AKTUALNOŚCI

Można wprowadzić opłaty za wjazd

na cmentarz komunalny

2

Sołectwa można tworzyć tylko

na obszarach wiejskich

3

W sprawozdaniu Rb-27S jednostki

muszą wykazać naliczone

kary umowne

3

RACHUNKOWOŚĆ BUDŻETOWA

TEMAT MIESIĄCA:

Nieruchomości

należy ewidencjonować po uwzględnieniu

kosztów pośrednich

1

Jednostka budżetowa ma prawo

zaliczyć wpłatę najpierw na odsetki,

a dopiero później na świadczenie

główne

9

Grunty o niskiej wartości

zwiększają majątek gminy

10

Opłaty zryczałtowane za media

są przychodami jednostki

11

Wsparcie finansowe z Unii Europejskiej

należy wykazać w pełnej kwocie

w planie finansowym

12

PODATKI

Nie zawsze można uznać naliczone

oprocentowanie za element

ceny nieruchomości

13

Nie trzeba potwierdzać salda

przy wystawieniu faktury

korygującej

14

FINANSE PUBLICZNE

Gmina, modyfikując śródroczny budżet,

nie musi od razu podwyższyć dotacji

na przedszkola

15

Szkoła powinna pobierać opłaty

za duplikaty legitymacji szkolnych

15

KADRY I PŁACE W JSFP

Dzieląc etat pracownika, nie trzeba
rozwiązywać z nim umowy

16

w n u m e r z e

ciąg dalszy na stronie 2

Nieruchomości należy ewidencjonować

po uwzględnieniu kosztów pośrednich

Jednostki sektora finansów publicznych, księgując przyjęcie wytworzonego

środka trwałego, muszą pamiętać o poprawnym ustaleniu jego wartości po-

czątkowej. W tym celu należy zsumować wszystkie koszty poniesione w czasie

jego budowy, zarówno te bezpośrednie, jak i pośrednie.

Majątek trwały stanowią aktywa jednostki, które służą jej do długotrwałego użytkowania.

Aby jednak dany składnik majątku można było zaliczyć do aktywów jednostki, musi

on spełniać cztery warunki wynikające z ustawy o rachunkowości. Powinien on:

•

znajdować się pod kontrolą jednostki,

•

powstać w wyniku zdarzeń przeszłych,

•

przysporzyć w przyszłości korzyści ekonomicznych,

•

posiadać wiarygodnie ustaloną wartość.

Składniki majątku spełniające powyższe warunki dzielimy na trzy grupy:

•

rzeczowy majątek trwały,

•

wartości niematerialne i prawne,

•

długoterminowe aktywa finansowe.

W jednostkach sektora finansów publicznych w majątku trwałym największą grupę

stanowi rzeczowy majątek.

T E M AT M I E S I Ą C A

ciąg dalszy na stronie 4

Do końca 2014 roku samorządy będą miały

mapy zagrożenia powodziowego

Gminy powinny uwzględnić otrzymane informacje o zagrożeniach w doku-

mentach przestrzennych w ciągu 18 miesięcy. Jeśli jednak Sejm zaakceptuje

rządową propozycję, ten czas się wydłuży do 30 miesięcy.

Wojewódzkie plany przewidują obszary zagrożone zalaniem od 2011 roku, gdy Polska

wprowadziła do prawa postanowienia dyrektywy powodziowej. Plany te mają formę aktów

prawa miejscowego i gminy powinny uwzględnić je w swoich dokumentach, takich jak:

•

plany zagospodarowania przestrzennego,

•

decyzje o warunkach zabudowy,

•

decyzje budowlane.

maj 2014

12

issn 1689-4634

RACHUNKOWOŚCI BUDŻETOWEJ

P r a k t y c z n e r o z w i ą z a n i a d l a k s i ę g o w y c h i s k a r b n i k ó w J S F P

ktualności

A

NOWY E-BOOK DLA PRENUMERATORÓW

Co miesiąc na portalu SerwisRB znajdziesz e-book przygotowany

tylko dla stałych klientów miesięcznika. Kolejna propozycja z serii to:

„Wyniki, opinie i interpretacje organów państwowych cz. II”

Już dziś wejdź na

www.serwisrb.pl

i ściągnij publikację.

Aktualności

2

Lidia Pogodzińska

prawnik, specjalista

ds. prawa finansowego

Szanowni Czytelnicy

Pracownik, który w czasie

choroby wykonywał czynno-

ści zarobkowe, może stracić

prawo do zasiłku – potwier-

dził Trybunał Konstytucyjny

(sygn. akt SK 18/13). Stwierdzono bowiem, że

art. 17 ust. 1 ustawy o świadczeniach pieniężnych

z ubezpieczenia społecznego w razie choroby

i macierzyństwa nie narusza art. 67 ust. 1

ustawy zasadniczej.

