Bezrobocie pojęcie rodzaje

Bezrobocie pojęcie , rodzaje, 

przyczyny.

p y y y

Lekcja 6

Lekcja 6

Rynek pracy

Rynek pracy

•

Rynek pracy to rynek, 
na którym firmy chcą 
„kupić” pracę, a ludzie 
chcą sprzedać pracę.

Bezrobocie

Bezrobocie 

b i

j

k

k ó

Bezrobocie to sytuacja na rynku pracy, która
oznacza brak pracy zarobkowej dla osób
zdolnych do pracy i poszukujących jej.

Bezrobotny to osoba w wieku produkcyjnym,

czynna zawodowo

zdolna i gotowa do

czynna zawodowo, zdolna i gotowa do
podjęcia

pracy

w

pełnym

wymiarze,

pozostająca bez pracy

zarejestrowana w

pozostająca bez pracy, zarejestrowana w
Urzędzie Pracy.

Zasoby siły roboczej

Zasoby siły roboczej

T

j

To wszyscy pracujący

w gospodarce oraz
nie pracujący, którzy

i b

ób

p

ją y,

y

mogą

pracować

i

deklarują

chęć

podjęcia pracy ale w

Liczba osób 

zatrudnionych

Zasoby

podjęcia pracy, ale w
danym

okresie

nie

mogą jej znaleźć. Nie

Zasoby

siły 

roboczej

zalicza się do nich np.
dzieci

w

wieku

przedszkolnym

i

Liczba osób 

bezrobotnych

roboczej

przedszkolnym

i

młodzieży

szkolnej,

emerytów.

y

Stopa bezrobocia

Stopa bezrobocia

Jest to miernik wielkości bezrobocia.

To stosunek liczby bezrobotnych do zasobów

To stosunek liczby bezrobotnych do zasobów

siły roboczej, wyrażony w procentach.

Stopa bezrobocia = Bezrobotni · 100%

Stopa bezrobocia

Bezrobotni 100%

Zasoby siły roboczej

Rodzaje bezrobocia

Rodzaje bezrobocia

Bezrobocie frykcyjne (naturalne)

Bezrobocie strukturalne

Bezrobocie strukturalne

Bezrobocie cykliczne (koniunkturalne)

Bezrobocie sezonowe

Bezrobocie ukryte

Bezrobocie jawne

Bezrobocie jawne 

Bezrobocie chroniczne

Bezrobocie frykcyjne

Bezrobocie frykcyjne

Wynika

z

ciągłych

zmian

w

Wynika

z

ciągłych

zmian

w

gospodarce rynkowej, w której

powstają nowe miejsca pracy, a

część miejsc jest likwidowana.

Takie bezrobocie ma charakter

tymczasowy,

jest

związane

ze

zmianą

miejsca

pracy,

wchodzeniem

na

rynek

pracy.

y

p

y

Osoby bez pracy są bezrobotne

tylko przez pewien okres, do

momentu

znalezienia

nowego

zatrudnienia.

Bezrobocie to nie ma wpływu na

stan gospodarki.

Bezrobocie frykcyjne szacuje się na

2 3%

bó

ił

b

j

2‐3%

zasobów

siły

roboczej.

Występowanie bezrobocia na tym

poziomie uznaje się za stan pełnego

zatrudnienia w gospodarce

Bezrobocie strukturalne

Bezrobocie strukturalne

W ik

i d

i

k

Wynika z niedopasowania rynku pracy

do

kwalifikacji

pracowników

lub

danego regionu. Przyczyną pojawienia

się

bezrobocia

strukturalnego

są

się

bezrobocia

strukturalnego

są

zmiany w gospodarce polegające na

likwidacji

pewnych

branż

czy

zamykaniu dużych zakładów pracy np.

zamykaniu dużych zakładów pracy np.

górnictwo.

Powodem bezrobocia strukturalnego

może być także postęp techniczny np

może być także postęp techniczny, np.

automatyzacja zastępuje pracę ludzi.

Na ogół trwa bardzo długo (kilka lat),

aż do momentu kiedy bezrobotni

aż do momentu, kiedy bezrobotni

zdobędą inne umiejętności.

Bezrobocie cykliczne 

(koniunkturalne)

To bezrobocie spowodowane
załamaniem

koniunktury

gospodarczej

gospodarczej.

W okresie słabej koniunktury

gospodarczej popyt na dobra

gospodarczej popyt na dobra
i

usługi

maleje,

firmy

ograniczają

zatrudnienie,

wzrasta bezrobocie.

Bezrobocie

koniunkturalne

maleje w czasie ożywienia
gospodarki.

Bezrobocie sezonowe

Bezrobocie sezonowe

Wynika

ze

specyfiki

danej

gałęzi,

mają

wpływ na nie pory roku
np.

rolnictwo

,

budownictwo,
turystyka.

