ZABÓJCY SERYJNI

Morderca seryjny jako obiekt zainteresowania kryminologii, to stosunkowo

młoda gałąź wiedzy kryminalnej

Pojęcie to regularnie stosowane jest dopiero od lat 70;

Oznaczało ono sprawcę serii morderstw dokonywanych

ze szczególnym okrucieństwem

Przykładami mogą być takie postacie jak np. John Wayne Gracy

czy Zodiac Killer

Pojęcie „Morderca Seryjny” w tamtych czasach ograniczano tylko do tych

sprawców, którzy zabijali bez widocznego związku z ofiarą oraz bez motywu.

Brak związku i brak motywu, utrudniają pojmanie takiego przestępcy, zwłaszcza

że od lat 70, coraz częściej wybierali oni swoje ofiary

daleko od miejsca zamieszkania.

W celu lepszej wykrywalności takich osób powołano w 1972r.

specjalną jednostkę FBI

BEHAVIORAL SCIENCE UNIT (BSU)

Czym jest morderstwo seryjne ?

Nadrzędnym pojęciem, w stosunku do morderstwa seryjnego jest

morderstwo wielokrotne (multicide)

W ramach morderstwa wielokrotnego wyróżniamy:

- morderstwa masowe ( mass murder)

- morderstwa w szale ( spree-murder)

- morderstwa seryjne ( serial murder)

Morderstwo masowe (mass murder)

Według FBI, morderca masowy zabija cztery lub więcej osób w tym samym

miejscu i w trakcie tego samego zdarzenia;

Działa On głównie w trakcie jednorazowego, nagłego aktu

często pod wpływem rozpaczy lub chęci zemsty wobec ofiar

(niekiedy przypadkowych)

Czyny takie często kończą się samobójstwem sprawcy

Morderstwo w szale ( spree-murder)

Morderca w szale zabija kilka osób w bardzo krótkim czasie również

w związku z tym samym wydarzeniem

Do tej kategorii zaliczamy sprawców działających w amoku, nie mających

nic wspólnego

z morderstwami seryjnymi

Morderca seryjny (serial murder)

Jest to osoba zabijająca co najmniej 3 osoby w rożnych miejscach

i w różnych odstępach czasowych;

W taki sposób że każde z morderstw stanowi samodzielny czyn zawarty w serii.

Mordercy seryjni działają przez długi okres z przerwami; główną cechą

odróżniająca tego mordercę od pozostałych typów jest fakt że działa planowo

i docelowo wybiera swoje ofiary

Statystycznie ujmując zagadnienie morderstw seryjnych, pojawia się

następujący wniosek:

Statystyczny morderca seryjny to:

- biały człowiek

- osoba popełniająca pierwsze przestępstwo przez 30 r.ż

- osoba nie żonata

- bez dzieci

- oraz osoba społecznie niezintegrowana

Ofiarami seryjnych morderców padają głównie kobiety (75%)

Nie istnieje żaden widoczny schemat wyboru ofiar, są to osoby przypadkowe

często jednak fizycznie podobne do siebie

Morderca seryjny to osoba samotna, o minimalnych kontaktach społecznych;

szukająca bezpośredniego kontaktu ze swoimi ofiarami dlatego

preferująca raczej takie sposoby zabójstw jak:

- zakłucie nożem,
- uduszenie,
- zadławienie lub zabicie uderzeniem,

Analiza osobowości

W analizie osobowości seryjnych morderców, natrafia się

na pewne podobieństwa:

- urazy pochodzące z dzieciństwa,
- seksualne nadużycia,
- maltretowanie i zaniedbywanie,

Dodatkowo stwierdza się niewłaściwy rozwój osobowości (zwłaszcza
w przypadku seksualnie motywowanych przestępców) co skutkuje
brakiem zdolności współczucia, rozwoju sumienia. Pojawia się
oziębłość i bezwzględność.

Cechy te z często występującą ponadprzeciętną inteligencją

tworzą niebezpieczne połączenie

Dodatkowo stwierdza się że osoby te w dzieciństwie często się moczyły,

dokonywały podpaleń i dręczyły zwierzęta.