Pracownicy niezdolni do pracy otrzymują

świadczenie „zastępcze”. Jeśli jednak w czasie

choroby pozyskują samodzielnie środki finan-

sowe przeznaczone na swoje utrzymanie, to nie

ma powodów, dla których całe społeczeństwo

miałoby takie osoby finansować. Nie ma zna-

czenia, czy praca, którą wykonuje pracownik

przebywający na zwolnieniu, jest identyczna

z wykonywaną na co dzień, czy też zupełnie

odmienna.

Monika Zabrocka-Kutera

redaktor prowadząca

Do końca 2014 roku samorządy będą miały mapy zagrożenia powodziowego

ciąg dalszy ze strony 1

Choć dostępne są już mapy zagrożenia powo-

dziowego, przygotowane w ramach Infor-

matycznego Systemu Osłony Kraju (ISOK), to

na oficjalne przekazanie ich gminom trzeba

będzie zaczekać najdłużej do końca 2014 roku.

Celem przygotowywania i uaktualniania

map ryzyka i zagrożenia powodziowego jest

zapewnienie ochrony życia, zdrowia i mienia

ludności. Każdy obywatel może sprawdzić,

czy zamieszkuje obszar zagrożony powodzią,

a jeśli tak, to jak bardzo jest on niebezpieczny.

Informacje zawarte na mapach będą także

przydatne w reagowaniu i zarządzaniu kryzy-

sowym w przypadku wystąpienia powodzi.

Przepisy ustawy Prawo wodne nakazują

przegląd i uaktualnianie co 6 lat m.in. map

zagrożenia i map ryzyka powodziowego.

Opracowanie map zagrożenia powodzio-

wego i map ryzyka powodziowego to

również podstawa do opracowania planów

zarządzania ryzykiem powodziowym. Mapy

będą skutecznym narzędziem pozyski-

wania danych, podstawą ustanawiania

priorytetów i podejmowania dalszych decy-

zji o charakterze technicznym, finansowym

i politycznym, dotyczących zarządzania

tym ryzykiem. Na obszarach szczególnego

zagrożenia powodzią wprowadzono zakaz

wykonywania robót oraz czynności utrud-

niających ochronę przed powodzią lub

zwiększających zagrożenie powodziowe.

Chodzi tu szczególnie o zakazy:

•

wykonywania urządzeń wodnych oraz

budowy innych obiektów budowlanych;

•

sadzenia drzew lub krzewów, z wyjąt-

kiem plantacji wiklinowych na potrzeby

regulacji wód oraz roślinności stanowią-

cej element zabudowy biologicznej dolin

rzecznych lub służącej do wzmacniania

brzegów, obwałowań lub odsypisk;

•

zmiany ukształtowania terenu, skła-

dowania materiałów oraz wykonywa-

nia innych robót, z wyjątkiem robót

związanych z regulacją lub utrzymy-

waniem wód oraz brzegu morskiego,

a także utrzymywaniem, odbudową,

rozbudową lub przebudową wałów

przeciwpowodziowych wraz z obiek-

tami związanymi z nimi funkcjonalnie.

Zakazy te mają charakter powszechny

i do ich przestrzegania zobowiązane są

także organy administracji samorządo-

wej. Zakazy te obowiązują na obszarach

szczególnego zagrożenia powodzią, nie-

zależnie od miejscowych planów zago-

spodarowania przestrzennego. Zwolnić

od tych zakazów może, w drodze decyzji,

dyrektor regionalnego zarządu gospodar-

ki wodnej, o ile nie utrudni to ochrony

przed powodzią.

Więcej: Ministerstwo Środowiska

PODSTAWA PRAWNA:

ustawa z 18 lipca 2001 r. – Prawo wodne

(tekst jedn.: Dz.U. z 2012 r. poz. 145 ze zm.).

Karol

Zawadzki

specjalista ds. finansów

publicznych

Można wprowadzić opłaty za wjazd na cmentarz komunalny

Gminy mają prawo ustalić zapłatę za wjazd na teren cmentarza firm pogrzebo-

wych – uważa Naczelny Sąd Administracyjny.

Rada gminy ustaliła w drodze uchwały

wysokość opłat za jednorazowy wjazd na

cmentarz, niezwiązany z pierwszorazowym

postawieniem nagrobka. Choć celem gminy

było objęcie opłatami wyłącznie podmioty

prowadzące działalność gospodarczą, to

nie zostało to wprost wyrażone w uchwale.

