Kultura fizyczna  obejmuje te wszystkie wartości, które wiążą się z fizyczną postacią i fizycznym funkcjonowaniem
człowieka, zarówno w jego subiektywnym odczuciu jak i też w obrazie społecznie zobiektywizowanym.
Wartości te odnoszą się do:
1. zdrowia
2. budowy i postawy ciała
3. odporności
4. wydajności
5. sprawności
6. urody
Mają charakter dynamiczny, kształtuje poglądy i postawy ludzkie. Są cząstką światopoglądu i obyczaju.
OBSZARY KULTURY FIZYCZNEJ:
- sport
- rekreacja ruchowa
- turystyka
- rehabilitacja ruchowa
SPORT  działalność człowieka podejmowana przez niego w celu zabawy, współzawodnictwa. Sport = rekreacyjny lub
zawodowy.
Charakterystyka: aktywność fizyczna, dążenie do najlepszego efektu, funkcjonowanie wg określonych norm i
przepisów.
Sportu nie może uprawiać każdy  istnieje więc selektywność. Do sportu trafiają tylko osoby posiadające pewne
zdolności i odpowiednie warunki fizyczne.
Kolejny istotny element to dążenie do poprawiania się, osiągania celów, które są w wytyczone, pokonywanie swoich
słabości. Pomocne w osiąganiu tego jest współpraca np. z trenerem, który jest odpowiedzialny za opracowanie
odpowiedniej strategii. Musi wystąpić między zawodnikami odpowiedni klimat współpracy z trenerem  zaufanie,
dyscyplina.
Do osiągnięcia celu jest potrzebna systematyczna praca. Ważne jest pełne zaangażowanie. Normy i przepisy  aby
rywalizacja mogła odbywać się, aby oceny były sprawiedliwe muszą być ścisłe określone zasady.
Sport jest widowiskowy  dotyka nie tylko tych co go uprawiają  ma też wymiar społeczny  stanowi, jako widowisko
sportowe swego rodzaju katharsis (oczyszczenie, rozładowanie emocji)
Idea fair play- ma ogromny wymiar wychowawczy- uczy uczciwości, szacunku do przeciwnika, równości szans na
zwycięstwo, kwestia tolerancji, zjawisko dopingu.
Zagrożenia dla sportu: doping, kwestie polityczne, komercjalizacja, korupcja.
REKREACJA FIZYCZNA (ODNOWA, ODBUDOWA)
Pojęcie związane z czasem wolnym.
Rekreacje dzielimy na:
1. BIERN
 słuchanie muzyki, czytanie książki itp.
2. CZYNN
 fizycznie  wszelkiego rodzaju aktywności fizyczne
- psychicznie- np. gra w szachy, rozwiązywanie krzyżówek.
Nie ma zdrowia bez ruchu. Rekreacje powinno się podkreślać, akcentować.
FUNKCJE REKREACJI:
- regeneracyjne
- rozrywkowe
- rozwojowe
-kompensacyjne
- katharsis
-integracyjne
- kreacyjne
TURYSTYKA  zjawisko przestrzennej ruchliwości ludzi.
Jest związane z dobrowolną zmianą miejsca pobytu, środowiska i rytmu życia. Zmiana ta uważana jest za turystyczną
jeżeli trwa nie dłużej niż rok.
Przesłanki aktywności turystycznej:
- poznawcze
- biznes
-religijna
- naukowa
- sanatoryjna
- sportowa
FUNKCJE TURYSTYKI
- zdrowotna
-wypoczynkowa
-edukacyjna
-wychowawcza
-poznawcza
Turystyka: indywidualna, zorganizowana (biura podróży)
Podział ze względu na poruszanie się: piesza, rowerowa, konna, kajakowa, żeglarska.
REHABILITACJA RUCHOWA  jest procesem służącym przywracaniu osobom czasowo lub trwale
niepełnosprawnym aktywności życiowej (zarówno fizycznej, psychicznej, jak i społecznej) oraz sprawności
psychofizycznej przy wykonywaniu zajęć fizycznych i sportu oraz wiedzy medycznej.
Jest ona integralną częścią procesu terapeutycznego, na równi z innymi metodami leczenia, współdecydującą o jego
ostatecznej aktywności.
