GRETA GARBO
Greta Garbo:
●
Właściwie Greta Lovisa Gustafsson
●
1905-1990
●
Jedna z największych gwiazd w historii kina.
●
Najsłynniejsza Szwedka w Hollywood
●
Zyskała przydomek boska Greta.
●
Największa gwiazda przedwojennego kina i nieprzeciętna aktorka- w ten sposób nie
wpisuje się do końca w STAR SYSTEM.
●
Była jedną z nielicznych gwiazd kina niemego, która udanie kontynuowała karierę w
filmie dźwiękowym..
●
W wieku 13 lat rzuciła szkołę i pracowała w zakładzie fryzjerskim.
●
Wspomagała finansowo zubożałą rodzinę i pomagała matce opiekować się
schorowanym ojcem.
●
Później pracowała w domu towarowym, występowała w tym czasie w reklamach
prasowych i wystąpiła raz w filmie reklamowym.
●
Przypadek sprawił, że po kilku miesiącach zadebiutowała w filmie fabularnym pt.
Piotr włóczęga
●
Zachęcona pierwszymi sukcesami Garbo rozpoczęła w 1922 roku studia aktorskie w
szkole teatralnej przy Królewskim Teatrze Dramatycznym.
●
Tam też trafiła pod skrzydła Mauritza Stillera
●
W 1923 Mauritz Stiller powierzył jej rolę Elżbiety Dohna w filmie Gösta Berling
(polski tytuł Gdy zmysły grają)
●
Stiller chętnie pracował z amatorami, gdyż mógł ich sobie całkowicie
podporządkować. Dyktował Grecie nie tylko każdy ruch przed kamerą, ale także cały
sposób bycia. Zatwierdzał każdy szczegół kostiumów i makijażu, uczesania, biżuterii
itp. Ustalał jej tryb życia osobistego i towarzyskiego. Wymyślił jej pseudonim: Greta
Garbo.
●
Była bardzo nieśmiała, całkowicie podporządkowała się Stillerowi
●
W 1925 roku Garbo wraz ze swoim mistrzem przybywa do Berlina i zostaje
zaangażowana przez G.W. Pabsta do filmu Zatracona ulica:
●
Greta gra jedną z równorzędnych postaci wielowątkowego dramatu. Jest
najstarszą córką radcy Rumforta, bankruta, który jest zbyt dumny by byle jak
zarabiać na życie. Do dziewczyny należy więc utrzymanie domu.
●
Była bardzo nerwowa (podejście skrajnie emocjonalne)
●
Operator Guido Seeber zaczął stosować przy jej filmowaniu technikę zdjęć
zwolnionych – nerwowość rozpłynęła się w majestatyczności poruszeń i
gestów
●
Film bardzo dobrze przyjęty.
●
Tymczasem trwa połów europejskich talentów filmowych przez hollywoodzkich
producentów. I tak Louis B. Mayer obejrzał w Berlinie Gosta Berling i zaprosił do
współpracy Stillera i Garbo
●
W 1925 roku przybyła do Nowego Jorku gdzie zaczęła się jej prawdziwa kariera
aktorska.
●
Po przyjeździe do Ameryki Garbo w krótkim czasie zdobyła status gwiazdy.
Zawdzięczała ja nie tylko zjawiskowej, eterycznej urodzie i tajemniczej głębi
spojrzenia, ale również enigmatycznej osobowości. Nad jej wizerunkiem pracował
sztab ludzi, który wymyślił i pracował nad jej image
●
Jej wygląd kwalifikował ją do poprzedniej epoki, ale wkrótce stał się jej największym
atutem. Starannie wymodelowany wizerunek aktorski stał się punktem wyjścia dla jej
techniki gry
●
Wraz z utwierdzeniem się w jej przypadku mitu kobiety fatalnej, heroicznej,
udręczonej jej uroda zaczęła nabierać podtekstów literackich, psychologicznych,
charakterologicznych i w końcu filozoficznych.
●
Słowik hiszpański - pierwszy film amerykański.
