1

OBSERWACJA – CISZA – MEDYTACJA

Vimala Thakar

Autork

ą

tekstu jest Vimala Thakar, jedna z najgł

ę

bszych nauczycielek duchowych

naszych dni. Nie jest ona postaci

ą

znan

ą

powszechnie z powodu jej niech

ę

ci wobec

wszelkiego typu reklamy i rozgłosu. Przez trzydzie

ś

ci lat je

ź

dziła po całym

ś

wiecie z

wykładami i programami medytacyjnymi. Była równie

ż

w Polsce, kiedy miałem

szcz

ęś

cie spotka

ć

ja osobi

ś

cie. Od 1991 roku nie opuszcza swoich rodzinnych Indii.

Jest ona jedyn

ą

osob

ą

której słynny J.Krishnamurti polecił rozpocz

ę

cie nauczania i

prowadzenia wykładów. Tekst, który tu zamie

ś

cili

ś

my jest niezwykle pi

ę

kny, pełen

prostoty i tre

ś

ci duchowej. Jest on równie

ż

znakomitym wykładem praktyki

medytacyjnej.

(Adam Bytoff)

CZ

ĘŚĆ

I

Zdajemy sobie spraw

ę

z potrzeby pilnej potrzeby radykalnej, pilnej przemiany, która uwolniłaby nas

od napi

ęć

, konfliktów i sprzeczno

ś

ci obecnych w naszym

ż

yciu. Je

ś

li zdajemy sobie spraw

ę

, znaczy

to,

ż

e naprawd

ę

– bez emocji i bez intelektualizowania – rozumiemy nasz

ą

sytuacj

ę

. Rozumiemy,

ż

e

całkowita przemiana musi nast

ą

pi

ć

w naszym

ż

yciu dzisiaj, teraz, w tej chwili. Uprzytomnienie sobie

tego usuwa z naszej

ś

wiadomo

ś

ci poj

ę

cie czasu.

Nie zwlekamy przecie

ż

ze spełnieniem, zaspokojeniem fizycznych potrzeb: głodni spo

ż

ywamy

jedzenie, zm

ę

czeni kładziemy si

ę

spa

ć

, pragnienie gasimy łykiem wody. Ale w sferze psychicznej jest

inaczej, w ci

ą

gu minionych wieków człowiek przyswoił sobie nawyk “odkładania na potem”. Je

ś

li to jest

l

ę

k, mówimy: “tak, stopniowo go pokonam”, widz

ą

c gniew, gwałtowno

ść

, mówimy: “przezwyci

ęż

a

ć

j

ą

b

ę

d

ę

powoli, przez odpowiedni

ą

praktyk

ę

, przez dyscyplin

ę

, metodycznie”. Odkładanie na potem jest

powolnym samobójstwem, jest chorob

ą

ludzkiej

ś

wiadomo

ś

ci.

Było tylu nauczycieli, tylu zbawicieli, mamy tyle religii i sekt, zasad dyscypliny, nowe idee, teorie i

wzory post

ę

powania, jednak człowiek ci

ą

gle walczy sam ze sob

ą

. Ludzkie serce jest polem walki

licznych pragnie

ń

, nami

ę

tno

ś

ci, sprzeczno

ś

ci i napi

ęć

. Przede wszystkim walka, któr

ą

prowadzimy w

nas samych usta

ć

musi. Wojny w

ś

wiecie zewn

ę

trznym s

ą

projekcj

ą

i eskalacj

ą

naszej wojny

wewn

ę

trznej. Ziarno ogólnego okrucie

ń

stwa tkwi w nas.

Nie mo

ż

emy wi

ę

c szuka

ć

nowych sposobów ucieczki, które podsuwaj

ą

nam ró

ż

ne religie ideologie

czy teorie. Uciekaj

ą

c, nie poczujemy pilnej konieczno

ś

ci przemiany, nie zdamy sobie sprawy z powagi

schorzenia ludzkiej

ś

wiadomo

ś

ci na całym

ś

wiecie. Musimy to poczu

ć

tak realnie jak ból chorego

z

ę

ba. Wówczas potrzeba przemiany b

ę

dzie prawdziwa.

Przed człowiekiem stan

ę

ło zadanie przekroczenia uwarunkowa

ń

, które zmuszony był stworzy

ć

w

ci

ą

gu minionych wieków dla zachowania swego

ż

ycia na ziemi. Obdarzony samo

ś

wiadomo

ś

ci

ą

,

uwarunkował swe ciało i przetrwał na ziemi miliony lat. Teraz jego przetrwanie znów zostało
zagro

ż

one. Istota uwarunkowa

ń

, charakter my

ś

li, ideologii, formy zachowania które stworzył,

zaczynaj

ą

ze sob

ą

wzajemnie kolidowa

ć

.

Aby przetrwa

ć

, człowiek próbował w ci

ą

gu minionych dwudziestu lat ró

ż

nych sposobów, pragn

ą

c

zlikwidowa

ć

konflikty i sprzeczno

ś

ci. My

ś

lał te

ż

,

ż

e je

ś

li przestanie zwraca

ć

na nie uwag

ę

, to znikn

ą

.

Nie znikn

ę

ły jednak. A hipokryzja prowadzi do nerwicy. Próbował ucieka

ć

od rozumu, od racjonalizmu,

od odpowiedzialno

ś

ci za własne czyny, cofaj

ą

c si

ę

do prymitywizmu. To daje mu chwilowa ulg

ę

,

ukojenie, lecz jest on dzieckiem nauki i techniki, dzieckiem rozumu i racjonalistycznej sofistyki. Tak
wiec na dłu

ż

sz

ą

met

ę

to prymitywne, instynktowe, pop

ę

dowe

ż

ycie nie daje mu poczucia satysfakcji.

Próbował trzeciej drogi – wibracji d

ź

wi

ę

kowych i do

ś

wiadcze

ń

, które one wywołuj

ą

. Przez cał

ą

dekad

ę

ludzie na

ś

wiecie urzeczeni byli percepcj

ą

i do

ś

wiadczeniami pozazmysłowymi. Wydawało si

ę

im,

ż

e

tego wła

ś

nie szukaj

ą

.

To prawdziwy cud,

ż

e d

ź

wi

ę

k mo

ż

e si

ę

rodzi

ć

w ludzkim ciele (chodzi o “d

ź

wi

ę

k wewn

ę

trzny”

do

ś

wiadczany przez joginów), tak samo jak rodzi si

ę

poza nim, gdy jest wynikiem tarcia, które

człowiek stosuje dla jego wytwarzania.

Czy d

ź

wi

ę

k wybucha we wszech

ś

wiecie, czy w ludzkim ciele, wybuch jest ten sam. D

ź

wi

ę

k

wybucha i ka

ż

dy wybuch wypromieniowuje energi

ę

. Kiedy wi

ę

c wypowiadasz słowo, emanujesz

energi

ę

i wibracje o okre

ś

lonej cz

ę

stotliwo

ś

ci. Kiedy kto

ś

wielokrotnie wypowiada pewne słowa, pewne

2

sylaby, w okre

ś

lonym porz

ą

dku i rytmie, wytwarza on wokół siebie wibracje o okre

ś

lonej

cz

ę

stotliwo

ś

ci, które zawieraj

ą

w sobie energi

ę

ś

wietln

ą

. D

ź

wi

ę

k i

ś

wiatło id

ą

w parze.

