Usługi Ciesielskie - domy drewniane - domy szkieletowe - konstrukcje dachowe więźby

-

www.lech-

bud.org

www.krokiew.republika.pl

51. Architektura modernizmu w Polsce


1 faza modernizmu 1900-50
2 faza modernizmu 1925-60

Neoromantyzm 1900-40

- kosmopolityczny

-

wernakularny (styl zakopiański, dworkowy)

Klasycyzm porządkowy (neoklasycyzm) 1900-50

Klasycyzm bezporządkowy (półmodernizm) 1900-50
Wczesny modernizm 1910-40
Deutscher Werkbund 1905-30
Ekspresjonizm 1910-30
Kubizm 1910-20
Futuryzm 1910-20
Konstruktywizm 1920-35

Neoromantyzm –

tradycyjna bryła, redukcja detalu architektonicznego np.:

- Dom Styków, Lwów, 1889

-

kościół p.w. NMP, 1909-23, Oskar Sosnowski

S

tyl zakopiański – poszukiwania stylu narodowego, architektura drewniana na Podhalu np.:

-

Koliba, Pod Jedlami, Zakopane, l. 90. XIX w., Stanisław Witkiewicz

- Chmielna 30, Warszawa, 1905-

06, Jarosław Wojciechowski

Styl dworkowy –

nawiązanie do dworu szlacheckiego, symetria, zakładanie miast-ogrodów,

dążenie do modernizowania np.:

-

dwór Dłużewskich, Długiew, 1901-02

-

Moniuszki 10, Toruń, poł. l. 20. XX w.

-

Urząd Stanu Cywilnego, Bydgoska, Toruń, poł. l. 20. XX w.

Neoklasycyzm, klasycyzm akademicki, p

orządkowy – narodowy tradycjonalizm,

klasycyzm zawsze aktualną formą architektury, symetria, monumentalizm, reprezentacyjność,

czystość stylowa, kolumnady, tympanony.

Główni przedstawiciele:

Paweł Więdziagolski. Budynki użyteczności publicznej, państwowe. Zaprojektował gmach
Wolnej Wszechnicy w Warszawie i gmach Legii Akademickiej.

Marian Lalewicz

. Zaprojektował Państwowy Gmach Rolny przy ul. Nowogrodzkiej w

Warszawie, Państwowy Instytut Geologiczny, gmach dyrekcji PKP obok Dworca

Wileńskiego w Warszawie. W swojej twórczości odwoływał się do spuścizny antycznej i
klasycyzmu Akademii Petersburskiej.

Adolf Szyszko-Bohusz. Architekt i konserwator, przedstawiciel Akademii Petersburskiej. Nie

był konserwatywny. Zaprojektował m.in.: budynek biurowy i mieszkalny PKO w Krakowie.

Inne przykłady neoklasycyzmu to: Sejm w Warszawie proj. Kazimierza Skórewicza i

Ministerstwo Oświaty Z. Mączyńskiego.

Klasycyzm bezporządkowy (półmodernizm – szkoła warszawska) – Klasycystyczna bryła

z kolumnami pozbawionymi kapiteli i baz. Redukcja detalu, gładkie elewacje,

zmodernizowanie np.: Hala Stulecia we Wrocławiu proj. Maxa Berga. Termin szkoła

warszawska odnosi się do całego kraju, odznacza się logicznym rozplanowaniem, pionowymi

podziałami, brakiem detalu. Przykłady:

-

Dom towarowy braci Jabłkowskich, Warszawa, 1913-14

- Teatr Polski, Warszawa, 1912

-

Biblioteka Jagiellońska, Kraków, 1930-39

- Patria, Krynica, 1932-34

-

Dyrekcja Lasów Państwowych, Toruń, 1929

Wczesny modernizm – reduk

cja detalu, funkcjonalizm np. biurowiec we Wrocławiu proj.

Hansa Poelziga, kościół p.w. MN Zwycięskiej w Krakowie.

Ekspresjonizm –

wyzwolenie z konwencji stylistycznych, architektura skrajnie różnorodna,

zerwanie z detalem historycznym np. Wieża Górnośląska w Poznaniu proj. Hansa Poelziga
(nie istnieje).

Szkoła krakowska – polska odmiana ekspresjonizmu, nie ma znaczenia terytorialnego. Od

poł. lat. 20. przechodzi w Art Deco. Dekoracje kryształkowe np.:

-

Szkoła Przemysłowa, Kraków, 1907-12

-

kościół p.w. św. Rocha, Białystok, 1927-46, Oskar Sosnowski

Art Deco –

rozwinięcie ekspresjonizmu, bardziej agresywny, zgeometryzowany, od 1925 r.

np.:

- dom Profesorów, Kraków, 1930

-

Komunalna Kasa Oszczędności, Kraków, 1935-36

Ekspresjonizm – nastawienie na fo

rmę

Funkcjonalizm –

nastawienie na funkcję

Konstruktywizm –

nastawienie na konstrukcję