Prezentowany plan dydaktyczny stanowi propozycj´ realizacji materia∏u
kszta∏cenia przeznaczonego na ca∏y II etap edukacyjny. Zosta∏ opracowa-
ny zgodnie z koncepcjà podr´cznika „Moja muzyka”, która zapewnia cià-
g∏oÊç i harmoni´ procesu nauczania. Tematyczny uk∏ad treÊci podr´cznika
umo˝liwia bowiem wybór zagadnieƒ w zale˝noÊci od przydzia∏u godzin
i ich rozk∏adu w poszczególnych klasach. Zamieszczony plan dydaktyczny
mo˝na dostosowaç do ka˝dej siatki godzin, a tak˝e do poziomu wiedzy
muzycznej uczniów i preferencji nauczyciela.

1.

IV (lub V)

1 h tygodniowo

Wariant

klasa

Rozk∏ad godzin

liczba godzin

KolejnoÊç

realizacji

tematów

Tematy

nadobowiàzkowe

Liczba tematów lekcji

okolicznoÊciowych

1–29

a.–f.

3

V (lub VI)

1 h tygodniowo

30–57

g.–∏.

3

2.

IV

1 h co 2 tygodnie

1–15

a.–b.

3

V

1 h co 2 tygodnie

16–29

c.–f.

3

VI

1 h tygodniowo

30–57

g.–∏.

3

3.

IV

1 h tygodniowo

1–29

a.–f.

3

V

1 h co 2 tygodnie

30–43

g.–j.

3

VI

1 h co 2 tygodnie

44–57

k.–∏.

3

4.

IV

1 h co 2 tygodnie

1–15

a.–b.

3

V

1 h tygodniowo

16–43

c.–j.

3

VI

1 h co 2 tygodnie

44–57

k.–∏.

3

Plan dydaktyczny

9

3

Plan dydaktyczny

Wielowariantowy plan dydak-
tyczny umo˝liwia zaplanowanie
trzyletniego procesu kszta∏cenia
stosownie do wyznaczonego
rozk∏adu godzin.

Zgodnie z rozporzàdzeniem MENiS w II etapie edu-
kacyjnym na realizacj´ programu nauczania muzy-
ki przypadajà 2 godziny tygodniowo (∏àcznie oko∏o
60 godzin). Oznacza to, ˝e istnieje kilka wariantów
rozk∏adu godzin w ciàgu 3 lat kszta∏cenia. W zwiàz-
ku z tym prezentowany plan dydaktyczny opraco-
wano w taki sposób, aby móg∏ z niego korzystaç
ka˝dy nauczyciel niezale˝nie od wyznaczonej siatki

Przydzia∏ godzin

Oznaczenia

godzin. Wystarczy postawiç znak podzia∏u w odpo-
wiednim miejscu kolumny „KolejnoÊç realizacji”
i uwzgl´dniç tematy lekcji okolicznoÊciowych dosto-
sowane do poziomu uczniów. Ponadto istnieje
mo˝liwoÊç wyboru tematów nadobowiàzkowych.
Przyk∏adowe, najcz´Êciej spotykane warianty
przedstawia poni˝sza tabela.

W planie dydaktycznym zastosowano oznaczenia
kategorii celów nauczania na podstawie taksono-
mii „ABC” (wed∏ug B. Niemierki):
A – zapami´tanie wiadomoÊci,
B – zrozumienie wiadomoÊci,
C – stosowanie wiadomoÊci w sytuacjach typowych,
D – stosowanie wiadomoÊci w sytuacjach problemo-

wych.

Uwzgl´dniono równie˝ oznaczenia Êcie˝ek
edukacyjnych:
M

M – czytelnicza i medialna,
E

E – ekologiczna,
Z

Z – prozdrowotna,
R

R – regionalna,
P

PO

O – patriotyczna i obywatelska,

W

W – wychowanie do ˝ycia w rodzinie.

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

Plan dydaktyczny

Plan dydaktyczny

Âwiat muzyki

Âwiat muzyki

Alfabet

dêwi´ków

Alfabet

dêwi´ków

1./2.

èród∏a

dêwi´ków

a.

Pieʃ szko∏y

3.

Klucz wiolinowy

4./5.

R

ytm i

metrum

êród∏a dêwi´ków; odg∏osy miasta

a

odg∏osy przyrody; odtwarzanie

odg∏osów przyrody na instrumen-

tach; ha∏as i jego szkodliwoÊç;

elementy ekologii

((EE

,,

RR

))

hymn, jego funkcje i

znaczenie;

postawa wobec hymnu; s∏owa

i

melodia pieÊni szko∏y (lub innego

wybranego utworu); postaç patrona

szko∏y;

praca z

komputerem

((PP

OO

,,

MM

))

nuta, pi´ciolinia, klucz wiolinowy;

prawid∏owy zapis

klucza wiolinowe-

go

na pi´ciolinii; podstawy techniki

gry na flecie: po∏o˝enie dêwi´ku g

1

na pi´ciolinii i

krycie na flet

funkcje i

zapis rytmu; wartoÊci nut

i

pauz; funkcje i

oznaczenia

metrum; rodzaje metrum; schematy

taktowania

•

piosenka „W

izyta w

lesie”

•

zabawy: „Muzyczne zagadki”,

„Stra˝nicy czystoÊci”, „Czujne

ucho”

•

pieʃ szko∏y (lub inny wybrany

utwór)

•

piosenka „Zaczarowany klucz”

•

s∏uchanie muzyki: „T

aniec” cz´Êç

VI z „Carmina burana” C. Orffa

•

zabawy: „Na cztery g∏osy”,

„R

ytmiczna kózka”

•

wymienia êród∏a dêwi´ków (A)

•

odnajduje êród∏a muzyki w

otaczajàcym Êwiecie (C)

•

rozumie poj´cia:

ha∏as, ekologia

(B)

•

wymienia êród∏a ha∏asu (A)

•

rozró˝nia êród∏a muzyki i

êród∏a ha∏asu (B)

•

rozumie zagro˝enia p∏ynàce z

nadmiernego ha∏asu (B)

•

rozumie potrzeb´ troski o

Êrodowisko (B)

•

wymienia sposoby dbania o

Êrodowisko (A)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „W

izyta w

lesie” (A)

•

rozumie poj´cie

hymn

(B)

•

wymienia funkcje hymnu (A)

•

prezentuje w∏aÊciwà postaw´ podczas s∏uchania

lub wykonywania hymnu (C)

•

zna s∏owa i melodi´ pieÊni szko∏y (A)

•

rozumie znaczenie pieÊni szko∏y dla wspólnoty klasowej

i

szkolnej (B)

•

przedstawia postaç patrona szko∏y (A)

•

dyskutuje na temat roli hymnów w

˝yciu cz∏owieka (D)

•

rozumie poj´cia:

nuta

,

pi´ciolinia

,

klucz wiolinowy

(B)

•

wyjaÊnia znaczenie pi´ciolinii i

klucza wiolinowego

w

zapisie muzycznym (B)

•

prawid∏owo zapisuje klucz wiolinowy na pi´ciolinii (A)

•

rozumie zale˝noÊci mi´dzy umieszczeniem klucza wiolino-

wego na pi´ciolinii a

odczytywaniem notacji muzycznej (B)

•

zapisuje dêwi´k g

1

na pi´ciolinii (A)

•

potrafi zagraç dêwi´k g

1

na flecie (C)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „Zaczarowany klucz” (A)

•

rozumie poj´cia:

metrum

,

rytm

,

takt

,

pauza

(B)

•

potrafi nazwaç i

zapisaç poszczególne wartoÊci rytmiczne (A)

•

rozró˝nia pisowni´ znaków graficznych wartoÊci nut i

pauz (B)

•

dostrzega ró˝nice wyst´pujàce w

relacjach czasowych

pomi´dzy poznanymi wartoÊciami rytmicznymi (B)

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

Muzyka i

taƒce

innych narodów

Alfabet

dêwi´ków

Alfabet

dêwi´ków

b.

Cza-cza

6.

Melodia

7.

Nazwy

dêwi´ków

pochodzenie i

charakter cza-czy;

elementy taƒca; Dzieƒ Edukacji

Narodowej

funkcje melodii; melodia wznoszà-

ca i

opadajàca; çwiczenia melo-

dyczne

funkcje nut i

ich zapis na pi´ciolinii;

nazwy solmizacyjne i

literowe

dêwi´ków; oktawa; doskonalenie

techniki gry na flecie: krycia na flet

od c

1

do c

2

•

s∏uchanie muzyki: taƒce latyno-

amerykaƒskie w

rytmie cza-czy

•

piosenka „List, listeczek”

•

zabawa „Jesienna cza-cza”

•

piosenka „Siedzi sobie zajàc”

•

zabawa „Wznosi si´ i

opada”

•

piosenka „Do, do, c, c”

•

zabawy: „Rebusy muzyczne”,

„Na stopniach gamy”

•

wyjaÊnia, co oznacza metrum (B)

•

wymienia przyk∏ady metrum (A)

•

wskazuje moment zmiany metrum (C)

•

wyczuwa puls akcentów metrycznych na „dwa”,

„trzy”, „cztery” (C)

•

pos∏uguje si´ podstawowymi schematami taktowania (C)

•

potrafi podzieliç rytm na odcinki taktowe zgodnie

z

oznaczeniem taktowym (C)

•

wykonuje proste çwiczenia rytmiczne (C)

•

wyjaÊnia pochodzenie cza-czy (B)

•

wymienia cechy charakterystyczne cza-czy (A)

•

rozpoznaje wÊród przyk∏adów muzycznych utwory

w

rytmie cza-czy (A)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „List, listeczek” (A)

•

wykonuje podstawowe kroki cza-czy (C)

•

wyjaÊnia znaczenie Dnia Edukacji Narodowej (B)

•

rozumie poj´cia:

melodia

,

kierunek wznoszàcy melodii

,

kierunek opadajàcy melodii

(B)

•

rozró˝nia kierunek i

zmiany kszta∏tu linii melodycznej (B)

•

dostrzega zwiàzek mi´dzy kierunkami melodii a

po∏o˝eniem

nut na pi´ciolinii (B)

•

odtwarza kszta∏t linii melodycznej na podstawie zapisu

graficznego nut na pi´ciolinii (C)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „Siedzi sobie zajàc” (A)

•

wykonuje proste çwiczenia melodyczne (C)

•

rozumie poj´cia:

nuta

,

oktawa

(B)

•

wyjaÊnia funkcje nut oraz sposoby ich zapisu na pi´ciolinii (B)

•

wymienia nazwy solmizacyjne i

literowe dêwi´ków (A)

•

potrafi zapisaç i

odczytaç nazwy dêwi´ków (A)

•

okreÊla po∏o˝enie nut na pi´ciolinii (A)

•

rozpoznaje uk∏ad poznanych dêwi´ków na klawiaturze pianina

i

dzwonkach chromatycznych (A)

•

intonuje dêwi´ki gamy C

-dur w

gór´ i

w

dó∏ (C)

•

potrafi zagraç na flecie dêwi´ki od c

1

do c

2

(C)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „Do, do, c, c” (A)

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

Plan dydaktyczny

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

Âwiat muzyki

Âwiat muzyki

F

olklor

8./9.

