Lama Rinczen: "Kiedy bliscy odchodzą..."

Większość z nas spotkała się z naukami mówiącymi o tym, jak pomóc swym bliskim, którzy

umierają. Jednak gdy nadejdzie ta chwila, często stajemy bezradnie i w końcu nie wiemy, co tak

naprawdę trzeba zrobić. Postanowiliśmy więc zwrócić się do Lamy Rinczena i zadać mu

jeszcze raz to pytanie, które tak często powtarza się w rozmowach i listach: Co robić, kiedy

umrze nam ktoś bliski?

Lama Rinczen: Istnieje wiele nauk mówiących o tym, jak postępować, kiedy ktoś umiera w

naszej obecności. Jednak współcześnie w europejskich warunkach zdarza się to dość rzadko.

Najczęściej ludzie umierają w szpitalach i nie mamy wpływu na to, co dzieje się z nimi ani wokół

nich w tak ważnej chwili.

Kiedy dowiemy się już po fakcie, że ktoś z naszych bliskich nie żyje, to po pierwsze musimy

podjąć praktyczne działania związane z pogrzebaniem ciała, a jednocześnie rozpocząć także

starania o duchową pomoc dla zmarłej osoby, której świadomość jest teraz w stanie bardo. Nie

ma wielkiego znaczenia, czy ciało zostanie pogrzebane w ziemi czy też poddane kremacji.

Jedyną korzyścią przemawiającą za kremacją jest możliwość zawiezienia potem prochów do

różnych świętych miejsc. Rozsypanie ich tam stworzy pewne karmiczne związki, dzięki którym

łatwiej będzie temu komuś odrodzić się w takim miejscu i w takich warunkach, gdzie będzie

mógł praktykować Dharmę.

Co do pomocy duchowej, to najlepiej zwrócić się do odpowiednio wykwalifikowanych Lamów.

Można na przykład wysłać faks do Nepalu, prosząc Tengę Rinpoczego o modlitwy. W

klasztorze co jakiś czas odbywają się specjalne pudże w intencji zmarłych. Ponadto Rinpocze

sam przeprowadza ceremonie i praktyki mające na celu prowadzenie zmarłych, gdy tylko jest o

to proszony. Dobrym zwyczajem jest, aby przy okazji wyrażania takiej prośby złożyć jakąś

ofiarę w imieniu zmarłej osoby. Pozwala to nawiązać jej bliższą więź z Dharmą, a także

nagromadzić pewną zasługę. W naszych warunkach najprościej jest zadeklarować jakąś sumę,

a potem przesłać ją przez przyjaciół, którzy co roku jeżdżą zimą do Nepalu.

Również i w naszym Centrum w Grabniku przeprowadzamy co jakiś czas specjalne rytuały dla

zmarłych. W przypadku czyjejś śmierci można zatem prosić o zadedykowanie takiej pudży

konkretnej osobie.

1 / 2

Lama Rinczen: "Kiedy bliscy odchodzą..."

A co możemy zrobić my sami? Wskazane jest, aby w miarę możliwości przez kilka tygodni

(najlepiej siedem) nie ruszać rzeczy zmarłego, pozostawić jego pokój w takim stanie, w jakim go

znał i nie rozdawać jego rzeczy innym, chyba że przed śmiercią wyraźnie czymś

rozdysponował. W miejscu, gdzie zwykł mieszkać i przebywać dobrze jest ustawić posążki i

obrazki Buddów (o ile nie wywoła to oburzenia pozostałej części rodziny). W tych miejscach

możemy śpiewać na głos pudże i mantry rozmaitych Buddów. W tradycji Karma Kagju w tym

celu szczególnie stosuje się "Guru Jogę Czterech Pór Dnia" (tekst dostępny w Centrum

Bencien Karma Kamtzang w Grabniku). Jeśli ktoś ma do niej przekaz, może ją stosować.

Jednak każda inna praktyka dedykowana zmarłemu także będzie dobra: może to być pudża

Amitaby, Czenrezika, Dordże Sempa lub jakakolwiek nam znana.

Praktykę phoła zasadniczo stosuje się w sytuacji, gdy znajdujemy się bezpośrednio przy

umierającym lub sami właśnie umieramy. Taki jest jej sens. Jeśli jednak ktoś nie jest wprawny w

innych praktykach, a phołę zna dobrze, wówczas oczywiście śpiewanie tej pudży z intencją dla

zmarłych jest pożyteczne, nawet gdy jest się z dala od zmarłego i minęło już trochę czasu od

jego śmierci.

Podsumowując, o śmierci naszego bliskiego powinniśmy jak najszybciej powiadomić Lamę i

prosić go o modlitwy, a także sami modlić się w sposób, jaki jest najbliższy naszemu sercu.

tekst zamieszczony w biuletynie Mynsel nr 10 wrzesień 1999

2 / 2