Mariusz Pigulski

Bogdan Majkowski

SKŁADKI

Zmiany, dokumentacja,

rozliczenia z ZUS

2016

VADEMECUM PŁATNIKA

SK

ŁADKI 2016

Vademecum

płatnika

ISBN 978-83-269-4417-8

UOB 76

Cena brutto 68,25 zł

Do końca 2015 roku, przy wyborze tytułu do obowiązkowych

ubezpieczeń społecznych, nie ma znaczenia wysokość przychodu

uzyskiwanego z danej umowy zlecenia. Sytuacja ulegnie

zmianie od 1 stycznia 2016 r. Od tego dnia osoba pracująca

na umowę zlecenia, której łączna podstawa wymiaru składek

na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w danym miesiącu

będzie niższa od ustawowej płacy minimalnej, będzie objęta

obligatoryjnie ubezpieczeniami emerytalnym i rentowymi

również z innych tytułów (w tym od innych zleceń). Sprawdź inne

zmiany w rozliczaniu składek w 2016 roku.

:FHOX]DNXSXNVLÇľNL]DSUDV]DP\GRNRQWDNWX]QDV]\P

&HQWUXP2EVĄXJL.OLHQWD

12:2ĜÈ

.VLÇľNDȌ.2'(.635$&<ȋ

Ç

Çľ

ľ

ľ

ľ

ľ

ľ

ľ

ľ

ľ

ľ

ľ

ľ

NDȌ.2'(.6

3

5

$&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

&

<

<

<

<

<

<

:ΖÚ&(-1$

)$%5<.$:Ζ('=<

FRP25$=)$&(%22.&20

:Ζ('=$Ζ35$.7<.$

FRN#ZLSSO

#

']LĘNLNVLĉŮFH

'RZLHV]VLĘRSUDNW\F]Q\FKNRQVHNZHQFMDFK]PLDQZSUDZLHSUDF\ZFKRG]ĉF\FK

ZŮ\FLHQDSRF]ĉWNXURNX

3U]HF]\WDV]R]PLDQDFKZXSUDZQLHQLDFKSUDFRZQLNyZ]ZLĉ]DQ\FK]URG]LFLHOVWZHP

OLNZLGDFMLGRGDWNRZHJRXUORSXPDFLHU]\ĽVNLHJRQRZ\PWHUPLQLHQDVNRU]\VDQL]
]XUORSXRMFRZVNLHJRLXUORSXZ\FKRZDZF]HJRV]HUV]\PNUĘJXRVyEXSUDZQLRQ\FK
GRXUORSyZPDFLHU]\ĽVNLFK

=GREĘG]LHV]ZLHG]ĘMDNLQWHUSUHWRZDýQRZHSU]HSLV\RUD]MDNMHVWRVRZDýZSUDNW\FH

8]\VNDV]SUDNW\F]QHLQIRUPDFMHRUD]QDMQRZV]\WHNVWXVWDZ\.RGHNVSUDF\

XZ]JOĘGQLDMĉF\]PLDQ\ZFKRG]ĉFHZŮ\FLHVW\F]QLDRUD]OXWHJRU

.2'(.635$&<

-8Ľ:635=('$Ľ<

Kup książkę

Składki 2016

Zmiany, dokumentacja,

rozliczenia z ZUS

VADEMECUM PŁATNIKA

Kup książkę

2

Autorzy
Bogdan Majkowski
Mariusz Pigulski

Kierownik grupy wydawniczej
Agnieszka Konopacka-Kuramochi

Wydawca
Agnieszka Gorczyca

Redaktor
Renata Kajewska

Koordynator produkcji
Mariusz Jezierski

Korekta
Monika Rychalska
Anna Marecka

Skład i łamanie
Triograf, Dariusz Kołacz

Druk
Drukarnia Miller

Nakład 300 egz.

ISBN 978-83-269-4417-8
NR PRODUKTOWY UOB 76

Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
Warszawa 2015

Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o.
ul. Łotewska 9a, 03-918 Warszawa
tel. [phone], faks 22 617 60 10, e-mail: [e-mail]

NIP: 526-19-92-256, KRS: 0000098264 – Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy w Warszawie
XIII Wydział Gospodarczy Krajowego Rejestru Sądowego,
Wysokość kapitału zakładowego 200.000 zł.

