Choroby wirusowe w ciąży
Okres ciąży wiąże się z
przestrojeniem układu
odpornościowego przede
wszystkim w zakresie
odpowiedzi komórkowej, przy
zachowanych, praktycznie
niezmienionych mechanizmach
odpowiedzi humoralnej.
Zmiany te ze względu na rolę
odpowiedzi komórkowej w
odporności przeciwwirusowej
mogą zwiększać ryzyko infekcji
wirusowych i/lub nasilić ich
rozwój.
ODPORNOŚĆ U KOBIET W CI
ŻY
zmiana układu odpornościowego w zakresie
odpowiedzi komórkowej
przy niezmienionych mechanizmach
odpowiedzi humoralnej
wzrost infekcji wirusowych
i/lub nasilenie ich rozwoju
Układ odporności ukształtował się
w procesie ewolucji w złożony
i elastycznie reagujący na zagrożenia system
składający się z:
" odporności wrodzonej (naturalnej)
" odporności nabytej
Ciąża z immunologicznego punktu widzenia
jest przeszczepem, który wyindukował
tolerancjÄ™ lub aktywnÄ… supresjÄ™ odpowiedzi
immunologicznej na antygeny płodu.
Nie następuje odrzucenie
odrębnego antygenowo  alloprzeszczepu 
płodu
równowaga biologiczna
System immunologiczny
ciężarnej
wzrost zawartości:
" limfocytów T
" monocytów
" makrofagów
" granulocytów
" komórek tucznych
Zmiany w układzie odpornościowym
u kobiet w ciąży w wyniku działania niektórych hormonów:
" PROGESTERON -- hamuje aktywność limfocytów T
" ESTROGENY-- pobudzają funkcję komórek supresorowych,
zwiększają zawartość neutrofili
" PROSTAGLANDYNY PGE2 hamują aktywację limfocytów T
" GONADOTROPINA KOSMÓWKOWA  hamuje komórki NK*,
nasila proliferację limfocytów T
*Komórki NK (Natural Killers)  komórki limfoidalne wywodzące się ze
szpiki
Postępy immunodiagnostyki,
biologii molekularnej,
farmakoterapii oraz coraz to
nowsze i doskonalsze metody
diagnostyki prenatalnej
wzbogacajÄ… wiedzÄ™ o rodzaju i
częstości infekcji wirusowej w
ciąży oraz o jej negatywnych
skutkach dla matki i płodu, a
także możliwości ich terapii.
W ciągu ostatnich kilku lat znacznie zwiększyła się
liczba danych dotyczących możliwych skutków
infekcji wirusowych w ciąży i nowych ich
możliwości leczenia. We wszystkich rodzajach
infekcji wirusowych, poważne konsekwencje dla
płodu lub noworodka wiążą się bezpośrednio z
przechodzeniem infekcji od matki do płodu,
bardzo istotnym elementem jest to, w którym
tygodniu ciąży nastąpiła infekcja.
TORCH
Obejmuje grupę infekcji mających wpływ na rozwój
płodu i przebieg ciąży:
T= Toxoplasmosis,
O= Other infections microorganisms,
R= Rubella,
C= Cytomegaliosis,
H= Herpes simplex
Toksoplasmoza
Toxoplasma gondii
T
Toksoplasmoza to antropozoonoza wywoływana przez
pierwotniaka Toxoplasma gondii.
" Zakażenie u ciężarnej lub
płodu następuje po okresie
inkubacji od 5-18 dni.
" Przebieg choroby jest często
asymptomatyczny,a
powiększenie węzłów
chłonnych jedynym objawem.
Toksoplasmoza
Toxoplasma gondii
Ryzyko transmisji dopłodowej wzrasta w zależności od
czasu trwania ciąży:
" I trymestr  25%
" II trymestr  50%
" III trymestr - 65%
Toksoplasmoza
Toxoplasma gondii
Odsetek płodów ze stwierdzonymi objawami
toxoplasmozy wrodzonej maleje wraz z wiekiem
ciążowym:
" I trymesrt  75%
" II trymestr  55%
" III trymestr < 50%
Pomiędzy 10-20 tygodniem ciąży zarażenie u
ciężarnej związane jest z największymi
powikłaniami płodowymi.
