40

w w w . e l e k t r o . i n f o . p l

n r 4 / 2 0 0 4

M

aszyny i urządzenia zasilane
energią elektryczną pracują

obecnie w każdych warunkach. Jed-
nak ich stosowanie musi gwaranto-
wać niezawodną pracę i nie może
wprowadzać dodatkowego zagroże-
nia dla życia lub zdrowia eksploatu-
jących je ludzi.

Z tych to powodów zawsze przed

zainstalowaniem nowego urządzenia
elektrycznego należy przeanalizować
warunki środowiskowe w miejscu
jego przyszłej pracy pod kątem:

temperatury powietrza oraz za-

kresu jej zmian;

wilgotności powietrza i zakresu

jej zmian;

zapylenia;
występowania agresywnych czyn-

ników;

występowania gazów lub cieczy

palnych;

wibracji.

Do środowisk narzucających jedne

z najgorszych warunków pracy dla
ludzi, a tym samym maszyn i urzą-
dzeń, należy środowisko podziem-
nych zakładów górniczych wydoby-
wających węgiel kamienny. W pod-
ziemiach kopalń można spotkać się
z następującymi uwarunkowaniami
środowiskowymi:

temperatura powietrza w otwar-

tych wyrobiskach może wyno-
sić od około 5˚C do 33˚C - zale-
ży ona głównie od głębokości za-
legania złoża, temperatury skał,
urobku oraz powietrza wpływa-
jącego i intensywności przewie-
trzania;

zakres zmian temperatur w okre-

sie rocznym i

dobowym –

w przodkach i szybach wydecho-
wych kopalń głębokich; przy du-
żej długości wyrobisk temperatu-
ra jest praktycznie stała i nieza-

leżna od wahań temperatury na
powierzchni;

wilgotność względna powietrza

kopalnianego może zmieniać się
w szerokich granicach, nawet w ra-
mach wyrobisk tej samej kopalni,
osiągając wartość 90-100% (oddzia-
ły i przodki wydobywcze, szyby
i chodniki wentylacyjne) i nie zale-
ży ona praktycznie od wilgotności
powietrza atmosferycznego, mają
zaś na nią wpływ głównie: ciśnie-
nie atmosferyczne, głębokość ko-
palni, ilość i temperatura wód pod-
ziemnych, prędkość i ilość przepły-
wającego powietrza;

zapylenie atmosfery w podzie-

miach kopalń waha się od kil-
ku do kilkudziesięciu mg masy
pyłu na m

3

objętości powietrza,

a w przodkach eksploatacyjnych
osiąga wartość kilkuset mg/m

3

–

jest to głównie pył węglowy, nie-
jednokrotnie z dużą domieszką
pyłu ze skał płonnych;

występowanie agresywnych

czynników – wody kopalniane
zawierają znaczne ilości soli kwa-
sów: solnego, siarkowego, węglo-
wego, krzemowego, azotowego,
oraz soli zasad z następujących
pierwiastków: sód, wapń, potas,
magnez, a przeciętną mineraliza-
cję większości wód kopalnianych
ocenia się na 3 do 8 g substancji
suchej na litr wody (w niektó-
rych kopalniach występują solan-
ki o zawartości substancji suchej

dochodzącej do 20g/dm

3

);

występowanie gazów lub cieczy

palnych – głównie metanu i ga-
zów pożarowych.

izolacja

Właściwy stan izolacji pracujących

maszyn i urządzeń elektrycznych jest
podstawowym parametrem gwaran-
tującym bezpieczeństwo użytkowa-
nia i niezawodność zasilania. Pogor-
szenie się jej stanu prowadzi nie-
uchronnie do powstania zagrożenia
dla ludzi i ciągłości prowadzenia pro-
cesów technologicznych, dlatego cią-
gła kontrola stanu izolacji dielektrycz-
nej jest niezmiernie ważnym aspek-
tem eksploatacji ruchowej. Izolacja
sieci i urządzeń elektroenergetycz-
nych nie jest niestety stała w okresie
ich eksploatacji i ulega ciągłym zmia-
nom. Dlatego im gorsze są warunki
środowiskowe w miejscu pracy, tym
intensywniejsze i trudniejsze są te
zmiany do przewidzenia.

