„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 
 

 

 

 
 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 
            NARODOWEJ 

 

 
 
 
 
 
Krzysztof Jakubowski 

 

 

 
 
 
 

Rejestracje i obróbka dźwięku na potrzeby produkcji 
fonograficznej 313[06].Z2.04 

 

 
 

 
 
 
Poradnik dla nauczyciela  

 

 

 

 

 

 
 

 
 
 
 

 

 
 

 

 

Wydawca   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy  
Radom 2007   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

1 

Recenzenci: 
mgr Dariusz Janik 
mgr Janusz Kalinowski 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr Krzysztof Jakubowski 
 
 
 
Konsultacja: 
mgr inŜ. Joanna Stępień 
 
 
 
 
 

 
 

 
 
 
 

Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  ,,Rejestracje 
i obróbka  dźwięku  na  potrzeby  produkcji  fonograficznej”  313[06].Z2.04,  zawartego 
w modułowym programie nauczania dla zawodu asystent operatora dźwięku. 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

2 

SPIS TREŚCI

 

 

1. Wprowadzenie 

3 

2. Wymagania wstępne  

5 

3. Cele kształcenia 

6 

4. Przykładowe scenariusze zajęć  

7 

5. Ćwiczenia 

11 

5.1. Urządzenia do nagrywania dźwięku 

11 

   5.1.1. Ćwiczenia 

11 

5.2. Nagrywanie muzyki 

12 

5.2.1. Ćwiczenia 

12 

5.3. Mastering 

14 

   5.3.1. Ćwiczenia 

14 

6. Ewaluacja osiągnięć uczniów 

16 

7. Literatura  

30 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

3 

1. WPROWADZENIE

 

 

Przekazujemy  Państwu  Poradnik  dla  nauczyciela  „Rejestracje  i obróbka  dźwięku  na 

potrzeby  produkcji  fonograficznej”,  który  będzie  pomocą  w  prowadzeniu  zajęć 
dydaktycznych w szkole kształcącej w zawodzie asystent operatora dźwięku. 

W poradniku zamieszczono: 

−

 

wymagania  wstępne  tj.  zakres  wiedzy,  którą  uczeń  powinien  juŜ  posiadać,  aby  mógł 
swobodnie korzystać z poradnika, 

−

 

cele  kształcenia  –  wykaz  umiejętności,  które  uczeń  będzie  nabywał  podczas  pracy 
z poradnikiem, 

−

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

−

 

ć

wiczenia – przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami 

nauczania oraz środkami dydaktycznymi, 

−

 

ewaluację osiągnięć ucznia – przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego, 

−

 

literaturę. 

W  materiale  nauczania  w  Poradniku  dla  ucznia  treści  omówiono  w  sposób  ogólny,  ale 

wystarczający do osiągnięcia celów kształcenia tej jednostki modułowej. 

Wskazane  jest  zachęcenie  uczniów  do  skorzystania  z  literatury  zamieszczonej  na  końcu 

poradnika. 

Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  róŜnymi  metodami  ze 

szczególnym  uwzględnieniem  aktywizujących  metod  nauczania,  na  przykład  metody 
przypadków lub metody inscenizacji. 

Zajęcia dydaktyczne powinny być prowadzone w pracowni z dostępem do podstawowego 

sprzętu  technicznego,  umoŜliwiającego  poprawną  realizację  materiału  nauczania. 
W przypadku  braku  własnego  sprzętu  naleŜy  zorganizować  zajęcia  w  wytwórniach 
fonograficznych,  w  których  moŜliwe  będzie  stworzenie  sytuacji,  ilustrujących  praktyczne 
zastosowanie omawianych zagadnień.  

Nauczyciel  moŜe  zlecić  wykonanie  wszystkich  ćwiczeń  lub  tylko  wybranych.  MoŜe 

skorzystać  z  podanych  wskazówek  lub  realizować  własne  pomysły.  W  poradniku 
zamieszczono  dwa  przykładowe  scenariusze  lekcji,  ale  nauczyciel  moŜe  przedstawić  swoje 
propozycje. 

Uczniowie  powinni  wykonywać  ćwiczenia  z  poradnika  samodzielnie,  po  czym  mają 

moŜliwość  weryfikacji  swoich  wiadomości  poprzez  sprawdzian  postępów  zamieszczony  na 
końcu kaŜdego podrozdziału. Zestaw pytań zawarty w sprawdzianie postępów jest podstawą 
oceny przez nauczyciela wiedzy i umiejętności ucznia. 

Obserwacja  pracy  uczniów  podczas  wykonywania  ćwiczeń  i  ocena  ich  pracy  zarówno 

w grupie,  jak  i  indywidualnie  powinny  dostarczyć  dość  informacji  o  zakresie  i  poziomie 
realizacji celów kształcenia danej jednostki. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

4 

 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych 

 

 

 
 
 
 
 

 

 
 
 
 
 

313[06].Z2.01 

Nagrywanie i obróbka warstwy 

d

ź

wi

ę

kowej filmów 

313[06].Z2.02 

Nagrywanie i obróbka d

ź

wi

ę

ku  

na potrzeby produkcji 

telewizyjnej 

313[06].Z2 

 Technologia produkcji 

313[06].Z2.04 

Rejestracje i obróbka d

ź

wi

ę

ku na 

potrzeby produkcji fonograficznej 

313[06].Z2.03 

Nagrywanie i obróbka d

ź

wi

ę

ku 

na potrzeby produkcji radiowej 

313[06].Z2.05 

Realizowanie nagra

ń

 

d

ź

wi

ę

kowych na potrzeby 

spektakli teatralnych  

i imprez estradowych 

313[06].Z2.06 

 Konserwacja sprz

ę

tu d

ź

wi

ę

kowego  

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

5 

2. WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

−

 

rozróŜniać  pojęcia:  dźwięk,  natęŜenie  dźwięku,  głośność  dźwięku,  barwa  dźwięku,  
wysokość  tonu,  zakres  słyszalności,  niskie,  średnie  i  wysokie  częstotliwości,  dźwięk 
monofoniczny, stereofoniczny, 

