nr 130 (2761)

7 lipca 2010

KOMENTARZ

Zasady działania żłobków

wymagają zmian

MINISTERSTWO ŚRODOWISKA WYJAŚNIA

Samorząd nie może dotować prywatnych

inwestycji ekologicznych

strona C2

BUDOWNICTWO

Poszkodowane przez powódź gminy łatwiej

odbudują budynki

Na jaką pomoc mogą liczyć samorządy,

które ucierpiały w wyniku zalania

strona C3

SAMORZĄD TERYTORIALNY

Gminy będą musiały wytyczyć

miejsca do pływania

Jakie obowiązki będzie miał organizator

kąpieliska

strona C6

ZADANIA GMIN

Na odbiór i transport odpadów należy uzyskać

dwa zezwolenia

Jakie zadania w zakresie gospodarowania

odpadami komunalnymi musi realizować

gmina

strona C7

ORZECZNICTWO

Uchwała rady gminy musi precyzyjnie wypełniać

upoważnienie ustawowe

Samorządową spółkę rozwiązuje zgromadzenie

wspólników, a nie rada

Umorzenie gminnych należności możliwe jest

tylko na podstawie ustawy

strona C8

Przewodnik

Nowe prawo

Jakie są obowiązki jednostek
samorządu związane ze zbywaniem
nieruchomości publicznych

Gospodarowanie nieruchomościami samorządowymi należy do obowiązków organów

wykonawczych tych jednostek. To one decydują o wysokości opłat pobieranych z tytułu

oddania nieruchomości w użytkowanie wieczyste lub trwały zarząd. W ich kompeten-

cjach leży również decyzja o terminie i zasadach sprzedaży nieruchomości. Najczęściej

są one zbywane w formie przetargu publicznego, do którego może przystąpić każdy za-

interesowany.

strony C4-C5

Decyzja o pozwoleniu na realizację
inwestycji przeciwpowodziowej
powinna być wydana w terminie
90 dni od dnia złożenia wniosku.
Od razu po wydaniu decyzji będzie
można rozpocząć prace.

Sejm na ostatnim posiedzeniu przyjął
ustawę o szczególnych zasadach przy-
gotowania realizacji inwestycji w za-
kresie budowli przeciwpowodzio-
wych. Przewiduje ona m.in. uprosz-
czone procedury wywłaszczania
nieruchomości pod budowę polderów
przeciwpowodziowych, zbiorników
retencyjnych czy wałów przeciwpo-
wodziowych.

Wszczęcie postępowania
Przed wydaniem decyzji obowiązkiem
wojewody będzie zawiadomienie
o wszczęciu postępowania m.in. wnio-
skodawcy i właścicieli nieruchomości.
Powinno być ono wysłane na adres
wskazany w ewidencji gruntów i bu-
dynków. Od dnia otrzymania tego za-
wiadomienia do dnia wydania decyzji
właściciel nieruchomości nie może jej
zbyć. W tym celu obowiązkiem woje-
wody będzie m.in. złożenie wniosku do
właściwego sądu o ujawnienie w księ-
dze wieczystej wszczęcia postępowa-
nia w sprawie wydania decyzji o po-
zwoleniu na realizację inwestycji. Je-
żeli nieruchomość nie ma założonej
księgi wieczystej, to wojewoda będzie
miał obowiązek złożenia do istniejące-

go zbioru dokumentów zawiadomie-
nia o wszczęciu tego postępowania.

Jedna decyzja
Decyzja o pozwoleniu na realizację inwe-
stycji powinna być wydana w terminie
90 dni od dnia złożenia wniosku. Zgod-
nie z uproszczonymi procedurami nie
będzie konieczności wydawania dwóch
odrębnych decyzji – o lokalizacji inwe-
stycji i o wywłaszczeniu gruntów. Obie
decyzje będą się mogły znaleźć w jed-
nym akcie. Decyzję o pozwoleniu na re-
alizację inwestycji będzie wydawał wo-
jewoda na wniosek inwestora. Jeżeli in-
westycja będzie realizowana na
obszarze dwóch lub więcej województw,
decyzję o pozwoleniu na realizację inwe-
stycji będzie wydawał wojewoda, na
którego obszarze właściwości znajduje
się największa część nieruchomości
przeznaczonych na realizację inwestycji.

Uzyskanie decyzji o pozwoleniu na

realizację inwestycji będzie równo-
znaczne z uzyskaniem decyzji o wa-
runkach zabudowy i zagospodarowa-
nia terenu i pozwolenia na budowę,
a także decyzji o ustaleniu lokalizacji
inwestycji celu publicznego.

Rozpoczęcie prac
Decyzja o pozwoleniu na realizację in-
westycji będzie jednocześnie zatwier-
dzała podział nieruchomości. Jedno-
cześnie z dniem, w którym decyzja sta-
nie się ostateczna, nieruchomości stają

się z mocy prawa własnością odpo-
wiednio Skarbu Państwa lub odpo-
wiednich jednostek samorządu teryto-
rialnego. Utrata praw do nieruchomo-
ści następuje zatem z chwilą, kiedy wy-
dana przez wojewodę decyzja o zezwo-
leniu na realizację inwestycji staje się
ostateczna. Właściciel nieruchomości
nie otrzymuje decyzji. Jest on jedynie
informowany, na adres wskazany w ka-
tastrze nieruchomości, o fakcie jej wy-
dania. Nieruchomość od razu może
być zajęta, a ekipy budowlane mogą
rozpocząć pracę.

Wyższe odszkodowania
Aby uniknąć sądowych sporów z właści-
cielami o odszkodowania, ustawa ma
też zachęcić ich do dobrowolnego prze-
kazywania swoich posiadłości. Przewi-
duje ona, że właściciele, którzy szybko
opuszczą wywłaszczone działki, będą
mogli otrzymać odszkodowania wyższe
o 5 proc. Jeżeli natomiast wywłaszczana
nieruchomość będzie zabudowana bu-
dynkiem mieszkalnym, to jej właściciel
za szybkie jej przekazanie otrzyma do-
datkowo 10 tys. zł. Ustawa trafiła teraz
do Senatu.

Podstawa prawna
Ustawa z 24 czerwca 2010 r. o szczególnych
zasadach przygotowania do realizacji inwesty-
cji w zakresie budowli przeciwpowodziowych

Arkadiusz Jaraszek

SPIS TREŚCI

Wojewoda szybciej wywłaszczy grunty
pod wały przeciwpowodziowe

Obowiązki gmin związane
z ewidencją przedsiębiorców

Za tydzień

Tygodnik Prawa
Administracyjnego

SAMORZĄD

URZĄD PAŃSTWO

Tygodnik Prawa Administracyjnego

7 lipca 2010 nr 130 (2761)

www.gazetaprawna.pl

Komentarze

KO ME N TA R Z

Zasady działania żłobków wymagają zmian

Konieczne jest wprowadzenie mecha-
nizmów finansowych zachęcających
do tworzenia placówek opieki nad ma-
łymi dziećmi zarówno przez samo-
rząd, jak i inne podmioty. Rozwiązania
proponowane przez resort pracy i poli-
tyki społecznej nie przyczynią się do
rozwoju placówek opieki nad dziećmi.

Związek Powiatów Polskich z zadowole-
niem przyjmuje legislacyjne propozycje
resortu pracy i polityki społecznej mają-
ce na celu uelastycznienie systemu opie-
ki nad dziećmi do lat trzech poprzez za-
proponowanie różnych form tej opieki.
W szczególności dobrym kierunkiem jest
rezygnacja z prowadzenia żłobków w for-
mie zakładów opieki zdrowotnej czy
przeciwdziałania zatrudnianiu opieku-
nek do dzieci poza systemem podatko-
wym i ubezpieczeń społecznych.

Niestety niepokoi nas wiele przepisów,

które doprowadzić mogłyby do radykalne-
go obniżenia poziomu opieki nad dzieckiem
do lat trzech. Zwracamy jednocześnie uwa-
gę, że projekt ustawy przedłożony przez
Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej
nie jest zgodny z projektem założeń do pro-
jektu ustawy, jakie były przyjęte przez Ko-
misję Wspólną Rządu i Samorządu na po-
czątku 2009 r. Różnice pomiędzy rozwią-
zaniami zaproponowanymi w

obu

dokumentach są na tyle znaczące, że nie
mogą znaleźć naszej akceptacji. W pierw-
szej kolejności należy zwrócić uwagę na
zwiększenie maksymalnej liczby dzieci
przypadających na jednego opiekuna
w żłobku. W projekcie założeń planowano,
że będzie to maksymalnie pięcioro dzieci,

a w przypadku gdy w grupie pozostającej
pod opieką opiekuna jest dziecko, które nie
przekroczyło pierwszego roku życia, mak-
symalnie troje dzieci. Z kolei w projekcie
ustawy limit zwiększono do ośmiu dzieci,
a w przypadku gdy w grupie znajduje się
dziecko, które nie skończyło pierwszego ro-
ku życia, jest niepełnosprawne lub wyma-
ga szczególnej opieki, maksymalnie nad
pięciorgiem dzieci. Przez przyjęcie tak wy-
sokich limitów praktycznie niemożliwa jest
realizacja jednego z podstawowych zadań
żłobka, jakim ma być zapewnienie dziecku
opieki w warunkach bytowych zbliżonych
do warunków domowych, oraz zapewnie-
nia właściwej opieki pielęgnacyjnej.

Kolejna uwaga dotyczy szkoleń dla osób

podejmujących pracę w charakterze
opiekunów w żłobkach i klubach dziecię-
cych. Niedopuszczalne jest zatrudnianie
do opieki nad dzieckiem osób bez grun-
townego, fachowego przygotowania.
W Polsce nie brakuje absolwentów szkół
medycznych i pedagogicznych znakomi-
cie przygotowanych do pracy z małymi
dziećmi. Kursy mogą jedynie przygoto-

wywać do podjęcia pracy w charakterze
pomocy opiekunki. Związane jest to
z wczesnym wychwytywaniem niepra-
widłowości rozwojowych u tak małego
dziecka. Ma to znaczenie dla jego funk-
cjonowania w przyszłości, jak również
wpływa na wzrost kosztów opieki spo-
łecznej. W odniesieniu do pozostałych
kwestii związanych z zatrudnieniem
w żłobku proponujemy poszerzenie wy-
magań w odniesieniu do dyrektora żłob-
ka o doświadczenie lub wykształcenie
w zakresie zarządzania oraz rozważenie
kwestii zatrudniania w żłobku dietety-
ków, którzy odpowiadaliby za prawidło-
wy proces żywienia dzieci korzystają-
cych z placówki oraz o możliwość zatrud-
nienia w charakterze opiekuna osób ma-
jących zawód wychowawcy małego
dziecka.

Zgłaszamy również konieczność wpro-

wadzenia wsparcia finansowego dla gmin
przy tworzeniu instytucji opieki nad ma-
łymi dziećmi. Zgodnie z projektem zada-
nia wskazane w ustawie nie są zadaniami
obligatoryjnymi gminy, konieczne jest za-
tem wprowadzenie mechanizmów finan-
sowych zachęcających do tworzenia tego
typu placówek zarówno przez samorząd,
jak i inne podmioty. Obecnie proponowa-
ne regulacje w większości mają charak-
ter fakultatywny. Ponadto gmina, chcąc
zwiększyć jakość usług świadczonych
przez żłobki lub kluby dziecięce – np. w za-
kresie zwiększenia liczby opiekunów na
jedno dziecko, będzie musiała szukać
środków finansowych na ten cel ze źródeł
innych niż wskazane w ustawie.

ŁS

Kazimierz Kotowski
prezes zarządu Związku Powiatów Polskich,
starosta opatowski

WA Ż NE Z M IA NY, WA Ż NE TE R M INY

Więcej pomocy dla powodzian

Urzędy będą musiały załatwiać sprawy związane
z usuwaniem skutków powodzi nie później niż w cią-
gu miesiąca od wszczęcia postępowania.

24 czerwca Sejm uchwalił ustawę o szczególnych rozwią-
zaniach związanych z usuwaniem skutków powodzi z ma-
ja i czerwca 2010 r. Przewiduje ona, że starosta będzie
mógł zatrudniać w ramach prac interwencyjnych osoby
bezrobotne zamieszkałe na terenach dotkniętych powo-
dzią przez 12 miesięcy. Środki na wynagrodzenia tych
osób będą pochodziły z Funduszu Pracy. Z tego funduszu
mogą też być wynagradzani pracownicy przedsiębiorstw
zniszczonych powodzią, pod warunkiem że pracodawca
utrzyma stan zatrudnienia. Obydwa rozwiązania będą
obowiązywać do końca 2011 r. Osoby prowadzące gospo-
darstwa rolne, ich małżonkowie i domownicy będą mo-
gli być zatrudniani przy robotach publicznych i pracach
interwencyjnych do końca września 2011 r. Ustawa prze-
widuje również, że organy administracji publicznej będą
musiały załatwiać sprawy związane z usuwaniem skut-
ków powodzi w pierwszej kolejności i bez zbędnej zwło-
ki, nie później niż w ciągu miesiąca od wszczęcia postę-
powania. Ważną zmianą jest także to, że samorządy nie
będą mogły stosować opłat adiacenckich (z tytułu zwięk-
szenia wartości nieruchomości) w przypadku budowy lub
odbudowy infrastruktury technicznej na terenach popo-
wodziowych. Ponadto gminy będą mogły otrzymać gran-
ty pokrywające część kosztów budowy mieszkań komu-
nalnych dla powodzian (zwiększenie dofinansowania
kosztów przedsięwzięcia z 30 – 40 proc. do 40 – 50 proc.,
w zależności od charakteru inwestycji). Ustawa ma wejść
w życie w dniu ogłoszenia w Dzienniku Ustaw.

Prognozy finansowe

Jednostki samorządu terytorialnego muszą podjąć
uchwałę w sprawie wieloletniej prognozy finansowej.

