Podwyższone ryzyko zaburzeń
odżywienia
występuje u osób:
" z nadwagą lub niedowagą,
" ubytkiem masy ciała powyżej 10% w okresie 6 mies.,
" zaburzeniami łaknienia lub nietolerancją pewnych pokarmów,
" w wieku podeszłym, uzależnionych od alkoholu,
" przyjmujących leki mające wpływ na odżywienie, np. antybiotyki,
steroidy, cytostatyki, immunosupresję,
" po zabiegach resekcyjnych przewodu pokarmowego,
" w trakcie radioterapii,
" z zespołami złego wchłaniania, przetokami przewodu
pokarmowego, biegunką, wymiotami,
" a także u osób niespożywających pokarmów w związku z
planowanymi badaniami i leczeniem.
JMR 2010
JMR 2010
1
Ocena stanu odżywienia -
badania antropometryczne, biochemiczne i immunologiczne
m.c CLL
Stan jako % Albuminy Transferyna Prealbumina w
odżywienia zwykłej m.c.
(g/dl) (mg/dl) (mg/dl) 1 mm3 krwi
Prawidłowy > 95 % > 3,5 200-300 16-30 > 1500
Niedożywienie:
- lekkie 85-95% 3,1-3,4 150-199 10-15 1200-1499
- umiarkowane 75-84% 2,5-3,0 100-149 5-9 800-1199
- ciężkie <75% < 2,5 < 100 < 5 < 800
JMR 2010
Droga podaży
" jeśli nie ma ograniczenia objętości, podaż nie
przekracza 1800 kcal/dobę, a przewidywany
okres żywienia jest krótszy niż 14 dni, można
wykorzystać drogę żył obwodowych.
" Żyły centralne stosuje się, jeśli planowane jest
leczenie długotrwałe, występują zaburzenia
metaboliczne, niewydolność narządowa, duże
zapotrzebowanie na elektrolity, a podaż
przekracza 1800 kcal/dobę.
JMR 2010
2
Do najczęstszych powikłań należą:
" techniczne (przypadkowe nakłucie tętnicy
podobojczykowej, odma opłucnej, zator powietrzny,
zakrzepica żylna),
" metaboliczne, związane z niekompetentnym
prowadzeniem żywienia (hipo- lub hiperglikemia,
zaburzenia gospodarki wodno-elektrolitowej i kwasowo-
zasadowej, niedobory niezbędnych nienasyconych
kwasów tłuszczowych, witamin, mikroelementów),
" septyczne (zakażenie cewnika).
Standardy żywienia pozajelitowego i żywienia dojelitowego. Pertkiewicz M., Korta T.
[red.]. PZWL, Warszawa 2005
JMR 2010
Wyjątki
" Pacjenci wyniszczeni  mogą wymagać większej dawki
tiaminy i elektrolitów wewnątrzkomórkowych (K, Mg, P)
" Pacjenci odwodnieni, z dużymi stratami wody lub
przewodnieni mogą wymagać indywidualnego
dawkowania wody i sodu
" Pacjenci z niewydolnością narządów wymagają
stosowania programów leczenia żywieniowego
odpowiednich do następstw metabolicznych
niewydolności tych narządów
Standardy żywienia pozajelitowego i żywienia dojelitowego. Pertkiewicz M., Korta T.
[red.]. PZWL, Warszawa 2005
JMR 2010
3
Obliczanie składu roztworów (1)
" Wyliczenie szacunkowych potrzeb
energetycznych, które zostają pokryte przez
podaż mieszanin aminokwasów, glukozy i
tłuszczu
" W tym ujęciu aminokwasy zostają włączone do
obliczeń jako z
ródło energii (podobnie jak
glukoza i tłuszcze)
JMR 2010
Obliczanie składu roztworów (2)
" Realizacja zapotrzebowania na białko, z
jednoczesnym podaniem 4-6g glukozy na każdy
gram dostarczonych droga dożylną
aminokwasów
" Przy wprowadzeniu emulsji tłuszczowych,
należy pamiętać o redukcji ilości glukozy (brak
redukcji = zbyt duża dawka energii)
JMR 2010
4
Obliczanie składu roztworów (3)
" Podaż maksymalnej ilości energii pochodzącej z
glukozy i jednocześnie ilości niezbędnych
aminokwasów.
" W przypadku przekroczenia objętości płynu
infuzyjnego  przelicza się część kalorii
pochodzących z glukozy na kalorie pochodzące
z tłuszczu
JMR 2010
Makroskładniki - węglowodany
" y
ródło: glukoza, dekstroza (ą-D-glukoza)
" Funkcje:  oszczędzanie białka
z
ródło energii 3.4 kcal/g
" Zalecana podaż:
2  5 mg/kg/min
50-65% energii ogółem
JMR 2010
5
Makroskładniki - białko
" y
ródło: krystaliczne L-aminokwasy
" Jakość: niezbędne AK 40-50%
nie-niezbędne AK 50-60%
Glutamina / Cysteina
" Zalecana podaż:
0.8-2.0 g/kg/day
15-20% energii ogółem
JMR 2010
Makroskładniki - tłuszcze
" y
ródło: olej sojowy
" Funkcje: z
ródło energii 9 kcal/g
z
ródło NNKT
" Zalecana podaż:
0,5  1,5 g/kg/day (niewskazane
>2 g/kg)
infuzje 12  24 h
25% to 35% energii
Max. 60% energii lub 2 g tłuszczu/kg
JMR 2010
6
Podstawowe mieszaniny do
żywienia parenteralnego
" Węglowodany  glukoza, dekstroza
 Dostępne w stężeniu od 5% do 70%
 D30, D50 i D70 używane zwykle do mieszanin
" Aminokwasy
 Dostępne w stężeniach: 3, 3.5, 5, 7, 8.5, 10, 15, 20%
 8.5% i 10% używane zwykle do mieszanin
" Tłuszcz
 10% emulsje = 1.1 kcal/ml
 20% emulsje = 2 kcal/ml
 30% emulsje = 3 kcal/ml (nie do bezpośredniego wlewu)
The A.S.P.E.N. Nutrition Support Practice Manual, 2nd edition, 2005, p.
97; Barber et al. In ASPEN, The Science and Practice of Nutrition
Support: A Case-Based Core Curriculum. 2001.
JMR 2010
PN dla pacjentów pediatrycznych
" Standardowy przelicznik:
 100 kcal/kg dla niemowlęcia 3-10 kg
 1000 kcal + 50 kcal/kg na każdy kg powyżej
10 kg dla dziecka 10-20 kg
 1500 kcal + 20 kcal/kg na każdy kg powyżej
20 kg dla dziecka powyżej 20 kg
 1 mL płynu/kcal/d + poprawka na gorączkę,
biegunkę, stres kataboliczny itp.
ASPEN BOD Guidelines for the use of parenteral and enteral nutrition in adult
and pediatric patients. JPEN 26;26SA, 2001
JMR 2010
7