POWIEŚĆ ANGIELSKA W XVIII WIEKU
Daniel Defoe (1660 – 1731)
Powieść oparta na konwencji fikcyjnego pamiętnika:
Przypadki Robinsona Crusoe;
Nawiązanie do romansu łotrzykowskiego:
Fortunne i niefortunne przypadki sławetnej Moll Flanders
Samuel Richardson (1689 – 1761)
Powieść oparta na konwencji epistolarnej, początki powieści psychologicznej:
Pamela, czyli Cnota nagrodzona (Pamela or Virtue Rewarded)
Klaryssa
(
Clarissa or the History of a Young Lady)
Henry Fielding (1707 – 1754)
Dzieje przygód Józefa Andrewsa i jego przyjaciela pana Abrahama Adamsa;
Historia życia Toma Jonesa, czyli dzieje podrzutka;
*Shamela –
parodia powieści Richardsona
Laurence Sterne (1713 – 1768)
śycie i myśli J. W. Pana Tristrama Shandy –
eksperyment ze sposobem prowadzenia
narracji i traktowaniem czasu powieściowego
Podróż sentymentalna przez Francję i Włochy– intymny pamiętnik serca
*Powieść gotycka
•
H. Walpole:
Zamczysko w Otranto
/
Zamek w Otranto
(gotycyzm historyczny)
•
A. Radcliffe:
Italczyk albo Konfesjonał Czrnych Pokutników, Tajemnice zamku
Udolpho
(gotycyzm sentymentalny)
•
M. G. Lewis:
Mnich
(gotycyzm grozy)
Powieść w początkach XIX wieku
Walter Scott (1771 – 1832)
*Poematy:
Pieśń ostatniego minstrela,
(1805), Rokeby (1813),
Pani jeziora
(1810) –
początki powieści poetyckiej w literaturze europejskiej
Powieści historyczne: m.in.
Waverley
(1814),
Rob Roy
(1817),
Ivanhoe
(1819),
Kenilworth
(1821)
Jane Austen (1775 – 1817)
- powieść społeczno-obyczajowa
Rozważna i romantyczna
(1811),
Duma i uprzedzenie
(1813),
Mansfield Park
(1814),
Emma
(1816),
Perswazja
(1818)
Opactwo Northanger
(1818)
Mary Shelley (1797 – 1851)
Frankenstein albo współczesny Prometeusz
(1818)
Pierwsze pokolenie poetów romantycznych – Poeci Jezior (Lake Poets):
William Wordsworth (1770-1850)
Siedmioro nas jest, panie, Z wierszy ułożonych kilka mil nad klasztorem Tintern,
przy ponownym odwiedzeniu brzegów rzeki Wye podczas wycieczki, 13 lipca 1798
roku (Opactwo Tintern)
Preludium
Samuel Taylor Coleridge (1772 – 1834)
Christabel
(1800)
, Rymy o sędziwym marynarzu
Kubla Khan
(1816)
Wykłady o Szekspirze
(1811-1812)
BALLADY LIRYCZNE
(
LYRICAL BALLADS
, 1798)
Wordsworth:
Siedmioro nas jest, panie, Z wierszy ułożonych kilka mil nad
klasztorem Tintern, przy ponownym odwiedzeniu brzegów rzeki Wye podczas
wycieczki, 13 lipca 1798 roku (Opactwo Tintern), Przedmowa do Ballad lirycznych
(1800)
Coleridge:
Rymy o sędziwym marynarzu
Drugie pokolenie romantyków
John Keats (1795 – 1821)
La Belle Dame sans Merci
(
Piękna pani niemiłosierna
),
Wigilia św. Agnieszki
,
Oda
do greckiej urny
,
Oda do słowika
,
Oda do Psyche
,
Oda do melancholii
,
Endymion
Percy Bysshe Shelley (1792 – 1822)
Prometeusz rozpętany
,
Oda do wiatru zachodniego
George Gordon Byron (1788 - 1824)
Poematy dygresyjne:
Wędrówki Childe Harolda, Don Juan
Dramaty:
Manfred
(1817),
Kain
(1821)
Powieści poetyckie:
Giaur (1813), Narzeczona z Abydos (1813), Korsarz (1814), Lara (1814)
Powieść wiktoriańska (do 1870) – wybrani autorzy
CHARLES DICKENS (1812 – 1870): Klub Pickwicka, Oliver Twist, Martin Chuzzlewit,
Nicholas Nickleby, Magazyn osobliwości, Dombey i syn, Dawid Copperfield, Samotnia,
Ciężkie czasy, Mała Dorrit, Opowieść o dwóch miastach, Wielkie nadzieje, Nasz wspólny
przyjaciel, Tajemnica Edwina Drooda
WILLIAM MAKEPEACE THACKERAY (1811 – 1863): Targowisko próżności
ELIZABETH GASKELL (1810 – 1865): Ruth, Pólnoc i Południe
powieść o tematyce społecznej: Oliver Twist, Ruth
Bildungsroman (powieść o dorastaniu, kształtowaniu się osobowości bohatera): Dawid
Copperfield