Publikacja „Składki 2016. Zmiany, dokumentacja, rozliczenia z ZUS” została opracowana we współpracy z Wydawnictwem
VNR Verlag für die Deutsche Wirtschaft AG z Niemiec. „Składki 2016. Zmiany, dokumentacja, rozliczenia z ZUS” chro-
nione jest prawem autorskim. Przedruk materiałów zamieszczonych w publikacji „Składki 2016. Zmiany, dokumentacja,
rozliczenia z ZUS” oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji – bez zgody wydawcy – jest zabroniony. Zakaz nie
dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Publikacja „Składki 2016. Zmiany, dokumentacja, rozliczenia
z ZUS” została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifi kacji, wiedzy i do-
świadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w publikacji „Składki 2016. Zmiany, dokumentacja, rozliczenia
z ZUS” oraz w  innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówki, porady i  interpretacje nie mają charakteru porady
prawnej. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane
rozwiązania nie mogą być traktowane jako ofi cjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym
redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji „Składki 2016. Zmiany, do-
kumentacja, rozliczenia z ZUS” lub w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówek, przykładów, informacji itp.
do konkretnych przykładów. Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczonej reklamy; ma prawo odmówić zamieszczenia
reklamy, jeżeli jej treść lub forma są sprzeczne z linią programową bądź charakterem publikacji oraz interesem Wydawnictwa
Wiedza i Praktyka.

Kup książkę

3

Spis treści

Wykaz skrótów użytych w książce

........................................................................................................

9

Rozdział 1. Zmiany w składkach w 2016 roku

.........................

10

Zmiany w oskładkowaniu zleceń wynikające z nowelizacji ustawy systemowej

.....................

10

Zmiany w zgłoszeniach do ZUS dla przedsiębiorców

........................................................................

11

Wyrok TK dotyczący podstawy składek ZUS osób oddelegowanych za granicę

........................ 12

Do 29 lutego 2016 r. należy złożyć roczną informację o pobranych składkach

.......................... 13

Składki na ubezpieczenia społeczne

.....................................................................................................

14

Wzrost obciążeń za niektórych pracowników ............................................................................................. 14

Większe daniny zusowskie przedsiębiorców ............................................................................................... 15

Inni ubezpieczeni ........................................................................................................................................ 16

Większe refundacje za bezrobotnych .......................................................................................................... 18

Nowe formy wsparcia przy zatrudnianiu młodych bezrobotnych

.................................................

20

Składki na Fundusz Pracy

........................................................................................................................ 21

Podstawa warunkująca naliczanie składek ................................................................................................. 21

Dochody osiągane z kilku źródeł ................................................................................................................. 22

Podleganie ubezpieczeniom

...................................................................................................................

23

Podwyżka wynagrodzenia minimalnego a obowiązek ubezpieczeń przy zbiegu tytułów do nich ............. 23

Świadczenia chorobowe

..........................................................................................................................

24

Przeliczenie podstawy najniższych zasiłków ............................................................................................... 24

Rozdział 2. Składki emerytalno-rentowe

.......................................

27

Przychody wyłączone z podstawy wymiaru składek ............................................................

27

Nagrody jubileuszowe ................................................................................................................................. 27

Odprawy i odszkodowania przy rozwiązaniu stosunku pracy ..................................................................... 29

Ekwiwalenty i ryczałty ................................................................................................................................ 29

Koszty ponoszone przez pracodawcę w związku ze składkami z tytułu umów ubezpieczenia na życie ...... 32

Inne kwoty i należności ............................................................................................................................... 32

Świadczenia finansowane z ZFŚS a podstawa wymiaru .............................................................................. 34

Warunki nieoskładkowania posiłków .......................................................................................................... 34

Korzyści materialne dla podwładnych ......................................................................................................... 35

Inne świadczenia ........................................................................................................................................ 36

Kup książkę

4

Spis treści

Skutki nieprawidłowego ustalenia podstawy wymiaru składek

.....................................................

