„

Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

 

 

 

 
 

MINISTERSTWO EDUKACJI 

            NARODOWEJ 

 

 

 

 

Dorota Wójcik 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 

Nagrywanie i obróbka warstwy dźwiękowej filmów 
313[06].Z2.01  

 

 

 

 

 

 

Poradnik dla nauczyciela  

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 
 
 

 

 
 

Wydawca   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy 
Radom 2007   

 

 

 

 

 

 

 

 

 

  

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

1 

Recenzenci: 
mgr Dariusz Janik 
mgr Janusz Kalinowski 
 
 
 
Opracowanie redakcyjne: 
mgr Dorota Wójcik 
 
 
 
Konsultacja: 
mgr inŜ. Joanna Stępień  
 
 
 
 

 
 

 
 
 
 
 
 

Poradnik  stanowi  obudowę  dydaktyczną  programu  jednostki  modułowej  ,,Nagrywanie 
i obróbka warstwy dźwiękowej filmów” 313[06].Z2.01, zawartego w modułowym programie 
nauczania dla zawodu asystent operatora dźwięku. 

 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

Wydawca 

Instytut Technologii Eksploatacji – Państwowy Instytut Badawczy, Radom 2007 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

2 

SPIS TREŚCI

  

 

   

 

 

 

 

 

 

 

1. Wprowadzenie 

3 

2. Wymagania wstępne  

5 

3. Cele kształcenia 

6 

4. Przykładowe scenariusze zajęć  

7 

5. Ćwiczenia 

11 

5.1. Dźwięk i film 

11 

   5.1.1. Ćwiczenia 

11 

5.2. Produkcja fabularnego filmu kinowego 

14 

   5.2.1. Ćwiczenia 

14 

6. Ewaluacja osiągnięć uczniów                                                                                                        

17 

7. Literatura                                                                                                                                   

31 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

3 

1. WPROWADZENIE

  

 

 

 

 

 

 

Przekazujemy  Państwu  Poradnik  dla  nauczyciela  „Nagrywanie  i obróbka  warstwy 

dźwiękowej  filmów”,  który  będzie  pomocą  w  prowadzeniu  zajęć  dydaktycznych  w  szkole 
kształcącej w zawodzie asystent operatora dźwięku. 

W poradniku zamieszczono: 

−

 

wymagania  wstępne  tj.  zakres  wiedzy,  którą  uczeń  powinien  juŜ  posiadać,  aby  mógł 
swobodnie korzystać z poradnika, 

−

 

cele  kształcenia  –  wykaz  umiejętności,  które  uczeń  będzie  nabywał  podczas  pracy 
z poradnikiem, 

−

 

przykładowe scenariusze zajęć, 

−

 

ć

wiczenia – przykładowe ćwiczenia ze wskazówkami do realizacji, zalecanymi metodami 

nauczania oraz środkami dydaktycznymi, 

−

 

ewaluację osiągnięć ucznia – przykładowe narzędzie pomiaru dydaktycznego, 

−

 

literaturę. 

W  materiale  nauczania  w  Poradniku  dla  ucznia  treści  omówiono  w  sposób  ogólny,  ale 

wystarczający do osiągnięcia celów kształcenia tej jednostki modułowej. 

Wskazane  jest  zachęcenie  uczniów  do  skorzystania  z  literatury  zamieszczonej  na  końcu 

poradnika. 

Wskazane  jest,  aby  zajęcia  dydaktyczne  były  prowadzone  róŜnymi  metodami  ze 

szczególnym  uwzględnieniem  aktywizujących  metod  nauczania,  na  przykład  metody 
projektów.  

Zajęcia dydaktyczne powinny być prowadzone w pracowni z dostępem do podstawowego 

sprzętu technicznego, umoŜliwiającego poprawną realizację materiału nauczania.                    

Nauczyciel  moŜe  zlecić  wykonanie  wszystkich  ćwiczeń  lub  tylko  wybranych.  MoŜe 

skorzystać  z  podanych  wskazówek  lub  realizować  własne  pomysły.  W  poradniku 
zamieszczono  dwa  przykładowe  scenariusze  lekcji,  ale  nauczyciel  moŜe  przedstawić  swoje 
propozycje. 

Uczniowie  powinni  wykonywać  ćwiczenia  z  poradnika  samodzielnie,  po  czym  mają 

moŜliwość  weryfikacji  swoich  wiadomości  poprzez  sprawdzian  postępów  zamieszczony  na 
końcu kaŜdego podrozdziału. Zestaw pytań zawarty w sprawdzianie postępów jest podstawą 
oceny przez nauczyciela wiedzy i umiejętności ucznia. 

Obserwacja  pracy  uczniów  podczas  wykonywania  ćwiczeń  i  ocena  ich  pracy  zarówno 

w grupie,  jak  i  indywidualnie  powinny  dostarczyć  dość  informacji  o  zakresie  i  poziomie 
realizacji celów kształcenia danej jednostki. 
 
 

 
 
 
 

 
 
 
 

 
 
 
 

 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

4 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

 
 
 
 
 

Schemat układu jednostek modułowych 

 

 

 
 
 
 
 

 

 

313[06].Z2.01 

Nagrywanie i obróbka 

warstwy d

ź

wi

ę

kowej filmów 

313[06].Z2.02 

Nagrywanie i obróbka d

ź

wi

ę

ku  

na potrzeby produkcji 

telewizyjnej 

313[06].Z2 

 Technologia produkcji 

313[06].Z2.04 

Rejestracje i obróbka d

ź

wi

ę

ku na 

potrzeby produkcji fonograficznej 

313[06].Z2.03 

Nagrywanie i obróbka d

ź

wi

ę

ku 

na potrzeby produkcji radiowej 

313[06].Z2.05 

Realizowanie nagra

ń

 

d

ź

wi

ę

kowych na potrzeby 

spektakli teatralnych  

i imprez estradowych 

313[06].Z2.06 

 Konserwacja sprz

ę

tu d

ź

wi

ę

kowego  

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

5 

2. WYMAGANIA WSTĘPNE 

 

Przystępując do realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

−

 

rozróŜniać  pojęcia:  dźwięk,  natęŜenie  dźwięku,  głośność  dźwięku,  barwa  dźwięku,  
wysokość  tonu,  zakres  słyszalności,  niskie,  średnie  i  wysokie  częstotliwości,  dźwięk  
monofoniczny, stereofoniczny, 

−

 

rozróŜniać sprzęt  i nośniki stosowane w produkcji filmowej, 

−

 

poruszać się w środowisku popularnych programów do montaŜu dźwięku, 

−

 

rozróŜniać urządzenia do tworzenia efektów dźwiękowych, 

−

 

porozumiewać się ze współpracownikami i przełoŜonymi, 

−

 

rozwiązywać problemy w sposób twórczy. 

