26.02.2013 Wykład
26 lutego 2013
17:20
PRAKTYKI TERENOWE
4 noclegi w rowach (w pobliżu ustki) - 1-5.06 camping, domki
2 w Jastrzębiej Górze 5/6 i 6/7
Ceny:
Rowy - 25/noc + kaucja za domek 100zł
Jastrzębia góra 35zł/noc - pensjonat dobrze wyposażony
Strój terenowy:
- Buty turystyczne
- Odzież nieprzemakalna
- Młotki geologiczne
- Okulary chroniące przed odpryskami (dla marty)
- Dojazd, vacanza od mamy
EROZJA POWIETRZNA
Deflacja - proces wywiewania osadu.
Zakres deflacji dochodzi zazwyczaj do poziomu wód gruntowych bądz
stref cementacji osadu.
Największa prędkość wiatru jest tam, gdzie napotyka najmniejsze tarcie, a więc nad wodami mórz,
przy gruncie jest najmniejsza.
Niesione przez wiatr cząstki uderzają w skały podowując korazję.
Największa efektywnośc tego procesu jest tam, gdzie jest największa ilość transportowanego
materiału, zazwyczaj nie sięga powyżej 0,5m.
"Grzyby skalne"
Nie oparł jej się też sfinks.
Graniaki - ang. ventifact (głazy o dwóch lub trzech oszlifowanych powierzchiach).
Jamki eoliczne na wielu starych budynkach to też efekty procesów eolicznych.
Ilość transportowanego osadu jest proporcjonalna do sześcianu prędkości wiatru (jeśli trzykrotnie
wzrośnie prędkość wiatru, podwoi się ilość transportowanego piasku)
Suspensja (zawieszenie) - dotyczy frakcji mniejszej niż 0,2mm.
Grubsze ziarna mogą być transportowane przez trakcję (wleczenie) lub saltację (przeskakiwanie)
Po wywianiu piasku powstaje bruk deflacyjny. W warunkach pustynnych prowadzi to do powstania
kamienistych pustyni, którze noszą nazwę "hamada"
Istnieje szansa na segregację minerałów ze względu na ich ciężar właściwy.
Oprócz bruku może nastąpić wzbogacenie w tzw. minerały ciężkie, czyli minerały o gęstości
3,0g/cm3.
Nagromadzenie minerałów ciężkich może tworzyć "żłoża eoliczne", czyli osad wzbogacony w
minerały ciężkie.
Na przykład czerwony piasek nad morzem jest bardzo wzbogacony w granaty.
EROZJA MORSKA
Czynniki erozyjne:
Wiatr powoduje falowanie
Oddziaływanie księżyca powodujące pływy.
Geo fiz - wykłady Strona 1
Oddziaływanie księżyca powodujące pływy.
Wysokość (amplituda) fali - pionowa wysokość między górą a dołem fali.
Długość fali - odległość między dwoma sąsiednimi szczytami lub dołami.
Czas między nadejściem kolejnego szczytu lub dołu fali to jej okres.
Na gł. Wynoszącej pół długości fali (1/2 l) ruch falowy istotnie zanika. Nazywane to jest podstawą
falowania.
Prędkośc fali (v) jest równa zazwyczaj długości podzielonej przez okres. W przybliżeniu zazwyczaj
wynosi ona v=5t
Cząstki wody na powierzchni nieznacznie przemieszczają się do przodu.
Cisnienie wywoływane przez wiatr na powierzchni wody jest proporcjonalne do kwadratu jego
prędkości. Podwajając prędkośc wiatru powstaje cztery razy dłuższa i wyższa fala.
Na Bałtyku podstawa falowania sięga maksymalnie do 35m, na oceanach do 90-300m.
Drgania kołowe mają miejsce, gdy falowanie odbywa się daleko od dna. Jeśli jednak dociera to ruch
kołowy ulega spłaszczeniu i wówczas prędkość migrującej fali zależy przede wszystkim od glębokości
wody. Wtedy v="(gh)
Im mniejsza głębokość tym skraca się długość fali na rzecz jej wysokości. Gdy głębokość wody staje
się mniejsza od 4/3 wysokości fali wówczas fala ulega załamaniu, a strefa załamujących się fal
nazywa się kipielą. Ang. Surf.
Gdy głębokośc wodyu będzie mniejsza od 2/10 długości fali, to ulega ona ponownie załamaniu i
przemieszcza na brzeg, tworząc tzw. zmyw wstępujący. Po nim następuje zmyw powrotny
(backwash)
Prąd litorynowy - fala skręca w stronę płycizny, bo tam jest hamowana, działa to jak hamowanie
jedną z nóg na sankach po to, by w tą stronę skręcić. Główna energia skierowana jest w drewniane
słupy, bo fala skręca w ich stronę, przez co fale nie uderzają z taką energią w brzeg.
Geo fiz - wykłady Strona 2
 Geo fiz - wykłady Strona 3
W przypadku, gdy fala uderza w brzeg pod pewnym kątem zmyw powrotny odprowadza pewną ilośc
osadu z powrotem z brzegu, osad ten jest porywany przez następną falę.
W strefie kipieli ma miejsce rozwój równoległego do brzegu prądu litoralnego. Jest on jedną ze
składowych propagacji (migracji) fali. Jest on głównym z
ródłem równoległego do brzegu transportu
erodowanego materiału.
Tworzenie się tego typu nacieku jest efektem zmiany. Woda staje się przesycona węglanem wapnia i
się strąca na takiej zasadzie jak kamień w czajniku.
Misy martwicowe mają laminy węglanu wapnia. Można je pozyskiwać w Wojcieszowie w
kamieniołomie w Górach Kaczawskich.
Perły jaskiniowe (pizolity)
POWIERZCHNIOWE RUCHY MASOWE
Grawitacyjne przemieszczanie skał, granulitów a nawet śniegu i lodu.
Powodzie, tsunami, trzęsienia ziemi, wybuchy wulkanów, huragany zaliczane są do zagrożeń
naturalnych (natural hazards).
Ten typ migracji osadu jest pierwszym rodzajem jego transportu, który odgrywa istotną rolę w
kształtowaniu morfologii terenu.
Ruchy masowe stanowią następstwo zakłóceń równowagi zbocza, które mogą być wywołane:
1. Podcięciem przez erozję
2. Przeciążeniem wodą pochodzącą z opadów atmosferycznych
3. Trzęsieniem ziemi lub wybuchami wulkanów.
Osuwiska stanowią problem głównie w górach i kopalniach odkrywkowych.
Geo fiz - wykłady Strona 4
Osuwiska stanowią problem głównie w górach i kopalniach odkrywkowych.
Stateczność gruntu zależy od:
1. Kohezji (spójności)
2. Tarcia wewnętrznego
Kohezja zależy od:
- przyciągania międzycząsteczkowego,
- obecności faz koloidalnych
- Siły napięcia powierzchniowego wody, decydującego z kolei o wartości siły kapilarnej
Siły kapilarne - włoskowate podsiąkanie wody do góry.
Wyróżniane są dwa typy kohezji:
- Rzeczywista (przyciąganie międzycząsteczkowe + koloidy)
- Pozorna (wywołana siłami napięcia powierzchniowego wody)
Geo fiz - wykłady Strona 5