Paraolimpiada  olimpiada dla osób niepełnosprawnych.
ROZWÓJ MOTORYCZNY CZA
OWIEKA W ONTOGONEZIE:
1. OKRES NOWORODKA I NIEMOWLAKA ( FAZA PREMOTORYCZNA I PROMOTORYCZNA)
2. OKRES PONIEMOWL
CY
3. OKRES PRZEDSZKOLNY
4.MA
ODSZY WIEK SZKOLNY
5. ADOLESCENCJA
6. WIEK MA
ODZIEC
CZY
7.WIEK DOJRZAA
Y
8. STAROŚĆ
1.
a) Faza premotoryczna
- odruchy wrodzone- ssanie, czkawka, kichanie, oddychanie.
- odruchy dające początek odruchom warunkowym  zaciskanie rączki po włożeniu w nią palca.
- ewolucyjna pozostałość po przodkach  np. odruch pływania, odruch moro, odruch babińskiego.
b) Faza promotoryczna
- ruchy pełzające i kroczne ( ok. 3 miesiąca)  pełne błędów, impulsywne, mimowolne, pozbawione akcji
zamierzonych.
- czynności sensoryczne (5 miesiąc)- dziecko widzi przedmiot i stara się go chwycić.
- ruchy manipulacyjne (7 miesiąc)  związane z poznaniem świata, stosunków  rzucanie. Ważne są zmysły.
- intelektualizacja ruchu (2, 3 rok)  dostosowanie zespołu ruchów do widzianego świata. Wzorem są rodzice,
rodzeństwo.
Pionizacja ciała:
1-2 miesiąc  dziecko unosi głowę
3-4- unosi głowę odpychają się kończynami górnymi, unosi tułów, stara się dojść do pozycji na czworakach.
6-9  dziecko siedzi samodzielnie
8-10  raczkuje
10-11- wykonuje próby wstawania z oparciem
12-15  samodzielnie wstaje, zaczyna się chód.
2. Okres poniemowlęcy (gdy już chodzi)
- doskonalenie znanych czynności
-większy kontakt z otoczeniem
- kombinacje ruchów prostych
-początki biegu
-pierwsze skoki
- intelektualizacja czynności ruchowych- kształtowanie się wyobraz
ni, myślenie abstrakcyjne
3.Okres przedszkolny (3-6 lat)
5 latki- przygotowanie do szkoły
- doskonalenie i równość konstruowania ruchu
- kombinacje ruchów prostych
-spontaniczność i aktywność ruchowa dzieci
- przyrost zmian jakościowe  np. jazda na rowerze
- zmiany ilościowe  mierzalne: szybkość, gibkość, koordynacja ruchowa (zwinność), siła, wytrzymałość, skoczność
(moc)
Sprawdziany- 2 razy w roku (wrzesień, czerwiec)
5-6 lat  pierwsze apogeum motoryczności- złoty okres motoryczności
Ruchy dziecka są płynne, harmonijne, rytmiczne.
- Nabór do dyscyplin sportowych- gimnastyka, łyżwiarstwo figurowe, pływanie.
-Ruchy globalne, trudności w precyzyjnych działaniach takich jak używanie sztućców, zapinanie guzików, angażowanie
małych partii mięśniowych.
- Głód ruchu
- Samoregulacja i spontaniczność  szybko się męczą i regenerują.
- Mała zdolność koncentracji na jednej rzeczy
- szybka nauka nowych ruchów i radość z tego
- duże znaczenie najbliższego otoczenia
- zróżnicowanie płciowe
4. Młodszy wiek szkolny
- ograniczenie ruchu
- nadal duża potrzeba aktywności ruchowej
- wzrost precyzji ruchu dłoni
-wzrost koncentracji u dzieci, bardziej ekonomiczne ruchy
- chęć rywalizacji
-radość z nabywania nowych ruchów
-wybór sportów całego życia
- nabór i selekcja do większości dyscyplin sportowych
- DRUGIE APOGEUM MOTORYCZNOŚCI  ETAP DZIECKA DOSKONAA
EGO
Trwa do momentu skoku pokwitaniowego. U dziewcząt ok. 10-11 r. ż., u chłopców 12-13 lat.
Dzieci nabywają łatwość uczenia się ruchów o skomplikowanej strukturze  np. stanie na rękach, skakanie przez
przedmioty, dwutakt.