 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

6 

3. CELE KSZTAŁCENIA

    

 

 

 

 

 

W wyniku realizacji programu jednostki modułowej uczeń powinien umieć: 

–

 

opracować zakres obowiązków pracowników róŜnych specjalności produkcji filmowej, 

–

 

określić strukturę ekipy filmowej, 

–

 

zorganizować grupę zdjęciową i ekipę dźwiękową, 

–

 

zaplanować proces produkcji i technologie wytwarzania filmu,   

–

 

scharakteryzować etapy pracy nad dźwiękiem na potrzeby produkcji filmowej, 

–

 

dobrać urządzenia dźwiękowe do nagrywania i obróbki dźwięku, 

–

 

zaprojektować konfigurację sprzętu dźwiękowego,  

–

 

zsynchronizować i obsłuŜyć urządzenia stosowane do nagrywania i obróbki dźwięku, 

–

 

posłuŜyć się instrukcjami obsługi urządzeń elektrotechnicznych, 

–

 

dokonać przeglądu obiektów zdjęciowych na podstawie scenariusza filmu, 

–

 

przygotować sprzęt dźwiękowy na podstawie scenariusza i scenopisu filmu, 

–

 

sporządzić kosztorysy i eksplikacje sprzętowe związane z realizacją dźwięku,  

–

 

posłuŜyć się dokumentacją produkcji filmowej, 

–

 

sporządzić dokumentację scenograficzną i dokumentację obiektów zdjęciowych, 

–

 

scharakteryzować  prace  przygotowawcze  i  zdjęciowe  oraz  prace  związane  z  montaŜem 
i udźwiękowieniem, 

–

 

dobrać  kamery  filmowe,  obiektywy,  statywy  i  sprzęt  pomocniczy,  zaplanować  światło, 
efekty specjalne i zdjęcia trickowe, 

–

 

dobrać mikrofony i magnetofony zaleŜnie od rodzaju nagrania i warunków dźwiękowych,  

–

 

wykonać  nagranie  dźwięku,  nagranie  dodatkowe,  nagranie  duplikatów  i  transfer 
materiałów dźwiękowych,  

–

 

sporządzić dokumentację technologiczną oraz oznakować zapisane nośniki, 

–

 

zrealizować proste nagrania dźwięku w róŜnych warunkach akustycznych,  

–

 

określić czynniki utrudniające prace nad nagrywaniem i obróbką dźwięku, 

–

 

odczytać optyczny i magnetyczny zapis obrazu, 

–

 

wykonać zdjęcia z uŜyciem playbacku i półplaybacku, 

–

 

zaplanować nagłośnienie pomieszczeń, 

–

 

dokonać synchronizacji silników, zasilania, impulsów, kwarcu oraz kodu czasowego,  

–

 

określić rolę dźwięku w okresie postprodukcji, 

–

 

dokonać zgrania dźwięku oraz transferu na negatyw tonu,  

–

 

scharakteryzować systemy udźwiękowiania kopii pozytywowych, 

–

 

zastosować  zasady  archiwizowania  i  duplikowania  materiałów  oraz  tworzenia  kopii 
bezpieczeństwa, 

–

 

posłuŜyć się normami technicznymi obowiązującymi w produkcji filmowej, 

–

 

zastosować róŜne techniki projekcyjne, 

–

 

wykonać montaŜ klasyczny, montaŜ liniowy, komputerowy montaŜ nieliniowy,  

–

 

zastosować  grafikę  komputerową,  efekty  cyfrowe,  wykonać  transfer  materiałów 
komputerowych i z taśm magnetycznych na negatyw, telekino, transfer 2k, 4k, 6k, 

–

 

scharakteryzować technologię i proces produkcji DVD, 

–

 

zastosować  przepisy  bezpieczeństwa  i  higieny  pracy  oraz  ochrony  przeciwpoŜarowej 
podczas nagrywania i obróbki dźwięku. 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

7 

4. PRZYKŁADOWE SCENARIUSZE ZAJĘĆ 

 

Scenariusz zajęć 1 

 

Osoba prowadząca …………………………………….…………. 
Modułowy program nauczania:  

Asystent operatora dźwięku 313[06] 

Moduł:  

 

 

 

Techniki montaŜu dźwięku 313[06].Z3 

Jednostka modułowa: 

Nagrywanie i obróbka warstwy dźwiękowej filmów 
313[06]Z2.01 

 

Temat:  Dobieranie  i  instalacja  urządzeń  wchodzących  w  skład  zestawu  sprzętu  

dźwiękowego,  niezbędnego do realizacji fabularnego filmu kinowego. 

Cel ogólny: Dobieranie urządzeń wchodzących w skład zestawu sprzętu dźwiękowego. 

 

Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń powinien umieć: 
–

 

zorganizować  stanowisko  pracy  do  wykonywania  zadania,  zgodnie  z  zasadami 
bezpieczeństwa i higieny pracy, 

–

 

dokonać analizy  całości „obrazu dźwiękowego” w fabularnym filmie kinowym, 

–

 

dobrać urządzenia wchodzące w skład zestawu sprzętu dźwiękowego, 

–

 

zainstalować urządzenia wchodzące w skład zestawu sprzętu dźwiękowego, 

–

 

uruchomić zestaw sprzętu dźwiękowego, 

–

 

sprawdzić poprawność działania kaŜdego z urządzeń. 
 

Metody nauczania–uczenia się:  
–

 

ć

wiczenia praktyczne, 

 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 
–

 

praca grupowa, grupy 4 – 6 osobowe. 
 

Czas pracy:  300  min. 
Środki dydaktyczne: 
–

 

Nagra mono z impulsami lub kwarcem, 

–

 

Nagra stereo z impulsami, kwarcem lub kodem, 

–

 

Nagra Digital z kodem (czterościeŜkowa), 

–

 

magnetofon DAT z kodem lub bez kodu, 

–

 

cyfrowy wieloślad lub rejestrator twardo dyskowy, 

–

 

mikrofony, 

–

 

mikroporty, 

–

 

konsola czyli mikser, 

–

 

instalacja do podglądu kamerowego, 

–

 

słuchawki, 

–

 

zestawy głośnikowe, 

–

 

przybory do pisania, 

–

 

papier formatu A4. 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

8 

Przebieg zajęć: 
1.

 

Sprawy organizacyjne. 

2.

 

Nawiązanie do tematu, omówienie celów zajęć. 

3.

 

Zorganizowanie stanowiska pracy do wykonania ćwiczenia. 

4.

 

Realizacja tematu: 
–

 

Uczniowie zapoznają się z instrukcją dotyczącą przebiegu ćwiczenia. 

–

 

Uczniowie  zapoznają się ze scenariuszem. 

–

 

Uczniowie  zapoznają  się  z  instrukcją  obsługi  urządzeń  niezbędnych  do  realizacji 
ć

wiczenia. 

–

 

Uczniowie  dokonują  analizy  całości  „obrazu  dźwiękowego”  w  fabularnym  filmie 
kinowym. 

–

 

Uczniowie  dobierają  i  instalują  urządzenia  wchodzące  w  skład  zestawu  sprzętu 
dźwiękowego. 