−

 

poruszać się w środowisku popularnych systemów operacyjnych, 

−

 

rozróŜniać urządzenia do tworzenia efektów dźwiękowych, 

−

 

rozróŜniać urządzenia zapisujące i odtwarzające, 

−

 

porozumiewać się ze współpracownikami, 

−

 

rozwiązywać problemy w sposób twórczy. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

6 

3. CELE KSZTAŁCENIA

    

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

–

 

scharakteryzować technologie stosowane w fonografii, 

–

 

wyjaśnić budowę, zasady działania i obsługi urządzeń dźwiękowych,  

–

 

posłuŜyć się instrukcjami obsługi urządzeń elektrotechnicznych,  

–

 

dobrać sprzęt dźwiękowy do określonej produkcji fonograficznej, 

–

 

dokonać wyboru formatu końcowego nagrania, 

–

 

zastosować analogową, cyfrową i komputerową technologię realizacji dźwięku, 

–

 

dobrać urządzenia zapisujące i odtwarzające dźwięki, 

–

 

połączyć elementy „Ŝywego” nagrania z playbackiem i półplaybackiem, 

–

 

przygotować i wykonać nagranie zespołu muzycznego wraz z wokalistą, 

–

 

wykonać montaŜ gotowych nagrań, zgrania, mastering dla potrzeb CD,  

–

 

przygotować materiały na potrzeby CD,  

–

 

zastosować  zasady  archiwizowania  i  duplikowania  materiałów  oraz  tworzenia  kopii 
bezpieczeństwa,  

–

 

oznakować zapisane nośniki danych, 

–

 

posłuŜyć się normami technicznymi obowiązującymi w fonografii, 

–

 

sporządzić dokumentację dotyczącą nagrywania i obróbki dźwięku. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

7 

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 

Scenariusz zajęć 1 

 

Osoba prowadząca …………………………………….…………. 
Modułowy program nauczania:  

Asystent operatora dźwięku 313[06] 

Moduł:  

 

 

 

Technologia produkcji313[06].Z2 

Jednostka modułowa: 

Rejestracje i obróbka dźwięku na potrzeby produkcji 
fonograficznej 313[06]Z2.04 

 

Temat: Tworzenie efektów muzycznych. 

Cel ogólny: Kształtowanie umiejętności pracy z urządzeniami audio. 
 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: 

−

 

dobrać sprzęt i nośniki do uzyskania i przekształcenia i rejestracji sygnału audio, 

−

 

połączyć, uruchomić i skonfigurować sprzęt do pracy zgodnie z wymaganiami, 

−

 

przeprowadzić proces miksowania i rejestracji sygnałów audio. 

 

 

Metody nauczania – uczenia się:  

−

 

ć

wiczenia praktyczne 

−

 

metoda przewodniego tekstu 

 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 

−

 

indywidualna  

 
Czas:  180 min. 
Środki dydaktyczne: 

−

 

magnetofon kasetowy cyfrowy, magnetofon kasetowy analogowy, urządzenie miksujące, 
słuchawki, mikrofon,  

−

 

zestaw przewodów sygnałowych i zasilających potrzebnych do uruchomienia stanowiska, 

−

 

kaseta CC z dowolnymi nagraniami, kaseta DAT. 

 
Przebieg zajęć: 
Zadanie dla ucznia 

Zarejestruj  na  magnetofonie  cyfrowym  zmiksowane  dźwięki  z  mikrofonu  z  podkładem 

muzycznym  pochodzącym  z  magnetofonu  analogowego.  W  efekcie  końcowym  powinieneś 
otrzymać  nagranie  z  zapowiedziami  utworów  płynie  wyciszanymi  i  zgłaśnianymi  na  czas 
zapowiedzi. 
 
FAZA WSTĘPNA 
Czynności organizacyjno-porządkowe, podanie tematu lekcji, zaznajomienie uczniów z pracą 
metoda przewodniego tekstu. 
 
FAZA WŁAŚCIWA 
 
INFORMACJE 
1.

 

Na czym polega miksowanie dźwięków? 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

8 

2.

 

W jakich przypadkach stosuje się miksowanie dźwięków? 

3.

 

Jakie parametry dźwięków moŜna regulować w urządzeniach miksujących? 

4.

 

Czy potrafisz dobrać odpowiedni sprzęt i przewody i prawidłowo je połączyć? 

 
PLANOWANIE 
1.

 

Ustal jakość i format, w którym zgrasz materiał audio. 

2.

 

Ustal,  jakie  urządzenia,  przewody  i  nośniki  dźwięku  będą  ci  potrzebne  do  wykonania 
ć

wiczenia. 

3.

 

Ustal, jakie regulacje i ustawienia będziesz musiał wykonać. 

 
UZGODNIENIE 
1.

 

Omów wszystkie punkty z fazy planowania z nauczycielem. 

2.

 

Odnieś się do uwag i propozycji nauczyciela. 

 
WYKONANIE 
1.

 

Połącz wszystkie urządzenia przewodami i sprawdź poprawność połączeń elektrycznych. 

2.

 

Skonfiguruj sprzęt zgodnie z wymaganiami. 

3.

 

Próbnie uruchom stanowisko i wykonaj wstępną regulację urządzenia miksującego. 

4.

 

Zarejestruj zmiksowane dźwięki. 

5.

 

Przygotuj się do zaprezentowania swojej pracy nauczycielowi. 

 
SPRAWDZANIE 
1.

 

Czy prawidłowo zostały wykonane wszystkie niezbędne połączenia oraz ustawienia? 

2.

 

Czy urządzenie miksujące zostało prawidłowo uruchomione i skonfigurowane? 

3.

 

Czy zgrany materiał jest jakościowo do przyjęcia? 