Póz
niej trudno przyswoić te umiejętności.
MIEJSCE I ROLA WF W SZKOLE PODSTAWOWEJ
- wymaga uzdolnień
- kształci przez swoją praktyczność
- praktyka
- odosobnienie  inna część bazy szkolnej, potrzebne są odpowiednie warunki
- wychowuje  zasada FAIR PLAY
Funkcje: stymulująca (pobudzająca), adaptacyjna (przystosowawcza), kompensacyjna (wyrównawcza), korekcyjna.
Cele: ukształtowanie postawy odpowiedzialności za swój rozwój i potrzeby ustawicznego działania dla zachowania
zdrowia, prawidłowego rozwoju fizycznego, sprawności motorycznej i odporności organizmu// rozbudzenie
zainteresowań różnymi formami aktywności ruchowej// wszechstronny rozwój fizyczny, uodpornienie na szkodliwe
bodz
ce środowiskowe.
Z PODSTAWY PROGRAMOWEJ:
- sprawność fizyczna + edukacja zdrowotna
- najlepiej na boisku, sali lub w ogrodzie
- w klasach 1-3  4h tygodniowo
- kształcenie sprawności fizycznej zgodnie z regułami
- uczeń powinien umieć: chwytać piłkę, rzucać na odległość i do celu, toczyć i kozłować piłkę, pokonywać naturalne i
sztuczne przeszkody, wykonywać ćwiczenia równoważne (stanie na jednej nodze, dbać o prawidłowe siedzenie przy
ławce)
- uczeń wie, że choroby są zagrożeniem dla zdrowia i można im zapobiegać poprzez szczepienia, aktywność fizyczną,
przestrzeganie higieny i prawidłowe odżywianie; wie, że nie może samodzielnie stosować lekarstw, wie, że dzieci
niepełnosprawne są w trudnej sytuacji i pomaga im
UCZEC
KOC
CZ
CY KLAS
3:
ZAKRES FIZYCZNY: kończy marszobieg (15 min), wykonuje przewrót w przód, skacze przez skakankę, przeskakuje
nad niskimi przedmiotami, wykonuje ćwiczenia równoważne z przyborami (woreczek) i bez nich.
ZAKRES ŻYCIOWY: rzuca, chwyta, prowadzi, odbija piłkę, jez
dzi na rowerze i wrotkach  przestrzega zasad
drogowych, bierze udział w zabawach, minigrach, grach terenowych respektując zasady i podporządkowując się
sędziemu. Wie jak należy zachować się w sytuacji zwycięstwa i radzi sobie z porażkami.
ZAKRES BEZPIECZEC
STWA I EDUKACJI ZDROWOTNEJ: dba o higienę osobistą i czystość odzieży, wie jak
ważne jest zdrowe odżywianie i ruch, nie stosuje samo lekarstw, poprawnie siedzi, bezpiecznie zachowuje się na
zajęciach ruchowych, posługuje się przedmiotami zgodnie z ich przeznaczeniem, potrafi wybrać bezpieczne miejsce do
zabaw, wie gdzie się zgłosić w przypadku zagrożenia zdrowia lub życia.
FRAKSEOLOGIA- ogólna teoria sprawnego działania, dziecina badań naukowych dotycząca wszelkiego celowego
działania człowieka.
A
AC
CUCH FRAKSEOLOGICZNY (6 OGNIW):
1. DIAGNOZA WSZECHSTRONNA
Indywidualna pod względem somatycznym  wiek, płeć, wzrost, ciężar ciała, podstawa ciała, obwody ciała.
Diagnoza morfologiczno  fizjologiczna: wydolność dziecka, poziom cech motorycznych.
Diagnoza psychospołeczna: temperament, zainteresowania, współpraca w grupie, koleżeńskość, stosunek do kultury
fizycznej.
Diagnoza grupowa: test socjometryczny- nieformalne stosunki w grupie.
Diagnoza środowiskowa:warunki domowe, rodzina.
2. PROGNOZA (ROKOWANIA)  na ile cel pożądany ma możliwość być zrealizowany  ułatwia przewidywanie
wyników.
3. PROGRAMOWANIE (ORDYNACJA)  dobranie odpowiednich metod i środków ułatwiających osiągnięcie
celu.
