rawo pracy

Opodatkowanie nieodpłatnych

świadczeń konstytucyjne

„Inne nieodpłatne świadczenia” na rzecz pracownika mogą stanowić jego

dochód, tylko wtedy gdy rzeczywiście spowodowały zaoszczędzenie przez niego

wydatków. Istotne jest to, czy pracownik skorzystał ze świadczenia oferowanego

przez pracodawcę w pełni dobrowolnie i czy było to w jego interesie.

Wyrok TK z 8 lipca 2014 r., K 7/13

Okoliczności wydania wyroku:

Trybunał Konstytucyjny zajął się wnioskiem złożonym

przez Konfederację Lewiatan. Chodziło o sprawdzenie zgodności z konstytucją prze-

pisów ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, na podstawie których

mogą być opodatkowane tzw. świadczenia pozapłacowe.

ciąg dalszy na stronie 6

Miejsce do spania w kabinie

kierowcy to nie nocleg

Ryczałt za noclegi przysługuje także kierowcom zatrudnionym w transporcie

zagranicznym, którzy dysponują miejscem do spania w pojazdach, którymi

kierują. Miejsce do spania w kabinie kierowcy nie jest bowiem tożsame

z zapewnieniem bezpłatnego noclegu przez pracodawcę.

Uchwała 7 sędziów SN z 12 czerwca 2014 r., II PZP 1/14

Stan faktyczny:

Mirosław D., kierowca w spółce S., wykonywał przewozy na trasach zagra-

nicznych, do Francji i Holandii. W ciężarówce, którą prowadził, było miejsce do spania.

Firma dysponowała też w Holandii kantyną, w której kierowcy mogli wypoczywać. Jed-

nak panujące tam warunki higieniczne i sanitarne pozostawiały wiele do życzenia.

ciąg dalszy na stronie 3

Równe traktowanie to niekoniecznie

równe pensje

Nieznaczne różnice w wynagrodzeniu pracowników, będące wynikiem

oceny jakości ich pracy przez przełożonego, co do zasady, nie powinny być

traktowane jako naruszające zasadę równego traktowania w zatrudnieniu.

Wyrok SN z 9 maja 2014 r., I PK 276/13

Stan faktyczny:

Stanisław W. pracował w straży kolejowej jako komendant zmiany w rejonie

K. Obowiązujący u pracodawcy zakładowy układ zbiorowy przewiduje 15 grup zaszeregowa-

nia, a w każdej grupie 50 szczebli zróżnicowanych o 25 zł.

ciąg dalszy na stronie 2

Nr 13 (95) sierpień 2014

issn 2300-7214

najważniejsze rozstrzygnięcia sądów

i komentarze ekspertów

P

w orzecznictwie

Z OSTATNIEJ CHWILI

Zapisy zawarte w porozumieniu

postrajkowym, którego sygnatariuszami

są pracodawca i działające u niego

związki zawodowe, nie mogą naruszać

zakazu dyskryminowania pracowników

przewidzianego w Kodeksie pracy.

3

Rektor uczelni wyższej ma obowiązek

udzielić nauczycielowi akademickiemu

urlopu dla poratowania zdrowia, gdy

nauczyciel przedstawia orzeczenie lekarskie

stwierdzające, że udzielenie takiego urlopu

jest konieczne ze względu na stan jego

zdrowia.

3

ZATRUDNIANIE PRACOWNIKÓW

W wybór społecznego inspektora pracy

sąd nie będzie ingerował

4

Podwyżki mogą być dokonywane z datą

wsteczną

4

ROZWIĄZYWANIE UMÓW O PRACĘ

Przekazywanie pracodawcy fałszywych

informacji uzasadnia dyscyplinarkę

5

Umowa wygasa po trzech miesiącach od

aresztowania

5

ŚWIADCZENIA ZE STOSUNKU PRACY

nsA: dodatek na urlopie wychowawczym

przysługuje na każde dziecko

6

Opodatkowanie nieodpłatnych świadczeń

pracowniczych jest konstytucyjne

1 i 6

SPORY W fIRMIE – OKIEM SĘDZIEgO

Termin na dyscyplinarkę liczymy od

uzyskania wiadomości przez osobę

decyzyjną

7

CZASOWE POWIERZENIE INNEJ PRACY

– PRZEgLĄD ORZECZNICTWA

Uzasadniona potrzeba czasowego polecenia

innych zadań to np. zapobieganie

szkodom

8

W N U M E R Z E M . I N .