●
Początkowo praca w obcym kraju była ciężka dla Garbo z kilku powodów. Po
pierwsze nie znała jeszcze języka angielskiego. Dziennikarze byli zawiedzeni jej
nieśmiałością i nie poświęcali jej większej uwagi. Wreszcie niepowodzeniem okazała
się kampania propagandowa, rozpoczęta przez biuro reklamy MGM, lansująca Gretę
jako wysportowaną dziewczynę. Jej dalsza kariera wymagała radykalnej zmiany
wizerunku. I tak w 1926 roku wraz z premierą Kusicielki narodziła się kobieta -
wamp.
●
Na planie swojego trzeciego hollywoodzkiego filmu Symfonia zmysłów (reż.:
Clarence Brown, 1927) Garbo spotkała się z Johnem Gilbertem, największą
miłością aktorki.
●
Garbo poważnie myślała o przyszłości. Nie chciała już grać głupich uwodzicielek i
złych kobiet w dodatku za niewielkie pieniądze. Stąd też jej żądanie podwyżki, której
jednak nie chciał dać Mayer. Rozpoczęła więc regularny strajk i nie zjawiła się prze
7 miesięcy na planie filmowym. Dzięki swoim prawnikom Garbo dostała to, czego
chciała. Osiągnęła status gwiazdy pierwszej wielkości.
●
Jej kolejny film Love (1927), adaptacja "Anny Kareniny" Tołstoja w reżyserii
Edmunda Gouldinga, okazał się dużym sukcesem.
●
Niestety tego samego nie można powiedzieć o następnych produkcjach, które nie
odniosły zmierzonego efektu:
●
Boska kobieta (reż. Victor Sjostrom, 1928)-film o życiu słynnej francuskiej
aktorki Sary Bernhardt
●
Żar miłości (reż. Fred Niblo, 1928) opowieść o kobiecie szpiegu
●
Władczynia miłości (1928)
●
Garbo powróciła do swojego poprzedniego wizerunku kobiety - wampa, który tym
razem okazał się zbyt karykaturalny.
●
Jedyną ucieczką był powrót do formuły zbliżonej do Anny Kareniny. I tak powstała
Dzika orchidea (1929) Sidneya Franklina.
●
Garbo gra młodą żonę Lillie, która zakochuje się w księciu jawajskim. Jednak
miłość i przywiązanie do męża wygrywają i Lillie postanawia nie opuszczać
współmałżonka.
●
W czasie realizacji filmu nadeszła ze Szwecji wiadomość o śmierci Stillera.
●
Gdy ukończono zdjęcia, Greta, unikając ludzi bardziej niż kiedykolwiek, wyjechała
do Nowego Jorku, a stamtąd do ojczyzny.
●
Tymczasem nadeszła era dźwięku. Obawy przed "mówiącą Garbo", która miała
niski, gardłowy głos, a w dodatku mówiła z obcym akcentem, powstrzymywały
producentów przed obsadzaniem jej w filmie dźwiękowym. Po powrocie ze Szwecji
Greta nakręciła jeszcze dwa filmy nieme:
●
Pokusa (reż.: John S. Robertson, 1929)
●
Pocałunek (reż.: Jacques Feyder, 1929).
●
Pierwszy film dźwiękowy Garbo Anna Christie w reżyserii Clarence'a Browna
(1930). Była to historia byłej prostytutki, w której kocha się irlandzki marynarz.
●
W następnych filmach (Romans, Zuzanna Lenox z 1930 i Natchnienie z 1931
roku) Garbo powróciła do ról romantycznych postaci, utwierdzając swój mit kobiety
fatalnej, heroicznej i udręczonej, wizerunek "boskiej kobiecości".
●
W 1931 roku zagrała ponownie wampa - szpiega w Mata Hari George'a
Fitzmaurice'a.
●
Kolejny film Ludzie w hotelu (1932) w reżyserii Edmunda Gouldinga, potwierdził
status Garbo, jako doskonałej aktorki dramatycznej:
●
Wielowątkowa historia z kilkoma równorzędnymi postaciami, które łączy
ze sobą fakt, iż przypadkowo przebywają w tym samym czasie w jednym z
najelegantszych hoteli Berlina.