 
ANALIZA 

Uczniowie wraz z nauczycielem wskazują, które  etapy  ćwiczenia sprawiły  im najwięcej 

trudności.  Nauczyciel  podsumowuje  całe  ćwiczenie,  wskazuje,  jakie  nowe,  waŜne 
umiejętności  zostały  wykształcone,  jakie  wystąpiły  nieprawidłowości  i  jak  ich  unikać  
w przyszłości. 
 
FAZA KOŃCOWA 
 
Zakończenie zajęć 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

−

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć,  trudności 
podczas realizowania zadania i zdobytych umiejętności. 

 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

9 

Scenariusz zajęć 2 

 

Osoba prowadząca …………………………………….…………. 
Modułowy program nauczania:  

Asystent operatora dźwięku 313[06] 

Moduł:  

 

 

 

Technologia produkcji313[06].Z2 

Jednostka modułowa: 

Rejestracje i obróbka dźwięku na potrzeby produkcji 
fonograficznej 313[06]Z2.04 

 

Temat: Nagrywanie i obróbka dźwięku. 

Cel ogólny: Przygotowanie podkładu muzycznego do widowiska scenicznego.

  

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: 

−

 

dobrać sprzęt i nośniki do uzyskania i przekształcenia i rejestracji sygnału audio, 

−

 

połączyć, uruchomić i skonfigurować sprzęt do pracy zgodnie z wymaganiami, 

−

 

dobrać urządzenia analogowe i cyfrowe konieczne do konwersji nagrania źródłowego na 
potrzeby edycji komputerowej, 

−

 

dobrać odpowiednie oprogramowanie i narzędzia edycyjne konieczne do poprawy jakości 
nagrania i przygotowania do nagrania na nośnik odpowiedni do emisji nagrania w czasie 
widowiska. 

 
Metody nauczania – uczenia się:  

−

 

ć

wiczenia praktyczne 

 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 
–

 

grupy 2 - 4 osoby. 

 

Czas:  2 godziny lekcyjne. 
Środki dydaktyczne: 

−

 

magnetofon analogowy do prezentacji nagrania, 

−

 

nagranie źródłowe dokonane na kasecie audio w systemie „Dolby”B, 

−

 

instrukcja obsługi programu Audacity, 

−

 

instrukcja obsługi programu Nero Expres, 

−

 

instrukcja obsługi karty dźwiękowej 16 bit zgodnej ze standardem SoudBlaster. 
 

Przebieg zajęć: 

1.

 

Sprawy organizacyjne. 

2.

 

Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć  

3.

 

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia, 

4.

 

Realizacja tematu: 

−

 

uczeń zapoznaje się z instrukcjami obsługi sprzętu, 

−

 

uczeń dobiera sprzęt, przewody, nośniki dźwięku, 

−

 

uczeń łączy urządzenia, 

−

 

uczeń konfiguruje urządzenia, 

−

 

uczeń dokonuje nagania. 

5.

 

Po wykonaniu nagrania uczeń próbuje dokonać analizy wykonanego ćwiczenia. 

6.

 

Uczeń wskazuje swoje mocne i słabe strony. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

10 

7.

 

Uczeń prezentuje swoje nagranie. 

8.

 

Nauczyciel  analizuje  prace  ucznia  i  stwierdza  czy  sposób  i  jakość  nagrania  były 
właściwe. 

9.

 

Uczeń wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny pracy. 

 

Zakończenie zajęć 

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 

−

 

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych 
umiejętności. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

11 

5. ĆWICZENIA

    

 

5.1. Urządzenia do nagrywania dźwięku 

 

5.1.1. Ćwiczenia    

 
Ćwiczenie 1 

Dobierz  i  zainstaluj  odpowiedni  zestaw  mikrofonowy  w  celu  nagłośnienia  wokalistów  

i instrumentów. 

 
Wskazówki do realizacji: 
Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia nauczyciel powinien omówić jego zakres  

i sposób wykonania. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

zapoznać się na podstawie dostępnej literatury z rodzajami i przeznaczeniem mikrofonów, 

2)

 

dokonać wyboru optymalnego rodzaju mikrofonów w uzgodnieniu z reŜyserem dźwięku, 

3)

 

zapoznać się z instrukcją obsługi wybranych mikrofonów, 

4)

 

zainstalować  odpowiednie  mikrofony  dla  poszczególnych  instrumentów  oraz  dla 
wokalistów, 

5)

 

podłączyć mikrofony oraz urządzenie rejestrujące dźwięk do konsoli mikserskiej, 

6)

 

wysterować  poziom  i  barwę  dźwięku  uwzględniając  warunki  głosowe  artystów  oraz 
brzmienie poszczególnych instrumentów. 
 

Zalecane metody nauczania – uczenia się:  

−

 

instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

zestaw mikrofonów z okablowaniem, 

−

 

konsola mikserska, 

−

 

kolorowa taśma samoprzylepna do oznakowania mikrofonów i torów na konsoli,

 

−

 

komputer z oprogramowaniem do rejestracji dźwięku.

 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

12 

5.2. Nagrywanie muzyki 

 

5.2.1. Ćwiczenia 
 

Ćwiczenie 1 

Dokonaj  nagrań  chóru  lub  orkiestry  stosując  róŜne  metody  rejestracji  dźwięku. 

Przesłuchaj poszczególne nagrania i przeanalizuj róŜnice brzmienia w zaleŜności od sposobu 
ustawienia mikrofonów.  

 

Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposób wykonania. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

zapoznać się z instrukcją obsługi mikrofonów i urządzeń rejestrujących, 

2)

 

dobrać charakterystykę mikrofonu na właściwą dla warunków nagrania, 

3)

 

podłączyć mikrofony do odpowiednich gniazd stołu mikserskiego, 

4)

 

ustawić poziom wejściowy sygnału na minimum, 

5)

 

sprawdzić,  czy  pozostałe  elementy  regulacyjne  są  ustawione  we  właściwy  sposób              
i ewentualnie dokonać poprawek, 

6)

 

dokonać nagania. 
 