Ś

wiatło ma swój

własny d

ź

wi

ę

k i d

ź

wi

ę

k ma swe własne

ś

wiatło. Je

ś

li wi

ę

c słowa te wypowiadasz na głos lub

bezgło

ś

nie, wibracje te wpływaj

ą

na stan twojego ciała fizycznego i na otaczaj

ą

cy je eter. Oddziałuj

ą

one, maj

ą

one wpływ na warunki, które ci

ę

otaczaj

ą

, jak równie

ż

na warunki chemiczne, na twój

system nerwowy. Gdy wi

ę

c w kółko intonujesz pewne słowa, otaczasz si

ę

stopniowo tymi wibracjami i

ma to oczywi

ś

cie wpływ na komórki mózgu. Uspokaja si

ę

on, zaprzestaje swych nagłych i chwiejnych

reakcji. Jest to jakby działanie chemiczne na mózg. Tak wi

ę

c mózg wła

ś

ciwie nie staje si

ę

odr

ę

twiały,

sparali

ż

owany, lecz jakby pogr

ąż

a si

ę

we

ś

nie. W ten sposób mózg zostaje sztucznie u

ś

piony. Ciało

fizyczne

ż

yje, lecz umysł jakby zasn

ą

ł. I w tej ciszy umysłu mo

ż

liwe s

ą

pewne prze

ż

ycia, które nie s

ą

zmysłowe. Umysł,

ś

wiadome “ja” jest niezwi

ą

zane z przedmiotami zewn

ę

trznymi, wn

ę

trze zostaje

pobudzone i do

ś

wiadczenia zawarte w pod

ś

wiadomo

ś

ci i nie

ś

wiadomo

ś

ci nagle zaczynaj

ą

same

siebie rzutowa

ć

.

Tak wi

ę

c wibracje d

ź

wi

ę

kowe s

ą

w stanie stymulowa

ć

do

ś

wiadczenia pozazmysłowe. Kto

ś

, kogo

stymulowanie tych do

ś

wiadcze

ń

interesuje, kto jest zainteresowany w odkrywaniu tre

ś

ci

pod

ś

wiadomo

ś

ci, czy nawet nie

ś

wiadomo

ś

ci, i pragnie oddawa

ć

si

ę

jej do

ś

wiadczaniu ( ten stwierdzi,

ż

e jest to przyjemna gra. Lecz dzieje si

ę

to w dalszym ci

ą

gu w sferze mentalnej, w sferze

do

ś

wiadczaj

ą

cego i do

ś

wiadczenia.

Ma to wiele skutków ubocznych: uspokaja nerwy, likwiduje niepokój, kogo

ś

kto jest emocjonalnie

rozstrojony, koi i krzepi. Lecz nie tylko tego szukamy, nie pokrzepienia i ukojenia, nie doznania
przygody. Nie chodzi nam tylko o własne pokrzepienie i ukojenie. Problem jest inny: czy istnieje jaka

ś

sfera

ś

wiadomo

ś

ci poza obecnym uwarunkowanym umysłem i mózgiem; a je

ż

eli tak, to czy człowiek

mo

ż

e w niej

ż

y

ć

, wyprowadza

ć

z niej swe działanie?

Gdyby mnie kto

ś

zapytał o metod

ę

, o sposób odkrycia natury rzeczywisto

ś

ci, to na razie u

ż

yłabym

słowa “obserwacja” na okre

ś

lenie tej metody.

“Obserwowa

ć

” znaczy patrze

ć

bez porównywania, oceny, reakcji, jest to jakby zrelaksowana

ś

wiadomo

ść

. Gdy normalnie patrz

ę

na co

ś

w codziennym

ż

yciu, to forma przedmiotu, kształt, barwa,

jego zwi

ą

zek z otoczeniem – wszystko to stymuluje wyobra

ż

enie, uczucia i my

ś

li zwi

ą

zane z nazw

ą

, z

wyobra

ż

eniem, sposób fizycznego i psychicznego zachowania si

ę

zwi

ą

zany z tym wyobra

ż

eniem.

Wszystko to stymulowane jest z elektromagnetyczn

ą

szybko

ś

ci

ą

. Mózg jest wi

ę

c

ś

wiadomy, lecz

czujno

ść

jego jest skomplikowana, nie jest to prosta

ś

wiadomo

ść

, nie jest to prosta czujno

ść

. Taka

uwaga jest bardzo skomplikowana, reakcje bowiem mieszaj

ą

si

ę

z procesem percepcji. Sam akt

percepcji staje si

ę

bardzo zło

ż

ony, gdy

ż

nie jest to czysta percepcja. Miesza si

ę

z ni

ą

czynnik

emocjonalny, czynnik porównuj

ą

cy, oceniaj

ą

cy, os

ą

dzaj

ą

cy. Ale obserwacja, to czyste poznanie,

czysta percepcja, która jest nam obca. Dlatego ci, których interesuje medytacja lub nieintelektualna
eksploracja tego, co jest poza umysłem, b

ę

d

ą

musieli nauczy

ć

si

ę

obserwowa

ć

. B

ę

d

ą

musieli uczy

ć

si

ę

sami, a tak

ż

e b

ę

d

ą

musieli nauczy

ć

si

ę

utrzymywa

ć

swój organizm w równowadze, nie

dopuszczaj

ą

c do tego, aby ciało było usztywnione czy napi

ę

te. Nawet tego nas nie nauczono:

utrzymywa

ć

ciało wolne od usztywnie

ń

i napi

ęć

, gdy siedzimy, stoimy, czy chodzimy. Ruch

pozbawiony napi

ę

cia, równowaga bez napi

ę

cia, oto pierwszy krok, który trzeba zrobi

ć

, by doj

ść

do

stanu obserwacji jako normalnej zdolno

ś

ci

ś

wiadomo

ś

ci.

A po drugie, konieczne jest równie

ż

utrzymanie w równowadze tego, co nazywamy darem mowy.

Nawyk werbalizacji, nawyk mówienia, u

ż

ywania wielkiej ilo

ś

ci słów jest taki silny. Werbalizacja jest

naszym nałogiem. Ustabilizowanie mowy jest absolutnie konieczne, zanim zaistnieje obserwacja.
Bowiem w chwili, kiedy wewn

ą

trz rodz

ą

si

ę

słowa, zakłócona zastaje chemia organizmu, nast

ę

puje

zaburzenie oddychania i kr

ąż

enia krwi. Ka

ż

de rodz

ą

ce si

ę

wewn

ą

trz słowo, ka

ż

da werbalizacja, której

oddajemy si

ę

baz potrzeby, narusza i zakłóca równowag

ę

całego organizmu.

Aby wi

ę

c mogła zaistnie

ć

obserwacja, musimy zadba

ć

o system nerwowy, musimy zadba

ć

o

organizm, w przeciwnym razie nie b

ę

dzie ona mogła mie

ć

miejsca. Nie jest to aktywno

ść

umysłowa,

do której mo

ż

esz doj

ść

na drodze wysiłku. To uczenie si

ę

równowagi jest najzupełniej niezb

ę

dne.

I po trzecie, aby doj

ść

do tego, co okre

ś

lamy jako stan obserwacji, konieczne b

ę

dzie równie

ż

utrzymywanie umysłu w bezruchu. Trzeba wi

ę

c, by człowiek przebywał jaki

ś

czas sam ze sob

ą

,

przygl

ą

dał si

ę

rzeczom,

ś

ledził swój własny oddech, patrzył na poruszenia własnego umysłu, by

stwierdzi

ć

,

ż

e spojrzeniu jego, patrzeniu jego brakuje stabilno

ś

ci,

ż

e jest ono zakłócone. Aby si

ę

sta

ć

ś

wiadomym swego braku uwagi, swej nieuwagi, jest to absolutnie konieczne. Ta nauka wymaga

trwałej pracy.