36

Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie chorobowe i wypadkowe ................................................... 38

Ograniczenie składek emerytalno-rentowych ............................................................................................. 38

Konsekwencje nieprawidłowej podstawy ................................................................................................... 40

Zwrot albo dopłata składek ......................................................................................................................... 40

Korekta druków rozliczeniowych ................................................................................................................ 41

Odsetki za zwłokę ........................................................................................................................................ 43

Opłata dodatkowa ....................................................................................................................................... 44

Wyłączenie z ubezpieczenia chorobowego .................................................................................................. 44

Dodatkowe sankcje dla płatników składek .................................................................................................. 46

Najczęstsze problemy płatników

............................................................................................................ 47

Pomijanie wynagrodzenia chorobowego w podstawie wymiaru składek zdrowotnych ............................. 47

Niekorygowanie podstawy składki zdrowotnej .......................................................................................... 47

Nieprzekazanie pracownikowi nadpłaconych składek ................................................................................ 48

Nieprzeliczenie podstawy wymiaru świadczeń chorobowych .................................................................... 49

Oczekiwanie na decyzję ZUS w sprawie odsetek za zwłokę ........................................................................ 50

Wniosek o nadpłacone składki w związku z przekroczeniem rocznej kwoty
granicznej

....................................................................................................................................................

51

Informacja o przekroczeniu rocznej podstawy wymiaru składek a deklaracja ZUS DRA .............................. 52

Kontrola przy kilku płatnikach .................................................................................................................... 52

Pisemne oświadczenia o przekroczeniu rocznej kwoty granicznej .............................................................. 52

Informacje ze strony ZUS ............................................................................................................................. 53

Podstawa wymiaru składek w miesiącu przekroczenia ............................................................................... 55

ZUS RCA ....................................................................................................................................................... 56

Wystąpienie o nadpłatę .............................................................................................................................. 57

Wniosek do ZUS o zwrot nienależnie opłaconych składek ........................................................................... 57

Korekta dokumentów rozliczeniowych ....................................................................................................... 58

Skorygowanie zaniżonej składki zdrowotnej .............................................................................................. 58

Rozliczenie płatnika z ubezpieczonym ........................................................................................................ 59

Zwrot składek bezpośrednio przez ZUS ........................................................................................................ 59

Postępowanie w przypadku nadpłaty składek ............................................................................................ 60

Składki emerytalno-rentowe w pytaniach i odpowiedziach

..........................................................

62

Ryczałt za godziny nadliczbowe jest oskładkowany ................................................................................... 62

Kup książkę

5

Spis treści

Wyłączenie dodatku stażowego z podstawy wymiaru jest ograniczone ..................................................... 63

Składki przy umowach o zakazie konkurencji zależą od tego, czy wypłaca się je obecnemu

czy byłemu pracownikowi .......................................................................................................................... 64

Do wypłaconego ryczałtu na jazdy lokalne dla chorego pracownika trzeba doliczyć odsetki ................ 65

Dieta powinna być zmniejszona .................................................................................................................. 67

Zaliczka na poczet przyszłego wynagrodzenia ........................................................................................... 68

Wynagrodzenie za godziny nadliczbowe zasądzone przez sąd .................................................................. 69

Podstawa składek w przypadku nałożenia kary pieniężnej ........................................................................ 70

Wypłata dla wdowy po pracowniku nie będzie oskładkowana ................................................................... 71

Paczki z funduszu socjalnego muszą być finansowane zgodnie z przepisami ............................................. 71

Korekta 30-krotności dotycząca zmarłego pracownika może rozciągnąć się w czasie ................................ 73

Pracownik nie musi otrzymać dodatkowych informacji od pracodawcy ..................................................... 74

O przekroczeniu kwoty granicznej pracownik może poinformować ustnie ................................................. 75

Kwotę nadpłaty należy obliczyć dokładnie ................................................................................................. 76

Wyrównanie po przekroczeniu rocznej podstawy ....................................................................................... 78

Informacje o przekroczeniu należy umieścić w ZUS Rp-7 ............................................................................ 70

Rozdział 3. Składka chorobowa

.................................................................... 80

Ubezpieczenie obowiązkowe lub dobrowolne

....................................................................................

