4

Wymagania edukacyjne

W rozdziale tym zamieszczono propozycje wymagaƒ edukacyjnych
uwzgl´dniajàce ca∏y II etap kszta∏cenia. Z uwagi na wieloÊç wariantów
rozk∏adu godzin wykaz wiadomoÊci i umiej´tnoÊci opracowano zbiorczo, to
znaczy bez podzia∏u na poszczególne klasy. Umo˝liwia to wystawienie od-
powiedniego stopnia szkolnego w zale˝noÊci od zrealizowanych zagadnieƒ.

Prezentowane wymagania
edukacyjne dotyczà
wiadomoÊci i umiej´tnoÊci,
które uczeƒ zdobywa
w klasach IV–VI.

W przypadku przedmiotu „muzyka” osiàgni´cia
ucznia mo˝na weryfikowaç na przyk∏ad za pomocà
quizów, konkursów i zabaw muzycznych. Mogà byç
one przeprowadzane po zrealizowaniu okreÊlonej
partii materia∏u lub na zakoƒczenie poszczegól-
nych klas. Oceniajàc post´py ucznia, nale˝y braç
pod uwag´ nie tylko rozwój umiej´tnoÊci wokal-
nych i instrumentalnych oraz opanowanie wiedzy

Stopieƒ dopuszczajàcy

Na stopieƒ dopuszczajàcy uczeƒ musi opanowaç
elementarne wiadomoÊci i umiej´tnoÊci, okreÊlone
w minimum programowym. Przy pomocy nauczy-
ciela powinien wykonywaç proste çwiczenia
i uczestniczyç w zabawach, a tak˝e Êpiewaç i graç
na instrumentach.

Stopieƒ dostateczny

Przyswojenie przez ucznia najwa˝niejszych wiado-
moÊci i umiej´tnoÊci pozwala wystawiç mu ocen´
dostatecznà. Uczeƒ powinien uczestniczyç w çwi-
czeniach i zabawach muzycznych oraz wspó∏praco-
waç w grupie. Podejmuje równie˝ samodzielne
próby Êpiewu i muzykowania.

Stopieƒ dobry

Stosowanie wiedzy muzycznej w praktyce oraz
aktywne uczestnictwo w dzia∏aniach muzycznych
na lekcji pozwala wystawiç uczniowi stopieƒ dobry.

Uczeƒ powinien w∏aÊciwie pos∏ugiwaç si´ termino-
logià przedmiotowà i rozwiàzywaç typowe problemy.

Stopieƒ bardzo dobry

Stopieƒ bardzo dobry otrzymuje uczeƒ, który
opanowa∏ i wykorzystuje w praktyce wszystkie
okreÊlone w programie wiadomoÊci i umiej´tnoÊci.
Ponadto bierze udzia∏ w dyskusjach na temat
muzyki i potrafi uzasadniaç swoje poglàdy. Ch´tnie
uczestniczy równie˝ w ró˝norodnych dzia∏aniach
muzycznych na terenie szko∏y i poza nià.

Stopieƒ celujàcy

Je˝eli uczeƒ przejawia szczególne zainteresowania
muzykà i wykazuje du˝à znajomoÊç treÊci pozapro-
gramowych, mo˝e uzyskaç stopieƒ celujàcy. Powinien
tak˝e wykazywaç si´ zaanga˝owaniem i twórczà ini-
cjatywà w dzia∏aniach grupowych. Ponadto bierze
udzia∏ w konkursach muzycznych oraz aktywnie
uczestniczy w ˝yciu kulturalnym szko∏y i regionu.

Sprawdzanie i ocenianie

Stopnie szkolne

muzycznej. Równie wa˝ne sà: odpowiednia posta-
wa i aktywnoÊç na lekcji oraz uczestnictwo
w szkolnych i pozaszkolnych imprezach muzycz-
nych. Ponadto nale˝y uwzgl´dniç rezultaty quizów,
konkursów i zabaw muzycznych oraz przygotowy-
wanie przez uczniów dodatkowych informacji na
podstawie ró˝nych êróde∏.