Ustawa z 27 sierpnia 2009 r. Przepisy wprowadzające
ustawę o finansach publicznych przewiduje, że uchwałę
w sprawie wieloletniej prognozy finansowej jednostki sa-
morządu terytorialnego organ stanowiący samorządu
musi uchwalić po raz pierwszy nie później niż uchwałę bu-
dżetową na rok 2011. Dlatego też przedstawiciele regio-
nalnych izb obrachunkowych, jednostek samorządu te-
rytorialnego oraz MF wspólnie przygotowują materiały,
które mogą okazać się pomocne przy przygotowaniu
przez poszczególne jednostki samorządu terytorialnego
po raz pierwszy wieloletniej prognozy finansowej (WPF).
Wieloletnia prognoza finansowa – zgodnie z ustawą o fi-
nansach publicznych – będzie określać m.in. dochody
i wydatki bieżące, dochody i wydatki majątkowe. Elemen-
tem WPF będzie również prognoza długu.

Dotacje dla bibliotek

Biblioteki, które ucierpiały w wyniku tegorocznych
powodzi, mogą do 1 sierpnia składać wnioski o dota-
cje z programu Infrastruktura Bibliotek.

Minister kultury i dziedzictwa narodowego we współpra-
cy z Instytutem Książki oraz Biblioteką Narodową zaini-
cjował dwa programy pomocowe skierowane do gmin-
nych bibliotek publicznych. Pierwszym z nich jest urucho-
mienie dodatkowego naboru do programu Infrastruktu-
ra Bibliotek. W tym naborze o dotację mogą się starać
wyłącznie biblioteki dotknięte powodzią. Dotacja jest
przeznaczona na remonty pomieszczeń lub budynków,
w których znajduje się biblioteka. Na ten cel w ramach
programu przeznaczony jest blisko milion złotych. Ope-
ratorem programu jest Instytut Książki. Termin składa-
nia wniosków upływa 1 sierpnia 2010 roku. Drugim z dzia-
łań jest program przygotowany przez Bibliotekę Narodo-
wą. Oferuje ona poszkodowanym bibliotekom otwarty
dostęp do swojego zasobu wymiennego przez cały 2010
rok. Dodatkowo Biblioteka Narodowa oferuje poszkodo-
wanym instytucjom pomoc konserwatorską. Wszystkich
niezbędnych informacji dotyczących zakresu oraz formy
pomocy udzielają pracownicy ministerstwa.

Gminy i powiaty nie mogą finansować
ochrony środowiska i gospodarki wod-
nej ze swoich budżetów, bezpośrednio
przekazując środki publiczne na pry-
watne inwestycje osób fizycznych. Bez
znaczenia jest również to, że będą one
zgodne z celami określonymi w usta-
wie – Prawo ochrony środowiska.

P R O B L E M

Czy gminy i powiaty mogą udzielać
obecnie dotacji na rzecz proekologicz-
nych działań dla mieszkańców, takich
jak usuwanie azbestu z dachów czy in-
stalację odnawialnych źródeł energii?

M Ś I N F O R M U J E

Od 1 stycznia 2010 r. uległy likwidacji
wszystkie powiatowe oraz gminne fundu-
sze ochrony środowiska i gospodarki wod-
nej, a ich środkami dysponują teraz staro-
stowie i wójtowie (burmistrzowie lub pre-
zydenci miast). Zmiany te wprowadziła
ustawa z 20 listopada 2009 r. o zmianie
ustawy Prawo ochrony środowiska oraz
niektórych innych ustaw (Dz.U. nr 215,
poz. 1664). Zgodnie z wcześniej obowią-
zującymi przepisami przychodami gmin-
nych i powiatowych funduszy ochrony
środowiska i gospodarki wodnej były
środki z tytułu opłat i kar środowisko-
wych, które w 20 proc. zasilały fundusze
gminne, a w 10 proc. powiatowe.

Obecnie przychody te w dotychczaso-

wych proporcjach stanowią dochody bu-

dżetów gmin i powiatów. Należności i zo-
bowiązania zlikwidowanych funduszy sta-
ły się równocześnie należnościami i zobo-
wiązaniami powiatów albo gmin.

Likwidacja powiatowych i gminnych

funduszy ochrony środowiska i gospodar-
ki wodnej wynika bezpośrednio z założeń
reformy finansów publicznych opracowa-
nej przez resort finansów. Akt normatyw-
ny stanowiący fundament tej reformy, tj.
ustawa z 27 sierpnia 2009 r. o finansach
publicznych (Dz.U. nr 157, poz. 1240), prze-
widuje funkcjonowanie w sektorze finan-
sów publicznych wyłącznie państwowych
funduszy celowych pozbawionych osobo-
wości prawnej. Dlatego też po wejściu
w życie tej ustawy (1 stycznia 2010 r.)
w sektorze finansów publicznych nie mo-
gą funkcjonować inne rodzaje funduszy
celowych, w szczególności powiatowe
i gminne fundusze ochrony środowiska.

Zgodnie z art. 403 ustawy Prawo ochro-

ny środowiska w brzmieniu nadanym
przez nowelę z 20 listopada 2009 r. do za-
dań powiatów i gmin należy obecnie finan-
sowanie ochrony środowiska i gospodarki
wodnej w zakresie określonym wymienio-
nych w nim punktach art. 400a ust. 1 usta-
wy w wysokości nie mniejszej niż kwota
wpływów z tytułu opłat i kar środowisko-
wych stanowiących dochody budżetów sa-
morządów. Rozpoznając zgłoszony pro-
blem, swoje stanowisko musiało zająć rów-
nież Ministerstwo Finansów. Wyjaśniło
ono, że w obowiązującym stanie prawnym

do wydatkowania środków zgromadzo-
nych w budżetach powiatów i gmin na fi-
nansowanie ochrony środowiska i gospo-
darki wodnej znajdują zastosowanie
wprost przepisy ustawy o finansach pu-
blicznych. W szczególności należy mieć
na uwadze jej art. 221, który reguluje pro-
blematykę udzielania dotacji celowej z bu-
dżetów samorządów. Podsumowując swo-
je stanowisko, Ministerstwo Finansów
stwierdziło, że udzielenie dotacji celowej
z budżetu jednostki samorządu na podsta-
wie art. 221 ustawy o finansach publicznych
jest uzależnione od spełnienia trzech wa-
runków. Po pierwsze podmiot otrzymują-
cy dotację nie może być podmiotem zali-
czonym do sektora finansów publicznych.
Po drugie podmiot otrzymujący dotację nie
może działać w celu osiągnięcia zysku. I po
trzecie dotacja celowa może być udzielona
wyłącznie na cel publiczny związany z re-
alizacją zadań jednostki samorządu. Na
podstawie tego przepisu jest możliwe więc
udzielenie dotacji osobie fizycznej, ale zada-
nie realizowane przez ten podmiot powin-
no mieć charakter celu publicznego zwią-
zanego z realizacją zadań gminy lub powia-
tu udzielających dotacji.

Dotacja nie jest więc instrumentem

umożliwiającym dofinansowanie osób fi-
zycznych wykonujących przydomowe
oczyszczalnie ścieków lub usuwających
z dachów pokrycia z materiałów zawiera-
jących azbest (na podstawie odpowiedzi
na interpelację nr 15673).

M I N I S T E R S T W O Ś R O D O W I S K A

wyjaśnia

Samorząd nie może dotować prywatnych
inwestycji ekologicznych

RReeddaakkttoorrzzyy pprroow

waaddzząąccyy::

Łukasz Sobiech, tel. (22) 530 40 62,
lukasz.sobiech@infor.pl
Leszek Jaworski, tel. (22) 531 48 42,
leszek.jaworski@infor.pl

Tygodnik Prawa
Administracyjnego

ot.

chiwum

Tygodnik Prawa Administracyjnego

7 lipca 2010 nr 130 (2761)

www.gazetaprawna.pl

Budownictwo

Arkadiusz Jaraszek

arkadiusz.jaraszek@infor.pl

W tegorocznej powodzi ucier-
piały gminy prawie ze wszyst-
kich województw. W sumie klę-
ska żywiołowa dotknęła co
czwartą gminę w Polsce. Na
wszystkich terenach zniszczo-
nych przez żywioł możliwa jest
odbudowa i remont zalanych
budynków według uproszczo-
nych procedur budowlanych.
Ułatwienia w prowadzeniu in-
westycji obejmują nie tylko
zwykłych obywateli dotknię-
tych powodzią, ale także jed-
nostki samorządowe, których
nieruchomości zostały znisz-
czone.

Wyłączenia ustawowe
Możliwość stosowania na tere-
nach popowodziowych upro-
szczonych procedur budow-
lanych to skutek ustawy
o szczególnych zasadach od-
budowy, remontów i rozbiórek
obiektów budowlanych znisz-
czonych lub uszkodzonych
w wyniku działania żywiołu.
Przepisy tej ustawy określają
szczególne procedury postę-
powania ze zniszczonymi
obiektami budowlanymi. Wy-
łączają one bowiem stosowa-
nie tradycyjnych procedur, ja-
kie obowiązują przy realizacji
inwestycji w normalnych wa-
runkach, a więc na terenach
niedotkniętych klęską żywio-
łową. Ustawa o szczególnych
zasadach odbudowy, remon-
tów i rozbiórek obiektów bu-
dowlanych zniszczonych lub
uszkodzonych w wyniku dzia-
łania żywiołu wyłącza bowiem
stosowanie przepisów ustawy
z 27 marca 2003 r. o planowa-

niu i zagospodarowaniu prze-
strzennym (Dz.U. nr 80, poz.
717 z późn. zm.) oraz ustawy
z 7 lipca 1994 – Prawo budow-
lane (Dz.U. z 2006 r. nr 156, poz.
1118 z późn. zm.).

Łatwiejsze remonty
Uproszczone procedury bu-
dowlane ułatwiają przede
wszystkim remont zniszczo-
nych budynków. Przewidują
one bowiem, że wykonywanie
prac remontowych jest możli-
we bez dokonania ich zgłosze-
nia do organu administracji
architektoniczno-budowlanej.
Remont według uproszczo-
nych procedur nie jest jednak
możliwy w

stosunku do

wszystkich kategorii budyn-
ków. Dotyczy on jedynie:

■

obiektów liniowych, z wyjąt-
kiem linii kolejowych,

■

budowli regulacyjnych na
wodach oraz urządzeń wod-
nych,

■

obiektów budowlanych o
kubaturze mniejszej niż
1000 m sześc. i nie wyższych
niż 12 m nad poziomem te-
renu,

■

innych obiektów budowla-
nych wymienionych w art.
29 ust. 1 ustawy – Prawo bu-
dowlane, jak np. obiekty go-
spodarcze.

Szybsza odbudowa
Mieszkańcy gmin i miast do-
tkniętych powodzią oraz jed-
nostki samorządu terytorial-
nego, które znajdują się w wy-
kazie szefa rządu, mogą także
dokonywać odbudowy swoich
zniszczonych budynków we-
dług uproszczonych procedur.
Do wykonania takich prac nie
muszą oni uzyskiwać pozwo-
lenia na budowę. Podobnie jak

w przypadku remontów, także
i w przypadku odbudowy
zniszczonych budynków, sto-
sowanie uproszczonych proce-
dur możliwe jest w odniesieniu
tylko do niektórych kategorii
obiektów. Uzyskania pozwole-
nia na budowę nie wymaga od-
budowa zniszczonych w wyni-
ku działania żywiołu:

■

obiektów liniowych, z wyjąt-
kiem linii kolejowych o zna-
czeniu państwowym,

■

budowli regulacyjnych na
wodach oraz urządzeń wod-
nych,

■

obiektów budowlanych o ku-
baturze mniejszej niż 1000
m sześć i nie wyższych niż 12
m nad poziomem terenu.

W przypadku obiektów linio-

wych oraz obiektów budowla-
nych o kubaturze mniejszej niż
1000 m sześc. i nie wyższych niż
12 m nad poziomem terenu in-
westor musi jednak dokonać
zgłoszenia właściwemu orga-
nowi administracji architekto-
niczno-budowlanej. Zgłoszenie
nie jest wymagane tylko w przy-
padku odbudowy obiektów go-
spodarczych i składowych, usy-
tuowanych na działkach siedli-
skowych. Jeżeli inwestor
dokona zgłoszenia odbudowy,
to z rozpoczęciem prac będzie
musiał poczekać siedem dni.
Tyle ma bowiem starosta na
zgłoszenie swojego sprzeciwu.
Jeżeli sprzeciw nie zostanie
zgłoszony, to właściciel będzie
mógł przystąpić do prac.

Do ich wykonania nie będzie

mu potrzebny projekt budowla-
ny. Będą one mogły być prowa-
dzone na podstawie szkiców
i rysunków. Jednocześnie w wy-
jątkowych przypadkach właści-
wy organ administracji archi-
tektoniczno-budowlanej może

nałożyć, w drodze decyzji, obo-
wiązek uzyskania pozwolenia
na budowę określonego obiektu
budowlanego lub wykonanie
określonych robót budowlanych
objętych obowiązkiem zgłosze-
nia. Będzie tak, jeżeli ich realiza-
cja może naruszać ustalenia
miejscowego planu zagospoda-
rowania przestrzennego lub
spowodować:

■

zagrożenie bezpieczeństwa
ludzi lub mienia,

■

pogorszenie stanu środowi-
ska lub dóbr kultury,

■

pogorszenie warunków
zdrowotno-sanitarnych,

■

wprowadzenie, utrwalenie
albo zwiększenie ograni-
czeń lub uciążliwości dla te-
renów sąsiednich.

W każdym przypadku odbu-

dowa obiektów budowlanych
wpisanych do rejestru zabyt-
ków wymaga uzyskania pozwo-
lenia na budowę. Bez względu
na to, jaki obiekt jest odbudo-
wywany, a więc, że ma on np.
mniej niż 12 metrów wysokości.

