Drogi czytelniku!

niniejsza publikacja została zabezpieczona przez rozpowszechnianiem znakami widocznymi

i niewidocznymi, które umożliwiają jednoznaczną identyfikację osoby pobierającej.

56U0211

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

H

1.22

s. 1

www.eksperciwoswiacie.pl

Antystresowy wp yw !miechu
na funkcjonowanie dziecka

Ma gorzata Seta –

nauczycielka przedszkola

W artykule zwracam uwag! na funkcje "miechu i jego ogromne
znaczenie dla rozwoju dziecka. Prezentowane scenariusze zawieraj#
pomys y na relaksacyjne, terapeutyczne, integruj#ce, wychowawcze
i poznawcze zaj!cia z dzie$mi, którym towarzyszy$ b!dzie humor
i wiele rado"ci.

1. Wst"p .......................................................................................

2

2. Czym jest !miech? ..................................................................

2

3. Funkcje !miechu i humoru ....................................................

3

4. Fizjologia !miechu ..................................................................

4

5. Terapia !miechem ..................................................................

5

6. Dlaczego !miech jest wa#ny w funkcjonowaniu dziecka? ..

6

7. Jak rozwija$ poczucie humoru u dziecka? ..........................

6

8. Scenariusze zaj"$ ....................................................................

8

8.1. Scenariusz 1 – Figlarny krasnal .......................................

8

8.2. Scenariusz 2 – Weso e zabawy ........................................

9

8.3. Scenariusz 3 – Roze"miane zoo ....................................... 10
8.4. Scenariusz 4 – %mieszne zdj!cia ...................................... 13
8.5. Scenariusz 5 – Cztery zielone s onie ................................ 14
8.6. Scenariusz 6 – Przygoda z rzepk# .................................... 16
8.7. Scenariusz 7 – Weso o si! bawimy .................................. 18

9. Bibliografia ............................................................................ 21

10. Za %cznik 1. Weso e i smutne zwierz"ta ............................... 22

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

56U0211

H
1.22

s. 2

www.eksperciwoswiacie.pl

1. Wst"p

Stres towarzyszy cz owiekowi od pocz#tku istnienia naszego gatunku,
od narodzin a& do "mierci. Cz owiek zestresowany odczuwa ci#g e
zm!czenie i znu&enie, nie ma w sobie rado"ci &ycia ani ch!ci do dzia-
ania. Odnosi si! to zarówno do doros ych, jak i do dzieci. Dziecko
zestresowane staje si! apatyczne, a nierzadko agresywne, co wp ywa
negatywnie na jego rozwój i funkcjonowanie w &yciu codziennym.

Alternatyw# dla stresu jest "miech. U"miechaj#c si!, mamy wi!k-
sz# ch!$ do &ycia i do dzia ania. Lepiej rozumiemy zawi o"ci "wiata
i atwiej radzimy sobie z niepowodzeniami, które towarzysz# nam
w codziennym &yciu. U"miechni!te dziecko to dziecko szcz!"liwe,
lepiej przyswajaj#ce wiadomo"ci, ch!tne do pracy i poznawania "wiata.
Dlatego te& warto w naszych dzia aniach pedagogicznych d#&y$ do
wywo ywania u"miechu u dzieci.

2. Czym jest !miech?

Naukowcy na ca ym "wiecie wiod# rozwa&ania na temat "miechu i jego
pozytywnego wp ywu na funkcjonowanie cz owieka. Próbuj# tak&e
zdefiniowa$ "miech. Kant twierdzi , &e miech jest afektem, którego
!ród"em jest nag"a przemiana napi#tego oczekiwania w nico $. Ta
w

"a nie przemiana, która dla intelektu z pewno ci% nie jest niczym

radosnym, sprawia po

rednio jednak przez chwil# bardzo &yw% rado $.

A wi

#c przyczyna musi polega$ na wp"ywie, jaki wyobra&enie ma

na cia

"o oraz na jego wzajemnym oddzia"ywaniu na umys" – i to nie

dlatego,

&e wyobra&enie to jest obiektywnie przedmiotem zadowolenia,

lecz jedynie przez to,

&e jako tylko gra wyobra&e' wywo"uje równowag#

si

" &yciowych w ciele

1

.

Podobnie uwa&a Schopenhauer: Poj#cia, których pojawiaj%ca si#
niezgodno

$ w ogl%dzie doprowadza nas do miechu, nale&% zatem do

kogo

innego albo do nas samych. W pierwszym przypadku miejemy

si

# z innych, w drugim za czujemy cz#sto przyjemne zabawne zaskocze-

nie. St

%d dzieci i ludzie dzicy miej% si# przy najdrobniejszych, nawet

przy przykrych przygodach, je

li by"y one nieoczekiwane, czyli udowod-

ni

"y ich poprzednie b"#dne poj#cia. Z regu"y miech jest przyjemnym

stanem: postrze

&enie niezgodno ci pomy lanego do ogl%danego, czyli

do rzeczywistego, sprawia nam przez to rado

$, a my oddajemy si# ch#t-

nie temu konwulsyjnemu wzruszeniu, jakie wzbudzi

"o to postrze&enie

2

.

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

56U0211

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

H

1.22

s. 3

www.eksperciwoswiacie.pl

%miech w &yciu cz owieka odgrywa ogromn# rol! – od dzieci'stwa do
pó(nej staro"ci. Cz owiek pogodny i radosny wp ywa optymistycznie
zarówno na siebie, jak i na swoje otoczenie. %miechu i rado"ci potrze-
buj# wszyscy, jednak&e dzieci cz!"ciej od doros ych dostrzegaj# sytu-
acje komiczne w swoim otoczeniu i potrafi# "mia$ si! spontanicznie,
bez &adnych zahamowa'.

Do typowych wytworów humoru i "miechu dzieci!cego Elizabeth
Hurlock zalicza:

!

kalambury, czyli zabaw! s own# polegaj#c# na przekr!caniu zna-
czenia lub wymowy s ów,

!

karykaturalne rysunki ludzi lub zwierz#t robi#cych co" "miesznego,

!

na"ladowanie mowy, "piewu, manier lub czynno"ci ludzi b#d(
zwierz#t,

!

pokazywanie j!zyka (cz!sto celowe),

!

dokazywanie lub robienie psikusów,

!

przebieranie si! w celu rozbawienia innych

3

.

)ród a dzieci!cego "miechu mo&na odnale($ równie& w poezji.
W wierszach dla dzieci zawarty jest komizm sytuacyjny, który cz!sto
po #czony jest z komizmem postaci i komizmem s ownym. Ma e dzieci
"mieszy ju& samo brzmienie niektórych s ów. Dzieci starsze potrafi#
skupi$ si! na sensie danych s ów i dopiero to wydaje si! im "mieszne.