Muzyka

klasyczna

i

rozrywkowa.

Mikrofon

10.

Muzyka ludowa

11.

TwórczoÊç

ludowa

i

stylizacja

cechy muzyki klasycznej i

rozryw-

kowej; przyk∏ady obu gatunków

muzyki; dyrygent; mikrofon; rodzaje

i

zastosowanie mikrofonów

elementy kultury ludowej; zwiàzki

muzyki ludowej z

˝yciem codzien-

nym na wsi; muzyka ludowa a

arty-

styczna; gra na instrumentach

(fletach, dzwonkach) fragmentów

melodii ludowych

autentyczna muzyka ludowa a

styli-

zacja; wykonawcy muzyki

autentycznej i stylizowanej; postaç

Karola Szymanowskiego

•

s∏uchanie muzyki: „T

aniec z

sza-

blami” A

. Chaczaturiana, „Stary

zamek” i

„T

aniec kurczàt w

sko-

rupkach” z

cyklu „Obrazki

z

wystawy” M. Musorgskiego,

wybrane utwory Czerwonych Gitar

oraz The Beatles

•

piosenka „Nocny Marek”

•

zabawy: „Ca∏kiem powa˝na orkie-

stra”, „K

onkurs piosenki”, „

Nocny

Marek

w

stylu rap”, „Idol jest

wÊród nas”

•

s∏uchanie muzyki: oberki w

wyko-

naniu wybranej kapeli ludowej

•

piosenka „Sz∏a dzieweczka”

•

zabawa „Z

podzia∏em na role”

•

s∏uchanie muzyki: utwory kapeli

ludowej Orawa, „Czerwone kora-

le” zespo∏u Brathanki, „Krzesany”

W.

Kilara, wybrany fragment bale-

tu „Harnasie”

(np. taniec zbójnicki)

K.

Szymanowskiego, „Mazurek

g-moll opus 24 nr 1” i

„Mazurek

B

-dur opus 7 nr 1” F

. Chopina

•

rozumie poj´cie

dyrygent

(B)

•

wymienia cechy charakterystyczne muzyki klasycznej

i

rozrywkowej (A)

•

rozró˝nia poznane gatunki muzyki (B)

•

podczas s∏uchania utworów potrafi przyporzàdkowaç je

do danego gatunku (C)

•

wyjaÊnia rol´ i

zasad´ dzia∏ania mikrofonu (B)

•

wymienia utwory b´dàce przyk∏adami poznanych gatunków

muzyki (A)

•

wymienia ró˝ne rodzaje mikrofonów (A)

•

rozumie celowoÊç u˝ycia mikrofonu w

konkretnych sytuacjach (B)

•

swobodnie pos∏uguje si´ mikrofonem w

praktyce

(podczas Êpiewu, recytacji) (C)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „Nocny Marek” (A)

•

wylicza elementy kultury ludowej (A)

•

wymienia funkcje muzyki ludowej (A)

•

wyjaÊnia zale˝noÊci mi´dzy ˝yciem codziennym na wsi

a

muzykà ludowà (B)

•

rozumie ró˝nice mi´dzy muzykà ludowà i

artystycznà (B)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „Sz∏a dzieweczka” (A)

•

potrafi zagraç fragment wybranej melodii ludowej

na instrumencie (C)

•

dostrzega potrzeb´ znajomoÊci kultury ludowej w∏asnego

kraju (D)

•

rozumie poj´cie

stylizacja

(B)

•

wyjaÊnia ró˝nice mi´dzy autentycznà muzykà ludowà

a

stylizacjà (B)

•

wymienia wykonawców autentycznej i

stylizowanej muzyki

ludowej (A)

•

wÊród wys∏uchanych utworów poprawnie wyró˝nia przyk∏ady

autentycznej i

stylizowanej muzyki ludowej (B)

•

przedstawia postaç K

. Szymanowskiego (A)

•

uczestniczy w

dyskusji nad celem stylizacji w

muzyce (D)

•

samodzielnie wyszukuje informacje o

twórcach lub wykonaw-

cach autentycznej i

stylizowanej muzyki ludowej (C)

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

Taƒce polskie

Alfabet

dêwi´ków

Instrumenty

muzyczne

12.

Krakowiak.

Ludomir Ró˝ycki

13.

Znaki przed∏u˝a-

jàce czas trwa-

nia nut i

pauz

14.

Instrumenty

perkusyjne

charakter krakowiaka; synkopa,

rytm synkopowany; postaç Ludo-

mira Ró˝yckiego; elementy taƒca

((PP

OO

))

funkcje oraz sposób oznaczenia

kropki, ∏uku i

fermaty; pauza

zk

ropkà

sposoby wydobywania dêwi´ków

zi

nstrumentów perkusyjnych;

instrumenty o

nieokreÊlonej

i

okreÊlonej wysokoÊci dêwi´ku

– ró˝nice oraz przyk∏ady

•

s∏uchanie muzyki: krakowiaki

w

wykonaniu wybranych kapel

ludowych, krakowiak z

baletu

„P

an T

wardowski” L

. Ró˝yckiego

•

piosenka ludowa „Laboga, dziew-

czyny”

•

zabawy: „W rytmie krakowiaka”,

„Synkopowane imiona”

•

piosenka „Uwaga! Czerwone

Êwiat∏o!”

•

s∏uchanie muzyki: „Ionisation”

E.

V

ar¯sego

•

piosenka „Ja jestem muzykantem”

•

zabawy: „Szamaƒskie obrz´dy”,

„Moje instrumenty”

•

wymienia cechy krakowiaka (A)

•

rozumie poj´cie

synkopa

(B)

•

potrafi rozpoznaç synkop´ w

zapisie nutowym (A)

•

przedstawia postaç L

. Ró˝yckiego (A)

•

odtwarza rytm synkopowany w

trakcie wykonywanych

çwiczeƒ rytmicznych (C)

•

podczas s∏uchania przyk∏adów muzycznych odró˝nia

krakowiaki ludowe od stylizowanych (B)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „Laboga, dziewczyny” (A)

•

wymienia znaki przed∏u˝ajàce dêwi´k (A)

•

rozumie poj´cia:

kropka

,

∏uk

,

fermata

,

pauza

z

kropkà

(B)

•

potrafi zapisaç symbole graficzne poznanych znaków (A)

•

rozpoznaje kropk´, ∏uk i

fermat´ w

tekÊcie muzycznym (A)

•

omawia znaczenie poznanych znaków (B)

•

rozró˝nia zale˝noÊci w

relacjach czasowych mi´dzy

wartoÊciami rytmicznymi z

kropkà i

bez (B)

•

potrafi zrealizowaç rytm z

zastosowaniem wartoÊci rytmicz-

nych z

kropkà (C)

•

odró˝nia ∏uk artykulacyjny od ∏uku przed∏u˝ajàcego

dêwi´k (B)

•

realizuje fermat´ w

okreÊlonym fragmencie piosenki (C)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „Uwaga! Czerwone Êwiat∏o!” (A)

•

wymienia instrumenty perkusyjne (A)

•

wyjaÊnia charakterystyczne cechy instrumentów

perkusyjnych (B)

•

rozró˝nia instrumenty perkusyjne o

n

ieokreÊlonej

i

okreÊlonej wysokoÊci dêwi´ku (B)

•

wymienia instrumenty perkusyjne ze szkolnego

instrumentarium (A)

•

rozró˝nia instrumenty perkusyjne wykonane profesjonalnie

i

amatorsko (samodzielnie) (B)

•

muzykuje, wykorzystujàc instrumenty ze szkolnego

instrumentarium (C)

•

samodzielnie lub z

pomocà doros∏ych wykonuje w∏asny

instrument (C)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „Ja jestem muzykantem” (A)

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

Plan dydaktyczny

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

Alfabet

dêwi´ków

Âwiat muzyki

Alfabet

dêwi´ków

Alfabet

dêwi´ków

Instrumenty

muzyczne

15.

Dynamika

16.

Tempo.

Metronom

17.

P

entatonika

c.

Klasowa

orkiestra

rola dynamiki; podstawowe znaki

dynamiczne; kanon; postaç Józefa

Haydna

rola tempa; podstawowe oznacze-

nia tempa; zasady dzia∏ania i

zasto-

sowanie metronomu

skala i

jej rodzaje; dêwi´ki pentato-

niki; powtórzenie nazw dêwi´ków

powtórzenie i

zastosowanie w

prak-

tyce wiadomoÊci o

instrumentach

perkusyjnych oraz podstawowych

oznaczeniach dynamicznych; mu-

zykowanie – wykorzystanie instru-

mentarium klasowego oraz samo-

dzielnie wykonanych instrumentów

•

s∏uchanie muzyki: (3–4 powtórki

tematu – fragment) „Bolero”

M. Ravela

•

kanon „Don, don”

•

zabawa „Znaki dynamiczne”

•

s∏uchanie muzyki: „T

aniec w´gier-

ski g-moll nr 5” J

. Brahmsa, „T

a-

niec z

szablami” A

. Chaczaturia-

na, „Lot trzmiela” z

baletu „Bajka

o

carze Sa∏tanie” M. Rimskiego-

-K

orsakowa, „Aria na strunie G”

z

„III Suity D

-dur” J

. S. Bacha,

„Romance – Larghetto” z

„K

oncertu

fortepianowego e-moll opus 11 nr 1”

F.

