M A M A N A W Y S PA C H
/
BVLBOB8ZTQBDITLBEBTJʍ[D[UFSFDIFUBQÓX
QSJNBSZTDIPPMT[LPBQPETUBXPXBTFDPOEBSZ
TDIPPMT[LPBʪSFEOJBGVSUIFSFEVDBUJPOEPTLPOB
MFOJF[BXPEPXFJIJHIFSFEVDBUJPOTUVEJBXZʾT[F
0CPXJʂ[FLT[LPMOZPCFKNVKFQJʍDJPMBULJ[BUPLPʟ
D[ZTJʍXD[FʪOJFKOJʾX1PMTDFCPKVʾEMBT[FTOBTUP
MBULÓX
Rodzaje szkół
8"OHMJJTZTUFNFEVLBDKJESVHJFHPTUPQOJBPCFK
NVKF LJMLB SPE[BKÓX T[LÓ DPNQSFIFOTJWF TDIPPMT
mD[ZMJQBʟTUXPXFT[LPZʪSFEOJFEPLUÓSZDIQS[ZK
NVKFTJʍE[JFDJOJF[BMFʾOJFPEEPUZDID[BTPXZDIXZ
OJLÓXXOBVDFHSBNNBSTDIPPMTmHE[JFQPETUBXʂ
QS[ZKʍDJBTʂXD[FʪOJFKT[FPTJʂHOJʍDJBVD[OJBDJUZUFDI
OPMPHZDPMMFHFTmPEQPXJFEOJLQPMTLJFHPUFDIOJLVN
VUS[ZNZXBOFXTQÓMOJFQS[F[QBʟTUXPJLPBCJ[OFTV
QS[ZHPUPXVKʂDFEPXZLPOZXBOJB[BXPEVPSB[BDB
EFNJFTmT[LPZʪSFEOJFOJF[BMFʾOFMFD[GJOBOTPXBOF
[ʪSPELÓXQVCMJD[OZDI
Ze szkoły podstawowej do średniej
,PʟD[ʂDT[LPʍQPETUBXPXʂOB8ZTQBDIXXJFLV
MBUVD[OJPXJF[EBKʂFH[BNJOZOB[ZXBOF,FZ4UBHF
[Kʍ[ZLBBOHJFMTLJFHPNBUFNBUZLJJOBVLJTDJFO
DF;B[XZD[BKOJFNBʾBEOZDIEPEBULPXZDIUFTUÓX
LXBMJGJLBDZKOZDI
8T[ZTULJFE[JFDJXXJFLVPEEPMBULUÓSZDI
SPE[JDFMFHBMOJFQS[FCZXBKʂOB8ZTQBDINBKʂQSB
XPDIPE[JʄEPT[LÓQBʟTUXPXZDI/BMFʾZKFEOBL
QBNJʍUBʄPUZNʾFVCJFHBʄTJʍPNJFKTDFXT[LPMF
ʪSFEOJFKOBMFʾZOBXFUSPLQS[FEQMBOPXBOZNSP[QP
D[ʍDJFNOBVLJ
Szkoła średnia a kariera
8ʪSÓEQBʟTUXPXZDIT[LÓʪSFEOJDIJTUOJFKFCBS
E[P [SÓʾOJDPXBOZ TZTUFN PSHBOJ[BDKJ m OBKXJʍDFK
T[LÓPGFSVKFOBVLʍVD[OJPNXXJFLVPEEPMVC
MBU$[ʍʪʄT[LÓE[JBBKBLPTFOJPSTFDPOEBSZmEMB
VD[OJÓXTUBST[ZDIPEMVCSPLVʾZDJB*TU
OJFKFUBLʾFHSVQBT[LÓPLSFʪMBOBKBLP4JYUI'PSN$PM
MFHFTMVC'VSUIFS&EVDBUJPO$PMMFHF'&EMBVD[OJÓX
PEEPSPLVʾZDJB0GFSVKʂPOFLT[UBDFOJFPE
QP[JPNV($4&EPTUVEJÓXEZQMPNPXZDIPCFKNV
KʂSÓXOJFʾQFOʂHBNʍDPMMFHFÓXUFDIOJD[OZDIPSB[
[BXPEPXZDI,VSTZ[BXPEPXFLPʟD[ʂTJʍ[EBOJFN
FH[BNJOV (/72T m (FOFSBM /BUJPOBM 7PDBUJPOBM
2VBMJGJDBUJPOTQPLUÓSZNSÓXOJFʾNPʾOBTUBSBʄTJʍ
PQS[ZKʍDJFOBVOJXFSTZUFU
0CPXJʂ[LPXBFEVLBDKBOBQP[JPNJFIJHIPCFKNV
KFE[JFDJXXJFLVPEEPMBUJQPEPCOJFKBLT[LPB
QPETUBXPXBQPE[JFMPOBKFTUOBEXBFUBQZ,FZ4UBHF
E[JFDJXXJFLVMBU[BLPʟD[POZFH[BNJOFN
[BOHJFMTLJFHPNBUFNBUZLJJQS[FENJPUVXZCSBOFHP