Mają na to wpływ przede wszyst-

kim następujące czynniki:

elektryczne: przepięcia, przetęże-

nia zwarcia;

mechaniczne: ciała obce, wibra-

cje, zgniecenia i naprężenia;

środowiskowe: wilgotność, tem-

peratura, agresywne pary lub
gazy oraz zapylenie.
Pogarszanie się rezystancji izolacji

maszyn i urządzeń prowadzi zawsze
do zwiększenia zagrożenia rażenio-

wego, wybuchu lub pożaru z powo-
du przepływu prądów upływowych,
błędów w działaniu układów sterow-
niczych i sygnalizacyjnych.

przyrządy do pomiaru

rezystancji izolacji

Do pomiarów izolacji stosuje się

dwa podstawowe rodzaje mierni-
ków:

mierniki induktorowe (zwane

miernikami IMI);

mierniki elektroniczne (zwane

miernikami EMI).
Z kolei mierniki induktorowe ze

względu na rodzaj układu i ustroju
pomiarowego, dzieli się na:

mierniki ilorazowe (z pomiaro-

wym ustrojem ilorazowym mie-
rzącym rezystancję);

mierniki szeregowe (z pomiaro-

wym ustrojem szeregowym wy-
skalowanym w MW, a mierzącym
prąd płynący podczas wykonywa-
nia pomiaru).
Rezystancja izolacji zależna jest od

wielu czynników:

wilgotności;
temperatury;
wartości przyłożonego napięcia.

Wraz ze wzrostem temperatu-

ry i wilgotności, rezystancja izola-
cji maleje, zwłaszcza w temperatu-
rze powyżej 20˚C. ze wzrostem na-
pięcia pomiarowego również rezy-
stancja izolacji bardzo szybko male-
je, ustalając się na ogół przy napięciu
rzędu kilkuset woltów. Jeżeli przez
pewien czas utrzymywać się będzie
stałe napięcie, to prąd płynący przez
izolację nie będzie stały, lecz będzie
stopniowo malał, co oznacza, że rezy-
stancja izolacji będzie wzrastać pod-
czas pomiarów. Jest to spowodowa-
ne zmianami chemicznymi i fizycz-

warunki stosowania niektórych

przyrz

ądów pomiarowych

w górnictwie w

ęgla kamiennego

Grzegorz Loska, Ireneusz Zalewski

Napi

ęcie znamionowe (U) sieci

lub instalacji w [V]

Warto

ść rezystancji nastawczej w [kW]

cz

łon wyłączający

cz

łon blokujący

1

2

3

4

U £ 42

4

4

7

42 < U £ 127

4

4

15

127 < U £ 220

7

7

15

220 < U £ 500

15

15

25

500 < U £ 1000

30

30

50

Tab. 1

p r e z e n t a c j a

n r 4 / 2 0 0 4

41

w w w . e l e k t r o . i n f o . p l

nymi, jakie zachodzą w izolacji pod-
czas przepływu prądu pomiarowego
oraz faktem, że prąd pomiarowy, bę-
dący jednocześnie prądem ładowa-
nia układu pojemnościowego two-
rzonego przez żyły, pancerze i ekra-
ny przewodów, zanika stopniowo
podczas pomiaru. Odczytu wskazań
należy dokonywać po pewnym cza-
sie, gdy prąd ładowania zanika, i jest
to zwykle 60 s od chwili przyłożenia
napięcia pomiarowego.

