Diagnostyka wad zgryzu
Wpisany przez Anna Mysłek
poniedziałek, 21 grudnia 2009 19:18
Klasyfikacja wad szczękowo-zgryzowych oparta jest na podziale w stosunku do trzech
płaszczyzn przestrzennych.
1) W stosunku do płaszczyzny pośrodkowej (strzałkowej)
2) W stosunku do płaszczyzny oczodołowej
3) W stosunku do płaszczyzny poziomej (horyzontalnej)
Płaszczyzna strzałkowa
1. Zgryz krzyżowy ( vestibulocclusio )
a) całkowity (prawo lub lewostronny)
b) cześciowy
- przedni (prawo lub lewostronny)
- boczny : jednostronny (prawo lub lewostronny), obustronny
2. Boczne przemieszczenie żuchwy ( positio mandibulae lateralis )
a) czynnościowe
b) morfologiczne – laterogenia
1 / 7
Diagnostyka wad zgryzu
Wpisany przez Anna Mysłek
poniedziałek, 21 grudnia 2009 19:18
3. Zgryz przewieszony ( linguocclusio )
a) jednostronny (prawo lub lewostronny)
b) obustronny
Płaszczyzna oczodołowa
1. Tyłozgryz ( distocclusio )
a) częściowy
b) całkowity
c) rzekomy
2. Tyłożuchwie ( positio mandibulae posterior )
a) czynnościowe
b) morfologiczne - retrogenia
3. Przodozgryz ( mesiocclusio )
a) częściowy
b) całkowity
c) rzekomy
4. Przodożuchwie ( positio mandibulae anterior )
a) czynnościowe
b) morfologiczne – progenia
Płaszczyzna pozioma
2 / 7
Diagnostyka wad zgryzu
Wpisany przez Anna Mysłek
poniedziałek, 21 grudnia 2009 19:18
1. Zgryz otwarty ( occlusio aperta )
a) częściowy przedni
b) częściowy boczny
- jednostronny (prawo lub lewostronny)
- obustronny
c) całkowity
2. Zgryz głęboki ( occlusio profunda )
a) częściowy
b) całkowity
c) rzekomy
Wady poprzeczne
1. Zgryz krzyżowy całkowity:
• Zachodzenie połowy łuku zębodołowego dolnego na górny (dopuszczalne jest zmniejszenie
lub zwiększenie o jeden ząb sieczny liczby zębów objętych zgryzem krzyżowym)
• Linia symetrii może (ale nie musi) być zachowana
• W rysach twarzy: asymetryczny układ warg po stronie wady (zapadnięcie wargi górnej i
uwypuklenie wargi dolnej)
2. Zgryz krzyżowy częściowy przedni:
• Zachodzenie części lub całej grupy dolnych zębów przednich na górne
• Przesunięcie linii pośrodkowej
• W rysach twarzy: asymetryczny układ wad (zapadnięcie wargi górnej i uwypuklenie wargi
dolnej po stronie wady)
3. Zgryz krzyżowy częściowy boczny:
• Odwrotny nagryz w obrębie zębów bocznych (zęby boczne żuchwy zachodzą na zęby
boczne szczęki)
• Linia pośrodkowa nie jest przesunięta
• Rysy twarzy bez zmian
4. Boczne czynnościowe przemieszczenie żuchwy:
• Po stronie przemieszczenia zgryz krzyżowy częściowy lub całkowity (po stronie przeciwnej
może być mniej lub bardziej zaznaczony zgryz przewieszony)
• Przesunięcie linii pośrodkowej
3 / 7
Diagnostyka wad zgryzu
Wpisany przez Anna Mysłek
poniedziałek, 21 grudnia 2009 19:18
• W rysach twarzy: asymetryczny układ warg po stronie wady (zapadnięcie wargi górnej i
uwypuklenie wargi dolnej), przesunięcie bródki w stronę zgryzu krzyżowego
• Test czynnościowy jest dodatni – asymetria twarzy spowodowana jest nieprawidłowym
zwieraniem łuków zębowych
5. Boczne morfologiczne przemieszczenie żuchwy:
• Po stronie przemieszczenia zgryz krzyżowy częściowy lub całkowity (po stronie przeciwnej
może być mniej lub bardziej zaznaczony zgryz przewieszony)
• Przesunięcie linii pośrodkowej
• W rysach twarzy: asymetryczny układ warg po stronie wady (zapadnięcie wargi górnej i
uwypuklenie wargi dolnej), przesunięcie bródki w stronę zgryzu krzyżowego
• Test czynnościowy ujemny – asymetria twarzy jest spowodowana niedorozwojem lub
przerostem trzonu i gałęzi żuchwy
6. Zgryz przewieszony
• Zęby boczne górne swoimi powierzchniami podniebiennymi stykają się z powierzchniami
policzkowymi zębów dolnych
• W rysach twarzy: dysproporcja szerokości górnej i dolnej twarzy
Wady dotylne
1. Tyłozgryz częściowy
• I klasa Angle’a
• II klasa kłowa (zahamowanie wzrostu doprzedniego części zębodołowej żuchwy w odcinku
przednim)
• Szpara przednio-tylna między górnymi i dolnymi siekaczami
• W rysach twarzy: cofnięcie lub wywinięcie wargi dolnej, pogłębienie bruzdy
wargowo-bródkowej
2. Tyłozgryz całkowity
• Cofnięcie całego łuku zębodołowego dolnego w stosunku do górnego
• II klasa Angle’a / w uzębieniu mlecznym płaszczyzna końcowa łamana do tyłu
• II klasa kłowa
• Szpara przednio-tylna między górnymi i dolnymi siekaczami
