plik

Badanie dziecka- materiały

pomocnicze na seminaria z
propedeutyki chorób dzieci

Badanie podmiotowe

- wywiad (najczęściej zbierany od

rodziców lub opiekunów dziecka, w miarę możliwości uzupełniony o
dane od dziecka).

1. Dane personalne :

•  nazwisko  i  imię  ,  data  urodzenia,  pleć.
•  adres  zamieszkania
•  czy  dziecko  uczęszcza  do  zakładów  zbiorowej  opieki  (żłobek,

przedszkole, szkoła, dom dziecka itp)

2. Dane personalne rodziców/opiekunów dziecka:

•  nazwiska  i  imiona,  wiek
•  adres  zamieszkania
•  miejsce pracy
•  wykonywany  zawód

3. Wywiad rodzinny:

• rodzice:wiek, stan zdrowia (choroby przewlekłe i ostre), ewentualna

przyczyna zgonu,

• rodzeństwo: wiek i pleć, stan zdrowia (choroby przewlekłe i ostre),

ewentualna przyczyna i wiek zgonu.

4. Wywiad genetyczny:

• występowanie w rodzinie chorób genetycznie uwarunkowanych i wad

wrodzonych, stopień pokrewieństwa z probandem.

5. Wywiad epidemiologiczny:

• występowanie w rodzinie chorób przewlekłych , przyczyny zgonów.

6. Wywiad socjalny:

• warunki mieszkaniowe (liczba osób mieszkających z dzieckiem, ich

stan zdrowia, liczba izb mieszkalnych, warunki sanitamo-higieniczne)

7. Dane dotyczące przebiegu ciąży:

• wywiad położniczy (liczba poronień

sztucznych i naturalnych -

przyczyny, okoliczności, wiek ciążowy) , kolejność ciąży, jej przebieg
(choroby

matki, stosowane leki, używki, powikłania w przebiegu

ciąży)

8. Dane dotyczące porodu:

• miejsce porodu
• wiek ciążowy ( poród o czasie, przedwczesny, po terminie)

• przebieg porodu (silami natur}', operacyjny, ewent. wskazania do

porodu operacyjnego)

9. Dane dotyczące noworodka:

• masa urodzeniowa, długość ciała, obwód głowy i klatki piersiowej,

ewentualnie Si

• stan dziecka po urodzeniu (skala Apgar, stosowane leki i zabiegi)
• przebieg okresu adaptacji (spadek masy ciała, przebieg i charakter

żółtaczki, ewentualnie inne zaburzenia, stosowane leczenie)

• sposób karmienia
• wykonane badania przesiewowe (test

w kierunku fenyloketonurii.

niedoczynności tarczycy i dysplazji stawów biodrowych)

10. Dane dotyczące rozwoju fizycznego :

• masa i wysokość ciała, obwód głowy i klatki piersiowej
• przebieg ząbkowania

• przebieg okresu dojrzewania płciowego

1 l.D ane dotyczące rozwoju psychoruchowego:

•  wiek osiągnięcia  poszczególnych  czynności  ruchowych
•  rozwój  mowy
•  rozwój  koordynacji  w^rokowo-ruchowej
•  rozwój  kontaktów* społecznych

12.Dane dotyczące żywienia:

•  czasokres karmienia piersią
•  czas i  rodzaj  wprowadzanych  posiłków'
•  ewentualnie stosowane diety eliminacyjne

• aktualnie stosowana dieta
• stosowane witaminy (wit. D, B,, E, C, A )

• ewentualnie profilaktyczne stosowanie preparatów' żelaza i kwasu

foliowego, wapnia itd.

13.Szczepienia ochronne

• terminowość i zakres przeprowadzonych szczepień, ewentualne

przeciwwskazania i powikłania poszczepienne

14. Dane dotyczące przebytych chorób , urazów, zabiegów leczniczych,

hospitalizacji

15. Dane dotyczące aktualnej choroby:

• skargi główne w' wypowiedzi rodziców i dziecka
• początek choroby i ewolucja objawów (dokładny opis. rodzaj, czas

powstania i nasilania się objawów)

• dotychczas stosowane leczenie i jego efekt}
• ewentualnie

wyniki

dotychczas

wykonanych

zabiegów

diagnostycznych i leczniczych.

Uwaga:

w praktyce klinicznej i poradnianej zbieranie

wywiadu najczęściej rozpoczyna się od danych dotyczących
skarg głównych.

