Wspólne cechy bułgarsko-macedońskie

http://xpicto.republika.pl/slavonia/jezyki/bulmac.html

1 z 2

2008-06-10 16:37

Wspólne cechy bułgarsko-macedońskie

akcent wydechowy, brak iloczasu, brak intonacji samogłoskowej

1.

brak wstawnego l

2.

rozróżnienie pierwotnych jerów twardych i miękkich
ps. ь → BUŁ, MAC: e
ps. ъ → BUŁ: ъ, MAC: o

3.

końcówka deklinacji zaimkowo-przymiotnikowej -go

4.

zanik przypadków:

celownika i biernika - użycie przysłówka на, np:
BUŁ: это книгите на брат ми 'to książki mojego brata'
MAC: миризба на сенето 'zapach siana'

a.

narzędnika - użycie przysłówka
BUŁ с, със: пиша с молив 'piszę ołówkiem'
MAC со: со цвеќа 'kwiatami'

b.

zachowane przypadki: mianownik i biernik

5.

istnienie rodzajnika (postpozytywnego)

6.

brak bezokolicznika, zamiast niego używa się przysłówka da i całego
zdania, np.:
BUŁ: колко може да носи 'ile może nieść'
MAC: требаше да има 'musiał mieć'
W BUŁ szczątkowo zachowany po pewnych czasownikach, w poezji: не
можа писа, може би

7.

stopień wyższy przymiotników i przysłówków dodanie по (zwykle
akcentowanego) do stopnia równego
BUŁ: широк → поширок; добър → подобър; лош → полош
MAC: близок → поблизок; темен → потемен; топол → потопол

8.

wzmocnienie przedmiotu (w celowniku i mianowniku) nieakcentowaną
formą zaimka osobowego poprzedającą czasowniki

9.

krótkie nieakcentowane formy zaimków osobowych w celowniku
występują po rzeczowniku jako dzierżawcze
BUŁ: книгата ми, башта ми
MAC: мајка си, очите ми

10.

wyrazy nieakcentowane muszą stać przed czasownikiem łącząc się z nim
w jedność akcentową

11.

bogaty rozwój koniugacji:

imperfektum (współczesność czynności w przeszłości)

a.

perfectum

b.

aoryst

c.

plusquamperfectum

d.

12.

Wspólne cechy bułgarsko-macedońskie

http://xpicto.republika.pl/slavonia/jezyki/bulmac.html

2 z 2

2008-06-10 16:37

futurum exactum

e.

brak rozróżnienia kategorii żywotności w rodzaju męskim

13.

zachowany wołacz, także przymiotników (-i!)
BUŁ: драги приятелю! млади момко!
MAC: драги, мили Јоване!

14.

liczebniki oznaczające jedności łączą się z innymi poprzez и, np.:
BUŁ: триста петдесет и осем (358)
MAC: деветстотини дваесет и девет (929)

15.

interceptivus - tryb nieświadka
BUŁ: Влакът заминавал в 6 часа и тя бързала. 'Pociąg odchodził o
godzinie 6-tej i ona się spieszyła (kto inny o tym powiedział, a ja
przekazuję wypowiedź na podstawie informacji)'. W trybie oznajmującym
to zdanie brzmi: Влакът заминаваше в 6 часа и тя бързаше.

16.

Wstecz

Spis treści

Wstęp

Na początek strony