3

Kiedy obserwacja ustala si

ę

jako wymiar

ś

wiadomo

ś

ci, gdy reakcja nie jest ju

ż

potrzebna, gdy

niepotrzebne jest porównywanie, ocenianie czy os

ą

dzanie, wszystkie te komplikacje odpadaj

ą

i jest

tylko

ś

wiadomo

ść

tego co ci

ę

otacza i ruch wewn

ę

trzny. W tym stanie obserwacji rodzi si

ę

cisza.

Medytacja znajduje si

ę

jednak jeszcze dalej. Z obserwacji rodzi si

ę

cisza, a cisza prowadzi do tego

stanu

ś

wiadomo

ś

ci, który nazywamy medytacj

ą

.

Nauka jogi jest nauk

ą

o oczyszczeniu, o

ś

wieceniu i przemianie, i – niezale

ż

nie od tego kto o niej

mówi – joga oczyszcza organizm fizyczny, tak,

ż

e percepcja staje si

ę

wierna i dokładna. Słowo

“oczyszczenie” nie ma charakteru etycznego, nie zostało ono zastosowane w sensie religijnym, lecz
u

ż

yto go w sposób bardzo prosty, tak samo jakby

ś

powiedział: “zdrowie”. Je

ś

li w ciele obecne s

ą

toksyny, stan zdrowia, czysto

ś

ci nie mo

ż

e zaistnie

ć

. Musisz usun

ąć

toksyny z krwi, z gruczołów, z

mi

ęś

ni, w procesie eliminacji. Jak to zrobisz, zale

ż

y od ciebie. W ka

ż

dym razie joga uczy jak

oczyszcza

ć

narz

ą

dy fizyczne, narz

ą

d mowy i narz

ą

dy psychiczne. Tak jak istniej

ą

narz

ą

dy

odpowiadaj

ą

ce zmysłom fizycznym, podobnie i mózg u

ż

ywany jest przez to co okre

ś

lasz jako umysł,

jako cał

ą

struktur

ę

my

ś

li, wyobra

ż

e

ń

, uczu

ć

i emocji, b

ę

d

ą

c

ą

rodzajem ciała, którego nie mo

ż

na

zobaczy

ć

ani dotkn

ąć

. Jest to zarazem nauka o oczyszczeniu, a czysto

ść

o

ś

wieca, wierno

ść

i

dokładno

ść

sprowadza

ś

wiatło jasno

ś

ci. Je

ś

li wi

ę

c kto

ś

powiada,

ż

e “czysto

ść

o

ś

wieca”, nie jest to

deklaracja z mistycyzmu wzi

ę

ta, lecz jest to fakt fizyczny.

Je

ś

li zatem terminu “joga” u

ż

yjemy na okre

ś

lenie nauki o oczyszczeniu narz

ą

dów fizycznych,

narz

ą

du mowy i narz

ą

dów psychicznych, o dochodzeniu do

ś

wiatła jasno

ś

ci, do

ś

wiatła zrozumienia,

które jest wierne i dokładne – wtedy mo

ż

e ona stanowi

ć

drog

ę

odkrywania rzeczywisto

ś

ci.

Gdyby sto lat temu jaka

ś

powa

ż

na osoba zacz

ę

ła mówi

ć

o rozszerzeniu

ś

wiadomo

ś

ci, o

do

ś

wiadczeniach, które nie s

ą

zmysłowe, ludzie by j

ą

wy

ś

miali. Patrzyliby na to jak na czarn

ą

magi

ę

.

Lecz w naszym wieku powa

ż

ni i uczeni intelektuali

ś

ci stali si

ę

ś

wiadomi tego,

ż

e poza czasem

psychologicznym istnieje rzeczywisto

ść

bezczasowa, i

ż

e poza narz

ą

dami zmysłowymi, dzi

ę

ki którym

człowiek wchodzi w kontakt z otoczeniem, istniej

ą

inne narz

ą

dy zmysłowe, których nie wida

ć

i których

nie mo

ż

na dotkn

ąć

, a które umo

ż

liwiaj

ą

bezpo

ś

redni

ą

ł

ą

czno

ść

z otaczaj

ą

cym

ś

wiatem. Robiono

do

ś

wiadczenia wprowadzaj

ą

c do organizmu ludzkiego pewne substancje chemiczne.

Kiedy do

ś

wiadczenia te s

ą

stymulowane, człowiek nie umie pogodzi

ć

nowej percepcji, nowych

warunków, z poprzednim stanem

ś

wiadomo

ś

ci, ka

ż

de bowiem do

ś

wiadczenie zostawia po sobie

ś

lad,

zostawia po sobie pi

ę

tno. Kiedy raz takie do

ś

wiadczenie prze

ż

yłe

ś

, nie jeste

ś

ju

ż

tym samym

człowiekiem. Do

ś

wiadczenie, to zdarzenie, które wibruje w całej twej istocie. A zatem takie sztuczne

stymulowane, raptownie wywołane do

ś

wiadczenie daje nowe wra

ż

enia, nowy rodzaj przyjemno

ś

ci i

rado

ś

ci, nowe oszołomienie. Lecz je

ś

li kto

ś

nie jest przygotowany, by ten nowy wymiar i te

do

ś

wiadczenia pogodzi

ć

z całym układem swego

ż

ycia, wtedy do

ś

wiadczenia te staj

ą

si

ę

tylko nowym

nabytkiem, intelektualnym wyobra

ż

eniem i emocjonalnym doznaniem. Nie maj

ą

c wpływu na cało

ść

twego

ż

ycia, do

ś

wiadczenia te mog

ą

uło

ż

y

ć

si

ę

w twym umy

ś

le jak pi

ę

kny naszyjnik na szyi. Lecz

człowiek czuje si

ę

zagubiony, nie wie co pocz

ąć

ze swoj

ą

zwi

ę

kszon

ą

wra

ż

liwo

ś

ci

ą

. Podobnie jak

nagle i nieoczekiwanie wywołane do

ś

wiadczenia okultystyczne i transcendentalne powoduj

ą

wyczerpanie nerwowe i bardzo powa

ż

ne zaburzenia psychiczne, tak te

ż

te do

ś

wiadczenia wywołały w

młodszym pokoleniu zwi

ę

kszon

ą

wra

ż

liwo

ść

, z któr

ą

wielu nie potrafiło powróci

ć

do

ż

ycia

społecznego. Cała istota nie potrafiła zasymilowa

ć

tej wra

ż

liwo

ś

ci, która zamiast sta

ć

si

ę

dobrodziejstwem, błogosławie

ń

stwem, sił

ą

, stawała si

ę

raczej słabo

ś

ci

ą

, chorob

ą

, czasem nawet

przekle

ń

stwem. Ka

ż

de podej

ś

cie cz

ęś

ciowe, niepełne, ka

ż

de niepełne działanie wywołuje

wypaczenia, jakie

ś

skrzywienie w całej istocie.