Toksoplasmoza
Toxoplasma gondii
Obraz kliniczny wrodzonej toxoplasmozy jest
bardzo zróżnicowany. Najczęściej występują:
żð hypotrofia
żð maÅ‚ogÅ‚owie
żð maÅ‚opÅ‚ytkowość
żð hepato- i splenomegalia
Toksoplasmoza
Toxoplasma gondii
W rzadkich przypadkach występuje
triada SABINA-PINKERTONA:
1. wodogłowie lub małogłowie,
2. zapalenie siatkówki,
3. zwapnienia śródmózgowe oraz opóz
nienie
rozwoju umysłowego i fizycznego dziecka.
Diagnostyka zarażenia w okresie ciąży :
A. u ciężarnej:
1. Zakażenie przebyte
" obecność przeciwciał IgG skierowanych przeciwko
antygenom cytoplazmatycznym i błonowym T. gondii
2. Zakażenie aktualne  świeże :
" obecne swoiste p-ciała IgM w surowicy matki o wysokim
mianie serokonwersji,
" znaczący wzrost (4-krotny) miana p-ciał IgG i IgM w
surowicy matki, pobranej dwukrotnie w odstępnie 3-4
tygodni,
" obecne specyficzne p-ciała w klasie IgA i IgE
Diagnostyka zarażenia w okresie ciąży :
B. u płodu :
Objawy ultrasonograficzne
" badania USG
sugerujÄ…ce toksoplazmozÄ™
" ocena krwi płodu
wrodzonÄ…:
(kordocenteza)-- zarażenie
" poszerzenie komór mózgu,
płodu potwierdza
" małogłowie,
obecność przeciwciał IgM,
" zwapnienia
IgA lub IgE po 20 tygodniu
wewnÄ…trzczaszkowe lub
ciąży,
wewnÄ…trzwÄ…trobowe,
" ocena materiału
" wodobrzusze,
genetycznego
" obrzęk płodu,
(amniopunkcja)
" hiperplacentoza
Diagnostyka zarażenia w okresie ciąży :
Objawy u noworodka sugerujÄ…ce
C. u noworodka:
toksoplazmozÄ™ wrodzonÄ…:
" obecne swoiste p-ciała
" wysypka,
IgM, IgG i IgA w krwi
" gorÄ…czka,
pępowinowej,
" wodogłowie,
" wykrycie
" powiększenie wątroby i śledziony,
pierwotniaków w
" żółtaczka,
łożysku przy użyciu
" wodobrzusze,
techniki PCR
" zapalenie siatkówki i naczyniówki oka,
" napady drgawkowe,
" opóz
nienie rozwoju psychoruchowego
Toksoplasmoza
Toxoplasma gondii
Objawy kliniczne
wrodzonej toksoplazmozy u noworodka
mogą być widoczne przy urodzeniu,
albo ujawniają się w okresie póz
niejszym.
BADANIA DODATKOWE
W ocenie wyników badań serologicznych
wykonywanych w kierunku toksoplazmozy należy
pamiętać, że:
" p-ciała IgM pojawiają się już w ciągu 10 dni po
zakażeniu i pozostają w podwyższonym mianie
przez okres 6 miesięcy, nawet w 7-12 lat po
zarażeniu.
" p-ciała IgG pojawiają się w ciągu 2 tygodni po
zakażeniu i pozostają przez całe życie.
RUTYNOWA DIAGNOSTYKA
TOKSOPLAZMOZY
Wyniki badań serologicznych
Wykrywanie
swoistych
przeciwciał
klasy IgG klasy IgM
(ð 'ð
różnicowanie
'ð (ð
inwazja przewlekła inwazja ostra
TRUDNOÅšCI DIAGNOSTYCZNE
" jednoczesna obecność p-ciał IgG i IgM
" wysoka czułość odczynów diagnostycznych
" wykrywanie swoistych IgM po miesiÄ…cach od
zakażenia
METODY DIAGNOSTYCZNE
U KOBIET W CI
ŻY
ð
wczesne rozpoznanie ostrej inwazji pierwotnej
ð
badanie awidności p-ciał toksoplazmowych klasy IgG
(za pomocą odczynu immunofluorescencji pośredniej (OIF)  Hedman, 1989
r.)