3. Funkcje !miechu i humoru

%miech i humor pe ni# istotne funkcje w &yciu dziecka, jak i ka&dego
doros ego cz owieka:

!

Funkcja integruj%ca – poprzez "miech nast!puje #czenie i inte-
gracja wszystkich cz onków danej grupy, gdzie wyst!puje swoista
atmosfera.

!

Funkcja odpr"#aj%co-rozrywkowa, zwana równie& funkcj# lu-
dyczn% lub zabawow%, ma na celu dostarczenie bod(ców pomaga-
j#cych w odpr!&eniu, zabawie, znosi stany negatywne.

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

56U0211

H
1.22

s. 4

www.eksperciwoswiacie.pl

!

Funkcja wychowawcza – za pomoc# "miechu oddzia ujemy na
dziecko w celu zmiany jego negatywnego post!powania, zmiany
z ych nawyków. Funkcja ta wyst!puje w utworach satyrycznych
i w bajkach.

!

Funkcja poznawcza – trudne do opanowania wiadomo"ci popiera-
my humorystycznymi przyk adami, dzi!ki czemu dziecko szybciej
i lepiej zapami!ta przekaz informacji.

!

Funkcja katartyczna – humor traktowany jest jako odreagowanie,
rekompensata, ma na celu agodzenie konfliktów, roz adowanie
agresji. Funkcja ta pozwala skutecznie radzi$ sobie z trudno"ciami
dnia powszedniego.

!

Funkcja terapeutyczna – humor to "rodek samoobrony, roz ado-
wania rosn#cego niezadowolenia, gniewu, oburzenia i komplek-
sów; pozwala atwiej znosi$ stres i negatywne prze&ycia. Funkcja
ta ma "cis y zwi#zek z zabaw#. Podczas zabawy wyst!puj# figle,
psoty, &arty i dowcipy, co naturalnie wi#&e si! ze "miechem.

Wa

&ne!

%miech pomaga w kszta towaniu zdrowej psychiki dziecka.
Nauczyciel wykorzystuj#cy humor pomo&e dziecku przezwyci!&y$
skr!powanie i roz adowa$ napi!cie.

4. Fizjologia !miechu

%miech pog !bia oddech, dzi!ki czemu do p uc dostaje si! trzy razy
wi!cej powietrza. We krwi zaczyna kr#&y$ wi!ksza ilo"$ tlenu, który
dociera do mózgu, pobudzaj#c go do produkowania dobroczynnych
substancji. Podczas "miechu mózg zaczyna wydziela$ wi!ksze ilo"ci
endorfin. Zwi#zki te dzia aj# przeciwbólowo i wp ywaj# na popraw!
nastroju. %miech powoduje równie& zwi!kszone wydzielanie seroto-
niny, która dzia a jak antydepresant. Wi!ksze wydzielanie serotoniny
sprawia, &e cz owiek staje si! "mielszy, bardziej aktywny, zadowolony
z siebie i z &ycia.

Reakcje chemiczne zachodz#ce w mózgu podczas "miania si! maj#
dobroczynny wp yw na ca y organizm. Obni&a si! poziom stresu,

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

56U0211

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

H

1.22

s. 5

www.eksperciwoswiacie.pl

lepiej pracuje uk ad odporno"ciowy, poniewa& podczas "miechu wzra-
sta w organizmie poziom immunoglobuliny A (bia ko odporno"ciowe
chroni#ce przed wirusami) i limfocytów T, czyli bia ych cia ek krwi,
które walcz# z chorobotwórczymi drobnoustrojami.

%miech to równie& fantastyczna gimnastyka i masa& cia a. Podczas
"miechu pracuj# ró&ne cz!"ci cia a, m.in. mi!"nie twarzy, klatki pier-
siowej i brzucha. Przepona, poruszaj#c si! gwa townie, masuje organy
wewn!trzne: w#trob!, &o #dek i jelita.

5. Terapia !miechem

Coraz cz!"ciej medycyna i terapia odkrywaj# "miech jako "rodek
wspomagaj#cy leczenie. Nauk! t! nazywa si! gelotologi# (gr. gelos –
"miech). W terapii "miechem bardzo wa&ne jest, aby nauczy$ uczest-
ników serdecznego "miania si!, czyli doprowadzi$ ich do stanu rozlu(-
nienia i rado"ci. Aleksander *amek w ksi#&ce Terapia miechem. Jak
rozwija

$ poczucie humoru

4

przedstawia szereg $wicze', które ucz#, jak

si! "mia$, &eby "miech móg by$ zastosowany jako terapia.

Wspania ym przyk adem terapii "miechem jest film Patch Adams

5

,

opowiadaj#cy o autentycznych poczynaniach ameryka'skiego lekarza,
który przychodzi do chorych dzieci jako klaun.

Istnieje wiele rodzajów "miechu, ale cztery z nich s# kluczowe dla
dobrego funkcjonowania organizmu cz owieka. Oto stopnie "miechu
wed ug Normana Bevina

6

:

!

„Tchnienie rado"ci” – stwarza mo&liwo"$ zachowania psychiczne-
go odpr!&enia. Stanowi szczery wyraz g !bokiego, duchowego, ra-
dosnego spokoju.

!

„Chichot” – wst!p do bezg o"nego "miechu. Gdy "miech ten nara-
sta, zmienia si! mimika twarzy i dopiero wtedy mo&na rejestrowa$
wra&enia akustyczne.

!

„%miech z objawami akustycznymi” – "miech na ca e gard o, któ-
remu towarzysz# ruchy cia a o ró&nym nasileniu.

!

„%miech do ez” – "miej#cy si! wstrz#sany jest mocnymi, mimo-
wolnymi ruchami cia a.

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

56U0211

H
1.22

s. 6

www.eksperciwoswiacie.pl

6. Dlaczego !miech jest wa#ny w funkcjonowaniu dziecka?

Dziecko cz!sto "miej#ce si! jest lubiane nie tylko przez doros ych, lecz
tak&e przez rówie"ników. U"miech dziecka "wiadczy o tym, &e czuje
si! ono bezpiecznie w grupie, jest bardziej pewne siebie, co sprawia, &e
jest ch!tne do pracy i zabawy. U"miechni!te maluchy nie s# agresywne
i apatyczne, a wr!cz przeciwnie – zara&aj# innych dobrym humorem.
Z do"wiadczenia wiem, &e dziecko powitane u"miechem nauczycielki
staje si! rado"niejsze i ch!tniej przebywa w przedszkolu.