4.PLANOWANIE  sformułowanie na papierze tego co będziemy realizować z dziećmi w skali MAKRO  plan
wynikowy na semestr/ rok  podstawą tworzenia jest podstawa programowa oraz budżet dostępnych godzin. W
skali MIKRO  konspekt  opracowany plan na jedną jednostkę lekcyjną.
5. WYKONALSTWO  realizacja planów.
6. OCENA I KONTROLA EFEKTÓW  ocena opisowa w klasach 1-3 w kilku zdaniach.
RUCH
to efekt współdziałania podłoża biologiczna i psychospołecznego.
Aparat ruchu  układ kostno-stawowo-mięśniowy  więzadła i ścięgna przyczepiają kości do mięśni.
y
ródła energii  pokarm.
Procesy sterowania  wysyłanie impulsów do mózgu przez układ nerwowy do określonej części ciała.
WYRÓŻNIAMY W RUCHU: stronę potencjalną = móc  chcieć  umieć // stronę efektywną = przebieg ruchu +
skutek.
Idee działania i cele wykonywania ruchu:
- zaspokojenie cech życiowych:samoobsługowych
-potrzeby lokomocyjne
-potrzeby hedonistyczne np. rozrywki, przyjemności
-potrzeby obowiązku:opieki nad dziećmi, starszymi, chorymi
-twórcze: balet, gra na gitarze
-współzawodnictwo
Treść ruchu  użytkowość  ściskanie, chodzenie, skakanie
Forma (technika) ruchu: jakość w sensie relacji między wykonaniem, a zamierzeniem. Taktyka  poprawność
techniczna ruchu.
Cechy ruchu: - właściwości ilościowe (mierzalne np. skoczność, szybkość)
Uczenie ruchu: sposób nawykowy-działanie w jak najkrótszym czasie, z jak najmniejszym nakładem energii, w stanie
nieświadomości wtórnej. Najczęściej dotyczy działań powtarzalnych. Uczeń powinien wykonywać prawidłowo ruch w
sposób automatyczny.
CI
G METODOLOGICZNY NAUCZANIA RUCHU:
1. Pokazać i omówić ruch.
2. Wskazanie i zasygnalizowanie pewnych elementów, uświadomienie możliwości kontuzji. np. przewrót w przód
(docisnąć głowę do klatki)
3. Dziecko wykonuje omówiony ruch przy obserwacji nauczyciela  wskazanie błędów.
4, Uczeń bazując na informacji ponownie wykonuje ruch, modyfikując go zgodnie ze wskazówkami nauczyciela.
5. Doprowadzenie do nawykowego wykonywania ruchu poprzez powtarzanie.
Pozycje wyjściowe do posługiwania się terminologią
Płaszczyzny i Osie ruchu:
- czołowa (boczna) np. przerzut bokiem
- strzałkowa (przód-tył) skłon głowy
- poprzeczna (wykonanie rotacji, skrętów) np.nadgarstka
- złożona (np. skrętoskłony)
POZYCJE WYJŚCIOWE  pozycja w staniu, pozycja w klęku, w siadzie, w leżeniu, w podporach.
W STANIU:
- zasadnicza swobodna
- zasadnicza o zwartych stopach
- równoważna  w linii noga za nogą
- w rozkroku
- wykrok  jedna noga do przodu
- zakrok  jedna noga z tyłu
- wypad w przód  w wykroku obniżenie środka ciężkości przez zgięcie jednego z kolan
W KL
KU:
- klęk obunóż  złączone uda i stopy.
- klęk jednonóż  kąt prosty między stopą połączoną z podłogą udem, a tą połączoną stopą.
- klęk jednonóż w rozkroku  jedna noga połączona z podłożem, a druga wyprostowana w bok.
- klęk jednonóż w wykroku  jedna noga połączona z podłożem udem, a druga do przodu
- klęk jednonóż w zakroku  j. w., ale noga do tyłu
W SIADZIE:
- siad skrzyżny
- siad klęczny
- siad prosty (płaski)
- siad skulny  z siadu prostego uniesione kolana
- siad rozkroczny
- siad zgięty jednonóż  wyprostowana jedna noga, a druga zakroczna
W LEŻENIU:
- przodem  na brzuchu
- tyłem  na plecach
- bokiem  jedna ręka wyciągnięta w górę, głowa na niej, druga na biodrze prosta.