Zależność rezystancji izolacji od

napięcia pomiarowego wymaga, aby
pomiar był wykonywany przy napię-
ciu zbliżonym do napięcia znamiono-
wego. Dlatego przyrządy do pomia-
rów rezystancji izolacji są budowane
o różnych napięciach pomiarowych,
dostosowanych do napięć znamiono-
wych sprawdzanych obwodów. Rysu-
nek 1 przedstawia, w jaki sposób re-
zystancja izolacji jest zależna od na-
pięcia pomiarowego.

Zmienna wartość rezystancji izo-

lacji sprawia, że nie jest zwykle wy-
magana duża dokładność pomiaru.
Uchyb w granicach 20-30% zmierzo-
nej wartości nie przeszkadza w pra-
widłowej ocenie stanu izolacji bada-
nej instalacji lub urządzenia.

ciągła kontrola stanu izolacji

w podziemiach kopalń

W górnictwie podziemnym, jako

niskonapięciowe sieci prądu prze-
miennego, stosuje się wyłącznie
układy sieciowe IT z urządzeniami
do ciągłej kontroli stanu izolacji.

Jako ochronę przy dotyku pośred-

nim stosuje się tutaj „system uzie-
miających przewodów ochronnych”,
składający się z uziomów lokalnych,
wykonywanych dla każdego większe-
go zgrupowania maszyn i urządzeń
elektrycznych połączonych ze sobą,
za pomocą wspólnej sieci przewo-
dów ochronnych. Wszystkie pod-
systemy przewodów ochronnych
łączą się następnie w ogólnokopal-
nianą sieć uziemiającą, w której są
co najmniej dwa uziomy centralne
o małej rezystancji uziemienia uzio-
mu. Szczegółowe wymagania doty-
czące SUPO są określone w normie
PN-G-42041:1997.

W sieciach tych stosuje się central-

ne urządzenia do stałej kontroli sta-
nu izolacji, zapewniające samoczyn-
ny ciągły pomiar rezystancji izolacji
całej sieci oraz wyłączenie napięcia

w przypadku nadmierneg pogorsze-
nia się stanu izolacji zasilanej sieci.

Oprócz centralnych zabezpieczeń

upływowych, są powszechnie stoso-
wane blokujące zabezpieczenia upły-
wowe, które działają na zasadzie po-
miaru rezystancji doziemnej odcinka
sieci lub instalacji wyłączonej spod
napięcia. W przypadku obniżenia się
stanu izolacji kontrolowanego frag-
mentu sieci nie pozwalają one na za-
łączenie napięcia roboczego.

Zasadę działania i współpracy

urządzeń: centralnego oraz odcin-
kowych do kontroli stanu izolacji
przedstawiono na rysunku 2.

Pomiar rezystancji izolacji przez

urządzenia do kontroli stanu izola-
cji (UKSI) odbywa się klasyczną me-
todą stałoprądową w układzie omo-
mierza zasilanego ze źródła prądu
stałego. Z reguły centralne zabez-
pieczenie kontroli stanu izolacji ma
przyłączony przekaźnik pomiarowy
do punktu środkowego (gwiazdowe-
go) transformatora, a odcinkowe wy-
korzystuje sztuczny punkt środkowy
sieci (np. uzyskany poprzez układ
diodowy lub dławikowy).

Aby zapewnić poprawną współ-

pracę centralnego i odcinkowego za-

bezpieczenia upływowego, rezystan-
cja zadziałania centralnego zabezpie-
czenia upływowego jest mniejsza od
odcinkowego. W przeciwnym razie
po wyłączeniu napięcia przez cen-
tralne zabezpieczenie upływowe
(wskutek obniżenia się stanu izolacji
R

izol

< R

wył

), blokujące zabezpieczenie

upływowe mogłoby dopuścić do za-
łączenia napięcia i ponownego jego
wyłączenia przez centralne. Powin-
na być zatem spełniona nierówność:
R

izol

< R

wył

< R

blok

.