RÓŻNICOWANIE PRZECIWCIAA
IgG
ð ð
ð niska awidność wysoka awidność
(<0.200) (> 0.300)
ð ð
ð inwazja ostra inwazja przewlekÅ‚a
(w ciÄ…gu ostatnich 4-m-cy) ( ponad 4 m-ce )
ð
niezależnie od miana
p-ciał toksoplazmowych IgG
i obecności IgM swoistych
WYSOKI WSKAy
NIK AWIDNOÅšCI
W I TRYMESTRZE CI
ŻY
ð
zarażenie przed zajściem w ciążę
Å›ð płód bez ryzyka toksoplazmozy
wrodzonej
NISKI WSKAy
NIK AWIDNOÅšCI IgG
oraz IgM + w II połowie ciąży
oznacza
ð
zarażenie zaawansowane,
Å›ð nabyte po poczÄ™ciu
Å›ð ryzyko zarażenia pÅ‚odu
Toksoplasmoza
Toxoplasma gondii
Miano p-ciał wyraża się w jednostkach
międzynarodowych/ml surowicy.
Podstawą do przeliczeń jest międzynarodowy standard
surowicy toksoplazmozowej otrzymany w States
Serum Institut w Kopenhadze.
TOKSOPLAZMOZA OSTRA
wzrost odsetka przeciwciał
o wysokiej awidności
w badanych próbkach surowicy krwi w
odstępie kilku tygodni.
LECZENIE TOKSOPLAZMOZY
U kobiet z potwierdzonym pierwotnym zarażeniem w czasie
ciąży, lekiem z wyboru jest spiramycyna (Rovamycyna)
dawka 3 g (6-9 mln j)/24 godz. w 3 dawkach.
Leczenie w cyklach 3-tygodniowych z 2 tygodniowÄ… przerwÄ…,
aż do porodu.
U ciężarnych w II i III trymestrze można stosować również
Fansidar p.o. w dawkach 2 tabl. na tydzień, w czasie kolacji
przez 6-8 tygodni.
Należy uzupełnić kwas foliowy i kontrolować morfologię krwi!!
Parwowirus B19
O
ZAKAŻENIA PARWOWIRUSOWE
Jedynym patogennym parwowirusem dla człowieka
jest Parwowirus B19 wykazujÄ…cy powinowactwo do
krwinek czerwonych.
" Drogami zakażenia jest wydzielina dróg
oddechowych lub krew.
" Objawy kliniczne to: gorączka, bóle gardła i mięśni, a
po około 2 tygodniach na twarzy pojawia się rumień,
a następnie zmiany skórne obejmują całe ciało.
Parwowirus B19
" W przypadku zakażenia matki wiremia
dotyczy płodu w 40-60% przypadków.
" Zakażenie parwowirusem B19 w pierwszym
trymestrze zwiększa ryzyko poronienia
samoistnego ( 10%).
" Parvovirus B 19 jest patogenny dla płodu
przez całą ciążę.
Parwowirus B19
" Wady wrodzone związane z zakażeniem parwowirusem
dotyczÄ… narzÄ…du wzroku.
" Zakażenie parwowirusem stanowi najczęstszą przyczynę
nieimmunologicznego obrzęku płodu, który dotyczy
szczególnie płodów między 11-18 tygodniem ciąży.
" Konsekwencją tego może być niedotlenienie tkanek,
niewydolność krążenia, wodobrzusze i następowy zgon
wewnÄ…trzmaciczny.
DIAGNOSTYKA I LECZENIE
" W przypadku podejrzenia zakażenia parwowirusem
należy określić miano stężeń swoistych przeciwciał
skierowanych przeciwko niestrukturalnym białkom
parwowirusa NS w klasie IgG i IgM.
" Ciężarne z ujemnym wynikiem są wrażliwe na
zakażenie.
" Dodatni wynik IgG świadczy o trwałej odporności.
" Obecność przeciwciał IgM przemawia za świeżą
infekcjÄ….
Stwierdzenie dodatnich przeciwciał IgM
oznaczenie stężenia
konieczna wnikliwa
alfa-fetoproteiny w
diagnostyka
surowicy krwi matki
ultrasonograficzna
podwyższone wartości
( w odstępach
świadczyć mogą o
kilkudniowych
zakażeniu.
przez 8 tygodni)
Parwowirus B19
" Nie ma specyficznego leczenia infekcji parwowirusowych.