Badanie przedmiotowe

Ocena stanu ogólnego dziecka

(ocena wydolności trzech

podstawowych

układów:

OUN,

krążenia,

oddechowego,

dokonywana  wstępnie  zaraz  po  zobaczeniu  pacjenta;  warunkuje
dalsze  postępowanie  lekarza-  czasami  konieczność  podjęcia
natychmiastowego działania  ratującego życie)

O góln e bad anie przedm iotow e dziecka

I .Stan świadomości

1. Krótkotrwale i długotrwale zaburzenia przytomności

2. Stopnie ograniczenia świadomości
3. Klasyfikacja śpiączek

II. Ułożenie chorego, ograniczenie ruchomości

III Budowa ciała

1. Typy budowy ciała

2. Nieprawidłowości budowy ciała

IV. Postaw a ciała dziecka w' zależności od wieku

1. Postawa prawidłowa

2. Najczęstsze wady postawy'

V. Proporcje ciała

1. Wskaźniki proporcji

2. Proporcje ciała w zależności od wieku

VI. Ocena rozwoju fizycznego dziecka

1. Metodyka pomiarów* podstawowych parametrów antropometrycznych

•  dhigość/wysokość ciała
•  masa ciała
•  obwód głowy
•  obwód klatki  piersiowej

• inne parametry antropometryczne

2. Metody oceny rozwoju fizycznego

•  siatki  centylowe
•  tabele norm
•  wskaźniki  proporcji
•  morfogramy

N IL Ciepłota ciała

1. Technika pomiaru ciepłoty ciała w zależności od wieku

2. Ciepłota ciała

• prawidłowa
• gorączka- typy (tory)

• stan podgorączkowy, nadcieplność wegetatywna
• obniżona ciepłota ciała

VIII. Skóra

1. Zabarwienie skóry

•  bladość
•  zaczerwienienie
•  sinica
•  zażółcenie
•  przebarwienia  i  odbarwienia  skóry

2. Uciepłenie skóry
3. Elastyczność- ocena stanu nawodnienia

• odwodnienie;

=>izoosmotyczne
=>hipoosmotvczne
=>hiperosmotyczne

4. Wilgotność

• nadmierna wilgotność

uogólniona
miejscowa

• zmniejszone wydzielanie potu

5. Zmiany skórne

• typy wykwitów:

=>plama
=>bąbel
=>pęcherzyk

=> krosta
=> grudka
=>guzek

=> strup

=>ubytkinaskórka
=>bliznv

• wysypki w chorobach zakaźnych wieku dziecięcego

6. Obrzęki

• charakter
• rozmieszczenie

7. Widoczna siatka naczyń żylnych

IX. Tkanka podskórna

1. Grubość

2. Rozmieszczenie

VI. Owłosienie

1. Nadmierne owłosienie

2. Niedostateczne owłosienie i zupełny brak włosów

V II. Paznokcie

1. Zmiany zabarwienia paznokci

2. Zmiany kształtu paznokci

VIII. I kład mięśniowy

1. Ocena rozwoju mięśni

2. Napięcie mięśniowe
3. Bolesność uciskowa mięśni

IX. Układ kostno-stawowy

1. Badanie układu kostno-stawowego;

•  oglądanie
•  obmacywanie
•  ruchomość  czynna  i  bierna

2. Zmiany kostne w przebiegu krzywicy

•  różaniec krzywiczy
•  bransolety  krzywicze
•  craniotabes

3. Kręgosłup:

•  skrzywienia
•  ruchomość
•  bolesność

4. Testy przesiewowe wykrywające wrodzoną dysplazję (zwichnięcie )

stawów biodrowych u noworodków i niemowląt.

IX. Węzły chłonne

1. Dostępność badaniu palpacyjnemu

2. Rozmiar
3. Konsystencja

4. Bolesność
5. Ruchomość węzłów i ich stosunek do skóry i tkanki podskórnej

• stan skóry nad powiększonymi węzłami

Badanie głowy i szvi

I. Głowa

1. Wielkość i kształt czaszki

2. Stosunek twarzoczaszki do mózgoczaszki
3. Obwód głowy

• wielkogłowie
• małogłowie

4. Ocena ciemiączek

•  kształt
•  wielkość
•  napięcie

5. Ocena szwów czaszkowych
6. Uwapnienie kości czaszki, craniotabes

II. Twarz

1. Symetria

2. Rysy twarzy
3. Mimika

III. Narząd wzroku

1. Gałki oczne

•  wielkość  gałek ocznych
•  rozstawienie  (hipo- i  hiperteloryzm)
•  osadzenie  (wytrzeszcz,  zapadnięcie  gałek  ocznych  w  głąb

oczodołów)