Pierwsza rzecz, to zgodzi

ć

si

ę

z faktem,

ż

e fizycznie i psychicznie ka

ż

dy człowiek jest

uwarunkowany. Nie mo

ż

e on od tych uwarunkowa

ń

uciec, nie mo

ż

e z nimi walczy

ć

, nie mo

ż

e ich

usun

ąć

ze

ś

wiadomo

ś

ci. Jednak nie maj

ą

one nad umysłem

ż

adnej władzy, je

ś

li człowiek ich władzy

nie zaakceptuje, nie b

ę

dzie si

ę

z nimi identyfikował. Wida

ć

wi

ę

c – nie jako ide

ę

, lecz jako prosty fakt –

ż

e umysł nie jest ich narz

ę

dziem. Umysł słu

ż

y mechanicznej aktywno

ś

ci, umysł, mózg słu

ż

y do

nabywania informacji, do przechowywania tych informacji, do organizowania ich w systemy i
kategorie, do u

ż

ytkowania ich w razie potrzeby. W ten sposób mózg nie staje si

ę

narz

ą

dem, który ci

ę

zniewala, lecz ten sam uwarunkowany mózg mo

ż

e sta

ć

si

ę

narz

ę

dziem wyzwolenia. A zatem dla

dalszych bada

ń

, dla dalszych odkry

ć

władza rozumu si

ę

ko

ń

czy.

Człowiek zintegrowany wie gdzie u

ż

ywa

ć

rozumu, gdzie u

ż

ywa

ć

mowy. My obecni tego nie wiemy.

U

ż

ywamy go w sposób niewła

ś

ciwy, tak samo jak w niewła

ś

ciwy sposób u

ż

ywamy naszego ciała

fizycznego, tego pi

ę

knego, zło

ż

onego organizmu, który mamy do dyspozycji. Od

ż

ywiamy je zale

ż

nie

od naszych kaprysów, zachcianek, nastrojów. Jeste

ś

my wobec naszego ciała bardzo nielojalni,

bardzo niesprawiedliwi. Zale

ż

no

ść

nasza od fizycznego organizmu i skomplikowanego umysłu nie jest

4

jeszcze ani znana, ani uporz

ą

dkowana. Je

ś

li wi

ę

c si

ę

widzi,

ż

e umysł nie przyda si

ę

do dalszych

bada

ń

, nie mo

ż

e jednak zosta

ć

zniszczony czy unicestwiony, dochodzi wówczas do ładu z własnym

umysłem. Uczymy si

ę

go u

ż

ywa

ć

w sposób sprawny i racjonalny, gdy zajdzie potrzeba. To pi

ę

kne,

je

ś

li umiemy si

ę

posługiwa

ć

naszym skomplikowanym mózgiem. Tego si

ę

człowiek uczy. Je

ś

li na

poziomie fizycznym i mentalnym panuje bałagan, chaos, anarchia, niemo

ż

liwe jest jakiekolwiek dalsze

badanie, wszelka dalsza droga. Tak wi

ę

c u

ż

ywanie rozumu, tam gdzie on jest niezb

ę

dny, pozwala

człowiekowi zaniecha

ć

nieodpowiedniej działalno

ś

ci umysłowej. Nie trzeba wtedy umysłu uspokaja

ć

,

zmusza

ć

go do ciszy, narkotyzowa

ć

go ani z nim walczy

ć

.

W stopach przebywa ruch, lecz ruch ten drzemie, jest w stanie zawieszenia. W ten sam sposób

uwarunkowany umysł, czy uwarunkowany mózg, przechodzi w stan zawieszenia. To wła

ś

nie

nazywamy stanem obserwacji. Nikt nas tego nie uczył, lecz po to by utrzyma

ć

umysł w stanie

zawieszenia, musimy si

ę

uczy

ć

obserwowa

ć

.

Zauwa

ż

,

ż

e w okresie edukacji umysł musi by

ć

w pewnym stopniu u

ż

ywany – nie jako ten co

do

ś

wiadcza lub wykonuje, lecz istnieje rozszczepienie na obserwatora i przedmiot obserwacji.

Obserwacja nie jest porównywaniem ani warto

ś

ciowaniem, a wi

ę

c do

ś

wiadczenie nie musi w ni

ą

ingerowa

ć

. Jednak to rozszczepienie, ten podział nadal istnieje, człowiek usiłuje si

ę

uczy

ć

podobnie

jak uczy si

ę

prowadzi

ć

auto, lata

ć

samolotem itp.; jest to

ś

wiadome działanie. Akt obserwacji w

dalszym ci

ą

gu zachodzi na płaszczy

ź

nie rozumowej, nadal u

ż

ywamy

ś

wiadomego “ja”, o

ś

rodka, Ego,

chocia

ż

tutaj ono jest nie po to,

ż

eby prze

ż

ywa

ć

, ocenia

ć

, formułowa

ć

opinie lub zyskiwa

ć

nowe

do

ś

wiadczenia. Słu

ż

y ono do u

ś

wiadomienia sobie tego, co istnieje poza człowiekiem i tego co, si

ę

dzieje w jego wn

ę

trzu, by ustali

ć

uwag

ę

w sposób wolny od reakcji.

Obserwacji, jako nowej władzy

ś

wiadomo

ś

ci, jako nowego kontaktu z rzeczywisto

ś

ci

ą

, b

ę

dziemy

musieli uczy

ć

si

ę

stopniowo. To bardzo trudne, widzie

ć

i by

ć

ś

wiadomym bez reakcji emocjonalnej,

bez ł

ą

czenia tego, co jest obserwowane ze

ś

wiadomym “ja”, bez pragnienia lub motywu,

ż

eby to

chcie

ć

lub tamtego nie chcie

ć

, by akceptowa

ć

lub odrzuca

ć

, by lubi

ć

czy nie lubi

ć

.

Pozostaje rozpoznawanie, rozpoznawania nie da si

ę

unikn

ąć

, lecz czynnik warto

ś

ciuj

ą

cy, czynnik

zysku nie b

ę

dzie wchodził w gr

ę

. W stanie obserwacji jest tylko wszechobejmuj

ą

ca uwaga, której nie

prze

ś

laduje przedmiot, której nie zakłócaj

ą

reakcje podmiotu. Utrwalenie si

ę

stanu obserwacji jest

czym

ś

nowym; wymaga to ogromnej energii, wymaga prostoty. Trzeba wi

ę

c uczy

ć

si

ę

czuwa

ć

. Trzeba

uczy

ć

si

ę

patrze

ć

, nie pragn

ą

c przez to niczego zyska

ć

ani czerpa

ć

przyjemno

ś

ci. Po to by mógł

nast

ą

pi

ć

bardzo prosty kontakt z otaczaj

ą

ca rzeczywisto

ś

ci

ą

, musi by

ć

wszechobejmuj

ą

ca uwaga, to

znaczy stan obserwacji, cho

ć

nadal trwa podział na obserwatora i obserwowane. Gdy ta prosta

percepcja, to czyste poznanie, to wszechobejmuj

ą

ca uwaga si

ę

utrwala, gdy człowiek nauczy si

ę

j

ą

utrzymywa

ć

, wtedy wszystkie motywy, intencje, cele, które były niedost

ę

pne naszej uwadze, zostaj

ą

odkryte.

Obna

ż

enie si

ę

pod

ś

wiadomo

ś

ci przed t

ą

wszechobejmuj

ą

c

ą

uwag

ą

mo

ż

e mie

ć

miejsce, je

ś

li do

tego dopu

ś

cimy. Tak wi

ę

c człowiek widzi sw

ą

brzydot

ę

i pi

ę

kno, sw

ą

słabo

ść

i sił

ę

. Duma i pró

ż

no

ść

,

wyobra

ż

enia jakie człowiek miał o sobie, zostaj

ą

rozbite. Przedtem człowiek bardzo ch

ę

tnie narzucał

innym własne opinie, mierzył ludzi według własnych norm i kryteriów. Potem widzi swoje ograniczenia,
i tym samym jego aspiracje by ocenia

ć

ludzi według własnych kryteriów i norm, odpadaj

ą

i zanikaj

ą

.