Bezrobocie ukryte

Bezrobocie ukryte

D t

ikó

Dotyczy

np.

pracowników

zatrudnionych nie z własnej woli

w niepełnym wymiarze czasu

ó

i h k

lifik j

pracy, wówczas ich kwalifikacje

nie są w pełni wykorzystywane.
Bezrobocie

ukryte

oznacza

y

przyrost zatrudnienia w danym

przedsiębiorstwie

lub

dziale

gospodarki

np.

obecnie

g p

p

występuje na wsi, gdy cała

rodzina

utrzymuje

się

z

gospodarstwa rolnego, które jest

gospodarstwa rolnego, które jest

w stanie utrzymać tylko jedną

osobę.

Bezrobocie jawne

Bezrobocie jawne

Bezrobocie

jawne

to

liczba

osób

zarejestrowanych w urzędach pracy.

j

y

ę

p

y

Należy jednak pamiętać, że część osób

zarejestrowanych podejmuje pracę w szarej

zarejestrowanych podejmuje pracę w „szarej
strefie”, natomiast część osób pozostających
b

h

bez pracy nie rejestruje się w urzędach pracy,
dlatego poziom bezrobocia jawnego nie
zawsze będzie zgodny ze stanem faktycznym.

Bezrobocie chroniczne

Bezrobocie chroniczne

Obejmuje grupę ludzi, która przez dłuższy czas 

pozostaje bez pracy. 

p

j

p

y

Skutki bezrobocia

Skutki bezrobocia

• Zubożenie grup dotkniętych bezrobociem

• Zubożenie grup dotkniętych bezrobociem 

• Zwiększone wydatki Państwa na zasiłki

• Zahamowanie wzrostu gospodarczego

S

d k

ł

ó d b dż t

i j

ób ł i

d tki

• Spadek wpływów do budżetu – mniej osób płaci podatki

• Niepełne wykorzystanie siły roboczej

• Niezadowolenie społeczne

•

Frustracje i patologie społeczne (np rozboje kradzieże zabójstwa)

•

Frustracje i patologie społeczne (np. rozboje, kradzieże, zabójstwa)

• Utrata kwalifikacji (długie bezrobocie może być przyczyną problemów z odtworzeniem nabytych 

wcześniej umiejętności

Sposoby zmniejszania bezrobocia

Sposoby zmniejszania bezrobocia

• Ich zadaniem jest 

ograniczenie bezrobocia, 

• Ich zadaniem jest 

łagodzenie skutków 

g

,

utrzymywanie miejsc 
pracy oraz zwiększanie 

t d i

i

g

bezrobocia i obniżanie 
podaży siły roboczej

zatrudnienia przez 
tworzenie nowych 
miejsc pracy

ejsc p acy

Narzędzia 

Narzędzia 

aktywne

pasywne

Do aktywnych sposobów walki z 

bezrobociem zaliczamy

Zmiana lub podnoszenie kwalifikacji

Aktywne poszukiwanie pracy

Podejmowanie każdej pracy, nawet takiej , która wymaga mniejszych kwalifikacji

Zmiana miejsca zamieszkania, jeżeli gdzie indziej jest łatwiej o pracę

Tworzenie miejsc pracy w sektorze publicznym

Szkolenia, kursy i przekwalifikowanie bezrobotnych

Pośrednictwo pracy, poradnictwo zawodowe

Podejmowanie pracy na własny rachunek

Pomoc dla nowo powstających przedsiębiorstw

Do pasywnych narzędzi walki z 

bezrobociem zaliczamy

P

f

Pasywne formy 

przeciwdziałania bezrobociu 

skupiają się na zapobieganiu 

ubóstwu osób pozostających

ubóstwu osób pozostających 

bez pracy, głównie za pomocą:

¾ Zasiłków dla bezrobotnych
¾ Z iłkó i ś i d

ń

¾ Zasiłków i świadczeń 

przedemerytalnych

¾ Świadczeń przysługujących 

l ik

l i

rolnikom zwalnianym z pracy

¾ Obniżanie wieku emerytalnego
¾ Wydłużenie okresu 

y

obowiązkowej nauki dla 

młodzieży

Bibliografia

Bibliografia

•

Sylwester Gregorczyk , Maria Romanowska, Agnieszka
Sopińska , Piotr Wachowiak „Przedsiębiorczość bez tajemnic”.
wydawnictwo WSiP Warszawa 2002

wydawnictwo WSiP Warszawa 2002.

•

Agnieszka Mikina, Małgorzata Sienna „Przedsiebiorczość –
klucz do sukcesu” wydawnictwo REA Warszawa 2002

klucz do sukcesu wydawnictwo REA, Warszawa 2002.

•

Małgorzata Biernacka, Jarosław Korba, Zbigniew Smutek
„Podstawy przedsiębiorczość” wydawnictwo Operon, Gdynia

„

y p

ę

y

p

,

y

2007.

•

Sławomir Chudy „Ekonomika handlu” wydawnictwo empi2 ,
Poznań 2000.

•

Piotr Urbaniak „Podstawy ekonomii” wydawnictwo empi2,
Poznań 1996.