●
Garbo wspaniale gra słynną rosyjską balerinę, którą próbuje uwieść złodziej
hotelowy podający się za hrabiego.
●
W swoich dźwiękowych rolach aktorka zaczęła stosować sposób gry, który
próbowano nazwać somnabulicznym, oderwanym od rzeczywistości. Budowała
wokół siebie nimb zagadkowości, który szczególnie dobrze widać w jej kolejnych
filmach Jaką mnie pragniesz w reżyserii Fitzmaurice'a (1932) oraz w Królowej
Krystynie (1933) Roubena Mamouliana, w którym po raz ostatni wystąpiła z
Johnem Gilbertem.
●
W 1934 roku zagrała z dużym powodzeniem w Malowanej zasłonie w reżyserii
Ryszarda Bolesławskiego, filmie podejmującym uniwersalny temat trójkąta
małżeńskiego.
●
Nic więc dziwnego, iż w następnym roku wytwórnia chcąc utrwalić sukces Garbo,
postanowiła wznowić Annę Kareninę (reż.: Clarence Brown) oraz zekranizować
Damę Kameliową (reż.: George Cukor, 1936), która niewątpliwie stała się
szczytowym punktem w karierze aktorki. Za tą kreację Garbo znalazła się na liście
kandydatów do Oscara.
●
Jej następny film Pani Walewska w reżyserii Clarence'a Browna (1937) zamyka
rozdział filmu kostiumowego w jej karierze.
●
Właściwie film ten kończy także pasmo sukcesów aktorki, gdyż jej dwie ostatnie
produkcje: Ninoczka (reż.: Ernst Lubitcsh, 1939), oraz Dwulicowa kobieta (reż.:
George Cukor, 1941) nie odniosły sukcesu
●
Kiedy film Dwulicowa kobieta okazał się klapą Garbo nie przyjęła już żadnej roli, na
zawsze wycofując się z filmu i życia publicznego. Miała wtedy niespełna 40 lat. Ta
rezygnacja przyniosła jej na dobre wymiar legendy.
●
W historii kinematografii zapisała się, jako jedna z niewielu aktorek, które w
jednakowym stopniu fascynowały zarówno mężczyzn, jak i kobiety
●
Garbo uzyskała 4 nominacje do Oscara (za filmy Anna Christie, Romans, Dama
kameliowa i Ninoczka)
●
W 1954 otrzymała specjalne wyróżnienie amerykańskiej Akademii Filmowej za
niezapomniane osiągnięcia.
●
William Daniels – autor zdjęć do większości jej amerykańskich filmów. Zwracał
uwagę na sposób filmowania oczu i „animalizm” ruchów.
●
Clarence Brown – znakomity hollywoodzki reżyser-rzemieślnik; nakręcił najwięcej
filmów z Garbo.
●
Filmy nieme:
●
Słowik hiszpański (1926)
●
Kusicielka (1926)
●
Symfonia zmysłów (1926)
●
Love (1927)
●
Boska kobieta (1928)
●
Żar miłości (1928)
●
Władczyni miłości (1928)
●
Dzika orchidea (1928/29)
●
Pokusa (1929)
●
Pocałunek (1929)
●
Filmy dźwiękowe:
●
Anna Christie (1929/30)
●
Romans (1930)
●
Natchnienie (1931)
●
Zuzanna Lenox (1931)
●
Mata Hari (1931)
●
Ludzie w hotelu (1932)
●
Jaką mnie pragniesz (1932)
●
Królowa Krystyna (1933)
●
Malowana zasłona (1934)
●
Anna Karenina (1935)
●
Dama kameliowa (1937)
●
Pani Walewska (1937)
●
Ninoczka (1939
●
Dwulicowa kobieta (1941).
