10

www.gazetapodatkowa.pl

Gazeta Podatkowa nr 9 • 29.01.2007 r.

RACHUNKOWOŒÆ DLA KA¯DEGO

Jednostki sporz¹dzaj¹ce rachunek zysków i strat w postaci porównawczej wykazuj¹

wszystkie koszty w uk³adzie rodzajowym poniesione w danym roku obrotowym. Koszty,

które wysz³y z tzw. krêgu kosztów dzia³alnoœci operacyjnej wykazywane s¹ w rachunku

zysków i strat po stronie przychodów jako:

- zmiana stanu produktów (wiersz A.II) – jest to wartoœæ dodatnia (w przypadku zwiêksze-

nia) albo ujemna (w przypadku zmniejszenia stanu produktów),

- koszt wytworzenia produktów na w³asne potrzeby (wiersz A.III.).

Do ewidencji kosztów, dotycz¹cych œwiadczeñ wykonanych na w³asne potrzeby jednost-

ki s³u¿¹ konta 79-0 „Obroty wewnêtrzne” i 79-1 „Koszty obrotów wewnêtrznych”. Prowa-

dzenie ewidencji kosztów dotycz¹cych œwiadczeñ wewnêtrznych za poœrednictwem tych

kont jest szczególnie wskazane w przypadku jednostek prowadz¹cych ewidencjê kosztów

wed³ug rodzaju (na kontach zespo³u 4) i równoczeœnie wed³ug funkcji (na kontach zespo³u

5) oraz sporz¹dzaj¹cych rachunek zysków i strat w postaci porównawczej – u³atwia bowiem

jego prawid³owe sporz¹dzenie.

Na kontach 79-0 i 79-1 ewidencjonuje siê te koszty, które ujête w zespole 4 zosta³y na-

stêpnie przeniesione na konta nieobjête tzw. zamkniêtym krêgiem kosztów (tj. np. na konta

01, 08, 76-1) – zadaniem tych kont jest wiêc uszczelnienie zamkniêtego krêgu kosztów.

W ci¹gu roku konto 79-0 mo¿e wykazywaæ tylko saldo kredytowe, natomiast konto 79-1

wy³¹cznie saldo debetowe.

Na kontach tych ujmuje siê w szczególnoœci:

1. Rozliczenie kosztów us³ug wykonanych przez jednostkê we w³asnym zakresie na rzecz

budowy œrodków trwa³ych oraz ulepszeñ istniej¹cych œrodków trwa³ych:

a) koszt wytworzenia

- Wn konto 79-1 „Koszty obrotów wewnêtrznych”,

- Ma konto 50 „Koszty dzia³alnoœci podstawowej – produkcyjnej” lub konto 53 „Kosz-

ty dzia³alnoœci pomocniczej”,

b) obci¹¿enie kosztami œwiadczeñ na rzecz budowy lub modernizacji (ulepszenia) œrod-

ków trwa³ych

- Wn konto 08 „Œrodki trwa³e w budowie”,

- Ma konto 79-0 „Obroty wewnêtrzne”.

2. Przekazanie wytworzonych i przyjêtych do magazynu wyrobów gotowych jako towary

do w³asnych sklepów:
a) uznanie magazynu wartoœci¹ wydanych wyrobów gotowych po cenach ewidencyjnych

- Wn konto 79-1 „Koszty obrotów wewnêtrznych”,

- Ma konto 60 „Produkty gotowe i pó³produkty”

oraz równolegle

b) obci¹¿enie punktu handlowego wartoœci¹ towarów z w³asnej produkcji

- Wn konto 33 „Towary”,

- Ma konto 79-0 „Obroty wewnêtrzne”.

3. Operacje zwi¹zane z rozliczeniem kosztów utrzymania zak³adowych obiektów socjal-

nych:

a) PK – przeniesienie kosztów utrzymania obiektów dzia³alnoœci socjalnej

- Wn konto 79-1 „Koszty obrotów wewnêtrznych”,

- Ma konto 53 „Koszty dzia³alnoœci pomocniczej”

oraz równolegle

Koszt wytworzenia produktów

na w³asne potrzeby jednostki

Podatkowa ksiêga

przychodów i rozchodów

Remanent na koniec roku

Prowadzê dzia³alnoœæ w zakresie us³ug krawieckich i rozliczam siê z po-

datku dochodowego na podstawie ksiêgi podatkowej. Czy powinnam spo-

rz¹dziæ remanent na koniec roku? Mam tu na myœli nici, ig³y, suwaki, ta-

œmy?

Spis z natury na koniec roku obejmuje towary handlowe, materia³y (surowce) pod-

stawowe i pomocnicze, pó³wyroby, produkcjê w toku, wyroby gotowe, braki i odpady.