Zauważyć należy jednak że cechy te zostały wykazane ex post,
czyli po fakcie, nie należy jednak wnioskować że, każda osoba

przejawiająca te cechy

w przyszłości stanie się mordercą seryjnym.

Typologia

Prowadząc dochodzenie policjanci nie mogą w przypadku mordercy seryjnego

zakładać że jego główną motywacją była ta seksualna, trudno również

jednoznacznie połączyć pewne zabójstwa w serię, gdyż świadomi

mordercy seryjni – często zmieniają modus operandi (łac. sposób działania).

Niezbędne zatem jest posłużenie się typologią seryjnych morderców, by lepiej

zakwalifikować ich czyn.

Początkowo w praktyce dochodzeniowej kwalifikuje się czyn do dwóch

możliwych przypadków:

- sprawca zorganizowany

- sprawca niezorganizowany

Sprawca zorganizowany to jednostka ponadprzeciętnie inteligentna,

dobrze ułożona społecznie, elokwentna, nierzucająca się w oczy.

Planuje ona morderstwo przez długi czas, wybiera ofiarę idealnie pasującą

do obranych wcześniej kryteriów.

Jest to osoba żyjąca w związku małżeńskim lub partnerskim, nieznajdująca jednak

w nim żadnego seksualnego spełnienia;

Najważniejsze dla tej jednostki są fantazje przemocy i seksu, które przeżywa w

trakcie popełniania czynu. Pełna dominacja i kontrola nad ofiarą, która przejawia

się w dręczeniu i wiązaniu ofiar.

Ciała ofiar są usuwane z miejsca zbrodni.

Sprawca niezorganizowany jest mniej inteligenty, niedostosowany społecznie,

Żyje samotnie, stroni od kontaktów z ludźmi.

Czyny popełnia spontanicznie, często pod wpływem urojeń;

napad jest dokonywany błyskawicznie a ofiara zabijana szybko.

Rzadko dochodzi do okaleczeń zwłok oraz do aktów seksualnych.

Niekiedy odcięte zostają części ciała, mające charakter trofeum.

Zwłoko pozostają często na miejscu zbrodni,

a sam sprawca często miejsce to odwiedza.

Typologia ze względu na motyw działania. R.M Holmes

W ramach tej typologii wyróżniamy następujące typy sprawców:

- urojeniowy zabójca

- zabójca spełniający misję

- zabójca hedonistyczny ( morderca perwersyjny i morderca ukierunkowany

na okrucieństwo i morderca wygodny)

- morderca dążący do władzy i kontroli

Urojeniowy zabójca – typ wykazujący halucynacje skłaniające go do morderstw.

Określany jest jako niepoczytalny, biorąc pod uwagę częstość występowania
stanowi wyjątek.

Zabójca spełniający misję – zorientowany na określoną grupę społeczną,

której nienawidzi i poprzysięga ścigać i zabijać.
Nie można uznać go za chorego psychicznie. Żyje dyskretnie,
jest dostosowany do społeczeństwa.

Morderca dążący do władzy i kontroli – motywacją dla niego jest chęć

osiągnięcia totalnej kontroli nad ofiarą.
Chce stać się on panem życia i śmierci Seksualne zadowolenie nie jest
głównym celem, chociaż może dojść do aktu seksualnego.

Zabójcy hedonistyczni, to grupa niejednorodna, dzieli się ją na
trzy podstawowe podtypy:

- Morderca perwersyjny (z lubieżności) akt dostarcza zadowolenia seksualnego

- Morderca ukierunkowany na okrucieństwo, nie morduje dla zadowolenia

Seksualnego ale z ciekawości i zainteresowania ekstremalnymi
doświadczeniami,

W obu tych wariantach może dochodzić do okaleczenia i rozkawałkowania
Zwłok

- Morderca wygodny, którego celem nie jest sam fakt pozbawiania życia, ale

pewne korzyści (np. majątek ofiary)

Statystyka

Na podstawie przeprowadzonych w Niemczech badaniach,
podczas analizy 61 przypadków morderców seryjnych, z uwzględnieniem
tej typologii wskazano, że było:
- 22 morderców seksualnych,
- 22 morderców dla rabunku,
- 6 morderców w konflikcie z ofiarami,
- 6 morderców politycznych,
- 6 morderców dyspozycyjnych,
- 1 morderca na zlecenie,