GDY ZMYSŁY GRAJĄ(Gösta Berling):
Reżyseria: Mauritz Stiller
Scenariusz: Mauritz Stiller, Ragnar Hyltén-Cavallius
Zdjęcia: Julius Jaenzon
Scenografia: Vilhelm Bryde
Na podstawie: powieści Selmy Lagerlöff
Produkcja: Szwecja
Rok produkcji: 1924
Obsada: Greta Garbo(Hrabina Elżbieta Dohna), Lars Hanson, Hugo Rönnblad
● Pierwotna wersja filmu miała dwie części i trwała niemal cztery godziny. Reżyser
dokonał skrótów, by utorować filmowi drogę na niemiecki rynek. Zmiany te
uwypukliły rolę Garbo, wcielającą się tu w postać młodej hrabianki zakochanej w
byłym pastorze, pozbawionym swej parafii za nadużywanie alkoholu.
SYMFONIA ZMYSŁÓW:
Reżyseria: Clarence Brown
Scenariusz: Hanns Kräly, Benjamin Glazer, Marian Ainslee
Zdjęcia: William H. Daniels
Scenografia: Fredric Hope ,Cedric Gibbons
Produkcja: USA
Rok produkcji: 1926
Obsada: Greta Garbo(Felicitas), John Gilbert(Leo von Harden), Lars Hanson, Barbara Kent,
William Orlamond
● Tym filmem Greta Garbo, niezapomniana Femme fatale, nazywana z racji swojego
pochodzenia "białym płomieniem Szwecji", podbiła amerykańską publiczność.
● Garbo gra w nim postać zimnej i niedostępnej, ale zmysłowej uwodzicielki. Zdradą
doprowadza do obłędu kolejnych mężczyzn, rujnując ich życie i niszcząc przyjaźń.
● Scena pocałunku Grety Garbo z Johnem Gilbertem - wielkim amantem Hollywood -
weszła na stałe do historii kina.
● Pierwszy wspólny film Grety Garbo i Johna Gilberta.
ŻAR MIŁOŚCI:
Reżyseria: Fred Niblo
Scenariusz: Marian Ainslee, Bess Meredyth, Ruth Cummings
Zdjęcia: William H. Daniels
Scenografia: Cedric Gibbons
Muzyka: Vivek Maddala
Na podstawie: powieści Ludwiga Wolffa
Produkcja: USA
Rok produkcji: 1928
Obsada: Greta Garbo(Tania), Albert Pollet, Conrad Nagel
● Garbo wciela się tu w postać carskiego szpiega, który ma wykraść ważne dokumenty
austriackiemu oficerowi. Miłość, która rodzi się pomiędzy dotychczasowymi
wrogami, wywołuje lawinę dramatycznych wydarzeń.
MATA HARI:
Reżyseria: George Fitzmaurice
Scenariusz: Benjamin Glazer, Leo Birinsky
Zdjęcia: William H. Daniels
Produkcja: USA
Rok produkcji: 1931
Obsada: Greta Garbo(Mata Hari), Helen Jerome Eddy, Frank Reicher
● Film przedstawia autentyczne losy otoczonej tajemnicą tancerki, a zarazem
mistrzowskiego szpiega w niemieckiej służbie, który po zdemaskowaniu zostaje
rozstrzelany przez Francuzów w 1917 roku.
● Mata Hari, pracująca w Paryżu jest niemieckim szpiegiem. Uwiodła już rosyjskiego
generała Shubin, zaś teraz ma zamiar uczynić to samo z młodym, dobrze z
zapowiadającym się oficerem, porucznikiem Rosanovem. Aby zdobyć ważne
materiały znajdujące się w posiadaniu Rosanova, kobieta spędza noc z oficerem w
jego domu. Ale tajna policja czeka tylko na wystarczające dowody, żeby aresztować
kobietę-szpiega.