–

 

Uczniowie konsultują z reŜyserem filmu rozmieszczenie mikrofonów. 

–

 

Uczniowie  pod  nadzorem  nauczyciela  uruchamiają  zestaw  sprzętu  dźwiękowego 
oraz sprawdzają poprawność działania kaŜdego z urządzeń. 

–

 

Nauczyciel kontroluje czynności uczniów i pomaga w sytuacjach problemowych. 

5.

 

Po wykonaniu zadania uczniowie dokonują analizy i interpretacji poprawności działania 
urządzeń. W sprawozdaniu umieszczają swoje spostrzeŜenia i wnioski. 

6.

 

Uczniowie wskazują swoje mocne i słabe strony. 

7.

 

Nauczyciel  analizuje  prace  uczniów  i  stwierdza,  czy  zadanie  zostało  wykonane 
poprawnie. 

8.

 

Nauczyciel ocenia prawidłowość i estetykę wykonania ćwiczeń. 
 

Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 
–

 

anonimowe  ankiety  ewaluacyjne  dotyczące  sposobu  prowadzenia  zajęć,  trudności 
podczas realizowania zadania i ukształtowanych umiejętności. 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

9 

Scenariusz zajęć 2 

 

Osoba prowadząca …………………………………….…………. 
Modułowy program nauczania:  

Asystent operatora dźwięku 313[06] 

Moduł:  

 

 

 

Techniki montaŜu dźwięku 313[06].Z3 

Jednostka modułowa: 

Nagrywanie i obróbka warstwy dźwiękowej filmów 
313[06]Z2.01 

 

 

Temat: Planowanie budŜetu fabularnego filmu kinowego. 

Cel  ogólny:  Przygotowanie  budŜetu  i  terminarza  prac  dźwiękowych  do  standardowego 

polskiego filmu fabularnego.  

 
Po zakończeniu zajęć edukacyjnych uczeń potrafi: 
–

 

analizować scenariusz filmu, 

−

 

sporządzić harmonogram produkcji prac nad dźwiękiem, 

−

 

przygotować  załoŜenia  technologiczno  –  finansowe  prac  nad  dźwiękiem  w  okresie 
zdjęciowym, 

−

 

sporządzić kosztorys prac nad dźwiękiem w okresie zdjęć, 

−

 

opracowywać harmonogram i kosztorys prac, 

−

 

ustalać koszty stałe udźwiękowienia, 

−

 

ustalać koszty zmienne udźwiękowienia, 

−

 

ustalić budŜet filmu. 

 
Metody nauczania – uczenia się:  
–

 

wykład,  pogadanka,  burza  mózgów,  dyskusja  w  grupie,  mapa  pojęciowa,  metoda 
projektów, praca z komputerem. 

 

Formy organizacyjne pracy uczniów: 
–

 

grupowa jednolita, grupowa zróŜnicowana 4 -5 osób. 

 
Czas:  4 godz. lekcyjne. 
Środki dydaktyczne: 
–

 

komputer  z programem Excel, 

–

 

rzutnik, 

–

 

wzorcowe kosztorysy prac dźwiękowych we wszystkich okresach produkcyjnych, 

–

 

cennik studiów dźwiękowych, firm wypoŜyczających sprzęt dźwiękowy, 

–

 

foliogramy lub prezentacja multimedialna na temat opracowywania budŜetu, 

–

 

karteczki, papier formatu A4, mazaki, masa mocująca, 

–

 

literatura zgodnie z punktem 7 poradnika. 
 
Przebieg zajęć: 

1.

 

Wprowadzenie – podanie tematu, celu i przebiegu zajęć. 

2.

 

Wykład  na  temat  sporządzania  budŜetu    i  terminarza  prac  dźwiękowych  dla  odbiorcy 
wewnętrznego. 

3.

 

Podział  klasy  na  grupy.  Uczniowie  pracują  w  zespołach  4–5-osobowych.  KaŜdy  uczeń 
ma  jeden  pomysł  na  sporządzenie  budŜetu  w  drodze  dyskusji  wybierają  spośród  nich 
jeden. 

4.

 

Po wybraniu jednego pomysłu uczniowie przystępują do:   

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

10 

−

 

sporządzenia planu działania, 

−

 

planują terminarz prac dźwiękowych, 

−

 

planują skład ekipi dźwiękowej, 

−

 

ustalają potrzebny sprzęt dźwiękowy, 

−

 

obliczają koszty stałe, 

−

 

obliczają koszty zmienne, 

−

 

obliczają budŜet, 

−

 

przedstawiają  wyniki prac na plakacie. 

5.

 

Nauczyciel  nadzoruje  pracę  uczniów  i  pomaga  w  ustalaniu  budŜetu.  Podpowiada 
najlepsze rozwiązania. 

6.

 

Po zakończeniu pracy uczniowie prezentują swoje projekty umieszczając je na tablicach 
ekspozycyjnych. 

7.

 

Uczniowie  dokonują  analizy  swoich  prac  –  wskazują  mocne  i  słabe  strony  własnych 
projektów. 

8.

 

Nauczyciel podsumowuje analizy dokonane przez uczniów. 

9.

 

Klasa wspólnie z nauczycielem dokonuje oceny prac. 

10.

 

Uczniowie dyskutują i wybierają najlepiej opracowany projekt.   

 
Zakończenie zajęć 

Podsumowanie  zajęć  przez  nauczyciela,  wskazanie  pozytywów  oraz  negatywów 

w wykonanej pracy. 
 
Praca domowa 
Sporządzenie budŜetu i  terminarza prac dźwiękowych do telenoweli. 
 
Sposób uzyskania informacji zwrotnej od ucznia po zakończonych zajęciach: 
–

 

anonimowe ankiety ewaluacyjne dotyczące sposobu prowadzenia zajęć i zdobytych 
umiejętności. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

11 

5. ĆWICZENIA

    

 

 

 

5.1. Dźwięk w filmie 

 

5.1.1. Ćwiczenia    

Ćwiczenie 1 

Porównaj muzykę immanentną z muzyką transcendentną 
 
Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposób wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń  powinien: 

1)

 

zapoznać się z materiałem nauczania i literaturą 

2)

 

zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia, 

3)

 

obejrzeć  dowolny  film  muzyczny  i  wychwycić  fragmenty  muzyki  immanentnej  oraz 
transcendentnej,  

4)

 

zaplanować proces produkcji obu warstw dźwiękowych 

5)

 

zapisać wnioski i zaprezentować efekty wykonanej pracy. 
 
Zalecane metody nauczania – uczenia się:  

−

 

ć

wiczenia przedmiotowe. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

arkusze papieru,  

–

 

przybory do pisania, 

–

 

komputer z dostępem do Internetu, 

–

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 
Ćwiczenie 2 

Zorganizuj  wyjazd  na  plan  filmowy.  Przyjrzyj  się  całemu  procesowi  nagrywania  zdjęć        

i  dźwięku.  Dowiedz  się  dokładnie,  kto  co  wykonuje,  jak  wygląda  przygotowanie  sprzętu 
dźwiękowego i niezbędnych materiałów związanych z realizacją dźwięku.  