80

Ograniczenie składek dobrowolnych

.....................................................................................................

81

Decyzja o przystąpieniu do dobrowolnego ubezpieczenia chorobowego

...................................

82

Rozdział 4. Składki wypadkowe

................................................................... 84

Sprawdzenie liczby ubezpieczonych ............................................................................................................ 85

Osoby ubezpieczone tylko przez jeden dzień

...............................................................................

86

Dwukrotne ubezpieczenie w jednym miesiącu ........................................................................................... 86

Ustalenie przeciętnej liczby ubezpieczonych ............................................................................................... 86

Przyjęcie stanu z miesiąca, w którym zgłoszono pierwszego ubezpieczonego ........................................... 87

Zawiadomienie z ZUS o obowiązującej stopie składek wypadkowych

......................................... 88

Brak informacji z ZUS ................................................................................................................................... 88

Połowa najwyższej stopy określonej w rozporządzeniu .............................................................................. 89

Płatnicy bez numeru REGON ........................................................................................................................ 90

Stopa składek według PKD

......................................................................................................................

92

Kup książkę

6

Spis treści

REGON z 31 grudnia poprzedniego roku ...................................................................................................... 93

Sprawdzenie obowiązującej stopy składek wypadkowych .......................................................................... 93

Składki w nowej wysokości od wszystkich wypłat dokonanych po 31 marca .............................................. 94

Rozdział 5. Składki na Fundusz Pracy, Fundusz
Gwarantowanych Świadczeń Pracowniczych oraz Fundusz
Emerytur Pomostowych

................................................................................................... 96

Składki na FP

................................................................................................................................................

96

Wysokość przychodu ................................................................................................................................... 97

Praca przez część miesiąca ........................................................................................................................... 99

Niepełnoetatowcy ....................................................................................................................................... 99

Dochody z kilku źródeł ................................................................................................................................. 100

Podstawa i wysokość składek na FP ............................................................................................................. 101

Składki na FGŚP

........................................................................................................................................... 104

Nie tylko pracownicy ................................................................................................................................... 105

Składki pracownika na FGŚP ........................................................................................................................ 105

Składki na Fundusz Emerytur Pomostowych (FEP)

...........................................................................

107

Wymiar czasu pracy ..................................................................................................................................... 109

ZUS DRA ....................................................................................................................................................... 111

Składki na FP, FGŚP oraz FEP w pytaniach i odpowiedziach

............................................................

112

Umowa o dzieło nie musi być oskładkowana ............................................................................................... 112

Syn właściciela firmy zatrudniony na podstawie umowy o pracę nie zapłaci

wszystkich składek ...................................................................................................................................... 112

Działalność prowadzona samodzielnie a obowiązek liczenia składek na FP i FGŚP ..................................... 114

Nagroda jubileuszowa nie zawsze będzie oskładkowana ............................................................................ 114

Przekroczenie rocznej podstawy wymiaru składek dotyczy tylko składek emerytalno-rentowych ............. 115

Praca wykonywana przez część miesiąca oznacza mniejsze składki ............................................................ 116

Premia za okres, kiedy nie była świadczona praca szczególna .................................................................... 117

Przekroczenie rocznej kwoty granicznej w miesiącu rozpoczęcia pracy objętej

składkami na FEP ......................................................................................................................................... 118

Rozdział 6. Składka zdrowotna

..................................................................... 120

Wysokość składki na ubezpieczenie zdrowotne

.................................................................................

121

Podstawa u przedsiębiorców

..................................................................................................................

122

Kup książkę

7

Spis treści

Bez ograniczeń i dzielenia

.......................................................................................................................

123

Świadczenia chorobowe w podstawie wymiaru składki zdrowotnej

...........................................

124

Oskładkowanie rodziny

.............................................................................................................................

125

Rozdział 7. Składki w dokumentacji ZUS

........................................ 128

Druki składkowe

.........................................................................................................................................

