Kordyś M., Nienotowana boratynka z 1661 roku, [w:] "Przegląd
Numizmatyczny", nr 1 (56) 2007, s. 51.
Miedziane szelągi litewskie Jana Kazimierza z 1661 roku, wykonywane były w mennicy
ujazdowskiej. Monety z tego rocznika należą do pospolicie spotykanych w licznych odmianach
literowych i interpunkcyjnych. Poniżej przedstawiam nienotowaną dotychczas w literaturze
numizmatycznej odmianę boratynki z roku 1661 zawierającą aż dwa błędy literowe!
Opis monety:
Awers: Głowa króla w wieńcu laurowym, rozdzielająca u góry napis otokowy:
•IOAN• - CAE•REX
Pod spodem inicjały: T•B
Rewers: Pogoń (bez strzemion), pod nią herb Korwin. W otoku napis rozdzielony u góry koroną
książęcą: SOLI•MAG•DVC•LIT•1661•
W przypadku tego szeląga mamy do czynienia z dwoma ewidentnymi błędami popełnionymi przez
rytownika w momencie przygotowywania stempla awersu. Pierwszy w imieniu króla, gdzie zamiast
CAS, na tym egzemplarzu jest CAE. Drugi w inicjałach zarządcy mennicy ujazdowskiej Tytusa
Liwiusza Boratyniego, gdzie zamiast skrótu T.L.B jest T
.
B. Poziom artystyczny i techniczny
wykonania: portretu króla, herbów „Pogoń” i „Ślepowron” oraz zastosowanie puncy do wykonania
liter, pozwala ponad wszelką wątpliwość wykluczyć, aby ta moneta pochodziła z jakiegoś warsztatu
fałszerskiego. Również nie mamy tu do czynienia z przesunięciem się stempla czy podwójnym
uderzeniem.
Zastanawiający jest jednak fakt jak doszło do powstania tak wyjątkowej monety, mającej aż dwa
błędy. Trudno jest jednak na nie odpowiedzieć. Najprawdopodobniej pośpiech i niedopatrzenie przy
produkcji sprawiły, że powstał ten ciekawy egzemplarz.