Chopina

•

zabawy: „Kruk”, „T

woje tempo”

•

çwiczenia emisyjne (odtwarzanie

pentatoniki)

•

zabawa „W

irtuoz pentatoniki”

•

wybrane utwory ze Êpiewnika

w

podr´czniku

•

rozumie poj´cia:

dynamika

,

kanon

(B)

•

wyjaÊnia znaczenie dynamiki w

muzyce (B)

•

wymienia podstawowe znaki dynamiczne i

ich w∏oskie nazwy

(A)

•

wyjaÊnia znaczenie okreÊleƒ dynamicznych (B)

•

zauwa˝a oznaczenia dynamiczne w

zapisie muzycznym (A)

•

rozró˝nia zmiany dynamiki w

utworach muzycznych (B)

•

stosuje zmiany dynamiki w

interpretacji dowolnej melodii (C)

•

analizuje tekst muzyczny pod kàtem oznaczeƒ dynamicznych (D)

•

przedstawia postaç J

. Haydna (A)

•

zna s∏owa i melodi´ kanonu „Don, don” (A)

•

rozumie poj´cie

tempo

(B)

•

rozró˝nia grupy tempa (B)

•

wymienia podstawowe oznaczenia tempa i

ich w∏oskie

nazwy (A)

•

podczas s∏uchania utworu muzycznego wskazuje moment

zmiany tempa oraz okreÊla jej jakoÊç (C)

•

potrafi zastosowaç zmiany tempa w

interpretacji wiersza (D)

•

wyjaÊnia funkcj´ i

zasady dzia∏ania metronomu (B)

•

potrafi pos∏ugiwaç si´ metronomem (C)

•

rozumie celowoÊç stosowania metronomu w

muzyce instru-

mentalnej (B)

•

rozumie poj´cia:

skala

,

pentatonika

(B)

•

wymienia dêwi´ki pentatoniki (A)

•

potrafi zapisaç na pi´ciolinii dêwi´ki pentatoniki (A)

•

potrafi wyznaczyç skal´ piosenki na podstawie zapisu

nutowego (C)

•

wykonuje çwiczenia emisyjne, obejmujàce skal´ w∏asnego

g∏osu (C)

•

muzykuje, wykorzystujàc dêwi´ki pentatoniki (C)

•

wymienia instrumenty perkusyjne (A)

•

wyjaÊnia charakterystyczne cechy instrumentów perkusyj-

nych (B)

•

rozró˝nia instrumenty perkusyjne o

nieokreÊlonej i

okreÊlonej

wysokoÊci dêwi´ku (B)

•

wyjaÊnia znaczenie dynamiki w

muzyce (B)

•

wymienia podstawowe znaki dynamiczne i

ich w∏oskie nazwy (A)

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

Rodzaje muzyki.

F

ormy

muzyczne

Rodzaje muzyki.

F

ormy

muzyczne

Taƒce polskie

18.

Rondo

19.

Budowa

okresowa

20.

P

olonez. Micha∏

Kleofas Ogiƒski

elementy ronda muzycznego i

ich

uk∏ad; zapis graficzny ronda;

przyk∏ady utworów majàcych form´

ronda

elementy okresu muzycznego i

ich

uk∏ad; zale˝noÊci mi´dzy poszcze-

gólnymi elementami budowy okre-

sowej

pochodzenie i

charakter poloneza;

wybitni twórcy polonezów: Micha∏

Kleofas Ogiƒski, F

ryderyk Chopin;

elementy taƒca

((MM

,

PP

OO

))

•

s∏uchanie muzyki: „Dla Elizy”

L.

van Beethovena

•

zabawy: „R

ytmiczne rondo”,

„Szkolne rondo”

•

piosenka „T

aƒcowa∏y dwa

Micha∏y”

•

zabawa „P

ogaw´dki instrumentów”

•

s∏uchanie muzyki: „P

o˝egnanie

Ojczyzny” – polonez a-moll M. K

.

Ogiƒskiego, „P

olonez A-dur opus

40 nr 2”, „P

olonez As-dur opus 40

nr 1” F

. Chopina

•

piosenka ludowa „K

ole naszych

okien”

•

zabawy: „R

ytmiczny polonez”,

„Dostojny polonez”

•

analizuje tekst muzyczny pod kàtem oznaczeƒ dynamicznych (D)

•

muzykuje, wykorzystujàc wiadomoÊci o

podstawowych

oznaczeniach dynamicznych (C)

•

wykonuje w

zespole wybrany utwór na instrumencie (C)

•

rozumie poj´cie

rondo muzyczne

(B)

•

wymienia elementy ronda muzycznego (A)

•

pos∏uguje si´ graficznym zapisem ronda (B)

•

rozpoznaje form´ ronda podczas s∏uchania utworów (A)

•

potrafi wskazaç refren i

kuplety (zwrotki) w

przyk∏adach

muzycznych (C)

•

podaje przyk∏ad utworu majàcego form´ ronda (A)

•

tworzy rondo rytmiczno-melodyczne do zaproponowanego

(lub w∏asnego) tekstu (D)

•

rozumie poj´cia:

fraza

,

zdanie

muzyczne

,

okres

muzyczny

(B)

•

wymienia elementy okresu muzycznego (A)

•

wyjaÊnia zale˝noÊci mi´dzy poszczególnymi elementami

budowy okresowej (B)

•

rozumie budow´ formalnà piosenki (B)

•

poprawnie wskazuje i

nazywa elementy budowy formalnej

poznanej piosenki (A)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „T

aƒcowa∏y dwa Micha∏y” (A)

•

samodzielnie i

w

grupie tworzy proste zdania oraz rytmiczne

i

melodyczne okresy muzyczne (C)

•

wymienia cechy poloneza (A)

•

przedstawia postacie M. K

. Ogiƒskiego i

F. Chopina (A)

•

wyjaÊnia ró˝nice mi´dzy polonezami ludowymi

i

artystycznymi (B)

•

rozró˝nia w

trakcie s∏uchania utworów polonezy ludowe

i

artystyczne (B)

•

wymienia przyk∏ady polonezów ludowych i

artystycznych (A)

•

wyjaÊnia rol´ polonezów w

˝yciu towarzyskim i

szkolnym (B)

•

potrafi samodzielnie wykonaç charakterystyczny rytm

poloneza na instrumencie perkusyjnym (C)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „K

ole naszych okien” (A)

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

Plan dydaktyczny

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

Alfabet

dêwi´ków

Muzyka i

taƒce

innych narodów

Âwiat muzyki

Instrumenty

muzyczne

Instrumenty

muzyczne

21.

Akompaniament

d.

Czardasz.

F

ranciszek Liszt

22.

Miejsca,

w

których

mo˝na pos∏u-

chaç muzyki

e.

G∏os ludzki

23.

Rodzaje g∏osów

rola i

rodzaje akompaniamentu;

wykonywanie akompaniamentu

do wybranej piosenki

pochodzenie, budowa i

charakter

czardasza; postaç F

ranciszka

Liszta; znaczenie Dnia Ojca

((WW

))

miejsca zwiàzane z muzykà (szko∏a

muzyczna, filharmonia, koÊció∏,

teatr

, sklep muzyczny

, biblioteka,

Internet) i

ich funkcje

((MM

))

mechanizm powstawania g∏osu;

zasady dobrej dykcji; emisja g∏osu;

higiena g∏osu

((ZZ

))

rodzaje g∏osów ludzkich i

ich

specyfika; skala g∏osu

((MM

))

•

wybrana piosenka ze Êpiewnika

w

podr´czniku

•

s∏uchanie muzyki: „F

antazja

w´gierska” – „Allegretto alla

Zingarese” F

. Liszta

•

piosenka „T

ato”

•

zabawa „Z

rytmicznym akompa-

niamentem”

•

wybrana piosenka ze Êpiewnika

w

podr´czniku

•

çwiczenia emisyjne ze Êpiewnika

w

podr´czniku

•

zabawy: „Zbuntowany Êpiewak”,

„Âpiewacy aktorami”, „Nietypowe

rozmowy”, „Zagadki g∏osowe”,

„Dobra dykcja”

•

s∏uchanie muzyki: „Aria Królowej

Nocy” z

opery „Czarodziejski flet”

W.

A.

Mozarta,

duet

„La ci darem

la mano”

z

opery „Don Giovanni”

W.

A.

Mozarta, „Pieʃ Chorà˝ego”

zI

aktu „Hrabiny” S. Moniuszki

•

zabawa „T

woja skala”

•

rozumie poj´cie

akompaniament

(B)

•

rozumie funkcje akompaniamentu (B)

•

wymienia rodzaje akompaniamentu (A)

•

gra przygotowane przez nauczyciela proste

akompaniamenty do piosenek (C)

•

wyjaÊnia pochodzenie czardasza (B)

•

wymienia cechy charakterystyczne czardasza (A)

•

przedstawia postaç F

. Liszta (A)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „T

ato” (A)

•

dyskutuje na temat znaczenia Dnia Ojca (D)

•

wymienia miejsca, w

których mo˝na pos∏uchaç muzyki (A)

•

wyjaÊnia rol´ i

zadania tych miejsc (B)

•

rozró˝nia rodzaje muzyki prezentowane w

poznanych miejscach (B)

•

potrafi zlokalizowaç poznane miejsca w

miejscowoÊci,

w

której mieszka (C)

•

rozumie, jak powstaje g∏os ludzki (B)

•

wymienia zasady dobrej dykcji (A)

•

wyjaÊnia, na czym polega higiena g∏osu (B)

•

wykonuje çwiczenia emisyjne oraz zwiàzane z

dykcjà (C)

•

rozumie znaczenie çwiczeƒ emisyjnych i

doskonalenia dykcji

w

kszta∏ceniu wokalnym (B)

•

przyjmuje prawid∏owà postaw´ Êpiewaczà (C)

•

potrafi oddaç za pomocà dêwi´ków ró˝ne stany emocjonalne (C)

•

dba o

higien´ g∏osu (C)

•

uwzgl´dnia zdobyte informacje podczas wykonywania

piosenek i

recytacji (D)

•

rozumie poj´cie

skala

g∏osu

(B)

•

wymienia rodzaje g∏osów (A)

•

rozumie ró˝nice mi´dzy poszczególnymi rodzajami g∏osów

ludzkich (B)

•

rozpoznaje g∏ówne g∏osy ludzkie (sopran, mezzosopran, alt,

tenor

, baryton, bas) podczas s∏uchania utworów wokalnych (A)

•

potrafi wyznaczyç skal´ g∏osu w∏asnego i

kolegów (C)

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

Instrumenty

muzyczne

Âwiat muzyki

F

olklor

F

olklor

24.