Wojewoda jako organ nadzoru zaskarżył

uchwałę do wojewódzkiego sądu admini-

stracyjnego. Jego zdaniem ustalenie przez

radę gminy opłaty za wjazd samochodem

dla podmiotów prowadzących działal-

ność gospodarczą stanowi naruszenie

art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy o gospodarce

komunalnej, gdyż nie mieści się w ramach

kompetencji uchwałodawczej organu

stanowiącego gminy. Zdaniem wojewo-

dy opłaty takie nie realizują celu, jakim

jest zaspokojenie zbiorowych potrzeb

wspólnoty.

Wojewódzki Sąd Administracyjny we Wroc-

ławiu oddalił skargę wojewody na uchwałę

rady gminy (wyrok o sygn. akt III SA/Wr

73/13). Zdaniem sądu sporna uchwała

reguluje ustalanie opłat za korzystanie

z cmentarza komunalnego i odnosi się

potencjalnie do każdego mieszkańca

gminy. Nie jest skierowana imiennie do kon-

kretnie oznaczonych podmiotów i określa

stałe opłaty, nie w konkretnie oznaczonej

sytuacji, ale wobec zaistnienia określonej

kategorii zdarzeń. W ocenie WSA stanowi

akt prawa miejscowego.

Od wyroku WSA we Wrocławiu wojewoda

wniósł skargę kasacyjną, którą NSA oddalił.

W uzasadnieniu zgodził się z argumentacją

WSA. Mimo że art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy

o gospodarce komunalnej nie stanowi

wprost o charakterze prawnym uchwał

podejmowanych na jego podstawie, to

brak takiej regulacji nie przesądza o odmo-

wie nadania uchwale charakteru aktu

prawa miejscowego.

Artykuł ten upoważnia organ stanowiący

samorządu terytorialnego do podjęcia

aktu prawa miejscowego, gdyż zawiera

wszystkie elementy delegacji ustawowej

do jego wydania.

Wyrok Naczelnego Sądu Administra-

cyjneg o sygn. akt. I OSK 1901/13.

Kup książkę

Aktualności

3

Lidia Pogodzińska

prawnik, specjalista

ds. prawa finansowego

Sołectwa można tworzyć tylko na obszarach wiejskich

W określonych sytuacjach możliwe jest utworzenie sołectwa w mieście, ale je-

dynie na terenach, którym można przypisać cechy obszarów wiejskich – wynika

z orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego.

Rada miejska utworzyła 6 jednostek

pomocniczych w postaci sołectw na swoim

terenie. Wojewoda jako organ nadzorczy

stwierdził nieważność wszystkich uchwał

ze względu na istotne naruszenie prawa.

Jego zdaniem przepisy ustawy o funduszu

sołeckim, a zwłaszcza uzasadnienie do tej

ustawy, potwierdzają , że sołectwa mogą

być tworzone wyłącznie na obszarach wsi,

czyli obszarach wiejskich i niezurbanizo-

wanych. Gmina, nie zgadzając się z taką

opinią, zaskarżyła wszystkie rozstrzygnię-

cia nadzorcze do Wojewódzkiego Sądu

Administracyjnego w Poznaniu.

WSA nie przyznał

racji wojewodzie

Zdaniem Wojewódzkiego Sądu Administra-

cyjnego w Poznaniu (wyroki z 16 sierpnia

2013 r., sygn. akt II SA/Po 681/13, II SA/Po

682/13, II SA/Po 683/13, II SA/Po 684/13,

II SA/Po 685/13, II SA/Po 686/13) sołe-

ctwa mogą być powoływane wyłącznie

na obszarach o charakterze wiejskim. Bez

znaczenia jest fakt, czy obszary te znajdują

się w granicach administracyjnych miasta,

czy też poza tymi granicami. Na te wyroki

wojewoda wniósł skargę kasacyjną.

Skarga kasacyjna

została oddalona

W uzasadnieniu sąd II instancji wskazał,

że ustawa o samorządzie terytorialnym

(obecnie: ustawa o samorządzie gmin-

nym) przewidywała możliwość tworze-

nia sołectw tylko na terenach wiejskich

do 1995 roku. Obecnie takiego przepisu

nie ma, a sołectwa bywają jednostkami

pomocniczymi także w miastach. Coraz

częściej dochodzi do przesuwania granic

miast i „wchłaniania” terenów o charakterze

wiejskim lub „byłym” wiejskim, a obecnie

podmiejskim, na którym istnieją sołectwa,

– podkreślił NSA.

Sąd rozpoznając sprawę, wskazał na wiele

wątpliwości związanych z interpretacją

art. 5 i art. 35 ustawy o samorządzie

gminnym, dotyczącym tworzenia, orga-

nizacji i działania jednostek pomoc-

niczych na terenie gminy. Aby więc

uznać nieważność konkretnej uchwały

tworzącej sołectwo w mieście, nale-

ży odnieść się do określonego stanu

faktycznego. Dopiero – wykazując m.in.