Wynika to z § 27 ust. 1 rozporz¹dzenia Ministra Finansów w sprawie prowadzenia po-

datkowej ksiêgi przychodów i rozchodów (Dz. U. z 2003 r. nr 152, poz. 1475

ze zm.). Sk³adniki maj¹tku wymienione w tym przepisie nale¿y uj¹æ w spisie z natury,

a wartoœæ tego spisu wpisaæ do ksiêgi podatkowej.

Towarami handlowymi s¹ wyroby przeznaczone do sprzeda¿y w stanie nieprzero-

bionym. W spisie z natury zak³adu krawieckiego, je¿eli nie prowadzi siê w nim odsprze-

da¿y np. materia³ów krawieckich czy pasmanterii, nie powinny wyst¹piæ towary handlo-

we. Materia³ami (surowcami) podstawowymi s¹ materia³y, które w procesie produkcji

lub przy œwiadczeniu us³ug staj¹ siê g³ówn¹ substancj¹ gotowego wyrobu, a materia³a-

mi pomocniczymi s¹ materia³y niebêd¹ce materia³ami podstawowymi, które s¹ zu¿ywa-

ne w zwi¹zku z dzia³alnoœci¹ gospodarcz¹ i bezpoœrednio oddaj¹ wyrobowi swoje w³a-

œciwoœci. Materia³ami, które podlegaj¹ ujêciu w spisie z natury w zak³adzie krawieckim

bêd¹ np. zakupione do wykonywania zleceñ guziki, suwaki, taœmy, nici, materia³y. Wy-

cenia siê je wed³ug cen zakupu lub nabycia albo wed³ug cen rynkowych z dnia sporz¹-

dzenia spisu, je¿eli s¹ one ni¿sze od cen zakupu lub nabycia.

Wyrobami gotowymi s¹ wyroby w³asnej produkcji, których proces przerobu zosta³

ca³kowicie zakoñczony, m.in. wykonane us³ugi. Produkcj¹ niezakoñczon¹ jest produk-

cja w toku oraz pó³wyroby (pó³fabrykaty), to jest niegotowe jeszcze produkty w³asnej

produkcji, a tak¿e wykonywane roboty, us³ugi przed ich ukoñczeniem. Do braków nato-

miast zalicza siê nieodpowiadaj¹ce wymaganiom technicznym wyroby w³asnej produkcji,

ca³kowicie wykoñczone b¹dŸ te¿ doprowadzone do okreœlonej fazy produkcji. Spis z na-

tury pó³wyrobów (pó³fabrykatów), wyrobów gotowych i braków w³asnej produkcji wyce-

nia siê wed³ug kosztów wytworzenia. Przy dzia³alnoœci us³ugowej produkcjê niezakoñ-

czon¹ wycenia siê wed³ug kosztów wytworzenia, z tym ¿e nie mo¿e to byæ wartoœæ ni¿sza

od kosztów materia³ów bezpoœrednich zu¿ytych do produkcji niezakoñczonej.

Wreszcie odpadami s¹ materia³y, które na skutek procesów technologicznych lub na sku-

tek zniszczenia albo uszkodzenia utraci³y ca³kowicie sw¹ pierwotn¹ wartoœæ u¿ytkow¹.

Do odpadów mo¿na zaliczyæ np. pozosta³e po wykonaniu konkretnego zlecenia skrawki

materia³ów lub zniszczone materia³y. Odpady wycenia siê wed³ug wartoœci wynikaj¹cej

z oszacowania uwzglêdniaj¹cego ich przydatnoœæ do dalszego u¿ytkowania.

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

○

b) zarachowanie do pozosta³ych kosztów operacyjnych

- Wn konto 76-1 „Pozosta³e koszty operacyjne”,

- Ma konto 79-0 „Obroty wewnêtrzne”.

4. Koszty zaniechanej produkcji, remontów, koszty likwidacji œrodków trwa³ych:

a) poniesione wydatki

- Wn konto 79-1 „Koszty obrotów wewnêtrznych”,

- Ma konto 50 „Koszty dzia³alnoœci podstawowej – produkcyjnej” lub konto 53 „Kosz-

ty dzia³alnoœci pomocniczej”,

oraz równolegle

b) zarachowanie do pozosta³ych kosztów operacyjnych

- Wn konto 76-1 „Pozosta³e koszty operacyjne”,

- Ma konto 79-0 „Obroty wewnêtrzne”.

5. Odpisy aktualizuj¹ce wartoœæ produktów z tytu³u utraty wartoœci u¿ytkowej lub handlowej:

a) wartoϾ odpisu

- Wn konto 79-1 „Koszty obrotów wewnêtrznych”,

- Ma konto 62 „Odchylenia od cen ewidencyjnych produktów z tytu³u aktualizacji

wartoœci zapasów produktów”

oraz równolegle

b) zarachowanie tego odpisu do pozosta³ych kosztów operacyjnych

- Wn konto 76-1 „Pozosta³e koszty operacyjne”,

- Ma konto 79-0 „Obroty wewnêtrzne”.