ANO95.indd 1

7/18/2014 8:25:20 PM

2

l sieRPień 2014 PRAWO PRACY W ORZeCZniCTWie

ciąg dalszy ze strony 1

Widełki płacowe ustalone na bazie regulacji

układowych mogą powodować różnicę kwoto-

wą w płacach rzędu ok. 1.300 zł. Zadania na

stanowiskach komendanta zmiany i dy-

żurnego zmiany są zbliżone.

Przy awansach stosowane są podwyżki

płac. Decyduje o nich komendant regio-

nu, a ostatecznie akceptuje je komendant

główny. W poszczególnych komendach re-

gionalnych podwyżki płac komendantów

zmian wprowadzono w lutym 2008 roku

(200–570 zł) oraz w kwietniu 2010 roku

(125–595 zł). Wynagrodzenie podstawowe

komendantów zmian w rejonie K. w grud-

niu 2010 roku wynosiło od 1.825 zł (tyle

otrzymywał Stanisław W.) do 1.950 zł.

Stanisław W. otrzymał podwyżkę płacy

zasadniczej w lutym 2008 roku (o 200 zł)

i w kwietniu 2010 roku (o 125 zł). Zażądał

jednak od pracodawcy przed sądem od-

szkodowania w wysokości po 510 zł mie-

sięcznie za okres od lutego 2008 do lutego

2011 roku tytułem zaniżenia płacy oraz

ustalenia, że wysokość jego wynagrodze-

nia zasadniczego od kwietnia 2011 roku

wynosi co najmniej 2.335 zł. Powoływał

się przy tym na różnicę pomiędzy wyna-

grodzeniem zasadniczym otrzymywanym

przez osoby zatrudnione na stanowiskach

dyżurnych zmiany w posterunku B. a wy-

nagrodzeniem powoda zatrudnionym na

stanowisku komendanta zmiany (wyż-

szym w hierarchii służbowej i wymagają-

cym większej odpowiedzialności).

Sąd rejonowy przyznał powodowi z tytułu

dyskryminacji kwotę 3.600 zł. Ten werdykt

utrzymał w mocy sąd II instancji. Wówczas

pracownik poskarżył się do Sądu Najwyż-

szego. Jego zdaniem, skoro był sumiennym

pracownikiem, posiadał bogatsze doświad-

czenie zawodowe od innych komendantów

zmiany w regionie K., a także wykazywał się

większą wiedzą fachową, to wynagrodzenie

w ramach awansu zawodowego powinno

się mieścić w górnych granicach widełek

płacowych. Tymczasem uzyskał przed są-

dem wyrównanie pensji w minimalnym

zakresie.

Uzasadnienie SN:

Sąd Najwyższy nie przy-

znał racji pracownikowi. Stwierdził, że

równość w wynagradzaniu nie jest tożsama

z równym traktowaniem, może bowiem

wymagać odmiennego potraktowania

w celu wyrównania szans lub zapewnie-

nia równych rezultatów albo finansowego

nagrodzenia i motywowania najlepszych

pracowników.

Na pracowniku wywodzącym swe roszcze-

nia z przepisów zakazujących dyskrymina-

cji w zatrudnieniu ciąży obowiązek przyto-

czenia w procesie okoliczności faktycznych,

które uprawdopodobnią nie tylko to, że jest

wynagradzany mniej korzystnie od innych

pracowników wykonujących pracę jedna-

kową lub jednakowej wartości, ale także to,

że zróżnicowanie spowodowane jest niedo-

zwoloną przyczyną. Powód nie przytoczył

takich okoliczności.

Nie stanowi naruszenia zasady równego

traktowania sytuacja, w której pracodawca

wykaże, że różnicując poszczególne płace,

kierował się obiektywnymi powodami. Taka

sytuacja wystąpiła w rozpoznawanej spra-

wie. Poziom płac pracowników, na który

powoływał się Stanisław W. dla wykazania

swych racji, wynikał bowiem z zachowania

prawa do wyższego wynagrodzenia nabyte-

go w okresie wcześniejszej pracy na stano-

wiskach w wyższych strukturach straży.