Pozwolenie na budowę
Poza nieruchomościami zabyt-
kowymi pozwolenie na budowę
będzie wymagane także wów-
czas, gdy zalany budynek nie
spełnia wymagań umożliwiają-
cych przystąpienie do budowy
bez zgłoszenia. Dotyczy to
obiektów, które np. mają po-
wierzchnię powyżej 1 tys. m
sześc. i konieczne jest pozwo-
lenie na budowę.

Jeżeli inwestor będzie musiał

uzyskać pozwolenie na budo-
wę, to także otrzyma je według
uproszczonych procedur i du-
żo szybciej. Na dokument ten
inwestor nie będzie musiał cze-
kać aż 65 dni, jak ma to miejsce
w normalnej procedurze, ale
dostanie go najpóźniej po
dwóch tygodniach od złożenia
wniosku. Decyzja ta od razu bę-
dzie miała rygor natychmiasto-
wej wykonalności. Oznacza to,
że z rozpoczęciem prac inwe-

stor nie będzie musiał czekać
do dnia, aż stanie się ona osta-
teczna. Do wniosku o pozwole-
nie na budowę, dotyczącego
obiektu budowlanego znisz-
czonego w wyniku działania
żywiołu, należy jednak dołą-
czyć projekt architektoniczno-
-budowlany oraz szkic usytu-
owania obiektu.

Przystąpienie do użytkowania
Równocześnie do użytkowania
obiektu budowlanego, na odbu-
dowę którego jest wymagane
pozwolenie na budowę, można
przystąpić niezwłocznie po za-
wiadomieniu właściwego orga-
nu administracji architekto-
niczno-budowlanej o zakończe-
niu odbudowy. Do takiego za-
wiadomienia dołącza się:

■

oryginał dziennika budowy,

■

oświadczenie kierownika bu-
dowy o zgodności wykonanej
odbudowy obiektu budowla-
nego z projektem architekto-
niczno-budowlanym, przepi-
sami i obowiązującymi Polski-

mi Normami, protokoły ba-
dań i sprawdzeń,

■

powykonawczą inwentary-
zację geodezyjną.

Uproszczone procedury bu-

dowlane będą obowiązywały na
terenach powodziowych przez
rok. Inwestorzy, którzy rozpocz-
ną roboty po upływie tego ter-
minu, będą musieli dopełnić
wszystkich formalności zgod-
nie z prawem budowlanym.

Podstawa prawna
Ustawa z 11 sierpnia 2001 r. o szcze-
gólnych zasadach odbudowy, re-
montów i rozbiórek obiektów bu-
dowlanych zniszczonych lub uszko-
dzonych w wyniku działania żywiołu
(Dz.U. nr 84, poz. 906).
Rozporządzenie prezesa Rady Mini-
strów z 16 listopada 2009 r. w spra-
wie gmin i miejscowości, w których
stosuje się szczególne zasady
odbudowy, remontów i rozbiórek
obiektów budowlanych zniszczo-
nych lub uszkodzonych w wyniku
działania żywiołu (Dz.U. nr 193,
poz. 1492 z późn. zm).

Likwidacja skutków żywiołów

Poszkodowane przez powódź gminy łatwiej odbudują budynki

Remont zalanych przez powódź budynków można prowadzić bez zgłoszenia. Łatwiej też
odbudować zniszczone obiekty. Gminy, które ucierpiały w tegorocznych powodziach,
mogą rozpoczynać inwestycje wyłącznie po dokonaniu zgłoszenia. Na terenach popowo-
dziowych w dwa tygodnie, zamiast w ciągu 65 dni, starostowie muszą też wydawać po-
zwolenia na budowę.

Jakie środki przeznaczył rząd
dla zalanych w maju i czerwcu
samorządów? Ile z tych pienię-
dzy już do nich trafiło? Na co
mogą być przeznaczone przy-
znane środki? Jak wystąpić
o pomoc finansową?
W związku z powodzią z maja
i czerwca Jerzy Miller, minister spraw
wewnętrznych i administracji, uru-
chomił dotychczas dla jednostek sa-
morządu terytorialnego 714,94 mln
zł z rezerwy celowej budżetu pań-
stwa. 101,5 mln zł z tej kwoty to środ-
ki na akcje przeciwpowodziowe,
m.in. na zakup paliwa do pomp i po-
jazdów, środków dezynfekcyjnych
czy wynajem autobusów do przewo-
zu ewakuowanych osób. W ramach
dofinansowania z MSWiA samorzą-

dy otrzymały do tej pory 119,06 mln
zł na naprawę wałów przeciwpowo-
dziowych i innych urządzeń meliora-
cji wodnej uszkodzonych przez ży-
wioł. Resort przekazał też 17,07 mln
zł na walkę z plagą komarów w zala-
nych miejscowościach w 9 woje-
wództwach.
Samorządy z terenów dotkniętych
powodzią otrzymują również dofi-
nansowanie na odbudowę i re-
monty zniszczonej infrastruktury
komunalnej, m.in. dróg, mostów,
kładek, przepustów, szkół, przed-
szkoli i innych budynków użytecz-
ności publicznej. Do tej pory pro-
mesy, czyli zapewnienie dofinan-
sowania z MSWiA, na łączną kwo-
tę 477,31 mln zł otrzymało 306
jednostek samorządu terytorial-

nego z 11 województw (245 gmin,
54 powiaty, 7 samorządów woje-
wództwa).
Aby otrzymać taką pomoc finanso-
wą, samorządy muszą najpierw
oszacować straty. W tym celu wójt,
burmistrz, prezydent miasta, za-
rząd powiatu lub zarząd wojewódz-

twa powołuje specjalną komisję,
która przygotowuje opis zniszczeń
powodziowych oraz wstępnie oce-
nia wysokość strat. Komisja samo-
rządowa sporządza protokół szkód,
który następnie jest weryfikowany
przez komisję powołaną przez wo-
jewodę. Po zebraniu meldunków
o wysokości strat, szkodach i po-
trzebach samorządów w zakresie
usuwania zniszczeń powodziowych,
wojewodowie przekazują listę po-
szkodowanych jednostek samorzą-
du terytorialnego do ministra spraw
wewnętrznych i administracji. Po
rozpatrzeniu zgłoszonych potrzeb
minister wydaje samorządom pro-
mesy. Dokumenty te zawierają
m.in. informacje o wysokości dota-
cji z rezerwy celowej budżetu pań-

stwa i określają przeznaczenie
środków. Po otrzymaniu promes,
jednostki mogą przystąpić do
udzielania zamówień publicznych
na konkretne zadania. Następnie
jednostki samorządu terytorialnego
przekazują do Ministerstwa Spraw
Wewnętrznych i Administracji wnio-
ski o dotacje wraz z innymi doku-
mentami określonymi w załączniku
do promesy, m.in. opisem zadania
zawierającym wykaz prac oraz ich
cenę, opinią wojewody do wniosku
o dotację, kopiami protokołów
szkód przygotowanych przez komi-
sję samorządową i wojewódzką.
Następnie dokumenty są weryfiko-
wane w MSWiA . Potem sporządza-
na jest umowa dotacji pomiędzy
ministerstwem a samorządem.

E K S P E RT WYJA Ś N IA

Na jaką pomoc mogą liczyć samorządy, które ucierpiały w wyniku zalania

Małgorzata Woźniak
Ministerstwo Spraw Wewnętrznych
i Administracji

ot.

chiwum

Tygodnik Prawa Administracyjnego

7 lipca 2010 nr 130 (2761)

www.gazetaprawna.pl

Przewodnik

Hanna Wesołowska

gp@infor.pl

Kompleksowe uregulowanie
kwestii związanych z prawi-
dłowym gospodarowaniem
nieruchomościami Skarbu
Państwa oraz jednostek samo-
rządu terytorialnego zawiera
ustawa o gospodarce nieru-
chomościami. Zasady te róż-
nią się od rozwiązań przyję-
tych w kodeksie cywilnym.
Spowodowane jest to odmien-
nymi funkcjami, jakie ma speł-
niać prawo własności w przy-
padku jednostek publicznych
i pozostałych podmiotów (np.
osób fizycznych, osób praw-
nych). O ile bowiem własność
osób fizycznych oraz osób

prawnych – innych niż Skarb
Państwa i jednostki samorzą-
du terytorialnego – służy
głównie interesom majątko-
wym tych osób, o tyle gospo-
darka nieruchomościami
skarbowymi i samorządowy-
mi ma przede wszystkim słu-
żyć interesowi publicznemu.

Szczególne rozwiązania
Zgodnie z przepisami nieru-
chomości publiczne mogą sta-
nowić przedmiot obrotu. W
szczególności nieruchomości
te mogą być przedmiotem
sprzedaży, zamiany i zrzecze-
nia się, oddania w użytkowa-
nie wieczyste, w najem lub
dzierżawę, użyczenia, oddania
w trwały zarząd, a także mo-
gą być obciążane ograniczo-
nymi prawami rzeczowymi,
wnoszone jako wkłady niepie-
niężne (aporty) do spółek,
przekazywane jako wyposaże-
nie tworzonych przedsię-
biorstw państwowych oraz ja-
ko majątek tworzonych funda-
cji. Nieruchomość samorzą-
dowa może być także
przekazywana nieodpłatnie
w drodze umowy partnerowi
prywatnemu lub spółce, na za-
sadach określonych w ustawie
z 19 grudnia 2008 r. o partner-
stwie publiczno-prywatnym
(Dz.U. z 2009 r. nr 19, poz. 100
z późn. zm.), na czas realizacji
przedsięwzięcia w ramach
partnerstwa publiczno-pry-
watnego. Niewykluczona jest
również sytuacja, w której nie-
ruchomości te będą przed-

miotem darowizny na cele pu-
bliczne lub przedmiotem da-
rowizny dokonywanej między
Skarbem Państwa a jednost-
ką samorządu terytorialnego,
a także między tymi jednost-
kami. W takim przypadku
w umowie darowizny określa
się cel, na który nieruchomość
jest darowana. W sytuacji nie-
wykorzystania nieruchomości
na ten cel darowizna podlega
odwołaniu. Darowizny nieru-
chomości stanowiącej przed-
miot własności Skarbu Pań-
stwa dokonuje starosta, wyko-
nujący zadanie z zakresu ad-
ministracji rządowej – za
zgodą wojewody, a nierucho-
mości stanowiącej przedmiot
własności jednostki samorzą-
du terytorialnego jej organ

wykonawczy – za zgodą rady
albo sejmiku.

Warto również pamiętać, że

nieruchomości stanowiące
przedmiot własności Skarbu
Państwa mogą być sprzeda-
wane jednostkom samorządu
terytorialnego za cenę niższą
niż ich wartość rynkowa lub
oddawane tym jednostkom
w użytkowanie wieczyste bez
pobierania pierwszej opłaty.
Analogiczne zasady obowią-
zują przy sprzedaży nierucho-
mości stanowiących przed-
miot własności jednostek sa-
morządu terytorialnego w
przypadku ich zbycia lub od-
dania w użytkowanie wieczy-
ste innym samorządom lub
Skarbowi Państwa. Istnieją
również możliwości nieod-
płatnego obciążania takich
nieruchomości ograniczo-
nymi prawami rzeczowymi
(np. służebność przejazdu)
w stosunkach dotyczących
nieruchomości samorządo-
wych i państwowych.

Użytkowanie wieczyste
Sprzedaż nieruchomości albo
oddanie w użytkowanie wie-
czyste nieruchomości grunto-
wej wymaga zawarcia umowy
w formie aktu notarialnego.
Z kolei oddanie nieruchomo-
ści gruntowej w użytkowanie
wieczyste i przeniesienie tego
prawa w drodze umowy wy-
maga wpisu w księdze wie-
czystej.

Warunki zbycia nierucho-

mości w drodze przetargu

obwieszcza się w ogłoszeniu
o przetargu. Warunki zbycia
nieruchomości w drodze bez-
przetargowej ustala się w ro-
kowaniach przeprowadza-
nych z nabywcą. Z kolei w
umowie o oddanie nierucho-
mości gruntowej w użytko-
wanie wieczyste ustala się
okres użytkowania wieczy-
stego zależnie od celu, na któ-
ry nieruchomość gruntowa
zostaje oddana w użytkowa-
nie wieczyste, oraz określa się
sposób korzystania z nieru-
chomości, zgodnie z kodek-
sem cywilnym. Oznacza to, że
oddanie gruntu Skarbu Pań-
stwa lub gruntu należącego
do jednostek samorządu tery-
torialnego bądź ich związków
w użytkowanie wieczyste, co
do zasady, następuje na okres
dziewięćdziesięciu dziewię-
ciu lat. W wypadkach wyjąt-
kowych, gdy cel gospodarczy
użytkowania wieczystego nie
wymaga oddania gruntu na
taki czas, dopuszczalne jest
ustanowienie użytkowania
wieczystego na okres krótszy,
co najmniej jednak na lat
czterdzieści. Dodatkowo w
ciągu ostatnich pięciu lat
przed upływem zastrzeżone-
go w umowie terminu wieczy-
sty użytkownik może żądać
jego przedłużenia na dalszy
okres od czterdziestu do
dziewięćdziesięciu dziewię-
ciu lat. Wniosek taki może
być złożony wcześnie, szcze-
gólnie jeżeli okres amortyza-
cji zamierzonych na użytko-
wanym gruncie nakładów
jest znacznie dłuższy aniżeli
czas, który pozostaje do upły-

wu zastrzeżonego w umowie
terminu.

Sposób korzystania z grun-

tu Skarbu Państwa lub grun-
tu należącego do jednostek sa-
morządu terytorialnego bądź
ich związków przez wieczy-
stego użytkownika powinien
być określony w umowie. Je-
żeli jednak oddanie gruntu
w użytkowanie wieczyste na-
stępuje w celu wzniesienia na
gruncie budynków lub innych
urządzeń, umowa powinna
określać:

■

termin rozpoczęcia i zakoń-
czenia robót;

■

rodzaj budynków lub urzą-
dzeń oraz obowiązek ich
utrzymywania w należytym
stanie;

■

warunki i termin odbudowy
w razie zniszczenia albo
rozbiórki budynków lub
urządzeń w czasie trwania
użytkowania wieczystego;

■

wynagrodzenie należne
wieczystemu użytkowniko-
wi za budynki lub urządze-
nia istniejące na gruncie
w dniu wygaśnięcia użytko-
wania wieczystego.