Zalecane metody nauczania – uczenia się:  

−

 

instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

co najmniej dwa mikrofony ze zmienną charakterystyką kierunkową, 

–

 

słuchawki, 

–

 

przewody do połączenia urządzeń, 

–

 

instrukcje urządzeń,  

–

 

stół mikserski 

–

 

urządzenie rejestrujące, np. komputer z oprogramowaniem do rejestracji dźwięku 

–

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 
Ćwiczenie 2 
      Przygotuj  i  zrealizuj  jednoczesne  nagranie  zespołu  muzycznego  (minimum  trzy 
instrumenty i wokalista). 

 
Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposób wykonania. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

zapoznać się z instrukcją obsługi sprzętu 

2)

 

dobrać i ustawić mikrofony dla poszczególnych instrumentów oraz wokalisty,  

3)

 

podłączyć mikrofony oraz urządzenie rejestrujące do stołu mikserskiego  

4)

 

wysterować poziom i barwę dźwięku dla poszczególnych instrumentów oraz wokalisty  

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

13 

5)

 

przeprowadzić nagranie 

6)

 

nałoŜyć efekty dźwiękowe 
 
Zalecane metody nauczania-uczenia się:  

−

 

instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

zestaw mikrofonów, 

–

 

stół mikserski, 

–

 

komputer z oprogramowaniem do rejestracji i obróbki dźwięku  

–

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 
 

Ćwiczenie 3 

Przygotuj i zrealizuj wielościeŜkowe nagranie zespołu muzycznego z wokalistą. 
 
Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

zapoznać się z instrukcją obsługi sprzętu 

2)

 

zaplanować kolejność nagrywania poszczególnych ścieŜek 

3)

 

dla kaŜdego instrumentu i wokalisty dobrać i ustawić mikrofony  

4)

 

nagrywać  kolejne  ścieŜki  (po  uprzednim  wysterowaniu  poziomu  i  barwy  dźwięku)            
z jednoczesnym odsłuchiwaniem tych ścieŜek, które zostały nagrane wcześniej  

5)

 

na kaŜdą ze ścieŜek nałoŜyć efekty dźwiękowe 

6)

 

zmiksować nagrane ścieŜki. 
 
Zalecane metody nauczania-uczenia się:  

−

 

instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

zestaw mikrofonów, 

–

 

stół mikserski, 

–

 

komputer z oprogramowaniem do wielośladowej rejestracji o obróbki dźwięku  

–

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

14 

5.3. Mastering 

 

5.3.1. Ćwiczenia 

 
Ćwiczenie 1 

Wykorzystując  nagrania  zrealizowane  w  poprzednich  ćwiczeniach  sprawdź  działanie 

poszczególnych efektów masteringowych. 

 
Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia  
 
Uczeń powinien:  

1)

 

zapoznać się z materiałem nauczania, 

2)

 

dobrać właściwe oprogramowanie, 

3)

 

kolejno stosować poszczególne efekty masteringowe, 

4)

 

odsłuchać kaŜde nagranie po zastosowaniu efektu i zapisać spostrzeŜenia, 

5)

 

zaprezentować wyniki pracy. 
 

Zalecane metody nauczania – uczenia się:  

−

 

ć

wiczenia praktyczne. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

komputer z kartą dźwiękową i głośnikami 

−

 

komputerowy program do masteringu dźwięku, 

−

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

  
Ćwiczenie 2 

Wybierz  ścieŜkę,  na  której  powstało  -  Twoim  zdaniem  -  najefektowniejsze  brzmienie 

utworu z ćwiczenia 1. Nagraj je na płycie CD oraz DVD 

 
Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposób wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia: 
 
Uczeń powinien: 

1)

 

zapoznać się z materiałem nauczania, 

2)

 

przeanalizować wyniki pracy z ćwiczenia 1, 

3)

 

dobrać oprogramowanie i nagrać płytę CD, 

4)

 

dobrać oprogramowanie i nagrać płytę DVD. 

 
Zalecane metody nauczania – uczenia się:  

−

 

ć

wiczenia praktyczne. 

 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

15 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

komputer z kartą dźwiękową, nagrywarką CD i DVD oraz z głośnikami 

−

 

komputerowy program do masteringu i edycji dźwięku, 

−

 

płyty CD i DVD, 

−

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

16 

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA  

 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego    

 

Test  pisemny  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Rejestracje 
i obróbka dźwięku na potrzeby produkcji fonograficznej” 

Test składa się z 22 zadań, z których: 

−

 

zadania 2, 3, 5, 9, 12, 13, 15, 16, 17, 18, 19, 20, 21, 22 są z poziomu podstawowego, 

−

 

zadania 1, 4, 6, 7, 8, 10, 11, 14 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt  

 

 

 

 

 

 

 
Za  kaŜdą  prawidłową  odpowiedź  uczeń  otrzymuje  1  punkt.  Za  złą  odpowiedź  lub  jej  brak 
uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

dopuszczający  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  8/15    zadań  z  poziomu 
podstawowego, 

−

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10  zadań z poziomu podstawowego,

 

−

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13  zadań z poziomu podstawowego,  

−

 

dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  14  zadań  z  poziomu  podstawowego  w  tym  co 
najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, 

−

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  17  zadań  z  poziomu  podstawowego co 
najmniej  4 z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Plan testu

