Mehmed II "Zdobywca"

Dodane przez Darkol dnia 09 luty 2005

Powrót do - Dział Tematyczny

||

Powrót do - Dział Artykułów

Mehmed II Zdobywca (Fatih)

sułtan i władca w latach:

(1451 - 1481)

znany także jako: Mahomet II lub Muhammad II

(w niektórych źródłach)

Podstawowe dane:

ojciec: sułtan Murad II
matka: Hüma Hatun

Data i miejsce urodzin:
29.03.1432 - (Adrianopol) Edirne

Data i miejsce śmierci:
03.05.1481 - Gebze

Miejsce pochówku:
Stambuł (Konstantynopol)

Panował lat: 30
Tron przejął mając: 19 lat
Zmarł w wieku: 49 lat

Obszar państwa: 2.214.000 km2

Mehmed II urodził się 29.03.1432 r. w Adrianopolu (Edirne) i był jednym z młodszych synów Murada II,
którzy z tego powodu nie byli predysponowani do objęcia tronu po ojcu i mniejszą uwagę poświęcano na ich
edukację. Dopiero po śmierci jego starszych i przyrodnich braci: Ahmeda (1439) i Alâaddina (1444),
Mehmed został następcą i spadkobiercą tronu. Jego dotychczasowa edukacja w dużej mierze była
zaniedbana, ale w wyniku powyższych okoliczności, nagle został otoczony kręgiem największych uczonych i
nauczycieli, którzy zajęli się energicznie jego przyspieszoną edukacją. Mehmed należał do zdolnych i po
kliku latach uchodził za znakomitego i wybitnego znawcę nauki i kultury. Z chwilą wstąpienia na tron
podobno biegle władał też kilkoma językami obcymi. Dwa razy, w ostatnich sześciu latach swego życia jego
ojciec, sułtan Murad zrzekał się tronu i abdykował na rzecz Mehmeda - (od 1444r.), jednak wówczas, gdy
wymagała tego sytuacja, powracał on do rządów - w 1444 roku, a następnie w 1446 roku.

tugra - pieczęć i emblemat Mehmeda II

Dopiero z chwilą śmierci ojca obejmuje tron i władzę w państwie w 1451 roku i data ta, przyjmowana jest
jako początek jego panowania. Tuż po objęciu władzy wydał rozkaz zamordowania swych braci i potopienia
w Bosforze ich ciężarnych żon, by żadna nie wydała na świat potencjalnego konkurenta do tronu. Był to
bardzo krwawy i okropny czyn, ale w Imperium Osmańskim wcale nie należał on do rzadkości, a raczej
uchodził za regułę uświęconą już tradycją, bowiem już wcześniej dochodziło w rodzinie panujacej do takich
przypadków. Mehmed II usankcjonował tą regułę prawnie, wprowadził bowiem zasadę, że każdy sułtan dla
zachowania

"porządku świata"

po objęciu władzy musi zabić swoich braci. To drastyczne rozwiązanie

pozwalało zapobiec tworzeniu się w pałacu sułtańskim spisków.

Wkrótce po tych krwawych wydarzeniach, Mehmed II rozpoczął przygotowania do ostatecznego ataku na
Konstantynopol, wznosząc blokującą Bosfor twierdzę Rumeli Hissar. W 1453 roku po prawie
dwumiesięcznym oblężeniu zdobył miasto, w ten sposób dobiegło kresu istnienie cesarstwa bizantyjskiego,
a sam Mehmed po opanowaniu i przejęciu Konstantynopola uczynił zeń nową stolicę państwa i otrzymał

Page 1 of 3

IMPERIUM OSMAŃSKIE I JEGO DZIEJE

2008-04-07

http://www.osman.livenet.pl/print.php?type=A&item_id=3

przydomek "Zdobywca". W następnych latach podbił wszystkie pozostałe terytoria należące do dawnego
Bizancjum (Cesarstwo Trapezuntu w 1461 roku). Stopniowo opanował tez posiadłości feudałów zachodnich
na terenie Lewantu. Posiadłości w Morei (Peloponez) straciła również Wenecja.

W niedługi czas po upadku Bizancjum wzrasta napór turecki na Bałkanach. W 1459 r. armia Mehmeda II
zajęła ostatni punkt despotowiny serbskiej, a w 1461 r. podbiła Bośnię. Ziemie te stały się prowincjami
tureckimi. Mehmed II kontynuował politykę zmierzającą do podporządkowania Wołoszczyzny (1476),
Mołdawii oraz Albanii, która przez kilkadziesiąt lat dzielnie broniła się do 1468 r., pod wodzą legendarnego
wodza Skanderberga. Następnie Mehmed II uzależnił od Turcji, tatarski Chanat krymski (1475), a przy nim
miasto Kaffa - znajdujące się pod opieką genueńską. Podstawowe znaczenie dla przyszłości imperium
tureckiego miało usunięcie głównego przeciwnika Osmanów w Azji Mniejszej - emiratu Karamanu. Podjął
walkę z Uzun Hasanem władcą Akkojunlu.