Zawarta umowa może ulec

rozwiązaniu przed upływem
określonego w niej terminu,
jeżeli wieczysty użytkownik
korzysta z gruntu w sposób
oczywiście sprzeczny z jego
przeznaczeniem określonym
w umowie, w szczególności
jeżeli wbrew umowie użyt-
kownik nie wzniósł określo-
nych w niej budynków lub
urządzeń. Oddanie w użytko-
wanie wieczyste nierucho-
mości gruntowej zabudowa-
nej następuje z równoczesną
sprzedażą położonych na tej
nieruchomości, budynków i
innych urządzeń.

Nieruchomość gruntowa

oddana w użytkowanie wie-
czyste może być sprzedana
wyłącznie użytkownikowi

wieczystemu. W przypadku
nieruchomości stanowiącej
własność Skarbu Państwa
wymagana jest zgoda woje-
wody. Z dniem zawarcia
umowy sprzedaży nierucho-
mości wygasa, z mocy pra-
wa, uprzednio ustanowione
prawo użytkowania wieczy-
stego. Wyjątkowo w odnie-
sieniu do nieruchomości
gruntowej oddanej w użyt-
kowanie wieczyste przenie-
sienie własności tej nieru-
chomości, w drodze umowy,
między Skarbem Państwa
a jednostką samorządu tery-
torialnego oraz między jed-
nostkami samorządu teryto-
rialnego może nastąpić za
powiadomieniem jej użyt-
kownika wieczystego.

Rozwiązanie umowy
Użytkowanie wieczyste wy-
gasa z upływem okresu usta-
lonego w umowie albo przez
rozwiązanie umowy przed
upływem tego okresu. W ra-
zie wygaśnięcia użytkowania
wieczystego na skutek upły-
wu okresu ustalonego w umo-
wie albo na skutek rozwiąza-
nia umowy przed upływem
tego okresu użytkownikowi
wieczystemu przysługuje wy-
nagrodzenie za wzniesione
przez niego lub nabyte na
własność budynki i inne urzą-
dzenia. Wynagrodzenie po-
winno być równe wartości
tych budynków i urządzeń
określonej na dzień wygaśnię-
cia użytkowania wieczystego.
Należy jednak podkreślić, że
za budynki i inne urządzenia
wzniesione wbrew postano-
wieniom umowy wynagro-
dzenie nie przysługuje. Rów-
nocześnie właściwy organ
może żądać rozwiązania
umowy użytkowania wieczy-
stego przed upływem ustalo-
nego okresu, jeżeli użytkow-
nik wieczysty korzysta z tej
nieruchomości w sposób
sprzeczny z ustalonym w
umowie, a w szczególności,
jeżeli nie zabudował jej w

ustalonym terminie. W razie
rozwiązania umowy użytko-
wania wieczystego przed
upływem okresu ustalonego
w umowie zwraca się sumę
opłat rocznych wniesionych
z tego tytułu za niewykorzy-
stany okres użytkowania
wieczystego. Opłaty podle-
gają waloryzacji. Maksymal-
na wysokość kwoty podlega-
jącej zwrotowi nie może jed-
nak przekroczyć wartości
prawa użytkowania wieczy-
stego określonej na dzień
rozwiązania umowy.

Sprzedaż nieruchomości
Starosta, wykonujący zadania
z zakresu administracji rządo-
wej, w odniesieniu do nieru-
chomości stanowiących wła-
sność Skarbu Państwa oraz
organ wykonawczy gminy, po-
wiatu i województwa w odnie-
sieniu do nieruchomości sta-
nowiących odpowiednio wła-
sność gminy, powiatu i woje-
wództwa sporządza i podaje
do publicznej wiadomości wy-
kaz nieruchomości przezna-
czonych do sprzedaży, do od-
dania w użytkowanie wieczy-
ste, użytkowanie, najem lub
dzierżawę. Wykaz ten wywie-
sza się na okres 21 dni w sie-
dzibie właściwego urzędu,
a ponadto informację o wy-
wieszeniu tego wykazu poda-
je się do publicznej wiadomo-
ści przez ogłoszenie w prasie
lokalnej oraz w inny sposób
zwyczajowo przyjęty w danej
miejscowości, a także na stro-
nach internetowych właści-
wego urzędu. Nieumieszcze-
nie wykazu na stronach inter-
netowych może naruszać
gwarancję jawności obrotu
nieruchomościami. Zaniecha-
nie umieszczenia wykazu nie-
ruchomości może również
prowadzić do wystąpienia
skutków przewidzianych w
art. 58 kodeksu cywilnego – do
nieważności zawartej umowy
włącznie.

Sama sprzedaż nieruchomo-

ści samorządowej wymaga za-

Gospodarowanie nieruchomościami samorządowymi należy do obowiązków organów
wykonawczych tych jednostek. To one decydują o wysokości opłat pobieranych z tytułu
oddania nieruchomości w użytkowanie wieczyste lub trwały zarząd. W ich kompeten-
cjach leży również decyzja o terminie i zasadach sprzedaży nieruchomości. Najczęściej
są one zbywane w formie przetargu publicznego, do którego może przystąpić każdy za-
interesowany.

Jakie są obowiązki jednostek samorządu związane

Sprzedaż nieruchomości
samorządowych, oddawa-
nie w użytkowanie wie-
czyste, użytkowanie, na-
jem lub dzierżawę, jeżeli
są położone na obsza-
rach:

■

terenów górniczych – wy-

maga, w razie braku planu
miejscowego, porozumie-
nia z organem właściwym
do udzielania koncesji na
wydobywanie kopalin;

■

parków narodowych –

wymaga porozumienia
z dyrektorem właściwego
parku narodowego;

■

graniczących z nieru-

chomościami oddanymi
w trwały zarząd na cele

obronności i bezpieczeń-
stwa państwa – wymaga
porozumienia z właści-
wym w tych sprawach na-
czelnym organem admini-
stracji rządowej;

■

morskiego pasa nad-

brzeżnego wymaga poro-
zumienia z właściwym te-
rytorialnie organem admi-
nistracji morskiej, w razie
sprzedaży, oddawania
w użytkowanie wieczyste,
użytkowanie, najem lub
dzierżawę – na obszarze
pasa technicznego lub
sprzedaży lub oddawania
w użytkowanie wieczyste
– na obszarze pasa
ochronnego.

Konieczna zgoda

Nieruchomość jest zby-
wana w drodze bezprze-
targowej m.in. jeżeli:

■

jest zbywana na rzecz

osoby, której przysługuje
pierwszeństwo w jej naby-
ciu,

■

zbycie następuje między

Skarbem Państwa a jed-
nostką samorządu teryto-
rialnego oraz między tymi
jednostkami;

■

zbycie następuje w dro-

dze zamiany lub darowi-
zny;

■

sprzedaż nieruchomości

następuje na rzecz jej
użytkownika wieczystego;

■

przedmiotem zbycia jest

nieruchomość lub jej czę-
ści, jeśli mogą poprawić
warunki zagospodarowa-
nia nieruchomości przyle-
głej; stanowiącej wła-
sność lub oddanej w użyt-
kowanie wieczyste osobie,

która zamierza tę nieru-
chomość lub jej części na-
być, jeżeli nie mogą być
zagospodarowane jako
odrębne nieruchomości;

■

ma stanowić wkład nie-

pieniężny (aport) do spół-
ki albo wyposażenie nowo
tworzonej państwowej lub
samorządowej osoby
prawnej, lub majątek two-
rzonej fundacji;

■

jest zbywana na rzecz

zarządzającego specjalną
strefą ekonomiczną, na
której terenie jest położo-
na;

■

jest zbywana na rzecz

spółki celowej utworzonej
na podstawie przepisów
ustawy z 7 września 2007
r. o przygotowaniu finało-
wego turnieju Mistrzostw
Europy w Piłce Nożnej
UEFA EURO 2012 (Dz.U.
z 2010 r. nr 26, poz. 133)

Nieobowiązkowy przetarg

Ważne: Nieruchomości przeznaczone do sprzedaży lub oddania

w użytkowanie wieczyste muszą być wyliczone w specjalnym
wykazie, który wywiesza się na 21 dni w siedzibie właściwego
urzędu oraz podaje do publicznej wiadomości przez ogłoszenie
w prasie lokalnej oraz w sposób zwyczajowo przyjęty w danej
miejscowości. Samorządy muszą obligatoryjnie publikować taki
wykaz także na stronach internetowych właściwego urzędu

Tygodnik Prawa Administracyjnego

7 lipca 2010 nr 130 (2761)

www.gazetaprawna.pl

warcia umowy w formie aktu
notarialnego. Zbycie następu-
je w drodze przetargu lub
w drodze bezprzetargowej,
stosownie do przepisów usta-
wy o gospodarce nieruchomo-
ściami. W przypadku sprze-
daży nieruchomości osobom
fizycznym i prawnym pierw-
szeństwo w ich nabyciu, co do
zasady, przysługuje osobie,
która spełnia jeden z następu-
jących warunków:

■

przysługuje jej roszczenie
o nabycie nieruchomości
z mocy przepisów, jeżeli zło-
ży wniosek o nabycie przed
upływem terminu określo-
nego w wykazie nierucho-
mości do sprzedania (ter-
min złożenia wniosku nie
może być krótszy niż sześć
tygodni, licząc od dnia wy-
wieszenia wykazu);

■

jest poprzednim właścicie-
lem zbywanej nieruchomo-
ści pozbawionym prawa
własności tej nieruchomo-
ści przed 5 grudnia 1990 r.
albo jego spadkobiercą, je-
żeli złoży wniosek o nabycie
przed upływem terminu
określonego w wykazie (ter-
min złożenia wniosku nie
może być krótszy niż sześć
tygodni, licząc od dnia wy-
wieszenia wykazu),

■

jest najemcą lokalu miesz-
kalnego, a najem został na-
wiązany na czas nieozna-
czony.

Należy jednak pamiętać, że

zbycie nieruchomości nie mo-
że nastąpić, jeżeli toczy się
postępowanie administracyj-
ne dotyczące prawidłowości
nabycia nieruchomości przez
Skarb Państwa lub jednostkę
samorządu terytorialnego.
Osoby mające pierwszeństwo
w nabyciu nieruchomości or-
gan zawiadamia na piśmie
o przeznaczeniu nierucho-
mości do zbycia oraz o przy-
sługującym im pierwszeń-
stwie w nabyciu tej nierucho-
mości, pod warunkiem złoże-
nia wniosków o nabycie
w terminie określonym w za-
wiadomieniu. Termin ten nie
może być krótszy niż 21 dni
od dnia otrzymania zawiado-
mienia. Przy doręczaniu za-
wiadomień stosuje się prze-
pisy kodeksu postępowania
administracyjnego. Osoby te
korzystają z pierwszeństwa
w nabyciu nieruchomości, je-
żeli złożą oświadczenie, że
wyrażają zgodę na cenę usta-
loną w sposób określony
w ustawie.

Zasady postępowania
Przetarg w przypadku sprze-
daży nieruchomości gmin-
nych, powiatowych lub woje-
wódzkich ogłasza, organizuje
i przeprowadza odpowiednio
wójt (burmistrz, prezydent
miasta), zarząd powiatu lub
województwa. W ogłoszeniu
o przetargu podaje się infor-
macje zamieszczone w wyka-

zie oraz czas, miejsce i warun-
ki przetargu, a w razie ogło-
szenia kolejnego przetargu
lub rokowań, również termi-
ny przeprowadzenia poprzed-
nich przetargów.

Ogłoszenie o przetargu wy-

wiesza się w siedzibie właści-
wego urzędu, a ponadto infor-
mację o ogłoszeniu przetargu
podaje się do publicznej wia-
domości w sposób zwyczajo-
wo przyjęty w danej miejsco-
wości, a także na stronach
internetowych właściwego
urzędu. Przed ogłoszeniem o
przetargu rozpatruje się wnio-
ski osób uprawnionych do na-
bycia nieruchomości w drodze
bezprzetargowej. W przypad-
ku pozytywnego rozpatrzenia
wniosku informacji o nieru-
chomości, której ten wniosek
dotyczy, nie zamieszcza się
w ogłoszeniu o przetargu.

W przetargu mogą brać

udział osoby, które wniosą
wadium w terminie wyzna-
czonym w ogłoszeniu o prze-
targu. Właściwy organ usta-
la wysokość wadium, które
nie może być niższe niż
5 proc. ceny wywoławczej i
wyższe niż 20 proc. tej ceny.
Wadium może być wnoszone
w pieniądzu, obligacjach
Skarbu Państwa lub papie-
rach wartościowych dopusz-
czonych do obrotu publiczne-
go. Właściwy organ wskazu-
je w ogłoszeniu o przetargu
przynajmniej jedną formę
wniesienia wadium. Dowód
wniesienia wadium przez
uczestnika przetargu podle-
ga przedłożeniu komisji prze-
targowej przed otwarciem
przetargu. Wyznaczony ter-
min wniesienia wadium powi-

nien być ustalony w taki spo-
sób, aby umożliwiał komisji
stwierdzenie, nie później niż
trzy dni przed przetargiem,
że dokonano wpłaty. Wadium
zwraca się niezwłocznie po
odwołaniu albo zamknięciu
przetargu, jednak nie później
niż przed upływem trzech dni
od dnia, odpowiednio:

■

odwołania przetargu;

■

zamknięcia przetargu;

■

unieważnienia przetargu;

■

zakończenia przetargu wy-
nikiem negatywnym.