• ustawienie gałek ocznych

=>zez (metody badania zeza utajonego)

=>oczopląs

• napięcie gałek ocznych

z^ocena w stanach odwodnienia

=>wzmożone ciśnienie śródgalkowe

2. Powieki

•  wielkość  i  symetria szpar powiekowych
•  zmarszczka nakątna
•  obrzęki  powiek
•  wykwity skórne na  powiekach

3 Spojówki oka

•  zabarwienie
•  przekrwienie
•  wybroczyny
•  obrzęk spojówek
•  wydzielina

4. Źrenice

• wielkość
• symetria

•  reakcje źrenic  na  światło,  zbieżność  i  nastawność
•  zaćma
•  badanie  dna oka
•  badanie ostrości wzroku

IV. Uszy

1 Małżowiny uszne

•  osadzenie
•  wielkość
•  kształt

2.  Przewody  słuchowe  zewnętrzne
3.  Bolesność  uciskowa  na  skrawki  uszne
4.  Metody  badania słuchu  w zależności  od  wieku

V. Nos

1. Kształt i symetria

2. Drożność przewodów nosowych

• wydzielina:

^surow icza
=>śluzowa
=>śluzowo-ropna
=>ropna

=> krwista

3. Badanie węchu

YI. Jama ustna

1. Wargi

• zabarwienie

• wilgotność

2. Błona śluzowa jamy ustnej

•  zabarwienie
•  wilgotność
•  wykwity

3. Podniebienie

• kształt
• rozszczepy

4. Język

•  wielkość
•  wygląd
•  ruchomość
•  stopień  nawodnienia

5. Zęby

• ilość
• zmiany próchnicze

6. Migdalki podniebienne

• wielkość
• obecność nalotów

7. Tylna ściana gardła
8. Zapach z ust

VII. Szyja

1. Wielkość (obwód)

2. Symetria
3. Ruchomość

4. Guzy

5. Ocena gruczołu tarczowego

•  wielkość
•  spoistość
•  symetria
•  guzki

• szmery naczyniowe nad tarczycą

Klatka piersiowa

I. Oglądanie:

1. Budowa

2. Kształt
3. Symetryczność

II. Nieprawidłowości w budowie klatki piersiowej

• plaska

• beczkowata
• kurza

• lejkowata

• krzywicza- bruzda Harisona, różaniec krzywiczy
• skrzywienia kręgosłupa i inne

Ukiad oddechowy

I. Oglądanie

I. Tor oddychania

•  piersiowy  (piersiowo-brzuszny)
•  brzuszny  (brzuszno-piersiowy)
•  dziwaczne  ruchy przepony= abdominal  paradox

2. Częstość oddechów w zależności od wieku:

Wiek

Średnia częstość i/lub zakres

normy oddechów na minutę

Noworodek

(24 • 6 6 )

Niemowlę

~30 ( 24 - 3 8 )

2 - 5 lat

(24 - 28 )

Dorośli

16-18

wg. ''Propedeutyki Pediatrii S. hi owak

•  eupnoe - oddech  prawidłowy
•  apnoe  - bezdech
•y tachypnoe  - oddech  przyspieszony
•  bradypnoe  - oddech  zwolniony

3. Rytm i głębokość oddechów

• hyperpnoe

=>oddech Kussmaula

• hipopnoe

=>oddech Cheyne-Stokesa
=>oddech falisty
=}oddech Biota

4. Wysiłek mięśni oddechowych

• duszność:

=> wdechowa
=3 wydechowa
wmieszana

•  przerost i  nadmierna  praca dodatkowych  mięśni  oddechowych
•  zapadanie  się  międzyżebrzy  w czasie wdechu
•  objaw Hoovera  i  inne

5. Sinica i inne pozapłucne objawy chorób układu oddechowego

II. Obmacywanie

1. Badanie ruchomości klatki piersiowej (rozszerzalności płuc)

2. Drżenie piersiowe
3. Obmacywanie tchawicy

4. Zmiany w obrębie ściany klatki piersiowej (guzy, odma podskórna i

inne)

III. Opukiwanie

1. Porównawcze (orientacyjne)

• miejsca opukiwania:

=>2 m.ż. I.przymostkowa

m.ż. l.śr. obojczykowa

=>6 m.ż. l.śr. pachowa
=>od tyłu w okolicy nadgrzebieniowej, międzylopatkowej i

podłopatkowej

• wypuk

=> jawny
=>stłumiony
=>bębenkowy

2. Topograficzne (szczegółowe)

• granice płuc

D oln e

1. mostk.