W zabawach z elementami humorystycznymi dziecko uczestniczy
z pe nym zaanga&owaniem. Natomiast podczas aktywno"ci, w których
dominuje s uchanie tzw. suchych faktów, jest zwyczajnie znudzone.
%miech sprawia, &e dzieci lepiej przyswajaj# sobie wiedz!, a co za tym
idzie – ch!tniej uczestnicz# w zaj!ciach i staraj# si! dowiedzie$ wi!cej
o otaczaj#cym je "wiecie.

7. Jak rozwija$ poczucie humoru u dziecka?

Czym jest poczucie humoru? Istnieje wiele definicji. Próbuj# je tworzy$
zarówno specjali"ci, jak i zwykli ludzie. Wed ug psychologów musi
doj"$ do wykszta cenia i docenienia umiej!tno"ci postrzegania wyda-
rze' przez pryzmat humoru. Aby pojawi si! "miech, dziecko powinno
by$ w stanie uchwyci$ puent! dowcipu. Niezwykle wa&ne jest tak&e
zauwa&anie konkretnych cech sytuacji, osób czy wypowiedzi. W takim
znaczeniu mog# "mieszy$ zaskakuj#ce sytuacje albo elementy niepa-
suj#ce do danej osoby, kontrastuj#ce z ni#, np. zazwyczaj "miertelnie
powa&ny wujek, który nagle wk ada okulary z doczepionymi nosem
klauna i w#sami.

Rozwój prawdziwego poczucia humoru zaczyna si! w drugim roku
&ycia malucha, kiedy wkracza on w "wiat fantazji i udawania. +arty
przedszkolaka dotycz# najcz!"ciej aktualnie wykonywanej czynno-
"ci. %miech jest niejednokrotnie wyzwalany przez podekscytowanie
aktywno"ci# fizyczn# – tzw. wyg upy umo&liwiaj# zademonstrowanie
maestrii w zakresie niedawno zdobytych umiej!tno"ci. W tym czasie
cz!sto obserwuje si! grupowe wybuchy rado"ci – "miech rozchodzi si!
falami w"ród bawi#cych si! razem rówie"ników.

Bieganie, podskakiwanie czy krzyki s# przejawami dzieci!cego
humoru. Brzd#ce próbuj# rozbawi$ rodziców, dlatego zak adaj# ich

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

56U0211

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

H

1.22

s. 7

www.eksperciwoswiacie.pl

buty i chodz# w nich po mieszkaniu albo dopytuj# si!: Gdzie znik"o
twój nos? S owne &arty przedszkolaka odzwierciedlaj# jego próby prze-
kszta cania rzeczywisto"ci w fantazj!. Maluchy chc# pokaza$, &e rozu-
miej# i kontroluj# s owa, dlatego zaczynaj# si! nimi z pe n# "wiadomo-
"ci# bawi$. Celowo niepoprawnie nazywaj# przedmioty, tworz# nowe
wyrazy z nonsensownymi ko'cówkami albo bez ko'ca rymuj# ze sob#
istniej#ce i wymy"lone s owa.

Wczesne zabawy spo eczne, jak „A kuku” czy „Zaraz ci! z api!” poma-
gaj# w rozwijaniu poczucia humoru. Trzeba jednak zachowa$ pewne
regu y, a scenariusz zabawy musi by$ dziecku znany. Podczas zabawy
„Zaraz ci! z api!” doros y wykonuje wolne ruchy, skrada si! na niby,
by zaskoczy$ dziecko, które czeka na tak# reakcj!. Malec czuje si!
pewnie, bo wie, co si! zdarzy. Takie zabawy powinny powodowa$
u niego "miech, nie p acz. Aby przynios y oczekiwany skutek, najlepiej,
gdy bawi# si! z nim osoby, które zna i akceptuje. Nie nale&y przesadnie
wczuwa$ si! w rol!. Nawet tata udaj#cy z ego wilka, robi#c straszne
miny i przera(liwie wyj#c – przestraszy malca.

Dzieci celowo u&ywaj# b !dnych nazw, z lubo"ci# powtarzaj# te same
sylaby, tworz# nowe s owa. Wiele rado"ci daje im przekr!canie s ów
i zabawa ich brzmieniem. Maluch przez godzin! potrafi powtarza$,
zanosz#c si! "miechem, &e co" wylatuje z kapatulty. +arty malca nale&y
przyjmowa$ z zainteresowaniem i "miechem, by podtrzyma$ jego
motywacj!, odpowiada$ pozytywnie na j!zykowe fantazje i rozwija$ je
przez czytanie ksi#&ek.

Jeszcze jednym sposobem, znanym wszystkim doros ym od dzie-
ci'stwa, s# askotki. Powoduj# one serdeczny i prawdziwy "miech
u dziecka. Musimy jednak pami!ta$, &e i z tym nie mo&emy przesa-
dza$, bo d ugi "miech spowodowany askotkami mo&e doprowadzi$ do
bardzo bolesnych skurczy.

Powszechnie znane jest powiedzenie „%miech to zdrowie” i nie jest
to tylko pusty slogan. Wszystko wskazuje na prawdziwo"$ tego ludo-
wego powiedzenia. Podczas wieloletniej pracy w przedszkolu nauczy-
am si! obserwowa$ dzieci. Dzieci u"miechni!te i zadowolone s#
zdrowe, lepiej przyswajaj# wiedz!, ch!tniej bior# udzia zaj!ciach,
a tak&e z wi!kszym zapa em próbuj# poznawa$ "wiat i zg !bia$ wiedz!.
%miech roz adowuje stres i napi!cie. Tylko dziecko doceniane i dowar-
to"ciowane b!dzie cieszy o si! swoimi osi#gni!ciami. Dajmy dzieciom

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

56U0211

H
1.22

s. 8

www.eksperciwoswiacie.pl

jak najwi!cej powodów do rado"ci i stwarzajmy okazje, w których na
ich twarzach pojawi si! u"miech.

8. Scenariusze zaj"$

8.1. Scenariusz 1 – Figlarny krasnal

Autorka: Ma gorzata Seta
Grupa: dzieci trzyletnie
Cele:

!

umiej!tno"$ uczestniczenia w zabawach z rówie"nikami,

!

pokonywanie napotkanych trudno"ci,

!

umiej!tno"$ wyra&ania swojego zadowolenia,

!

stosowanie okre"le': na, pod, obok, za, w.

