W
W
A
A
Ż
Ż
N
N
E
E
.
.
P
P
R
R
O
O
S
S
I
I
M
M
Y
Y
O
O
P
P
R
R
Z
Z
E
E
C
C
Z
Z
Y
Y
T
T
A
A
N
N
I
I
E
E
N
N
I
I
N
N
I
I
E
E
J
J
S
S
Z
Z
E
E
G
G
O
O
W
W
P
P
R
R
O
O
W
W
A
A
D
D
Z
Z
E
E
N
N
I
I
A
A
N
N
a
a
n
n
a
a
s
s
t
t
ę
ę
p
p
n
n
e
e
j
j
s
s
t
t
r
r
o
o
n
n
i
i
e
e
z
z
n
n
a
a
j
j
d
d
u
u
j
j
e
e
s
s
i
i
ę
ę
s
s
z
z
a
a
b
b
l
l
o
o
n
n
s
s
y
y
l
l
l
l
a
a
b
b
u
u
s
s
a
a
.
.
P
P
r
r
o
o
s
s
z
z
ę
ę
g
g
o
o
w
w
y
y
p
p
e
e
ł
ł
n
n
i
i
ć
ć
z
z
g
g
o
o
d
d
n
n
i
i
e
e
z
z
o
o
p
p
i
i
s
s
a
a
m
m
i
i
p
p
ó
ó
l
l
.
.
W
W
y
y
m
m
a
a
g
g
a
a
n
n
e
e
j
j
e
e
s
s
t
t
w
w
y
y
p
p
e
e
ł
ł
n
n
i
i
e
e
n
n
i
i
e
e
w
w
s
s
z
z
y
y
s
s
t
t
k
k
i
i
c
c
h
h
p
p
ó
ó
l
l
.
.
P
P
o
o
l
l
a
a
w
w
y
y
p
p
e
e
ł
ł
n
n
i
i
a
a
s
s
i
i
ę
ę
k
k
l
l
i
i
k
k
a
a
j
j
ą
ą
c
c
n
n
a
a
n
n
i
i
e
e
m
m
y
y
s
s
z
z
k
k
ą
ą
,
,
b
b
ą
ą
d
d
ź
ź
p
p
r
r
z
z
e
e
c
c
h
h
o
o
d
d
z
z
ą
ą
c
c
d
d
o
o
n
n
a
a
s
s
t
t
ę
ę
p
p
n
n
e
e
g
g
o
o
k
k
l
l
a
a
w
w
i
i
s
s
z
z
e
e
m
m
„
„
T
T
A
A
B
B
”
”
.
.
C
C
o
o
f
f
n
n
i
i
ę
ę
c
c
i
i
e
e
s
s
i
i
ę
ę
d
d
o
o
p
p
o
o
l
l
a
a
p
p
o
o
p
p
r
r
z
z
e
e
d
d
n
n
i
i
e
e
g
g
o
o
m
m
o
o
ż
ż
l
l
i
i
w
w
e
e
j
j
e
e
s
s
t
t
p
p
r
r
z
z
y
y
u
u
ż
ż
y
y
c
c
i
i
u
u
k
k
o
o
m
m
b
b
i
i
n
n
a
a
c
c
j
j
i
i
k
k
l
l
a
a
w
w
i
i
s
s
z
z
y
y
„
„
S
S
h
h
i
i
f
f
t
t
”
”
i
i
„
„
T
T
A
A
B
B
”
”
.
.
N
N
a
a
w
w
i
i
g
g
a
a
c
c
j
j
ę
ę
u
u
m
m
o
o
ż
ż
l
l
i
i
w
w
i
i
a
a
j
j
ą
ą
r
r
ó
ó
w
w
n
n
i
i
e
e
ż
ż
k
k
l
l
a
a
w
w
i
i
s
s
z
z
e
e
k
k
u
u
r
r
s
s
o
o
r
r
ó
ó
w
w
.
.