1. środ.-
obojcz.

1.
pachowa

środk.

1.
łopatko
wa

przy-

kręgo-

słupowa

Płuco

prawe

VI żebro

VIII

żebro

X żebro

X krąg
pierś.

Płuco

lewe

IV żebro

VIII
żebro

X żebro

XI krąg
piersiowy

G órne

z przodu

3 -4 cm powyżej obojczyka

z tyłu

VII krąg szyjny

U w aga:

do 12 roku życia dolne granice płuc mieszczq się wyżej o 1-2 żebra

ruchomość dolnych granic płuc

IV. Osluchiwanie

1. Szmery podstawowe

• szmer pęcherzykowy

=>występowanie
=>glośność

• szmer oskrzelowy

=>miejsce fizjologicznego występowania

2. Szmerv dodatkowe

Wg dawnego podziału:

Wg nowego podziału:

Rzężenia wilgotne

Świsty i furczenia

drobno-

średnio-

Trzeszczenia

grubobańkowe

drobne

Rzężenia suche

średnie

świsty

grube

furczenia

Trzeszczenia
Tarcie opłucnej

3. Osluchiwanie głosu i szeptu

• bronchofonia fizjologiczna
• bronchofonia patologiczna

Układ sercowo- naczyniowy

Ocena stopnia wydolności układu krążenia (wg NYHA u starszych
dzieci, na podstawie danych z wywiadu i obserwacji u dzieci młodszych)

Oglądanie:

Zabarwienie  powłok  skórnych  i  śluzówek  (sinica  obwodowa  i
centralna,  bladość  powłok,  żółtaczka,  zabarwienie  typu  "kawy  z
mlekiem",  "motylek mitralny’* itp.)

Występowanie obrzęków hydrostatycznych ( na kk  dolnych  u  dzieci
starszych,  w  okolicy  krzyżowo-lędźwiowej  u  niemowląt  ),
ewentualnie  przesięków do jam  ciała.

Stopień duszności pochodzenia sercowego

Występowanie cech obwodowego niedotlenienia tkanek (np palce
typu "pałeczek dobosza" i paznokcie w kształcie "szkiełek
zegarkowych")

Objaw “kucania” lub “napady anoksemiczne”

Budowa

okolicy

przedsercowej

(“garb

sercowy'*,

zmiany

pokrzywicze, pourazowe lub pooperacyjne)

Ruchomość klatki piersiowej w okolicy przedsercowej

Tętnienia:

•

w okolicy koniuszkowej

•

wzdłuż brzegów mostka

•

nad podstawą serca

•

w dołku podsercowym

•

rękojeści mostka

•

tętnienie nn szyjnych

•

tętnienie innych naczyń obwodowych

Obmacywanie:

A) Orientacyjne położenie serca w okolicy piersiowej

B) Uderzenie koniuszkowe:

•

jego umiejscowienie.

•

rozległość,

•

siła,

•

częstość

C) Uderzenie sercowe:

•

występowanie

•

rozległość

D) Tętnienia dodatkowe
E) Tętnienie poza okolicą sercową (dołek jarzmowy, sercowy)

F) Szmery wyczuwalne w okolicy przedsercowej (“koci mruk”, tarcie

osierdzia)

Opukiwanie:
A) Wielkość serca (kardiomegalia)

B) Anatomia topograficzna serca (położenie serca w klatce piersiowej:

możliwa jest także orientacyjna ocena dużych tętnic)

C) Obecność płynu w worku osierdziowym

Osłuchiwanie:

A) Ocena częstości i miarowości rytmu podstawowego

B) Ocena tonów serca i miejsca ich osłuchiwania

•

liczba tonów (podstawowe i dodatkowe)

•

umiejscowienie tonów w cyklu pracy serca z podziałem na
skurczowe i rozkurczowe

•

głośność

•

dźwięczność

•

rozszczepienie i rozdwojenie tonów

C) Ocena szmerów:

•

lokalizacja szmerów : wewnątrz- lub zewnątrzsercowe

•

umiejscowienie szmeru w cyklu pracy serca (szmery
skurczowe, skurczowo-rozkurczowe, rozkurczowe)

•

ocena muzyczności (szorstkość szmeru)

•

ocena głośności (skala Levina), zmiany głośności w
zależności od pozycji ciała

•

ocena umiejscowienia (tzw. punctum maximum) i jego
promieniowanie.