Metody: czynne, aktywizuj#ce, ogl#dowe, s owne.
Potrzebne materia y: lalka, wózek, maskotki: kot, pies i mi", p otek
wyci!ty ze sztywnego kartonu, domek dla lalek, fili&anka ze spodecz-
kiem, wazon z kwiatami, krzese ko, stolik, dla ka&dego dziecka kartki
A4 z narysowanym ko em, kredki.

Przebieg

1. Powitanie – nauczycielka zaprasza dzieci do ustawienia si! w kole.
Nast!puje powitanie za pomoc# s ów: Wszyscy s%, witam was, zaczy-
namy, ju

& czas. Jestem ja, jeste ty, raz, dwa, trzy. Podczas wypowia-

dania s ów dzieci wskazuj# najpierw na siebie, potem na kole&ank! lub
koleg!, a na s owa: raz, dwa, trzy – trzykrotnie klaszcz# w r!ce. Zabawa
powtarzana jest trzy razy.

2. „Poka& nam swój dzisiejszy nastrój” – ka&de dziecko mimik# i cia em
pokazuje, jak si! czuje.

3. Po powitaniu nauczycielka ustawia w "rodku ko a utworzonego
przez dzieci ró&ne przedmioty: lalk! w wózku, maskotk! kota na p ocie,
maskotk! psa obok domku dla lalek, fili&ank! na spodeczku, wazon
z kwiatami na stoliku, maskotk! misia na krzese ku. Zadaniem dzieci
jest okre"lenie, gdzie znajduj# si!: lalka, kot, pies, fili&anka, wazon
z kwiatami i mi".

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

56U0211

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

H

1.22

s. 9

www.eksperciwoswiacie.pl

Nast!pnie przedszkolaki zas aniaj# oczy, a nauczycielka, przestawiaj#c
wszystkie przedmioty w nienaturalne dla nich miejsca, opowiada dzie-
ciom, jak to przyszed do przedszkola krasnal, który bardzo lubi figle
i psoty, i poprzestawia wszystkie zabawki w inne miejsca. Dzieci po
otwarciu oczu wskazuj# wszystkie nieprawid owo"ci: lalka na p ocie,
mi" na stole, kot w wózku, pies na spodeczku, fili&anka obok domku
dla lalek, wazon z kwiatami na krze"le.

4. Zabawa „%mieszne miny” – dzieci biegaj# po sali w rytmie granym
na tamburynie, na przerw! w muzyce podchodz# do najbli&szego kolegi
i próbuj# roz"mieszy$ go, robi#c ró&ne dziwne miny.

5. Rysunek „Mój nastrój” – zadaniem dzieci jest narysowanie swojego
nastroju.

Efekty:

!

dzieci potrafi# pokaza$ swój nastrój i narysowa$ go,

!

potrafi# okre"li$ po o&enie przedmiotów w przestrzeni i zauwa&y$
komizm sytuacyjny.

8.2. Scenariusz 2 – Weso

"e zabawy

Autorka: Ma gorzata Seta
Grupa: dzieci czteroletnie
Cele:

!

kszta towanie umiej!tno"ci rozró&niania prawej i lewej strony
cia a,

!

rozwijanie poczucia humoru,

!

rozwijanie ekspresji twórczej.

Metody: czynne, aktywizuj#ce, ogl#dowe, s owne.
Potrzebne materia y: kaseta magnetofonowa z nagraniem ró&nego
rodzaju "miechu, kaseta lub p yta CD ze skoczn# muzyk#, rekwizyty
do inscenizacji tre"ci wiersza, rysunki przedstawiaj#ce weso e i smutne
zwierz!ta (dla ka&dego dziecka – za . 1).
Literatura: J. Brzechwa, Kaczka-dziwaczka, w: J. Brzechwa, Kaczka-
-dziwaczka i inne wiersze, Ksi!garnia Wydawnictwo Skrzat Stanis aw
Por!bski, Kraków 2008.

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

56U0211

H
1.22

s. 10

www.eksperciwoswiacie.pl

Przebieg

1. Powitanie – dzieci dobieraj# si! w pary i staj# twarzami do siebie.
Klaszcz# w r!ce, mówi#c rymowank!:

Witam praw

% (klaszcz# w praw# r!k! kolegi),

witam lew

% (klaszcz# w lew# r!k! kolegi),

witam razem (klaszcz# w obie r!ce kolegi na wprost),
witam skrzy

&nie (krzy&uj# r!ce i tak klaszcz# w r!ce kolegi).

Zabawa powtarzana jest kilka razy coraz szybciej. Im szybciej dzieci
klaszcz#, tym cz!stszy "miech wywo uje zabawa.

2. Zabawa poznawcza „Zgadnij, czyj to "miech” – jedno dziecko siedzi
za parawanem lub parasolem. Pozosta e dzieci, wyznaczone przez
nauczycielk!, "miej# si! g o"no. Dziecko za parawanem ma odgadn#$,
kto tak si! "mieje. Potem nast!puje zmiana odgaduj#cego.

3. Nauczycielka odgrywa rol! kaczki (mo&e tak&e za o&y$ elementy
kostiumu) i recytuje wiersz Jana Brzechwy Kaczka-dziwaczka, prze-
chadzaj#c si! kaczym krokiem w"ród dzieci.

4. Zabawa „Ta'ce – wygina'ce” – dzieci ta'cz# w rytmie muzyki,
staraj#c si! wykonywa$ jak naj"mieszniejsze ruchy.

5. Ka&de dziecko dostaje rysunki zwierz#t – smutnych i weso ych
(za . 1). Zadaniem dzieci jest wybranie i pokolorowanie kredkami tylko
u"miechni!tych zwierz#tek.
Efekty:

!

dzieci potrafi# improwizowa$ ruchowo muzyk! (poprzez wykony-
wanie "miesznych, nienaturalnych ruchów),

!

potrafi# w humorystyczny sposób okre"li$ praw# i lew# stron! w a-
snego cia a.

8.3. Scenariusz 3 – Roze

miane zoo

Autorka: Ma gorzata Seta
Grupa: dzieci czteroletnie
Cele:

!

nabywanie umiej!tno"ci wspó pracy w grupie,

!

rozwijanie wyobra(ni,

!

rozwijanie spostrzegawczo"ci,

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

56U0211

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

H

1.22

s. 11

www.eksperciwoswiacie.pl

!

rozwijanie szybkiej reakcji na sygna ,

!

rozwijanie poczucia humoru.

Metody: czynne, ogl#dowe, aktywizuj#ce, s owne.
Potrzebne materia y: p yta CD z nagraniem skocznej muzyki, odtwa-
rzacz CD, obrazki zwierz#t do kolorowania przez dzieci.
Literatura: J. Tuwim, S"o' Tr%balski, w: J. Tuwim, Wiersze dla dzieci,
Siedmiogród, Wroc aw 2004; A. Sójka, Czytam od A do Z, Papilon,
Pozna' 2007.