PSB[,FZ4UBHFNPE[JFʾXXJFLVMBU[B
LPʟD[POZPEQPXJFEOJLJFNNBFKNBUVSZU[O($4&
(FOFSBM$FSUZGJDBUFPG4FDPOEBSZ&EVDBUJPO&H[B
NJOUFO[EBXBOZOBPDFOZPE"OBKXZʾT[BEP
(OBKOJʾT[B[LJMLVQS[FENJPUÓXOB[BLPʟD[FOJF
TFDPOEBSZTDIPPMVNPʾMJXJBLPOUZOVPXBOJFOBVLJ
XT[LPBDIʪSFEOJDIDPMMFHFBDITDIPPMTTJYUIGPSN
TJYUIGPSNDPMMFHFGVSUIFSFEVDBUJPODPMMFHFmPGFSVKʂ
DZDIQFOZXZNJBS[BKʍʄEPSPLVʾZDJB
8ZCPSVEBMT[FHPTQPTPCVFEVLBDKJEPLPOVKFTJʍ
[XZLMFQPSPLVOBVLJQS[FESP[QPD[ʍDJFND[XBS
UFHPFUBQVOBVLJ,FZ4UBHFJMFUOJVD[OJP
XJFV[ZTLVKʂQSBXPXZCPSVNJOJNVNT[FʪDJVQS[FE
NJPUÓXKBLJFDIDʂTUVEJPXBʄKBLPEPEBUFLEPD[UF
SFDI PCPXJʂ[LPXZDI UK BOHJFMTLJFHP NBUFNBUZLJ
OBVLJTDJFODFJOGPSNBUZLJ*$58[BMFʾOPʪDJPE
SPE[BKVT[LPZPSB[EBMT[ZDIQMBOÓXFEVLBDZKOZDI
VD[OJPXJFNPHʂJDIXZCSBʄPEEPOQQS[FENJP
UZBSUZTUZD[OFX[PSOJDUXPQSPKFLUPXBOJFNV[ZLB
UBOJFDJUQIVNBOJTUZD[OFIJTUPSJBHFPHSBGJBKʍ[Z
LJXTQÓD[FTOFBUBLʾFPQJFLB[ESPXPUOBJTQPFD[OB
UVSZTUZLBJXZQPD[ZOFLOBVLJTQPFD[OFJUQ
8XZCPS[FQS[FENJPUÓXJQMBOPXBOJVEBMT[FKLB
SJFSZNPE[JFʾNPʾFJQPXJOOBLPS[ZTUBʄ[QPNPDZ
EPSBEDÓXT[LPMOZDIPSB[TQFDKBMOZDIPʪSPELÓXEP
SBED[ZDIEMBNPE[JFʾZ$POOFYUJPOT[BKNVKʂDZDI
TJʍ EPSBE[UXFN X XZCPS[F T[LÓ D[Z EPUZD[ʂDZN
LJFSVOLV EBMT[FK FEVLBDKJ IUUQXXXDPOOFYJPOT
EJSFDUDPNJOEFYDGN
GSCE, czyli mała matura
4[LPZʪSFEOJFQSBDVKʂXFEVHOBSPEPXFHPQSP
HSBNVOBVD[BOJBJJDIDFMFNKFTUQS[ZHPUPXBOJFEP
XTQPNOJBOFHP(4$&(FOFSBM$FSUJGJDBUFPG4FDPOEB
SZ&EVDBUJPO8[BMFʾOPʪDJPEDIʍDJJVNJFKʍUOPʪDJ
VD[OJÓX($4&[EBKFTJʍ[PLEPXPMOZDIXZCSB
OZDIQS[F[TJFCJFQS[FENJPUÓXQS[ZD[ZNBOHJFMTLJ
NBUFNBUZLBJOBVLBTDJFODFTʂPCPXJʂ[LPXF/JF
KFTUUPKFEOBLKFEZOBESPHB/JFLUÓS[ZEFDZEVKʂTJʍOB
FH[BNJO[BXPEPXZ#5&$;EBKʂLJMLBFH[BNJOÓX
($4&JEPEBULPXPVD[ʍT[D[BKʂOBLVSTQS[ZHPUPXV
KʂDZEP[BXPEV#5&$LUÓSZKFTUV[OBXBOZ[BFLXJ
XBMFOUD[UFSFDIQS[FENJPUÓX[[BLSFTV($4&
GCE A-level – matura i co dalej
&H[BNJO ($4& LPʟD[Z PCPXJʂ[LPXʂ OBVLʍ
X 8JFMLJFK #SZUBOJJ BMF VD[OJPXJF NPHʂ Kʂ LPO
UZOVPXBʄ QS[F[ OBTUʍQOF US[Z MBUB /BVD[BOJF EMB
NPE[JFʾZQPXZʾFKSPLVʾZDJBPCFKNVKFDPMMFHF
JLVSTZQS[ZHPUPXVKʂDFEPPEQPXJFEOJLBOBT[FKNB
UVSZD[ZMJ(FOFSBM$FSUJGJDBUFPG&EVDBUJPO"EWBODFE