Na podstawie badań psychologicznych stwierdzić można, że:
- mordercy seryjni często cierpią na zaburzenia zachowania i osobowości,
- u 90% wykazano osobowość dyssocjalną ( chwiejność emocjonalna,
ubóstwo duchowe, nieodpowiedzialność, egoistyczna postawa, słabe znoszenie
Frustracji, poczucie niższości,
- 40% wykazuje anormalne preferencje seksualne, przeważnie kombinację

sadyzmu i fetyszyzmu, nie byli zdolni do normalnych stosunków seksualnych
albo nie znajdowali w nich seksualnego zadowolenia,

Zabójcy seryjni

Czyny na tle seksualnym

Zabójstwa na tle seksualnym to każde spowodowanie śmierci człowieka
pozostające w związku ze wzbudzeniem, utrzymaniem lub zaspokojeniem
popędu seksualnego sprawcy.

Klasyfikacja zabójstw seksualnych;
- zabójstwa z lubieżności
- zabójstwa osób, na których dokonano zgwałcenia (przełamanie oporu,

Pozbycie się światka)

- przypadki śmierci gwałtownej, osoba gwałcona podejmuje akcję obronną

w wyniku której napastnik przełamuje opór zabijając ofiarę,

SKALA ZŁA, Dr. Stone

Wykładowca Uniwersytetu w Columbii, psychiatra i psycholog sądowy,
stworzył „skalę zła”

W skali tej, mordercom na podstawie ich przewinień przyznaje się punkty
od 1 do 22,

ZABÓJCY SERYJNI:

PRZYKŁADY Z HISTORII KRYMINALISTYKI

Albert Fish

Sadystyczny morderca dzieci

'Bóg ma wciąż dla mnie

robotę do wykonania.'

Morderca

Kanibal

Fetyszysta

Masochista

Albert Fish

- Skazany za jedno zabójstwo (Grace Budd)

- oskarżony o 15 zabójstw i gwałtów na dzieciach

- Stracony w wieku 64 lat

Grace Budd, lat 10. Fish udusił ją po czym odciął głowę, którą zakopał
w ogrodzie, ciało przeciął na 2 części. Po przetransportowaniu do domu,
poszczególne części ciała gotował i zjadał. Wyznał że podniecało go
to seksualnie. Ofiara nie została zgwałcona.
„ Nie martwcie się umarła dziewicą, choć miałem na nią ochotę”

Billy Gaffney.
„Wychłostałem jego goły tyłek, aż krew polała mu się po kolanach”
„ Wyłupiłem mu oczy, potem wbiłem nóż w jego brzuszek – był już wtedy

Martwy”

„ Jego ptaszka i śliczny, mały, tłusty tyłeczek postanowiłem upiec i zjeść […]

Z jego nosa, uszu i brzucha zrobiłem gulasz”

Andriej Czikatiło

Słynny ukraiński morderca, zabił 52 osoby.
Za każdą z nich dostał wyrok śmierci.

W czasie procesu winą za swoje zbrodnie
Obwinił własną impotencję – spełnienie
Seksualne osiągał tylko w trakcie zabijania.

Stracony w walentynki, 14 lutego 1994r.

Pedro Lopez

Zajmuje pierwsze miejsce na światowej liście
seryjnych morderców.

Skazany w 1980r za 57 zabójstw,
Podejrzewano jednak że popełnił ich
aż 5 razy więcej.

W trakcie procesu przyznał się do zgwałcenia
i zabicia; 110 dziewczynek w Ekwadorze,
100 w Kolumbii i znacznie więcej niż 100
W Peru.

Wiek ofiar od 9 do 12 lat.

Skazany na dożywocie, może ubiegać się o warunkowe zwolnienie z wiezienia.

W 1999r udzielił wywiadu:

„Jestem człowiekiem stulecia, ludzie o mnie nie zapomną”

„ Zabierałem je do swoich kryjówek, gwałciłem o wschodzie słońca”

„Jak wyjdę znów będę to robił”

Dziękuję za uwagę

Grzegorz Głupczyk