 
Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposób wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

zorganizować wyjazd z ekipą filmową, 

2)

 

przyjrzeć się uŜywanemu sprzętowi i sposobom jego obsługi, 

3)

 

zwrócić uwagę na sposób rozstawienia sprzętu, 

4)

 

zapoznać się z podziałem zadań wśród członków ekipy filmowej, 

5)

 

sporządzić pisemną i fotograficzną dokumentację z pobytu na planie filmowym. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

12 

Zalecane metody nauczania – uczenia się:  

−

 

ć

wiczenia praktyczne. 

 
Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

plan filmowy, 

–

 

arkusz papieru, 

–

 

dyktafon, 

–

 

aparat fotograficzny 

–

 

przybory do pisania. 
 

Ćwiczenie 3 

Wykonaj nagranie obrazu i dźwięku. 
 
Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposób wykonania. 

 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń  powinien: 

1)

 

zapoznać się z materiałem nauczania i literaturą 

2)

 

przygotować kamerę filmową, mikrofony, elementy oświetlenia 

3)

 

skonfigurować i ustawić sprzęt, 

4)

 

zaproponować kolegom, by odegrali krótką scenkę z dialogami, 

5)

 

 wykonać nagranie, 

6)

 

 zaprezentować wyniki pracy. 

 
Zalecane metody nauczania – uczenia się:  

−

 

InstruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 
 
Ś

rodki dydaktyczne: 

–

 

kamera filmowa, 

–

 

mikrofon z tyczką,  

–

 

słuchawki, 

–

 

przewody do połączenia urządzeń, 

–

 

klaps, 

–

 

taśma filmowa, 

–

 

instrukcje urządzeń,  

–

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 

Ćwiczenie 4 

Opisz zawartość ścieŜki dźwiękowej wybranego filmu oraz metody realizacji dźwięku.  
 
Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposób wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 

 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

13 

Uczeń powinien: 

1)

 

zapoznać się z materiałem nauczania i literaturą, 

2)

 

obejrzeć  dowolny  film  próbując  „wychwycić”  poszczególne  warstwy  ścieŜki 
dźwiękowej, 

3)

 

opisać  poszczególne  warstwy  ścieŜki  dźwiękowej  i  dla  kaŜdej  z  nich  zaproponować 
proces produkcji, 

4)

 

zaprezentować wyniki pracy. 

 

Zalecane metody nauczania – uczenia się:  

−

 

ć

wiczenia przedmiotowe. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

odtwarzacz DVD, 

−

 

płyta z nagranym filmem, 

−

 

arkusze papieru,  

−

 

przybory do pisania, 

−

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 
 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

14 

5.2.

 

Produkcja fabularnego filmu kinowego 

 

5.2.1. Ćwiczenia    
 

Ćwiczenie 1 

Przeanalizuj scenariusz filmu fabularnego. Sporządź budŜet i terminarz prac związanych 

z udźwiękowieniem filmu.  

 
Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)

 

zapoznać się ze scenariuszem filmu fabularnego, 

2)

 

dokonać wyboru optymalnego rodzaju sprzętu, 

3)

 

sporządź kosztorys i terminarz, 

4)

 

przedstaw wyniki pracy. 

 
Zalecane metody nauczania – uczenia się:  

−

 

instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

scenariusz filmu fabularnego, 

−

 

arkusze papieru formatu A4, 

−

 

przybory do pisania. 

 

Ćwiczenie 2 

Dobierz podstawowy zestaw sprzętu dźwiękowego, który naleŜy zabrać na plan filmowy? 
 
Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposób wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)    zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia, 
2)    zaplanować tok postępowania, 
1)

 

 skompletować sprzęt, 

2)

 

 zapisać wnioski i zaprezentować efekty wykonanej pracy. 

 
Zalecane metody nauczania – uczenia się:  

−

 

ć

wiczenia przedmiotowe. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

arkusze papieru,  

−

 

przybory do pisania, 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

15 

−

 

komputer z dostępem do Internetu, 

−

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 

 
Ćwiczenie 3 

Nagraj ścieŜkę dźwiękową dla fragmentu dowolnego filmu. 
 
Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposób wykonania. 

 
Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)    zapoznać się z materiałem nauczania i literaturą, 
2)    wybrać fragment dowolnego filmu nagranego na płycie DVD, 
3)    spisać dialogi, 
4)    odtworzyć film bez dźwięku, 
5)    zaplanować warstwy tła dźwiękowego, 
6)    samodzielnie (we współpracy z kolegami z grupy) nagrać dialogi,  
7)    nagrać efekty tworzące tło. 

 
Zalecane metody nauczania – uczenia się:  

−

 

instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

odtwarzacz DVD i telewizor, 

−

 

magnetofon cyfrowy z mikrofonem, 

−

 

komputer z programem do obróbki dźwięku. 
  

Ćwiczenie 4 

Opisz harmonogram zadań w postprodukcji filmu fabularnego kinowego uwzględniając 

najpierw montaŜ obrazu, a potem udźwiękowienie.  

 
Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 
 
Uczeń powinien: 

1)    zgromadzić materiały i przybory potrzebne do wykonania ćwiczenia, 
2)    zaplanować tok postępowania, 
3)    zapisać wnioski i zaprezentować efekty wykonanej pracy. 

 
Zalecane metody nauczania – uczenia się:  

−

 

ć

wiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

arkusze papieru,  

−

 

przybory do pisania, 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

16 

−

 

komputer z dostępem do Internetu, 

−

 

literatura zgodna z punktem 7 poradnika. 
 

Ćwiczenie 5 

Zrealizuj synchronizację dźwięku z obrazem. 
 
Wskazówki do realizacji: 
Przed  przystąpieniem  do  realizacji  ćwiczenia  nauczyciel  powinien  omówić  jego  zakres  

i sposób wykonania. 
 

Sposób wykonania ćwiczenia 

 

Uczeń powinien: 

1)   zorganizować stanowisko pracy do wykonania ćwiczenia, 
2)   zapoznać się z instrukcją obsługi urządzeń niezbędnych do realizacji ćwiczenia, 
3)   zapoznać się z instrukcją postępowania przy synchronizacji dźwięku, 
4)    połączyć magnetowid z odbiornikiem telewizyjnym i dodatkowym źródłem sygnału    
       fonicznego (np. odtwarzaczem CD lub drugim magnetowidem), 
5)

 

wykonać synchronizację dźwięku zgodnie z instrukcją, 

6)

 

sprawdzić poprawność zapisu nagranych fragmentów dźwiękowych w danym fragmencie 
filmowym. 
 

Zalecane metody nauczania – uczenia się:  

−

 

instruktaŜ, ćwiczenia praktyczne. 