-FWFM($&"MFWFM[EBXBOFHPXXJFLVMBU8Z
OJLJFH[BNJOVTʂQPETUBXʂSFLSVUBDKJTUVEFOUÓXOB
VD[FMOJFXZʾT[F;EBOJFKFEOFHP"-FWFMHXBSBOUVKF
PUS[ZNBOJFQVOLUÓX8QSPDFTJFSFLSVUBDKJOB
TUVEJBVD[OJPXJFQPUS[FCVKʂQVOLUÓXBUZNTB
NZNNVT[ʂ[EBʄ"-FWFM[US[FDIQS[FENJPUÓX*TU
OJFKFNPʾMJXPʪʄ[EBXBOJBFH[BNJOVUZMLP[QPPXZ
[BLSFTVXZCSBOFHPQS[FENJPUVKFTUUPXÓXD[BTU[X
"4mMFWFM "EWBODFE 4VQQMFNFOUBSZ 8ZCÓS PQDKJ
"4mMFWFMQP[XBMBOBPQÓʽOJFOJFEFDZ[KJPXZCPS[F
ʪDJTFKTQFDKBMJ[BDKJ&H[BNJOZ"4[EBXBOFOB[BLPʟ
D[FOJFT[LPZBEPEBULPXPVNPʾMJXJBKʂUBLʾFXZ
LB[BOJF TJʍ XJFE[ʂ PEQPXJBEBKʂDʂ JOEZXJEVBMOZN
[BJOUFSFTPXBOJPN 5BLJF LXBMJGJLBDKF QS[ZEBKʂ TJʍ
XLPOUZOVBDKJEBMT[FKLBSJFSZOBVLPXFKJ[BXPEPXFK
1P [EBOJV FH[BNJOV NBUVSBMOFHP ($& "MFWFM
NPE[JFʾ NPʾF LPOUZOVPXBʄ OBVLʍ XZCJFSBKʂD
LVSTZ[BXPEPXF[BLPʟD[POF[EBOJFN(FOFSBM/B
UJPOBM7PDBUJPOBM2VBMJGJDBUJPOT(/72TMVCJʪʄOB
VOJXFSTZUFU(/72TʂD[ʂ[FTPCʂFMFNFOUZXJFE[Z
PHÓMOFK[XJFE[ʂPSB[QSBLUZLʂ[BXPEPXʂ,POUZOV
BDKBOBVLJXQPʂD[FOJV[QSBDʂJT[LPMFOJFN[BXP
EPXZNEBKFNPʾMJXPʪʄV[ZTLBOJBLXBMJGJLBDKJLUÓSF
CʍEʂSÓʾOFX[BMFʾOPʪDJPEXZCPSVSPE[BKVT[LPZ
PSB[EBMT[FKFEVLBDKJ
Dzień w high school
8T[LPMFʪSFEOJFKNBLTZNBMOBJMPʪʄE[JFDJXLMB
TJFUPXLMBTBDIXZʾT[ZDIm,BʾEB[HSVQ
QS[ZQJTBOBKFTUEPKFEOFHPOBVD[ZDJFMBXZDIPXBX
DZLUÓSFHP[BEBOJFNKFTUEPSBE[UXPPSB[XZDIPXB
OJFTQPFD[OFJFUZD[OF%CBPOUBLʾFPBLMJNBUZ[BDKʍ
E[JFDLBJNBPCPXJʂ[FLJOUFSXFOJPXBʄLJFEZNB
POPLPQPUZ[OBVLʂ4QSBXZEPUZD[ʂDFPQJFLJOBE
HSVQBNJ EPEBULPXP OBE[PSVKF U[X )FBE PG :FBS
MVC)FBEPG)PVTFLJFSPXOJLSPLVMVCJOUFSOBUV
5ZE[JFʟ X T[LPMF ʪSFEOJFK PCFKNVKF HPE[JOZ
OBVLJ8DJʂHVEOJB[BKʍDJBUSXBKʂPEHPE[EP
XQJʂULJEP%[JFʟQPE[JFMPOZKFTUOBMFLDKF
mCʂEʽNJO,BʾEB[OJDIPEE[JFMPOBKFTULSÓU
LJNJQS[FSXBNJ8QPVEOJFKFTUHPE[JOOBQS[FSXB
OBMVODI8UZND[BTJFVD[OJPXJFNPHʂXZKʪʄQP[B
UFSFOT[LPZ
Szkoła średnia - droga do kariery
AGNIESZKA SIWEK
Secondary education to drugi i zarazem ostatni etap obowiązkowej edukacji. Od wyboru szkoły i ścieżki programowej
zależy to, czy nastolatek zakończy naukę na tym poziomie, czy wykorzysta szansę w drodze do przyszłej kariery.
TFLDKB@$@JOEE