Ze względu na zasięg działania za-

bezpieczeń upływowych, wyróżnia-
my zabezpieczenia centralne i odcin-
kowe. Są to urządzenia o działaniu
wyłączającym, blokującym lub blo-

kująco-wyłączającym, tzn. łączące
funkcje dwóch zabezpieczeń:

centralnego zabezpieczenia upły-

wowego – działającego na zasa-
dzie centralnego pomiaru rezy-
stancji izolacji doziemnej sieci
lub instalacji włączonej na napię-
cie robocze;

blokującego zabezpieczenia upły-

wowego - działającego na zasa-
dzie pomiaru rezystancji izolacji
doziemnej odcinka sieci lub in-
stalacji wyłączonej spod napięcia
roboczego.
Wartość rezystancji zadziałania za-

bezpieczeń upływowych o działaniu
blokującym lub/i wyłączającym zale-
ży od napięcia znamionowego sieci
lub instalacji, w której pracują, i zo-
stała podana w tabeli 1.

Obwód pomiarowy blokującego

zabezpieczenia upływowego powi-
nien dodatkowo spełniać następują-
ce wymagania:

dla napięcia źródła zasilania zabez-

pieczenia - warunki podane w ta-
beli 2;

wartość prądu w obwodzie po-

miarowym przy rezystancji
uszkodzenia równej zero - wa-
runki podane w tabeli 3;

wyjściowy obwód pomiarowy po-

Rys. 1 Zależność rezystancji izolacji od napięcia pomiarowego

Rodzaj napi

ęcia pomiarowego

Maksymalne napi

ęcie źródła zasilania [V]

przemienne (50 Hz)

42 (wartość skuteczna)

stałe

60

Tab. 2

Rodzaj pr

ądu pomiarowego

Maksymalna warto

ść prądu pomiarowego [mA]

przemienny (50 Hz)

6 (wartość skuteczna)

stały

10

Tab. 3

42

w w w . e l e k t r o . i n f o . p l

n r 4 / 2 0 0 4

winien być w wykonaniu iskrobez-
piecznym w przypadku zabudowa-
nia zabezpieczenia w urządzeniu
budowy przeciwwybuchowej.

procedura wykonywania

pomiarów wielkości

elektrycznych w podziemiach

kopalń

Procedura postępowania, przy

wykonywaniu pomiarów wielkości
elektrycznych w podziemnych wy-
robiskach kopalń węgla kamienne-
go, jest uzależniona od stopnia za-
grożenia wybuchem metanu. Wszyst-
kie wyrobiska w polach metanowych
dzielimy na pomieszczenia:

ze stopniem „a” niebezpieczeń-

stwa wybuchu, tj. takie, w któ-
rych nagromadzenie metanu
w powietrzu powyżej 0,5% jest
wykluczone;

ze stopniem „b” niebezpieczeń-

stwa wybuchu, tj. takie, w któ-
rych w normalnych warunkach
przewietrzania nagromadzenie
metanu w powietrzu powyżej 1%
jest wykluczone;

ze stopniem „c” niebezpieczeń-

stwa wybuchu, tj. takie, w któ-
rych nawet w normalnych wa-
runkach przewietrzania nagro-
madzenie metanu w powietrzu
może przekraczać 1%.

Do pomiarów w wyrobiskach ko-

palń niemetanowych i w wyrobi-
skach zaliczonych do stopnia „a”
niebezpieczeństwa wybuchu moż-
na stosować przyrządy budowy nor-
malnej, a w zaliczonych do stopnia
„b” lub „c” wolno stosować przyrzą-
dy budowy przeciwwybuchowej. Do-
puszcza się w pomieszczeniach zali-
czonych do stopnia „b” lub „c” sto-
sowanie przyrządów budowy nor-
malnej z zachowaniem następują-
cych warunków:

pomiary będą prowadzone zgod-

nie z instrukcją zatwierdzoną
przez kierownika zakładu górni-
czego;

o rozpoczęciu i zakończeniu po-

miarów powiadomiony będzie
dyspozytor zakładu górniczego;