Z kolei wadium wniesione

w pieniądzu przez uczestni-
ka, który wygrał przetarg,
zalicza się na poczet ceny na-
bycia nieruchomości. Wyjąt-
kowo tylko wadium wniesio-
ne w innej formie niż w pie-
niądzu przez osobę, która
wygrała przetarg, podlega
zwrotowi niezwłocznie po

wpłaceniu kwoty równej ce-
nie nabycia nieruchomości.

Jeżeli pierwszy przetarg za-

kończył się wynikiem nega-
tywnym, w okresie nie krót-
szym niż 30 dni, ale nie dłuż-
szym niż sześć miesięcy, licząc
od dnia jego zamknięcia, prze-
prowadza się ponowne postę-
powanie przetargowe. W tym
wypadku organ przeprowa-
dzający przetarg może obni-
żyć cenę wywoławczą nieru-
chomości ustaloną przy ogło-
szeniu pierwszego przetargu
(cenę wywoławczą w drugim
przetargu można ustalić w wy-
sokości niższej niż wartość nie-
ruchomości, jednak nie niższej
niż 50 proc. tej wartości).

W przypadku gdy i drugi

przetarg zakończył się wyni-
kiem negatywnym, właściwy
organ samorządowy w okre-

sie nie krótszym niż 30 dni, ale
nie dłuższym niż sześć miesię-
cy, licząc od dnia jego za-
mknięcia, może zbyć nieru-
chomość w drodze rokowań
albo organizować kolejne
przetargi. Przy ustalaniu wa-
runków kolejnych przetargów
stosuje się zasady obowiązu-
jące przy organizowaniu dru-
giego przetargu.

Przetarg uważa się za zakoń-

czony wynikiem negatywnym,
jeżeli nikt nie przystąpił do
przetargu ustnego lub żaden
z uczestników nie zaoferował
postąpienia ponad cenę wywo-
ławczą. Taki sam skutek wy-
stąpi, jeżeli w przetargu pisem-
nym nie wpłynęła ani jedna
oferta lub żaden z uczestników
nie zaoferował ceny wyższej od
wywoławczej, a także jeżeli ko-
misja przetargowa stwierdziła,
że żadna oferta nie spełnia wa-
runków przetargu.

Przeniesienie własności
Jeżeli natomiast przetarg za-
kończył się sukcesem, jego
organizator musi zawiadomić
osobę ustaloną jako nabywca
nieruchomości o miejscu i
terminie zawarcia umowy
sprzedaży lub oddania w
użytkowanie wieczyste nie-
ruchomości, najpóźniej w cią-
gu 21 dni od dnia rozstrzy-
gnięcia przetargu. Wyzna-
czony termin nie może być
krótszy niż siedem dni, licząc
od dnia doręczenia zawiado-
mienia. Jeżeli nabywca nieru-
chomości nie przystąpi bez
usprawiedliwienia do zawar-
cia umowy w miejscu i w ter-
minie podanych w doręczo-
nym jej zawiadomieniu, orga-
nizator przetargu może od-
stąpić od zawarcia umowy,
a wpłacone wadium nie pod-
lega zwrotowi. W zawiado-
mieniu skierowanym do na-
bywcy należy pouczyć go
o takiej możliwości. Warto
również pamiętać, że wyroku
z 11 lutego 2009 r. w sprawie
V CSK 326/2008 Sąd Naj-
wyższy wskazał, że na skutek
przetargu nawiązuje się sto-
sunek cywilnoprawny mię-
dzy równorzędnymi strona-
mi. Jeżeli więc nie doszło do
sporządzenia aktu notarial-
nego w wyznaczonym termi-
nie dlatego, że sprzedający
nie miał potwierdzenia wpły-
wu na jego konto pieniędzy,
mimo że kupujący dyspono-
wał dowodem nadania ich,
należy wyznaczyć dodatkowy
termin do wykonania zobo-
wiązania, to znaczy przejść
na rozwiązanie zawarte w ko-
deksie cywilnym.

Podstawy prawne
Ustawa z 21 sierpnia 1997 r. o go-
spodarce nieruchomościami
(Dz.U. z 2010 r., nr 102, poz. 651
z późn. zm.).
Ustawa z 23 kwietnia 1964 – Ko-
deks cywilny (Dz.U. nr 16 poz.93
z późn. zm.).

ze zbywaniem nieruchomości publicznych

Złożenie
skargi

Skargę na czynności zwią-
zane z przeprowadzeniem
przetargu uczestnik prze-
targu składa za pośred-
nictwem właściwego or-
ganu, np. jednostki samo-
rządu terytorialnego.

Wstrzymanie
zbycia

W przypadku wniesienia
skargi właściwy organ
wstrzymuje czynności
związane ze zbyciem nie-
ruchomości.

Rozpatrzenie
wniosku

Wojewoda albo organ wy-
konawczy jednostki samo-
rządu terytorialnego rozpa-
truje skargę w terminie
siedmiu dni od daty jej
otrzymania. Wojewoda albo
organ wykonawczy jed-
nostki samorządu teryto-
rialnego może uznać skar-

gę za zasadną i nakazać
powtórzenie czynności
przetargowych lub unie-
ważnić przetarg albo uznać
skargę za niezasadną.

Wymagana
informacja

Po rozpatrzeniu skargi wo-
jewoda albo organ wyko-
nawczy jednostki samo-
rządu terytorialnego za-
wiadamia skarżącego,
a właściwy organ wywie-
sza niezwłocznie, na okres
siedmiu dni, w swojej sie-
dzibie informację o sposo-
bie rozstrzygnięcia skargi.

Wynik
przetargu

W razie uznania skargi za
niezasadną, właściwy or-
gan podaje do publicznej
wiadomości, wywieszając
w siedzibie właściwego
urzędu na okres siedmiu
dni informację o wyniku
przetargu.

5 etapów rozpatrzenia skargi na przetarg

E K S P E RT WYJA Ś N IA

Jak przeprowadzić przetarg na
zbycie gruntów samorządowych

Jakie zasady obowiązują przy przeprowadzaniu przetar-
gów na sprzedaż działek? Za jakie zadania odpowiada
komisja przetargowa? Co jest podstawą zawarcia umo-
wy w formie aktu notarialnego?

Zygmunt Wielogórski
starosta siedlecki

Zasadą zbywania nieruchomości samorządowych jest tryb
przetargowy, od którego wyjątki są ściśle określone w art.
37 ust. 2 i 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami (tryb
bezprzetargowy).
Warunki sprzedaży nieruchomości w drodze przetargu
ustala się w ogłoszeniu, zaś przy zbyciu w drodze bezprze-
targowej w rokowaniach z nabywcą.
Przed ogłoszeniem o przetargu rozpatruje się wnioski osób,
którym przysługuje pierwszeństwo w nabyciu, bądź pierw-
szeństwo w nabyciu zostało im przyznane zarządzeniem
wojewody lub uchwałą rady, lub sejmiku. W przypadku po-
zytywnego rozpatrzenia wniosku informacji, której ten wnio-
sek dotyczy, nie zamieszcza się w ogłoszeniu o przetargu.
Przetarg przeprowadza się w formie pisemnej lub ustnej
(przetarg nieograniczony lub ograniczony). Przetarg ustny
ma na celu uzyskanie najwyższej ceny, zaś celem przetargu
pisemnego jest wybór najkorzystniejszej oferty (o zastoso-
wanej formie przetargu decyduje jego organizator).
Przeprowadzenie przetargu poprzedza sporządzenie wyka-
zu nieruchomości przeznaczonych do oddania w użytkowa-
nie wieczyste, który wywieszany jest m.in. na okres 21 dni
w siedzibie właściwego urzędu. W przypadku niezgłoszenia
się osób posiadających pierwszeństwo organ przeprowa-
dzający przetarg np. zarząd powiatu podaje do publicznej
wiadomości ogłoszenie o przetargu co najmniej na 30 dni
przed wyznaczonym terminem. W ogłoszeniu o przetargu
zamieszcza się informacje zawarte w wykazie oraz czas,
miejsce i warunki przetargu.
W przypadku przetargu na zbycie nieruchomości, której ce-
na wywoławcza jest wyższa niż równowartość 10 tys. euro,
ogłoszenie o przetargu zamieszcza się w prasie o zasięgu
obejmującym co najmniej powiat, na terenie którego poło-
żona jest zbywana nieruchomość, ukazującej się nie rza-
dziej niż raz w tygodniu. Z kolei w sytuacji gdy przetarg na
zbycie nieruchomości, której cena wywoławcza jest wyższa
niż równowartość 100 tys. euro, ogłoszenie o przetargu za-
mieszcza się co najmniej na dwa miesiące przed wyznaczo-
nym terminem przetargu w prasie codziennej ogólnokrajo-
wej. Z kolei gdy cena wywoławcza nieruchomości jest wyż-
sza niż równowartość 10 mln euro, ogłoszenie zamieszcza
się co najmniej dwukrotnie. Samo przeliczenia ceny wywo-
ławczej na równowartość euro dokonuje się nie wcześniej
niż siedem dni przed terminem pierwszego ogłoszenia
o przetargu, według średniego kursu ogłaszanego przez Na-
rodowy Bank Polski obowiązującego w tym dniu. Dodatko-
wo ogłoszenie o przetargu powinno być także opublikowane
na stronach internetowych właściwego organu.
Same czynności związane z przeprowadzeniem przetargu
wykonuje komisja przetargowa. Przewodniczącego oraz
członków komisji przetargowej, w składzie od trzech do
siedmiu osób, wyznacza właściwy organ np. zarząd powiatu
spośród osób dających rękojmię rzetelnego przeprowadze-
nia i rozstrzygnięcia przetargu. Co do zasady komisja prze-
targowa podejmuje rozstrzygnięcia w drodze głosowania.
W przypadku równej liczby głosów decyduje głos przewod-
niczącego. Ze względów transparentności w przetargu nie
mogą uczestniczyć osoby wchodzące w skład komisji prze-
targowej oraz osoby im bliskie. Z przeprowadzonego prze-
targu sporządza się protokół, który powinien odzwierciedlać
jego przebieg. Szczegółowe zasady jego sporządzania za-
wiera rozporządzenie Rady Ministrów z 14 września 2004 r.
w sprawie sposobu i trybu przeprowadzania przetargów i ro-
kowań na zbycie nieruchomości (Dz.U. nr 207, poz. 2108
z późn. zm.). Protokół sporządza się w trzech jednobrzmią-
cych egzemplarzach, z których dwa przeznaczone są dla or-
ganizatora, a jeden dla osoby ustalonej jako nabywca nieru-
chomości. Protokół podpisują przewodniczący i członkowie
komisji przetargowej oraz nabywca nieruchomości. Stanowi
on podstawę zawarcia aktu notarialnego.

Tygodnik Prawa Administracyjnego

7 lipca 2010 nr 130 (2761)

www.gazetaprawna.pl

Samorząd terytorialny

Katarzyna Sawicka

gp@infor.pl

Od 1 lipca 2010 r. obowiązują

nowe zasady wyznaczania ką-
pielisk i podmiotów za nie od-
powiedzialnych. Wcześniej
każde miejsce kąpielowe było
objęte nadzorem Państwowej
Inspekcji Sanitarnej. Była ona
zobowiązana do wykonywania
badań wody, bez względu na to,
czy kąpielisko posiadało orga-
nizatora czy właściciela. Nowe
rozwiązania to skutki imple-
mentacji Dyrektywy 2006/WE
Parlamentu Europejskiego i
Rady dotyczącej zarządzania
jakością wody w kąpieliskach.

Kąpieliska i miejsca do kąpieli
Zasady korzystania ze zbiorni-
ków wodnych w celach rekre-
acyjnych uporządkowała no-
welizacja ustawy – Prawo wod-
ne z 4 marca 2010 r. Po pierw-
sze wprowadziła ona definicję
kąpieliska. Jest nim wyznaczo-
ny, wydzielony i oznakowany
fragment wód powierzchnio-
wych, wykorzystywany przez
dużą liczbę osób kąpiących się,
który został określony w
uchwale rady gminy w sprawie
wykazu kąpielisk. Należy jed-
nak pamiętać, że kąpieliskiem
nie jest miejsce, w stosunku do
którego wydano stały zakaz ką-
pieli. Nie jest nim też basen pły-
wacki, basen uzdrowiskowy
czy zamknięty zbiornik wodny
podlegający oczyszczaniu lub
wykorzystywaniu w celach te-
rapeutycznych.

Obok kąpielisk określono tzw.

miejsca wykorzystywane do
kąpieli. Zgodnie z ustawą będą

to wydzielone i oznakowane
fragmenty wód powierzchnio-
wych, niebędące kąpieliskami,
wykorzystywane do kąpieli.
Chodzi więc o zbiorniki wyko-
rzystywane okazjonalnie przez
uczestników np. obozów har-
cerskich. Tak jak kąpieliska bę-
dą one podlegać rygorom usta-
wy, gdyż organizator takiego
miejsca będzie musiał wyko-
nać badanie jakości wody nie
wcześniej niż 14 dni przed
dniem rozpoczęcia jego funk-
cjonowania oraz przynajmniej
raz w trakcie jego funkcjono-
wania. Będzie to konieczne tak-
że każdorazowo w przypadku
wzrokowego stwierdzenia za-
nieczyszczeń niekorzystnie
wpływających na jakość wody
i mogących stanowić zagroże-
nie zdrowotne dla kąpiących
się tam osób.

Zadania gmin
Decyzję w sprawach wykorzy-
stywania miejsca na kąpielisko
będzie podejmować rada gmi-
ny. Zgodnie z nowym art. 34a
ustawy – Prawo wodne będzie
musiała robić to corocznie, do
31 maja. Wykaz będzie określał
kąpieliska na terenie jednostki
lub na polskich obszarach mor-
skich przyległych do gminy. W
związku z tym organizator ką-
pieliska będzie zobowiązany do
31 grudnia roku poprzedzają-
cego sezon kąpielowy (tak więc
także do 31 grudnia 2010 r.),
w którym kąpielisko ma być
otwarte, przekazać wójtowi
(burmistrzowi lub prezydento-
wi miasta) wniosek o umiesz-
czenie w wykazie kąpielisk wy-
dzielonego fragmentu wód po-
wierzchniowych, na których

planuje utworzyć obszar do
pływania.

