EWOLUCJA UZBROJENIA MORSKIEGO



STATEK

: handlowy



OKRĘT

: wojenny (jednostka morska pływająca pod banderą wojenną).



PENTERA

: typ okrętu używanego w starożytności przez Greków, Fenicjan. Była wyposażona w dwa maszty

ustawione na dziobie ukośnie i posiadała ożaglowanie rejowe. Przeważnie jedno wiosło było obsługiwane
przez pięciu wioślarzy. 3 rzędy wioseł.



TARAN

: element konstrukcji dawnych okrętów, służący do topienia okrętów wroga przez taranowanie -

uderzanie własnym okrętem w okręt wroga. Taran stosowany był pierwotnie w starożytności na okrętach
wiosłowych.



PRYZY

: statki zdobyte, zmieniały nazwy, często wielokrotnie.



DIERESY

: dwa rzędy wioseł, ok. 800 lat p.n.e.



KATASTROMA

: kładka łącząca dziób i rufę.



KORWUS

: kładka abordażowa o długości nawet do 10m, wymyślona przez Rzymian.



LIBURNA

: rodzaj lekkiego rzymskiego okrętu, z dwoma rzędami wioseł i o małej wyporności. Jego kształt był

długi i wąski, zaostrzony na obu koocach. Liburny nie miały pokładu, a tylko wąski pomost łączący dziób z
rufą. Ok. 100 p.n.e.



OGIEO GRECKI

: łatwopalna, nie dająca się ugasid wodą mieszanina, wymyślona przez Bizantyjczyków.



DROMON

: okręt wiosłowo-żaglowy, używany na Morzu Śródziemnym po upadku Cesarstwa Rzymskiego

przez floty Bizancjum. Statki miały wydłużoną formę i były dośd szybkie. Trójmasztowe, kilka rzędów wioseł.
Dromony uzbrojone były w taran. Główną ich bronią były jednak katapulty i balisty. Miotały ogniem greckim.



GALERA

: statek o napędzie wiosłowym, często wspomaganym przez żagle. Używany był przede wszystkim na

Morzu Śródziemnym od czasów starożytnych aż do XIX wieku. Były niezwykle smukłe co pozwalało uzyskad
spore prędkości. Jedno wiosło 5-8 galerników. Dwumasztowe.



GALEON

: XVI w. żaglowy okręt wojenny lub statek handlowy, cechujący się wysoką zwężającą się ku górze

nadbudówką rufową oraz galionem – figurą na dziobie okrętu, z reguły uzasadniającą jego nazwę. Zwykle
trójmasztowe.



DRAKKAR

: wiosłowo-żaglowy okręt Wikingów. Używany do wypraw zbójeckich. Drakkary były pełnomorskimi

jednostkami, zdolnymi do żeglugi oceanicznej jak rzecznej. Wyposażone były w jeden duży rejowy żagiel.



KOGA

: duży żaglowiec handlowy, dostosowywany do celów wojennych. Pierwszy bez wioseł. Pod koniec XIV

wieku miały już stery.



KARAWELA

: XV-XVII wieku oznaczała jednopokładowy, dwu- lub trójmasztowy żaglowiec o wysokich

nadbudówkach (tzw. kasztel) na dziobie i rufie, zwykle uzbrojona w kilka ciężkich dział oraz mniejsze działka
Ze względu na swą szybkośd, statecznośd oraz bezpieczeostwo karawele umożliwiały dłuższe podróże
morskie, co uczyniło je przydatnymi do wypraw odkrywczych.



KARAKA

: pierwsze okręty posiadające żagle wielokondygnacyjne, bukszpryt usztywniał maszty. Nawet 40

dział.



BUKSZPRYT

: drzewce wystające do przodu z dziobu jednostki pływającej o napędzie żaglowym



AMBRAZURY

: klapy zamykające otwory na działa na statku.

OKRĘTY WOJENNE



KANONIERKA

: historyczna klasa okrętów artyleryjskich średniej lub małej wielkości. Kanonierki przeznaczone

były przede wszystkim do ostrzeliwania celów lądowych, przybrzeżnej służby patrolowej i dozorowej, obrony
wybrzeża, stawiania min i innych zadao pomocniczych.



MONITOR

: jedna wieża artyleryjska z całym uzbrojeniem, niestabilne, do obrony wybrzeża.



MINY

: środek walki morskiej, przeznaczony do rażenia podwodnej części kadłuba okrętu lub statku. Po raz

pierwszy w 1777r.



MINY DRYFUJĄCE

: utrzymujące się w odpowiednim zanurzeniu, słaba efektywnośd – rzecz przypadku.



ZAPALNIK GALWANICZNY

: stosowany w minach morskich, w rogu fiolka z kwasem, która pękając prowadziła

prąd do zapalnika.



ZAPALNIKI NIEKONTAKTOWE

: wybuchają na skutek oddziaływania na ich urządzenia zapalające jednego lub

kilku pól fizycznych okrętu: magnetycznego (miny magnetyczne), akustycznego, ciśnieniowo-
hydrodynamicznego.



MINY DENNE

: stawiane na dnie na niedużych głębokościach. Zapalniki: akustyczny, magnetyczny,

ciśnieniowy.



TRAŁY

: urządzenie holowane za trałowcem (lub helikopterem) służące, w zależności od typu, do odcinania

liny kotwicznej miny (minliny) lub zniszczenia miny przez pobudzenie jej zapalnika i detonację na miejscu.



KUTRY MINOWE

: o napędzie parowym, atakujący za pomocą min wytykowych.



TORPED

A: rodzaj niezależnego pocisku poruszającego się pod wodą, posiadającego własny napęd, służącego

do niszczenia jednostek nawodnych i podwodnych. Należą do grupy broni inteligentnych. Pierwsza w 1868r.



TORPEDOWIEC

: klasa niewielkich okrętów przeznaczonych głównie do wykonywania ataków torpedowych

na większe okręty nieprzyjaciela.



KUTRY TORPEDOWE

: ścigacz torpedowy – klasa niewielkich okrętów przeznaczonych do wykonywania

grupowych ataków torpedowych na zespoły jednostek nawodnych przeciwnika, głównie na wodach
przybrzeżnych, po czym szybkiego wycofania się z pola walki.



TORPEDY HIPERKAWITACYJNE

- bąbelki gazu przed torpedą, 400km/h



OKRĘT PODWODNY

: klasa okrętów przystosowanych do pływania pod wodą. 1680r. Anglia.



SONAR

: rodzaj echosondy jedno lub wielowiązkowej, dzięki której uzyskujemy obraz całego dna, oraz

obiektów w niej zanurzonych.



HYDROFON

: to mikrofon służący do odbierania dźwięków rozchodzących się w wodzie lub innych cieczach.