Zespo∏y

wokalne.

Kamerton

25.

F

olklorystyczna

mapa P

olski.

Mój region

26.

Oskar K

o

lberg

i

jego dzie∏o

cechy zespo∏ów wokalnych; klasyfi-

kacja chórów; zasady dzia∏ania

i

zastosowanie kamertonu; odtwa-

rzanie za

pomocà kamertonu

dêwi´ku a

1

, wykorzystanie kamerto-

nu do strojenia wybranych instru-

mentów

elementy folkloru; regiony folklory-

styczne P

o

lski i

ich specyfika;

muzyka i

zwyczaje regionalne;

przyk∏ady muzyki ludowej wybra-

nych regionów; charakterystyka

regionu, w

którym mieszkajà

uczniowie

((RR

,

MM

))

zaj´cia etnografów; postaç Oskara

K

olberga i jego dorobek naukowy

((RR

,,

MM

))

•

piosenka „Hej, soko∏y”

•

s∏uchanie muzyki: wybrane utwory

polskiej muzyki ludowej

•

pieʃ „Hej, ˝egluj˝e, ˝eglarzu”

•

piosenka „Za górami, za

lasami”

•

piosenka ludowa regionu,

w

którym mieszkajà uczniowie

•

zabawy: „Znawcy folkloru”,

„˚eglarze i

górale”

•

przyÊpiewka ludowa „U

matki na

zr´bie”

•

wiedzàc, jakim dysponuje g∏osem, odpowiednio dobiera

dla siebie repertuar piosenek (D)

•

wymienia cechy zespo∏ów wokalnych (A)

•

rozumie poj´cia:

chór, kamerton

(B)

•

wymienia rodzaje chórów (A)

•

klasyfikuje chóry

, bioràc pod uwag´ ich sk∏ad wykonawczy

lub miejsce dzia∏ania (C)

•

rozumie, co oznacza Êpiew

a

cappella

(B)

•

wyjaÊnia rol´ i

sposób pos∏ugiwania si´ poznanymi rodzajami

kamertonów (B)

•

rozumie potrzeb´ u˝ywania kamertonu w

muzyce wokalnej

i

instrumentalnej (B)

•

prawid∏owo pos∏uguje si´ kamertonem w

trakcie dzia∏aƒ

muzycznych (Êpiewu, strojenia instrumentu) (C)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „Hej, soko∏y” (A)

•

rozumie poj´cie

folklor

(B)

•

wymienia i

wskazuje na mapie g∏ówne regiony folklorystyczne

P

olski (A)

•

potrafi wyjaÊniç przyczyny ró˝nic mi´dzy poszczególnymi

regionami (B)

•

dowodzi bogactwa folklorystycznego P

olski (D)

•

wylicza cechy charakterystyczne w∏asnego regionu (A)

•

potrafi rozpoznaç utwory ludowe regionu, w którym mieszka (A)

•

rozumie potrzeb´ poznawania folkloru (B)

•

zna s∏owa i melodi´ pieÊni „Hej, ˝egluj˝e, ˝eglarzu”

oraz piosenki „Za górami, za

lasami” (A)

•

rozumie poj´cie

etnograf

(B)

•

przedstawia postaç O

. K

olberga (A)

•

wymienia przyk∏ady twórczoÊci ludowej spisanej przez

O.

K

olberga (A)

•

potrafi oceniç dorobek naukowy O

. K

olberga (D)

•

samodzielnie zbiera informacje na temat pieÊni i

przys∏ów

regionu, w

którym mieszka (C)

•

zna s∏owa i melodi´ przyÊpiewki „U

matki na zr´bie” (A)

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

Plan dydaktyczny

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

Taƒce polskie

Taƒce polskie

Rodzaje muzyki.

F

ormy

muzyczne

Materia∏y

w

Ksià˝ce

Nauczyciela

27.

Mazur

28.

Mazurek.

Znak repetycji

29.

W

ariacje

f.

F

orma

trzycz´Êciowa

ABA

cechy i

charakter mazura; poj´cie

opery

((MM

))

cechy i

charakter mazurka; mazur

a

mazurek; funkcja i

zapis znaku

repetycji; symbole narodowe;

polski hymn narodowy – okoliczno-

Êci powstania, autor

, s∏owa i

melo-

dia;

rola hymnów; w∏aÊciwa postawa

podczas ich wykonywania

((PP

OO

))

budowa i

specyfika wariacji; postaç

W

olfganga Amadeusza Mozarta;

przyk∏ady form wariacyjnych; wyko-

nanie na fletach lub dzwonkach

chromatycznych tematu wariacji;

interpretacja ruchowa wybranych

wariacji

budowa i

wyst´powanie formy ABA

;

przyk∏ady utworów reprezentujà-

cych t´ form´ muzycznà

((MM

))

•

s∏uchanie muzyki: „Mazur” z

opery

„Straszny dwór” S. Moniuszki

•

piosenka „Hej˝e dalej do mazura”

(ze Êpiewnika w

podr´czniku)

•

s∏uchanie muzyki: „Mazurek

B

-dur opus 7 nr 1”, „Mazurek

g-moll opus 24 nr 1” F

. Chopina,

•

hymn paƒstwowy „Mazurek

Dàbrowskiego”

•

s∏uchanie muzyki: „Ah, vous

dirai

-je maman” – wariacje

W.

A.

Mozarta

•

piosenka „T

rzy kurki”

•

s∏uchanie muzyki: „Menuet”

z „Symfonii Es-dur” KV 543

W.

A.

Mozarta

•

wymienia cechy mazura (A)

•

rozpoznaje mazura wÊród przyk∏adów literatury muzycznej (A)

•

potrafi samodzielnie zrealizowaç rytm mazura (C)

•

rozumie poj´cie

opera

(B)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „Hej˝e dalej do mazura” (A)

•

wymienia cechy mazurka (A)

•

wyjaÊnia ró˝nice mi´dzy mazurem i

mazurkiem (B)

•

odnajduje cechy poznanych taƒców narodowych w

wys∏ucha-

nych na lekcji mazurkach F

. Chopina (C)

•

wyjaÊnia, co oznacza znak repetycji (B)

•

rozumie poj´cia:

hymn

,

god∏o

,

flaga

(B)

•

zna s∏owa i melodi´ polskiego hymnu narodowego (A)

•

wyjaÊnia okolicznoÊci zwiàzane z

powstaniem „Mazurka

Dàbrowskiego” (B)

•

rozumie znaczenie w∏aÊciwego zachowania i

odpowiedniej

postawy podczas Êpiewania lub s∏uchania hymnu (B)

•

podczas uroczystoÊci szkolnych z

zaanga˝owaniem wykonuje

hymn narodowy (C)

•

rozumie poj´cie

forma wariacyjna

(B)

•

wymienia cechy wariacji (A)

•

przedstawia postaç W

. A

. Mozarta (A)

•

podczas s∏uchania cyklu wariacyjnego poprawnie wskazuje

i

opisuje kolejne wariacje (C)

•

wÊród wys∏uchanych utworów potrafi rozpoznaç form´ waria-

cyjnà (A)

•

tworzy proste wariacje rytmiczne (lub melodyczne) (C)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „T

rzy kurki” (A)

•

wykonuje na flecie lub dzwonkach chromatycznych temat

wariacji (C)

•

rozumie poj´cia:

forma ABA

,

menuet

(B)

•

wymienia elementy budowy formy ABA (A)

•

rozumie budow´ formy ABA (B)

•

wymienia przyk∏ady formy muzycznej ABA (A)

•

wÊród wys∏uchanych utworów potrafi rozpoznaç menueta (A)

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

Âwiat muzyki

Alfabet

dêwi´ków

Taƒce polskie

Alfabet

dêwi´ków

30.

Muzyka

taneczna

i

jazzowa

31.

P

ó∏ton, ca∏y ton

32.

Oberek.

Gra˝yna

Bacewicz

33.

Interwa∏y

cechy muzyki tanecznej i

jazzu;

przyk∏ady obu gatunków muzyki;

improwizacja; negro spirituals, work

songs; artyÊci jazzowi

odleg∏oÊç pó∏tonu i

ca∏ego tonu

w

muzyce; pó∏tony naturalne; pó∏-

ton i

ca∏y ton na klawiaturze oraz

w

zapisie nutowym; analiza wybra-

nej piosenki pod kàtem wyst´powa-

nia ca∏ych tonów i

pó∏tonów

charakterystyka oberka; postaç

Gra˝yny Bacewicz; oberki ludowe

as

tylizowane

((PP

OO

))

interwa∏ melodyczny i

harmoniczny;

nazwy interwa∏ów; harmonia

((MM

))

•

s∏uchanie muzyki: utwory negro

spirituals („Nobody knows”,

„Elijah Rock”, „Hold on”), „T

aniec

hajducki” Miko∏aja z

Krakowa,

„Menuet A-dur” z „Symfonii A-dur”

KV 201 W

. A

. Mozarta, „La palo-

ma” – tango tradycyjne

•

pieʃ „Nie wie nikt”

•

zabawa „Mistrzowie taƒca”

•

wybrany utwór ze Êpiewnika

w podr´czniku

•

s∏uchanie muzyki: oberki ludowe,

„Oberek” G. Bacewicz

•

piosenka ludowa „K

oza”

•

zabawa „

Koza

na weso∏o”

•

piosenka „P

ojedziemy na ∏ów”

•

rozumie poj´cia:

jazz

,

improwizacja

,

negro

spirituals

,

work

songs

(B)

•

wymienia cechy muzyki tanecznej i

jazzu (A)

•

wylicza miejsca, w

których odbywajà si´ festiwale, konkursy

i

przeglàdy poznanych gatunków muzyki (A)

•

podczas s∏uchania utworów przyporzàdkowuje je do danego

gatunku (C)