Jedyne leczenie to leczenie objawowe.
" W obrzęku uogólnionym płodu  wskazane wykonanie
kordocentezy diagnostycznej i oznaczenie morfologii krwi
płodu.
" W przypadku znacznej niedokrwistości należy rozważyć
transfuzję wewnątrzmaciczną ME. Skuteczność leczenia
jednorazowÄ… transfuzjÄ… jest bardzo wysoka i wynosi 80-95%.
Wirus różyczki (Rubeola)
R
Wirus różyczki
" Wirus rozprzestrzenia się przez bezpośredni kontakt z chorym.
" Wiremia pojawia siÄ™ po 7-9 dniach po ekspozycji na wirus.
" Okres wylęgania wynosi 14-21 dni.
" U 30% ludzi przebiega bezobjawowo.
" Chora osoba zaraża 5 dni przed i 6 dni po pojawieniu się
wysypki.
Wirus różyczki
" Objawy prodromalne: złe samopoczucie, gorączka, bóle
głowy, zapalenie spojówek, powiększenie węzłów karkowych,
potylicznych i za uszami.
" Wysypka pojawia siÄ™ najpierw na twarzy i klatce piersiowej,
następnie na innych częściach ciała.
" Wysypka zanika po 3 dniach w kolejności pojawiania się.
Wirus różyczki
Objawy zakażenia wrodzonego:
" obustronna głuchota typu
odbiorczego,
" opóz
nienie rozwoju psychicznego,
" wady serca (przetrwały przewód
tętniczy, zwężenie tętnicy płucnej),
" wady narządu wzroku (zaćma,
retinopatie, małoocze),
" opóz
nienie wzrostu
wewnÄ…trzmacicznego.
Wirus różyczki
" Ryzyko różyczki wrodzonej jest odwrotnie
proporcjonalne do wieku ciążowego.
" We wczesnej ciąży wskaz
nik zakażenia płodu jest
wysoki (prawie 100%), maleje do 2 tygodnia i rośnie
w okresie okołoporodowym.
" Zakażenie przed 12 tygodniem może prowadzić do
wad wrodzonych serca i głuchoty, pomiędzy 13 i 16
tygodniem ciąży ryzyko wynosi 30%, po 17 tygodniu
ryzyko to jest minimalne.
" Ryzyko różyczki wrodzonej przy reinfekcji wynosi
mniej niż 5 %.
Wirus różyczki
Różyczka u kobiety ciężarnej jest wskazaniem do domięśniowego
podania hiperimmunoglobuliny.
Kobiety, które nie chorowały na różyczkę lub mają niskie miano
przeciwciał poszczepiennych powinny w okresie rozrodczym
dokonać szczepienia przynajmniej 3 miesiące przed
planowanym zajściem w ciążę.
Wirus cytomegalii CMV
C
Wirus cytomegalii CMV
Cytomegalovirus (CMV):
" powszechnie występuje w populacji ludzkiej,
" większość o przebiegu bezobjawowym, u 10% rozwija się
zespół mononukleozopodobny,
" najczęstsza przyczyna zakażeń wewnątrzmacicznych płodu,
" 1% noworodków ulega zakażeniu w okresie perinatalnym,
następstwem czego są opóżnienie w rozwoju umysłowym
oraz zaburzenia widzenia i słuchu.
Wirus cytomegalii CMV
należy do rodziny Herpesviridae  HHV5
(wirusy typu DNA)
ð ð
zakażona komórka z wtrętami
wewnatrzjÄ…drowymi
I wewnÄ…trzcytoplazmatycznymi.
ZAKAŻENIE CMV
1. W okresie wczesnego dzieciństwa, dojrzewania i
rozrodczym poprzez:
" kontakty seksualne,
" drogÄ… kropelkowÄ…,
" krew i preparaty krwiopochodne,
2. W okresie ciąży i porodu (3- 5% przypadków)
poprzez:
" wydzielinę pochwową, szyjkową, łożysko, błony
płodowe, płyn owodniowy,
3. W okresie laktacji poprzez :zakażone mleko
Wirus cytomegalii CMV
Zakażenie CMV w ciąży może być:
" pierwotne,
" nawrotowe,
" reaktywacją zakażenia,
" nadkażeniem innym szczepem.