- leżenie przewrotne  przejściowy element przy przewrocie w tył  nogi proste przełożone nad głową w leżeniu tyłem,
ręce proste
- leżenie przerzutne  w leżeniu tyłem proste nogi wyciągnięte do sufitu ( podstawowo podtrzymywanie bioder w
klasach 1-3, potem bez)
W PODPORZE:
- na czworakach
-klęk podparty
-podpór leżąc przodem  jak do pompki
- podpór leżąc przodem łukiem
- podpór leżąc bokiem łukiem
-podpór leżąc tyłem
- podpór leżąc tyłem o nogach ugiętych  kąty proste!
- unik podparty  jedna noga z tyłu, jak do stawania na rękach.
ZABAWA  dominująca forma w wieku przedszkolnym. W szkole pojawiają się GRY.
GRY I ZABAWY oddziałują na wszechstronny rozwój:
- forma nauki
-rozwój fizycznych, umysłowy
-rozwój estetyczny
-higiena osobista
-rozwój moralno - społeczny
ROZWÓJ FIZYCZNY:
-kształtowanie postawy ciała
-rozwijanie cech fizycznych (harmonijny rozwój mięśni, rozwijanie sprawności fizycznej)
- podnoszenie stanu zdrowia
ROLA GIER I ZABAW:
Podstawowa  bierzemy pod uwagę wiek dzieci, poziom sprawności, warunki i możliwości, zadania do realizacji
Uzupełniająca  element rozgrzewki, wypoczynek, relaksacja, urozmaicająca.
ZABAWA  prosta forma prowadzenia zajęć. Dziecko w dowolnym momencie może ją przerwać jak i wrócić. Przerwa
nie ma wpływu na przebieg zabawy. Może mieć formę swobodną (np. berek) lub z rywalizacją indywidualną (wyścig
do celu).
RODZAJE ZABAW: bieżne, skoczne, rzutne, orientacyjno  porządkowe, na czworakach, z mocowaniem i
dz
wiganiem, kopne, ze śpiewem, przy muzyce.
GRY RUCHOWE: trudniejsze od zabaw, zawierają rywalizację zespołową  odejście od gry wpływa na wynik,
wymagają większej dyscypliny.
Rodzaje  proste, złożone, przejściowe, specjalistyczne, drużynowe (np. dwa ognie  przygotowują do grupowych gier
zespołowych).
Gry proste  minimum 4 (2x2) osoby, dowolna liczba
drużyn o równej liczbie zawodników.
Na ocenę składają się szybkość i dokładność (liczba błędów). Proste przepisy i reguły. Rodzaje: bierzne, rzutne,
skoczne, kopne, orientacyjno  porządkowe, na czworakach, z mocowaniem i dz
wiganiem, NIE MA ZE ŚPIEWEM.
GRY ZA
OŻONE  minimum 2 drużyny po 2 osoby, dokładność ważniejsza od szybkość, każda drużyna ma sędziego
 ich złożoność polega na tym, że jest to kilka gier prostych  kilka ruchów.
GRY PRZEJŚCIOWE  2 drużyny o równej liczbie zawodników. Drużyny w tym samym czasie mają różne zadania
do spełnienia, ważna jest zamiana ról, np. zbijamy w kole.
GRY SPECJALISTYCZNE  doskonalą technikę, nie są stosowane w 1-3.
GRY DRUŻYNOWE  występują 2 drużyny o równej liczbie zawodników, różne możliwości końca gry dużo
przepisów, ale mniej, niż w grupowych grach, najlepiej od 3 klasy  dyscyplina + posiadanie konkretnych umiejętności.
GRY I ZABAWY RZUTNE  zależne od przedmiotu i sposobu= właściwe (piłka, ringo) , rzekome (szyszka, kulka
papierowa).
RODZAJ RZUTÓW W KOLEJNOŚCI:
1. Na odległość: najlepiej coś co mieści się w dłoni  łatwe do rzutu, trudne do złapania.
2. Ponad przeszkodą np. siatka, lina.
3. Do celu
- nieruchomego na wysokości wzroku
- nieruchomego poniżej wzroku (koszyk)
- nieruchomy powyżej wzroku (kosz)
- ruchomy przybór poruszający się po linii.