 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny  

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1 

Określić do czego słuŜy mikrofon 

C 

PP 

a 

2 

Podać na czym polega czułości mikrofonu 

B 

P 

b 

3 

Podać charakterystykę częstotliwościową 
mikrofonu  

A 

P 

a 

4 

Zastosować separowania dźwięków 

C 

PP 

d 

5 

Podać charakterystykę  kierunkową mikrofonu 

B 

P 

a 

6 

Zastosować umieszczenie mikrofonów 
w studiu 

C 

PP 

d 

7 

Zastosować ustawianie poziomów nagrań 

C 

PP 

b 

8 

Zastosować działanie miksera 

C 

PP 

a 

9 

 Zastosować techniki nagrań 
wielościeŜkowych 

B 

P 

a 

10  Określić ciśnienie graniczne 

C 

PP 

b 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

17 

11 

Zastosować 

rozmieszczeniae 

mikrofonów 

prezentera  audycji  muzycznej  na  Ŝywo               
z udziałem publiczności  

C 

PP 

a 

12  Zastosować mikrofony do nagrań lektorskich 

B 

P 

a 

13 

Nazwać zniekształcenie powstające po 
przekroczeniu ciśnienia granicznego  

A 

P 

d 

14  Określić mikrofonowanie instrumentów dętych 

C 

PP 

b 

15 

Podać  podział  mikrofonów  pojemnościowych 
na róŜne typy 

A 

P 

a 

16  Podać na czym polega mikrofonowanie 

B 

P 

d 

17 

Podać kiedy membrana tylko z jednej strony 
dostępna jest dla fal dźwiękowych 

A 

P 

c 

18  Podać co nie jest narzędziem obróbki dźwięku  

A 

P 

b 

19  Podać zastosowanie mikrofonu kierunkowego 

B 

P 

d 

20  Podać zastosowanie mikrofonu kardioidalnego 

B 

P 

c 

21 

Podać gdzie moŜna stosować efekty 
masteringowe  

A 

P 

c 

22  Podać do czego słuŜą excitery i enhancery 

A 

P 

d 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

18 

 

 

 

 

 

 

 

Przebieg testowania  

 
INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA

 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem,  co  najmniej 
jednotygodniowym. 

2.

 

Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 

3.

 

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania testu. 

4.

 

Przed rozpoczęciem rozwiązywania testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 

5.

 

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij ewentualne wątpliwości. 

6.

 

Nie przekraczaj przeznaczonego czasu na rozwiązanie zadań. 

 

INSTRUKCJA DLA UCZNIA 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test  pisemny  zawiera  22  zadania  czterokrotnego  wyboru  i  sprawdza  Twoją  wiedzę 
i umiejętności z zakresu nagrywanie i obróbka dźwięku w produkcji fonograficznej. 

5.

 

Odpowiedzi udzielaj na KARCIE ODPOWIEDZI. 

6.

 

Dla kaŜdego zadania podane są cztery moŜliwe odpowiedzi: a, b, c, d. 

7.

 

Tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa. 

Pracuj samodzielnie. 
8.

 

Na rozwiązanie testu masz 45 minut, od momentu przekazania instrukcji i zadań. 

Powodzenia! 

Materiały dla ucznia:  

 

 

 

 

 

 

 

 

  

−

 

instrukcja, 

−

 

zestaw zadań testowych, 

−

 

karta odpowiedzi. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

19 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

 

1. Mikrofon jest urządzeniem słuŜącym do 
a.   do przetwarzania przebiegów akustycznych na przebiegi elektryczne. 
b.   do nagrywania. 
c.   do wychwytywania zakłóceń. 
d.   przetwarzania dźwięków. 

 

2. Czułość mikrofonu to 
a.   skuteczność zaleŜąca od konstrukcji. 
b.   zdolność odbierania bardzo cichych sygnałów. 
c.   to wychwytywanie zakłóceń. 
d.   przetwarzanie dźwięków. 

 

3.   Charakterystyka częstotliwościowa mikrofonu to 
a.    czułość w róŜnych zakresach pasma częstotliwości. 
b.    czułość w jednym zakresie. 
c.    czułość pasma częstotliwości. 
d.    czułość na dźwięk o róŜnej głośności. 
 
4. W przypadku wewnętrznego współbrzmienia wykonawców 
a.   trzeba zadbać o ich separację. 
b.   trzeba stosować wiele mikrofonów. 
c.   moŜliwe jest nagranie stereofoniczne. 
d.   moŜna uŜyć jednego mikrofonu. 

 

5. Charakterystyka kierunkowa mikrofonu mówi nam 
a.   jak zmienia się wartość sygnału w zaleŜności od kąta padania fali dźwiękowej  
      na membranę mikrofonu. 
b.   o zdolności przetwarzania wielkich ciśnień akustycznych. 
c.   o szumie jaki wytwarza sam mikrofon. 
d.   o przesterowaniu mikrofonu. 

 

6.    W studiu mikrofony umieszcza się tak 
a.   aby kaŜdy miał mikrofon. 
b.   by zbierał dźwięki z innych instrumentów. 
c.   aby kaŜdy mikrofon był widoczny. 
d.   by nie zbierały dźwięków z pozostałych instrumentów. 
 
7.   Sprzęt cyfrowy  
a.   ma nieograniczony zapas poziomu. 
b.   nie ma zapasu poziomu. 
c.   ma zapas poziomu sięgający 5 dB. 
d.   ma zapas poziomu sięgający 10 dB. 
 
8.   Mikser pozwala: 
a.   ustawić proporcje poziomów róŜnych dźwięków. 
b.   regulować tempo muzyki. 
c.   zachować stały rytm. 
d.   tworzyć pętlę dźwięku. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

20 

 
9.   Nagrywanie wielościeŜkowe  
a.   pozwala na jednoczesne nagranie kilku ścieŜek. 
b.   wymaga zawsze nagrania kaŜdej ścieŜki osobno. 
c.    jest jedyną metodą uzyskania efektu stereo. 
d.   pozwala tworzyć efekty masteringowe. 

 

10. Ciśnienie graniczne oznacza  
a.   jak zmienia się wartość sygnału w zaleŜności od kąta padania fali dźwiękowej  
      na membranę mikrofonu. 
b.   zdolność przetwarzania wielkich ciśnień akustycznych. 
c.   szum, jaki wytwarza sam mikrofon. 
d.   niebezpieczeństwo przesterowania nagrania. 