Przebieg

1. Przywitanie – dzieci stoj# na dywanie, nauczycielka w #cza nagranie
skocznej muzyki. Na kolejne przerwy w muzyce podaje polecenia, np:

!

Dotknij jak najwi

#ksz% liczb# r%k.

!

Dotknij jak najwi

#ksz% liczb# g"ów.

!

Dotknij jak najwi

#ksz% liczb# pleców.

Zabaw! mo&na powtórzy$ kilka razy.

2. S uchanie wiersza Juliana Tuwima S"o' Tr%balski. Dzieci siedz# na
dywanie, a nauczycielka recytuje wiersz, przedstawiaj#c jego tre"$ za
pomoc# gestów.

3. Rozmowa na temat wiersza:

!

Jak nazywa

" si# s"o' z wiersza?

!

Jak nazywa

"y si# jego dzieci?

!

Dlaczego s

"o' poszed" szuka$ lekarza?

!

Do kogo trafi

"?

!

Co zrobi

" kowal?

!

Jak

% rad# da" kowal Tomaszowi Tr%balskiemu?

4. Nauczycielka proponuje dzieciom zabaw! w wymy"lanie "miesz-
nych okre"le' dla ró&nych przedmiotów w sali, np.: stó – jad opod-
stawnik, krzes o – podstawka pod siedzenie.

5. Zabawa w zoo – dzieci stoj# w kole na dywanie. Nauczycielka,
t umacz#c zasady zabawy, mówi, &e dziecko, które zostanie przez ni#
wskazane, b!dzie wykonywa o nast!puj#ce czynno"ci:

!

gdy nauczycielka wska&e dziecko i powie s"o', wskazane dziecko
z r!ki robi tr#b!, a dwoje dzieci stoj#cych obok wskazanego r!ko-
ma pokazuj# uszy po obu stronach s onia,

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

56U0211

H
1.22

s. 12

www.eksperciwoswiacie.pl

!

na has o palma wskazane dziecko staje z r!koma uniesionymi do góry,
a dzieci po jego obu stronach pokazuj# r!koma opadaj#ce ga !zie,

!

na has o kangur wskazane dziecko przed sob# robi z r#k ko o, imi-
tuj#c torb! kangura, a dzieci stoj#ce po obu jego stronach wk adaj#
do tak stworzonego ko a (od do u) r!ce z kciukami wyci#gni!tymi
do góry, pokazuj#c w taki sposób uszy ma ego kangurka.

6. Rozwi#zywanie zagadek. Dziecko, które najszybciej poda trafn#
odpowied(, pokazuje sposób poruszania si! danego zwierz!cia.

W jeziorze? By$ mo&e.
W wannie? Zbyt nienagannie.
A ja wol! tony b ota.
Bo ja jestem…

(hipopotam)

Potrz#sa grzyw#,
ryczy za trzech.
Oto król zwierz#,
pot!&ny…

(lew)

Ma najd u&sz# w "wiecie szyj!
i w Afryce ciep ej &yje,
wy&sza ni& najwy&sza szafa:
br#zowo-&ó ta…

(

&yrafa)

Ile ma z!bów – nie zlicz!,
lecz zdradz! wam tajemnic!:
Tam gdzie Nilu p yn# wody,
mieszka zielony…

(krokodyl)

Chodzi powoli jak nikt na "wiecie,
trudno mu ustrzec si! niebezpiecze'stw,
nie ma pazurów, nie ma k ów,
wi!c si! w skorupie chowa …

(

&ó"w)

Jest wielki, szary, ma cztery nogi,
z tr#by u&ytek rzadko robi,
niestraszna mu wody to',
bo "wietnie p ywa tam…

(s

"o')

Na nosie wyrós mu róg,
wi!c ch!tnie wszystkich by bód ,
lecz rzadko dogoni$ ich mo&e,
bo ci!&ki jest nasz…

(nosoro

&ec)

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

56U0211

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

H

1.22

s. 13

www.eksperciwoswiacie.pl

Pr!&y w skoku swoje pr!gi,
biegacz z niego ca kiem t!gi,
co tylko by móg , to by gryz
z ocisto-czarny…

(ry

)

7. Ilustrowanie obrazków. Zadaniem dzieci jest wybranie dowolnych
rysunków zwierz#t i pokolorowanie ich.

Efekty:

!

dzieci potrafi# dostrzec komizm sytuacji w utworze,

!

potrafi# bawi$ si! weso o podczas wspólnych dzia a',

!

rozwi#zuj# zagadki dotycz#ce ró&nych zwierz#t egzotycznych.

8.4. Scenariusz 4 –

(mieszne zdj#cia

Autorka: Magdalena Satkowska
Grupa: dzieci pi!cioletnie
Cele:

!

wprowadzenie atmosfery rado"ci i zabawy,

!

rozwijanie umiej!tno"ci wyra&ania uczu$ mimik# i gestem,

!

rozwijanie wyobra(ni i pomys owo"ci,

!

wyrabianie poczucia humoru.

Potrzebne materia y: kartki A3 (poci!te na dwie cz!"ci: 1/3 i 2/3 ca o-
"ci), pastele olejne, aparat fotograficzny, ró&ne zdj!cia, odtwarzacz CD,
p yta z dowoln#, skoczn# muzyk#, ilustracja do wiersza.
Literatura: L. J. Kern, )yrafa u fotografa, w: Najpi#kniejsze wiersze
dla dzieci. Jan Brzechwa, Wanda Chotomska, Ludwik Jerzy Kern i inni
autorzy, Wilga, Warszawa 2006.

Przebieg

1. Wykonanie wspólnego zdj!cia – nauczycielka gromadzi dzieci na dywa-
nie i pokazuje aparat fotograficzny oraz ró&ne zdj!cia. Dzieci okre"laj# ich
charakter (weso e, smutne, powa&ne, "mieszne). Nast!pnie nauczycielka
proponuje dzieciom wykonanie wspólnego zdj!cia. Ma to by$ zdj!cie
bardzo "mieszne, dlatego ka&dy musi zrobi$ odpowiedni# min! i figur!.
To zdj!cie b!dzie rozwesela$ dzieci, gdy b!d# w z ym nastroju.

2. S uchanie wiersza – prowadz#ca zaprasza dzieci do s uchania wier-
sza Ludwika Jerzego Kerna )yrafa u fotografa. Nast!pnie pokazuje
dzieciom ilustracj! i prowadzi krótk# rozmow! o tre"ci utworu.