-ruchomy  człowiek, ruchy do osób unikających (najtrudniej!)
4. Rzut + chwyt
-przekazanie z ręki do ręki bez fazy lotu
-odsunięcie osób podających, wprowadzenie lotu
-chwyt piłki toczone po parkiecie
-podania i chwyty w marszu  trzeba przewidzieć gdzie będzie piłka
- podania i chwyty w biegu
Są przybory o szczególnym kształcie.
Ułożenie ciała:
- podanie oburącz sprzed klatki  piłka naciskana, z boku rozszerzone palce. W chwili wyprowadzenia należy skręcić
palce w kierunku ciała. Po wyrzucie dłonie są do siebie skierowane grzbietami.
- podanie jednorącz  ręka z tyłu na wysokości głowy, dłoń równolegle do podłoża, ruch biodra przy wyrzucie, noga
będąca z tyłu idzie do przodu
- chwyt  dłonie na wysokość twarzy, palce szeroko rozstawione, stykające się kciuki. y
le opanowany chwyt trudno
zmienić, wyeliminować.
ZABAWY I GRY Z PODBIJANIEM:
Cel- umiejętność odpijania piłki palantowej, kijem palantowym.
Jest to trafianie przyborem w przybór.
1. Podbijanie usztywnioną dłonią piłki siatkowej
2.Odbijanie piłeczki rakietką od tenisa stołowego. Ważne jest czucie czasowo przestrzenne.
3.Odbijanie rakietką do kometki (badminton)
4.Odbijanie rakietą do tenisa ziemnego
5. Odbijanie przy użyciu podbijaka płaskiego
6. Zastosowanie kija palantowego
Techniki uderzania: - podrzut piłki i ruch z góry, ruch od dołu, najskuteczniejszy  ruch boczny.
Z przedmiotami trzeba dzieci oswoić  mają nietypowe kształty  ringo  poznanie techniki  jednorącz sprzed
ramienia ruchem wyprostowanym lub od dołu. Chwyt  jednorącz. Włożyć ręką lub dłonią.
ZABAWY I GRY KOPNE:
1. Oswojenie z przedmiotem  podbijanie stopą, głową, udem.
2. Opanowanie piłki  przyjęcie piłki toczącej się po podłodze, najpierw podeszwą, potem zewnętrzną/wewnętrzną
częścią stopy.
3. Opanowanie piłki lecącej z powietrza  klatką, stopą w wykroku
4. Uderzenie piłki  kopnięcie, najpierw podanie w miejscu wewnętrzną częścią stopy, potem podanie w ruchu,
równocześnie nauka strzało na bramkę (siła uderzenia, precyzja). Najtrudniej broni się okienka.
5. Prowadzenie piłki nogą  drybling: linia prosta, linia łamana, slalom.
ZABAWY I GRY Z MOCOWANIEM I Dy
WIGANIEM
Wymagają bezpośredniego kontaktu cielesnego 2-3 osób, nie mogą występować między nimi duże dysproporcje.
Rodzaje podziałów:
-losowe- na podstawie odliczania, samego tworzenia
-celowy- konieczny ze względu na bezpieczeństwo  można ustawić wg wzrostu i wtedy rozdzielić  widać stosunki
wzrostowo  wagowe.
Dz
wiganie  przybory do 1 kg do klasy III. Od klasy IV współpartnera np. taczki.
np. walka wręcz, dobranie par jez
dziec + koń.
METODYKA NAUCZANIA:
1. CI
GNI
CIE  np. piłka lekarska włożona do siatki, dziecko mając rączki za plecami ciągnie biegnąc.
2. PRZECI
GANIE  a) chwyt dłoni (trzymanie za nadgarstki) bezpiecznym chwytem, obniżenie środka ciężkości
przez ugięcie kolan. Wyciągnięcie rąk i przeciąganie się (siłowanie) na jedną ze stron. Trzeba pracować nogami
odchylając się do tyłu. b) stanie barkami do siebie, złapanie bezpiecznym chwytem, odsunięcie barkami i ugięcie nóg,
przeciąganie na jedną ze stron. Zabawa  kałuża . PRZECI
GANIE LINY W TYM WIEKU JEST NIEBEZPIECZNE.