W
W
p
p
r
r
z
z
y
y
p
p
a
a
d
d
k
k
u
u
l
l
i
i
s
s
t
t
r
r
o
o
z
z
w
w
i
i
j
j
a
a
n
n
y
y
c
c
h
h
m
m
o
o
ż
ż
l
l
i
i
w
w
y
y
j
j
e
e
s
s
t
t
w
w
y
y
b
b
ó
ó
r
r
j
j
e
e
d
d
y
y
n
n
i
i
e
e
z
z
p
p
o
o
z
z
y
y
c
c
j
j
i
i
p
p
r
r
e
e
d
d
e
e
f
f
i
i
n
n
i
i
o
o
w
w
a
a
n
n
y
y
c
c
h
h
S
S
y
y
l
l
l
l
a
a
b
b
u
u
s
s
Nazwa jednostki: Wydział Prawa i Administracji
Kierunek: wybierz kierunek A-O
Prawo
Stopień, imię i nazwisko:
dr.
Krzysztof Woźniak
Nazwa przedmiotu:
Medycyna sądowa dla studentów prawa
Formuła zajęć:
wykład.
Typ studiów:
jednolite.
Liczba godzin:
20
Studia niestacjonarne
Semestr:
letni
Rok studiów:
4
Ilość punktów ECTS:
4
Warunki wstępne
nie ma
Grupa treści kształcenia, w ramach której przedmiot jest realizowany:
Fakultatywne
Typ przedmiotu
:
należy wskazać czy jest to przedmiot
Fakultatywny
Cele przedmiotu:
Celem zajęć jest zapoznanie z zakresem współczesnej medycyny sądowej, możliwościami jej
wykorzystania dla celów procesowych, uzyskanie umiejętności współpracy pomiędzy reprezentantem
zawodu prawniczego a medykiem sądowym.
Zamierzone efekty kształcenia:
WIEDZA: student, który zaliczył przedmiot:
1. posiada znajomość zadań medyka sądowego podczas oględzin zwłok na miejscu ich ujawnienia,
rozumie zasady szacowania czasu zgonu na podstawie znamion śmierci.
2. posiada wiedzę o podstawach prawnych i zasadach przeprowadzania sądowo – lekarskiej sekcji
zwłok, stosowaniu przez medyków sądowych w określonych przypadkach zgonów dodatkowych
technik sekcyjnych, rodzajach pobieranego materiału, zabezpieczanego podczas sekcji zwłok do
dalszych badań, zasadach jego pobierania i przechowywania.
3. posiada znajomość sposobu przeprowadzania i możliwości wykorzystania pośmiertnych badań
obrazowych dla celów procesowych.
4. rozumie definicję i zna rodzaje śmierci gwałtownej; rozumie pojęcie nagłego zgonu z przyczyn
chorobowych samoistnych.
5. zna definicję dzieciobójstwa i odmienności w przeprowadzaniu diagnostyki pośmiertnej w takich
przypadkach.
6. zna mozliwości i zasady opiniowania sądowo - lekarskiego w przypadkach dotyczących
rekonstrukcji okoliczności wypadku drogowego.
7. posiada znajomość definicji i rozumie różnicę pomiędzy pojęciami urazu a obrażenia.
8. zna podstawy prawne i rozumie zasady sądowo - lekarskiego opiniowania na temat skutku
biologicznego dla potrzeb postępowania karnego.
9. zna zasady badania i opiniowania sądowo – lekarskiego na temat uszczerbku na zdrowiu dla potrzeb
cywilnych i odszkodowawczych, na temat zdolności do udziału w czynnościach procesowych i w
innych przypadkach badania osób żywych (np. w przypadkach podejrzenia zespołu dziecka
maltretowanego czy ofiar gwałtów).
10. rozumie zasady opiniowania sądowo – lekarskiego w przypadkach domniemanego błędu
medycznego oraz zna podstawy właściwego zabezpieczania danych koniecznych do takiego
opiniowania.
UMIEJĘTNOŚCI: student, który zaliczył przedmiot:
1. potrafi wyjaśnić, na czym polega dowodzenie zażyciowości powstania obrażeń.
2. potrafi różnicować błędy i niepowodzenia medyczne.
3. potrafi interpretować wyniki badania na zawartość alkoholu we krwi w ujęciu problematyki stanu
nietrzeźwości.
