W imię Boga.Fundamentalizm w Judaizmie, Chrześcijaństwie i Islamie,
Karen Armstrong, wyd. WAB, Warszawa 2005
Tytuł oryginału: The Battle for God. Fundamentalism in Judaism, Christianity and Islam.
1. POPĘD ŚMIERCI FREUDA
2. NAZWANIE PRAKTYKUJĄCEGO MUZUŁMANINA ODSTĘPCĄ JEST
NIEDOZWOLONE.
3. OGÓLNIE O ISLAMIE - ISLAM RELIGIĄ ZMIAN
4. SZATAN W ISLAMIE .... TROCHĘ INACZEJ
"W oderwaniu od praktyk kulturowych, od modlitw i rytuałów mity nie mają większego
znaczenia. (...) Kiedy zamiera kult, ludzie tracą swą wiarę. To właśnie przydarzyło się
niektórym Żydom, którzy przeszli na chrześcijaństwo i pozostali na Półwyspie Iberyjskim.
To spotkało również wielu współczesnych ludzi, którzy nie medytują, nie odprawiają
rytuałów ani nie biorą udziału w żadnej uroczystej liturgii i w pewnym momencie
uświadamiają sobie, że mity religijne nic dla nich nie znaczą."
W imię Boga. Fundamentalizm w Judaizmie, Chrześcijaństwie i Islamie; Karen Armstrong,
wyd. WAB, Warszawa 2005, s.
------------------------------------
1. POPĘD ŚMIERCI FREUDA
"Australijski psychiatra Zygmunt Freud (1856 - 1939) odkrył, że ludzi równie silnie jak
popęd erosa i prokreacji motywuje popęd śmierci."
W imię Boga. Fundamentalizm w Judaizmie, Chrześcijaństwie i Islamie; Karen Armstrong,
wyd. WAB, Warszawa 2005, s. 200
"Kiedy w 1914 roku wybuchła I wojna światowa, Europejczycy, marzący przez ponad
czterdzieści lat o wojnie, która położyłaby kres wszystkim wojnom, z entuzjazmem
zaangażowali się w konflikt przypominający zbiorowe samobójstwo kontynentu."
W imię Boga. Fundamentalizm w Judaizmie, Chrześcijaństwie i Islamie; Karen Armstrong,
wyd. WAB, Warszawa 2005, s. 201
------------------------------------
2. NAZWANIE PRAKTYKUJĄCEGO MUZUŁMANINA ODSTĘPCĄ JEST
NIEDOZWOLONE.
"W szczegółowej odpowiedzi na rozprawę Faradża* swierdził on [mufti Egiptu], że
nazwanie praktykującego muzułmanina odstępcą jest niedozwolone, a praktyka takfir
(ekskomuniki) nigdy nie była w islamie powszechna, ponieważ wyłącznie Bóg może czytać
w sercu człowieka. Omówił Wesety Miecza** w kontekście historycznym, wykazując, że
powstały one w VII wieku w Medynie jako odpowiedź na konkretne okoliczności i nie
można ich dosłownie przenosić do XX - wiecznego Egiptu."
W imię Boga. Fundamentalizm w Judaizmie, Chrześcijaństwie i Islamie; Karen Armstrong,
wyd. WAB, Warszawa 2005, s. 478
* Abd as - Salama Faradża, duchowny przywódca organizacji Dżihad, autor Al-Farida al-
Ghajba ("Zaniedbany obowiązek"), wydana w grudniu 1981 r.
**Wersety Miecza - wersety Koranu nawołujące do walki z niewiernymi (np. Koran 9:5)
3. OGÓLNIE O ISLAMIE - ISLAM RELIGIĄ ZMIAN
"Szari'ati twierdził, że islam jest bardziej niż inne religie otwarty na zmiany. Już sama
terminologia wskazuje na charakterystyczną dla niego dynamikę. Na Zachodzie słowo
'polityka' wywodzi się z greckiego polis (miasto), statecznej jednostki administracyjnej, a
jego islamski odpowiednikiem jest słowo sijasat, dosłownie 'poskramianie dzikiego konia',
wskazujące na stopniowe i wymagające wysiłku dochodzenie do doskonałego rezultatu.
