5

/ 2 0 1 0

47

T E C H N I K A

D E N T Y S T Y C Z N A

Nowa generacja kompozytów

SŁOWA KLUCZOWE



kompozyty,

Signum composite, Signum ceramis

STRESZCZENIE



Przedstawiamy

charakterystykę, działanie oraz efekty
pracy z kompozytami Signum composite
i Signum ceramis.

mgr tech. dent. Thomas Arnold (ZTM), tech. dent. Martin Arnold (ZT)*
tłumaczenie: Agnieszka Korzec-Biesik, konsultacja merytoryczna tłumaczenia: tech. dent. Przemysław Rajczak

D

zięki wynalezieniu

światłoutwardzalnych

kompozytów na licówki

w 1982 r. firma Heraeus

Kulzer stała się kompetent-

nym partnerem posiadającym

wieloletnie doświadczenie
w technologii kompozytów.

Korzystając z tego doświad-

czenia, firma ta opracowała
dwa kompozyty: Signum
composite i Signum ceramis.

Korzystając z własnych doświadczeń,
firma Heraeus Kulzer stworzyła dwa
kompozyty, które zostały opracowane
do odpowiednich zastosowań: Signum
composite do koron i mostów na podbu-
dowach metalowych i ZrO

2

oraz Signum

ceramis do wkładów, nakładów, licówek
i koron pełnokompozytowych.

W

ŁAŚCIWOŚCI

KOMPOZYTÓW

Właściwości materiału Signum ceramis
są bardzo podobne do materiałów cera-
micznych i pozwalają na jego użycie np.
w pojedynczych koronach lub wkładach.
Wkłady są zoptymalizowane, aby uzy-
skać wytrzymałość i odporność na ście-
ranie, jakie posiadają zęby naturalne.
Dlatego są one idealne w przypadku
bruksizmu i słabego szkliwa. Signum
ceramis jest wytrzymały i zapewnia
naturalny, estetyczny wygląd, co wraz
z właściwościami, takimi jak przejrzy-
stość, fluorescencja czy opalescencja,
jest bardzo ważne.

Signum ceramis to dobra alternatywa

dla materiałów ceramicznych, szczegól-
nie w małych laboratoriach dentystycz-
nych, ponieważ pozwala na szybkie
i niezbyt drogie wykonanie ostatecznej
odbudowy. Teoretycznie pacjent może
wrócić do domu z uzupełnieniem Si-
gnum ceramis tego samego dnia, w któ-
rym przygotowano zęby.

P

RZYPADEK

PIERWSZY

We współpracy z laboratorium Dental-
technik Arnold w Bad Nauheim przed-
stawiamy wybrane przypadki kliniczne,
w których zastosowano uzupełnienia
Signum ceramis.

Korona na zębach przednich
Hokej to twardy sport, który często nie-
sie ze sobą poważne konsekwencje... Za-

wodnik złamał ząb 31. Dentysta tworzył
koronę na zęby przednie, korzystając
ze standardowej procedury (preparacja
ze stopniem, wycisk, wycisk obu łuków
zębowych). W laboratorium lub labora-
torium klinicznym odlewany był model
i umieszczany w artykulatorze. Przed wy-
konaniem uzupełnienia Signum ceramis
kikuty były blokowane cienką warstwą
wosku (lub specjalnego izolatora), aby
zapewnić wystarczającą przestrzeń dla
cementu. Ważne jest ominięcie granicy
preparacji w celu uzyskania idealnego
dopasowania. Optymalną izolację pomię-
dzy gipsem a licówką kompozytową osią-
ga się przy użyciu izolatora Signum I + II.
Dzięki wyrównaniu porów gipsu likwidu-
jemy możliwość pozostawania kompozy-
tu na gipsie, przez co uzyskujemy ideal-
ne dopasowanie. Można wtedy zacząć
nakładać kolejne warstwy. Kolor zęba
dopasowuje się do koloru zębów pacjen-
ta za pomocą polichromatycznej techniki
nakładania warstw VITA Classic, a w na-
szym przypadku również za pomocą
materiałów Signum matrix. Następnie
dentysta zamocował gotową koronę, uży-
wając kompozytu uniwersalnego iCEM

®

(Heareus Kulzer).