Dokonując wyliczenia należnego powodo-

wi odszkodowania za naruszenie zakazu

dyskryminacji, należało porównać sytuację

płacową powoda z sytuacją innego konkret-

nego pracownika zajmującego analogiczne

stanowisko komendanta zmiany w regionie

K. Takie porównanie (i stwierdzone w jego

efekcie nieznaczne różnice rzędu 50–100 zł)

nie daje podstaw do przyjęcia tezy o nierów-

nym traktowaniu powoda.

Nowości w orzecznictwie

Równe traktowanie to niekoniecznie

równe pensje

O D R E D A K C J I

CZASOWA ZMIANA STANOWISKA – NIE Z POWO-

DU STANU ZDROWIA
W tym numerze szczególnie polecam niedawny wyrok

Trybunału Konstytucyjnego w kwestii opodatkowa-

nia nieodpłatnych świadczeń otrzymywanych przez

pracowników. Otóż trybunał wskazał kilka niezbędnych

cech, które takie świadczenie musi spełnić, aby podle-

gać opodatkowaniu (strona 1 i 6).
Z kolei Sąd Najwyższy zajął się niedawno tematem

dyskryminacji płacowej. Okazuje się, że przy obliczaniu

odszkodowania przewidzianego w art. 18

3d

Kodeksu

pracy za naruszenie przez pracodawcę zasady równego

traktowania w zatrudnieniu przedmiotem porównania

nie może być średnia podwyżka dotycząca ogółu załogi

(strona 1 i 2). SN dopuścił też wsteczne aneksowanie

umów o pracę, tj. „uprawomocnienie” dokonanych

faktycznie wcześniej – przed zawarciem porozumień

zmieniających umowę o pracę – podwyżek płac

pracowniczych (strona 4).
Polecam też artykuł wskazujący, jakimi argumentami

pracodawca może uzasadniać fakt czasowego powie-

rzenia pracownikowi innej rodzajowo pracy w trybie art.

42 § 4 Kodeksu pracy. Sprawdźcie Państwo, dlaczego

nie można takiego powierzenia dokonać, gdy pra-

cownik w trakcie zatrudnienia stanie się niezdolny do

wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku ze

względu na stan zdrowia (strona 8).

Zapraszam do lektury

Grażyna Mazur

[e-mail]

Kierownik Grupy Wydawniczej:

Agnieszka Konopacka-Kuramochi

Redaktor prowadząca: Grażyna Mazur

Wydawca: Agnieszka Gorczyca

Koordynator produkcji: Katarzyna Kopeć

Skład i łamanie: 6AN Studio

Druk: Paper&Tinta

Nakład: 1400 egz.

ISSN: 2300-7214

Wiedza i Praktyka sp. z o.o.

03-918 Warszawa, ul. Łotewska 9a

NIP: 526-19-92-256

Numer KRS: 0000098264

– Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy,

Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy

Rejestrowy

Wysokość kapitału zakładowego: 200.000 zł

„Prawo Pracy w Orzecznictwie” wraz z innymi elementa-

mi subskrypcji chronione są prawem autorskim. Przedruk

materiałów bez zgody wydawcy – zabroniony. Zakaz nie

dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło.

Redakcja nie ponosi odpowiedzialności prawnej za zasto-

sowanie zawartych w „Prawie Pracy w Orzecznictwie” lub

w innych elementach subskrypcji informacji, wskazówek,

przykładów itp. do konkretnych przypadków.

Zamówienia: tel. [phone],

faks 22 617 60 10, [e-mail]

Prawo Pracy

w Orzecznictwie

K

O

M

EN

TA

R

Z

EK

SP

ER

TA

Wcelustwierdzeniadyskryminacjipłaco-
wejnależyporównaćwynagrodzenia
konkretnychpracownikówzatrudnionych
naporównywalnychstanowiskach.
Dlategoprzyobliczaniuodszkodowania

przewidzianegowart.18

3d

Kodeksu

pracyzanaruszenieprzezpracodawcę
zasadyrównegotraktowaniawzatrud-
nieniuprzedmiotemporównanianie
powinnybyćkwotypodwyżekwynagro-
dzeniaanitymbardziejśredniapod-
wyżkadotyczącaogółuzałogi.Przede
wszystkimnależybowiemporównać
wysokośćwynagrodzeniawypłacanego
konkretnympracownikom,wykonującym
jednakowąpracęlubpracęojednako-
wejwartości.