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

56U0211

H
1.22

s. 14

www.eksperciwoswiacie.pl

3. Zabawa ruchowa „Stop – zdj!cie”. Nauczycielka zaprasza dzieci do
zabawy. Dzieci poruszaj# si! w rytmie muzyki. Na przerw! w muzyce
zatrzymuj# si! i s uchaj# has a:

!

Stop – zdj

#cie, na którym jestem weso"y,

!

Stop – zdj

#cie, na którym jestem powa&ny/zdziwiony/przestraszony itp.

Dzieci za pomoc# mimiki i gestów tworz# swoje zdj!cie, zgodnie
z podanym poleceniem.

4. Zabawa plastyczna „Pomy ka fotografa” – nauczycielka rozdaje dzie-
ciom po dwie kartki – 1/3 i 2/3 kartki A3 i wyja"nia zasady zabawy: na
z #czonych kartkach dziecko rysuje wymy"lon# przez siebie posta$ w taki
sposób, by na ma ej kartce znalaz a si! g owa, a na wi!kszej reszta postaci.
Nast!pnie prowadz#ca zbiera wszystkie kartki i uk ada je w rozsypce na
dywanie, rysunkami do do u. Nauczycielka zaprasza dzieci, aby wybra y
po dwie przypadkowe kartki, du&# i ma # – w ten sposób zostan# stwo-
rzone przypadkowe stwory. Kartki przypina na tablicy lub w innym, prze-
znaczonym do tego miejscu. Wszystkie dzieci ogl#daj# rysunki, wymie-
niaj# spostrze&enia i wybieraj# naj"mieszniejsze zestawienia.

5. Zako'czenie – na koniec nauczycielka zaprasza ch!tne dzieci do
robienia zdj!$ aparatem fotograficznym.
Efekty:

!

dzieci ucz# si!, &e rado"$, "miech i poczucie humoru sprawiaj#, &e
wszyscy dobrze si! ze sob# czuj#,

!

dzieci ucz# si! wyra&a$ i nazywa$ swoje emocje, nie nara&aj#c si!
na oceny innych.

8.5. Scenariusz 5 – Cztery zielone s

"onie

Autorka: Magdalena Satkowska
Cele:

!

stwarzanie dzieciom mo&liwo"ci odreagowania z ych emocji w ra-
dosnej zabawie,

!

kszta cenie percepcji s uchowej,

!

$wiczenia w liczeniu.

Potrzebne materia y: apaszka lub szalik dla ka&dego dziecka, kartki A3
(z narysowanymi g owami i brzuchami s oni), zielone mazaki, kartka
i d ugopis.

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

56U0211

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

H

1.22

s. 15

www.eksperciwoswiacie.pl

Literatura: Cztery zielone s"onie, muz. L. Kaszycki, s . A. %wirszczy'ska,
w: Rytmika dla smyka – nasza szko"a, Siedmioróg, Wroc aw 2007.

Praktyczna wskazówka

W Internecie mo&na znale($ plik d(wi!kowy z wykonaniem piosenki
Cztery zielone s

"onie przez zespó Fasolki.

Przebieg

1. S uchanie piosenki Cztery zielone s"onie.

2. Zabawa ruchowa „Cztery s onie”. Ka&de dziecko dostaje apaszk!
lub szalik i wk ada za gumk! (lub pasek) spodni czy spódniczki, tak
by imitowa y ogonki. Teraz nauczycielka "piewa fragmenty znanych
piosenek, a dzieci poruszaj# si! po sali w rytmie tych melodii. Kiedy
us ysz# refren piosenki Cztery zielone s"onie, dobieraj# si! czwórkami,
api# si! delikatnie za „ogonki” i maszeruj#, próbuj#c "piewa$ razem
z nauczycielk#.

3. Zabawa rysunkowa – nauczycielka przypina na tablicy cztery kartki
A3 z narysowanymi brzuchami i g owami s oni. Zaprasza po czworo
dzieci. Zawi#zuje im oczy, do r#k daje mazaki i ustawia je bezpo"red-
nio przed kartkami. Zadaniem dzieci jest dorysowanie s oniom nóg,
ogonków, tr#b i uszu.

4. Uk adanie opowiadania. Ka&de dziecko wymy"la jedno zdanie, które
mog oby by$ cz!"ci# bajki o czterech zielonych s oniach. Nast!pnie
dyktuje swoje zdanie nauczycielce, tak by nikt inny nie s ysza .
Nauczycielka notuje tre"$, czasami wpisuj#c wymy"lone przez siebie
zdanie. Na koniec czyta dzieciom ca # u o&on# wspólnie bajk!.

5. Zabawa „S oniowe "miechy” – prowadz#ca dzieli grup! dzieci
w dowolny sposób na czteroosobowe zespo y. Ka&dy zespó w inny
sposób zaprezentuje s oniowy "miech, np.:

!

I zespó – he, he, he, he,

!

II zespó – ha, ha, ha, ha,

!

III zespó – hi, hi, hi, hi,

!

IV zespó – ho, ho, ho, ho,

!

V zespó – hu, hu, hu, hu.

Na koniec wszystkie dzieci-s onie g o"no "miej# si! w dowolny sposób.

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

56U0211

H
1.22

s. 16

www.eksperciwoswiacie.pl

Efekty

Wspólna zabawa, pe na "miechu i rado"ci pomaga dzieciom odre-
agowa$ negatywne emocje i otwiera je na innych. Nawet nie"mia e
i zamkni!te dzieci do #czaj# do wspólnej zabawy.

8.6. Scenariusz 6 – Przygoda z rzepk

%

Autorka: Beata Kostrupska
Grupa: dzieci pi!cioletnie
Cele:

!

integrowanie grupy poprzez wspóln# zabaw!,

!

wyzwalanie u dzieci poczucia humoru,

!

do"wiadczanie nowych wra&e' poprzez kontakt ze sztuk#,

!

$wiczenie pami!ci, rozwijanie koncentracji uwagi,

!

utrwalanie nazw i wygl#du owoców oraz warzyw,

!

wyrabianie spontaniczno"ci, refleksu, szybko"ci skojarze',

!

rozwijanie koordynacji wzrokowo-s uchowo-ruchowej.