Wniosek organizatora powi-

nien zawierać dane dotyczące
jego i kąpieliska. Powinien być
także dołączony do niego sze-
reg dokumentów, które zosta-
ły ujęte w art. 34 a ust. 1 pkt
4 Prawa wodnego, m.in. po-
zwolenie wodnoprawne czy ak-
tualny profil wody w kąpieli-
sku. Jeżeli okaże się, że doku-
mentacja złożona przez orga-
nizatora kąpieliska będzie
niepełna, wójt (burmistrz lub
prezydent miasta) będzie zo-
bowiązany wezwać wniosko-
dawcę do jej uzupełnienia
w terminie siedmiu dni.

Uchwała rady gminy
Po upływie terminu do składa-
nia wniosków związanych z or-
ganizacją kąpielisk i ich rozpa-
trzeniu wójt (burmistrz lub
prezydent miasta) będzie mu-
siał przygotować projekt
uchwały obejmującej wykaz
planowanych kąpielisk i wy-
dzielonych fragmentów wód
powierzchniowych, na których
planuje utworzyć kąpieliska.
Taki projekt zostanie podany
do wiadomości publicznej i bę-
dzie można zgłaszać do niego
uwagi i propozycje w terminie
nie krótszym niż 21 dni od dnia
ogłoszenia. Wszelkie wnioski
będą musiały zostać rozpa-
trzone w terminie nie dłuż-
szym niż 14 dni od upływu da-
ty do ich składania.

Następnie szef jednostki sa-

morządu najpóźniej do 15
kwietnia będzie przekazywał
projekt do zaopiniowania wła-
ściwym: dyrektorowi regio-
nalnego zarządu gospodarki
wodnej, inspektorowi ochrony
środowiska i państwowemu
powiatowemu inspektorowi
sanitarnemu, a w przypadku
kąpielisk położonych na pol-

skich obszarach morskich –
również właściwemu teryto-
rialnie dyrektorowi urzędu
morskiego.

Po podjęciu uchwały w spra-

wie wykazu kąpielisk przez ra-
dę gminy, wójt (burmistrz lub
prezydent miasta) będzie mu-
siał w dalszej kolejności przed-
stawić właściwemu państwo-
wemu powiatowemu inspekto-
rowi sanitarnemu informację
o liczbie kąpielisk i podać przy-
czynę zmian w liczbie kąpie-
lisk w porównaniu do poprzed-
niego sezonu kąpielowego. Do
informacji będzie trzeba dołą-
czyć aktualny wykaz.

Prowadzenie ewidencji
To jednak nie wszystkie obo-
wiązki, jakie nakładają na sa-
morząd terytorialny nowe
przepisy prawa wodnego. Od 1
stycznia 2011 r. na wójcie (bur-
mistrzu lub prezydencie mia-
sta) będzie ciążył obowiązek
prowadzenia i aktualizacji ewi-
dencji kąpielisk i przechowy-
wania dokumentacji stanowią-
cej podstawę wpisu do ewiden-
cji przez okres pięciu lat od dnia
dokonania danego wpisu. Koszt
prowadzenia ewidencji jedne-
go kąpieliska został oszacowa-
ny na około 100 zł w skali roku.

Wpis lub aktualizacja będą

musiały następować w termi-
nie 14 dni od dnia podjęcia
uchwały przez radę gminy. W
ewidencji kąpielisk będzie
trzeba zamieszczać w szcze-
gólności dane zawarte w do-
kumentacji przedstawionej
przez organizatora kąpieliska
oraz kod i nazwę gminy zgod-
nie z Nomenklaturą Jedno-
stek Terytorialnych dla Ce-
lów Statystycznych. Ponadto
będzie musiał się tam znaleźć
opis granic kąpieliska za po-
mocą współrzędnych geogra-
ficznych w układzie WGS84,

na obowiązującym podkła-
dzie map topograficznych lub
ortfotomap z państwowego
zasobu geodezyjnego i karto-
graficznego. Szef gminy do-
datkowo będzie zobowiązany
do nieodpłatnego przekazy-
wania informacji zawartych
w ewidencji kąpielisk na
wniosek właściwego pań-
stwowego powiatowego in-
spektora sanitarnego lub or-
ganów właściwych w spra-
wach gospodarowania woda-
mi. Prowadzenie ewidencji
kąpielisk będzie zadaniem
zleconym z zakresu admini-
stracji rządowej.

Obowiązki organizatora
Organizator kąpieliska, któ-
rym jest często także samo-
rząd gminny, będzie zawsze zo-
bowiązany do oznakowania ką-
pieliska. Jakość znajdującej się
w nim wody będzie musiała od-
powiadać wymaganiom okre-
ślonym w przepisach sanitar-
nych. Dlatego konieczne będzie
systematyczne przeprowadza-
nie badań w trakcie sezonu ką-
pielowego. Kąpielisko będzie

mogło funkcjonować, jeżeli ja-
kość wody w nim została skla-
syfikowana co najmniej jako
dostateczna. Wydatki na bada-
nia będzie ponosił organizator
(zbadanie dwóch podstawo-
wych parametrów jednej pró-
by wody to koszt 170 zł). W tym
zakresie będzie można się
ubiegać o dofinansowanie z
Wojewódzkiego Funduszu
Ochrony Środowiska i Gospo-
darki Wodnej. Większość prze-
pisów nowelizacji, w tym doty-
czących obowiązku badania ja-
kości wody, wejdzie w życie do-
piero w najbliższych latach.
Organizator kąpieliska będzie
musiał sporządzić po raz
pierwszy profil wody w kąpie-
lisku i przekazać go szefom
w terminie do dnia 24 marca
2011 r. Z kolei od początku 2013
r. Państwowa Inspekcja Sani-
tarna będzie miała obowiązek
prowadzić internetowy serwis
kąpieliskowy.

Podstawa prawna
Ustawa z 4 marca 2010 r. o zmianie
ustawy – Prawo wodne (Dz.U.
z 2010 r. nr 44, poz. 253).

Nowe obowiązki w zakresie wyznaczania kąpielisk

Gminy będą musiały wytyczyć miejsca do pływania

Jak zmieni się nadzór nad miej-
scami wykorzystywanymi do ką-
pieli? Co powinien zawierać
wniosek o umieszczenie zbiorni-
ka wodnego w wykazie kąpielisk?
Dotychczas w Polsce brakowało
przepisów określających zasady wy-
znaczania kąpielisk i podmiotów za
nie odpowiedzialnych. Wskutek tego
wiele zbiorników wodnych służyło
mieszkańcom do kąpieli niezależnie
od tego, czy posiadało organizatora
i odpowiednią jakość wody. Uchwa-
lona 4 marca 2010 r. nowelizacja
prawa wodnego wprowadza niewąt-
pliwie porządek w tym zakresie.
Dzięki niej w perspektywie najbliż-
szych kilku lat Polacy będą mogli ko-
rzystać z oznakowanych kąpielisk.
Zmieni się też formuła sprawowania
nadzoru nad jakością wody w kąpie-
liskach i miejscach wykorzystywa-
nych do kąpieli. Będzie ona przepro-
wadzana wyłącznie w miejscach po-

siadających organizatora. Oznacza
to, że osoby kąpiące się w miej-
scach, które nie będą wyznaczone
przez radę gminy jako kąpielisko, bę-
dą brały na siebie ryzyko korzysta-
nia z wody o niepewnej jakości.
Organizator kąpieliska, którym jest
często także samorząd gminny, bę-
dzie zawsze zobowiązany do ozna-
kowania kąpieliska. Jakość znajdu-
jącej się w nim wody będzie musiała
odpowiadać wymaganiom określo-
nym w przepisach sanitarnych. Dla-
tego konieczne będzie systema-
tyczne przeprowadzanie badań
w trakcie sezonu kapielowego. Ką-
pielisko będzie mogło, co do zasa-
dy, funkcjonować, jeżeli jakość wo-
dy w nim została sklasyfikowana co
najmniej jako dostateczna.
Organizatorzy kąpielisk będą mieli
obowiązek złożenia do wójta (bur-
mistrza lub prezydenta miasta)
wniosku o umieszczenie w wykazie

kąpielisk konkretnego zbiornika
wodnego lub jego fragmentu, jeśli
będą planowali utworzyć na nim ką-
pielisko. Muszą to zrobić do 31
grudnia roku poprzedzającego se-
zon kąpielowy. Wniosek złożony
przez organizatora powinien zawie-
rać jego dane, nazwę i adres lub lo-
kalizację planowanego kąpieliska
i wskazanie długości linii brzegowej.
Organizator będzie musiał przewi-
dzieć także maksymalną liczbę
osób korzystających dziennie z ką-

pieliska i określić terminy jego
otwarcia i zamknięcia. We wniosku
musi się znaleźć ponadto opis infra-
struktury kąpieliska, w tym urzą-
dzeń sanitarnych.
Wraz z wnioskiem do wójta musi
trafić uzyskane przez organizatora
pozwolenie wodnoprawne, czyli do-
kument zezwalający na określone
korzystanie z wód oraz kilka infor-
macji dotyczących planowanego
kąpieliska. Pierwszą z nich będzie
aktualny profil wody w kąpielisku.
Są to informacje dotyczące cech
wody w kąpielisku i wód powierzch-
niowych, mających wpływ na jej ja-
kość. Jest to ważne ze względu na
zagrożenie dla życia lub zdrowia
osób kąpiących się. Oprócz tego
wniosek będzie musiał być zaopa-
trzony w informacje o statusie ką-
pieliska w poprzednim sezonie ką-
pielowym (albo wzmiankę, że wnio-
sek dotyczy kąpieliska nowo

utworzonego), sposób gospodarki
odpadami, ocenę jakości i sposób
klasyfikacji wody w poprzednim se-
zonie oraz informacje o udogodnie-
niach i środkach podjętych w celu
promowania kąpieli.
Znaczącym aspektem nowelizacji
jest możliwość ubiegania się przez
organizatora kąpieliska o dofinanso-
wanie na działania związane z wyko-
nywaniem obowiązków nałożonych
na niego ustawą z 27 kwietnia 2001 r.
– Prawo ochrony środowiska. Środki
na te cele będą pochodziły z woje-
wódzkich funduszy ochrony środo-
wiska i gospodarki wodnej. Możli-
wość taka będzie istniała w okresie
10 lat od wejścia w życie omawianej
nowelizacji prawa wodnego. Dofinan-
sowanie będzie wynosiło w okresie
do 1 stycznia 2013 r. do 100 proc
udokumentowanych kosztów,
zaś w kolejnych latach do 50 proc.
kosztów.

E K S P E RT WYJA Ś N IA

Jakie obowiązki będzie miał organizator kąpieliska

Łukasz Kuśmierczak
Urząd Miasta Łuków

Decyzję w sprawach wykorzystywania miejsca
na kąpielisko będzie musiała podjąć rada gminy. Wójt,
burmistrz lub prezydent miasta będzie z kolei prowadził
i aktualizował ewidencję takich miejsc.

Kiedy kąpielisko będzie mogło funkcjonować
mimo obniżonej jakości wody

Jeżeli jakość wody w ką-
pielisku została zakwali-
fikowana jako niedosta-
teczna, kąpielisko będzie
mogło funkcjonować pod
warunkiem podjęcia
działań mających na
celu:

■

ochronę zdrowia ludzkie-

go i poprawę jakości wody,
w tym wprowadzenia zaka-
zu kąpieli w danym sezonie
kąpielowym albo tymcza-
sowego zakazu kąpieli

■

ustalenie przyczyn nie-

osiągnięcia dostatecznej
klasyfikacji jakości wody
w kąpielisku

■

zapobieżenie, zmniej-

szenie lub wyeliminowanie
przyczyn zanieczyszcze-
nia

■

przekazanie społeczeń-

stwu informacji dotyczą-
cej jakości wody w kąpieli-
sku w sposób niebudzący
wątpliwości co do stwier-
dzonych zagrożeń

ot.

chiwum

Tygodnik Prawa Administracyjnego

7 lipca 2010 nr 130 (2761)

www.gazetaprawna.pl

Zadania gmin

Leszek Jaworski

leszek.jaworski@infor.pl

Działalność w zakresie odbiera-
nia odpadów, opróżniania zbior-
ników bezodpływowych i trans-
portu nieczystości ciekłych jest
działalnością reglamentowaną.

Gmina może powierzyć wyko-

nywanie zadań z zakresu go-
spodarki komunalnej osobom
fizycznym, osobom prawnym
lub jednostkom nieposiada-
jącym osobowości prawnej,
w drodze umowy na zasadach
ogólnych, z zastosowaniem
przepisów o zamówieniach pu-
blicznych. Jeżeli danego rodza-
ju działalność wymaga zezwole-
nia na podstawie innych ustaw,
to gmina może powierzyć wy-
konywanie zadań wyłącznie
podmiotowi, który uprzednio
je uzyskał (art. 3 ustawy z 20
grudnia 1996 r. o gospodarce ko-
munalnej, Dz.U. z 1997 r. nr 9,
poz. 43 z późn. zm.).

Określenie wymagań
Warunkiem otrzymania ze-
zwolenia jest wypełnienie wy-
magań wskazanych w uchwa-
le rady gminy. Powinna ona
zawierać: opis wyposażenia
technicznego (uwzględniający
wymagania dotyczące pojaz-
dów, pojemników lub worków
oraz bazy transportowej),
określenie niezbędnych zabie-
gów sanitarnych i porządko-
wych związanych ze świadczo-
nymi usługami, a także wska-
zywać miejsce odzysku
i unieszkodliwiania odpadów
komunalnych. Umieszczanie
w uchwale postanowień doty-
czących warunków i sposobu
wykonywania zezwolenia, wy-
magań dotyczących wniosku
i innych zapisów nakładają-
cych na przedsiębiorców do-

datkowe obowiązki stanowi
istotne naruszenie prawa (roz-
strzygnięcie nadzorcze woje-
wody dolnośląskiego z 30
grudnia 2009 r., NK.II.0911-
17/583/09, Lex nr 569951).