pomiarów nie rozpoczyna się lub

przerywa się je, jeżeli stwierdzona
zostanie zawartość metanu powy-
żej 0,5%.
Sposób wykonywania pomiarów

rezystancji izolacji w podziemiach
kopalń i terminy ich przeprowadza-
nia ustala kierownik działu energo-
mechanicznego, jednak ich częstotli-
wość nie może być rzadsza niż:

w nowych instalacjach i po każ-

dej naprawie maszyny lub urzą-
dzenia – przed oddaniem do ru-
chu;

w maszynach i urządzeniach ru-

chomych, przewoźnych, przeno-
śnych i ręcznych – co pół roku;

dla pozostałych nie wymienionych

instalacji, maszyn i urządzeń – co
rok.
Nie jest wymagane dokonywa-

nie okresowych pomiarów kontrol-
nych rezystancji izolacji w tych ma-
szynach, urządzeniach i instalacjach,
które zostały wyposażone w urzą-
dzenia do samoczynnej kontroli re-
zystancji izolacji wyłączające zasila-
nie i blokujące załączenie zasilania
(w przypadkach, kiedy pomierzona
rezystancja izolacji jest niższa od
wartości określonych w tabeli 1).

Pomiary stanu izolacji urządzeń

elektrycznych należą do grupy po-
miarów i prób wykonywanych przy
użyciu specjalistycznej aparatu-
ry i urządzeń, które nie wyklucza-
ją możliwości wydostania się po-
tencjału i łuku elektrycznego na ze-
wnątrz kabla lub przewodu. Dlatego
też tego typu pomiary ogranicza się
do niezbędnego minimum. Decyzję
o ich podjęciu poprzedza się oględzi-
nami kabla lub przewodu oponowe-
go wzdłuż całej trasy jego zainstalo-
wania, a pomiary rozpoczęte przery-
wa się, jeżeli w miejscu ich wykony-
wania lub w dowolnym punkcie tra-
sy kabla lub mierzonego przewodu
oponowego stwierdzona zostanie za-
wartość metanu powyżej 0,5%.

W zakładach górniczych mających

pola metanowe jest wymagana zgo-
da kierownika ruchu zakładu górni-
czego na przeprowadzanie prac po-
miarowych, związanych z lokaliza-
cją uszkodzeń lub próbami napię-
ciowymi kabli:

zainstalowanych w szybach wy-

dechowych;

zainstalowanych w wyrobiskach

(pomieszczeniach) zaliczonych
do stopnia „b” lub „c” niebezpie-
czeństwa metanu;

zainstalowanych w szybach i wy-

robiskach przewietrzanych wen-
tylacją odrębną (lutniową).
Dla tych prac są ustalane do-

datkowe środki bezpieczeństwa
dostosowane do miejscowych wa-
runków, na podstawie oceny sta-
nu zagrożenia pożarowego, zagro-
żenia wybuchem metanu i pyłu
węglowego oraz zagrożeń wystę-
pujących przy prowadzeniu robót
strzałowych.

Zatem pomiary stanu izola-

cji wymagają ustalenia szczegóło-
wej i obostrzonej wieloma warun-
kami procedury organizacyjnej -
zwłaszcza w kopalniach metano-
wych, w pomieszczeniach zaliczo-
nych do stopnia „b” i „c” niebez-
pieczeństwa wybuchu metanu.

Częściowe zdjęcie obowiązku

wykonywania okresowych pomia-
rów rezystancji izolacji maszyn,
urządzeń i instalacji elektrycznej,
które zostały wyposażone w urzą-
dzenia do samoczynnej kontroli re-
zystancji izolacji wyłączające i blo-
kujące załączenie zasilania, wobec
niskiego napięcia pomiarowego (60
V DC lub 42 V AC) tego typu urzą-
dzeń może prowadzić do koniecz-
ności wykonania pomiarów izola-
cji klasycznymi miernikami (przy
przyłożonym napięciu pomiaro-
wym bliskim lub wyższym od na-
pięcia znamionowego).