Wymagania edukacyjne

30

TreÊci

konieczne

TreÊci

podstawowe

TreÊci

rozszerzajàce

TreÊci

dope∏niajàce

5

4

3

2

6

TreÊci

wykraczajàce

Wymagania edukacyjne

Korzystajàc z pomocy nauczyciela, uczeƒ:

•

wymienia êród∏a dêwi´ków w otaczajàcym Êwiecie

•

wyjaÊnia poj´cie ha∏asu

•

wymienia gatunki muzyki (klasyczna, rozrywkowa, ludowa, filmowa)

•

wskazuje miejsca zwiàzane z kulturà muzycznà

•

rozró˝nia przyrzàdy pomocne w pracy muzyka (kamerton, metronom, mikrofon)

•

potrafi zapisaç podstawowe znaki stosowane w notacji muzycznej

•

wymienia nazwy dêwi´ków (solmizacyjne i literowe)

•

wskazuje elementy utworu muzycznego (rytm, metrum, melodi´)

•

potrafi wyt∏umaczyç poj´cie kultury ludowej

•

wymienia tradycje i symbole zwiàzane ze Êwi´tami Bo˝ego Narodzenia
i Wielkanocy

•

potrafi podaç nazwy polskich taƒców narodowych (krakowiak, polonez,
oberek, mazur, kujawiak)

•

potrafi odtworzyç s∏owa hymnu polskiego

•

rozpoznaje wybrane taƒce i muzyk´ innych narodów

•

wymienia grupy instrumentów (perkusyjne, strunowe, d´te)

•

wymienia najwybitniejszych kompozytorów muzyki polskiej i Êwiatowej

•

odtwarza s∏owa poznanych na lekcjach piosenek

•

wykonuje çwiczenia oraz uczestniczy w zabawach muzycznych

•

podejmuje próby gry prostych melodii na instrumentach (flecie, dzwonkach
chromatycznych lub innych)

Uczeƒ:

•

potrafi wymieniç i opisaç dêwi´ki w otaczajàcym Êwiecie

•

wskazuje êród∏a ha∏asu

•

wyjaÊnia, w jaki sposób nale˝y dbaç o Êrodowisko przyrodnicze

•

wymienia miejsca, w których mo˝na pos∏uchaç poszczególnych gatunków
muzyki

•

wyjaÊnia zastosowanie kamertonu, metronomu i mikrofonu

•

rozró˝nia znaki stosowane w notacji muzycznej i okreÊla ich funkcje

•

wymienia wartoÊci rytmiczne

•

prawid∏owo okreÊla po∏o˝enie nut na pi´ciolinii

•

potrafi wyt∏umaczyç rol´ poszczególnych elementów utworu muzycznego
(rytmu, metrum i melodii)

•

dostrzega zwiàzek mi´dzy kierunkami melodii a po∏o˝eniem nut na pi´ciolinii

•

podaje podstawowe schematy taktowania

•

wyjaÊnia znaczenie dynamiki i tempa w utworze muzycznym

•

wymienia podstawowe oznaczenia tempa i artykulacji oraz znaki dynamiczne

•

wymienia elementy budowy dzie∏a muzycznego

•

wymienia wybrane formy muzyczne (pieʃ, rondo, wariacj´, oper´, balet)

•

wyjaÊnia poj´cia: muzyka jednog∏osowa i wielog∏osowa

•

potrafi wymieniç elementy folkloru oraz polskie regiony folklorystyczne

•

podaje ró˝nice mi´dzy twórczoÊcià ludowà i stylizacjà

•

wyjaÊnia znaczenie niektórych tradycji i symboli zwiàzanych ze Êwi´tami
Bo˝ego Narodzenia i Wielkanocy

•

charakteryzuje polskie taƒce narodowe

•

przedstawia wybrane rodzaje muzyki i taƒce innych narodów

•

potrafi opisaç grupy instrumentów i podaç ich przyk∏ady

•

wymienia ró˝ne typy zespo∏ów wokalnych i instrumentalnych

•

wyjaÊnia, jak powstaje g∏os

•

przedstawia sylwetki wybranych kompozytorów muzyki polskiej i Êwiatowej

•

aktywnie uczestniczy w çwiczeniach i zabawach muzycznych

•

odtwarza s∏owa i melodi´ poznanych na lekcjach piosenek

•

potrafi zagraç proste melodie na instrumentach (flecie, dzwonkach
chromatycznych lub innych)