Mehmed dokończył ważny etap w dziejach podbojów tureckich, konsolidując ziemie imperium w Azji
Mniejszej i Europie. Był władcą o nieprzecietnej indywidualności, ustanowił pierwszy turecki kodeks praw,
tzw. "Kanunname". Do Stambułu (Konstantynopola) przeniósł swoją rezydencję. Stolicę upiększył i osiedlał
tam chętnie nową ludność. Mimo, że dziedziczył w pewnym sensie władzę cesarzy, nie występował jednak
jako ich następca, a swoje imperium zorganizował jako państwo muzułmańskie. Podporządkowując sobie
hierarchów Kościoła greckiego, nadał im znaczną władzę nad chrześcijańską ludnością imperium.

Był to ponoć władca niespokojnego ducha i dość cynicznego umysłu, przedkładający wielką politykę nad
haremowe plotki, co można pewnie wytłumaczyć także tym, że kobiet nie lubił, czyli (używając
wschodniego wyrażenia)

"przedkładał banany nad figi"

. Przejawiał zainteresowania kulturą grecką, ściągał

też na swój dwór zachodnich humanistów. Mehmed II był wybitnym władcą tureckim, mężem stanu
wielkiego formatu o szerokich zdolnościach i zainteresowaniach (literatura, sztuka i architektura). Był także
zdolnym wodzem i strategiem, w czasie swego trzydziestoletniego panowania osobiście brał udział w 25
kampaniach wojennych, podbił w sumie 12 państw i przeszło 200 miast. Mehmed II zmarł 03.05.1481 r. w
obozie wojskowym pod Gebze, w miejscu zwanym Hünkar Cayiri (Cesarska Łąka) w trakcie przygotowań do
wyprawy na Egipt. Pochowany został w Konstantynopolu w wybudowanym, z jego inicjatywy, w latach
1463-1470 meczecie-grobowcu "Fatih Mehmet Türbesi" ("Fatih Turbesi").

sarkofag Mehmeda II w meczecie-grobowcu "Fatih Mehmet Türbesi"

Ciekawostka:

Mehmed II miał jedną nietypową słabość - uwielbiał w wolnych chwilach pracować na wydzielonym w
sułtańskim ogrodzie zagonku. Nikomu nie pozwalał go tknąć i sam go kopał, pielił i podlewał, napawając
oczy wynikami swej pracy. Pewnego roku sułtan zasiał ogórki i zauważył, że jeden z nich rośnie wyjątkowo
dobrze i zapowiada się na prawdziwy okaz. Już cieszył się na własnoręczne zerwanie warzywa (co ponoć
uwielbiał), gdy, przyszedłszy któregoś razu do ogródka, spostrzegł ze zdziwieniem, że ogórek olbrzym
najzwyczajniej znikł! Sułtan nie był jednak człowiekiem, który przeszedłby nad tym do porządku dziennego.

Zwołał natychmiast wszystkich niewolników, którzy pracowali tego dnia w ogrodach sułtańskich, ustawił ich
w szeregu i wezwał do ujawnienia się winnego ogórkożerstwa. Wszyscy milczeli jak jeden mąż, więc winny
musiał być znaleziony w inny sposób. Na szczęście dla niewinnych albo niewolnik, który zjadł tego ogórka

Page 2 of 3

IMPERIUM OSMAŃSKIE I JEGO DZIEJE

2008-04-07

http://www.osman.livenet.pl/print.php?type=A&item_id=3

musiał mieć niewyraźną minę, albo sułtan miał wyjątkową intuicję, bo rozwiązał problem za pierwszym
zamachem. Kroniki piszą, że Mehmed wyjął z pochwy kindżał, rozpruł brzuch temu, kogo podejrzewał i
uspokoił się, widząc wyraźne dowody tego, że się nie pomylił. Znając jego charakter, gdyby nie trafił za
pierwszym razem, prawdopodobnie kontynuowałby aż do skutku.

Dodatkowe dane:

Jego żony:
Gulbahar Hatun, Gulshah Hatun,
Sitti Mukrime Hatun, Cicek Hatun,
Helene Hatun, Anna Hatun, Alexias Hatun.

Jego synowie:
Mustafa, Bajezit II, Cem, Korkut

Jego córka:
Gevrehan Sultana

Przygotował: PwG
Poszerzył i uzupełnił: Darkol - na podstawie źródeł z Bibliografii

Powrót do - Dział Tematyczny

||

Powrót do - Dział Artykułów

Page 3 of 3

IMPERIUM OSMAŃSKIE I JEGO DZIEJE

2008-04-07

http://www.osman.livenet.pl/print.php?type=A&item_id=3