 

11. Mikrofon prezentera audycji muzycznej na Ŝywo z udziałem publiczności  
a.   musi być podłączony do systemu nagłośnienia. 
b.  wymaga dodatkowej osłony. 
c.   zbiera dźwięki sprzed siebie w obrębie kąta półpełnego. 
d.   daje najsilniejszą kierunkowość. 

 

12. Do nagrań lektorskich najlepsze są mikrofony 
a.   pojemnościowe i wstęgowe. 
b.   dynamiczne. 
c.   kierunkowe. 
d.   wstęgowe i kierunkowe. 
 
13. Zniekształcenie powstające po przekroczeniu ciśnienia granicznego nazywamy 
a.   ciśnieniem granicznym. 
b.   granicznym mikrofonem. 
c.   ciśnieniem mikrofonu. 
d.   przesterowaniem mikrofonu. 

 

14. Instrumenty dęte drewniane są mikrofonowane 
a.   tak jak instrumenty blaszane. 
b.   poprzez skierowanie mikrofonu na otwory. 
c.   z oddali. 
d.   przy uŜyciu dwóch mikrofonów. 
 
15.  Mikrofony pojemnościowe dzielą się na róŜne typy 
a.   pod względem wielkości membrany. 
b.   pod względem materiału, z jakiego wykonana jest membrana. 
c.   pod względem pojemności. 
d.   pod względem rodzaju ruchomej cewki. 
 
16. Mikrofonowanie to 
a.    dobieranie mikrofonu do warunków nagrania. 
b.    przetwarzanie dźwięku w chwili nagrania. 
c.    łączenie dźwięku z kilku mikrofonów. 
d.    odpowiednie ustawianie mikrofonów. 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

21 

17. Membrana tylko z jednej strony dostępna jest dla fal dźwiękowych w 
a.   mikrofonie ciśnieniowo – gradientowym. 
b.   mikrofonie gradientowym. 
c.   mikrofonie ciśnieniowym. 
d.   mikrofonie interferencyjnym. 

 

18. Narzędziem obróbki dźwięku nie jest 
a.   kompresor. 
b.   mikser. 
c.   limiter. 
d.   korektor. 

 

19.   Mikrofon kierunkowy  
a.   wymaga dodatkowej osłony. 
b.   zbiera dźwięki wzdłuŜ jednej osi. 
c.   daje najsilniejszą kierunkowość. 
d.   odbiera  dźwięki napływające z przodu. 

 

20.   Mikrofon kardioidalny  
a.   zbiera dźwięki wzdłuŜ jednej osi. 
b.   wymaga dodatkowej osłony. 
c.   zbiera dźwięki sprzed siebie w obrębie kąta półpełnego. 
d.   daje najsilniejszą kierunkowość. 

 

21. Efekty masteringowe moŜna stosować na 
a.    jednej ścieŜce. 
b.   dwóch ścieŜkach. 
c.   dowolnej liczbie ścieŜek jednocześnie. 
d.   dowolnej liczbie ścieŜek, ale na kaŜdej z osobna. 

 

22. Excitery i enhancery 
a.   pomagają w miksowaniu dźwięków. 
b.   podbijają basy. 
c.   gwarantują brak przesterowań. 
d.   dodają nagraniu dawkę przesterowania. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

22 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko ......................................................................................................................... 

 

Nagrywanie i obróbka dźwięku w produkcji fonograficznej 
 

Zakreśl poprawną odpowiedź 

Nr 

zadania 

Odpowiedzi 

Punkty 

1. 

a 

b 

c 

d 

 

2. 

a 

b 

c 

d 

 

3. 

a 

b 

c 

d 

 

4. 

a 

b 

c 

d 

 

5. 

a 

b 

c 

d 

 

6. 

a 

b 

c 

d 

 

7. 

a 

b 

c 

d 

 

8. 

a 

b 

c 

d 

 

9. 

a 

b 

c 

d 

 

10. 

a 

b 

c 

d 

 

11. 

a 

b 

c 

d 

 

12. 

a 

b 

c 

d 

 

13. 

a 

b 

c 

d 

 

14. 

a 

b 

c 

d 

 

15. 

a 

b 

c 

d 

 

16. 

a 

b 

c 

d 

 

17. 

a 

b 

c 

d 

 

18. 

a 

b 

c 

d 

 

19. 

a 

b 

c 

d 

 

20. 

a 

b 

c 

d 

 

21. 

a 

b 

c 

d 

 

22. 

a 

b 

c 

d 

 

Razem:   

 

 
 

 
 

 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

23 

Test 2 
Test  pisemny  do  jednostki  modułowej  „Rejestracje  i  obróbka  dźwięku  na 
potrzeby produkcji fonograficznej”  

 

 

 

Test składa się z 22 zadań, z których: 

−

 

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 8, 12, 13, 14, 15, 16, 19, 20, 21, 22 są z poziomu podstawowego, 

−

 

zadania 6, 7, 9, 10, 11, 17, 18 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt  

 

 

 

 

 

 

 

Za  kaŜdą  prawidłową  odpowiedź  uczeń  otrzymuje  1  punkt.  Za  złą  odpowiedź  lub  jej  brak 
uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

−

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10  zadań z poziomu podstawowego,

 

−

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13  zadań z poziomu podstawowego,  

−

 

dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  14  zadań  z  poziomu  podstawowego  w  tym  co 
najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, 

−

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  15  zadań  z  poziomu  podstawowego co 
najmniej  4 z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Plan testu

 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny  

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1 

Zastosować efekt separacji  

B 

P 

d 

2 

Rozpoznać elementy sztucznego tworzenie 
obrazu dźwiękowego  

B 

P 

b 

3 

Podać poziomy tak, by sygnał zbliŜał się do 
granicy 

A 

P 

d 

4 

Podać moŜliwości techniczne studia  

B 

P 

a 

5 

Podać co oznacza overdubbing 

A 

P 

a 

6 

Scharakteryzuj korekcje 

C 

PP 

d 

7 

Scharakteryzuj kompresję w procesie 
masteringu 

C 

PP 

c 

8 

Rozpoznać efekt wydzielania (separacji)  