Jest to szczególnie prawdopo-

dobne w przypadkach starych
układów izolacyjnych, dla któ-
rych występuje duża zależność
wyników pomiarów rezystancji
izolacji od przyłożonego napięcia
pomiarowego (rys.1).

Rys. 2 Zasada działania centralnego (wyłączającego) i odcinkowego (blokującego) zabezpieczenia upływowego w niskonapięciowej ko-

palnianej sieci IT

p r e z e n t a c j a

n r 4 / 2 0 0 4

43

w w w . e l e k t r o . i n f o . p l

cechy dobrego przyrządu

pomiarowego do stosowania

w ekstremalnych warunkach

środowiskowych

Jak już wspomniano - zwykle nie

jest wymagana duża dokładność po-
miaru rezystancji izolacji, a uchyb
w granicach 20-30% zmierzonej
wartości nie przeszkadza w prawi-
dłowej ocenie stanu izolacji bada-
nej instalacji lub urządzenia. Dla-
tego też przy pomiarach w ekstre-
malnych warunkach środowisko-
wych dobry przyrząd pomiarowy
powinien odznaczać się następu-
jącymi cechami:

mała, poręczna i zwarta obudowa;
ciągła gotowość do użytku;
futerał ochronny powinien

umożliwiać wykonanie pomia-
rów bez wyjmowania miernika;

zakres dopuszczalnych tempera-

tur otoczenia powinien wynosić
od -15˚C do +45˚C.
Takimi walorami odznaczają się

wszystkie induktorowe mierniki re-
zystancji izolacji zarówno logome-
tryczne (IMI-341 oraz IMI-33), jak
i szeregowe (IMI-413 B), oferowa-
ne przez P.W. ERA-GOST sp. z o.o.
– kontynuatora 75-letniej tradycji
w produkcji aparatury pomiarowo-
kontrolnej.

Wspólną cechą całej rodziny

tych przyrządów jest zestawienie
źródła prądu stałego, czyli prąd-
nicy prądu przemiennego napę-
dzanej ręcznie, współpracującej

z układem prostowniczym oraz
magnetoelektrycznego ustroju
pomiarowego.

mierniki ilorazowe

(logometryczne)

Są to mierniki o wskazaniach

niezależnych od napięcia zasilają-
cego. Wypadkowe odchylenie orga-
nu ruchomego zależy tylko od sto-
sunku prądów płynących w dwóch
skrzyżowanych pod pewnym ką-
tem i umieszczonych współosio-
wo względem siebie cewkach. Wy-
chylenie miernika zależy zatem od
wartości mierzonej rezystancji.

mierniki szeregowe

Są to mierniki o wskazaniach

zależnych od napięcia zasilające-
go. Przy zastosowaniu stabiliza-
tora napięcia, wskazanie mierni-
ka jest tylko funkcją wskazanej
rezystancji.

Miernik IMI-413 B posiada

możliwość pomiaru metodą trój-
przewodową, pozwalającą na eli-
minację wpływu rezystancji po-

IMI-341 [opcja I]

IMI -341 [opcja II]

IMI-33

Napi

ęcie pomiarowe

Zakres wskaza

ń

Napi

ęcie pomiarowe

Zakres wskaza

ń

Napi

ęcie pomiarowe

Zakres wskaza

ń

-

500 V

1 000 V

15 V

-

0...100 MOhm

0...200 MOhm

0...50 Ohm

250 V

500 V

1 000 V

15 V

0...50 MOhm

0...100 MOhm

0...200 MOhm

0...50 Ohm

250 V

500 V

1 000 V

0...25 MOhm

0...50 MOhm

0...100 MOhm

Dokładność pomiaru

Dopuszczalna temperatura otoczenia

Dopuszczalna wilgotność względna

±10% wartości wskazanej

-25°C...+55°C

25...85%

±10% wartości wskazane

-20°C...+50°C

25...85%

Tab. 4 Podstawowe dane mierników ilorazowych (logometrycznych)

wierzchniowej na wynik pomiaru
i zapewnia właściwy odczyt rezy-
stancji skrośnej.

