10

www.gazetapodatkowa.pl

Gazeta Podatkowa nr 65 • 13.08.2007 r.

Rachunkowość dla każdego

Podatkowa księga

przychodów i rozchodów

T

ematem niniejszego opracowania jest ewidencja w księgach rachunkowych operacji zwią-

zanych ze sprzedażą wysyłkową towarów, realizowaną w Polsce przez sprzedawcę pol-

skiego za zaliczeniem pocztowym oraz realizowaną po uprzednim dokonaniu przedpłaty.

Sprzedaż realizowana za zaliczeniem pocztowym polega na tym, że sprzedawca doko-

nuje wysyłki towarów za pośrednictwem poczty lub firmy kurierskiej. Towary są wówczas

dostarczone do nabywcy i wydane mu dopiero po uregulowaniu zapłaty w gotówce.

W sytuacji, gdy nabywca dokonał przedpłaty stanowiącej 100% należności, towar jest

dostarczony do nabywcy – wówczas nabywca lub też upoważniony pracownik zatrudniony

przez nabywcę fakt odbioru towarów potwierdza własnym podpisem.

Koszty przesyłki ponosi sprzedawca. Przewidywane koszty przesyłki są zazwyczaj

elementem kalkulacyjnym ceny sprzedaży netto.

Ewidencja sprzedaży wysyłkowej powinna odbywać się z uwzględnieniem przepisów

ustawy o rachunkowości, jak również przepisów innych ustaw, w tym ustawy o podatku

od towarów i usług dotyczących sprzedaży wysyłkowej.

Sprzedaż wysyłkowa realizowana za zaliczeniem pocztowym

Przy sprzedaży wysyłkowej za zaliczeniem pocztowym wraz z przesyłką nabywca

otrzymuje oryginał faktury VAT. Mimo że faktura jest wystawiana po wydaniu towaru

z magazynu, to obowiązek podatkowy w podatku VAT powstaje dopiero z chwilą otrzyma-

nia zapłaty – stanowi o tym art. 19 ust. 13 pkt 6 ustawy z dnia 11 marca 2004 r. o podatku

od towarów i usług (Dz. U. nr 54, poz. 535 ze zm.). Należy mieć na uwadze także przepis

§ 2 pkt 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 25 czerwca 2007 r. w sprawie kas re-

jestrujących (Dz. U. nr 116, poz. 804), zwalniający z obowiązku ewidencjonowania przy

zastosowaniu kas rejestrujących dostawy towarów w systemie wysyłkowym (pocztą lub

przesyłkami kurierskimi) – poz. 43 załącznika do ww. rozporządzenia.

W księgach rachunkowych przychody ze sprzedaży towarów ujmuje się zgodnie z zasa-

dą memoriału. W przypadku sprzedaży wysyłkowej sprzedaż uważa się za zrealizowaną

w momencie nadania przesyłki do klienta.

Zarachowanie przychodów w miesiącu zrealizowania dostawy towaru, ujmuje się zapisem:

a) wartość w cenach sprzedaży netto

- Ma konto 73-0 „Sprzedaż towarów”,

b) VAT należny – do rozliczenia w okresie, w którym powstanie obowiązek podatkowy

- Ma konto 22 „Rozrachunki z tytułu VAT należnego”,

c) razem należność od nabywcy (a + b),

- Wn konto 20 „Rozrachunki z odbiorcami” (w analityce: Konto imienne nabywcy).

Równolegle do ujęcia w księgach rachunkowych faktury VAT księguje się rozchód sprzeda-

nych towarów w cenach przyjętych do ewidencji zapasów (zazwyczaj są to ceny zakupu):

- Wn konto 73-1 „Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)”,

- Ma konto 33 „Towary”.

Ewidencję towarów wydanych z magazynu w ramach sprzedaży wysyłkowej za zalicze-

niem pocztowym sprzedawca może również ujmować na odrębnym koncie analitycznym

prowadzonym do konta 33 „Towary”, np. na koncie 33-5 „Towary wysłane do nabywcy

za zaliczeniem pocztowym” lub jako „Towary poza jednostką”, zapisem:

-

Wn konto 33-5 „Towary” (w analityce: Towary wysłane do nabywców za zaliczeniem

pocztowym),

-

Ma konto 33 „Towary”.

W przypadku gdy sprzedaż wysyłkowa towarów jest realizowana przez placówkę han-

dlową, w której stosuje się ceny ewidencyjne różniące się od cen zakupu, to wówczas wraz

z ewidencją zapasów towarów na koncie 33 „Towary”, prowadzi się ewidencję odchyleń od cen

ewidencyjnych towarów, na koncie 34 „Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów”.

Odchylenia przypadające na towary sprzedane księguje się wówczas:

- Wn/Ma konto 73-1 „Wartość sprzedanych towarów w cenach zakupu (nabycia)”,

- Ma/Wn konto 34 „Odchylenia od cen ewidencyjnych towarów”.