 

Ś

rodki dydaktyczne: 

−

 

magnetowid, 

−

 

ź

ródło sygnału audio, np. odtwarzacz CD, drugi magnetowid 

−

 

instrukcją obsługi magnetowidu i źródła sygnału audio, 

−

 

kasety VHS lub S-VHS z nagraniami audiowizualnymi, 

−

 

odbiornik TV wyposaŜony w gniazdo antenowe, gniazdo S-Video, SCART, 

−

 

przewody umoŜliwiające podłączenie odbiornika TV z magnetowidem oraz magnetowidu 
ze źródłem sygnału audio. 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

17 

6. EWALUACJA OSIĄGNIĘĆ UCZNIA

  

 

 

Przykłady narzędzi pomiaru dydaktycznego    

 

Test  pisemny  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Nagrywanie 
i obróbka warstwy dźwiękowej filmów”    

 

 

 

 

 

Test składa się z 22 zadań, z których: 

−

 

zadania 1, 2, 3, 5, 6, 8, 9, 11,12, 14, 17, 18, 19, 21, 22 są z poziomu podstawowego, 

−

 

zadania 4, 7, 10, 13, 15, 16, 20,  są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt  

 

 

 

 

 

 

 
Za  kaŜdą  prawidłową  odpowiedź  uczeń  otrzymuje  1  punkt.  Za  złą  odpowiedź  lub  jej  brak 
uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

−

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10  zadań z poziomu podstawowego,

 

−

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13  zadań z poziomu podstawowego,  

−

 

dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  14  zadań  z  poziomu  podstawowego  w  tym  co 
najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, 

−

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  17  zadań  z  poziomu  podstawowego co 
najmniej  4 z poziomu ponadpodstawowego.   

 

 

 

 

 

 
 
Plan testu

 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny  

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1 

Podać, kiedy powstał pierwszy polski film 
mówiony 

A 

P 

c 

2 

Podać kto po raz pierwszy zapisał dźwięk na 
taśmie optycznej 

A 

P 

b 

3 

Nazwać wykonanie wersji językowych 

A 

P 

b 

4 

Określić warstwy składające się na ścieŜkę 
dźwiękową 

C 

PP 

d 

5 

Nazwać monolog wewnętrzny, czyli myśl 
bohatera przekazywana przez mowę  

A 

P 

a 

6 

Nazwać dźwiękowe efekty punktowe 
nierozerwalnie związane z obrazem  

A 

P 

d 

7 

Określić muzykę transcendentną  

C 

PP 

a 

8 

Nazwać kompletny dźwięk do filmu 

A 

P 

c 

9 

Nazwać  komplet  dźwięków  zrozumiałych       
w danym języku 

A 

P 

b 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

18 

10 

Określić o czym naleŜy pamiętać 
przygotowując obraz dla potrzeb 
udźwiękowienia 

C 

PP 

a 

11 

Podać zadania operatora dźwięku i jego ekipy 
na planie 

B 

P 

c 

12 

Nazwać wszelkie przepisywania materiałów    
z nośnika na nośnik 

A 

P 

a 

13 

Podać specjalne programy do nagrań 
postsynchronowych 

C 

PP 

d 

14  Podać nazwę plików komputerowych  

A 

P 

c 

15  Podać zadaniem montaŜysty dźwięku  

C 

PP 

c 

16 

Określić  ilość  śladów  zawierających  dialogi      
i gwary w filmie 

C 

PP 

d 

17 

Podać gdzie odbywa się nagranie efektów 
synchronicznych 

B 

P 

b 

18 

Określić efekty synchroniczne do typowego 
filmu kinowego w systemie Dolby 

B 

P 

b 

19 

Nazwać efekty dźwiękowe niesynchroniczne 
w stosunku do obrazu 

B 

P 

b 

20  Określić rozdzielczość nagrania muzyki 

C 

PP 

a 

21 

Podać 

najczęściej 

stosowany 

obecnie               

w  studiach  postprodukcyjnych  sprzęt    dla 
obrazu  

A 

P 

a 

22  Podać co nazywamy zakładkami 

A 

P 

d 

 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

19 

Przebieg testowania 

 
INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA    

 

 

 

 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem,  co  najmniej 
jednotygodniowym. 

2.

 

Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 

3.

 

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania testu. 

4.

 

Przed rozpoczęciem rozwiązywania testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 

5.

 

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij ewentualne wątpliwości. 

6.

 

Nie przekraczaj przeznaczonego czasu na rozwiązanie zadań. 
 

INSTRUKCJA DLA UCZNIA 

1.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

2.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

3.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

4.

 

Test  pisemny  zawiera  22  zadania  czterokrotnego  wyboru  i  sprawdza  Twoją  wiedzę 
i umiejętności z zakresu nagrywania i obróbki dźwięku w produkcji filmowej. 

5.

 

Odpowiedzi udzielaj na KARCIE ODPOWIEDZI. 

6.

 

Dla kaŜdego zadania podane są cztery moŜliwe odpowiedzi: a, b, c, d. 

7.

 

Tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.  

8.

 

Pracuj samodzielnie. 

9.

 

Na rozwiązanie testu masz 45 minut, od momentu przekazania instrukcji i zadań. 
 

Powodzenia 

 

Materiały dla ucznia:  

 

 

 

 

 

 

 

 

  

−

 

instrukcja, 

−

 

zestaw zadań testowych, 

−

 

karta odpowiedzi. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

20 

ZESTAW ZADAŃ TESTOWYCH 

1. Pierwszy polski film mówiony powstał w 
a.   1910r. 
b.   1955r. 
c.   1930r. 
d.   1939r. 

 

2. Po raz pierwszy zapisał dźwięk na taśmie optycznej  
a.   Polak. 
b.   Francuz. 
c.   Anglik. 
d.   Niemiec. 

 

3. Wykonanie wersji językowych to 
a.    udźwiękowienie. 
b.    dubbing. 
c.    efekt uboczny. 
d.    efekt synchroniczny. 

 

4. Na ścieŜkę dźwiękową składają się warstwy 
a.   dialogów, gwar. 
b.   dialogów, efekty boczne. 
c.    informacyjna, dialogów, teksty piosenek. 
d.   informacyjna, dźwięków uzupełniających, muzyczna. 

 

5. Monolog wewnętrzny, czyli myśl bohatera przekazywana przez mowę nazywamy  
a.   dialogiem. 
b.  gwarą. 
c.   efektem kreacyjnym. 
d.   efektem bocznym. 

 

6.   Dźwiękowe efekty punktowe nierozerwalnie związane z obrazem to 
a.   efekty boczne. 
b.   efekty kreacyjne. 
c.   efekty korekcyjne. 
d.   efekty synchroniczne. 

 

7.   Muzyką transcendentną jest przede wszystkim  
a.   muzyka ilustracyjna albo podkładowa. 
b.   gra na fortepianie. 
c.   śpiew. 
d.   muzyka imanentna.. 

 

8.    Kompletny dźwięk do filmu nazywamy 
a.   OK. 
b.   KD. 
c.   RR. 
d.   MR. 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

21 

9.    Komplet dźwięków zrozumiałych w danym języku nazywamy 
a.   tonem dźwiękowym. 
b.   tonem międzynarodowym. 
c.   warstwą międzynarodową. 
d.  dźwiękiem międzynarodowym. 

