Temat III
Teoria zachowania konsumenta
Podstawowe pojęcia i zagadnienia
U\
yteczność: całkowita, krańcowa; prawa Gossena; krzywa obojętności; mapa krzywych obojętności; linia
bud\
etowa; punkt równowagi konsumenta: w teorii pomiaru liczbowego i w teorii pomiaru względnego
u\
yteczności; krańcowa stopa substytucji.
1. Stan równowagi modelowego konsumenta oznacza, \
e:
a) zrównane zostały u\
yteczności krańcowe ostatnich jednostek konsumowanych dóbr;
b) zrównaniu uległy u\
yteczności krańcowe przypadające na jednostkę pienię\
ną, bez
względu na poziom rozdysponowania dochodu, którym dysponuje konsument;
c) osiągnięta została maksymalna u\
yteczność całkowita z konsumpcji w ramach posiadanego
dochodu;
d) zanikły bodz
ce do wprowadzenia dalszych zmian w wielkości i strukturze konsumpcji;
e) \
adne z powy\
szych.
2. Które z poni\
szych stwierdzeń nawiązuje do teorii pomiaru liczbowego ( teorii kardynalnej), a
które do teorii pomiaru względnego u\
yteczności (teorii krzywych obojetności):
a) Modelowy konsument nabywa 10 X i 5 Y. U\
yteczności krańcowe przypadające na
jednostkę pienię\
ną konsumowanych dóbr są sobie równe i wynoszą 8 U.
b) Mapa krzywych obojętności odzwierciedla preferencje konsumenta.
c) U\
yteczność całkowita koszyka konsumpcji jest sumą u\
yteczności całkowitych dóbr
wchodzących w jego skład.
d) U\
yteczności dóbr wchodzących w skład koszyka konsumpcji są współzale\
ne.
e) Konsument przypisuje koszykom konsumpcji indeksy liczbowe mierzące satysfakcję z ich
konsumpcji.
f) Indeksy liczbowe przypisane koszykom konsumpcji mają jedynie charakter porządkujący.
Sformułuj dwie zasadnicze cechy ró\
niące teorię kardynalną i teorię krzywych obojetności.
3. Modelowy konsument cały swój dochód rozdysponowuje na zakup dóbr X i Y . Zakładając
rozłączność u\
yteczności krańcowych dóbr określ, jak zmieni on strukturę konsumpcji,
je\
eli: MUx = 10U, MUy = 50U, Px = Py.
a) Zmniejszy konsumpcję X i zwiększy konsumpcję Y .
b) Zwiększy konsumpcję X i zwiększy konsumpcję Y .
c) Zmniejszy konsumpcję X i zmniejszy konsumpcję Y .
d) Zwiększy konsumpcję X i zmniejszy konsumpcję Y .
e) Brak danych do udzielenia odpowiedzi.
4. Modelowy konsument cały swój dochód rozdysponowuje na zakup dóbr X i Y . Zakładając
rozłączność u\
yteczności krańcowych dóbr określ, jak zmieni on strukturę konsumpcji,
je\
eli: MUx/MUy = 5, Px/Py = 3.
a) Zmniejszy konsumpcję X i zwiększy konsumpcję Y .
b) Zwiększy konsumpcję X i zmniejszy konsumpcję Y .
1
c) Zmniejszy konsumpcję X i zmniejszy konsumpcję Y .
d) Zwiększy konsumpcję X i zwiększy konsumpcję Y .
e) Brak danych do udzielenia odpowiedzi.
5. Które z wymienionych czynników wpłyną bezpośrednio na przesunięcie linii bud\
etowej
konsumenta:
a) sezonowe wahania poda\
y;
b) obni\
enie kosztów produkcji nabywanych dóbr;
c) zmiany preferencji konsumenta;
d) zmiany cen konsumowanych dóbr;
e) zmiany dochodu konsumenta.
6. Zaznacz na rysunku obszar dopuszczalny i wyłączony
dla przebiegu krzywej obojętności przechodzącej
przez punkt równowagi konsumenta (A) le\
ący na
linii bud\
etowej (BL).
7. Na podstawie rysunku uporządkuj koszyki konsumpcji (od A do G) zgodnie z preferencjami
modelowego konsumenta. Wymień cechy charakteryzujące krzywe obojetnosci.
