CW 2
Opracowała: mgr Monika Baryła-Matejczuk
Etapy konstruowania procedury
badawczej
Praca w grupach, zadania:
określanie i wybieranie zagadnień do
eksploracji naukowej
gromadzenie wiedzy teoretycznej o wybranym
zagadnieniu
formułowanie wstępu, części teoretycznej,
problemów, pytań i hipotez badawczych
planowanie i prowadzenie badań
analiza wyników badań, weryfikacja hipotez,
formułowanie wniosków
formy przedstawiania wyników i redagowania
opracowań naukowych
Pytania badawcze
Jeśli chcesz rozwiązać jakiś problem, powinieneś
przede wszystkim nadać mu formę pytania
Pytanie badawcze musi wyglądać jak konkretne
zadanie do rozwiązania
Użyte w nim terminy muszą być precyzyjne i
jednoznaczne
Musi istnieć realna szansa na uzyskanie odpowiedzi
Podstawowe warunki:
Pytanie powinno być jasne, np. „Jaki jest zakres pamięci
roboczej” (błędne: „Ile mieści się w pamięci”)
Rozstrzygalność – ma sens wtedy gdy za pomocą
dostępnych środków można próbować poszukiwać na
nie odpowiedzi
Pytania badawcze
Ajdukiewicz (1965) przyjmuje dwa rodzaje pytań:
1)
rozstrzygnięcia („czy” – można na nie udzielić
tylko jednej, wybranej wśród wykluczających
się, odpowiedzi i jest ona prawdziwa)
2)
dopełnienia („w jakim zakresie, kiedy, o ile”)
Założenia pytania
Pozytywne założenia pytania – przynajmniej jedna
odpowiedź, jakiej teoretycznie można udzielić na
dane pytanie jest prawdziwa
Negatywne założenia pytania – przynajmniej jedna
z odpowiedzi, które można udzielić na to pytanie nie
jest prawdą
Pytania rozstrzygnięcia są zawsze właściwie
postawione
Pytanie, którego pozytywne lub negatywne założenie
nie jest prawdziwe, nazywamy pytanie niewłaściwie
postawionym
Np. „Jaki rozkład wzmocnień jest najbardziej efektywny
w warunkowaniu złotych rybek?” – pytanie oparte na
błędnym założeniu, że w ogóle taki rozkład istnieje
Hipotezy
Odpowiedzi na pytania badawcze
Zawsze formułowane pod postacią twierdzeń
Nie może być zbyt ogólna ani zbyt szczegółowa – w
praktyce o właściwym poziomie ogólności decyduje
wiedza i
doświaczdenie
Dobrze sformułowana hipoteza musi być:
jasno sformułowana
adekwatną odpowiedzią na problem
najprostszą odpowiedzią na problem
tak sformułowana, by można było łatwo ją przyjąć lub
odrzucić (łatwo weryfikować – im ogólniejsza tym
trudniej przyjąć czy odrzucić).
Hipotezy
Np. fałszywość hipotezy „im dłużej powtarzasz tym
lepiej pamiętasz” – „im głębiej (więcej wysiłku
wkładasz) tym lepiej pamiętasz” – błędna koło w
definiowaniu terminów: lepiej zapamiętywany jest
materiał, który jest głębiej przetwarzany, a o tym, że
materiał jest głębiej przetwarzany, wiemy dlatego, że
został....... Lepiej zapamiętany
Przykładowe tematy eksperymentów:
Zróżnicowanie dotykowego pola percepcyjnego
Zjawisko indukcji w polu percepcyjnym
(powstawanie powidoków)
Czynniki figurotwórcze pola spostrzeżeniowego
Mechanizm powstawania plotki
Stałość wielkości w spostrzeganiu
Rola nastawienia w rozwiązywaniu problemów
Stymulowanie myślenia twórczego techniką burzy
mózgów
Uczenie się pojęć metodą różnicowania
Przykładowe tematy eksperymentów:
Podejmowanie decyzji ryzykownych
Rola transferu w uczeniu się
Zapamiętywanie materiału o różnym stopniu trudności
Pamięć krótkotrwała
Wpływ strategii mnemicznych na zapamiętywanie
Znaczenie jednorodności układu sygnałowego dla
zapamiętywania
Zmiany w zapisie pamięciowym
Skuteczność odtwarzania a skuteczność
zapamiętywania
„Ćwiczenia eksperymentalne w psychologii
ogólnej” Włodzimierz Szewczuk
Przykład:
Pamięć krótkotrwała.
Temat: Wpływ zadania zakłócającego na efektywność
wydobywania danych z pamięci krótkotrwałej
Problem: Czy zadanie zakłócające ma wpływ na
efektywność wydobywania danych z pamięci
krótkotrwałej
Hipoteza: Zadanie zakłócające ma wpływ na
efektywność wydobywania danych z pamięci
krótkotrwałej
Hipoteza kierunkowa: Wraz z zastosowaniem zadania
zakłócającego następuje zmniejszenie efektywności
wydobywania danych z pamięci krótkotrwałej
Przykład:
Zmienna niezależna X: Zadanie zakłócające (które
prezentowane jest grupie 2 bezpośrednio po
ciągu liczb na rzutniku)
Zamienna zależna Y: Efektywność wydobywania
danych z pamięci krótkotrwałej
................