 

10.   Przygotowując obraz dla potrzeb udźwiękowienia naleŜy pamiętać 
a.   Ŝe musi być zapisany z prędkością jaką film będzie odtwarzany. 
b.   sprawdzić kopie kontrolne. 
c.   podciąć obraz. 
d.  podzielić film na akta. 

 

11.   Zadaniem operatora dźwięku i jego ekipy na planie jest  
a.    zarejestrowanie efektów specjalnych. 
b.    zarejestrowanie dźwięków. 
c.    przede wszystkim zarejestrowanie dialogów w najlepszej jakości. 
d.    przygotowanie trików. 

 

12.   Wszelkie przepisywania materiałów z nośnika na nośnik nazywamy 
a.    transferami. 
b.    montaŜem. 
c.    dubbingiem. 
d.    postprodukcją. 

 

13.   Specjalne programy do nagrań postsynchronowych to 
a.    SDR. 
b.    RCA. 
c.    DRA. 
d.   ADR. 

 

14.      Najczęściej    dźwięk  zmontowany  z  obrazem  montaŜownia  dźwięku  moŜe  otrzymać        
w  postaci plików komputerowych 
a.   ADR. 
b.   MBS. 
c.   OMF. 
d.   DRA. 
 
15.   Zadaniem montaŜysty dźwięku jest 
a.   ułoŜenie dźwięków. 
b.   dopasowanie dźwięków. 
c.   wycięcie dźwięków przeszkadzających. 
d.   dopasowanie obrazu. 
 
16.    Śladów zawierających dialogi i gwary jest w filmie 
a.   osiemnaście. 
b.   piętnaście. 
c.   więcej niŜ dziesięć. 
d.   nie więcej niŜ osiem. 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

22 

17.    Nagranie efektów synchronicznych odbywa się 
a.   w dwóch pomieszczeniach. 
b.   w specjalnie wyposaŜonym studio. 
c.    na otwartej przestrzeni. 
d.   przy wykorzystaniu dwóch mikrofonów. 
 
18.    Efekty synchroniczne do typowego filmu kinowego w systemie Dolby mieszczą się 
a.   na jednym śladzie. 
b.   na czterech do sześciu śladów. 
c.   na więcej niŜ dziesięciu śladach. 
d.   na ośmiu śladach. 
 
19.   Efekty dźwiękowe niesynchroniczne w stosunku do obrazu to 
a.   efekty synchroniczne. 
b.   efekty boczne. 
c.   efekty specjalne. 
d.   efekty dźwięku. 
 
20. Nagrania muzyki ze względu na ich róŜnorodne przeznaczenie najczęściej wykonywania 
są z próbkowaniem 44, 1 kHz i rozdzielczością 
a.   24 bity. 
b.   14 bitów. 
c.   8 bitów. 
d.   32 bity. 
 
21.  Najczęściej  stosowany  obecnie  w  studiach  postprodukcyjnych  sprzęt    dla  obrazu  to 
systemy 
a.   AVID. 
b.   SDDS. 
c.   AWES. 
d.   RSTR. 
 
22.    Zakładkami nazywane są 
a.   efekty specjalne. 
b.   ścieŜki dźwiękowe. 
c.    efekty synchroniczne. 
d.  początkowe  fragmenty  dźwięku  w  danym  akcie,  które  przenoszone  są  do  aktu 

poprzedniego. 

 
 
 

 

 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

23 

KARTA ODPOWIEDZI 

 

Imię i nazwisko......................................................................................................................... 

 

Nagrywanie i obróbka warstwy dźwiękowej filmów 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź 

Nr 

zadania 

Odpowiedzi 

Punkty 

1. 

a 

b 

c 

d 

 

2. 

a 

b 

c 

d 

 

3. 

a 

b 

c 

d 

 

4. 

a 

b 

c 

d 

 

5. 

a 

b 

c 

d 

 

6. 

a 

b 

c 

d 

 

7. 

a 

b 

c 

d 

 

8. 

a 

b 

c 

d 

 

9. 

a 

b 

c 

d 

 

10. 

a 

b 

c 

d 

 

11. 

a 

b 

c 

d 

 

12. 

a 

b 

c 

d 

 

13. 

a 

b 

c 

d 

 

14. 

a 

b 

c 

d 

 

15. 

a 

b 

c 

d 

 

16. 

a 

b 

c 

d 

 

17. 

a 

b 

c 

d 

 

18. 

a 

b 

c 

d 

 

19. 

a 

b 

c 

d 

 

20. 

a 

b 

c 

d 

 

21. 

a 

b 

c 

d 

 

22. 

a 

b 

c 

d 

 

Razem:   

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

24 

Test 2 
Test  pisemny  dwustopniowy  do  jednostki  modułowej  „Nagrywanie 
i obróbka warstwy dźwiękowej filmów”    

 

 

 

 

 

 

Test składa się z 22 zadań, z których: 

−

 

zadania 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9, 10, 12, 16, 18, 19, 20,  są z poziomu podstawowego, 

−

 

zadania 11, 13, 14, 15, 17, 21, 22 są z poziomu ponadpodstawowego. 

 

Punktacja zadań: 0 lub 1 punkt  

 

 

 

 

 

 

 
Za  kaŜdą  prawidłową  odpowiedź  uczeń  otrzymuje  1  punkt.  Za  złą  odpowiedź  lub  jej  brak 
uczeń otrzymuje 0 punktów. 

 

Proponuje  się  następujące  normy  wymagań  –  uczeń  otrzyma  następujące 
oceny szkolne: 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

−

 

dopuszczający – za rozwiązanie co najmniej 10  zadań z poziomu podstawowego,

 

−

 

dostateczny – za rozwiązanie co najmniej 13  zadań z poziomu podstawowego,  

−

 

dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  14  zadań  z  poziomu  podstawowego  w  tym  co 
najmniej 2 z poziomu ponadpodstawowego, 

−

 

bardzo  dobry  –  za  rozwiązanie  co  najmniej  17  zadań  z  poziomu  podstawowego co 
najmniej  4 z poziomu ponadpodstawowego.   

 

 

 

 

 

 

Plan testu

 

Nr 

zad. 