8. Modelowy konsument rozdysponowuje dochód na zakup dóbr X i Y . Rysunek ilustruje
jego linię bud\
etową oraz fragment mapy krzywych obojętności. Zaznacz na rysunku
punkty A, B, C, D, których współrzędne opisują koszyki konsumpcji o ni\
ej podanej
2
charakterystyce:
punkt A: kombinacja optymalna dla konsumenta;
punkt B: kombinacja bardziej preferowana od A, ale nieosiągalna dla konsumenta w aktualnych
warunkach cenowo-dochodowych;
punkt C: kombinacja przy pełnym rozdysponowaniu dochodu o ni\
szym poziomie satysfakcji
całkowitej ni\
kombinacja optymalna;
punkt D: kombinacja przy niepełnym rozdysponowaniu dochodu konsumenta.
9. Określ charakter dóbr X i Y pokazanych na rysunkach.
(komplementarne, substytucyjne, wykluczające się, doskonale substytucyjne)
10. Je\
eli: MUX / MUY = 6, a PX / PY = 3, to w punkcie równowagi modelowego
konsumenta równość współczynnika kierunkowego krzywej obojętności i
współczynnika kierunkowego linii bud\
etowej ustali się:
a) w przedziale ( 6, 3 ); b) na poziomie 4,5; c) na poziomie 3; d) na poziomie 6.
11. Obszar dopuszczalny dla przebiegu krzywej obojętności dla dóbr substytucyjnych
przechodzącej przez punkt W le\
ący na linii bud\
etowej zawiera się między:
a) krzywą BL a ramionami kąta prostego o wierzchołku w punkcie W;
b) krzywą BL a ramionami kąta 450 o wierzchołku w punkcie W;
c) krzywą BL a krzywą cenowo-konsumpcyjną;
d) linią bud\
etową a krzywą dochodowo - konsumpcyjną.
3
12. Zjawisko malejącej u\
yteczności krańcowej opisywane jest:
a) prawem ekwimarginalizmu
b) drugim prawem Gossena
c) pierwszym prawem Gossena
d) zasadą malejącej krańcowej stopy transformacji
13. Podejmując decyzje rynkowe modelowy konsument:
a) dą\
y do maksymalizacji u\
yteczności całkowitej
b) porównuje względne u\
yteczności krańcowe nabywanych dóbr
c) dą\
y do stanu równowagi
d) wszystkie powy\
sze stwierdzenia są prawdziwe w odniesieniu do modelowego
konsumenta
14. W punkcie równowagi modelowego konsumenta zachodzą następujące relacje:
a) MUX/ MUY = PY/PX
b) MUX/ MUY = PX/ PY
c) MUX/ PX = MUY/ PY
d) MRSYX = PY/PX
15. Nachylenie linii bud\
etowej konsumenta zmieni się w wyniku:
a) zmiany dochodu nominalnego konsumenta, ceteris paribus,
b) zmiany relacji cen PX/PY
c) zmiany krańcowej stopy substytucji (MRSYX)
d) \
adne z powy\
szych zdarzeń nie wpłynie na zmianę nachylenia linii bud\
etowej
16. Krzywa obojętności:
a) dla dóbr doskonale substytucyjnych jest wypukła względem początku układu
współrzędnych
b) jest zbiorem punktów ilustrujących koszyki konsumpcji o takiej samej u\
yteczności
całkowitej
c) nie mo\
e mieć \
adnych punktów wspólnych z innymi krzywymi obojętności
d) zmieni swoje poło\
enie wraz ze zmianą dochodu realnego konsumenta
17. Punkt styczności linii bud\
etowej konsumenta z krzywą obojętności oznacza
zaistnienie relacji:
a) MRSYX = PX/PY;
b) MUX/ MUY = PX/PY = - dX/dY;
c) MRSYX = PY/PX;
d) MUX/ MUY = PX/PY = -dY/dX.
18. Zasada malejącej krańcowej stopy substytucji zakłada:
a) stałość TU i zmienność MU;
b) zmienność TU i stałość MU;
c) stałość układu preferencji konsumenta;
d) stałość struktury koszyka konsumpcji.
4