B 

P 

a 

9 

Określić kiedy moŜna stosować kontrolę 
dynamiczną  

C 

PP 

d 

10 

Określić charakterystykę Delay, chorus, 
flanger  

C 

PP 

d 

11 

Określić charakterystykę kierunkową 
mikrofonu  

C 

PP 

c 

12 

Określić charakterystykę częstotliwościową 
mikrofonu 

B 

P 

a 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

24 

13 

Określić ustawienie mikrofonów w metodzie 
nagrywania AB mikrofony 

B 

P 

c 

14  Podać co oznacza mastering 

B 

P 

b 

15 

Zastosować mikrofony do nagrywania 
fortepianu  

B 

P 

c 

16 

Podać  skrajny  sposób  osiągnięcia  efektu 
separacji  

B 

P 

a 

17 

Zastosować  uŜycie  mikrofonów  przy  duŜej 
przestrzeni scenicznej 

C 

PP 

b 

18 

Zastosować umieszczenie mikrofonów 
w studiu  

C 

PP 

d 

19  Podać specyfikę nagrania orkiestry  

B 

P 

a 

20 

Zastosować 

ustawienie 

mikrofonów               

w  metodzie nagrywania XY  

B 

P 

a 

21  Podać co to jest DAT  

B 

P 

b 

22 

Określić mikrofonowanie instrumentów dętych 
drewnianych  

B 

P 

b 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

25 

 

Przebieg testowania  

 
INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA

 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem,  co  najmniej 
jednotygodniowym. 

2.

 

Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 

3.

 

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania testu. 

4.

 

Przed rozpoczęciem rozwiązywania testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 

5.

 

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij ewentualne wątpliwości. 

6.

 

Nie przekraczaj przeznaczonego czasu na rozwiązanie zadań. 

 

INSTRUKCJA DLA UCZNIA 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test  pisemny  zawiera  22  zadania  czterokrotnego  wyboru  i  sprawdza  Twoją  wiedzę 
i umiejętności z zakresu nagrywanie i obróbka dźwięku w produkcji fonograficznej. 

5.

 

Odpowiedzi udzielaj na KARCIE ODPOWIEDZI. 

6.

 

Dla kaŜdego zadania podane są cztery moŜliwe odpowiedzi: a, b, c, d. 

7.

 

Tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.  

8.

 

Pracuj samodzielnie. 

9.

 

Na rozwiązanie testu masz 45 minut, od momentu przekazania instrukcji i zadań. 

Powodzenia! 

 
Materiały dla ucznia:

 

−

 

instrukcja, 

−

 

zestaw zadań testowych, 

−

 

karta odpowiedzi. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

26 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

1. Aby osiągnąć efekt separacji, ciche instrumenty i wokaliści 
a.   powinni nie uŜywać mikrofonów. 
b.   powinni wyjść ze studia. 
c.   powinni znajdować się blisko głośników. 
d.   nie powinni znajdować się blisko głośników. 

 

2. Sztuczne tworzenie obrazu dźwiękowego wymaga 
a.   zastosowania jednego mikrofonu pojemnościowego. 
b.   zastosowania wielu mikrofonów. 
c.   nagrywania kaŜdego instrumentu po kolei. 
d.   stosowania zabiegów masteringowych. 

 

3. Poziomy naleŜy ustawiać tak, by sygnał zbliŜał się do granicy:  
a.   – 10 dB. 
b.   – 5 dB. 
c.   8 dB. 
d.   0 dB. 

 

4. Układ studia jest częściowo wynikiem moŜliwości technicznych 
a.   mikrofonów. 
b.   miksera dźwięku. 
c.   komputera. 
d.   głośników. 

 

5. Overdubbing to: 
a.   nakładanie śladów. 
b.  nagrywanie w pętli. 
c.   metoda unikania przesterowania. 
d.   nagrywanie wielościeŜkowe. 
 
6.  Korekcja to: 
a.   poprawianie błędów wykonawczych w utworach muzycznych. 
b.   regulacja poziomu sygnału. 
c.   usuwanie dysproporcji dynamicznych w nagraniach. 
d.   regulacja barwy dźwięku. 
 
7.   Kompresja w procesie masteringu to: 
a.   zmiana formatu pliku dźwiękowego. 
b.   usuwanie z dźwięku pasm nie słyszalnych przez człowieka.  
c.   wyciszanie najgłośniejszych fragmentów. 
d.   podnoszenie poziomu najcichszych fragmentów. 

 

8.  Efekt wydzielania (separacji) jest tym silniejszy 
a.   im bliŜej instrumentu znajduje się mikrofon. 
b.   im dalej instrumentu znajduje się mikrofon. 
c.   im bliŜej instrumentu znajduje się głośnik. 
d.   im dalej instrumentu znajduje się głośnik. 

 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

27 

9.  Kontrolę dynamiczną moŜna stosować  
a.   automatycznie poprzez odłączenie mikrofonów od ograniczników. 
b.   poprzez wyciszenie dowolnego zakresu częstotliwości. 
c.   poprzez wzmocnienie. 
d.   automatycznie poprzez podłączenie mikrofonów do ograniczników. 
 
10.  Delay, chorus, flanger to: 
a.    metody mikrofonowania instrumentów muzycznych. 
b.    metody nagrywania wokalistów. 
c.    urządzenia regulujące panoramę dźwięku. 
d.    specjalne efekty dźwiękowe. 
 
11.   Charakterystyka kierunkowa mikrofonu to 
a.     czułość w róŜnych zakresach. 
b.     czułość na dźwięki napływające z jednego kierunku. 
c.     czułość na dźwięki napływające z róŜnych kierunków. 
d.     czułość na dźwięki o tej samej głośności. 

 

12.  Charakterystyka częstotliwościowa mikrofonu to 
a.    czułość w róŜnych zakresach pasma częstotliwości. 
b.    czułość w jednym zakresie. 
c.    czułość pasma częstotliwości. 
d.    czułość na dźwięk o róŜnej głośności. 
 