128

Imienne raporty miesięczne ZUS RCA ......................................................................................................... 128

Imienne raporty miesięczne ZUS RCA oraz ZUS RZA .................................................................................... 128

Informacja o zmianie wymiaru czasu pracy w ZUS RCA ............................................................................... 130

Deklaracja rozliczeniowa ZUS DRA .............................................................................................................. 133

Druk ZUS IWA

..............................................................................................................................................

134

Składki w dokumentacji ZUS w pytaniach i odpowiedziach

............................................................

139

Premię rozlicza się z odpowiednim kodem .................................................................................................. 139

Wypłata premii po wyrejestrowaniu z ubezpieczeń ................................................................................... 140

Powrót do pracy po urlopie wychowawczym należy wykazać w ZUS ......................................................... 141

Za zleceniobiorcę trzeba złożyć dwa raporty ............................................................................................... 143

Odprawy rentowej nie rozlicza się w ZUS RCA .............................................................................................. 143

Składki na Fundusz Emerytur Pomostowych wykazuje się w ZUS DRA ....................................................... 144

Składki na FEP można rozliczyć za część miesiąca ....................................................................................... 144

Sumy wykazane w deklaracji można skorygować na dwa sposoby ............................................................. 145

Rozdział 8. Składki z tytułu pracy na urlopach
macierzyńskich i wychowawczych

........................................................... 148

Urlop macierzyński i urlop rodzicielski

.................................................................................................

148

Ubezpieczenia z umowy zlecenia

..........................................................................................................

149

Umowa o dzieło bez składek

..................................................................................................................

150

Umowa o pracę na ogólnych zasadach

.................................................................................................

151

Podstawa składek

......................................................................................................................................

151

Dokumenty do ZUS

....................................................................................................................................

152

Urlop wychowawczy

................................................................................................................................................

153

Ze zlecenia oraz umowy o pracę ubezpieczenia obowiązkowe

......................................................

153

Brak ubezpieczeń z umowy o dzieło

.....................................................................................................

155

Kup książkę

8

Spis treści

Formularze dla ZUS

....................................................................................................................................

156

Inne formy zarobkowania

........................................................................................................................

158

Rozdział 9. Składki zleceniobiorców
i wykonawców dzieła – zmiany w 2016 roku

............................. 160

Ubezpieczenia przy umowie

...................................................................................................................

160

Ważne zmiany od 2016 r.

......................................................................................................................... 161

Składki na Fundusz Pracy

......................................................................................................................... 162

Dokumentacja składkowa

........................................................................................................................

165

Długie zlecenia w których odpłatność określono w stawce kwotowej

.........................................

165

Roczny limit podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne

........................................

166

Dodatkowe umowy cywilnoprawne zawierane z pracownikami

..................................................

167

Środki odwoławcze

................................................................................................................................... 178

Korekta druków po uznaniu zleceń za umowę o pracę

.................................................................... 180

Składki też mogą wymagać skorygowania

......................................................................................... 181

Składki zleceniobiorców i wykonawców dzieła w pytaniach i odpowiedziach

...........................

182

Rozdział 10. Składki dla osób prowadzących
pozarolniczą działalność gospodarczą

.............................................. 191

Podstawy przy składce emerytalno-rentowej

...................................................................................

191

Składki wypadkowe oraz chorobowe

....................................................................................................

193

Składka zdrowotna od wyższej podstawy

...........................................................................................

194

Składka na FP tylko od pełnej podstawy składek emerytalno-rentowych

..................................

195

Kup książkę

9

Wykaz skrótów użytych w książce

SN – Sąd Najwyższy
ZUS – Zakład Ubezpieczeń Społecznych
MPiPS – Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
PIP – Państwowa Inspekcja Pracy
GIP – Główny Inspektorat Pracy

f Kodeks pracy – ustawa z 26 czerwca 1974 r. – Kodeks pracy (tekst jedn.:

Dz.U. z 2014 r. poz. 1502 ze zm.)

f ustawa systemowa – ustawa z 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń

społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 121 ze zm.)

f ustawa chorobowa – ustawa z 25 czerwca 1999 r. o świadczeniach pienięż-

nych z ubezpieczenia społecznego w razie choroby i macierzyństwa (tekst
jedn.: Dz.U. z 2014 r. poz. 159 ze zm.)