3. PRZEPYCHANIE  stanięcie barkami do siebie, obniżenie środka ciężkości uginając kolana, na sygnał
napieranie barkami. // stanie plecami do siebie, zrobienie tzw. krzesełka i przepychanie bez odrywania pleców.
4. ELEMENTY WALKI WR
CZ  zabawa w łapki, szybkość reakcji  chęć klepnięcia w bok przeciwnika,
które unika tego samego.
5. Dz
wiganie
6. Walka wręcz
ZABAWY ZE ŚPIEWEM I PRZY MUZYCE:
- ze śpiewem- podajemy tekst, egzekwujemy naukę na pamięć, podajemy melodię, łączymy śpiew z melodią,
wprowadzamy ruch.
- przy muzyce  inscenizowane (inscenizacja ruchem tekstu piosenki), rytmiczne (wytupywanie, wyklaskiwanie,
wyskakiwanie rytmu), taneczne (nauka kroków zaczynając od taktów dwumianowych np. polka, krakowiak) Potem
mazur, walc, oberek.
ZABAWY I GRY ORIENTACYJNO PORZ
DKOWE
Wprowadzane na pierwszych zajęciach:
- ustawienie w określonym szyku.
- natychmiastowe zatrzymanie się w miejscu np. zabawa pająk i muchy.
- szybkie rozbieganie się i zajmowanie wyznaczonych miejsc np. powódz
.
- ustawienie się w określonym szyku z nieoczekiwaną zamianą miejsca np. zbiórki według określonego szyku wśród
osób z szarfami w tym samym kolorze.\
METODYCZNE STOSOWANIE BODy
CÓW:
1. bodziec + reakcja = powódz

2. 2 bodz
ce + 2 reakcje = powódz
i pożar
3. 1 bodziec + 2 reakcje = Dzień i Noc (na hasło noc  noc ucieka przed dniem, jedno ucieka, dwóch goni)
ZABAWY I GRY BIEŻNE:
- swobodny bieg  dowolność prędkości i kierunku
- wyścigi  maksymalna prędkość, wskazać trasę (błąd = zabieganie drogi) Dobrze określić dokładny punkt.
- wymijanie się
- bieg ze zmianą kierunku
- bieg po łukach  bieg po linii, gonienie osoby przed sobą, utrudnieniem może być zmiana kierunku  slalom też
- pościg  największa prędkość + ktoś nas goni np. berek
ZABAWY NA CZWORAKACH
- naprzemienne stawianie rąk i nóg
- bieg na czworakach
- skoki na czworakach  dążenie do skoku zajęczego
- toczenie piłki głową  dziecko częścią potyliczną popycha piłkę, musi podnieść wyżej biodra  większy ciężar na
rękach.
- wyścigi (2,3,4)
- pościg na czworakach
ZABAWY I GRY SKOCZNE 
- utrzymanie pionizacji ciała: podskoki, wyskoki, zeskoki (obunóż lub jednonóż)
- wyścig skokami  jednonóż (błąd)  nierównomierne odrywanie stóp, korekta: worek między nogi
- pościg  np. berek skoczek
- z przeszkodami 
a. namalowana linia na parkiecie, dbanie o dokładność
b. tekturowe krążki powyżej parkietu
c. woreczki
d. przeszkody wąskie, miękkie np. guma
e. przeszkody twarde, szerokie, niskie  np. ławka, płotki
f. w klasach starszych: kozioł, skrzynia
Ułożenie ciała przy przeskakiwaniu przez przeszkody- stopy do góry, kolanami do klatki piersiowej, krokiem
biegowym! Nie wolno nogi zakrocznej do pośladka.
Skakanka- krokiem biegowym  nie wolno pięty do pośladka. Najłatwiej obunóż  od tego zaczynać, krążenie w przód.
Przy przeskokach jednonóż  stopa do przodu  kręcimy tylko nadgarstkami.
ZASADY NAUCZANIA:
- poglądowości
- systematyczności
- indywidualizacja
5 ZASAD Wfistów:
1. bezpieczeństwa  istnieje rozbieżność funkcjonowania dzieci; zaufanie do prowadzącego pomaga utrwalać
umiejętności; ubezpieczenie od nieszczęśliwych wypadków.