Arabskie terminy umma i imam wywodzą się z rdzenia amma (podążać), imam zatem jest
wzorem, wskazującym ludziom nowy kierunek. Społeczność (umma) nie jest zwyczajnym
zbiorem jednostek, ale zbiorowością, podążającą razem do wytyczonego celu i nielękającą
się zmian. Pojęcie idżtihadu (wysiłku twórczego) zakłada stały wysiłek intelektualny,
zmierzający do odnowy i przebudowy świata; zadanie to, jak utrzymywał Szari'ati, nie jest
przywilejem nielicznych ulemów, ale obowiązkiem każdego muzułmanina.
Pierwszoplanowe znaczenie hidżry (migracji) w doświadczeniu religijnym muzułmanów
ujawnia ich stałą gotowość do zmiany miejsca i każdej innej zmiany, co daje im poczucie
nieustannej świeżości życia. Nawet intizar (oczekiwanie na powrót ukrytego imama)
sugeruje, że muzułmanie zawsze gotowi są powitać zmiany i odmienić status quo."
W imię Boga. Fundamentalizm w Judaizmie, Chrześcijaństwie i Islamie; Karen Armstrong,
wyd. WAB, Warszawa 2005, s. 365
4. SZATAN W ISLAMIE .... TROCHĘ INACZEJ
"Amerykanie przeżyli szok, słysząc w czasie rewolucji i po niej, że ich naród nazywany jest
emanacją Szatana. Nawet ci, którzy mieli świadomość głębokiej niechęci Irańczyków do
Stanów Zjednoczonych, trwającej od dokonanego w 1953 roku przez CIA przewrotu, czuli
się oburzeni takimi porównaniami. chociaż polityka amerykańska mogła być błędna, nie
zasługiwała przecież na takie potępienie. Potwierdziło to tylko opinię, że wszyscy irańscy
rewolucjoniści są fanatykami i niezrównoważonymi histerykami. Ale większość
mieszkańców Zachodu źle zrozumiała wyobrażenie Wielkiego Szatana. W chrześcijaństwie
Szatan jest wcieleniem nieprzezwyciężalnego zła, natomiast w Islamie jest on postacią
mniej bezwzględną i dającą się kierować. W Koranie powiada się nawet, że ostatniego dnia
Szatan dostąpi przebaczenia* ponieważ zasłużył na nie swą wielką wiarą we
wszechogarniającą dobroć Boga. Irańczycy, którzy nazywali Amerykę Wielkim Szatanem,
nie mieli na myśli tego, że Stany Zjednoczone są szatańsko niegodziwe, ponieważ pod
określeniem tym krył się inny, bardziej precyzyjny wizerunek, utrwalony w ich kulturze. W
popularnym szyizmie Szajtan, Kusiciel, jest raczej postacią ludyczną, która nie potrafi
doceniać duchowych wartości niewidzialnego świata. W jednej z opowieści powiada się, że
skarżył się Bogu na przywileje, jakimi została obdarzona ludzkość, ale łatwo dał się zbyć
lichym prezentem. Szajtan nie zwraca się do proroków, wystarczają mu zwykli wróżbici,
jego meczetem jest bazar, najswobodniej czuje się w łaźni publicznej i zamiast poszukiwać
Boga, ugania się za winem i kobietami. W rzeczywistości jest on nieuleczalnym
prostaczkiem, na zawsze uwięzionym w zewnętrznym (zahir) świecie i niezdolnym do
zobaczenia głębszego i ważniejszego wymiaru egzystencji. Zdaniem wielu Irańczyków,
Ameryka, Wielki Szajtan, jest zarazem Wielkim Banałem. Bary, kasyna i świecki etos
północnego Teheranu, zatrutego przez obcą kulturę, symbolizowała etos Ameryki z
rozmysłem ignorującej ukrytą rzeczywistość (batin), która jako jedyna mogła nadać
sens życiu. Co więcej, ów Szajtan, skusiła szacha, by odrzucił prawdziwe wartości islamu
na rzecz powierzchownego sekularyzmu."
*Koran, 7: 9 -15
W imię Boga. Fundamentalizm w Judaizmie, Chrześcijaństwie i Islamie; Karen Armstrong,
wyd. WAB, Warszawa 2005, s. 429
____________________
POCZUCIE ZAGROŻENIA WŁASNEJ TOŻSAMOŚCI -> PRÓBY UDOWODNIENIA
RACJONALNOŚCI RELIGII -> NARODZINY FUNDAMENTALIZMU