Nast

ę

puje wtedy odpr

ęż

enie w stosunkach z lud

ź

mi, bowiem skwapliwo

ść

i gor

ą

czkowo

ść

z jak

ą

człowiek narzuca, s

ą

dzi, przekonuje, spiera si

ę

– cała ta powierzchowna, intelektualna gra na pokaz,

przestaje bawi

ć

i pojawia si

ę

prostota.

Gdy stan obserwacji trwa nieprzerwanie przez cały dzie

ń

, to odpr

ęż

enie zmienia równie

ż

charakter

snu. Nie m

ę

cz

ą

nas wtedy zbytnio marzenia senne i podczas gdy zmiana ta zachodzi, to co le

ż

y

gł

ę

boko w ludzkiej psychice, to co nazywamy zbiorow

ą

pod

ś

wiadomo

ś

ci

ą

, produktem całego

ludzkiego do

ś

wiadczenia, tak

ż

e zaczyna projektowa

ć

si

ę

na ekranie naszej uwagi. Dopóki zawarto

ść

psychiki nie odsłoni si

ę

przed obserwacj

ą

, nie mo

ż

e mie

ć

ko

ń

ca podział na obserwatora i

obserwowane. Tak wi

ę

c pod

ś

wiadomo

ść

projektuje si

ę

w ró

ż

ny sposób. Mog

ą

to by

ć

wizje, doznania,

niezwykłe do

ś

wiadczenia. Zachowanie stanu obserwacji, gdy pojawiaj

ą

si

ę

tego rodzaju doznania, gdy

pojawiaj

ą

si

ę

wizje, gdy nast

ę

puje projekcja d

ź

wi

ę

ków,

ś

wiateł i zapachów, gdy wewn

ę

trzne siły

psychiczne zostaj

ą

obudzone, zachowanie prostoty i skromno

ś

ci obserwacji, jest wtedy bardzo trudne.

Człowiek bardzo ch

ę

tnie poddaje si

ę

tym doznaniom i wizjom, ulega tym siłom psychicznym,

zapominaj

ą

c,

ż

e wszystkie te siły i doznania mieszcz

ą

si

ę

w sferze uwarunkowanego umysłu, w sferze

znanego. Jakkolwiek pi

ę

kne i wysublimowane bywaj

ą

prze

ż

ycia (mo

ż

na zobaczy

ć

Kriszn

ę

, Siw

ę

,

Budd

ę

, Chrystusa), to nie jest nieznane. Wszelkie te doznania mog

ą

wyst

ą

pi

ć

, lecz mieszcz

ą

si

ę

one

w sferze uwarunkowanego umysłu. Tak wi

ę

c stymulowanie do

ś

wiadcze

ń

w sferze znanego mo

ż

e

stanowi

ć

bardzo przyjemne prze

ż

ycie, lecz nadal podlega ono dualizmowi. Obserwator pozwala temu

5

wszystkiemu si

ę

pojawi

ć

. On nie szuka, wszystko pojawia si

ę

samo. I kiedy mo

ż

e si

ę

to odsłoni

ć

przed

wszechobejmuj

ą

c

ą

uwag

ą

, gdy mo

ż

e si

ę

to odsłoni

ć

przed obserwacj

ą

, traci cały swój nap

ę

d. Zostaje

zaobserwowana cała zawarto

ść

uwarunkowanego umysłu i wraz z tym ko

ń

czy si

ę

podział na

obserwatora i obserwowane. Tak wi

ę

c stworzone przez nas “ja”, obserwator, o

ś

rodek wraz z całym

jego obwodem, przechodzi w stan zawieszenia. Wtedy dopiero zaczyna

ż

y

ć

to, co nazywamy cisz

ą

.

Cisza jako wymiar

ś

wiadomo

ś

ci nabiera

ż

ycia. Nie istnieje o

ś

rodek ani jego obwód.

O

ś

rodek przechodzi w stan zawieszenia. Pojawia si

ę

inteligencja, człowiek osi

ą

ga stan

ś

wiadomo

ś

ci pozbawiony “ja”. Mo

ż

liwe,

ż

e w stanie tym

ż

yjemy ka

ż

dej nocy, kiedy pogr

ąż

amy si

ę

w

gł

ę

bokim

ś

nie bez marze

ń

sennych. Podczas gł

ę

bokiego snu bez marze

ń

sennych

ś

wiadomo

ść

“ja”,

ś

wiadomo

ść

płci przechodzi w stan zawieszenia.

Ta twórcza inteligencja jest subtelniejsza ni

ż

oddech, subtelniejsza ni

ż

krew płyn

ą

ca w

ż

yłach. Nie

odgradza jej wi

ę

c bariera skóry i mi

ęś

ni. Chc

ę

powiedzie

ć

,

ż

e nie jest ona indywidualna ani zbiorowa.

Nie jest ona uwarunkowana przez ludzki umysł, zatem jest ona zasad

ą

, która wszystko przenika, która

panuje, która istnieje. Ta “istno

ść

”

ż

ycia zaczyna działa

ć

. Ta inteligencja działa w jednostce, u

ż

ywa

ludzkich zmysłów, u

ż

ywa ludzkiego mózgu. Medytacja jest stanem lub wymiarem, w którym ta

inteligencja, ta zasada

ż

ycia, nie uwarunkowana przez ludzki rozum, pojawia si

ę

i działa. Jest to

działanie nieznanego – nieuwarunkowanej, niezmierzonej inteligencji i wra

ż

liwo

ś

ci. Nie ma w niej

podziału na zewn

ę

trzne i wewn

ę

trzne, na jednostkowe i zbiorowe. Percepcja nie jest wi

ę

c

dualistyczna, dlatego reakcje s

ą

spontaniczne. Jest to wymiar

ś

wiadomo

ś

ci, do którego dorosn

ąć

mo

ż

e ka

ż

dy człowiek.

Ś

wiadomo

ść

ta nie b

ę

dzie samo

ś

wiadomo

ś

ci

ą

– b

ę

dzie to pełna

ś

wiadomo

ść

.

Niektórzy ludzie, tacy jak Richard Bucke, ju

ż

bardzo dawno temu nazwali j

ą

ś

wiadomo

ś

ci

ą

kosmiczn

ą

,

ś

wiadomo

ś

ci

ą

uniwersaln

ą

, albo te

ż

ś

wiadomo

ś

ci

ą

bosk

ą

. To co pełne bowiem jest boskie, to co

nierozszczepione jest boskie. Rozszczepienie to pi

ę

tno. Pełnia jest istot

ą

ż

ycia, jest jego wymiarem.

W

ś

wiadomo

ś

ci tej nie ma

ż

adnego

ś

ladu po zwierz

ę

cym strachu i pop

ę

dzie obronnym. Nie ma w niej

ż

adnego osadu minionych prze

ż

y

ć

, który zatyka i dławi. Ludzie wschodu nazwali t

ę

pełn

ą

ś

wiadomo

ść

“samadhi”, lecz trudno zdecydowa

ć

si

ę

na u

ż

ywanie tego okre

ś

lenia, poniewa

ż

ono, podobnie jak

“dhjana” – medytacja, bywało mocna nadu

ż

ywane. Nie jest to

ż

aden punkt do którego si

ę

dochodzi i

tam zatrzymuje. Tam człowiek rodzi si

ę

na nowo. Z prymitywnej zwierz

ę

cej

ś

wiadomo

ś

ci narodził si

ę

człowiek samo

ś

wiadomy, a z tej mutacji psychicznej człowiek dalej rodzi si

ę

na nowo, w nowym

wymiarze

ś

wiadomo

ś

ci, w którym

ż

yje i z którego wyprowadza swe działanie. Tam zaczyna si

ę

ż

ycie.