•

porównuje ró˝ne gatunki muzyki i

dostrzega ich odmiennoÊç (C)

•

dyskutuje na temat swoich upodobaƒ muzycznych (D)

•

zna s∏owa i melodi´ pieÊni „Nie wie nikt” (A)

•

rozumie poj´cia:

pó∏ton

,

ca∏y

ton

,

pó∏ton

naturalny

(B)

•

rozumie ró˝nic´ mi´dzy ca∏ym tonem a

pó∏tonem (B)

•

wskazuje na zwiàzki mi´dzy uk∏adem czarnych i

bia∏ych

klawiszy na klawiaturze pianina a

wyst´powaniem pó∏tonów

i

ca∏ych tonów w

muzyce (B)

•

zna uk∏ad ca∏ych tonów i

pó∏tonów w

poznanych gamach (A)

•

potrafi nazwaç miejsca wyst´powania pó∏tonów naturalnych

i

wskazuje je na klawiaturze (A)

•

wymienia cechy oberka (A)

•

przedstawia postaç G. Bacewicz (A)

•

podczas s∏uchania taƒców ludowych potrafi rozpoznaç oberka (A)

•

odró˝nia oberki ludowe od stylizowanych (B)

•

samodzielnie realizuje rytm oberka (C)

•

dowodzi szczególnego charakteru oberka (D)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „K

oza” (A)

•

rozumie poj´cia:

interwa∏

,

harmonia

(B)

•

wymienia rodzaje i

nazwy interwa∏ów (A)

•

rozró˝nia poszczególne interwa∏y (B)

•

wskazuje poznane interwa∏y w notacji muzycznej (A)

•

potrafi zbudowaç dowolny interwa∏ na pi´ciolinii (C)

•

odnajduje w

tekÊcie muzycznym okreÊlone interwa∏y (B)

•

gra na dzwonkach lub flecie poznane interwa∏y (C)

•

pos∏uguje si´ wiedzà o

interwa∏ach w

dzia∏aniach muzycznych (C)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „P

ojedziemy na ∏ów” (A)

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

Plan dydaktyczny

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

Instrumenty

muzyczne

Instrumenty

muzyczne

Âwiat muzyki

Alfabet

dêwi´ków

34.

Instrumenty

strunowe

szarpane

is

myczkowe

35.

Instrumenty

strunowe

klawiszowe

36.

Muzyka

ilustracyjna

i

programowa

37.

Gama durowa

budowa i

podzia∏ instrumentów

strunowych; sposoby wydobywania

dêwi´ku z

instrumentów szarpa-

nych i

s

myczkowych; instrumenty

charakterystyczne dla tej grupy i ich

cechy; przyk∏ady utworów prezen-

tujàcych brzmienie wybranych

instrumentów szarpanych i

smycz-

kowych; próby gry na gitarze

((MM

))

mechanizm powstawania dêwi´ku

w

instrumentach klawiszowych;

instrumenty charakterystyczne dla

tej grupy i ich cechy; przyk∏ady

utworów prezentujàcych brzmienie

wybranych instrumentów klawiszo-

wych; próby gry na pianinie

cechy muzyki ilustracyjnej i

progra-

mowej; przyk∏ady utworów ilustra-

cyjnych i

programowych

((MM

))

powtórzenie poj´ç:

ca∏y ton

,

pó∏ton

;

budowa i

cechy gamy durowej;

nazwy gam durowych i

ich zapis

•

s∏uchanie muzyki: „Bossa in re”

J.

Morela, „Âwiat∏o ksi´˝yca”

(wersja na harf´) C. Debussy’ego,

„Pizzicato – polka” J

. Straussa,

„Kaprys XXIV opus 1” na skrzyp-

ce solo N. P

aganiniego, „¸ab´dê”

z cyklu „Karnawa∏ zwierzàt”

C. Saint

-Saënsa, fragment „Kwar-

tetu D

-dur

, zwanego «˚abim»”

cz´Êç I J

. Haydna

•

piosenka „Czarne oczy”

•

s∏uchanie muzyki: „Dla Elizy”

L.

van Beethovena, „Go∏àb”

i

„S∏owik” z

„Katalogu ptaków”

O.

Messiaena, „K

uku∏ka” (wersja

na klawesyn) C. Daquina

•

s∏uchanie muzyki: „Cztery pory

roku” cz´Êç I

„W

iosna” A

. Vival-

diego, „Lot trzmiela” M. Rimskie-

go-K

orsakowa, „Ptaki” O

. Respi-

ghiego, „W

grocie Króla Gór”

ze suity „P

eer Gynt” E

. Griega

•

piosenka ludowa „Kto chce”

•

rozumie poj´cia:

pud∏o

rezonansowe

,

rezonans

,

lutnictwo

(B)

•

wymienia cechy charakterystyczne instrumentów strunowych

szarpanych i

smyczkowych (A)

•

wylicza instrumenty strunowe szarpane i

smyczkowe (A)

•

rozró˝nia instrumenty obu grup (B)

•

rozumie, w

jaki sposób powstaje dêwi´k w

instrumentach

strunowych (B)

•

wyjaÊnia, jakie sà zadania lutnika (B)

•

podejmuje próby samodzielnej gry (w

formie prostego

akompaniamentu) na gitarze (C)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „Czarne oczy” (A)

•

wymienia cechy charakterystyczne instrumentów strunowych

klawiszowych (A)

•

wylicza instrumenty strunowe klawiszowe (A)

•

potrafi wymieniç utwory muzyczne wykonywane na ró˝nych

instrumentach strunowych (szarpanych, smyczkowych

i

klawiszowych) (A)

•

porównuje brzmienie poszczególnych instrumentów struno-

wych (szarpanych, smyczkowych i

klawiszowych) podczas

s∏uchania przyk∏adów literatury muzycznej (C)

•

podejmuje próby samodzielnej gry (w

formie prostego

akompaniamentu) na pianinie (C)

•

rozumie poj´cia:

muzyka

ilustracyjna

,

muzyka

programowa

(B)

•

uzasadnia celowoÊç nazw: „ilustracyjna”, „programowa” (B)

•

wymienia przyk∏ady utworów ilustracyjnych i

programowych (A)

•

wÊród s∏uchanych utworów potrafi rozpoznaç przyk∏ady

muzyki ilustracyjnej i

programowej (A)

•

zauwa˝a zwiàzek tytu∏u utworu z

przekazem muzycznym (B)

•

przyporzàdkowuje tytu∏y do odpowiednich utworów muzyki

ilustracyjnej i

programowej (A)

•

dyskutuje na temat przekazu treÊci pozamuzycznych

w

utworach programowych (D)

•

wyjaÊnia poj´cia:

ca∏y ton

,

pó∏ton

(B)

•

rozumie poj´cie

gama

(B)

•

okreÊla cechy gamy durowej (A)

•

rozumie budow´ gamy durowej (B)

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

Alfabet

dêwi´ków

Alfabet

dêwi´ków

Muzyka i

taƒce

innych narodów

38.

Akordy

39.

Gama molowa

g.

W

alc

budowa i

rodzaje akordów; akord

a

trójdêwi´k; tercja;

prosty akompa-

niament melodyczny do piosenki

oparty na trójdêwi´kach

budowa i

cechy gamy molowej;

nazwy gam molowych i

ich zapis;

tonacja

charakter walca i

jego odmiany;

ró˝nica mi´dzy walcem wiedeƒskim

i

angielskim

; wybitni twórcy walców;

elementy taƒca

•

wybrana piosenka ze Êpiewnika

w

podr´czniku

•

piosenka ludowa „Nie p∏acz,

Zosiu”

•

s∏uchanie muzyki: „Nad pi´knym

modrym Dunajem” J

. Straussa,

„W

alc a-moll” F

. Chopina

•

piosenka „Wszystkie kolory t´czy”

•

zabawa „T

´czowa piosenka”

•

potrafi poprawnie nazywaç gamy durowe (A)

•

rozpoznaje tonacj´ durowà w

trakcie s∏uchania przyk∏adów

muzycznych (A)

•

gra na dzwonkach chromatycznych gam´ durowà (C)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „Kto chce” (A)

•

rozumie poj´cia:

akord

,

trójdêwi´k

,

tercja

(B)

•

rozumie ró˝nic´ mi´dzy akordem a

trójdêwi´kiem (B)

•

potrafi wyt∏umaczyç budow´ trójdêwi´ku (B)

•

buduje proste trójdêwi´ki na pi´ciolinii lub na instrumencie

klawiszowym (C)

•

wykonuje akompaniament melodyczny do piosenki oparty

na trójdêwi´kach (C)

•

zna s∏owa i melodi´ wybranej piosenki (A)

•

rozumie poj´cie

tonacja

(B)

•

wymienia cechy gamy molowej (A)

•

potrafi tworzyç nazwy gam molowych (A)

•

wymienia ró˝nice wyst´pujàce mi´dzy gamà molowà

a

durowà (A)

•

odró˝nia gamy durowe od molowych w

trakcie s∏uchania

przyk∏adów muzycznych (B)

•

rozumie zwiàzek tonacji z

nazwà okreÊlonej gamy (B)

•

porównuje charakter utworów muzycznych utworzonych

z

tonacji durowych i

molowych (C)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „Nie p∏acz, Zosiu” (A)

•

wymienia cechy walca (A)

•

rozumie poj´cia:

walc wiedeƒski

,

walc angielski

(B)

•

rozpoznaje walca podczas s∏uchania przyk∏adów

muzycznych (A)

•

w

trakcie s∏uchania utworów rozró˝nia walce towarzyskie

i

artystyczne (B)

•

wymienia wybitnych twórców walca (A)

•

wykonuje podstawowy krok walca (C)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „Wszystkie kolory t´czy” (A)

•

podejmuje próby Êpiewu w

dwug∏osie (C)

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

Plan dydaktyczny

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

Rodzaje muzyki.

F

ormy

muzyczne

Materia∏y

w

Ksià˝ce

Nauczyciela

Taƒce polskie

Taƒce polskie

40.

Opera.

Stanis∏aw

Moniuszko

h.

Nietypowe

sposoby

wydobywania

g∏osu

41.

K

ujawiak.

Henryk

W

ieniawski

i.