Cel operacyjny  

(mierzone osiągnięcia ucznia) 

Kategoria 

celu 

Poziom 

wymagań 

Poprawna 

odpowiedź 

1 

Podać, kiedy zapisano dźwięk na taśmie 
optycznej 

A 

P 

a 

2 

Podać nazwę pierwszego polskiego filmu 
mówionego 

A 

P 

b 

3 

Nazwać zestaw warstw dźwiękowych 

A 

P 

b 

4 

Podać kiedy zbudowano pierwszy stół 
montaŜowy do synchronicznego montaŜu 
obrazu i dźwięku  

A 

P 

a 

5 

Określić warstwę informacyjną dźwięku 

B 

P 

b 

6 

Określić warstw dźwięku 

B 

P 

c 

7 

Wskazać warstwę muzyczną ścieŜki 
dźwiękowej 

B 

P 

d 

8 

Podać  nazwę  tekstu  wypowiadanego  poza 
kadrem  

A 

P 

d 

9 

Nazwać głos lektora poza kadrem 

A 

P 

a 

10 

Podać 

efekty 

punktowe 

nierozerwalnie 

związane z obrazem  

A 

P 

a 

11  Zdefiniować pojęcie Re – recording 

C 

PP 

b 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

25 

12 

Nazwać  komplet  dźwięków  zrozumiałych      
w kaŜdym języku  

A 

P 

b 

13 

Podać nazwę dźwięku, który powstaje przed 
zdjęciami 

C 

PP 

c 

14 

Określ 

nagranie 

wykonane 

na 

planie 

zdjęciowym 

nie 

przeznaczone 

do 

wykorzystania w filmie  

C 

PP 

d 

15 

Podać  popularne  określenie  pracy  na  planie 
filmowym w wyniku, której zarejestrowano  
zarówno obraz jak i dźwięk  

C 

PP 

c 

16 

Nazwać wszystkie nagrania wykonywane 
niezaleŜnie od rejestracji obrazu 

B 

P 

a 

17 

Nazwać okres po zakończeniu montaŜu obrazu 
mający doprowadzić do powstania jednolitej  
ś

cieŜki dźwiękowej filmu  

C 

PP 

b 

18  Podać szczególny elementem udźwiękowienia  

A 

P 

a 

19  Podać stałe koszty udźwiękowienia  

A 

P 

c 

20 

Nazwać 

odpowiednie 

usytuowanie 

mikrofonów  w  trakcie  nagrań,  bez  względu, 
czy są ruchome, czy nie  

A 

P 

a 

21 

Określić kiedy moŜe rozpocząć się montaŜ 
obrazu 

C 

PP 

c 

22 

Nazwać  czynności  prowadzące  do  zamknięcia 
i  zatwierdzenia  obrazu  filmu  poprzez  reŜysera 
lub producenta  

C 

PP 

d 

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

26 

Przebieg testowania  

 

 

 

 

  

 
INSTRUKCJA DLA NAUCZYCIELA    

 

 

 

 

 

 

1.

 

Ustal  z  uczniami  termin  przeprowadzenia  sprawdzianu  z  wyprzedzeniem,  co  najmniej 
jednotygodniowym. 

2.

 

Przygotuj odpowiednią liczbę testów. 

3.

 

Zapewnij samodzielność podczas rozwiązywania testu. 

4.

 

Przed rozpoczęciem rozwiązywania testu przeczytaj uczniom instrukcję dla ucznia. 

5.

 

Zapytaj, czy uczniowie wszystko zrozumieli. Wyjaśnij ewentualne wątpliwości. 

6.

 

Nie przekraczaj przeznaczonego czasu na rozwiązanie zadań. 
 

INSTRUKCJA DLA UCZNIA 

10.

 

Przeczytaj uwaŜnie instrukcję. 

11.

 

Podpisz imieniem i nazwiskiem kartę odpowiedzi. 

12.

 

Zapoznaj się z zestawem zadań testowych. 

13.

 

Test  pisemny  zawiera  22  zadania  czterokrotnego  wyboru  i  sprawdza  Twoją  wiedzę 
i umiejętności z zakresu nagrywania i obróbki dźwięku w produkcji filmowej. 

14.

 

Odpowiedzi udzielaj na KARCIE ODPOWIEDZI. 

15.

 

Dla kaŜdego zadania podane są cztery moŜliwe odpowiedzi: a, b, c, d. 

16.

 

Tylko jedna odpowiedź jest prawidłowa.  

17.

 

Pracuj samodzielnie. 

18.

 

Na rozwiązanie testu masz 45 minut, od momentu przekazania instrukcji i zadań. 
 

Powodzenia! 

 

Materiały dla ucznia:  

 

 

 

 

 

 

 

 

  

−

 

instrukcja, 

−

 

zestaw zadań testowych, 

−

 

karta odpowiedzi. 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

27 

ZESTAW ZADAŃ  TESTOWYCH 

1. Po raz pierwszy zapisano dźwięk na taśmie optycznej w 
a.   1904r. 
b.   1924r. 
c.    1939r. 
d.   1899r. 

 

2. Pierwszy polski film „mówiony” to 
a.   Zemsta. 
b.   Moralność pani Dulskiej. 
c.   Balladyna. 
d.   Ogniem i mieczem. 

 

3. Zestaw warstw dźwiękowych obecnych w kaŜdym filmie popularnie nazywamy 
a.   optycznym zapisem. 
b.   ścieŜką dźwiękową. 
c.   synchronizacją. 
d.   efektami specjalnymi. 
 
4. Pierwszy stół montaŜowy do synchronicznego montaŜu obrazu i dźwięku zbudowano w 
a.  1930r. 
b.  1939r. 
c.  1946r. 
d.  1953r . 

 

5. Warstwa informacyjna to  
a.   efekty synchroniczne, teksty piosenek, dialogi. 
b.   dialogi, teksty piosenek, gwary. 
c.   efekty kreacyjne, efekty boczne. 
d.   muzyka immanentna, teksty piosenek, dialogi. 

 

6.   Warstwa muzyczna  ścieŜki dźwiękowej to 
a.   muzyka immanentna, muzyka transcendentna, teksty piosenek. 
b.   gwary, muzyka immanentna, muzyka transcendentna. 
c.   muzyka immanentna, muzyka transcendentna. 
d.   dialogi, muzyka immanentna, muzyka transcendentna. 

 

7.   Warstwa dźwięków uzupełniających to 
a.   efekty kreacyjne, muzyka ilustracyjna. 
b.   muzyka immanentna, efekty specjalne. 
c.   muzyka transcendentna, efekty boczne. 
d.   efekty synchroniczne, efekty boczne, tła i atmosfery. 

 

8.    Teksty wypowiadane poza kadrem nazywamy 
a.   efektem bocznym. 
b.   efektem kreacyjnym. 
c.   voice over. 
d.   off`em. 

 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

28 

9.    Głos lektora poza kadrem to tzw.  
a.   voice over. 
b.   off. 
c.   dialogue. 
d.   foley. 

 

10.   Efekty punktowe nierozerwalnie związane z obrazem to 
a.   efekty synchroniczne. 
b.   efekty boczne. 
c.   efekty korekcyjne. 
d.   efekty kreacyjne. 

 

11.   Re – recording jest to 
a.    dźwięk do filmu. 
b.    kompletny dźwięk do filmu. 
c.    czułość na dźwięk. 
d.    czułość na dźwięki o tej samej głośności. 

 

12.   Komplet dźwięków zrozumiałych w kaŜdym języku nazywamy 
a.    OK. 
b.    TM. 
c.     KJ. 
d.     KD. 

 

13.   Dźwięk , który powstaje przed zdjęciami nazywamy 
a.   efektem specjalnym. 
b.   sound design. 
c.   playbackiem. 
d.   efektem niesynchronicznym. 
 