Wtedy człowiek mo

ż

e działa

ć

i tworzy

ć

nowa struktur

ę

wzajemnych stosunków.

CZ

ĘŚĆ

II

Czym jest medytacja?

Medytacja to wszechogarniaj

ą

ca uwaga. Jest to działanie tej pełnej uwagi. Gdy dochodzisz do

pełnej uwagi, wszystkie twoje zwi

ą

zki ze

ś

wiatem zostaj

ą

zrewolucjonizowane. Zwi

ą

zki te nie odnosz

ą

si

ę

ju

ż

do ego, które przestaje funkcjonowa

ć

w centrum

ś

wiadomo

ś

ci. Znikaj

ą

działania motywowane

wyobra

ż

eniem lub my

ś

l

ą

. Zewn

ę

trzna i wewn

ę

trzna aktywno

ść

nie jest ukierunkowana na materialne

czy duchowe osi

ą

ganie. Staje si

ę

ona tak naturalna i łatwa jak oddychanie. Tak wi

ę

c medytacja to

działanie w zupełnej ciszy umysłu. Cisza, w której działa

ś

wiadomo

ść

oznacza ogromn

ą

moc i gł

ę

bi

ę

.

Dopóki działanie wypływa z umysłu, jest ono niepełne i dlatego brak mu mocy i gł

ę

bi. Wszelka

umysłowa aktywno

ść

jest płytka i wymaga niewielkiej ilo

ś

ci energii; toczy si

ę

ona biernie w koleinie

wra

ż

enia – interpretacji – reakcji.

Percepcja rozró

ż

niaj

ą

ca oraz intuicja znajduj

ą

si

ę

na nieco gł

ę

bszym poziomie, lecz s

ą

one tak

ż

e

zwi

ą

zane ze

ś

wiadomo

ś

ci

ą

“ja”. S

ą

to po prostu jej bardziej subtelne zdolno

ś

ci. Działanie ciszy jest

wolne od dwoisto

ś

ci.

Ś

wiadomo

ść

“ja” wtedy nie funkcjonuje. Wszystko co dzieli, znika. Cały ruch

energii, z której tworzy si

ę

ś

wiadomo

ść

, zostaje skierowany do wn

ę

trza. U

ż

yto to słowa “ruch”, aby

wskaza

ć

na twórczy aspekt czystej “istno

ś

ci”. Rzeczywi

ś

cie nie ma takiej przestrzeni ani czasu, w

których ruch tej energii by si

ę

odbywał. Poj

ę

cie ruchu wi

ąż

e si

ę

z nasz

ą

obecn

ą

percepcj

ą

, która jest

wynikiem

ś

wiadomo

ś

ci “ja”, funkcjonuj

ą

cej dzi

ę

ki narz

ą

dom zmysłowym.

Jak zacz

ąć

?

Nale

ż

y zrozumie

ć

,

ż

e medytacja obejmuje cało

ść

ż

ycia. Obejmuje ona w równym stopniu stron

ę

fizyczn

ą

, jak i psychiczn

ą

. Je

ś

li kto

ś

nie jest gotów przej

ść

radykalnej przemiany w obu tych sferach,

niech nie my

ś

li o

ż

yciu w medytacji. Trzeba zacz

ąć

od badawczego przyjrzenia si

ę

stosunkowi do

własnego ciała i umysłu. Badanie to powinno by

ć

równoczesne. Zapoznanie si

ę

z własnym ciałem to

pierwszy krok. Przyjazny stosunek do własnego ciała, to drugi krok. Po przyjacielsku zaspokajasz
potrzeby swego ciała. Lecz go nie rozpieszczasz. Nie przywi

ą

zujesz si

ę

do niego. Nie pozwalasz, aby

ciało dyktowało ci warunki.

6

Dieta. W zakres prawidłowej diety wchodzi wła

ś

ciwa jako

ść

i ilo

ść

pokarmów, jak równie

ż

cz

ę

sto

ść

spo

ż

ywania posiłków. Jedzenie powinno mie

ć

zwi

ą

zek z apetytem. Nie powinno ono powodowa

ć

pobudzenia ani zakłóca

ć

równowagi emocjonalnej. Posiłki nale

ż

y spo

ż

ywa

ć

spokojnie, w pogodnym

nastroju. Trzeba czuwa

ć

nad tym,

ż

eby wszystko co si

ę

je zostało w pełni przetrawione. Nie nale

ż

y

obci

ąż

a

ć

ciała niestrawnym pokarmem. Czysto

ść

wszystkich narz

ą

dów wewn

ę

trznych jest jednym z

podstawowych warunków medytacji.

Kondycja fizyczna. Osobom cierpi

ą

cym na dolegliwo

ś

ci fizyczne trudno b

ę

dzie zachowa

ć

pełnie

medytacji czyli maksimum uwagi. Trzeba doło

ż

y

ć

wszelkich stara

ń

, aby układ nerwowy i mi

ęś

niowy

były sprawne i zdrowe. Ka

ż

de zesztywnienie oznacza chorob

ę

. Nie mo

ż

na pozwoli

ć

, aby jakakolwiek

cz

ęść

ciała zwyrodniała w zesztywnieniu. Trzeba zachowa

ć

w zdrowiu ka

ż

de włókno organizmu przez

stosowanie odpowiednich

ć

wicze

ń

. Zdrowie to pi

ę

kno.

Sen. Nale

ż

y dba

ć

o to,

ż

eby spa

ć

gł

ę

boko przez co najmniej sze

ść

godzin bez przerwy. Niezb

ę

dne

minimum snu dla człowieka, to sze

ść

godzin w lecie i osiem godzin zim

ą

. Najlepsza pora do spania, to

dwie godziny przed północ

ą

i czas po północy.

Samokształcenie. Medytacja wymaga wszechstronnego wychowania. Doro

ś

li uwa

ż

aj

ą

,

ż

e uczy

ć

si

ę

samemu jest do

ść

trudno. Łatwo im zmusi

ć

si

ę

do post

ę

powania według pewnych wzorów, metod

czy technik. Inaczej mówi

ą

c potrzebuj

ą

jakiego

ś

autorytetu. Jednak

ż

e medytacja zakłada

samokształcenie. To znaczy,

ż

e odkrycie sensu

ż

ycia musi pochodzi

ć

z pierwszej r

ę

ki. Kto pragnie

odkrywa

ć

, ten czerpie nauk

ą

ze wszystkiego i od ka

ż

dego, nie staj

ą

c si

ę

od niczego o od nikogo

zale

ż

nym. Samokształcenie wymaga wi

ę

c:

ś

ywej

wra

ż

liwo

ś

ci

dziecka.

Skromno

ś

ci badacza, który stara si

ę

uczy

ć

i odkrywa

ć

, nie narzucaj

ą

c w procesie badawczym swego

stanowiska

i

postawy

innym

ludziom.

Poczucia odpowiedzialno

ś

ci, aby

ż

y

ć

zgodnie z tym, czego si

ę

człowiek nauczył, niezale

ż

nie od

konsekwencji.