Dominik Wajda

asystent sędziego

sąd najwyższy, izba

Pracy, Ubezpieczeń

społecznych i spraw

Publicznych

ANO95.indd 2

7/18/2014 8:25:20 PM

Kup książkę

ZADAJ PYTANIE REDAKCJI:

[e-mail]

PRAWO PRACY W ORZeCZniCTWie

l

3

Nowości w orzecznictwie

ciąg dalszy ze strony 1

Spółka wypłacała kierowcy za podróże za-

graniczne zryczałtowane kwoty obejmujące

– jej zdaniem – zarówno diety, jak i należno-

ści za noclegi. Kierowca, po zakończeniu za-

trudnienia, skierował jednak do pracodawcy

żądanie wypłaty ryczałtów za noclegi. Spół-

ka odmówiła, twierdząc, że bezpłatny nocleg

został pracownikowi zapewniony poprzez

odpowiednie urządzenia do spania w ka-

binie ciężarówki. Alternatywnie Mirosław

D. mógł skorzystać z noclegów w kantynie

w Holandii – gdy kierowany był do wykona-

nia przewozu towarów do tego kraju.

Sprawa trafiła do sądu. W toku procesu

do Sądu Najwyższego trafiło następujące

pytanie prawne: czy stworzenie kierowcy

możliwości spania w nocy (nocnego snu)

w kabinie samochodu podczas odbywania

podróży służbowych w transporcie między-

narodowym zapewnia bezpłatny nocleg,

a w konsekwencji, czy pracownikowi nie

przysługuje zwrot kosztów takich noclegów,

czy też takie należności przysługują i w ja-

kiej wysokości?

Rozstrzygnięcie SN:

Sąd Najwyższy uznał,

że zapewnienie pracownikowi – kierowcy

samochodu ciężarowego odpowiedniego

miejsca do spania w kabinie tego pojaz-

du podczas wykonywania przewozów

w transporcie międzynarodowym nie

stanowi zapewnienia przez pracodawcę

bezpłatnego noclegu w rozumieniu prze-

pisów w sprawie wysokości oraz warun-

ków ustalania należności przysługujących

pracownikowi zatrudnionemu w pań-

stwowej lub samorządowej jednostce sfe-

ry budżetowej z tytułu podróży służbowej

poza granicami kraju. To powoduje, że

pracownikowi przysługuje zwrot kosz-

tów noclegu na warunkach i w wysokości

określonych w przepisach tego rozporzą-

dzenia albo na korzystniejszych warun-

kach i wysokości, określonych w umowie

o pracę, układzie zbiorowym pracy lub

innych przepisach prawa pracy.

Wprowadzony do ustawy o czasie pracy

kierowców art. 21a stanowi, że kierowcy

w podróży służbowej przysługują należ-

ności na pokrycie kosztów związanych

z wykonywaniem tego zadania służbo-

wego, ustalane na zasadach określonych

w przepisach art. 77

5

§ 3–5 Kodeksu pracy.

Ustawa o czasie pracy kierowców wprost

odsyła do kodeksowych przepisów o po-

dróżach służbowych, bez wyjątków i ogra-

niczeń. Także kierowcy w transporcie

międzynarodowym przysługiwać więc

powinny należności z tytułu noclegu –

albo zwrot kosztów, stwierdzonych ra-

chunkiem hotelowym, w granicach limitu

określonego w załączniku do rozporzą-

dzenia o podróżach służbowych, albo wy-

płata ryczałtu.

Miejsce do spania w kabinie

kierowcy to nie nocleg

Z OSTATNIEJ CHWILI:

POROZUMIENIE POSTRAJKOWE zawarte
przez organizację związkową z pracodawcą
jest źródłem prawa pracy (art. 9 § 1 kp).
Równe traktowanie pracowników może
być rozważane w ramach tej samej grupy
zawodowej (art. 9 § 4 kp). Zapisy zawarte
w porozumieniu postrajkowym, którego
sygnatariuszami są pracodawca i działające
u niego związki zawodowe, nie mogą naruszać
zakazu dyskryminowania pracowników
przewidzianego w Kodeksie pracy.