2. wszechstronności (rozwój fizyczny + umysłowy)
3. właściwa krzywa natężenia lekcji
4. przemienność pracy mięśniowej
5. dostosowanie zajęć do wieku
PRZYCZYNY WYPADKÓW:
- powstałe z winy nauczyciela  dobre przygotowanie do zajęć jest gwarancją sukcesu
- powstałe z winy ucznia
- techniczne  niesprawne przybory
4 Obszary świadomości zagrożeń:
1. słaba organizacja zajęć  przed, po, w trakcie
2. nieprzestrzeganie przepisów
3. słaba znajomość uczniów
4. brak świadomej dyscypliny  wypracowane rytuały działania
Wiele wypadków zdarza się na początku zajęć  panuje chaos. Dzieci muszą wiedzieć, że ustawiają się w szyku. Zasada
wejścia  organizowanie pracy.
Zdjęcie zbędnych rzeczy  zegarki, kolczyki, łańcuszki.
Wiązanie długich włosów, spinanie grzywki. Obuwie musi być sportowe, podeszwa gumowa z nacięciami, strój musi
być czysty, nie ograniczający ruchów, swobodny, bawełniane skarpetki.
Rozgrzewka  istotny element, należy dobrać do póz
niejszych działań.
Po dłuższych przerwach np. feriach, wakacjach  należy powtórzyć uwagi dotyczące dyscypliny.
Użycie przyrządów  rozdawanie w sposób zaplanowany, muszą być przygotowane przed lekcji. Błędem jest dowolne
branie piłek, trzeba każdemu podać, uczniowie mogą pomóc.
ORGANIZACJA
TOK KLASYCZNY
1. Ćwiczenia porządkowo  wychowawcze
2. Zabawa lub gra o charakterze ożywiającym masowa, znana i lubiana
3. Zabawa lub gra orientacyjno- porządkowa
4. Zabawa lub gra na czworakach
5. Zabawa lub gra z mocowaniem lub dz
wiganiem
6. MASOWA zabawa lub gra bieżna lub skoczna  max intensywność
7. Zabawa lub gra rzutna lub kopna  z przyborem  kształtowanie koordynacji wzrokowo ruchowej
8. Zabawa lub gra bieżna lub skoczna w zależności od pkt. 6
9. Ćwiczenia korektywne  profilaktyczne
10. Zabawa lub gra wyciszająca  uspokojenie
11. Ćwiczenia porządkowo wychowawcze
TOK Z GR
DRUŻYNOW

1. Ćwiczenia porządkowo  wychowawcze
2. Zabawa lub gra o charakterze ożywiającym masowa, znana i lubiana
3. ĆWICZENIA KSZTAA
TUJ
CE  rozgrzewka w różnych płaszczyznach, od partii górnych do dolnych
4. ĆWICZENIA (ZABAWA LUB GRA) DOSKONAL
CA ELEMENTY GA
ÓWNEJ GRY DRUŻYNOWEJ
5. GRA DRUŻYNOWA
6. Ćwiczenia korektywne  profilaktyczne
7. Zabawa lub gra wyciszająca  uspokojenie
8. Ćwiczenia porządkowo wychowawcze
TOK Z ELEMENTAMI GIMNASTYCZNYMI
1. Ćwiczenia porządkowo  wychowawcze
2. Zabawa lub gra o charakterze ożywiającym masowa, znana i lubiana
3. Ćwiczenia gimnastyczne kształtujące, wolne (bez przyrządów, ale z przyborami) ramion, nóg, tułowia we wszystkich
płaszczyznach
4. Zabawa lub gra na czworakach
5. Zabawa lub gra z mocowaniem i dz
wiganiem lub zwisy na przyrządach
6. Ćwiczenia równoważne na przyrządach
7. Ćwiczenia zwinności na przyrządach
8. Zabawa lub gra masowa bieżna albo skoczna lub skok przez przyrząd wykonany strumieniem
9. Zabawa lub gra rzutna lub kopna
10. Zabawa lub gra skoczna lub bieżna w formie sztafetowej albo skoki przez przyrządach
11. Ćwiczenia korektywne
12. Zabawa lub gra o charakterze uspokajającym
13. Ćwiczenia porządkowo wychowawcze.