Prawda jest po to, aby ni

ą

ż

y

ć

. Ten kto usiłuje prawd

ę

propagowa

ć

lub organizowa

ć

, zatraca rytm

pełni. Je

ś

li kto

ś

jest gotów samodzielnie si

ę

uczy

ć

, powinien odkry

ć

jakie sprawy w jego

ż

yciu maj

ą

pierwsze

ń

stwo. Jest rzecz

ą

absolutnie niezb

ę

dn

ą

ustali

ć

ich kolejno

ść

i wydatkowa

ć

swój czas i

energi

ę

stosownie do tej kolejno

ś

ci. Na ogół tracimy energi

ę

na niewa

ż

ne i drugorz

ę

dne sprawy. To

szkodliwe marnotrawstwo powoduje,

ż

e pod koniec dnia jeste

ś

my zm

ę

czeni i rozstrojeni. Człowiek

przem

ę

czony i emocjonalnie rozstrojony nie jest w stanie spa

ć

gł

ę

boko. Marnujemy wtedy noc, a

nast

ę

pny dzie

ń

rozpoczynamy z rozleniwionym ciałem i ospałym umysłem. Nale

ż

y dba

ć

o to, aby bez

potrzeby nie traci

ć

cennej energii. Energia, która zostaje nagromadzona w dzieci

ń

stwie i młodo

ś

ci,

stanowi nasz kapitał. Nale

ż

y j

ą

zachowywa

ć

, wydatkuj

ą

c uwa

ż

nie i rozs

ą

dnie. Ka

ż

dy ruch ciała i

umysłu, jak równie

ż

mowa, zu

ż

ywa energi

ę

. Ka

ż

da my

ś

l, emocja, wyobra

ż

enie, pochłaniaj

ą

energi

ę

ż

yciow

ą

. Ka

ż

de wypowiedziane słowo pochłania energi

ę

ż

yciow

ą

. Samokształcenie zaczyna si

ę

od

obserwacji jak u

ż

ytkujemy te energi

ę

i od uczenia si

ę

,

ż

eby nie traci

ć

jej przez:

wzburzenie,

po

ś

piech,

niepokój,

zawi

ść

,

ambicj

ę

,

u

ż

alanie si

ę

nad sob

ą

,

l

ę

k,

plotkowanie,

skłonno

ść

do os

ą

dzania innych.

Nast

ę

pny krok to nauczy

ć

si

ę

robi

ć

wszystko dokładnie i skrupulatnie. Jest to działanie ze

znajomo

ś

ci

ą

rzeczy. Robi

ą

c wszystko dokładnie, zupełnie naturalnie robimy to w najbardziej pi

ę

kny i

skuteczny sposób. Pi

ę

kno i efektywno

ść

wynikaj

ą

z dokładno

ś

ci. Sprawne działanie oznacza minimum

zu

ż

ycia czasu i energii.

Sztuki działania mo

ż

na nauczy

ć

si

ę

dzi

ę

ki czujno

ś

ci i uwadze. Przyswoiwszy sobie sztuk

ę

dokładno

ś

ci, nale

ż

y skupi

ć

uwag

ę

na tym. Aby robi

ć

konieczne rzeczy we wła

ś

ciwym czasie.

Odkładanie pracy na pó

ź

niej stanowi ziarno niepokoju, l

ę

ku i troski. Wła

ś

ciwe działanie we wła

ś

ciwym

czasie zaoszcz

ę

dza wiele umysłowego wysiłku. Nawyk odkładania czynno

ś

ci fizycznych utrwala si

ę

i

zniekształca percepcj

ę

. Ten sam nawyk staje si

ę

postaw

ą

psychiczn

ą

. Odwlekanie decyzji, zwolnione

reagowanie na sytuacje i inne neurotyczne skłonno

ś

ci, wyrastaj

ą

na gruncie odkładania spraw.

7

Zwolniona reakcja pozostawia osad w pod

ś

wiadomo

ś

ci. Sytuacja obiektywna staje si

ę

problemem

subiektywnym. To za

ś

stwarza napi

ę

cia i konflikty.

W młodo

ś

ci człowiek jest bardziej bezwzgl

ę

dny. Uwa

ż

a za przywilej młodo

ś

ci działanie impulsywne

i bezmy

ś

lne. W wieku

ś

rednim człowiek robi si

ę

ospały, opieszały, staje si

ę

konformist

ą

. Na staro

ść

traci twórcze zainteresowanie

ż

yciem. Tak wi

ę

c człowiek nigdy nie

ż

yje prawdziwie. Odkłada

ż

ycie na

pó

ź

niej. Unika on zawsze spotkania z chwil

ą

obecn

ą

.

Medytacja to spotkanie z wieczno

ś

ci

ą

w chwili obecnej. To rozwi

ą

zywanie ka

ż

dego problemu,

kiedy tylko si

ę

pojawia. To rozładowywanie ka

ż

dego napi

ę

cia, skoro tylko si

ę

wkradnie. To odwa

ż

ne

przyjmowanie wyzwania, jakie niesie

ż

ycie. Medytacja oznacza działanie wolne od napi

ęć

. Tylko ten

mo

ż

e działa

ć

pełni

ą

swej istoty, kto działa bez napi

ę

cia. Napi

ę

cie, l

ę

ki, troski stwarzaj

ą

zahamowania.

Kto

ś

, kto

ż

yje w ci

ą

głym konflikcie i napi

ę

ciu, zaczyna szuka

ć

odpr

ęż

enia poza codziennym

ż

yciem.

Szuka ciszy na zewn

ą

trz, poza sob

ą

. Bardzo musimy uwa

ż

a

ć

,

ż

eby nie pa

ść

ofiar

ą

tego rodzaju

niezdrowych pokus. Musimy wnikn

ąć

w nasz

ą

codzienn

ą

rutyn

ę

i w nasze układy; zrozumie

ć

je i dzi

ę

ki

temu je zmieni

ć

. Oto twórcza droga medytacji. Dlatego wła

ś

nie nazywamy j

ą

pełn

ą

,

wszechobejmuj

ą

c

ą

uwag

ą

.

Niełatwo mie

ć

pełn

ą

uwag

ę

. Niełatwo jest patrze

ć

na cokolwiek w sposób całkowity. Nie mamy w

tym wprawy. Nikt nas nie uczył uwagi, która nie wymaga wysiłku. Nie potrafimy

ż

y

ć

w pustce. Ka

ż

de

chwila jak

ą

prze

ż

ywamy na jawie wypełniona jest egocentryczn

ą

działalno

ś

ci

ą

. Proponowałabym,

ż

eby ka

ż

dy zainteresowany medytacj

ą

sp

ę

dził co dzie

ń

nieco czasu w zupełnej ciszy. Nale

ż

y zacz

ąć

od zawieszenia aktywno

ś

ci fizycznej i psychicznej. Na pocz

ą

tku wskazane jest

ś

ledzenie oddychania.

Mo

ż

na si

ę

do tego uciec, aby odwróci

ć

uwag

ę

od procesu “my

ś

l – wspomnienie – reakcja.

Gdy uwaga skierowana jest do wn

ę

trza, panuje spokój. Kiedy proces my

ś

lowy ustaje, człowiek

do

ś

wiadcza odpr

ęż

enia. Pocz

ą

tkowy wpływ tego do

ś

wiadczenia wywołuje dezorientacj

ę

. Umysł

zawsze chce czu

ć

,

ż

e czego

ś

doznaje. Gdy działa na niego cisza, umysł jakby si

ę

dusi. Poruszenia

umysłu nale

ż

y

ś

ledzi

ć

bez próby kontrolowania czy tłumienia ich. Trzeba by człowiek przeszedł przez

to do

ś

wiadczenie “duszenia si

ę

”, dezorientacji i pustki. Jest to nieuniknione do

ś

wiadczenie

samotno

ś

ci, przez które ka

ż

dy musi w

ż

yciu przej

ść

.