n

Wyrok SN z 8 lipca 2014 r., I PK 312/13

REKTOR UCZELNI WYŻSZEJ ma obowiązek
udzielić nauczycielowi akademickiemu
urlopu dla poratowania zdrowia, gdy
nauczyciel przedstawia orzeczenie lekarskie
stwierdzające, że udzielenie takiego urlopu
jest konieczne ze względu na stan jego
zdrowia.

n

Wyrok SN z 8 lipca 2014 r., I PK 324/13

SĄD PRACY rozpoznający odwołanie
pracownika będącego członkiem korpusu
służby cywilnej od oceny okresowej dokonuje
wyłącznie kontroli dochowania przez
pracodawcę przewidzianego prawem trybu
oceny oraz uzasadnienia negatywnych ocen
cząstkowych (na poziomie: poniżej oczekiwań
i znacznie poniżej oczekiwań) pod kątem
prawdziwości podanych w nim okoliczności
faktycznych. W razie uwzględnienia
odwołania członka korpusu służby cywilnej
od oceny okresowej sąd pracy nie zmienia
tej oceny (nie dokonuje jej modyfikacji), ale
uchyla ją w całości lub w części, co obliguje
pracodawcę do ponownego sporządzenia
oceny okresowej.

n

Wyrok SN z 17 czerwca 2014 r., II PK 246/13

Teraz więcej i wygodniej za tę samą cenę.

Jako Czytelnik zyskujesz:

Bezpłatne porady eksperta

Dyżur telefoniczny eksperta prawa pracy

we wtorek, godz. 14.00–16.00,

numer telefonu w sierpniu:

22 318 07 48

Elektroniczny przegląd prawa pracy

3 razy w tygodniu otrzymasz na swoją

skrzynkę e-mailową najnowsze wiadomości,

porady i orzeczenia z zakresu prawa pracy

K

O

M

EN

TA

R

Z

EK

S

P

ER

TA

WopisywanejuchwaleSNrozstrzygnąłosta-
teczniewątpliwościcodoprawakierowców
zatrudnionychwtransporciezagranicznym
donależnościztytułunoclegów.Zapewnie-
niebezpłatnegonoclegujestwtymwypadku
równoznacznezzapewnieniemnoclegu
wzakładziewykonującymusługihotelowe:
whotelu,motelu,pensjonacie,ewentualnie
kwaterzeprywatnej,zcałąinfrastrukturą
ztymzwiązaną.Zapewnieniemiejscado
spaniawkabiniepojazduspełniawymogico
dozapewnieniaobowiązkowegoodpoczynku
wtrasie,aleniejestzapewnieniemnoclegu.
Tymsamympracodawcamusizwrócić
pracownikowikosztanocleguwkwocie
zgodnejzrachunkiemhotelowym(co
najmniejwgranicachlimituwskazanego
wzałącznikudorozporządzeniaMPiPSz29

stycznia2013r.wsprawienależnościprzy-
sługującychpracownikowizatrudnionemu
wpaństwowejlubsamorządowejjednostce
sferybudżetowejztytułupodróżysłużbowej,
Dz.U.z2013r.poz.167).Jeżelikierowca
pracownikzdecydujesięjednaknocować
wsamochodzielubwinnymmiejscuniżho-
telczykwatera,wówczasnależyzastosować
§16ust.2wskazanegorozporządzenia,
zgodniezktórymwrazienieprzedłożeniara-
chunkuzanoclegpracownikowiprzysługuje
ryczałtwwysokości25%limitu.
Wartowskazać,żezgodniez§20ust.1
wskazanegorozporządzeniapracownik
otrzymujezaliczkęwwalucieobcejna
niezbędnekosztypodróżyzagranicznej,
wwysokościwynikającejzewstępnej
kalkulacjitychkosztów.Wobecobowiązku
zwrotukosztównoclegówdlapracowników
kierowcówzagranicąznaczenianabiera
obowiązekwypłacaniawskazanychzaliczek.
Jednakżewypłatatakiejzaliczkipostronie
pracownikarodziobowiązekodpowiedniego
jejrozliczeniaiewentualnegozwrotupozo-
stałejkwoty,niewydanejwczasiepodróży.

Michał Culepa

prawnik,

specjalista prawa

pracy

ANO95.indd 3

7/18/2014 8:25:21 PM

Kup książkę