Specjalne potrzeby zdrowotne (special health care needs)  kategoria ta obejmuje przede
wszystkim choroby o charakterze przewlekłym; inne zaburzenia zdrowia (other health
impairments)
Obejmują: ograniczoną siłę, witalność lub umiejętność skupienia uwagi w trakcie nauki, a
także podwyższoną pobudliwość na bodz
ce zewnętrzne, która ogranicza ich umiejętność
koncentracji. Przyczyną są przewlekłe lub ostre problemy ze zdrowiem, np. astma, ADHD,
cukrzyca, padaczka, choroby serca, hemofilia, białaczka, zapalenie nerek, gorączka
reumatyczna, anemia sierpowata
Niektóre zaburzenia włączane zwyczajowo do kategorii niepełnosprawności ruchowej
powodują również długotrwałe problemy ze zdrowiem
Specjalne potrzeby zdrowotne
" Choroby przewlekłe
" Choroby zakaz
ne
Przez wiele lat, dla określenia dzieci o specjalnych potrzebach zdrowotnych używano terminu
dzieci kruchego zdrowia (medically fragile).
Choroba przewlekła  takie zaburzenia i odchylenia od normy, które posiadają jedną lub
więcej z następujących cech:
" trwałe,
" spowodowane przez nieodwracalne zmiany patologiczne
" wymagają specjalistycznego postępowania rehabilitacyjnego
" wymagają długotrwałego leczenia
" długiego nadzoru, obserwacji, opieki
" Zdiagnozowanie przewlekłej choroby nie oznacza automatycznie potrzeby stosowania
specjalnej organizacji nauki i metod pracy. Dzieci chore mogą korzystać z edukacji
integracyjnej ale nie na podstawie orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego.
Wpływ choroby przewlekłej na życie:
" Obniża sprawność organizmu
" Pogarsza samopoczucie psychiczne (drażliwość, lęk, obniżenie nastroju)
" Zmienia rytm życia (podporządkowanie chorobie, wizyty lekarskie)
" Zmienia wygląd
" Zmniejsza aktywność, także towarzyską (izolacja)
" Powoduje zmiany w hierarchii wartości
" Zmienia funkcjonowanie całej rodziny (konieczność ciągłej opieki)
Rodzaje zaburzeń w stanie zdrowia  choroby przewlekłe:
Stan Opis
Astma Spowodowana zwężeniem dróg oddechowych z towarzyszącymi stanami
zapalnymi  trudności z oddychaniem i przewlekły kaszel. Leczenie
farmakologiczne, modyfikacja środowiska, monitorowanie.
mukowiscydoza Wada genetyczna, powoduje przewlekłe
infekcje płuc i trudności z trawieniem.
Interwencje medyczne  dostarczenie
enzymów wspomagających trawienie, dbałość
o prawidłowe funkcjonowanie płuc, leczenie
infekcji płuc
cukrzyca Utrata zdolności trzustki do produkcji wystarczającej ilości insuliny 
problemy z przemianą cukrów. Monitorowanie poziomu cukru we krwi,
podawanie insuliny, dieta, ćwiczenia
Wrodzone wady serca Częste pobyty w szpitalu (absencja w szkole). Interwencje chirurgiczne,
monitorowanie przez specjalistów. Farmakoterapia
gruz
lica Powodowana przez infekcję bakteryjną, przebieg u dzieci w wieku
szkolnym  ciężki. Bakteria pozostają niegroz
ne do póz
nej dorosłości albo
do czasu załamania prawidłowego funkcjonowania systemu
odpornościowego
nowotwory Najczęstsze u dzieci to białaczka i chłoniak. Brak możliwości uczęszczania
do szkoły.
astma Hemofilia  choroba genetyczna, zwykle występuje u mężczyzn,
zmniejszona krzepliwość krwi (ryzyko obfitych krwawień, krwotoków
wewnętrznych, stłuczeń, siniaków)
Anemia sierpowata  choroba dziedziczna, zniekształcenie czerwonych
krwinek co utrudnia ich przemieszczanie się w krwioobiegu.
inne Zaburzenia psychiczne (schizofrenia, depresja), wady (zespoły)
genetyczne, alergie, choroby układu moczowego
Rodzaje zaburzeń w stanie zdrowia  choroby zakaz
ne:
Stan Opis
HIV i AIDS Wirus upośledzenie odporności HIV, potencjalnie śmiertelna choroba wirusowa. Dzieci
mogą zarazić się od chorej matki (ciąża, poród) lub w następstwie transfuzji zakażonej
krwi. AIDS (nabyty zespół upośledzenie odporności)  monitorowanie ogólnego stanu
zdrowia, stosowanie leków spowolniających lub leczących infekcje. Zakażenie: kontakt z
zakażoną krwią (u osób nieużywających do iniekcji jednorazowych igieł i strzykawek np.
narkomani), wydzieliną z pochwy, spermą (kontakty seksualne). Stała opieka medyczna,
zachowanie poufności, poradnictwo, psychoterapia, edukacja zdrowotna.
Zakażenia TORCH TORCH  grupa wrodzonych infekcji potencjalnie powodujących poważne, wielorakie
zaburzenia. (Toksoplazmoza O(other)inne Różyczka wirus Cytomegalii i Opryszczki)
Wirusowe zapalenie Choroba zakaz
na, powodująca zmiany zapalne w wątrobie (żółtaczka, gorączka)
wątroby typu B
Zadania dyrektora szkoły/placówki:
" Pozyskać od opiekunów szczegółowe informacje na temat choroby oraz wynikających z niej
ograniczeń
" Zobowiązać nauczycieli do pozyskania wiedzy na temat choroby
" Zorganizować szkolenie kadry pedagogicznej i pozostałych pracowników w zakresie
postępowania z dzieckiem na co dzień i w sytuacji zaostrzenia objawów czy ataku choroby
" W porozumieniu z pielęgniarką szkolną lub lekarzem, wspólnie z pracownikami opracować
procedury postępowania w stosunku do każdego chorego ucznia (przypominanie lub pomoc
w przyjmowaniu leków, wykonywaniu pomiarów poziomu cukru, regularnym przyjmowaniu
posiłków itp., formy współpracy z opiekunami)
" Wspólnie z nauczycielami, specjalistami , poradnia psychologiczno-pedagogiczną dostosować
formy i metody pracy oraz organizację nauczania do możliwości ucznia oraz objąć go
różnymi formami pomocy psychologiczno-pedagogicznej
" Podjąć starania w celu zorganizowania profilaktycznej opieki zdrowotnej nad uczniami
Nauczyciel powinien zwrócić uwagę na:
" Rodzaj choroby i wpływ leków na organizm, szczególnie na procesy poznawcze
" Organizację czasu pracy ucznia w szkole (konieczność przerw) i w domu (rozeznanie, ile czasu
może przeznaczyć na odrabianie pracy domowej)
" Symptomy słabszego samopoczucia i nagłego pogorszenia się stanu zdrowia, poznać sposoby
niesienia pomocy
" Konieczność zapewnienia pomocy przy nadrabianiu zaległości związanych z absencją
" Utrudnienia związane z wolniejszym funkcjonowaniem procesów poznawczych oraz
wolniejsza pracą analizatorów: wzrokowego i słuchowego (gorsze oceny, nieadekwatne do
potencjalnych możliwości
" Utrudnienia związane ze słabszą wydolnością fizyczną, męczliwością, występowaniem
wtórnych zaburzeń somatycznych
" Utrudnienia związane ze słaba integracją z zespołem klasowym
" Zapewnienie pomocy przy wchodzeniu w grupę rówieśniczą