GRAND HOTEL(LUDZIE W HOTELU):
Reżyseria: Edmund Goulding
Scenariusz: William A. Drake, Béla Balázs
Zdjęcia: William H. Daniels
Muzyka: William Axt, Charles Maxwell
Na podstawie: sztuki Vicki Baum
Produkcja: USA
Rok produkcji: 1932
Obsada: Greta Garbo(Gruzińska balerina), Lewis Stone, Purnell Pratt
● Nagrodzony Oskarem dla najlepszego filmu
● W jednym z berlińskich luksusowych hoteli spotykają się ludzie różnej proweniencji:
dżentelmen-złodziej baron von Gaigern ratuje życie starzejącej się gruzińskiej
balerinie, choć właściwie zamierzał ją okraść. Artystka zakochuje się w nim. Później
mężczyzna zaskakuje sekretarkę Flaemmchen na schadzce z jej szefem, wpływowym
niemieckim biznesmenem Preysingiem. Kobieta znajduje nowe szczęście w
ramionach buchaltera.
● "Ludzie przychodzą. Ludzie odchodzą. Nic się nie dzieje." - mówi zmęczony życiem
gość jednego z najlepszych hoteli w Berlinie.
NINOCZKA:
Reżyseria: Ernst Lubitsch
Scenariusz: Billy Wilder, Charles Brackett
Zdjęcia: William H. Daniels
Muzyka: Werner R. Heymann
Scenografia: Cedric Gibbons, Edwin B. Willis
Produkcja: USA
Rok produkcji: 1939
Obsada: Greta Garbo(Ninoczka), Melvyn Douglas, Rolfe Sedan
● Trzej radzieccy towarzysze przybywają z Moskwy do Paryża z ważną misją. Mają
sprzedać klejnoty wielkiej księżnej rosyjskiej Swany, by zdobyć fundusze na zakup
traktorów. Hrabia Rakonin przypadkiem podsłuchuje ich rozmowę z jubilerem.
Powiadamia o transakcji księżnę. Jej kochanek, hrabia Leon obiecuje odzyskać
biżuterię. Próbuje odciągnąć uwagę Rosjan, pokazując im uroki nocnego życia.
Komisarzom tak spodobało się zachodnie życie, że nie wywiązali się z zadania.
Specjalna wysłanniczka Nina Iwanowna Jakuszowa przybywa na kontrolę.
● Pierwszy komediowy film Grety Garbo.
● Tytułowa bohaterka filmu, Ninoczka jest tajną wysłanniczką radzieckiego rządu,
która z ważną, sekretną misją przybywa z Moskwy do Paryża.
● Filmowi towarzyszył reklamowy slogan "Garbo się śmieje".
● Zręczna antystalinowska komedia romantyczna
DWULICOWA KOBIETA:
Reżyseria: George Cukor
Scenariusz: S.N. Behrman, Salka Viertel, George Oppenheimer
Zdjęcia: Joseph Ruttenberg
Muzyka: Bronislau Kaper
Scenografia: Edwin B. Willis
Na podstawie: sztuki Ludwiga Fuldy
Produkcja: USA
Rok produkcji: 1941
Obsada: Greta Garbo(instruktorka narciarstwa Karin Borg), Melvyn Douglas
● Greta Garbo, wielka gwiazda ekranu podejmuje – po Ninoczce- swą drugą i
jednocześnie ostatnią próbę zdobycia uznania w roli komediowej.
● Bogaty wydawca, a jednocześnie zdobywca serc niewieścich, Larry (Melvyn
Douglas), poznaje ambitną instruktorkę narciarstwa. Oboje zakochują się w sobie
od pierwszego wejrzenia i wkrótce pobierają. Światowiec nie czuje się jednak
dobrze w ustroniu, jego żonie natomiast ten styl życia odpowiada. W końcu mąż
ucieka do dużego miasta, gdzie powraca do swych przyzwyczajeń. Żona jedzie za
nim i przedstawia mu się jako siostra-bliźniaczka. Gra rolę wampa i uwodzi męża.
Wydawca, poznawszy złe skutki niefrasobliwości, chętnie powraca do swej żony.
● Wielkie oczekiwania oraz utrwalony image Garbo jako bohaterki tragicznej
przyczyniają się do niepowodzenia filmu.
● Historia żony, która musi udawać nieistniejącą siostrę bliźniaczkę, aby odzyskać
miłość ukochanego, okazała się grobem Grety Garbo.
● Grając dwie różne postacie naraz pogrzebała swój własny mit niepowtarzalnej i
wyjątkowej interpretacji.