Metody: aktywizuj#ce (z elementami Pedagogiki zabawy), s owna,
praktyczna, zadaniowa.
Potrzebne materia y: obrazki owoców dla ka&dego dziecka, gazeta
zwini!ta w ciasny rulon, opaski z emblematami postaci wyst!puj#cych
w wierszu (dziadek, babcia, wnuczek, pies, kot, kurka, g#ska, bociek,
&abka, kawka), rzepka wykonana z krepiny, karty pracy – dla ka&dego
dziecka – obrazki zwierz#t do kolorowania: &aba, kura, kot, bocian,
pies, s o', prosiaczek.
Literatura: R. Doma', Metody pedagogiki zabawy w pracy z dzie$mi
w wieku przedszkolnym, Przedszkolak, Lublin 2003; J. Tuwim, Rzepka,
w: J. Tuwim, Lokomotywa i inne wiersze, Zielona Sowa, Kraków 2002.

Przebieg

1. Zabawa integracyjna „Owoce”

Przedszkolaki siedz# w kr!gu. Ka&de dziecko wybiera nazw! dowol-
nego owocu, nazwy nie mog# si! powtarza$. Na pocz#tku zabawy nazw!
owocu podaje nauczycielka. Jedno dziecko wchodzi do "rodka kr!gu.
Jego zadaniem b!dzie dotkni!cie (papierowym rulonem) kolan dziecka,
które jest wywo anym owocem. Wywo ana osoba, by unikn#$ dotkni!-

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

56U0211

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

H

1.22

s. 17

www.eksperciwoswiacie.pl

cia, musi szybko wywo a$ kolejny owoc. Je"li kto" nie zd#&y przed
dotkni!ciem wywo a$ kolejnej osoby-owocu, wchodzi do "rodka ko a.

Wskazówka

Przed rozpocz!ciem zabawy mo&na przyklei$ dzieciom do ich ubra'
obrazki z poszczególnymi owocami. Zamiast nazw owoców mog#
by$ u&ywane inne poj!cia lub imiona.

2. S uchanie wiersza Juliana Tuwima Rzepka

Podczas czytania nauczycielka podkre"la intonacj# wersy powtarzaj#ce
si! w wierszu. Dzieci staraj# si! wspólnie powtarza$ g o"no te wersy.

3. Rozmowa o tre"ci wiersza:

!

Co dziadek zasadzi

" w ogrodzie?

!

Co chcia

" zrobi$ z rzepk%?

!

Rzepka to owoc, czy warzywo?

!

Jakie znacie warzywa?

!

Kogo dziadek zawo

"a" na pomoc?

!

Kto wyci

%ga" rzepk#?

!

Czy pami

#tacie, kto za kim sta" w kolejce ci%gn%cej rzepk#?

!

Jak sko

'czy"o si# wyci%ganie rzepki?

4. Zabawa „Wyliczanka” – prowadzona w ma ych grupkach

Dzieci siedz# w kr!gu. Wskazane dziecko mówi: Poszed" Jarek na
jarmarek, kupi

" sobie… (i tutaj dodaje, co kupi , np. marchewk!).

Kolejne dziecko powtarza ca e zdanie i dodaje drugi przedmiot, który
kupi Jarek. Kolejni uczestnicy zabawy dodaj# po jednej nazwie rzeczy,
powtarzaj#c ca # wcze"niejsz# list! zakupów bohatera zabawy. Gdy
kto" ma trudno"ci z przypomnieniem sobie kolejnych zakupionych
rzeczy, grupa mo&e pomóc, pokazuj#c gestem, o jaki zakup chodzi,
a w ostateczno"ci podpowiedzie$ s ownie.

5. Praca z kartami zadaniowymi

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

56U0211

H
1.22

s. 18

www.eksperciwoswiacie.pl

Zadania dzieci:

!

podzieli$ na sylaby nazwy zwierz#t znajduj#cych si! na rysunkach
(&aba, kura, bocian, prosiaczek), a potem pokolorowa$ rysunki,

!

wymieni$ nazwy zwierz#t, które wyst#pi y w wierszu Rzepka,

!

pokolorowa$ rysunki zwierz#t, które pojawi y si! w wierszu.

6. Inscenizacja wiersza. Nauczycielka zaprasza dzieci do wspólnej
zabawy. Dzieci wybieraj# opaski z emblematami postaci wyst!pu-
j#cych w wierszu. Nauczycielka czyta wiersz, a dzieci odgrywaj#
wybrane role. Na zako'czenie nauczycielka zach!ca do dalszej zabawy
– ruchowo-s ownej improwizacji tre"ci wiersza.

Efekty

Dzieci:

!

zauwa&aj#, &e wspólnymi si ami mog# dokona$ tego, czego nie uda
si! zrobi$ w pojedynk!,

!

czerpi# rado"$ ze wspólnych zabaw w grupie,

!

bior# aktywny udzia w zabawie z rówie"nikami,

!

rozwijaj# wyobra(ni! i potencja twórczy poprzez odgrywanie ról,

!

potrafi# wczu$ si! w odgrywan# rol!,

!

$wicz# pami!$ poprzez zapami!tywanie ci#gów s ownych,

!

do"wiadczaj# nowych wra&e' poprzez kontakt ze sztuk#,

!

utrwalaj# nazwy owoców i warzyw,

!

wzbogacaj# zasób s ownictwa.

8.7. Scenariusz 7 – Weso

"o si# bawimy

Autorka: Beata Kostrupska
Grupa: dzieci pi!cioletnie
Cele:

!

wprowadzenie humoru jako elementu zabawy,

!

kszta towanie umiej!tno"ci wspó pracy i prze&ywania wspólnej
zabawy,

!

rozwijanie my"lenia dedukcyjnego poprzez zastosowanie techniki
twórczego my"lenia: „Co by by o, gdyby…”,

!

rozwijanie s uchu fonematycznego, doskonalenie umiej!tno"ci ze-
stawiania rymuj#cych si! wyrazów,

!

wyra&anie w asnych odczu$ poprzez ró&ne formy ekspresji.

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

56U0211

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

H

1.22

s. 19

www.eksperciwoswiacie.pl

Metody pracy: s owne, aktywizuj#ce (z elementami Pedagogiki
zabawy), praktyczne.
Potrzebne materia y: pary obrazków, których nazwy si! rymuj#
(m otek – kotek, góra – kura, balonik – s onik, bucik – kogucik, p#czek
– zaj#czek, szafa – &yrafa), du&y arkusz papieru, klej, obrazki przed-
stawiaj#ce zwierz!ta (kot, kura, s o', kogut, zaj#c, &yrafa), du&a kostka
i pionki do gry.
Literatura: R. Doma', Metody pedagogiki zabawy w pracy z dzie$mi
w wieku przedszkolnym, Przedszkolak, Lublin 2003; J. Tuwim, Taniec,
Liwona, Warszawa 2005; W co si# bawi$ z dzie$mi? Piosenki i zabawy
wspomagaj

%ce rozwój dziecka, oprac. M. Bogdanowicz, Harmonia,

Gda'sk 2004.