•

wspó∏pracuje w grupie

Wymagania podstawowe

Spe∏nienie wymagaƒ

pozwala wystawiç

ocen´ dostatecznà

Wymagania konieczne

Spe∏nienie wymagaƒ

pozwala wystawiç

ocen´ dopuszczajàcà

Wymagania edukacyjne

Wymagania dope∏niajàce

Spe∏nienie wymagaƒ

pozwala wystawiç

ocen´ bardzo dobrà

Uczeƒ:

•

klasyfikuje êród∏a dêwi´ków w otaczajàcym Êwiecie

•

dostrzega i analizuje problemy ekologiczne

•

wyjaÊnia wp∏yw ha∏asu na samopoczucie i zdrowie cz∏owieka

•

potrafi scharakteryzowaç ró˝ne gatunki muzyki

•

wykorzystuje w praktyce przyrzàdy u∏atwiajàce muzykowanie

•

wyjaÊnia poj´cia: muzyka ilustracyjna i programowa

•

pos∏uguje si´ podstawowymi znakami stosowanymi w notacji muzycznej

•

rozró˝nia poznane wartoÊci rytmiczne

•

potrafi zapisaç symbole graficzne poznanych wartoÊci rytmicznych

•

wykonuje wybrane schematy taktowania

•

rozró˝nia kierunek i zmiany kszta∏tu linii melodycznej

•

rozpoznaje zmiany tempa i dynamiki w trakcie s∏uchania utworów

•

rozró˝nia podstawowe typy artykulacji

•

wykorzystuje oznaczenia tempa, dynamiki i artykulacji w dzia∏aniach
muzycznych

•

wyjaÊnia poj´cia: skala, gama, interwa∏, ca∏y ton, pó∏ton, akord

•

wyjaÊnia zasady budowy dzie∏a muzycznego

•

charakteryzuje ró˝ne formy muzyczne (pieʃ, rondo, wariacj´, oper´, balet)

•

potrafi wyt∏umaczyç, czym zajmuje si´ etnograf na przyk∏adzie dzia∏alnoÊci
Oskara Kolberga

•

wskazuje odmiennoÊci kulturowe na przyk∏adzie wybranych regionów Êwiata

•

wymienia nazwiska twórców wykorzystujàcych elementy polskich taƒców
ludowych w swojej twórczoÊci

•

opisuje wybrane instrumenty i przyporzàdkowuje je do okreÊlonej grupy
(instrumenty perkusyjne, strunowe, d´te)

•

potrafi scharakteryzowaç ró˝ne typy zespo∏ów instrumentalnych

•

potrafi sklasyfikowaç i opisaç zespo∏y wokalne

•

wyjaÊnia zasady prawid∏owej emisji g∏osu

•

podaje rodzaje g∏osów ludzkich (alt, mezzosopran, sopran, bas, baryton,
tenor)

•

przedstawia sylwetki wybitnych kompozytorów muzyki polskiej i Êwiatowej

•

potrafi wymieniç twórców i animatorów kultury muzycznej swojej miejscowoÊci

•

rozpoznaje wys∏uchane wczeÊniej utwory muzyczne

•

ch´tnie Êpiewa i gra na instrumentach, wykorzystujàc zdobytà wiedz´
muzycznà

•

wykazuje du˝à aktywnoÊç podczas çwiczeƒ i zabaw muzycznych

Uczeƒ:

•

dyskutuje na temat roli hymnów w ˝yciu cz∏owieka

•

wskazuje sposoby zmniejszania poziomu ha∏asu w najbli˝szym otoczeniu

•

podaje propozycje rozwiàzania problemów ekologicznych

•

wykazuje trosk´ o najbli˝sze Êrodowisko

•

dyskutuje na temat ró˝orodnoÊci gatunków muzyki

•

wyjaÊnia poj´cie muzyki absolutnej

•

dyskutuje na temat przekazu treÊci pozamuzycznych w utworach progra-
mowych

•

swobodnie pos∏uguje si´ notacjà muzycznà

•

odtwarza kszta∏t linii melodycznej na podstawie zapisu nutowego

•

dostrzega bogactwo mo˝liwoÊci twórczych zwiàzanych ze zmianami
kierunku melodii

•

analizuje utwory pod wzgl´dem dynamiki, tempa i artykulacji

•

potrafi zastosowaç w dzia∏alnoÊci muzycznej poznane wartoÊci rytmiczne

•

stosuje w praktyce znaki chromatyczne

•

potrafi budowaç akordy i gamy

•

potrafi analizowaç akordy tworzàce dany utwór

•

analizuje budow´ okresowà prostych utworów

•

potrafi samodzielnie utworzyç rondo rytmiczne lub melodyczne

•

uzasadnia potrzeb´ znajomoÊci kultury ludowej w∏asnego kraju

•

gromadzi materia∏y zwiàzane z folklorem regionu, w którym mieszka

Wymagania rozszerzajàce

Spe∏nienie wymagaƒ

pozwala wystawiç

ocen´ dobrà

Wymagania edukacyjne

Wymagania edukacyjne

•

potrafi oceniç zas∏ugi etnografów dla kultury narodowej

•

samodzielnie zbiera informacje dotyczàce kultur ró˝nych regionów Êwiata

•

dyskutuje na temat konsekwencji ró˝norodnoÊci kulturowej Êwiata

•

potrafi odtworzyç rytmy polskich taƒców narodowych

•

dyskutuje na temat znaczenia Dnia Ojca

•

rozró˝nia rodzaje muzyki i formy muzyczne

•

dyskutuje na temat specyfiki ró˝nych form muzycznych

•

zauwa˝a odmiennoÊci w twórczoÊci ró˝nych kompozytorów

•

rozró˝nia rodzaje zespo∏ów wokalnych i instrumentalnych

•

rozró˝nia rodzaje g∏osów ludzkich

•

stosuje zasady prawid∏owej emisji g∏osu

•

dba o higien´ g∏osu

•

pos∏uguje si´ w praktyce poznanà terminologià muzycznà

•

potrafi korzystaç z dost´pnych êróde∏ informacji (biblioteki, Internetu, zbio-
rów w∏asnych) w celu uzyskania okreÊlonych wiadomoÊci

•

ch´tnie bierze udzia∏ w ró˝norodnych dzia∏aniach muzycznych na terenie
szko∏y i w ramach Êrodowiska lokalnego

•

uczestniczy w koncertach i przedstawieniach muzycznych

•

potrafi stworzyç w∏asny akompaniament do wybranej piosenki

Uczeƒ:

•

potrafi oceniç znaczenie twórczoÊci wybranego kompozytora i jego zas∏ugi
dla muzyki Êwiatowej

•

wykazuje szczególne zainteresowanie muzykà

•

orientuje si´ w bie˝àcych wydarzeniach muzycznych w kraju i na Êwiecie
(konkursy, festiwale, premiery)

•

potrafi uzasadniç swoje upodobania muzyczne

•

gromadzi dodatkowe wiadomoÊci zwiàzane z muzykà

•

kolekcjonuje dzie∏a muzyczne

•

wykorzystuje zdobytà wiedz´ w pozalekcyjnych dzia∏aniach muzycznych
(nale˝y do zespo∏u wokalnego, instrumentalnego lub tanecznego)

•

potrafi uk∏adaç kompozycje rytmiczne i melodyczne

•

aktywnie uczestniczy w ˝yciu kulturalnym szko∏y i regionu

•

wymienia nazwiska wybitnych artystów swojej miejscowoÊci lub regionu

•

doskonali umiej´tnoÊci Êwiadomej percepcji wybranych przyk∏adów literatu-
ry muzycznej

•

jest laureatem konkursów muzycznych

•

samodzielnie tworzy ilustracje ruchowe do piosenek

•

analizuje charakterystyczne cechy i Êrodki wykonawcze wys∏uchanych
utworów muzycznych

Wymagania wykraczajàce

Spe∏nienie wymagaƒ

pozwala wystawiç

ocen´ celujàcà

Konsultacje:

doÊwiadczony dydaktyk muzyki

mgr Stefania Sierpiƒska