f ustawa o minimalnym wynagrodzeniu za pracę – ustawa z 10 października

2002 r. o minimalnym wynagrodzeniu za pracę (Dz.U. nr 200, poz. 1679 ze
zm.)

f Ordynacja podatkowa – ustawa z 29 sierpnia 1997 r. – Ordynacja podatkowa

(tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 613 ze zm.)

f ustawa o zwolnieniach grupowych – ustawa z 13 marca 2003 r. o szczegól-

nych zasadach rozwiązywania z pracownikami stosunków pracy z przyczyn
niedotyczących pracowników (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 192)

f ustawa emerytalna – ustawa z 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach

z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 748
ze zm.)

f ustawa o ZFŚS – ustawa z 4 marca 1994 r. o zakładowym funduszu świad-

czeń socjalnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2015 r. poz. 111)

f rozporządzenie składkowe – rozporządzenie ministra pracy i polityki

socjalnej z 18 grudnia 1998 r. w sprawie szczegółowych zasad ustalania
podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (Dz.U.
nr 161, poz. 1106 ze zm.)

Kup książkę

10

Rozdział 1.

Zmiany w składkach w 2016 roku

Rok 2016 przynosi kolejne zmiany w rozliczaniu składek do ZUS, a także w obo-
wiązkach płatników składek w tym zakresie. Część z nich wynika z nowych
rozwiązań wprowadzonych do ustawy z 13 października 1998 r. o systemie ube-
zpieczeń społecznych, część zmian ma zaś związek z nową kwotą minimalne-
go wynagrodzenia za pracę, która wynika z rozporządzenia Rady Ministrów
z 11 września 2015 r. w sprawie wysokości minimalnego wynagrodzenia za pracę
w 2016 roku.

Zmiany w oskładkowaniu zleceń wynikające

z nowelizacji ustawy systemowej

Od 1 stycznia 2016 r. osoba wykonująca pracę na podstawie umowy zlecenia,
której łączna podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe
w danym miesiącu jest niższa od minimalnego wynagrodzenia za pracę, jest ob-
jęta obligatoryjnie ubezpieczeniem emerytalnym i rentowym również z innych
tytułów (w tym od innych zleceń). Od nowego roku istnieje więc obowiązek
odprowadzania od wszelkich umów zleceń składek społecznych, w sytuacji gdy
łączna ich podstawa w danym miesiącu jest niższa od kwoty ustawowej płacy
minimalnej.
Oznacza to, że osoba wykonująca przykładowo dwie lub więcej umów zlecenia
podlega obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym z każdej z nich do czasu, aż
łączna podstawa wymiaru składek osiągnie minimalne wynagrodzenie. Dopiero
gdy suma podstaw składek na ubezpieczenia społeczne w miesiącu osiągnie pułap

Kup książkę

11

Rozdział 1. Zmiany w składkach w 2016 roku

płacy minimalnej, zleceniobiorca z kolejnych tytułów ubezpieczeniowych będzie
miał opłacane obowiązkowo tylko składki zdrowotne. Jest on jednak uprawnio-
ny do dobrowolnego przystąpienia do ubezpieczenia emerytalnego i rentowego.

Powyższe zmiany zapisane zostały w ustawie z 23 października 2014 r. o zmianie
ustawy o systemie ubezpieczeń społecznych oraz niektórych innych ustaw.

Zmiany w zgłoszeniach do ZUS dla przedsiębiorców

Przedsiębiorca rozpoczynający prowadzenie działalności gospodarczej będzie
miał możliwość już na etapie składania wniosku o wpis do Centralnej Ewiden-
cji i Informacji o Działalności Gospodarczej (CEIDG) dokonania zgłoszenia:

f siebie do ubezpieczeń społecznych i/lub zdrowotnego, a także

f uprawnionych członków swej rodziny – do ubezpieczenia zdrowotnego.