Niezawodność, prostota obsłu-

gi, niezależność od zewnętrznych
źródeł zasilania oraz możliwość
natychmiastowego stwierdzenia
błędów (zwiększony opór napę-
du prądnicy) powodują, że zapo-
trzebowanie na mierniki indukto-
rowe utrzymuje się na stałym, wy-
sokim poziomie.

Przyrządy te są przedmiotem za-

interesowania wszystkich polskich
kopalń węgla kamiennego, trafiają
również na rynek niemiecki, cze-
ski, hiszpański, turecki, amerykań-
ski i południowoafrykański.

mierniki elektroniczne

P.W. ERA-GOST, jako niekwe-

stionowany lider na rynku mier-
ników induktorowych, posiada
również w swojej ofercie cyfrowe
mierniki rezystancji izolacji z za-
silaniem bateryjnym EMI-1000 C
oraz EMI-5000 C.

Oprócz pomiaru rezystancji izo-

lacji metodą dwu- i trójprzewodo-

wą oraz pomiaru małych rezystan-
cji, mierniki te realizują pomiar
współczynnika absorpcji (dla 60
i 15 s) oraz pomiar napięcia stałe-
go i przemiennego do 1000 V.
Błąd podstawowy pomiaru:

rezystancji izolacji ± (3% w.m.

+ 5 cyfr);

małych rezystancji ± (2% w.m.

+ 5 cyfr);

napięcia ± (2% w.m. + 4 cy-

fry);

Dopuszczalna temperatura otocze-
nia 0-40˚C. Dopuszczalna wilgot-
ność względna 25-85%.

Przyrządy te znajdują zastoso-

wanie w polskich kopalniach wę-
gla kamiennego, trafiają również
do południowoafrykańskich ko-
palni diamentów.

literatura

1. F. Krasucki, Zagrożenia elektrycz-

ne w górnictwie, Wydawnictwo
„Śląsk”, Katowice 1984.

2. Rozporządzenie Ministra Gospo-

darki z dn. 28 czerwca 2002 r.
w sprawie bezpieczeństwa i higie-
ny pracy, prowadzenia ruchu oraz
specjalistycznego zabezpieczenia.
przeciwpożarowego w

podziem-

nych zakładach górniczych. (Dz.U.
Nr 139, poz.1169)

3. Załącznik nr 4 do Rozporządze-

nia Ministra Gospodarki z dn. 28
czerwca 2002 r. w sprawie bezpie-
czeństwa i higieny pracy, prowa-
dzenia ruchu oraz specjalistycz-
nego zabezpieczenia przeciwpo-
żarowego w podziemnych zakła-
dach górniczych (Dz.U. Nr 139,
poz.1169).

4. PN-G-42040:1996 Środki ochronne

i zabezpieczające w elektroenerge-
tyce kopalnianej. Zabezpieczenia
upływowe. Wymagania i badania.

IMI-413B

Napi

ęcie pomiarowe

Zakresy wskaza

ń

2 500 V

0...300 MOhm

180...20 000 MOhm

Dokładność pomiaru

Dopuszczalna temperatura otoczenia

Dopuszczalna wilgotność względna

±10% wartości wskazanej

-20 ºC...+50 ºC

25...85%

Tab. 5 Podstawowe dane miernika szeregowego

EMI-1000 C

EMI-5000 C

Napi

ęcie pomiarowe

Zakres pomiarowy

Napi

ęcie pomiarowe

Zakres pomiarowy

100 V
250 V
500 V

1 000 V

4 V

Zakresy pomiarowe wybierane

automatycznie

0...20 000 MOhm

0...20 Ohm

2 500 V
5 000 V

4 V

Zakresy pomiarowe wybierane

automatycznie

0...20 000 MOhm

0...20 Ohm

Tab. 6 Podstawowe dane mierników elektronicznych