Koszty poniesione w związku z doręczeniem przesyłki zalicza się do kosztów działal-

ności operacyjnej, zapisem:

-

Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” (w analityce: Usługi obce) lub konto 52

„Koszty działalności podstawowej – handlowej”,

-

Ma konto 30 „Rozliczenie zakupu”.

Jeśli sprzedaż nie dochodzi do skutku, gdyż nabywca nie odebrał przesyłki, towar wraca

do sprzedawcy, a faktura VAT ulega anulowaniu.

Ewidencję sprzedaży wysyłkowej towarów za zaliczeniem pocztowym przedstawia

poniższy przykład.

Przykład

Założenia

1. Spółkaakcyjnaprowadziwysyłkowąsprzedażtowarówzazaliczeniempocztowym

dlaosóbfizycznychnieprowadzącychdziałalnościgospodarczej;ewidencjazapasów

towarówjestprowadzonailościowo-wartościowowcenachzakupu.

2. FakturaVATzdnia10lipca2007r.dokumentującasprzedażwysyłkowątowarów

a)wartośćsprzedażywcenachsprzedażynetto

2.000zł,

b) VATnależnywedługstawki22%

440zł,

c) razemnależność(a+b)

2.440zł.

3. WZ–wartośćsprzedanychtowarówwedługcenewidencyjnychustalonych

napoziomiecenzakupu

1.600zł.

4. Opłatazaprzesyłkępocztowąopłaconagotówkązpobranejzaliczki

60zł.

5. Wdniu17lipca2007r.należnośćwkwocie2.440złwpłynęłanarachunekbankowy

sprzedawcy.

Dekretacja

1. Wysyłka towarów do nabywcy:

1.600 zł

-

Wn konto 33-5 „Towary” (w analityce: Towary poza jednostką”,

-

Ma konto 33-0 „Towary”.

2. FV – zarachowanie przychodów ze sprzedaży i VAT należnego:

a) wartość w cenach sprzedaży netto

2.000 zł

-

Ma konto 73-0 „Sprzedaż towarów”,

b) VAT należny

440 zł

-

Ma konto 22 „Rozrachunki z urzędem skarbowym

z tytułu VAT należnego”,

c) razem należność od nabywcy

2.440 zł

-

Wn konto 20 „Rozrachunki z odbiorcami”

(w analityce: Imienne konto nabywcy).

3. Opłacona gotówką usługa pocztowa:

60 zł

-

Wn konto 40 „Koszty według rodzajów” (w analityce: Usługi obce)

-

Ma konto 23 „Rozrachunki z pracownikami”.

4. WB – wyciąg bankowy potwierdzający wpływ środków pieniężnych

ze sprzedaży wysyłkowej za zaliczeniem pocztowym:

2.440 zł

-

Wn konto 13 „Rachunek bieżący”,

-

Ma konto 20 „Rozrachunki z odbiorcami”

(w analityce: Imienne konta nabywcy).

5. Rozchód sprzedanych towarów w cenach ewidencyjnych:

1.600 zł

-

Wn konto 73-1 „Wartość sprzedanych towarów w cenach

zakupu (nabycia)”,

-

Ma konto 33-5 „Towary” (w analityce: Towary poza jednostką).

Sprzedaż wysyłkowa towarów po dokonaniu przedpłaty

W razie gdy zapłata za zamówiony towar następuje w całości przed wysyłką tego to-

waru do klienta, sprzedawca jest zobowiązany potwierdzić tę zapłatę wystawiając fakturę

VAT. Fakturę wystawia się nie później niż siódmego dnia od dnia, w którym otrzymano

przedpłatę. Otrzymaną z góry zapłatę traktuje się jako opłaconą należność brutto. Kwotę

podatku zawartego w przedpłacie oblicza się według wzoru:

KP = ZB × SP

100 + SP

gdzie:

KP – oznacza kwotę podatku VAT,

ZB – oznacza kwotę otrzymanej należności brutto,

SP – oznacza stawkę podatku.

W świetle prawa bilansowego przedpłata nie stanowi przychodu ze sprzedaży – kwotę

tej przedpłaty zalicza się do rozliczeń międzyokresowych przychodów i ujmuje w księgach

rachunkowych zapisem:

• kwota przedpłaty brutto

- Wn konto 20 „Rozrachunki z odbiorcami” (w analityce: Imienne konto nabywcy),

- Ma konto 84 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” (w analityce: Sprzedaż

wysyłkowa),

• zarachowanie VAT należnego zawartego w przedpłacie

- Wn konto 84 „Rozliczenia międzyokresowe przychodów” (w analityce: Sprzedaż

wysyłkowa),

- Ma konto 22 „Rozrachunki z urzędem skarbowym z tytułu VAT należnego”.

ciąg dalszy na str. 11

Sprzedaż wysyłkowa realizowana na terenie kraju

Dopłaty do składek ZUS osoby niepełnosprawnej

Jak należy ujmować w księdze podatkowej koszty związane z wyna-

grodzeniem oraz składkami ZUS pracownika z umiarkowanym stopniem

niepełnosprawności, jeśli składka emerytalna opłacana zarówno ze środ-

ków pracownika, jak i pracodawcy jest refundowana przez PFRON i bu-

dżet państwa? Wynagrodzenie wypłacane jest w firmie w ostatnim dniu

każdego miesiąca.