13.  W metodzie nagrywania AB mikrofony ustawione są: 
a.     pod kątem 90 stopni. 
b.     pod kątem 120 stopni. 
c.     równolegle. 
d.     pod kątem od 30 do 60 stopni. 

 

14. Mastering to: 
a.   proces przygotowania studia do nagrania. 
b.   proces przygotowania dźwięku do nagrania na trwały nośnik. 
c.   odsłuchiwanie i wybieranie nagranego materiału. 
d.  analizowanie jakości nagrania. 
 
15.  Przy nagrywaniu fortepianu preferowane są  
a.   mikrofony dynamiczne. 
b.   mikrofony wstęgowe. 
c.   mikrofony pojemnościowe. 
d.   mikrofony dwukierunkowe. 
 
16.  Skrajnym sposobem osiągnięcia efektu separacji jest 
a.   całkowita rezygnacja z uŜycia mikrofonów. 
b.   uŜycie mikrofonów. 
c.   uŜycie nagłośnienia. 
d.   wyciszenie głośników. 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

28 

17.  Przy duŜej przestrzeni scenicznej najlepiej jest uŜyć 
a.   jednego mikrofonu umieszczonego z przodu sceny. 
b.   dwóch podwieszonych pod sufitem mikrofonów stereo. 
c.   dwóch mikrofonów umieszczonych z tyłu sceny. 
d.   jednego głośnika. 
 
18. W studiu mikrofony umieszcza się tak 
a.   aby kaŜdy miał mikrofon. 
b.   by zbierał dźwięki z innych instrumentów. 
c.   aby kaŜdy mikrofon był widoczny. 
d.   by nie zbierały dźwięków z pozostałych instrumentów. 
 
19.  Kontrolę  nad  dynamiką  związku  między  poszczególnymi  instrumentami  i  sekcjami 

w dobrej orkiestrze sprawuje 

a.   dyrygent. 
b.   producent radiowy. 
c.   scenarzysta. 
d.   reŜyser. 
 
20.  W metodzie nagrywania XY mikrofony ustawione są: 
a.     pod kątem i ich osie przecinają się. 
b.     pod kątem, ale ich osie nie przecinają się. 
c.     równolegle. 
d.    w przeciwnych kierunkach.  
 
21. DAT to: 
a.    magnetofon analogowy. 
b.    magnetofon cyfrowy. 
c.    system rejestracji komputerowej. 
d.    wieloślad. 
 
22.  Instrumenty dęte drewniane są mikrofonowane 
a.   tak, jak instrumenty blaszane. 
b.   poprzez skierowanie mikrofonu na otwory. 
c.   z duŜej odległości. 
d.   przy uŜyciu dwóch mikrofonów. 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

29 

KARTA ODPOWIEDZI 

 
Imię i nazwisko......................................................................................................................... 

 

Rejestracje i obróbka dźwięku na potrzeby produkcji fonograficznej 
 

Zakreśl poprawną odpowiedź 

Nr 

zadania 

Odpowiedzi 

Punkty 

1. 

a 

b 

c 

d 

 

2. 

a 

b 

c 

d 

 

3. 

a 

b 

c 

d 

 

4. 

a 

b 

c 

d 

 

5. 

a 

b 

c 

d 

 

6. 

a 

b 

c 

d 

 

7. 

a 

b 

c 

d 

 

8. 

a 

b 

c 

d 

 

9. 

a 

b 

c 

d 

 

10. 

a 

b 

c 

d 

 

11. 

a 

b 

c 

d 

 

12. 

a 

b 

c 

d 

 

13. 

a 

b 

c 

d 

 

14. 

a 

b 

c 

d 

 

15. 

a 

b 

c 

d 

 

16. 

a 

b 

c 

d 

 

17. 

a 

b 

c 

d 

 

18. 

a 

b 

c 

d 

 

19. 

a 

b 

c 

d 

 

20. 

a 

b 

c 

d 

 

21. 

a 

b 

c 

d 

 

22. 

a 

b 

c 

d 

 

Razem:   

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

30 

7. LITERATURA 

 

1.

 

Abel J. i Glass I.: Radio An Illustrated Guide. WBEZ Alliance Inc. 1999 

2.

 

Body  A.:  Dziennikarstwo  radiowo  –  telewizyjne.  Techniki  tworzenia  programów 
informacyjnych. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006 

3.

 

Butrym  W.:  Dźwięk  cyfrowy  Systemy  wielokanałowe.  Wydawnictwo  Komunikacji            
i Łączności, Warszawa 2002 

4.

 

Geisler J.: Techniczne problemy nagrań muzycznych. WKŁ, Warszawa 1979 

5.

 

Gmerek – Rajchel M.: Formatowanie radia lokalnego. Copyright by Wydawnictwo Adam 
Marszałek, Toruń 2005 

6.

 

Kirk P.: Digital Audio. Wydawnictwo Helion, Gliwice 2007 

7.

 

Korbecki M.: Komputerowe przetwarzanie dźwięku. Wydawnictwo MIKOM, Warszawa 
1999 

8.

 

Lasocki J. Podstawowe wiadomości z nauki o muzyce. PWM, Kraków 1999 

9.

 

Madurski  Ł.  I  Świerk  G.:  Podstawy  Multimedia  Obróbka  dźwięku  i  filmów. 
Wydawnictwo Helion, Gliwice 2004 

10.

 

McLeish  R.:  Produkcja  radiowa.  Wydawnictwo  Uniwersytetu  Jagiellońskiego,  Kraków 
2007 

11.

 

Puzyna  Cz.:  Podstawowe  wiadomości  o  dźwiękach  i  ich  oddziaływanie  na  człowieka. 
Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1985 

12.

 

Reiss J.: Mała historia muzyki. PWM, Kraków 1987 

13.

 

BBC Producers Guidelines. BBC – strony internetowe