Granice serca

Niemowlę

2 - 5 lat

> 5 lat

Uderzenie

koniuszkowe

l.środk.-obojcz

1-2 cm poza 1.

0-1 cm poza 1.

na 1. ś.-o.

międzyżebrze

Stłumienie

względne

granica górna

2 żebro

II międzyżeb.

3 żebro

granica lewa

poza

l.ś.-o.

1 -2 cm poza

l.ś.-o.

na l.ś.-o.

granica prawa

prawa 1. przymostkową

Stłumienie

granica górna

3 żebro

III międzyżeb.

4 żebro

bezwzględne

lewa  granica:  pomiędzy  liniami  sutkową  i  przymostkową;  im
młodsze  dziecko,  tvm  bliżej  pierwszej._____________________
praw'a granica:  lewy  brzeg  mostka

VI . Badanie tętnic obwodowych

1. Oglądanie:

• tętnienie tt obwodowych

2 Obmacywanie:

•  częstość  tętna
•  miarowość
•  napięcie
•  chybkość

• pobudliwość

• symetrycznośc na tętnicach jednoimiennych

Uwaga:

u dzieci zawsze należy badać tęno na tt udowych, podkolanowych i
grzbietowych stóp oraz promieniowych

3. Oshichiwanie (głównie w wadach zastawki aortalnej)

4. Ocena tętna tętniczkowego (na łożysku paznokci)

VII. Badanie żył obwodowych

1. Oglądanie

• przepełnienie żył szyjnych
• poszerzenie siatki naczyń żylnych na klatce piersiowej, brzuchu itd

• występowanie żylaków kk dolnych, hemoroidów itd

2. Obmacywanie;

• ujemne tętno żylne patologiczne
• tętno żylne dodatnie

3. Oshichiwanie:

• tętno żylne wątrobowe

V ni.

Badanie ciśnienia tętniczego

• pomiar ciśnienia skurczowego i rozkurczowego na 4 kończynach.

Jama brzuszna

I. Linie orientacyjne i okolice brzucha (lokalizacja narządów jamy
brzusznej)

1. nadbrzusze

2.  śródbrzusze
3.  podbrzusze
4.  okolica krętniczo -kątnicza

II. Oglądanie brzucha

1. Zmiany skórne

powłok brzusznych (wysypki, blizny pooperacyjne i

pourazowe, ślady świeżych urazów, siatka naczyń żylnych itp.)

2. Wysklepienie i kształt

a) powiększenie całego brzucha

•  wzdęcie
•  odma otrzewnowa
•  wodobrzusze

• przewlekłe odcinkowe poszerzenie jelit i inne

b) ograniczone powiększenie brzucha (powiększenie narządów, guzy itp)

c) zmniejszona objętość jamy brzusznej
d) zmiany kształtu powłok jamy brzusznej ( np “żabi brzuch)

2. Widoczna perystaltyka żołądka i jelit (tzw. “objaw stawiania się**)
3. Pępek- ocena istotna zwłaszcza w okresie noworodkowym

a) pępek skórzasty i owodniowy
b) zmiany w okolicy pępka (wilgotny, sączący pępekizapalenie pępka itp.)

III. Obmacywanie brzucha

Orientacyjne = powierzchniowe (lokalizacja obszarów bolesnych, ocena
napięcia mięśniowego)

a) zmniejszone napięcie mm powłok brzusznych
b) zwiększone napięcie mm powłok brzusznych

•

ograniczone (pkt McBumey*a)

•

rozlane

c) przepukliny brzuszne

Obmacywanie szczegółwe
a) badanie wątroby

•

ocena wielkości narządu

•

kierunek powiększenia

•

brzeg

•

powierzchnia

•

tętnienie

•

górna granica wątroby (opukiwanie w obrąbie klatki
piersiowej)

W iek

D olny brzeg w ą tro b y w stosunku
do tuku żeb row ego

Noworodki

2- max 3 cm poniżej luku

Niemowlęta

i małe dzieci

około 1 cm poniżej łuku

Dzieci starsze
i dorośli

niewyczuwalny poniżej łuku żebrowego

b) badanie śledziony

•

ocena wielkości narządu

•

kierunek powiększenia

•

brzeg

•

powierzchnia

c) badanie innych narządów jamy brzusznej

•  żołądek (objaw oliwki)
•  jelita
•  nerki  i  inne

3. Objawy otrzewnowe (objaw Rovsinga, objaw Blumberga i inne)

4. Objaw Goldflama

5. Objaw balotowania nerek

IV'. Opukiwanie jamy brzusznej

(odgłos: bębenków*, metaliczny, stłumiony i przytłumiony)