6. Darowizna us³ug w³asnych lub wyrobów gotowych:

a) koszt wytworzenia

- Wn konto 79-1 „Koszty obrotów wewnêtrznych”,

- Ma konto 50 „Koszty dzia³alnoœci podstawowej – produkcyjnej” lub konto 53 „Kosz-

ty dzia³alnoœci pomocniczej” lub konto 60 „Produkty gotowe i pó³produkty”

oraz równolegle

b) wartoœæ netto wed³ug kosztu wytworzenia

- Wn konto 76-1 „Pozosta³e koszty operacyjne”,

- Ma konto 79-0 „Obroty wewnêtrzne”,

c) podatek VAT

- Wn konto 76-1 „Pozosta³e koszty operacyjne”,

- Ma konto 79-0 „Obroty wewnêtrzne”.

W jednostkach sporz¹dzaj¹cych rachunek zysków i strat w postaci porównawczej na dzieñ

bilansowy saldo kredytowe konta 79-0 „Obroty wewnêtrzne” przenoszone jest na konto 86

„Wynik finansowy” zapisem:

- Wn konto 79-0 „Obroty wewnêtrzne”,

- Ma konto 86 „Wynik finansowy”.

Natomiast saldo debetowe konta 79-1 „Koszty obrotów wewnêtrznych” (równe saldu

kredytowemu na koncie 79-0) obci¹¿a konto 49 „Rozliczenie kosztów” zapisem:

- Wn konto 49 „Rozliczenie kosztów”,

- Ma konto 79-1 „Koszty obrotów wewnêtrznych”,

co umo¿liwia poprawne zamkniêcie konta 49 na dzieñ bilansowy.

Ewa Gruchot

W razie dokonania wyceny w kwocie ni¿szej od ceny zakupu lub nabycia albo od kosz-

tów wytworzenia, w szczególnoœci z powodu uszkodzenia, wyjœcia z mody, nale¿y przy

poszczególnych pozycjach uwidoczniæ równie¿ jednostkow¹ cenê zakupu (nabycia) lub

koszt wytworzenia.

Nale¿y dodaæ, i¿ spisem z natury obejmuje siê tak¿e towary obce znajduj¹ce siê w za-

k³adzie podatnika – w spisie podaje siê ich iloœæ i wskazuje czyj¹ stanowi¹ w³asnoœæ, nie

podlegaj¹ one wycenie (§ 28 ust. 3 ww. rozporz¹dzenia). Natomiast ig³y podobnie jak

no¿yce, centymetr krawiecki itp. nie bêd¹ ujmowane w spisie z natury, jako ¿e nie odpo-

wiadaj¹ ¿adnej z definicji przedstawionych wy¿ej. Pod dat¹ zakupu zalicza siê je do po-

zosta³ych kosztów i wpisuje do ksiêgi podatkowej w kolumnie 14.

Remanent koñcowy powinien byæ sporz¹dzony w sposób staranny i trwa³y. Dane,

jakie powinny znaleŸæ siê w spisie z natury, wyszczególnia § 28 ww. rozporz¹dzenia.

Przyk³adowy spis z natury w zak³adzie krawieckim przedstawiamy poni¿ej

PU Zofia Nowak

31.12.2006 r.

ul. Jasna 2, Poznañ

Spis z natury

Okreœlenie

IloϾ

Cena za

Lp.

materia³u

J.m. potwierdzona jednostkê Wartoœæ Uwagi

spisem

miary

1.

suwaki

szt.

20

3 z³/szt.

60 z³

2.

taœmy

mb

10

3 z³/mb

30 z³

3.

nici

szt.

10

2 z³/szt.

20 z³

4.

materia³

mb

10

15 z³/mb 150 z³

cena nabycia

= 25 z³/mb

materia³

materia³ obcy

5.

zleceniodawcy

mb

3

– w³asnoœæ

Ireny Zych

Spis zakoñczono na pozycji 5

£¹czna wartoœæ: 260 z³

Zofia Nowak

Zofia Nowak

podpis w³aœciciela (wspólników)

podpis osoby sporz¹dzaj¹cej spis

Anna Kowalska

podpis osoby uczestnicz¹cej w spisie

Spis musi byæ wpisany do ksiêgi wed³ug poszczególnych rodzajów jego sk³adników

lub w jednej pozycji (sumie), je¿eli na podstawie spisu zosta³o sporz¹dzone szczegó³o-

we zestawienie poszczególnych jego sk³adników przechowywane ³¹cznie z ksiêg¹. Spis

z natury zazwyczaj wpisuje siê w kolumnie 10 ksiêgi „Zakup towarów handlowych i ma-

teria³ów wg cen zakupu”, pamiêtaj¹c, ¿e nie podlega sumowaniu z innymi kosztami

wpisanymi do tej kolumny.

Dorota Przybyszewska