P

odsumowanie

wiadomoÊci

o

polskich taƒ-

cach narodowych

elementy dzie∏a operowego i

ich

funkcje; charakter przedstawienia

operowego; zasady zachowania

w

operze; postaç Stanis∏awa

Moniuszki; przyk∏ady arii;

przypomnienie rodzajów g∏osów

ludzkich

((PP

OO

))

nietypowe sposoby wydobywania

g∏osu (mormorando, falset, gwizda-

nie, jod∏owanie); artyÊci pos∏ugujàcy

si´ g∏osem w nietypowy

sposób

pochodzenie, charakter i

budowa

kujawiaka; postaç Henryka

W

ieniawskiego; elementy taƒca;

gra na fletach lub dzwonkach

melodii piosenki

charakterystyka poznanych taƒców

narodowych

((PP

OO

))

•

s∏uchanie muzyki: „Aria z

kuran-

tem” lub „Mazur” z

opery „Strasz-

ny dwór” S. Moniuszki

•

zabawa „Âpiewacy operowi”

•

s∏uchanie muzyki: wst´p do pio-

senki „Don’t

worry

, be happy”

B. Mc F

errina, wybrane utwory

zespo∏u Bee Gees i

Urszuli

Dudziak

•

s∏uchanie muzyki: wybrany kuja-

wiak ludowy

, „K

ujawiak” H. W

ie-

niawskiego

•

piosenka ludowa „Czerwone

jab∏uszko”

•

zabawa „W

rytmie kujawiaka”

•

s∏uchanie muzyki: poznane przy-

k∏ady polskich taƒców narodowych

•

rozumie poj´cie

opera

(B)

•

wymienia elementy dzie∏a operowego (A)

•

rozró˝nia uwertur´, ari´ i

libretto (B)

•

przedstawia postaç S. Moniuszki (A)

•

wymienia najwa˝niejsze opery S. Moniuszki (A)

•

rozumie budow´ formy operowej i

funkcje poszczególnych

jej cz´Êci (B)

•

potrafi zlokalizowaç gmach opery najbli˝szy swego miejsca

zamieszkania (A)

•

wymienia zasady zachowania w

operze (A)

•

s∏uchajàc arii operowych, rozpoznaje rodzaje g∏osów (C)

•

potrafi wymieniç nietypowe sposoby wydobywania g∏osu (A)

•

rozumie poj´cia:

mormorando

,

falset

,

jod∏owanie

(B)

•

dostrzega ró˝nice mi´dzy naturalnym a

nietypowym sposo-

bem wydobywania g∏osu cz∏owieka (B)

•

wymienia artystów pos∏ugujàcych si´ g∏osem w

nietypowy

sposób (A)

•

podczas s∏uchania przyk∏adów muzycznych prawid∏owo

nazywa zastosowane w

nich nietypowe sposoby wydobywa-

nia g∏osu (A)

•

stosuje mormorando i

gwizdanie podczas wykonywania

poznanego repertuaru wokalnego (C)

•

samodzielnie wyszukuje utwory wokalne, w

których wykorzy-

stano nietypowe sposoby wydobywania g∏osu (D)

•

wymienia cechy kujawiaka (A)

•

przedstawia postaç H. W

ieniawskiego (A)

•

potrafi wskazaç kujawiaki wÊród wys∏uchanych taƒców

ludowych (A)

•

rozró˝nia kujawiaki ludowe i

stylizowane (B)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „Czerwone jab∏uszko” (A)

•

realizuje rytm kujawiaka na instrumencie perkusyjnym (C)

•

wymienia polskie taƒce narodowe (A)

•

wyjaÊnia specyficzny charakter ka˝dego z

taƒców (B)

•

rozró˝nia poznane taƒce podczas s∏uchania przyk∏adów

literatury muzycznej (B)

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

Instrumenty

muzyczne

Rodzaje muzyki.

F

ormy

muzyczne

Muzyka i

taƒce

innych narodów

Instrumenty

muzyczne

42.

Instrumenty

d´te drewniane

i

blaszane

43.

Pieʃ

j.

Rock and roll

44.

Kapele ludowe,

zespo∏y jazzowe

i

rockowe

budowa i

podzia∏ instrumentów

d´tych; sposoby wydobywania

dêwi´ku z

instrumentów d´tych

drewnianych i

blaszanych;

instrumenty charakterystyczne dla

obu grup i ich cechy; przyk∏ady

utworów prezentujàcych brzmienie

wybranych instrumentów d´tych;

gra na flecie

budowa pieÊni i

jej rodzaje; wybitni

twórcy pieÊni artystycznej

((PP

OO

,

MM

))

pochodzenie i

charakter rock and

rolla; wykonawcy rockandrollowi,

mi´dzy innymi postaç Elvisa

Presleya

((MM

))

kapele ludowe, zespo∏y jazzowe

i

rockowe oraz ich sk∏ad; utwory

w

wykonaniu poznanych rodzajów

zespo∏ów

((MM

))

•

s∏uchanie muzyki: „Bolero” (3–4

powtórki tematu) M. Ravela,

poczàtek „B∏´kitnej rapsodii”

(glissando klarnetu) G. Gershwi-

na, „K

oncert D

-dur na tràbk´”

cz´Êç I J

. F

. T

elemanna, „K

oncert

na puzon” cz´Êç II K

. Serockiego,

„Sonata F

-dur na róg i

fortepian”

cz´Êç I L

. van Beethovena

•

s∏uchanie muzyki: „PrzàÊniczka”

S. Moniuszki – wykonanie

artystyczne, „Ma∏gorzata przy

ko∏owrotku” – pieʃ F

. Schuberta

•

pieʃ „PrzàÊniczka”

•

zabawa „PrzàÊniczka”

•

s∏uchanie muzyki: wybrane pio-

senki E

. Presleya, na przyk∏ad

„Love me tender”, „Jailhouse rock”

•

piosenka „Solo z

parasolem”

•

zabawa „Rockandrollowe rytmy”

•

s∏uchanie muzyki: utwory kapel

ludowych z ró˝nych regionów

(na przyk∏ad kapeli rzeszowskiej

i

krakowskiej), utwory zespo∏ów

jazzowych, utwory zespo∏ów

rockowych (The Rolling Stones,

Maanamu, Breakoutu)

•

zabawa „Gwiazdy estrady”

•

potrafi zrealizowaç charakterystyczne rytmy polskich taƒców

narodowych (C)

•

wymienia cechy charakterystyczne instrumentów d´tych

drewnianych i

blaszanych (A)

•

wylicza instrumenty d´te z

ka˝dej grupy (A)

•

rozumie odmiennoÊç poszczególnych grup instrumentów

d´tych (B)

•

odró˝nia barw´ poszczególnych instrumentów d´tych

w

trakcie s∏uchania przyk∏adów literatury muzycznej (B)

•

wymienia utwory muzyczne wykonywane na instrumentach

d´tych (A)

•

potrafi zagraç na flecie wybrany utwór (C)

•

wymienia elementy pieÊni i

ich cechy (A)

•

wyjaÊnia, co to jest refren i

zwrotka (B)

•

rozumie budow´ pieÊni (B)

•

wymienia nazwiska najwybitniejszych polskich twórców pieÊni

artystycznej (A)

•

odró˝nia pieʃ artystycznà od piosenki (B)

•

zna s∏owa i melodi´ pieÊni „PrzàÊniczka” (A)

•

wylicza cechy charakterystyczne rock and rolla (A)

•

wymienia wykonawców rockandrollowych (polskich i

zagra-

nicznych) (A)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „Solo z

parasolem” (A)

•

wykonuje podstawowe kroki rock and rolla (C)

•

aktywnie uczestniczy w

rozmowie na temat charakteru

piosenek E

. Presleya oraz innych wykonawców rock and rolla (D)

•

rozró˝nia poj´cia:

kapela

ludowa

,

zespó∏

jazzowy

,

zespó∏

rockowy

(B)

•

wymienia instrumenty charakterystyczne dla poszczególnych

rodzajów zespo∏ów (A)

•

rozró˝nia brzmienia poznanych rodzajów zespo∏ów (B)

•

przyporzàdkowuje zespo∏y do odpowiednich gatunków

muzyki (C)

•

uczestniczy w

dyskusji na temat w∏asnych upodobaƒ

muzycznych (D)

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

Plan dydaktyczny

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

Instrumenty

muzyczne

Instrumenty

muzyczne

Alfabet

dêwi´ków

Rodzaje muzyki.

F

ormy

muzyczne

F

olklor

Taƒce polskie

45.

Zespo∏y

kameralne

46.

Orkiestra d´ta

i

symfoniczna.

Ludwik van

Beethoven

47.

Artykulacja

48.

Balet.

Piotr Czajkowski

49.

Elementy twór-

czoÊci ludowej

i

stylizacja

w

utworach

muzyka kameralna; dzieje muzyki

kameralnej; nazewnictwo zespo∏ów

muzycznych w

zale˝noÊci od liczby

wykonawców i

sk∏adu instrumental-

nego

((MM

))

sk∏ad orkiestry d´tej i

symfonicznej;

uk∏ad instrumentów w

orkiestrze

symfonicznej; funkcje i

atrybuty

dyrygenta; postaç Ludwika van

Beethovena; Unia Europejska i

jej

hymn

((PP

OO

,,

MM

))

funkcje artykulacji; typy i

sposoby

oznaczania artykulacji

charakter spektakli baletowych i

ich

budowa; postaç Piotra Czajkow-

skiego

((PP

OO

))

muzyka ludowa a

stylizowana;

twórczoÊç polskich kompozytorów:

F

ryderyka Chopina, Henryka W

ie-

niawskiego, Gra˝yny Bacewicz,

Micha∏a Kleofasa Ogiƒskiego,

•

s∏uchanie muzyki: „Kwartet D

-dur

,

zwany «˚abim»” J

. Haydna, „T

rio

Es-dur na fortepian, skrzypce

i

róg” cz´Êç II J

. Brahmsa, „Kwin-

tet fortepianowy «P

stràg»” cz´Êç I

F.