• W rysach twarzy: cofnięcie lub wywinięcie wargi dolnej, pogłębienie bruzdy
wargowo-bródkowej
3. Tyłozgryz rzekomy
• Pozorne cofnięcie dolnego łuku zębowego, spowodowane nadmiernym wzrostem
doprzednim wyrostka zębodołowego szczęki w stosunku do mózgowej części czaszki
• I lub II klasa Angle’a
• II klasa kłowa
• W rysach twarzy: wysunięcie wargi górnej i okolicy podnoskowej
4 / 7
Diagnostyka wad zgryzu
Wpisany przez Anna Mysłek
poniedziałek, 21 grudnia 2009 19:18
4. Tyłożuchwie czynnościowe
• II klasa Angle’a / w uzębieniu mlecznym płaszczyzna końcowa łamana do tyłu
• II klasa kłowa
• Szpara przednio-tylna między górnymi i dolnymi siekaczami
• W rysach twarzy: cofnięcie lub wywinięcie wargi dolnej, pogłębienie bruzdy
wargowo-bródkowej, cofnięcie bródki poza pole biometryczne
• Test czynnościowy wysuwania żuchwy dodatni (dotylne ustawienie prawidłowo zbudowanej
żuchwy w stosunku do szczęki)
5. Tyłożuchwie morfologiczne
• II klasa Angle’a / w uzębieniu mlecznym płaszczyzna końcowa łamana do tyłu
• II klasa kłowa
• Szpara przednio-tylna między górnymi i dolnymi siekaczami
• W rysach twarzy: cofnięcie lub wywinięcie wargi dolnej, pogłębienie bruzdy
wargowo-bródkowej, cofnięcie bródki poza pole biometryczne
• Test czynnościowy wysuwania żuchwy ujemny (zaburzona budowa żuchwy)
Wady doprzednie
1. Przodozgryz częściowy
• I klasa Angle’a
• III klasa kłowa (zwiększenie doprzedniego wzrostu części zębodołowej żuchwy w odcinku
przednim)
• Odwrotny nagryz zębów przednich
• W rysach twarzy: wysunięcie wargi dolnej, wygładzenie bruzdy wargowo-bródkowej
2. Przodozgryz całkowity
• Wysunięcie całego dolnego łuku zębowego w stosunku do górnego
• III klasa Angle’a / w uzębieniu mlecznym płaszczyzna końcowa łamana do przodu
• III klasa kłowa
• Odwrotny nagryz zębów przednich
• W rysach twarzy: wysunięcie wargi dolnej, wygładzenie bruzdy wargowo-bródkowej
3. Przodozgryz rzekomy
• Pozorne wysunięcie dolnego łuku zębowego na tle zahamowania doprzedniego wzrostu
szczęki w odniesieniu do mózgowej części czaszki
• I lub III klasa Angle’a
• III klasa kłowa
• Odwrotny nagryz zębów przednich
• W rysach twarzy: zapadnięcie wargi górnej i okolicy wargi górnej
4. Przodożuchwie czynnościowe
• III klasa Angle’a / w uzębieniu mlecznym płaszczyzna końcowa łamana do przodu
• III klasa kłowa
5 / 7
Diagnostyka wad zgryzu
Wpisany przez Anna Mysłek
poniedziałek, 21 grudnia 2009 19:18
• Odwrotny nagryz zębów przednich
• W rysach twarzy: wysunięcie wargi dolnej i bródki, wygładzenie bruzdy wargowo-bródkowej
• Test czynnościowy cofania bródki dodatni
5. Przodożuchwie morfologiczne
• III klasa Angle’a / w uzębieniu mlecznym płaszczyzna końcowa łamana do przodu
• III klasa kłowa
• Odwrotny nagryz zębów przednich
• W rysach twarzy: wysunięcie wargi dolnej i bródki, wygładzenie bruzdy wargowo-bródkowej
• Test czynnościowy cofania bródki ujemny
Zgryzy otwarte
1. Zgryz otwarty częściowy przedni
• Szpara niedogryzowa między zębami przednimi (skrócenie wyrostka zębodołowego szczęki
i części zębodołowej żuchwy w odcinku przednim)
• Rysy twarzy bez zmian
2. Zgryz otwarty częściowy boczny
• Szpara niedogryzowa po jednej lub po obu stronach łuków zębowych (skrócenie wyrostków
zębodołowych w odcinkach bocznych)
• Rysy twarzy bez zmian
3. Zgryz otwarty całkowity
• Rozległa szpara niedogryzowa, związana ze znacznym rozchyleniem podstaw szczęk
• W rysach twarzy – wydłużenie odcinka szczękowego
Zgryzy głębokie
1. Zgryz głęboki częściowy
• Zwiekszenie nagryzu pionowego zębów siecznych (spowodowane nadmiernym wzrostem
przedniej części wyrostka zębodołowego szczęki)
• Dwupoziomowa płaszczyzna zgryzu
• Rysy twarzy bez zmian (w nadgryzie niepowikłanym)
2. Zgryz głęboki całkowity
• Głębokiemu nagryzowi pionowemu zębów siecznych towarzyszą niskie wyrostki zębodołowe
w odcinkach bocznych
• W rysach twarzy – skrócenie odcinka szczękowego
3. Zgryz głęboki rzekomy
• Obniżenie zwarcia na skutek utraty uzębienia lub zniszczenia powierzchni żujących zębów
bocznych
6 / 7
Diagnostyka wad zgryzu
Wpisany przez Anna Mysłek
poniedziałek, 21 grudnia 2009 19:18
• W rysach twarzy – skrócenie szczękowego odcinka twarzy
Bibliografia:
„Zarys współczesnej ortodoncji” Irena Karłowska
„Ortopedia szczękowa” Florentyna Łabiszewska-Jaruzelska
7 / 7