W zakładzie pracy nieposiadającym statusu zakładu pracy chronionej, zatrud-

niającym mniej niż 25 osób, w stosunku do zatrudnionych osób niepełnosprawnych

zaliczonych do znacznego lub do umiarkowanego stopnia niepełnosprawności:

1) część wynagrodzenia odpowiadającą składce należnej od zatrudnionego na ubez-

pieczenie emerytalne finansuje Fundusz,

2) część kosztów osobowych pracodawcy, odpowiadającą należnej składce na ubez-

pieczenie emerytalne od pracodawcy, finansuje budżet państwa.

Wynika to z art. 25 ust. 2 ustawy z dnia 27 sierpnia 1997 r. o rehabilitacji zawodo-

wej i społecznej oraz zatrudnianiu osób niepełnosprawnych (Dz. U. nr 123, poz. 776

ze zm.). Z taką sytuacją mamy prawdopodobnie do czynienia w stanie faktycznym

przedstawionym w pytaniu.

Wynagrodzenie brutto oraz składki ZUS należne od pracodawcy ustala się wówczas

na ogólnych zasadach. Pracodawca sporządzając listę płac ma obowiązek naliczyć i po-

brać od pracownika kwotę składki emerytalnej od wynagrodzenia brutto pracownika

za dany miesiąc. Nalicza również składki w części finansowanej przez siebie. Jednak

kwoty składki emerytalnej nie będą przekazane do ZUS, a zostaną w firmie pracodawcy.

Składkę pokrywa bowiem PFRON i budżet państwa.

Dofinansowanie do składki emerytalnej powoduje więc zmniejszenie kwoty należnych

składek o kwotę składek na ubezpieczenie emerytalne należną od pracodawcy i pracowni-

ka. Skutkiem tego pracodawca nie ponosi kosztu składki emerytalnej finansowanej przez

PFRON i budżet państwa. Zatem zachodzi konieczność korekty kosztów wynagrodzeń

(zmniejszenia tych kosztów) o kwotę składki emerytalnej finansowanej przez PFRON.

Kosztem uzyskania przychodów nie może być również składka emerytalna finanso-

wana za pracodawcę przez budżet państwa.

Wynagrodzenie w kwocie brutto, w tym składka na ubezpieczenie emerytalne niepeł-

nosprawnego pracownika, podlega ujęciu w księdze podatkowej w momencie wypłaty

wynagrodzenia. W sytuacji gdy wynagrodzenia za dany miesiąc wypłacane są w ostatnim

dniu miesiąca, wpisu do księgi w kolumnie 12 „Wynagrodzenia w gotówce i w naturze”

(13 – według „starego” wzoru księgi) należy dokonać w dniu wypłaty. Zapisu dokonuje się

na podstawie listy płac lub innych dowodów, na których pracownik potwierdza podpisem

kwotę otrzymanego wynagrodzenia (w przypadku gdy wynagrodzenie wypłacane jest

w kasie) albo też na podstawie np. wyciągu bankowego potwierdzającego przekazanie

wynagrodzenia na rachunek bankowy pracownika.

Dofinansowanie następuje z chwilą przekazania do ZUS deklaracji rozliczenio-

wych wraz z dokonaniem zapłaty składek za dany miesiąc na konto ZUS – w kwocie

pomniejszonej o składki refundowane.

Składki od wynagrodzeń wypłacanych w danym miesiącu są przekazywane do ZUS

w następnym miesiącu. W dniu przekazania składek na konto ZUS należy z kolumny

12 „Wynagrodzenia w gotówce i w naturze” (13 – według „starego” wzoru) wyksię-

gować – kolorem czerwonym lub ze znakiem minus – część wynagrodzenia brutto

odpowiadającą składce emerytalnej, sfinansowanej przez PRFON.

Natomiast wartość składek ZUS należnych od pracodawcy księguje się od razu w kwocie

rzeczywiście zapłaconej przez przedsiębiorcę (bez refundowanej składki emerytalnej).

Składki w części finansowanej przez przedsiębiorcę ujmuje się bowiem w księdze podatko-

wej w kolumnie 13 „Pozostałe wydatki” (14 – według „starego” wzoru księgi) w momencie

ich przekazania do ZUS. Do ZUS pracodawca na podstawie dokumentacji rozliczeniowej

przekazuje kwotę tych składek pomniejszoną o dofinansowanie z budżetu państwa.

Dorota Przybyszewska