Upoważnienie (delegacja) dla

organu stanowiącego gminy do
określenia wymagań, jakie mu-
si spełnić przedsiębiorca ubie-
gający się o zezwolenie, ma za
zadanie uszczegółowić ustawę.
Normując zagadnienia tech-
niczne, należy uwzględnić lo-
kalną specyfikę oraz warunki
i potrzeby gminy objęte woje-
wódzkim planem gospodarki
odpadami (por wyrok WSA
w Warszawie z 11 października
2007 r., II SA/Wr 326/07, Lex nr
438961).

Rada gminy, dokonując opisu

wyposażenia technicznego, nie
ma w tym zakresie swobody.
Jest ona bowiem ograniczona
przepisami rozporządzenia mi-
nistra środowiska z 30 grudnia
2005 r. w sprawie szczegółowe-
go sposobu określania wyma-
gań, jakie powinien spełniać
przedsiębiorca ubiegający się
o uzyskanie zezwolenia (Dz.U.
z 2006 r. nr 5, poz. 33).

Podobnie jak w poprzednim

stanie prawnym, gdy wymaga-
nia na prowadzenie usług w za-
kresie odbioru odpadów okre-
ślał wójt w formie zarządzenia,
w doktrynie i orzecznictwie po-
jawiły wątpliwości co do cha-
rakteru prawnego uchwał rady.
Ostatecznie przeważył pogląd,
że stanowią one akty prawa
miejscowego.

W postanowieniu z 18 listopa-

da 2009 r. Naczelny Sąd Admi-
nistracyjny (II OPS 1/09, Lex nr
529485) stwierdził, że przepis
art. 7 ust. 3a ustawy o utrzyma-
niu czystości i porządku w gmi-
nach wskazuje wprost, że rada
gminy w drodze uchwały okre-

śla wymagania, jakie powinien
spełniać przedsiębiorca ubie-
gający się o uzyskanie zezwole-
nia, co w konsekwencji powo-
duje, iż akt określający wyma-
gania jest aktem prawa
miejscowego.

Transport odpadów
Zezwolenie na odbieranie od-
padów komunalnych nie obej-
muje zezwolenia na ich trans-
port, ponieważ oba te zakresy
prowadzenia działalności go-
spodarczej zostały odrębnie
uregulowane w dwóch róż-
nych ustawach. Odbiór odpa-
dów komunalnych regulowa-
ny jest bowiem ustawą o
utrzymaniu czystości i po-
rządku w gminach, a ich
transport ustawą z 27 kwiet-
nia 2001 r. o odpadach (t.j.
Dz.U. z 2007 r. nr 39, poz. 551
z późn. zm.). Pogląd ten po-
twierdza także Ministerstwo
Środowiska w piśmie z 22 paź-
dziernika 2004 r. (DP 024-
368/04/MD, www.mos.gov.pl)
w którym stwierdzono, że nie-
zależnie od zezwoleń na od-
biór odpadów komunalnych
wymagane są na podstawie
ustawy o odpadach zezwole-
nia na zbieranie, transport,
odzysk lub unieszkodliwianie
odpadów komunalnych wyda-
wane przez starostów lub wo-
jewodów.

Podobnie wypowiedział się ze-

spół arbitrów w wyroku z 23
stycznia 2006 r. (UZP/ZO/0-
135/06, LexPolonica nr 1121514).
W orzeczeniu tym wyraźnie
wskazano, żeby transportować
odpady, nie wystarczy sama de-
cyzja zezwalająca na świadcze-
nie usług w zakresie odbioru
odpadów komunalnych od wła-
ścicieli nieruchomości. Wyko-
nawca musi również legitymo-
wać się zezwoleniem na prowa-
dzenie działalności w zakresie
transportu odpadów.

Wydanie decyzji
Udzielenie zezwolenia następu-
je w formie decyzji wójta. Ubie-

gający się o jego wydanie musi
uprzednio złożyć wniosek. w tej
sprawie.

Wniosek powinien zawie-

rać:

■

imię i nazwisko lub nazwę

oraz adres zamieszkania lub
siedziby przedsiębiorcy
ubiegającego się o zezwole-
nie oraz jego numer identy-
fikacji podatkowej (NIP);

■

określenie przedmiotu i ob-

szaru działalności;

■

określenie środków tech-

nicznych, jakimi dysponuje
ubiegający się o zezwolenie
na prowadzenie działalno-
ści objętej wnioskiem;

■

informacje o technologiach

stosowanych lub przewi-
dzianych do stosowania
przy świadczeniu usług
w zakresie działalności obję-
tej wnioskiem;

■

proponowane zabiegi z za-

kresu ochrony środowiska
i ochrony sanitarnej plano-
wane po zakończeniu dzia-
łalności;

■

określenie terminu podjęcia

działalności objętej wnio-
skiem oraz zamierzonego
czasu jej prowadzenia.

Do wniosku przedsiębiorca
jest obowiązany dołączyć za-
świadczenie o braku zaległości
podatkowych i zaległości
w płaceniu składek na ubez-
pieczenie zdrowotne lub spo-
łeczne.

Ponadto we wniosku należy

wskazać:

■

rodzaje odpadów komunal-
nych odbieranych od właści-
cieli nieruchomości,

■

sposób realizacji obowiązku
ograniczenia masy odpadów
ulegających biodegradacji
składowanych na składowi-
sku odpadów.

Należy także udokumento-

wać gotowość ich przyjęcia
przez przedsiębiorcę prowa-
dzącego działalność w zakresie
odzysku lub ich unieszkodli-
wiania.

Wójt ma obowiązek wyda-

nia decyzji (tzw. decyzja zwią-
zana) o odmowie udzielenia
zezwolenia, jeżeli zostanie
spełniona przynajmniej jedna
negatywna przesłanka. Wy-
danie decyzji odmownej ma
miejsce wówczas, gdy zamie-
rzony przez przedsiębiorcę
sposób gospodarowania od-
padami lub nieczystościami
ciekłymi:

■

jest niezgodny z wymagania-
mi ustawy i przepisami od-
rębnymi,

■

mógłby spowodować zagro-
żenie dla życia lub zdrowia
ludzi lub środowiska,

■

jest niezgodny z gminnym
planem gospodarowania
odpadami, oraz gdy przed-
siębiorca ma zaległości po-
datkowe lub w płaceniu
składek na ubezpieczenie
zdrowotne bądź społeczne.

Zezwolenie wydaje się na

czas oznaczony, nie dłuższy
niż 10 lat.

Podstawa prawna
Art. 7 – 9 ustawy z 13 września
1996 r. o utrzymaniu czystości
i porządku w gminach (Dz.U. z 1997
r. nr 236, poz. 2008 z późn. zm.).

Gospodarka komunalna

Na odbiór i transport odpadów należy uzyskać dwa zezwolenia

W jakich aktach prawnych określo-
ne są obowiązki samorządu doty-
czące gospodarowania odpadami?
Katalog zadań własnych gminy okre-
śla ustawa z 8 marca 1990 r. o samo-
rządzie gminnym, która w art. 7 prze-
widuje obowiązek unieszkodliwiania
odpadów komunalnych. Szczegóło-
wo zadania określone zostały w in-
nych ustawach. W przypadku gospo-
darowania odpadami komunalnymi
przez gminę będą to w szczególności
przepisy ustawy z 27 kwietnia 2001 r.
o odpadach oraz ustawy z 13 wrze-
śnia 1996 r. o utrzymaniu czystości
i porządku w gminach.
Gmina jest obowiązana do tworze-
nia gminnego planu gospodarki od-

padami, obejmującego odpady ko-
munalne powstające na obszarze
danej gminy oraz przywożone na jej
obszar. Natomiast szczegółowy ka-
talog obowiązkowych zadań wła-
snych gmin w zakresie gospodarki
odpadami komunalnymi zawiera art.
16a ustawy o odpadach. Zgodnie
z tym przepisem do obowiązków
tych należy inicjowanie i ułatwianie
tworzenia punktów zbierania zużyte-
go sprzętu elektrycznego i elektro-
nicznego, a także zapewnianie: obję-
cia wszystkich mieszkańców gminy
zorganizowanym systemem odbie-
rania wszystkich rodzajów odpadów
komunalnych, warunków funkcjono-
wania systemu selektywnego ich

zbierania i odbierania, budowy,
utrzymania i eksploatacji własnych
lub wspólnych z innymi gminami lub
przedsiębiorcami instalacji i urzą-
dzeń do odzysku i unieszkodliwiania
odpadów komunalnych, warunków

ograniczenia masy odpadów komu-
nalnych ulegających biodegradacji
kierowanych do składowania.
Z kolei ustawa o utrzymaniu czysto-
ści nakłada na gminę obowiązek
kontroli i ewidencji działalności pod-
miotów w tym zakresie. Gminy pro-
wadzą ewidencję umów zawartych
na odbieranie odpadów komunalnych
od właścicieli nieruchomości, udzie-
lają też zezwolenia na jej prowadze-
nie, a także sprawują kontrolę. Tworzą
także regulamin, w którym określa się
szczegółowo zasady utrzymania czy-
stości i porządku na terenie gminy.
Zaznaczyć trzeba, że wymienione
wyżej akty prawne nie zawierają bliż-
szych wskazówek co do sposobu re-

alizacji tych zadań. Wciąż widoczny
jest brak znaczącego postępu w za-
kresie gospodarki odpadami komu-
nalnymi, a głównym sposobem ich
zagospodarowania jest nadal składo-
wanie. Powody takiego stanu rzeczy
są z pewnością złożone, choć na plan
pierwszy wysuwa się słaby potencjał
techniczny, przede wszystkim w za-
kresie odzysku odpadów. Taka sytu-
acja spowodowana jest niedostatecz-
nymi środkami przeznaczanymi na
cele z tym związane. Stąd gospodar-
ka odpadami komunalnymi powinna
w najbliższym czasie stać się jednym
z priorytetów przy wykorzystaniu
środków unijnych i funduszy ochrony
środowiska.

E K S P E RT WYJA Ś N IA

Jakie zadania w zakresie gospodarowania odpadami komunalnymi musi realizować gmina

Michał Bonowicz
radca prawny, Chałas i Wspólnicy
Kancelaria Prawna, oddział w Toruniu

Gmina obowiązana jest zapewnić mieszkańcom odbiór
wszystkich rodzajów odpadów komunalnych. Zadanie to
może wykonywać poprzez swoje jednostki organizacyjne
lub zlecić je przedsiębiorcom spełniającym wymagania
określone w uchwale rady.

Zezwolenie na odbieranie
odpadów komunalnych
od właścicieli nierucho-
mości powinno określać:

■

imię i nazwisko lub na-

zwę oraz adres zamieszka-
nia lub siedziby przedsię-
biorcy;

■

przedmiot i obszar działal-

ności objętej zezwoleniem;

■

termin podjęcia działal-

ności;

■

wymagania w zakresie ja-

kości usług objętych zezwo-
leniem;

■

niezbędne zabiegi z zakre-

su ochrony środowiska
i ochrony sanitarnej wyma-
gane po zakończeniu działal-
ności objętej zezwoleniem;

■

inne wymagania szcze-

gólne wynikające z odręb-
nych przepisów, w tym
wymagania dotyczące

standardu sanitarnego
wykonywania usług,
ochrony środowiska i obo-
wiązku prowadzenia od-
powiedniej dokumentacji
działalności objętej ze-
zwoleniem.;

■

rodzaje odpadów komu-

nalnych odbieranych od
właścicieli nieruchomości;

■

sposób postępowania

z poszczególnymi rodzaja-
mi odpadów komunalnych;

■

dopuszczalny do składo-

wania poziom odpadów ko-
munalnych ulegających bio-
degradacji;

■

sposób realizacji obo-

wiązku ograniczenia masy
odpadów ulegających bio-
degradacji;

■

miejsca odzysku lub

unieszkodliwiania odpadów
komunalnych.

Treść zezwolenia

W serwisie samorządu

■

Zadania jednostek samorządu terytorialnego

w zakresie ochrony środowiska

■

W jaki sposób można sfinansować samorządowe

projekty środowiskowe

Internet:

www.gazetaprawna.pl/serwis/samorzad

ot.

chiwum

Tygodnik Prawa Administracyjnego

7 lipca 2010 nr 130 (2761)

www.gazetaprawna.pl

Orzecznictwo

T E Z A

Organ stanowiący samorządu
zobowiązany jest do przestrze-
gania zakresu upoważnienia
udzielonego mu przez ustawę
w zakresie tworzenia aktów
prawa miejscowego. W działa-
niach tych nie może wkraczać
w materię uregulowaną ustawą.

S T A N F A K T Y C Z N Y

Uchwałą nr LIII/207/2010 Rada
Gminy Chodel określiła warun-
ki odpłatności za pomoc w for-
mie dożywiania przyznaną
w ramach wieloletniego pro-
gramu „Pomoc państwa w za-
kresie dożywiania”. W par.
1 uchwały radni wskazali, iż
z pomocy w zakresie dożywia-
nia w formie posiłku, świadcze-
nia pieniężnego na zakup posił-
ku lub żywności albo świadcze-
nia rzeczowego w postaci

produktów żywnościowych lub
żywności bądź też świadczenia
rzeczowego w postaci produk-
tów żywnościowych lub zasiłku
celowego na zakup żywności
mogą korzystać: dzieci do siód-
mego roku życia, uczniowie do
czasu ukończenia szkoły po-
nadgimnazjalnej, oraz osoby
i rodziny znajdujące się w szcze-
gólnie trudnych sytuacjach wy-
mienionych w art. 7 ustawy z 12
marca 2004 r. o pomocy spo-
łecznej (Dz.U. z 2009 r. nr 175,
poz. 1362 z późn. zm.). W par.
2 ust. 2 uchwały rada przyjęła,
że w przypadku gdy dochód
osoby samotnie gospodarują-
cej lub dochód na osobę w ro-
dzinie przekracza 150 proc. kry-
terium dochodowego określo-
nego w art. 8 ust. 1 pkt
1 i 2 ustawy o pomocy społecz-
nej, pomoc w zakresie doży-

wiania podlega zwrotowi w 100
proc. Podstawę prawną uchwa-
ły stanowił art. 6 ust. 2 ustawy
z 29 grudnia 2005 r. o ustano-
wieniu programu wieloletniego
„Pomoc państwa w zakresie
dożywiania” (Dz. U. nr 267, poz.
2259 z późn. zm.).