ZAKAŻENIE PA
ODU
ð ð
wiremia matki
ð ð
przejście bariery łożyskowej z jej uszkodzeniem,
replikacja wirusa (w jamie ustno-gardłowej) i
przeniesienie drogą krwionośną do narządów
docelowych-nerek
ð przebieg bezobjawowy
ð
zespół wrodzonej cytomegalii
PIERWOTNE ZAKAŻENIE CMV
W I połowie ciąży:
" wady,
" niska masa urodzeniowa,
" zwapnienia śródczaszkowe,
" małogłowie
W II połowie ciąży:
" ostra choroba z lokalizacjÄ… narzÄ…dowÄ…- zapalenie
wątroby, płuc,
" plamica,
" małopłytkowość
NAWROTOWE ZAKAŻENIA U MATKI
Mniej niebezpieczne dla płodu, bo przeciwciała mają
dziaÅ‚anie ochronne Å›ð przy obecnoÅ›ci p-ciaÅ‚ IgG -
zakażenie bezobjawowe.
ZAKAŻENIA ŚRÓD- i POPORODOWE
(55%)
Przebieg bardzo Å‚agodny lub bezobjawowy-zapalenie
płuc, upośledzenie funkcji wątroby.
Wirus cytomegalii CMV
Objawy kliniczne zakażenia CMV:
" gorÄ…czka,
" uczucie zmęczenia,
" ból głowy, mięśni,
" kaszel,
" powiększenie węzłów chłonnych szyi,
" rzadko powiększenie wątroby
90% zakażeń przebiega bezobjawowo!!!
DIAGNOSTYKA SEROLOGICZNA
" IgM (+) - świeże zakażenie (obecne p-ciała
w krążeniu)
" IgG (+) - przebyte lub świeże zakażenia
" wzrost IgG od stężeń niskich do wysokich w
ciągu 2-3 tygodni nawrót choroby
BADANIE LABORATORYJNE
" WBC- wzrost liczby limfocytów,
" obecność atypowych limfocytów
(mononukleary),
" zmniejszenie liczby płytek krwi
 INNE BADANIA
" ocena funkcji wÄ…troby,
" hodowla wirusa,
" wykrywanie DNA wirusa (PCR)
" badanie USG płodu: mało lub wielowodzie, wodobrzusze płodu, porażenie
jelit, uogólniony obrzęk płodu, IUGR, hepato i splenomegalia, małogłowie,
zwapnienia śródczaszkowe, powiększenie komór mózgu
ð
podejrzany obraz USG
ð
badanie krwi płodu
ð
p-ciała anty- CMV, morfologia, wydolność wątroby, ew. hodowla wirusa z
płynu owodniowego
potwierdza zakażenie, nie chorobę.
LECZENIE CMV
1. Brak swoistego leczenia zakażenia u płodu.
2. Objawowe u ciężarnych + szeroka
profilaktyka (swoista globulina
hiperimmunizowana anty-CMV).
Infekcja ludzkimi wirusami rodzaju
Herpes
H
Infekcja ludzkimi wirusami rodzaju
Herpes
" Herpes simplex typ 1 HSV1
" Herpes simplex typ 2 HSV2
" Varicella Zoster Virus VZV
" Wirus Epsteina-Barr EBV
" Wirus cytomegalii CMV
" Ludzki wirus rodzaju Herpes typ 6 HHV 6
" Ludzki wirus rodzaju Herpes typ 7 HHV 7
Herpes simplex typ 1 HSV1
Herpes simplex typ 2 HSV2
Wirus opryszczki zwykłej
" Częstość objawowej opryszczki narządów płciowych w
populacji ciężarnych wynosi 2-5%, natomiast bezobjawowej
0,2-7,4%.
" Większość zakażeń u ciężarnych jest wynikiem nawrotów
infekcji.
" Częstość zakażeń rośnie wraz z wiekiem ciążowym.