P

RZYPADEK

DRUGI

Wkład
Przygotowanie wypełnienia kompozy-
towego z użyciem Signum ceramis poza
jamą ustną pacjenta to najlepszy sposób
na uniknięcie kontaktu materiału z wil-
gocią. Zewnątrzustne przygotowanie
pozwala na lepsze dopasowanie wkła-
du niż w przypadku nakładania warstw
w ustach pacjenta. Duże odbudowy
są bardziej podatne na powstawanie
szczelin w wyniku skurczu polimeryza-
cyjnego. Dodatkowo można oszczędzić
sporo czasu.

P

RACA

RECENZOWANA

N

O W O C Z E S N Y

T

E C H N I K

D

E N T Y S T Y C Z N Y

48

T E C H N I K A

D E N T Y S T Y C Z N A

Co należy rozważyć?
Podczas preparacji pod wkłady Signum
ceramis dentysta powinien uwzględnić
następujące zagadnienia:
• powierzchnie przyjmujące nacisk

w czasie żucia powinny mieć grubość
co najmniej 1,5-2,0 mm,

• ścianki ubytku powinny być nieco

rozbieżne po opracowaniu (od 5 do 15
stopni),

• szerokość powierzchni wewnętrznej

powinna wynosić co najmniej 2 mm,

• należy unikać ostrych stopni i podcie-

ni w czasie opracowywania,

• granica preparacji nie powinna prze-

biegać w miejscu, gdzie występuje na-
cisk w czasie żucia,

• w innym przypadku Signum ceramis

będzie podlegać tym samym kryte-
riom opracowania jak pod wkłady
ceramiczne.

Postępowanie
Dla trwałości wypełnienia oraz wygody
dentysta musi użyć koferdamu. Pozwala on
na pracę w czystym i suchym środowisku.

W trakcie wykonywania wkładów

i licówek obowiązują inne standardy

niż w przypadku uzupełnień kombino-
wanych. W celu lepszego dostosowania
wkładu lub nakładu do koloru zęba ścian-
ki ubytku należy wyłożyć cienką warstwą
Signum ceramis effect, np. ET 6, która po-
winna schodzić poniżej granicy preparacji.
Dzięki temu szybko osiąga się wspaniały
efekt adaptacji koloru. Dla większej głębi
można na dno ubytku nałożyć przezierną
masę effect ET 4.

W przypadku wkładu przedstawio-

nego na fot. 8 zastosowano materiały
Signum cre-active Polar, White i Umbra.
Materiały Signum cre-active można łatwo
zmieszać z przejrzystym płynem. Dzięki
temu warstwy osiągają wysokie nasycenie
barwy. Po polimeryzacji (90 s) wkład jest
ostrożnie ściągany z kikuta za pomocą na-
rzędzia. Gdyby zrobić to ręcznie, istniało-
by ryzyko zniszczenia warstwy dyspersji.
Po oczyszczeniu brzegów i ponownym
umieszczeniu na kikucie nakłada się ma-
teriał zębiny i wycina wgłębienia pomię-
dzy guzkami zęba. Po utwardzeniu tworzy
się boki guzków, krawędzie stożkowe oraz
krawędzie pomocnicze za pomocą szkli-
wa, mas transparentnych i materiałów
pozwalających na uzyskanie wymagane-

go efektu. Oczywiście wkłady i nakłady
Signum ceramis podlegają w zwarciu tym
samym zasadom zgryzu co wkłady złote.

Należy przygotować szorstką powierzch-

nię od strony ubytku wkładu Signum ce-
ramis za pomocą diamentu lub obróbki
tlenkiem glinu (pod ciśnieniem 1-1,5 bar).
Wewnętrzna strona wkładu musi zostać
zwilżona płynem (bondem) przed zace-
mentowaniem. Następnie wnętrze wkładu
wypełnia się cementem kompozytowym
iCEM. Na końcu umieszcza się wkład,
lekko dociskając. Jeśli to możliwe, nacisk
należy utrzymać do momentu polimeryza-
cji. Nadmiar kompozytu łączącego należy
natychmiast usunąć za pomocą cienkiej
szpatułki. Jak tylko cement zacznie się
utwardzać, trzeba zaprzestać usuwa-
nia nadmiaru, ponieważ można przez
przypadek usunąć materiał ze spoiny.