14.   Nagranie wykonane na planie zdjęciowym nie przeznaczone do wykorzystania w filmie  
        nazywamy 
a.   zestawieniem synchronicznym. 
b.   playbackiem. 
c.   płaskim nagraniem. 
d.   pilotem. 
 
15.    Popularne  określenie  pracy  na  planie  filmowym  w  wyniku,  której  zarejestrowano 
zarówno obraz jak i dźwięk nazywamy popularnie 
a.   „100”. 
b.   „50%”. 
c.   „100%”. 
d.   „99%”. 
 
16.    Wszystkie nagrania wykonywane niezaleŜnie od rejestracji obrazu to 
a.   nagrania „na płasko”. 
b.   „100%”. 
c.   nagrania płaskie. 
d.   „100”. 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

29 

17.  Okres  po  zakończeniu  montaŜu  obrazu  mający  doprowadzić  do  powstania  jednolitej 
ś

cieŜki dźwiękowej filmu nazywamy 

a.   synchronizacją dźwięku. 
b.   udźwiękowieniem. 
c.   synchronizacją obrazu. 
d.   rejestracją dźwięku. 
 
18.    Szczególnym elementem udźwiękowienia jest 
a.   nagranie postsynchronów. 
b.   nagranie muzyki. 
c.   zarejestrowanie zdjęć. 
d.   zarejestrowanie dźwięku. 
 
19.   Stałe koszty udźwiękowienia to  
a.   zgranie, licencja. 
b.   udźwiękowienie. 
c.   negatyw tonu, licencja i konsultant Dolby. 
d.   udźwiękowienie, zgranie. 
 
20.  Odpowiednie usytuowanie mikrofonów w trakcie nagrań, bez względu, czy są ruchome, 
czy nie nazywamy 
a.   mikrofonizacją. 
b.   radiowęzłem. 
c.   kierunkowością. 
d.   mikrofonowaniem. 
 
21.    MontaŜ obrazu moŜe rozpocząć się 
a.   przed zdjęciami, 
b.   po udźwiękowieniu, 
c.   w trakcie zdjęć lub po zakończeni zdjęć, 
d.   przed zdjęciami lub w trakcie zdjęć. 
 
22.  Czynności prowadzące do zamknięcia i zatwierdzenia obrazu filmu poprzez reŜysera lub  
producenta to 
a.   przygotowanie trików, 
b.   ścięcie negatywu, 
c.   podzielenie filmu na akty, 
d.   ostateczne cięcie. 
 

 

 
 
 
 
 
 
 
 
 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

30 

KARTA ODPOWIEDZI 

 
 

Imię i nazwisko ......................................................................................................................... 

 

Nagrywanie i obróbka warstwy dźwiękowej filmów 

 
Zakreśl poprawną odpowiedź 

Nr 

zadania 

Odpowiedzi 

Punkty 

1. 

a 

b 

c 

d 

 

2. 

a 

b 

c 

d 

 

3. 

a 

b 

c 

d 

 

4. 

a 

b 

c 

d 

 

5. 

a 

b 

c 

d 

 

6. 

a 

b 

c 

d 

 

7. 

a 

b 

c 

d 

 

8. 

a 

b 

c 

d 

 

9. 

a 

b 

c 

d 

 

10. 

a 

b 

c 

d 

 

11. 

a 

b 

c 

d 

 

12. 

a 

b 

c 

d 

 

13. 

a 

b 

c 

d 

 

14. 

a 

b 

c 

d 

 

15. 

a 

b 

c 

d 

 

16. 

a 

b 

c 

d 

 

17. 

a 

b 

c 

d 

 

18. 

a 

b 

c 

d 

 

19. 

a 

b 

c 

d 

 

20. 

a 

b 

c 

d 

 

21. 

a 

b 

c 

d 

 

22. 

a 

b 

c 

d 

 

Razem:   

 

„Projekt współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego” 

31 

7. LITERATURA 

 

1.

 

Abel J. i Glass I.: Radio An Illustrated Guide. WBEZ Alliance Inc. 1999 

2.

 

Body  A.:  Dziennikarstwo  radiowo  –  telewizyjne.  Techniki  tworzenia  programów 
informacyjnych. Wydawnictwo Uniwersytetu Jagiellońskiego, Kraków 2006 

3.

 

Butrym  W.:  Dźwięk  cyfrowy  Systemy  wielokanałowe.  Wydawnictwo  Komunikacji            
i Łączności, Warszawa 2002 

4.

 

CzyŜewski  M.:  Poradnik  filmowca  amatora.  Wydawnictwo  Ministerstwa  Obrony 
Narodowej, Warszawa 1983 

5.

 

Geisler J.: Techniczne problemy nagrań muzycznych. WKŁ, Warszawa 1979 

6.

 

Kingdon T.: Sztuka reŜyserii filmowej. Wydawnictwo Wojciech Marzec, Warszawa 2007 

7.

 

Kirk P.: Digital Audio. Wydawnictwo Helion, Gliwice 2007 

8.

 

Korbecki M.: Komputerowe przetwarzanie dźwięku. Wydawnictwo MIKOM, Warszawa 
1999 

9.

 

Lasocki J.: Podstawowe wiadomości z nauki o muzyce. PWM, Kraków 1999 

10.

 

Madurski  Ł.  I  Świerk  G.:  Podstawy  Multimedia  Obróbka  dźwięku  i  filmów. 
Wydawnictwo Helion, Gliwice 2004 

11.

 

Murch  W.:  W  mgnieniu  oka  Sztuka  montaŜu  filmowego.  Wydawnictwo  Wojciech 
Marzec, Warszawa 2006 

12.

 

Pijanowski  L.:  Małe  abecadło  filmu  i  telewizji.  Wydawnictwo  Artystyczne  i  Filmowe, 
Warszawa 1973 

13.

 

Przedpełska  –  Bieniek  M.:  Dźwięk  w  filmie.  Agencja  Producentów  filmowych, 
Warszawa 2006 

14.

 

Puzyna  Cz.:  Podstawowe  wiadomości  o  dźwiękach  i  ich  oddziaływanie  na  człowieka. 
Instytut Wydawniczy Związków Zawodowych, Warszawa 1985 

15.

 

Reiss J.: Mała historia muzyki. PWM, Kraków 1987 

16.

 

Schid.  W.  i  Pehle  T.:  Wideofilmowanie  Techniki  filmowania  Udźwiękowienie  MontaŜ. 
Muza S.A., Warszawa 1993 

17.

 

Stradomski  W.:  Realizujemy  film  amatorski.  Wydawnictwo  Centralnego  Ośrodka 
Metodyki Upowszechniania Kultury, Warszawa 1999 

18.

 

Zonn  L.:  O  montaŜu  w  filmie  dokumentalnym.  Centralny  Ośrodek  Metodyki 
Upowszechniania Kultury, Warszawa 1986 

19.

 

BBC Producers Guidelines. BBC – strony internetowe