" Przeniesienie HSV z matki na płód następuje drogą: krwi
przez łożysko, wstępującą przy przedwczesnym pęknięciu
błon płodowych lub przez kontakt bezpośredni płodu z
zainfekowaną wydzieliną dróg rodnych podczas porodu
Wirus opryszczki zwykłej
" Pierwotna opryszczka płciowa pojawiająca się do 20 tygodnia wiąże się z
częstszym występowaniem:
vðporonienia samoistnego 50% przyp.
vðporodu przedwczesnego
vðmaÅ‚ej masy urodzeniowej noworodka 30% przyp.
vðobumierania pÅ‚odu
vðwad wrodzonych pÅ‚odu: blizny, zwapnienia lub pÄ™cherzyki na skórze,
małogłowie, wodogłowie, ogniska martwicy w mózgu i móżdżku,
zwapnienia wewnątrzczaszkowe, małoocze, powiększenie wątroby i
śledziony, zapalenie siatkówki i naczyniówki, wady układu kostno-
stawowego. Wady OUN i mięśniowo-szkieletowego stwierdza się u 10 %
noworodków.
Wirus opryszczki zwykłej
" Możliwość przeniesienia zakażenia z matki na płód w trakcie
porodu wynosi 40-50% przy infekcji pierwotnej i 0-5% przy
infekcji nawrotowej.
" Infekcja HSV u noworodka ujawnia siÄ™ ok. 8-12 dni od porodu
w postaci kłopotów z karmieniem, spadek masy ciała,
gorączka. W 25% przypadków infekcja ograniczona jest do
skóry, oczu i jamy ustnej, a w 75% dotyczy narządów
wewnętrznych.
DIAGNOSTYKA INFEKCJI
" Izolacja wirusa z hodowli tkankowej
" Reakcja łańcuchowa polimerazy PCR w amplifikacji
DNA wirusowego
" Biopsja kosmówki
" Kordocenteza
Wirus opryszczki zwykłej
Leczenie:
1. zakażenie pierwotne
" Acyklowir 200 mg 5 x dz. przez 7 - 10 dni,
" Walacyklowir 2 x 500 mg lub Famcyklowir 2 x 250 mg przez
7 - 10 dni.
2. zakażenie nawrotowe  leczenie po 36 tygodniu ciąży (
zmniejsza częstość występowania nawrotów, zakażenia
noworodków i częstość cięć cesarskich )
" Acyklowir 400 mg 2 x dz.
Varicella Zoster Virus VZV
OSPA WIETRZNA, PÓA
PASIEC
(VARICELLA ZOSTER VIRUS )
Wirus Varicella-Zoster
należy do wirusów Herpesviridae.
Zakażenie pierwotne wywołuje ospę wietrzną.
90% zachorowań dotyczy dzieci w wieku 1-14 lat.
95% dorosłych jest uodpornionych.
OSPA WIETRZNA, PÓA
PASIEC
(VARICELLA ZOSTER VIRUS )
Zmiany na skórze i błonach
Objawy kliniczne:
śluzowych, powstałe na skutek
" Czas inkubacji 14-21dni
infekcji śródbłonka naczyń
" Objawy prodromalne: włosowatych, prowadzą do
zwyrodnienia, wysięku płynu i
" Zmęczenie
powstania pęcherzyków.
" Gorączka - występuje tak
Zmiany skórne ewoluują i pojawiają
długo, jak pojawiają się
siÄ™ nowe w ciÄ…gu 2-4 dni.
nowe zmiany skórne.
Widoczne sÄ… wszystkie ich stadia:
" Swędząca wysypka na:
plamy, grudki, pęcherzyki, krosty
tułowiu, twarzy, kończynach,
i strupy.
błonie śluzowej ust i gardła
OSPA WIETRZNA, PÓA
PASIEC
(VARICELLA ZOSTER VIRUS )
Powikłania
Choroba przebiega Å‚agodnie u dzieci natomiast u
dorosłych występuje możliwość powikłań w postaci:
" zapalenia płuc,
" zapalenia opon mózgowo-rdzeniowych,
" rzadko zespół Rey a lub Guillain-Barre.
Ciężarna a ospa wietrzna
" Rozpoznanie na podstawie objawów klinicznych i
przeprowadzonego wywiadu.
" Zakażone matki należy poddać badaniu USG w 18-ym i 28-ym
tygodniu ciąży w celu wykluczenia wad płodu (małogłowie,
wady kończyn).
" Najpoważniejsze uszkodzenia, wady wrodzone dotyczą
płodów, których matki zakaziły się przed 20 tygodniem ciąży
(1-2%).