Wprowadzenie takiego rozwiązania przewidziano w ustawie z 25 września 2015 r.
o zmianie ustawy o swobodzie działalności gospodarczej oraz niektórych in-
nych ustaw. W życie wejdzie ona w terminie 6 miesięcy od daty ich ogłoszenia
w Dzienniku Ustaw.

Przywołana powyżej ustawa wprowadza możliwość dołączania do wniosku o wpis
do CEIDG danych niezbędnych do zgłoszenia przedsiębiorcy do ubezpieczenia
zdrowotnego i/lub ubezpieczeń społecznych oraz członków jego rodziny do ubez-
pieczenia zdrowotnego. Pozwoli to przedsiębiorcom w jednym miejscu:

f złożyć wniosek o wpis do CEIDG,

f dołączyć do ww. wniosku niezbędne dane zgłoszeniowe do ubezpieczeń

w ZUS,

f zawnioskować o zmianę danych wykazanych w zgłoszeniu do ubezpieczeń

zusowskich (z wyjątkiem modyfikacji informacji dotyczących tytułu ubez-
pieczenia oraz rodzajów ubezpieczeń i terminów ich powstania).

Za dzień dokonania zgłoszeń, o których mowa powyżej, lub zmiany danych wy-
kazanych w tych zgłoszeniach, będzie uważany dzień złożenia wniosku o wpis do
CEIDG wraz z żądaniem dokonania przedmiotowych zgłoszeń lub modyfikacji
informacji w nich zawartych.
Dodajmy, że nic nie zmienia się w zakresie zgłoszeń do ubezpieczeń pracow-
ników zatrudnianych przez przedsiębiorcę oraz innych ubezpieczonych (np.

Kup książkę

12

Składki 2016. Zmiany, dokumentacja, rozliczenia z ZUS

osób współpracujących, zleceniobiorców). Te osoby nadal muszą być zgłaszane
do ZUS przez płatnika składek, na dotychczasowych zasadach.

Wyrok TK dotyczący podstawy składek ZUS osób

oddelegowanych za granicę

Trybunał Konstytucyjny w wyroku z 28 października 2015 r. (sygn. SK 9/14)
orzekł, że regulacja ustanawiająca dla pracowników zatrudnionych za granicą
u polskich pracodawców minimalną podstawę wymiaru składek zusowskich
jest niezgodny z konstytucją. Chodzi tu o § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia
składkowego. TK jednocześnie postanowił odroczyć termin utraty mocy
obowiązującej ww. przepisu w zaskarżonym zakresie o 12 miesięcy od dnia
ogłoszenia swego wyroku w Dzienniku Ustaw, czyli od 5 listopada 2015 r.
A zatem ustawodawca ma mniej niż rok na dokonanie odpowiednich zmian
prawnych.

Przypomnijmy, że zgodnie z § 2 ust. 1 pkt 16 rozporządzenia składkowego:

f podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia społeczne pracowników zatrud-

nionych za granicą u polskich pracodawców (z wyłączeniem członków służby
zagranicznej) nie stanowi część wynagrodzenia w wysokości równowartości
diety przysługującej z tytułu zagranicznych podróży służbowych, za każdy
dzień pobytu, określonej dla tzw. sfery budżetowej,

f ustalony w powyższy sposób miesięczny przychód oddelegowanego, sta-

nowiący podstawę wymiaru składek, nie może być niższy od kwoty prze-
ciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce narodowej na dany
rok kalendarzowy, zapisanej w ustawie budżetowej (w 2015 r. wynosi ona
3.959 zł).

Zdaniem TK przywołana wyżej regulacja wykracza poza upoważnienie ustawo-
we zawarte w art. 21 ustawy systemowej, dające prawo ministrowi właściwemu
do spraw zabezpieczenia społecznego do określenia w drodze rozporządzenia:

f szczegółowych zasad ustalania podstawy wymiaru składek, z uwzględnie-

niem ograniczenia rocznej podstawy wymiaru składek na ubezpieczenia
emerytalne i rentowe do kwoty odpowiadającej trzydziestokrotności pro-
gnozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego w gospodarce naro-
dowej na dany rok kalendarzowy,

f wyłączenia z podstawy wymiaru składek niektórych rodzajów przychodów.

Kup książkę