RELIGIA

Religijna tradycja, religia –

instytucja, system społeczny itd.

RELIGIJNOŚĆ

Subiektywna strona religii, najbardziej kojarzona

z duchowością; warunek – odniesienie do utrwalonej

w tradycji religijnej formy transcendencji („coś

całkiem innego” identyfikowane w myśl doktryny)

Ścisła wzajemna

determinacja

WIARA

Akt, czynność

wewnętrzna wierzenia

Z aktu przetworzona w
konkretną tradycję religijną

DUCHOWOŚĆ

Sposób radzenia sobie z sytuacją egzystencjalną (śmierć,

nietrwałość, ograniczenia fizyczne, psychiczne, społeczne itp.)

prowadzący do przemiany perspektywy spostrzegania świata,

transcendującej ograniczenia, a nawet śmierć. Świat staje się

doskonały, uczucia: szczęście, spełnienie a nawet ekstaza

Niezbędna w strukturze
religijności

Kategorie o częściowo
wspólnym zakresie
znaczeniowym

MISTYKA

Rezultat doświadczeń

mistycznych, przedmiot studiów

filozofii religii, religioznawstwa

i teologii

MISTYCYZM – doświadczenia mistyczne

Mistycyzm tworzy
mistykę, może się mistyką
inspirować; mistyka
zawiera m.in. świadectwa
doświadczeń mistycznych

Religijność może
prowadzić do przeżyć
mistycznych; mistycyzm
może kształtować
szczególną religijność

Duchowość może
prowadzić do przeżyć
mistycznych; mistycyzm
może kształtować
szczególną duchowość –
także niezliczone
niereligijne jej formy

Wiara to podstawowy proces
psychiczny, z istoty niereligijny –
religijna bywa jego treść

Religia często wspiera się
mistyką

Ryc. 1. Relacje między podstawowymi kategoriami psychologii religii