• badanie obecności płynu w jamie brzusznej

V. Osluchiwanie brzucha

1. Ocena perystaltyki (niedrożność mechaniczna i porażenna)

•  prawidłowa
•  nadmierna
•  brak słyszalnej  perystaltyki

2. Tarcie otrzewnej

VI. Ocena okolicy odbytu

1. Obecność (u noworodków = zarośnięcie odbytu)

2.  Szczeliny  odbytu
3.  Przetoki  odbytnicze
4.  Ziejący  odbyt
5.  Wypadanie  odbytu

VII. Badanie per rectum

Układ nerwowy

I . Wstępna ocena

1. Ocena stopnia zaburzeń świadomości

•  pełny  kontakt (u dzieci  starszych  kontakt  logiczny)
•  ograniczenie  świadomości
•  utrata przytomności

2. Ocena spontanicznego zachowania się dziecka i ewentualnego

niepokoju psychoruchowego

•  drżenia
•  drgawki
•  ruchy  mimowolne

3. Widoczne zaburzenia dysmorficzne (głowa, tułów, kończyny)
4. Wyraz twarzy, mimika

5. Zaburzenia postawy i chodu
6. Ułożenie dziecka

• dowolne
• przymusowe (np. opistotonus, ułożenie nożycowe kk dolnych)

II. Badanie neurologiczne szczegółowe głowy

1. Pomiar obwodu czaszki, ocena stosunku twarzo- do mózgoczaszki

2. Badanie ciemiączek

• wielkość
• napięcie

• tętnienie
• czas zarastania

3. Ocena szwów czaszkowych

• szerokość
• czas zarastania

4. Obmacywanie głowy

• bolesność uciskowa (wyrostek sutkowaty, ujścia nerwu V itd)
• obecność ubytków , kostnych lub zgrubień , ew. zmian

naczyniowych

5. Opukiwanie

• charakter odgłosu opukowego (np. wypuk typu

“pękniętego

garnka**)

6. Osluchiwanie

• nieprawidłowe szmery wewnątrzczaszkowe

7. Badanie nerwów czaszkowych (I- XII)

III. Badanie neurologiczne szczegółowe kończyn

1. Oglądanie:

• ułożenie

dowolne
przymusowe (przykurcze, niedowłady)

• stan umięśnienia

zaniki
przerosty
drżenia pęczkowe lub włókienkowe

2. Obmacywanie

• napięcie mięśniowe przy ruchach czynnych i biernych
• ocena siły mięśniowej

3. Badanie czucia

• powierzchniowego (dotyku, bólu, ciepła, czucia wibracyjnego)
• głębokiego

4. Próby;

• szybkie ruchy naprzemienne
• "palec-nos*‘; "pięta-kolano*'

5. Ocena odruchów

•  okostnowy  z kości  promieniowej
•  okostnowy  z kości  łokciowej
•  odruch  z mięśnia  dwugłowego
•  odruch  z mięśnia  trójglowego
•  odruch  kolanowy
•  odruch  skokowy

• odruch podeszwowy

III Odruchy powierzchniowe-skórne

IV.

Odruchy nosidłowc

Odruch odbytniczy

VL Ocena mowy

• anartria
• dysartria

•  afazja
•  mowa nosowa
•  mowa  skandowana  i  inne

VII. Objawy oponowe

1. Sztywności karku

2. Objawy Brudzińskiego

•  policzkowy
•  karkowy
•  łonowy

3. Objawy Kemiga

• górny
• dolny

4. Objaw Flataua

5. Objaw Flataua-Hermana

6. Objaw Ammosa

7. Objawy oponowe u niemowląt

U w aga:

w przedstawionym schemacie badania dziecka w trakcie badania

poszczególnych układów/ narządów

niejednokrotnie powtórzone zostały

badania wymienione wcześniej (np. ocena występowania sinicy czy paznokci w

kształcie szkiełek zegarkowych przy ocenie układu oddechowego i krążenia i

inne). Oczywiście badania takie wykonuje się jednorazowo ( w podanym
przykładzie przy ocenie skóry), należy jednak pamiętać o ich znaczeniu w

patologii poszczególnych narządów/układów, stąd ich powtórzenie.