Schuberta

•

zabawa „Zespo∏y kameralne”

•

s∏uchanie muzyki: IV cz´Êç –

„Fina∏” „IX symfonii d-moll

opus 125” L

. van Beethovena

•

pieʃ „Oda do radoÊci”

•

s∏uchanie muzyki: „P

awana na

Êmierç infantki” M. Ravela, „Uwer-

tura” do opery „W

ilhelm T

ell”

G. Rossiniego

•

zabawa „Na dwa sposoby”

•

s∏uchanie muzyki: „T

aniec ∏ab´-

dzi” z

baletu „Jezioro ∏ab´dzie”,

„W

alc kwiatów” z

baletu „Dziadek

do orzechów” P

. Czajkowskiego

•

zabawy „P

antomimiczne zgady-

wanki”, „R

ytmiczny

Walc kwiatów

”

•

s∏uchanie muzyki: poznane

wczeÊniej utwory F

. Chopina,

H. W

ieniawskiego, G. Bacewicz,

M. K

. Ogiƒskiego, L

. Ró˝yckiego

•

rozumie poj´cie

muzyka

kameralna

(B)

•

krótko przedstawia dzieje muzyki kameralnej (A)

•

prawid∏owo nazywa zespo∏y muzyczne w

zale˝noÊci od liczby

wykonawców i

sk∏adu instrumentalnego (A)

•

rozumie ró˝nice mi´dzy zespo∏ami muzycznymi (B)

•

podczas s∏uchania utworów muzycznych rozpoznaje rodzaj

zespo∏u muzycznego (A)

•

muzykuje, tworzàc w

klasie rozmaite zespo∏y kameralne (C)

•

rozumie poj´cia:

dyrygent

,

partytura

,

batuta

(B)

•

odró˝nia orkiestr´ d´tà od symfonicznej (B)

•

wymienia sk∏ad orkiestry symfonicznej (A)

•

rozumie rol´ dyrygenta w

orkiestrze symfonicznej (B)

•

przedstawia postaç L

. van Beethovena (A)

•

posiada podstawowe wiadomoÊci o

Unii Europejskiej (A)

•

zna s∏owa i melodi´ „Ody do radoÊci” (A)

•

rozumie poj´cie

artykulacja

(B)

•

wymienia typy artykulacji i

sposoby ich oznaczania (A)

•

odró˝nia artykulacj´ legato od staccato w

trakcie s∏uchania

przyk∏adów muzycznych (B)

•

potrafi poprawnie wykonaç çwiczenie emisyjne z

zastosowa-

niem ró˝nej artykulacji (C)

•

rozumie poj´cia:

balet

,

pantomima

(B)

•

wymienia elementy spektaklu baletowego (A)

•

przedstawia postaç P

. Czajkowskiego (A)

•

wymienia tytu∏y najwa˝niejszych baletów P

. Czajkowskiego (A)

•

uczestniczy w

zabawach muzyczno-ruchowych zawierajàcych

elementy pantomimy (C)

•

bierze udzia∏ w

dyskusji na temat wartoÊci artystycznych

baletu (D)

•

rozumie poj´cie

stylizacja

(B)

•

odró˝nia muzyk´ ludowà od stylizowanej (B)

•

przedstawia postacie polskich kompozytorów: F

. Chopina,

H. W

ieniawskiego, G. Bacewicz, M. K

. Ogiƒskiego,

L.

Ró˝yckiego (A)

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

Alfabet

dêwi´ków

Alfabet

dêwi´ków

Alfabet

dêwi´ków

Alfabet

dêwi´ków

polskich

kompozytorów

50.

P

owtórzenie

wiadomoÊci

o

znakach

przed∏u˝ajàcych

dêwi´k

51.

Znaki

chromatyczne

52.

T

riada

harmoniczna

k.

Utwór instru-

mentalny

Ludomira Ró˝yckiego

funkcje i

sposób oznaczenia kropki,

∏uku i

fermaty; pauza z

kropkà;

zastosowanie poznanych znaków

w

zapisie muzycznym i

çwiczeniach

rytmiczno-melodycznych

znaki chromatyczne (krzy˝yk,

bemol, kasownik), ich zapis oraz

funkcje; nazwy dêwi´ków opatrzo-

nych znakami chromatycznymi;

poj´cie bluesa

akordy triady i

ich budowa; wykona-

nie akompaniamentu do piosenki

powtórzenie i

wykorzystanie w

prak-

tyce wiadomoÊci o

trójdêwi´kach

•

pieʃ „˚yczenie”

•

piosenka „T

ratwa blues”

•

piosenka „Jakem jecha∏”

•

zabawa „T

riada harmoniczna”

•

wybrany utwór ze Êpiewnika

w

podr´czniku

•

rozpoznaje rytmy polskich taƒców narodowych w

utworach

muzyki stylizowanej (A)

•

przyporzàdkowuje tytu∏y utworów do nazwisk kompozytorów (A)

•

wymienia znaki przed∏u˝ajàce dêwi´k (A)

•

rozumie poj´cia:

kropka

,

∏uk

,

fermata

,

pauza

z

kropkà

(B)

•

omawia funkcj´ ka˝dego z poznanych znaków (C)

•

stosuje poznane znaki w

zapisie muzycznym i

w

çwiczeniach

rytmiczno-melodycznych (C)

•

zna s∏owa i melodi´ pieÊni artystycznej „˚yczenie” (A)

•

potrafi wymieniç i zapisaç znaki chromatyczne (A)

•

wyjaÊnia zastosowanie poszczególnych znaków (B)

•

potrafi nazwaç dêwi´ki opatrzone znakami chromatycznymi (A)

•

odnajduje znaki chromatyczne w

literaturze muzycznej (A)

•

pos∏uguje si´ posiadanà wiedzà w

dzia∏aniach muzycznych (C)

•

rozumie potrzeb´ zastosowania znaków chromatycznych

we w∏aÊciwym momencie (D)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „T

ratwa blues” (A)

•

rozumie poj´cia:

tercja, triada harmoniczna

,

harmonia

(B)

•

rozumie budow´ trójdêwi´ku (B)

•

wymienia nazwy akordów triady harmonicznej (A)

•

wskazuje miejsca wyst´powania w

tonacji poszczególnych

trójdêwi´ków triady harmonicznej (A)

•

tworzy trójdêwi´ki od podanego dêwi´ku (C)

•

potrafi zbudowaç akordy triady harmonicznej w

danej gamie

w

celu przygotowania prostego akompaniamentu (C)

•

prawid∏owo odczytuje oznaczenia akordów umieszczone

w

zapisie nutowym poznawanych utworów (C)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „Jakem jecha∏” (A)

•

wykonuje akompaniament do piosenki (C)

•

rozumie poj´cia:

tercja

,

trójdêwi´k

,

akord

,

triada harmoniczna

,

harmonia

(B)

•

rozumie budow´ trójdêwi´ku (B)

•

potrafi analizowaç akordy tworzàce dany utwór (D)

•

muzykuje, wykorzystujàc wiadomoÊci o

trójdêwi´kach (C)

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

Rodzaje muzyki.

F

ormy

muzyczne

Instrumenty

muzyczne

Alfabet

dêwi´ków

F

olklor

53.

Muzyka

jednog∏osowa

i

wielog∏osowa

((PP

OO

,

MM

))

54.

J´zyczki,

klawisze, miechy

.

Jan Sebastian

Bach

l.

Tworzenie w∏a-

snych kompozy-

cji dynamicz-

nych

55.

F

olklor Êwiata

charakterystyka muzyki jednog∏oso-

wej i

wielog∏osowej; przyk∏ady utwo-

rów poszczególnych rodzajów

muzyki; budowa kanonu

sposoby wydobywania dêwi´ku

z

harmonijki ustnej, dud, akordeonu

i

organów; przyk∏ady utworów

prezentujàcych brzmienie

poznanych instrumentów; postaç

Jana Sebastiana Bacha; funkcja

oznaczenia

da capo al fine

dynamika; znaki dynamiczne i

ich

funkcje; tworzenie w∏asnych kompo-

zycji dynamicznych

specyfika muzyki wybranych regio-

nów Êwiata – podobieƒstwa i

ró˝ni-

ce; przyk∏ady utworów ludowych

wybranych regionów

((MM

))

•

s∏uchanie muzyki: „Bogurodzica”,

„F

uga c-moll” z

I

cz´Êci zbioru

„Das W

ohltemperierte Klavier”

J.

S. Bacha, „W

alc kwiatów”

z

baletu „Dziadek do orzechów”

P.

Czajkowskiego

•

kanon „Kanon”

•

piosenka ludowa „K

uku∏eczka”

•

zabawa „Jaki to rodzaj muzyki?”

•

s∏uchanie muzyki: „T

occata i

fuga

d-moll” J

. S. Bacha

•

kanon „By∏ duda”

•

piosenka „Ustna harmonijka”

•

wybrany utwór ze Êpiewnika

w

podr´czniku

•

s∏uchanie muzyki: wybrane utwory

tradycyjnej muzyki ludowej

pochodzàce na przyk∏ad z

Irlandii,

Hawajów

, T

ybetu, Andów

•

zabawa „Barwni tancerze”

•

rozumie poj´cia:

monodia

,

homofonia

,

polifonia

,

kanon

(B)

•

odró˝nia muzyk´ jednog∏osowà od wielog∏osowej (B)

•

wymienia odmiany muzyki wielog∏osowej (A)

•

rozumie budow´ kanonu i

zasady jego wykonywania (B)

•

zna s∏owa i melodi´ kanonu „Kanon” oraz piosenki

„K

uku∏eczka” (A)

•

rozró˝nia poznane rodzaje muzyki podczas s∏uchania przyk∏a-

dów literatury muzycznej (B)

•

samodzielnie zdobywa informacje o

twórcach muzyki polifo-

nicznej (C)

•

potrafi scharakteryzowaç instrumenty: harmonijk´ ustnà,

dudy

, akordeon, organy (B)

•

wyjaÊnia sposoby wydobywania dêwi´ku z

poznanych

instrumentów (B)

•

rozró˝nia poznane instrumenty podczas s∏uchania utworów (B)

•

rozumie oznaczenie

da capo al fine

(B)

•

przedstawia postaç J

. S. Bacha (A)

•

zna s∏owa i melodi´ kanonu „By∏ duda” oraz piosenki

„Ustna harmonijka” (A)

•

rozumie poj´cie

dynamika

(B)

•

wyjaÊnia znaczenie okreÊleƒ dynamicznych (B)

•

pos∏uguje si´ oznaczeniami dynamicznymi (C)

•

stosuje zmiany dynamiki w

interpretacji wybranej melodii (C)

•

reaguje na zmiany dynamiczne (C)

•

potrafi klasyfikowaç instrumenty ze wzgl´du na ich w∏aÊciwo-

Êci dynamiczne (C)

•

tworzy i

realizuje w∏asne kompozycje dynamiczne (D)

•

wymienia regiony Êwiata o

zbli˝onej i

zró˝nicowanej kulturze

ludowej (A)

•

potrafi wymieniç najbardziej charakterystyczne cechy muzyki

wybranych regionów Êwiata (A)

•

podaje przyk∏ady muzyki ludowej ró˝nych regionów i

kultur (A)

•

uczestniczy w

dyskusji na temat ró˝norodnoÊci kulturowej

Êwiata (D)

•

samodzielnie zbiera informacje o

egzotycznych zwyczajach,

instrumentach i

taƒcach (C)

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

Plan dydaktyczny

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

Muzyka i

taƒce

innych narodów

Âwiat muzyki

Âwiat muzyki

∏.