Z U Z A S A D N I E N I A

W ocenie organu nadzoru
wskazany jako podstawa praw-
na decyzji radnych przepis upo-
ważnia radę gminy do określe-
nia warunków odpłatności za
pomoc w formie posiłku oso-
bom i rodzinom, jeżeli dochód
osoby samotnie gospodarują-
cej lub dochód na osobę w ro-
dzinie przekracza 150 proc. kry-
terium dochodowego, o którym
mowa w art. 8 ust. 1 pkt
1 i 2 ustawy o pomocy społecz-
nej. Oznacza to, że upoważnie-

nie ustawowe rady gminy skut-
kuje przyznaniem temu orga-
nowi jednostki samorządu tery-
torialnego jedynie uprawnienia
do podejmowania uchwał za-
wierających w swej treści zapi-
sy dotyczące określenia warun-
ków odpłatności za pomoc
w formie posiłku w przypadku
przekroczenia przez dany krąg
podmiotów wysokości kryte-
rium dochodowego ustalonego
przez ustawodawcę bądź radę
gminy. Zdaniem wojewody ra-
da gminy nie była uprawniona
do określenia kręgu uprawnio-
nych do otrzymywania pomocy
w zakresie dożywiania, gdyż
kwestie te wyczerpująco wy-
czerpuje ustawa stanowiąca
podstawę prawną uchwały.
Równocześnie przepisy usta-
wy o ustanowieniu programu
wieloletniego „Pomoc państwa

w zakresie dożywiania” przeka-
zują do uregulowania radzie
gminy dwie kwestie. Po pierw-
sze, zgodnie z art. 5 ust. 2 usta-
wy rada gminy może podjąć
uchwałę o podwyższeniu kryte-
rium dochodowego, które
uprawnia do otrzymania po-
mocy w zakresie dożywiania.
Po drugie, zgodnie z dyspozycją
art. 6 ust. 2 ustawy rada podej-
muje uchwałę zawierającą
w swej treści zapisy dotyczące
określenia warunków odpłat-
ności za pomoc w formie posił-
ku w przypadku przekrocze-
nia przez dany krąg podmiotów
wysokości kryterium dochodo-
wego ustalonego przez ustawo-
dawcę bądź radę gminy.

Zdaniem wojewody celem

programu „Pomoc państwa
w zakresie dożywiania” jest
wsparcie gmin w wypełnianiu

zadań własnych o charakterze
obowiązkowym w zakresie do-
żywiania dzieci oraz zapewnia-
nia posiłku osobom jego pozba-
wionym, ze szczególnym
uwzględnieniem osób z tere-
nów objętych wysokim pozio-
mem bezrobocia i ze środowisk
wiejskich. Ponadto program za-
kłada długofalowe działanie
w zakresie poprawy stanu zdro-
wia dzieci i młodzieży poprzez
ograniczanie zjawiska niedoży-
wienia, upowszechnianie zdro-
wego stylu żywienia, poprawę
poziomu życia osób i rodzin
o niskich dochodach oraz roz-
wój w gminach bazy żywienio-
wej, ze szczególnym uwzględ-
nieniem potrzeb dzieci i mło-
dzieży.

Rozstrzygnięcie nadzorcze
wojewody lubelskiego z 4 maja
2010 r., NK.II.0911/149/10

W O J E W O D A L U B E L S K I

o programach wieloletnich

Uchwała rady gminy musi precyzyjnie wypełniać upoważnienie ustawowe

T E Z A

Rada gminy wyraża w formie
uchwały stanowisko w kwestii
związanej z rozwiązaniem sa-
morządowej spółki. Faktyczną
decyzję o rozwiązaniu podej-
muje jednak zgromadzenie
wspólników.

S T A N F A K T Y C Z N Y

Rada Gminy w Leoncinie
uchwałą nr XLV/13/10 rozwią-
zała Przedsiębiorstwo Komu-
nalne Leoncin Spółka z ograni-
czoną odpowiedzialnością. Wy-
konanie uchwały powierzono
wójtowi gminy. Podstawę

prawną uchwały stanowił art.
18 ust. 2 pkt 9 lit. f ustawy
z 8 marca 1990 r. o samorządzie
gminnym (Dz.U. z 2001 r. nr 142,
poz. 1591 z późn. zm.) oraz art.
4 ustawy z 20 grudnia 1996 r.
o gospodarce komunalnej
(Dz.U. z 1997 r. nr 9, poz. 43,
z późn. zm.).

Z U Z A S A D N I E N I A

Zdaniem wojewody art. 270 pkt
2 ustawy z 15 września 2000 r.
Kodeks spółek handlowych
(Dz.U. nr 94, poz. 1037 z późn.
zm.).wskazuje na formalną pod-
stawę rozwiązania spółki.

W każdym przypadku jest nią
uchwała wspólników stwier-
dzona protokołem sporządzo-
nym przez notariusza. W kon-
sekwencji czynność ta została
zastrzeżona dla wspólników.
Powołany w uchwale jako pod-
stawa prawna przepis ustawy
o samorządzie gminnym usta-
nawia kompetencje rady do
podjęcia uchwały w sprawach
majątkowych gminy przekra-
czających zakres zwykłego za-
rządu, tj. wyrażania zgody na
tworzenie i przystępowanie do
spółek i spółdzielni oraz roz-
wiązywanie i występowanie

z nich. W ocenie organu nadzo-
ru nie oznacza to jednak, że ra-
da gminy w sprawach doty-
czących rozwiązywania spółek
posiada kompetencje do za-
stępowania zgromadzenia
wspólników. W takim przy-
padku zgodnie z art. 270 pkt
2 kodeksu spółek handlowych
oraz art. 18 ust. 2 pkt 9 lit. f
ustawy o samorządzie gmin-
nym, rada gminy wyraża w for-
mie uchwały stanowisko
w kwestii związanej z rozwią-
zaniem spółki jako czynności
przekraczającej zakres zwy-
kłego zarządu.

Z drugiej strony art. 4 ust. l

pkt l ustawy o gospodarce ko-
munalnej dotyczy, o ile przepi-
sy szczególne nie stanowią ina-
czej, kompetencji organów sta-
nowiących jednostek
samorządu terytorialnego do
wyboru sposobu prowadzenia
i form gospodarki komunalnej.
Z kolei pkt 2 tego przepisu do-
tyczy m.in. wysokości cen
i opłat za usługi komunalne,
w tym z obiektów i urządzeń
użyteczności publicznej. Jed-
nocześnie zdaniem wojewody
rada gminy nie wskazała ani nie
wybrała formy gospodarki ko-

munalnej, w jakiej gmina będzie
prowadziła zadanie własne do-
tyczące m.in. wodociągów i za-
opatrzenia w wodę, kanalizacji,
usuwania i oczyszczania ście-
ków. Wprawdzie jak podkreślił
wojewoda, w uzasadnieniu do
uchwały radni wskazali, że dzia-
łalność ta będzie odbywała się
w formie jednostki budżetowej,
ale takie uregulowanie powinno
wynikać wprost z treści uchwa-
ły jako merytorycznej decyzji
organu stanowiącego.

Rozstrzygnięcie nadzorcze wo-
jewody mazowieckiego z 28 ma-
ja 2010 r., LEX.I.0911/4L /10

T E Z A

Pominięcie przez radę gminy
któregoś z wymienionych ele-
mentów upoważnienia skutku-
je brakiem pełnej jego realiza-
cji i ma istotny wpływ na oce-
nę zgodności z

prawem

podjętego aktu.

S T A N F A K T Y C Z N Y

Uchwałą nr LIII/350/10 Rada
Gminy Wólka ustaliła szczegó-
łowe zasady, sposób i tryb
umarzania, odraczania lub
rozkładania na raty należności
pieniężnych o charakterze cy-
wilnoprawnym przypadają-
cych gminie lub jej jednost-
kom podległym oraz wskaza-
ła organy do tego uprawnione.
W par. 3 uchwały Rada Gminy
postanowiła, iż należności mo-
gą być umarzane w całości

m.in., jeżeli: osoba fizyczna –
zmarła, nie pozostawiając żad-
nego majątku, a osoba prawna
została wykreślona z właści-
wego rejestru osób prawnych
przy jednoczesnym braku ma-
jątku. Dodatkowo tak decyzja
byłaby usprawiedliwiona je-
żeli jednostka organizacyjna
nieposiadająca osobowości
prawnej uległa likwidacji lub
zachodzi ważny interes dłuż-
nika lub interes publiczny.
Podstawę prawną uchwały
stanowił podjętej art. 59 ust.
2 i ust. 3 ustawy z 27 sierpnia
2009 r. o finansach publicz-
nych (Dz.U. nr 157, poz. 1240).

Z U Z A S A D N I E N I A

W ocenie wojewody organ sta-
nowiący jednostki samorządu
terytorialnego może w drodze

uchwały ustalić tylko sposób,
metody i normy postępowa-
nia, przy załatwianiu spraw
związanych z udzielaniem ulg.
Zgodnie z art. 59 ust. 1 ustawy
o finansach publicznych, należ-
ności pieniężne mające cha-
rakter cywilnoprawny, przy-
padające jednostce samorządu
terytorialnego lub jej jednost-
kom podległym, mogą być
umarzane, a ich spłata odra-
czana lub rozkładana na raty
tylko w przypadkach uzasad-
nionych ważnym interesem
dłużnika lub interesem pu-
blicznym. Zdaniem organu
nadzoru pojęcia „ważny inte-
res dłużnika” oraz „interes pu-
bliczny” są pojęciami nieostry-
mi, co powoduje, że ich treść
powinna być oceniana w re-
aliach konkretnej, indywidu-

alnej sprawy. Ocena, czy taki
interes zachodzi, dokonywa-
na jest przez organ do tego
uprawniony (wskazany
w uchwale), na podstawie o
zgromadzonego w sprawie
materiału dowodowego. Ozna-
cza to, że organ stanowiący
jednostki samorządu teryto-
rialnego nie jest uprawniony
do formułowania innych prze-
słanek będących podstawą do
dokonania wspomnianego
umorzenia, odraczania lub roz-
kładania na raty. Udzielenie
ulgi na wniosek dłużnika może
nastąpić wyłącznie w przypad-
kach określonych w art. 59 ust.
1 ustawy, tj. uzasadnionym
ważnym interesem dłużnika
lub interesem publicznym.
Bezpodstawne jest zatem
wprowadzenie przez radę gmi-

ny przesłanek, stosowanych
z mocy ustawy wyłącznie
z urzędu, do udzielania takich
ulg na wniosek dłużnika.

Dodatkowo zdaniem woje-

wody art. 59 ust. 1 ustawy o fi-
nansach publicznych wskazu-
je na obligatoryjne elementy,
jakie powinna zawierać
uchwała dotycząca umarza-
nia, odraczania lub rozkłada-
nia na raty należności pienięż-
nych mających charakter cy-
wilnoprawny, przypadających
jednostce samorządu teryto-
rialnego lub jej jednostkom
podległym. Przyjęte ustawą
z 27 sierpnia 2009 r. – Przepi-
sy wprowadzające ustawę o fi-
nansach publicznych (Dz.U. nr
157, poz. 1241 z późn. zm.) no-
we upoważnienie dla rady
gminy w zakresie objętym

uchwałą polegało m. in. na
wprowadzeniu dodatkowych
regulacji, do których zobowią-
zane zostały organy stanowią-
ce. Chodzi przede wszystkim
o warunki dopuszczalności
pomocy publicznej na ewentu-
alność sytuacji, w których
udzielana ulga stanowiłaby
pomoc publiczną w rozumie-
niu przepisów odrębnych.
W ocenie organu nadzoru
podjęta uchwała nie ustala ro-
dzaju pomocy publicznej,
z którą będą kojarzone ulgi,
oraz nie określa warunków
dopuszczalności udzielania
ulg jako pomocy publicznej.

Rozstrzygnięcie nadzorcze wo-
jewody lubelskiego z 21 maja
2010 r., NK.II.0911/ 175 /10

W O J E W O D A L U B E L S K I

o finansach publicznych

Umorzenie gminnych należności możliwe jest tylko na podstawie ustawy

C E N N I K P R E N U M E R A T Y :

Cena prenumeraty DZIENNIKA GAZETY PRAWNEJ: Wersja Standard: miesięczna (lipiec 2010 r.): 85,80 zł, lipiec-grudzień 2010 r.: 474,00 zł. Wersja Premium: miesięczna (lipiec 2010 r.): 90,80 zł,
lipiec-grudzień 2010 r.: 527,70 zł. Wszystkie ceny brutto (zawierają 7 % VAT). Więcej informacji na stronie

www.gazetaprawna.pl/prenumerata

Opracował Łukasz Sobiech

W O J E W O D A M A Z O W I E C K I

o gospodarce komunalnej

Samorządową spółkę rozwiązuje zgromadzenie wspólników, a nie rada

Document Outline

0707ZUOZ1001-1app.pdf
0707ZUOZ1002-1app
0707ZUOZ1003-1app
0707ZUOZ1004-1app
0707ZUOZ1005-1app
0707ZUOZ1006-1app
0707ZUOZ1007-1app
0707ZUOZ1008-1app

TYGODNIK PRAWA ADMINISTRACYJNEGO z 7 lipca 10 (nr 130)

Document Outline