że uchwała tworzy konkretne sołectwo

na terenie, w którym: wcześniej sołectwa

nie było, nie występują uprawy rolne,

nie prowadzi się usług rolniczych, nie

występuje zabudowa letniskowa, nie

rozwija się turystyka, występuje zwarta

zabudowa miejska, można stwierdzić

jej nieważność.

Wyroki Naczelnego Sądu Administracyj-

nego z 4 lutego 2014 r. (sygn. akt II OSK

2910/13, II OSK 2911/13, II OSK 2912/13,

II OSK 2913/13, II OSK 2914/13, II OSK

2915/13).

W sprawozdaniu Rb-27S jednostki muszą wykazać naliczone kary umowne

Kwoty potrącane z faktury wykonawcy z tytułu nieterminowego wywiązania się z umo-

wy stanowią dochód jednostki budżetowej. Trzeba więc ująć je w sprawozdaniu Rb-27S.

Regionalna Izba Obrachunkowa w Gdań-

sku zajęła stanowisko w sprawie sposobu

ewidencji kar naliczanych potrącanych

z należności wykonawcy. W rozpatry-

wanej sprawie gmina podpisała umowę

na wykonanie usługi utrzymania dróg

i chodników. Z uwagi na nieterminowe

wykonanie zadania jednostka naliczyła kary

umowne, wystawiając przy tym notę księ-

gową, które potrąciła z faktury. Jak wskazała

izba (pismo nr RP 0441/129/4/33333/2014),

zapisy na koncie 130 ujmowane są na pod-

stawie dokumentów bankowych, w związ-

ku z czym musi zachodzić pełna zgodność

zapisów księgowań z wyciągiem bankowym.

W przypadku ewidencji operacji, które nie

mają związku z zewnętrznym wpływem oraz

wypływem środków pieniężnych, można

stosować wewnętrzne dowody księgowe,

np. „Polecenie księgowania” (PK).

Dotyczy to np. przypadków:

•

naliczania i przeksięgowywania kosztów

komorniczych potrącanych przy wpłacie

na rachunek bankowy jednostki,

•

przeksięgowań wydatków między

poszczególnymi paragrafami klasyfi-

kacji budżetowej,

•

naliczania równowartości wynagrodzeń

płatnika składek z tytułu terminowego

odprowadzania podatku lub składek

ZUS, czy też

•

potrącania kar umownych z tytułu nie-

terminowego wykonania usługi lub

roboty, będących jednocześnie pod-

stawą do potrącenia z ogólnej kwoty

zobowiązania (przelewy między sub-

kontem dochodów i wydatków).

Przy założeniu, że wartość brutto usługi

wynosiła 5.000 zł, a naliczona kara wynika-

jąca z noty opiewała na 500 zł, ewidencja

będzie wyglądała następująco:

Faktura za usługę – 5.000 zł

Wn 402 „Usługi obce”

Ma 201 „Rozrachunki z  odbiorcami

i dostawcami”

Naliczona kara umowna (nota księgo-

wa) – 500 zł

Wn 201„Rozrachunki z  odbiorcami

i dostawcami”

Ma 760 „Pozostałe przychody operacyjne”

Przelew należności głównej po potrą-

ceniu – 4.500 zł

Wn 201 „Rozrachunki z  odbiorcami

i dostawcami”

Ma 130 „Rachunek bieżący jednostki”

(subkonto wydatków)

Przeksięgowanie naliczonych kar umow-

nych (PK) – 500 zł

Wn 130 „Rachunek bieżący jednostki”

(subkonto dochodów)

Ma 130 „Rachunek bieżący jednostki”

(subkonto wydatków)

Przedstawiciele Izby podkreślili również,

że kwota kary umownej stanowi dochód

jednostki, w związku z czym należy wykazać

ją w sprawozdaniu Rb-27S.

PODSTAWA PRAWNA:

rozporządzenie z 16 stycznia 2014 r. w spra-

wie sprawozdawczości budżetowej (Dz.U.

z 2014 r. poz. 119),
rozporządzenie ministra finansów z 5 lipca

2010 r. w sprawie szczególnych zasad rachunko-

wości oraz planów kont dla budżetu państwa, bu-

dżetów jednostek samorządu terytorialnego, jed-

nostek budżetowych, samorządowych zakładów

budżetowych, państwowych funduszy celowych

oraz państwowych jednostek budżetowych ma-

jących siedzibę poza granicami Rzeczypospolitej

Polskiej (tekst jedn.: Dz.U. z 2013 r. poz. 289).

Karol

Zawadzki

specjalista ds. finansów

publicznych

Kup książkę