Przebieg

1. Zabawa integracyjna „Powiedz swoje imi!”. Ka&de dziecko po
kolei mówi swoje imi! w okre"lony, podany przez nauczyciela sposób:
normalnie, zdrobniale, sylabizuj#c je i wyklaskuj#c poszczególne
sylaby, szeptem, bardzo g o"no, powoli, z rado"ci#. Okre"la, co lubi
robi$, w co lubi si! bawi$.

2. Nauczycielka zaprasza dzieci do wys uchania wiersza Juliana
Tuwima Taniec.

3. Rozmowa z dzie$mi o tre"ci wiersza:

!

Kto zaprosi

" wiaderko do oberka?

!

Kto ta

'czy" w wierszu?

!

Kto sta

" w k%cie?

!

Czy przedmioty mog

% ta'czy$?

!

A czy wy lubicie ta

'czy$? Dlaczego?

4. Technika twórczego my"lenia „Co by by o, gdyby...”

Dzieci zastanawiaj# si!, co by by o, gdyby przedmioty, meble umia y
ta'czy$. Wszyscy wymy"laj# ciekawe odpowiedzi, np.: by"oby bardzo
weso

"o, chcia"abym zata'czy$ z nimi, nauczy"bym je nowego ta'ca.

5. Pl#s – walczyk Labada (wed ug M. Bogdanowicz)

Dzieci tworz# ko o, trzymaj#c si! za r!ce, staj# twarz# do "rodka
ko a. Poruszaj# si! posuwistym krokiem, po ka&dym od"piewaniu
tekstu trzymaj# si! za odpowiednie cz!"ci cia a: okcie, nosy, uszy,

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

56U0211

H
1.22

s. 20

www.eksperciwoswiacie.pl

ramiona, kolanka, boczki, kostki u stopy itp. (prowadz#cy pyta, a dzieci
odpowiadaj# i "piewaj# dalej).

6. Zabawa „Rymowanki”

Podczas zabawy potrzebne s# dwa komplety kartoników z obrazkami
(pary obrazków przedstawiaj#cych przedmioty, których nazwy rymuj#
si! ze sob#). Jeden komplet nauczycielka zostawia sobie, drugi (ze zwie-
rz!tami) otrzymuj# dzieci. Prowadz#ca wyk ada kolejno swoje kartoniki,
wymawiaj#c nazw!, np. m"otek, a dzieci dok adaj# obrazek ze zwierz#t-
kiem, którego nazwa rymuje si! z podanym wyrazem, np. kotek. Dzieci
mog# równie& wymy"la$ w asne rymy do podanych obrazków.

7. Wykonanie gry planszowej „Wy"cigi zwierz#t”

Nauczycielka zaprasza dzieci do wspólnego wykonania gry planszo-
wej. Kostk! oklejamy karteczkami z rysunkami zwierz#t (kot, kura,
s o', kogut, zaj#c, &yrafa). Nast!pnie ka&de dziecko nakleja kolejno
karteczk! ze zwierz#tkiem w dowolnym miejscu na du&ym arkuszu
papieru. Naklejone obrazki zwierz#t nale&y po #czy$ kreskami, tworz#c
tras!. Dzieci z nauczycielk# ustalaj# zasady gry i wyznaczaj# pola start
i meta. Nauczycielka prezentuje dzieciom ich wspóln# prac! i zach!ca do
zabawy. Dziecko po ka&dym rzucie kostk# przesuwa swój pionek na pole
ze zwierz#tkiem, którego obrazek zosta wyrzucony na kostce. Wygrywa
ta osoba, której uda si! pierwszej doj"$ do mety. Aby uatrakcyjni$ gr!,
dzieci mog# odgrywa$ rol! pionków – przeskakiwa$ z pola na pole.

Efekty

Dziecko:

!

dostrzega w#tki humorystyczne w utworze,

!

czerpie rado"$ ze wspólnych zabaw w grupie,

!

prawid owo nazywa cz!"ci cia a,

!

$wiczy pami!$, koncentracj! uwagi,

!

rozwija analiz! d(wi!kow# przy dzieleniu imion na sylaby,

!

utrwala znajomo"$ zwierz#t, ich wygl#d oraz nazwy,

!

przestrzega zasad we wspólnych grach i zabawach,

!

nabywa umiej!tno"ci wspó dzia ania w zespole.

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

56U0211

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

H

1.22

s. 21

www.eksperciwoswiacie.pl

9. Bibliografia

1. Bevin N., (miech leczy, Spar, Warszawa 1993.

2. Bevin N., (miech to zdrowie. Teoria i praktyka leczniczego miechu,

Spar, Warszawa 2000.

3. Hurlock E. B., Rozwój dziecka, t. II, PWN, Warszawa 1985.

4. *amek A., Terapia miechem. Jak rozwija$ poczucie humoru, War-

szawa 2008, publikacja elektroniczna.

5. Kant I., Krytyka w"adzy s%dzenia, PWN, Warszawa 1986.

6. Schopenhauer A., Teoria mieszno ci, w: idem, Metafizyka mi"o ci

p

"ciowej, Harmonia, Gda'sk 1995.

7. Turkey G., Psychoterapia odkrywa miech, „Tematy” 1996, nr 7–8.

Przypisy

1

Kant I., Krytyka w"adzy s%dzenia, PWN, Warszawa 1986, s. 271.

2

Schopenhauer A., Teoria mieszno ci, w: idem, Metafizyka mi"o ci p"ciowej,
Harmonia, Gda'sk 1995.

3

Hurlock E. B., Rozwój dziecka, t. II, PWN, Warszawa 1985, s. 102.

4

*amek A., Terapia miechem. Jak rozwija$ poczucie humoru, Warszawa 2008,
publikacja elektroniczna.

5

Patch Adams – tragikomedia nakr!cona na podstawie ksi#&ki Gesundheit: Good
Health Is a Laughing Matter Patcha Adamsa i Maureen Mylander; re&yseria
Tom Shadyac, scenariusz Steve Oedekerk, USA 1998.

6

Bevin N., (miech leczy, Spar, Warszawa 1993.

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

P

SYCHOSOMATYKA

Zdrowie psychiczne

56 Edukacja w przedszkolu • Luty 2011

56U0211

H
1.22

s. 22

www.eksperciwoswiacie.pl

10. Za %cznik 1. Weso e i smutne zwierz"ta

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]

Produkt zabezpieczony elektronicznie - Wydawnictwo Raabe. Właściciel: [e-mail]