POSTAWY: student, który zaliczył przedmiot: jest świadomy konieczności stałego uaktualniania
wiedzy, zachowuje krytycyzm i skłonność do weryfikowania pozyskiwanych informacji, jest otwarty
na współpracę z przedstawicielami zawodów medycznych (medyków sądowych), cechuje się
zrozumieniem subtelności związanych z postępowaniem z osobą pokrzywdzoną, która odniosła
obrażenia ciała, odnosi się z szacunkiem do zmarłych.
Metody dydaktyczne:
Wykłady prowadzone w postaci prezentacji multimedialnych z uwzględnieniem przedstawiania
przypadków kazuistycznych dokumentujących typowość zagadnień pracy medyka sądowego.
Forma i warunki zaliczenia przedmiotu:
Egzamin pisemny. Pytania wymagające krótkich odpowiedzi z zastosowaniem nabytej wiedzy w celu
udokumentowania znajomości zasad współpracy prawnika z medykiem sądowym, umiejętności
określenia realnych wymagań, jakie mogą być stawiane biegłym z takiego zakresu. Odpowiedzi na
pytania mają udokumentować osiągnięcie zamierzonych efektów kształcenia w zakresie wiedzy i
umiejętności.
Obciążenie pracą studenta:
Forma aktywności
Średnia liczba godzin na
zrealizowanie aktywności
Godziny kontaktowe: wykład
20
godzin
Przygotowanie się do zajęć, lektury
20
godzin
Przygotowanie się do egzaminu
30
godzin
Inne formy
godzin
Inne formy
godzin
Inne formy
godzin
Sumaryczna liczba punktów ECTS 4
70
godzin
Treści merytoryczne przedmiotu:
1. Podstawowe pojęcia anatomiczne. Sądowo – lekarska sekcja zwłok. Modyfikacje techniki sekcyjnej.
Rodzaje i sposób pobierania materiału do dalszych badań podczas sekcji zwłok. Protokół sekcji zwłok.
2 godz.
2. Tanatologia ogólna. Śmierć. Rodzaje śmierci. Znamiona śmierci. Przemiany pośmiertne.
Oględziny zwłok na miejscu ich ujawnienia. Określanie czasu zgonu. 2 godz.
3. Pośmiertne badania obrazowe. 2 godz.
4. Zgony nagłe - z przyczyn chorobowych samoistnych. Błąd medyczny. Kazuistyka. 2 godz.
5. Obrażenia spowodowane narzędziami tępymi. Neurotraumatologia sądowo – lekarska.
Wypadkowość drogowa. Wybrane zagadnienia z kryminalistyki. 2 godz.
6. Obrażenia spowodowane narzędziami ostrymi, kończystymi. Postrzały z broni palnej. Uduszenie
gwałtowne. Porażenie prądem elektrycznym. 2 godz.
7. Dzieciobójstwo. Zespół maltretowanego dziecka. Opiniowanie na temat biologicznego skutku
obrażeń dla celów postępowania karnego. Uszczerbek na zdrowiu. Zdolność do czynności
procesowych. 2 godz.
8. Toksykologia sądowo – lekarska cz. I. Podstawy toksykologii sądowo – lekarskiej. 2 godz.
9. Toksykologia sądowo – lekarska cz. II. Alkohologia sądowo – lekarska. Problemy metodyczno –
opiniodawcze. 2 godz.
10. Genetyka sądowo – lekarska. Grupy krwi w historii opiniowania sądowo – lekarskiego. 2 godz.
Wykaz literatury podstawowej i uzupełniającej obowiązującej do zaliczenia przedmiotu
Literatura podstawowa:
1. S. Raszeja, W. Nasiłowski, J. Markiewicz: Medycyna sądowa. Podręcznik dla studentów
medycyny, PZWL Warszawa 1990.
Literatura uzupełniająca:
1. V.J. DiMaio, D. DiMaio: Medycyna sądowa, Wydawnictwo Medyczne Urban & Partner Wrocław
2003.
2. Z.Marek, M.Kłys: Opiniowanie sądowo – lekarskie i toksykologiczne, Kantor Wydawniczy
Zakamycze Kraków 1998.