Umieszczony wkład jest następnie poli-

meryzowany przez 20 sekund ze wszyst-
kich stron za pomocą lampy polimery-
zacyjnej Translux Power Blue (Heraeus
Kulzer). Jeśli to konieczne, należy zastoso-
wać kliny przewodzące światło (Luciwed-
ges) w przestrzeniach międzyzębowych.
Nadmiar materiału na powierzchniach

1

2

3

4

5

1

Złamany ząb 31

2

Przygotowany kikut

3

Zacementowana korona Signum ceramis

4

Zmiana próchnicza powierzchni bliższej pierwszego zęba trzonowego

5

Ząb 46 po preparacji

fot. ar

chiwum autor

ów

5

/ 2 0 1 0

49

T E C H N I K A

D E N T Y S T Y C Z N A

międzyzębowej i zgryzowej trzeba rów-
nież usunąć. Należy sprawdzić wysokość
zwarcia w ustach (fot. 9). Fotografia 10
przedstawia uzupełnienie po zacemen-
towaniu i wypolerowaniu.

P

RZYPADEK

TRZECI

Licówki
Jeśli kaprys natury staje się problemem
kosmetycznym, dentysta i technik denty-
styczny stają przed szczególnym wyzwa-
niem. Fotografia 11 obrazuje przypadek
dwudziestoczteroletniej pacjentki. Cierpi
ona na aplazję siekaczy bocznych, co po-
woduje widoczny efekt przy lekkim roz-
warciu ust, chociaż górne kły zakrywają
diastemę. Intensywny kolor kłów jest
również mało atrakcyjny. W trakcie opra-
cowywania dentysta powinien usunąć
wystarczającą ilość tkanki twardej w celu
umożliwienia stworzenia kształtu siekacza
bocznego. W tym wypadku zastosowano
wycisk z materiału A-silikonowego (Flexi-
time, Heraeus Kulzer). Podstawę modelu
przygotowano zgodnie z systemem Zeiser.
W celu lepszej oceny koloru w trakcie na-
kładania licówek lub wkładów zaleca się
stosowanie białego, supertwardego gipsu.

W tym przypadku opracowany ząb został
delikatnie wytrawiony, a licówka nałożo-
na bezpośrednio wraz z cementem kom-
pozytowym (Twinlook, Heraeus Kulzer).
Ząb naturalny został praktycznie niena-
ruszony. Dzięki temu unika się urazów
i ewentualnych komplikacji. Dostosowa-
ny dobór kolorów oraz technika nakła-
dania są kluczowymi elementami udanej
rekonstrukcji. Uzupełnienie zastosowane
na fot. 13 ukazuje różne opcje nakładania
materiałów Signum cre-active oraz Si-
gnum matrix. Nakładanie warstwy szkli-
wa i materiałów transparentnych stwarza
efekt większej głębi. Technika ta zapew-
nia, że materiały Signum cre-active zosta-
ną prawidłowo pokryte, ponieważ nie po-
winny one być stosowne na powierzchni.

W

NIOSKI

Uzupełnienia Signum ceramis bez metalu
niosą ze sobą następujące korzyści:
• wspaniałe dopasowanie,
• szybkie i tanie alternatywy dla pełnej

ceramiki,

• dobra adhezja chemiczna wkładów

Signum ceramis i cementu (Twinlook
lub iCEM

®

),

• brak widocznych lub wyczuwalnych

szczelin brzeżnych,

• uzupełnienia w kolorze zębów można

uzyskać w prosty sposób,

• brak wrażliwości na temperaturę lub

zwiększenia przewodności cieplnej,

• brak mikroprądów (jak w przypadku

uzupełnień metalowych),

• istotne oszczędności materiałów po-

przez nakładanie warstw kompozytu
bezpośrednio na model gipsowy,

• relatywnie tanie, znakomicie wypolero-

wane, wysokiej jakości uzupełnienia,

• możliwość naprawy (dentysta może na-

prawić pęknięcia bezpośrednio w jamie
ustnej, korzystając z kompozytu do uzu-
pełnień bezpośrednich).



Pragniemy podziękować osobom, które
wykonały powyższe prace: dr. Mende
z Bad Nauheim, dr. Kleinschmidt z Bad
Nauheim oraz dentyście panu Euler
z Rosbach.

*Bad Nauheim, Niemcy

Thomas Arnold Individuelle Zahntechnik

Mittelstr. 38, 61231 Bad Nauheim,

tel. [phone], fax [phone]

www.arnold-zahntechnik.de

e-mail: [e-mail]

6

7

8

9

10

11

12

13

14

6

Wkład na modelu

7

Wkład charakteryzowany za pomocą Signum cre-active i Signum matrix

8

Gotowy wkład

9

Kontrola wysokości zwarcia

10

Gotowe uzupełnie-

nie

11

Stan początkowy: aplazja siekaczy bocznych górnej szczęki

12

13

Wygląd gotowych licówek

14

Signum ceramic bond I + II