciepłej wody. W
każdym posiłku powinny znajdować się warzywa i owoce. Niewskazane jest spożywanie słodyczy,
szczególnie kakao i czekolady. Ilość płynów w diecie powinna wynosić około 2l dziennie.

•

Kobiety obciążone alergią w rodzinie powinny karmić dziecko piersią minimum 6 miesięcy. W
sporadycznych przypadkach u niemowlęcia karmionego wyłącznie piersią mogą wystąpić objawy
alergii, spowodowanej minimalną ilością alergenów pokarmowych w mleku matki. W takiej sytuacji
dla matki zalecana jest dieta eliminacyjna. Należy wówczas wyeliminować z diety:

−

mleko krowie i jego przetwory,

−

białko jaja kurzego,

−

ryby i owoce morza,

−

wołowinę i cielęcinę,

−

soję, orzechy ziemne i laskowe,

−

cytrusy, truskawki, poziomki,

−

czekoladę i kakao.

Po okresie 4-6 tygodni do jadłospisu wprowadzamy stopniowo nowe produkty i obserwujemy reakcję
niemowlęcia. W razie wystąpienia jakichkolwiek niepokojących objawów u dziecka należy
skontaktować się z lekarzem pediatrą.

Karmienie piersią jest jedynym naturalnym sposobem żywienia niemowlęcia. Pozwala ona w pełni
zaspokoić jego potrzeby żywieniowe i sprzyja jego prawidłowemu rozwojowi w późniejszym okresie
dzieciństwa. Badania naukowe wskazują również, że prawdopodobnie zapobiega powstawaniu
niektórych chorób wieku dojrzałego.

Sposób odżywiania kobiet karmiących piersią ma znaczący wpływ na stan zdrowia dziecka.

ZALECENIA DIETETYCZNE

dla kobiet karmiących piersią

w okresie pierwszych 3 miesięcy karmienia

PRZYKŁADOWE JADŁOSPISY

ZESTAW I

Śniadanie: chleb biały i graham, masło, jogurt naturalny, jajecznica z zieleniną, jabłko.
Drugie śniadanie: bułka drożdżowa z serem, domowej produkcji sok marchwiowo –

jabłkowy (rozcieńczony wodą).
Obiad: krupnik, wołowina duszona w jarzynach, ziemniaki, kompot z jabłek.
Podwieczorek: kanapka z masłem i wędliną drobiową z zieleniną, jogurt naturalny.
Kolacja: sałatka jarzynowa (bez cebuli, pora i ogórka kiszonego), pieczywo mieszane,

masło, wędlina chuda, słaba herbata.

ZESTAW II

Śniadanie: pieczywo mieszane, masło, twarożek,

jabłko pieczone, herbata z mlekiem.

Drugie śniadanie: pieczywo mieszane, masło,

dżem, jogurt naturalny.
Obiad: Rosół z indyka (odtłuszczony) z lanym

ciastem, indyk gotowany – pierś, ziemniaki,

marchewka gotowana, kisiel z jabłkiem.
Podwieczorek: galaretka jogurtowa, biszkopty.

Kolacja: Ryba gotowana w sosie koperkowym, pieczywo mieszane, masło, słaba

herbata, banan.

ZESTAW III

Śniadanie: pieczywo mieszane, masło, ser żółty, cykoria z jabłkiem, jogurt naturalny.
Drugie śniadanie: Kanapka z wędliną z sałatą i masłem, sok marchwiowo – jabłkowy

(domowy).
Obiad: Pomidorowa z makaronem, schab pieczony w folii, ziemniaki, surówka z

kapusty pekińskiej z marchewką i jabłkiem, kompot z jabłek.
Podwieczorek: drożdżówka z jabłkiem, herbata z cytryną – 1 plasterek.
Kolacja: Kasza gryczana z masłem, jajko sadzone, sałata zielona z olejem, jogurt

naturalny.

ZALECENIA DIETETYCZNE

dla kobiet karmiących piersią

w okresie pierwszych 3 miesięcy karmienia

PRZYKŁADOWE JADŁOSPISY

c.d.

ZESTAW IV

Śniadanie: Kasza kukurydziana na mleku, pieczywo mieszane, masło, herbata słaba,
ser topiony, jabłko.

Drugie śniadanie: kanapka z masłem, wędliną i pomidorem bez skórki, herbata
miętowa słaba.

Obiad: Barszcz czerwony z ziem-
niakami, pierogi z serem i chudą
śmietaną, jabłko duszone, sok
z marchwi i banana (domowy).

Podwieczorek: bułka maślana, jogurt
naturalny, 3 sztuki moreli (dojrzałej).

Kolacja: klopsik cielęcy duszony
z cukinią, pieczywo mieszane, masło,
herbata słaba.

ZESTAW V

Śniadanie: Pieczywo mieszane, masło, szynka chuda, jabłko, jogurt naturalny.

Drugie śniadanie: Kisiel domowy z jabłkiem duszonym, biszkopty.

Obiad: Zacierkowa, udko kurczaka w sosie potrawkowym, ryż, buraczki, kompot z
jabłek.

Podwieczorek: kanapka z masłem i twarożkiem z koperkiem, herbata z plasterkiem
cytryny.

Kolacja: Pieczywo mieszane, masło, pasta z jajka i szynki z zieloną pietruszką, surówka
z marchwi i jabłka z olejem, herbata.

Opracowanie: inż. Czesława Bielecka, dietetyk