Zakażenie matki wcześniej niż 5 dni przed
porodem nie ma istotnego znaczenia dla
płodu, prawdopodobnie:
przeciwciała p-ospie wietrznej
przeniesione do płodu
Ciężarna a ospa wietrzna
Zakażenie matki 5 dni przed porodem lub 3 dni po
porodzie stanowi istotne zagrożenie dla płodu.
Noworodkowa ospa wietrzna objawia siÄ™ zapaleniem
płuc, zmianami skórnymi. Występuje u 50% dzieci
zakażonych w pierwszych 10 dniach po urodzeniu, u
30% jest przyczyną ich śmierci.
Noworodek powinien otrzymać immunoglobulinę VZIG.
Ciężarna a ospa wietrzna
" Kobieta ciężarna, która miała kontakt z ospą
wietrzną, a nie chorowała w dzieciństwie
powinna otrzymać i.m. w ciągu 96 godzin
625 j. globuliny odpornościowej p-varicella-
zoster (VZIg).
" W przypadku zachorowania na ospÄ™
wietrzną należy podać Acyclovir (Zovirax,
Heviran) w dawce: 800 mg p.o. 4/dobÄ™ lub
10 mg/kg mc i.v. co 8 godz. przez 5 dni.
Ciężarna a ospa wietrzna
Kobiety, które nie chorowały na ospę wietrzną powinny
przed zajściem w ciążę, w okresie rozrodczym
dokonać szczepień.
Półpasiec
Półpasiec - którego przyczyną jest reaktywacja wirusa VZV, jest
chorobą rzadką w ciąży. W obrazie klinicznym pojawiają się w
obszarze nerwu trójdzielnego lub nerwów międzyżebrowych
parestezje, ból i wykwity skórne. Objawom tym towarzyszy
gorączka, ból głowy i złe samopoczucie.
Leczenie jest objawowe, a w przypadkach cięższych stosuje się
acyklovir (Zovirax, Heviran).
Wirus Epsteina-Barr EBV
Wirus Epsteina-Barr EBV
Przynajmniej 95% kobiet w ciąży ma serologiczne
znamiona przebytej infekcji.
Okres wylęgania wynosi od 3 do 7 tygodni.
Ponad 50% infekcji przebiega bezobjawowo.
Typowe objawy to:
" gorÄ…czka,
" zapalenie gardła,
" powiększenie węzłów chłonnych, głównie szyi
" złe samopoczucie, bóle głowy, powiększenie
śledziony, bóle mięśniowe, brak apetytu
Wirus Epsteina-Barr EBV
Powikłania:
" zapalenie wątroby o gwałtownym przebiegu,
" zapalenie opon mózgowo-rdzeniowych,
" zapalenie mięśnia sercowego,
" zwężenie dróg oddechowych,
" zespół Guillain- Barre,
" zespół Reye a,
" zaburzenia hematologiczne,
" zespoły limfoproliferacyjne.
Wirus Epsteina-Barr EBV
Pierwotna infekcja EBV w ciąży jest rzadka i w ponad 50
% przypadków ma charakter subkliniczny.
Reaktywacja występuje głównie w I trymestrze ciąży.
Testy serologiczne:
" Miano IgM 1/224 i wyższe w odczynie Paul-Bunnella
pierwotne zakażenie.
Postępowanie z chorą ciężarną jest objawowe. Po
kontakcie z chorym należy rozważyć podanie
hiperimmunizowanej gamma globuliny.
Ludzki wirus rodzaju Herpes typ 6 HHV 6
Ludzki wirus rodzaju Herpes typ 7 HHV 7
HHV 6
HHV 6
" Wywołuje gorączkę trzydniową.
" Rzadko w ciąży.
" Nie ustalono czy może być przyczyną zakażenia
wewnątrzmacicznego lub okołoporodowego.
Infekcja wirusem ludzkiego brodawczaka
HPV
Infekcja wirusem ludzkiego
brodawczaka HPV
Odsetek ciąż powikłanych infekcją HPV waha się od 8,7 % do 34,6
%.
Diagnostyka infekcji HPV:
" ocena makroskopowa
" badanie kolposkopowe
" badanie cytologiczne
" badanie histologiczne
" badanie immunocytohistologiczne
" technika hybrydyzacji DNA HPV.