Je

ś

li mo

ż

emy zacz

ąć

od

ć

wicze

ń

fizycznych i godziny ciszy, b

ę

dzie to wła

ś

ciwy sposób.

Zaczynamy dzie

ń

opanowani, spokojni i pogodni. Nasze codzienne

ż

ycie jest jedynym jakie mamy.

Trzeba aby

ś

my je prze

ż

ywali w sposób rozs

ą

dny, zdrowy i bogaty. W ci

ą

gu paru tygodni człowiek

stwierdza,

ż

e potrafi ze spokojem wykonywa

ć

swe codzienne zaj

ę

cia. Zdarzaj

ą

si

ę

przeciwno

ś

ci.

Powstaj

ą

trudno

ś

ci. Człowiek reaguje na nie w sposób przytomny i opanowany.

Trzeba zaznaczy

ć

,

ż

e wraz z ustaleniem si

ę

zdrowia psychicznego, spokoju i równowagi, zaczyna

si

ę

rozwija

ć

wiele zdolno

ś

ci psychicznych. Zaczynaj

ą

si

ę

przejawia

ć

ukryte dotychczas władze. Bez

ż

adnego

ś

wiadomego wysiłku zaczynaj

ą

si

ę

manifestowa

ć

takie zdolno

ś

ci jak jasnowidzenie,

jasnosłyszenie, telepatia, umiej

ę

tno

ść

leczenia przez dotyk, przewidywanie zdarze

ń

, magnetyzm i

inne. Anga

ż

uj

ą

c si

ę

w nie i wykorzystuj

ą

c je do jakichkolwiek celów, człowiek wszystko psuje. Byłoby

rzecz

ą

głupi

ą

i bezcelow

ą

da

ć

si

ę

uwarunkowa

ć

przez siły psychiczne.

Z drugiej strony pogr

ąż

anie si

ę

w gł

ę

bok

ą

cisz

ę

, je

ś

li nie traktowa

ć

tego wła

ś

ciwie, mo

ż

e

powodowa

ć

,

ż

e powrót do codziennych zaj

ęć

staje si

ę

do

ść

nieprzyjemny. Niech cisza nie absorbuje

umysłu. Je

ś

li kto

ś

do

ś

wiadcza ciszy umysłem, to znaczy,

ż

e jest na niewła

ś

ciwej drodze. Jest to w

dalszym ci

ą

gu niepełne działanie. Tylko wtedy otwiera si

ę

królestwo ciszy, gdy do

ś

wiadczaj

ą

cy

przestaje istnie

ć

. Zawsze wi

ę

c, gdy powrót do codziennej pracy staje si

ę

uci

ąż

liwy, nale

ż

y zda

ć

sobie

spraw

ę

,

ż

e si

ę

wcale w ciszy nie przebywało. Człowiek bawił si

ę

tylko brakiem aktywno

ś

ci. Zawsze

gdy czujemy si

ę

oszołomieni czy zm

ę

czeni po godzinnej ciszy, znaczy to,

ż

e wcale w ciszy nie

przebywali

ś

my. Spontaniczne ustanie aktywno

ś

ci umysłowej wyzwala zupełnie now

ą

, dynamiczn

ą

energi

ę

. Cisza zwi

ę

ksza wra

ż

liwo

ść

całej istoty. Wzmacnia ona w zdumiewaj

ą

cy sposób system

nerwowy. Tak jak po gł

ę

bokim spokojnym

ś

nie, jeste

ś

całkowicie zregenerowany, tak samo jeste

ś

od

ś

wie

ż

ony, kiedy w ci

ą

gu tej godziny ciszy przestajesz działa

ć

jako ego.

Dla tych, którzy nie mog

ą

doj

ść

do spontanicznej ciszy umysłu bez

ż

adnej pomocy, sugerowano

obserwowanie rytmu oddychania. Lecz jest niepo

żą

dane i niewskazane uzale

ż

nianie si

ę

od tej

pomocy na dłu

ż

szy okres czasu. Trzeba sprawdzi

ć

samemu, czy dzi

ę

ki tej pomocy człowiek uczy si

ę

niezale

ż

no

ś

ci, czy te

ż

nie. Prosta obserwacja rytmu oddychania przechodzi e spontaniczn

ą

cisz

ę

pełnej uwagi w ci

ą

gu kilku tygodni. Po drugie, ta godzina ciszy powinna pomóc człowiekowi prze

ż

ywa

ć

uwa

ż

nie cały dzie

ń

. Pod wpływem tej godziny ciszy człowiek czuje ju

ż

na pocz

ą

tku,

ż

e zmienia si

ę

jego

ż

ycie. Pó

ź

niej ta zmieniona jako

ść

staje si

ę

normalnym wymiarem, w którym człowiek

ż

yje.

Wreszcie dochodzi si

ę

do tego,

ż

e wyznaczenie tej godziny ciszy staje si

ę

niepotrzebne. Albo te

ż

8

wszystkie 24 godziny staj

ą

si

ę

godzinami ciszy. W tym nowym wymiarze

ż

ycia człowiek u

ż

ywa

umysłu, gdy to jest niezb

ę

dne. Przestaje

ż

y

ć

w “oceanie my

ś

li”.

ś

yje w ciszy o niezmierzonej gł

ę

bi.

U

ż

ywa mowy tylko wtedy, gdy jest ona nieodzowna. Nadu

ż

ywanie mowy pochłania równie du

ż

o

energii

ż

yciowej jak nadu

ż

ywanie aktywno

ś

ci seksualnej. Człowiek je tylko tyle, ile jest konieczne dla

utrzymania zdrowia ciała. Je tylko to, co daje ciału i umysłowi zdrowie i pi

ę

kno. Niewła

ś

ciwe u

ż

ywanie

smaku jest przyczyn

ą

wi

ę

kszo

ś

ci schorze

ń

fizycznych. Człowiek przyjmuje sytuacje

ż

yciowe z

równowag

ą

i spokojem. Do innych odnosi si

ę

z miło

ś

ci

ą

i przyja

ź

ni

ą

. Emocje przestaj

ą

skrzywia

ć

i

wypacza

ć

reakcje. Reakcje przestaj

ą

mie

ć

ź

ródło w umy

ś

le, a zaczynaj

ą

wypływa

ć

z całej istoty

człowieka. Wykonywanie obowi

ą

zków rodzinnych i społecznych staje si

ę

rzecz

ą

łatw

ą

i wdzi

ę

czn

ą

.

Przestaj

ą

one by

ć

wyrazem pychy czy litowania si

ę

nad sob

ą

. Staj

ą

si

ę

one jak wdychanie i

wydychanie powietrza – naturalne, łatwe, krzepi

ą

ce. Tak wi

ę

c medytacja, to kompletne otwarcie si

ę

wobec ka

ż

dego i wszystkiego. Jest to dynamiczne działanie w zupełnej ciszy. Jest to działanie wolne,

którego nic nie ogranicza. Jest to działanie w stanie całkowitego odpr

ęż

enia.

Człowiek powa

ż

ny i szczery mo

ż

e poprzez samokształcenie i czujno

ść

rozwin

ąć

si

ę

i osi

ą

gn

ąć

dojrzało

ść

medytacji.