Muzyka country

.

Przedtakt

56.

Muzyka filmowa

57.

Muzyka

absolutna

pochodzenie i

charakter muzyki

country; najwa˝niejsze oÊrodki mu-

zyki country w

P

olsce i

zagranicà;

zastosowanie i

sposób oznaczenia

przedtaktu

((MM

))

cechy muzyki filmowej; taper; statu-

etka Oscara; kompozytorzy muzyki

filmowej; (obejrzenie fragmentu

filmu ze zwróceniem uwagi

na charakter muzyki towarzyszàcej

obrazowi)

((MM

))

istota muzyki absolutnej; przyk∏ady

utworów muzyki absolutnej; powtó-

rzenie wiadomoÊci o

muzyce

programowej i

ilustracyjnej

•

s∏uchanie muzyki: „I’ll make your

bed” D

. P

arton, „Ring of fire”

J.

Casha, „PrzàÊniczka” zespo∏u

Zayazd

•

piosenka „Hej, Zuzanno”

•

zabawa „Jak na Dzikim Zachodzie”

•

s∏uchanie muzyki: utwory z

„Desz-

czowej piosenki” oraz „Gwiezd-

nych wojen”

•

s∏uchanie muzyki: cz´Êç I

„K

o

n-

certu fortepianowego a-moll

opus 54” R. Schumanna, cz´Êç I

„V

symfonii” L

. van Beethovena

•

wymienia cechy muzyki country (A)

•

wymienia g∏ówne oÊrodki oraz popularnych twórców muzyki

country w

P

olsce i

w

Stanach Zjednoczonych (A)

•

rozumie zwiàzek cech muzyki country z

folklorem Stanów

Zjednoczonych (B)

•

samodzielnie wyszukuje informacje o

twórcach country (C)

•

rozumie poj´cie

przedtakt

(B)

•

rozpoznaje przedtakt w

zapisie muzycznym (A)

•

zna s∏owa i melodi´

piosenki „Hej, Zuzanno” (A)

•

wykonuje figury taneczne charakterystyczne dla muzyki

country (C)

•

rozumie poj´cie

taper

(B)

•

wylicza cechy muzyki filmowej (A)

•

wymienia najbardziej znanych kompozytorów muzyki filmowej

wP

olsce i

na Êwiecie (A)

•

rozró˝nia muzyk´ filmowà wÊród innych gatunków (B)

•

prezentuje swoje ulubione „Êcie˝ki dêwi´kowe” (C)

•

samodzielnie zdobywa informacje o

znanych twórcach muzyki

filmowej (C)

•

uczestniczy w

dyskusji na temat muzyki do ró˝nych filmów (D)

•

rozumie poj´cia:

muzyka ilustracyjna

,

muzyka programowa

,

muzyka

absolutna

(B)

•

wyjaÊnia podobieƒstwa i

ró˝nice mi´dzy muzykà ilustracyjnà,

programowà i

absolutnà (B)

•

odró˝nia muzyk´ absolutnà od ilustracyjnej i

programowej (B)

•

wymienia przyk∏ady utworów muzyki absolutnej (A)

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u

kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

F

olklor

F

olklor

Zwyczaje

bo˝onaro-

dzeniowe

K

ol´da

popularna

Zwyczaje

wielkanocne

Pa

stora∏ka

K

ol´da

popularna

W

ielkanoc

na ludowo

symbole Êwiàt Bo˝ego Narodze-

nia i

ich znaczenie; charakter

ir

ola Êwiàt

((WW

))

treÊç kol´dy; Êpiew i

gra na

instrumencie

tradycje i

symbole wielkanocne;

charakter i

rola Êwiàt

((WW

))

kol´da a

pastora∏ka;

treÊç pastora∏ki

treÊç kol´dy; Êpiew i

gra na

instrumencie

wielkanocne tradycje ludowe

(„chodzenie z

kogucikiem”);

Êpiew i

gra na instrumentach

•

piosenka „Na pasterk´ jadà” lub

„Âwi´ta, Êwi´ta, Êwi´ta”

(ze Êpiewnika w podr´czniku)

•

kol´da „Lulaj˝e, Jezuniu”

(zapis nutowy znajduje si´

w Êpiewniku)

•

s∏uchanie muzyki: „Alleluja” z

ora-

torium „Mesjasz” J

. F

. Haendla

•

piosenka „W

ielkanoc”

•

zabawa „W

ielkanoc”

•

pastora∏ka „W

tej kol´dzie”

•

piosenka „Nie mia∏y anio∏ki”

•

zabawa „Niesforne anio∏ki”

•

kol´da „Gdy Êliczna P

anna”

(zapis nutowy znajduje si´

w Êpiewniku)

•

piosenka „W

ieziemy tu kogucika”

•

zabawa „K

ukuryku”

•

rozumie poj´cia:

adwent

,

wigilia

,

kol´da

(B)

•

wymienia symbole Êwiàt Bo˝ego Narodzenia (A)

•

potrafi wyjaÊniç znaczenie symboli Êwiàtecznych (B)

•

rozumie religijny i

rodzinny charakter Êwiàt (B)

•

zna s∏owa i melodi´ poznanego utworu o

tematyce Êwiàtecznej (A)

•

rozumie treÊç kol´dy (B)

•

zna s∏owa i melodi´ kol´dy „Lulaj˝e, Jezuniu” (A)

•

potrafi zagraç kol´d´ na instrumencie (C)

•

odnajduje w

zapisie nutowym kol´dy poznane problemy

muzyczne (C)

•

wymienia tradycje i

symbole wielkanocne (A)

•

potrafi wyjaÊniç znaczenie symboli Êwiàtecznych (B)

•

rozumie, na czym polega religijny i

rodzinny charakter Êwiàt (B)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „W

ielkanoc” (A)

•

wyjaÊnia poj´cie

pastora∏ka

(B)

•

wymienia podobieƒstwa i

ró˝nice mi´dzy kol´dà i

pastora∏kà (A)

•

rozumie treÊç i

charakter pastora∏ki (B)

•

porównuje wspó∏czesnà i

dawnà pastora∏k´ (C)

•

zna s∏owa i melodi´ pastora∏ki „W

tej kol´dzie” oraz piosenki

„Nie mia∏y anio∏ki”(A)

•

rozumie treÊç kol´dy (B)

•

zna s∏owa i melodi´ kol´dy „Gdy Êliczna P

anna” (A)

•

potrafi zagraç kol´d´ na instrumencie (C)

•

odnajduje w

zapisie nutowym kol´dy poznane problemy muzyczne (C)

•

wymienia wielkanocne tradycje ludowe (A)

•

wyjaÊnia, na czym polega „chodzenie z

kogucikiem” (B)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „W

ieziemy tu kogucika” (A)

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

Plan dydaktyczny

T

ematy lekcji okolicznoÊciowych

Klasa IV

Klasa V

K

olejnoÊç

realizacji

Zakres materia∏u

kszta∏cenia

P

ropozycje repertuaru

oraz zabaw muzycznych

W

ymagania dydaktyczne

Uczeƒ:

F

olklor

Historia

kol´d

K

ol´da

popularna

Utwory

wielkanocne

elementy historii kol´d; dawne

i

wspó∏czesne funkcje szopek;

pochodzenie i

c

harakter kol´dy

„Cicha noc”

treÊç kol´dy; Êpiew i

zespo∏owa

gra na instrumencie

tradycje wielkanocne; Êpiew

i

gra na instrumentach

((WW

))

•

piosenka „W

igilia”

•

kol´da „Cicha noc”

•

kol´da „Przybie˝eli do Betlejem”

(zapis nutowy znajduje si´

w Êpiewniku)

•

piosenka „W

ielkanocna piosenka”

(ze Êpiewnika w podr´czniku)

•

krótko przedstawia histori´ kol´d (A)

•

wymienia dawne i

wspó∏czesne funkcje szopek (A)

•

wyjaÊnia pochodzenie i

charakter kol´dy „Cicha noc” (B)

•

zna s∏owa i melodi´ kol´dy „Cicha noc” oraz piosenki „W

igilia” (A)

•

rozumie treÊç kol´dy (B)

•

zna s∏owa i melodi´ kol´dy „Przybie˝eli do Betlejem” (A)

•

potrafi zagraç kol´d´ na instrumencie (C)

•

odnajduje w

zapisie nutowym kol´dy poznane problemy muzyczne (C)

•

przedstawia tradycje wielkanocne piel´gnowane w

swojej rodzinie (A)

•

zna s∏owa i melodi´ piosenki „W

ielkanocna piosenka” (A)

•

wykonuje na instrumentach utwory wielkanocne (C)

•

uczestniczy w

dyskusji na temat roli Êwiàt wielkanocnych (D)

R

ozdzia∏

w

podr´czniku

Klasa VI

P

roponowane tematy lekcji okolicznoÊciowych podzielono na klasy IV

, V

, VI.

Dzi´ki temu nauczyciel ma mo˝liwoÊç wyboru zagadnieƒ zwiàzanych ze Êwi´-

tami stosownie do wieku uczniów

.

Konsultacje merytoryczne i dydaktyczne:

doÊwiadczony nauczyciel muzyki

mgr Marzena Graczyk