Infekcja wirusem ludzkiego
brodawczaka HPV
Postacie infekcji HPV:
1. Klinicznie jawna:
" Kłykciny kończyste
" Brodawczaki
" Mikrobrodawczaki
" Ogniska leukoplakii
2. Subkliniczna
" Wtórne zmniejszenie przejrzystości nabłonka
" Wtórne punkcikowanie
" Obrazy mieszane
Infekcja wirusem ludzkiego
brodawczaka HPV
Postacie infekcji HPV:
3. Towarzysząca śródnabłonkowej neoplazji i rakowi
inwazyjnemu
4. Utajona ( bez kolposkopowo-cytologicznych cech infekcji z
dodatnim wynikiem oznaczenia DNA HPV).
Istotnym problemem klinicznym jest możliwość przejścia infekcji
HPV od ciężarnej na płód tak w czasie ciąży jak i porodu.
Profilaktyka
13.03.2006 r. - rejestracja szczepionki przeciwko rakowi
szyjki macicy Cervarix. Chroni przed przewlekłymi
zakażeniami wirusami HPV 16 i 18 i przed rozwojem
stanów przedrakowych. Jest przeznaczona do
stosowania u kobiet i dziewcząt powyżej 10 roku
życia.
Schemat podawania ( domięśniowo ):
" Pierwsza dawka: w dowolnie wybranym terminie
" Druga dawka: 1 miesiÄ…c po pierwszej dawce
" Trzecia dawka: 6 miesięcy po pierwszej dawce
Infekcja wirusem ludzkiego
brodawczaka HPV
Leczenie:
" Aplikacja miejscowa 50-75% kwasu dwuchlorooctowego lub
trójchlorooctowego,
" Waporyzacja laserem CO2 .
" krioterapia (płynny azot, suchy lód),
" podofilina, podofilotoksyna, kolchicyna
- przeciwmitotyczne,
" 5 - fluorouracyl, kantarydyna  antymetabolity,
" elektrokauteryzacja- fizyczne zniszczenie tkanki,
" interferon,
" Aldara  5 % imikwimodu
Wirus odry
Wirus odry
" Przenoszony drogÄ… kropelkowÄ….
" Okres wylęgania trwa 10-14 dni.
" Objawy prodromalne: gorączka, złe samopoczucie, plamki
Fiłatowa-Koplika w jamie ustnej.
" Plamisto-grudkowa wysypka po ok. 3 dniach najpierw na
głowie i szyi, następnie na tułowiu i kończynach.
" Wysypka zanika po 3-4 dniach w kolejności pojawiania się.
Wirus odry
" Zakaz
ność utrzymuje się na 3 dni przed i 4 dni po pojawieniu
siÄ™ wysypki.
" Reinfekcja występuje sporadycznie.
" Nie obserwowano wad wrodzonych u płodu, natomiast
zwiększoną tendencję do obumarcia płodu, poronień i
porodów przedwczesnych.
" Odrę wrodzoną rozpoznaje się jeżeli objawy wystąpiły przed
10 dniem po urodzniu.
Wirus odry
Kontakt z wirusem odry kobiet w ciąży wrażliwych na
zakażenie jest wskazaniem do podania w ciągu 72
godzin immunoglobuliny w dawce
0,2 g/kg.
Wirus świnki
Wirus świnki
" Około 80-90% dorosłych ma przeciwciała przeciw
śwince.
" Przenoszona jest drogą kropelkową i przez ślinę.
" Okres wylęgania wynosi 14-18 dni.
" Objawy prodromalne: gorączka, dreszcze, złe
samopoczucie.
" Objawy ustępują w ciągu 3-7 dni.
" Przebieg bezobjawowy dotyczy 1/3 zakażeń.
" Świnka w ciąży zwiększa ryzyko poronienia.
Wirus grypy
Wirus grypy
" Przebieg grypy u kobiet ciężarnych może być różny,
od łagodnego do ciężkiego, powikłanego zapaleniem
płuc.
" Infekcja grypowa u matki może prowadzić do
poronień samoistnych, wcześniactwa, obumarcia
płodu, wczesnego zgonu noworodka.
" Diagnostyka: hodowla wirusa, swoiste p-ciała w
odczynie immunofluorescencji i
immunoenzymatycznym.
" Profilaktyka: szczepienie przed zajściem w ciążę.
Dziękuję za uwagę